str. 1 Rodzaje pomp hydraulicznych

Pompa hydrauliczna - urządzenie, którego zadaniem jest zasilanie napędu hydraulicznego
odpowiednio dużymi ilościami oleju pod wysokim ciśnieniem.
Pompa hydrauliczna zamienia energię mechaniczną dostarczoną przez silnik napędowy
(spalinowy, elektryczny) na energię hydrauliczną zawartą w oleju hydraulicznym tłoczonym
do instalacji pod odpowiednim ciśnieniem i z odpowiednia wydajnością. W urządzeniach
hydraulicznych wymagane jest zasilanie olejem roboczym o wysokim ciśnieniu i dużej
równomierności strumienia. Taki charakter tłoczenia posiadają pompy wyporowe rotacyjne
łopatkowe, zębate i śrubowe oraz wielotłoczkowa promieniowa i osiowa o stałej i zmiennej
wydajności. Pompa hydrauliczna w układzie ssawnym posiada otwór o większej średnicy,
natomiast w układzie tłocznym o mniejszej.
Rodzaje pomp hydraulicznych
- pompa zębata – rodzaj pompy wyporowej rotacyjnej. Istnieją dwa rodzaje pomp zębatych, o
zazębieniu:


zewnętrznym
wewnętrznym
Pompa zębata o zazębieniu zewnętrznym składa się z dwóch jednakowych kół zębatych
możliwie jak najciaśniej osadzonych w korpusie. Obracające się koła zębate zagarniają ciecz
z komory ssawnej do przestrzeni międzyzębnych transportując ją do komory tłocznej. Jedno z
kół jest napędzane przez zewnętrzne źródło.
Pompy zębate są pompami o stałej wydajności. Cechują się prostą konstrukcją i dużą
niezawodnością. Zakres ciśnień wynosi od 3,5 do 25 MPa a wydajności od 7 do 600 dm³/min.
Zakres prędkości obrotowej kół zębatych wynosi 500–4000 obr/min. Charakterystyka
wydajności jest pulsacyjna. Pulsację jednak można zmniejszyć stosując koła zębate z zębami
śrubowymi. Sprawność pomp zębatych zależy od temperatury cieczy, ponieważ wraz ze
wzrostem temperatury zmniejsza się lepkość cieczy. Pompy zębate mogą być budowane jako



str. 1
nieodciążone – występująca różnica ciśnień obciąża łożyska kół (jak na rysunku)
częściowo lub całkowicie odciążone, w których stosuje się kanały odciążające,
wówczas łożyska są odciążone i zyskuje się wyższą sprawność
- hydrauliczna pompa wielotłoczkowa jest urządzeniem hydraulicznym używanym
głównie w napędach hydraulicznych. Pompa wielotłoczkowa składa się z kilku lub
kilkunastu małych pomp tłokowych umieszczonych w jednym korpusie. Pompy
wielotłoczkowe dzielą się na promieniowe (rys. 1) i osiowe (rys. 2). W obydwu
przypadkach zasada działania jest ta sama. Tłoczki pompy (1) umieszczone w korpusie (2)
opierają się na pochylonej tarczy (3) (w pompie osiowej) lub na mimośrodowym
pierścieniu (3) w pompie promieniowej. Obrotowy ruch pierścienia lub tarczy wymusza
ruch posuwisto-zwrotny tłoczków co powoduje zasysanie i tłoczenie cieczy. Pompy
wielotłoczkowe nie są wyposażone w zawory. Ich rolę spełniają tarcza rozdzielcza (4) w
pompie osiowej lub wałek rozdzielczy (4) w pompie promieniowej. Obracają się wraz z
pierścieniem lub tarczą przyłaczając przestrzenie robocze cylinderków na przemian do
przewodu ssawnego (5) lub tłocznego (6).
str. 2
Jako że pompa wielotłoczkowa jest zwielokrotnioną pompą tłokową, której każdy z
tłoczków pracuje w innej fazie, charakterystyka wydajności takiej pompy jest bliska stałej.
Im większa liczba tłoczków tym pulsacje wydajności są mniejsze.
- hydrauliczna pompa łopatkowa jest rodzajem pompy wyporowej o obrotowym ruchu
organu roboczego. Zasadę działania pompy łopatkowej pokazuje rysunek. Łopatki (3)
osadzone są w wirniku (2), który jest umiejscowiony mimośrodowo wewnątrz korpusu (1)
pompy. Łopatki są rozpierane w kierunku korpusu za pomocą sprężyn (4). W czasie
obrotu wirnika, łopatki zagarniają ciecz z komory ssawnej do przestrzeni
międzyłopatkowej przenosząc ją do komory tłocznej pompy. W zależności od rozwiązania
konstrukcyjnego mogą one pracować jako:



pompy próżniowe
sprężarki powietrza
pompy do cieczy
Pompy łopatkowe ze względu na swą delikatną konstrukcję stosowane są wyłącznie do
pompowania gazów oraz czystych i samosmarujących cieczy. Tradycyjnie stosowane w
napędach hydraulicznych obrabiarek. Ciśnienie osiągane w tych pompach wynosi do 6MPa
przy wydajności 3 dm3/s i prędkości obrotowej do 3000 obr/min.
str. 3
- hydrauliczna pompa śrubowa rodzaj pompy wyporowej, w której transport cieczy
wymuszany jest obrotami ślimakowej śruby. Ciecz zamknięta w przestrzeniach pomiędzy
ślimakiem a korpusem pompy zostaje przenoszona od strony ssawnej do tłocznej pompy.
Pompa ślimakowa nie posiada zaworów. Charakterystyka czasowa pompy śrubowej jest
względnie stała. Wydajność pomp śrubowych wynosi do 0,2 m3/s, ciśnienie osiągane przy
prędkości obrotowej do 18 000 obr/min - 20MPa. Sprawność jest nieco mniejsza niż pomp
zębatych.
* materiały zaczerpnięto z http://pl.wikipedia.org
str. 4