Domeny internetowe w szkole

www.eduprawnik.pl
Domeny internetowe w szkole
Domena jest częścią adresu internetowego po prawej stronie od ostatniej kropki, składa się z
liter, wskazuje pozycje w hierarchii światowego systemu nazw domen internetowych, np. w
adresie www.gazetaszkolna.pl domeną jest „pl”. Rozróżniane są domeny najwyższego
poziomu (Top-Level): rodzajowe (np. org., edu., com.) i krajowe (np. pl. ), a także domeny
niższych poziomów (subdomeny).
Nazwa domeny z technicznego punktu wiedzenia jest częścią adresu internetowego po lewej
stronie od ostatniej kropki w tym adresie, aż do kolejnej kropki lub znaku „//”; jest ciągiem
znaków wskazującym łącznie z domeną określone urządzenie w Interencie, np. w adresie
www.eduprawnik.pl nazwą domeny jest „eduprawnik”.
Prawidłowe rozróżnienie tych pojęć stanowi punkt wyjścia do zrozumienia omawianej
problematyki.
To nazwa domeny, a nie sama domena podlega rejestracji. W Polsce rejestracją nazw
domen internetowych zajmuje się Naukowa i Akademicka Sieć komputerowa (NASK).
Pozostałe podmioty oferujące rejestrację domen internetowych pełnią jedynie rolę pośrednika
pomiędzy swoimi klientami a NASK. Procedura rejestracyjna rozpoczyna się z chwilą
złożenia wniosku o rejestrację domeny, wypełnienia formularza zgłoszeniowego i uiszczenie
odpowiednich opłat. Rejestracja odbywa się według kolejności zgłoszeń. Nie mogą istnieć
dwie domeny o tej samej nazwie. Rejestracja przez abonenta określonej nazwy domeny
powoduje stan wyłączności do posługiwania się tą nazwą w Internecie. Wnioskodawca nie
jest zobowiązany do badania, czy rejestracja domeny nie narusza praw innych osób, co nie
znaczy, że nie może dojść do naruszenia.
Nazwy domen same w sobie (czyli tylko dlatego, ze są nazwami domen) nie są chronione
prawem. W ich nazwach mogą występować różne oznaczenia. Do najczęściej stosowanych
możemy zaliczyć znaki towarowe, nazwiska, nazwy przedsiębiorstw. W zależności od
rodzaju oznaczenia ewentualne zastosowanie znajdują różne przepisy prawa. Innymi słowy
np. nazwa domeny może stać się znakiem towarowym przez uzyskanie prawa ochronnego lub
powszechności używania. W takim przypadku dany ciąg znaków chroniony jest, nie dlatego
jest nazwą domeny, ale że jest znakiem towarowym, chronionym przez prawo własności
przemysłowej. Tak samo będzie w przypadku użycia nazwiska, czy nazwy przedsiębiorstwa
w nazwie domeny, tylko w tym przypadku ochrona wynika z Kodeksu cywilnego, czy
Kodeksu spółek handlowych.
Naruszenia mogą dotyczyć:
- dóbr stanowiących własność intelektualną (np. znaki towarowe) chronionych na
podstawie Prawa własności przemysłowej,
- zasad uczciwej konkurencji chronionych na podstawie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji,
- dóbr osobistych (np. nazwisko) chronionych na podstawie Kodeksu cywilnego,
- dóbr chronionych na podstawie innych przepisów, np. słowo „bank” na podstawie Prawa
bankowego.
www.eduprawnik.pl
Najbardziej powszechna forma naruszeń prawa do znaków towarowych to właśnie
nieuczciwe rejestrowanie domen internetowych. Proceder ten nazywany jest piractwem
internetowym (cybersquatting). Przejawia się on w rejestrowaniu lub używaniu nazw domen
zawierających znane i cieszące się renomą znaki towarowe (np. coca-cola), przez osoby,
które nie będąc uprawnione do posługiwania się tymi znakami, wykorzystują ich duże
znaczenie gospodarcze w celu uzyskania określonych korzyści. W tej sytuacji osoba
rejestrująca taki znak wie o prawach innych osób (jest w złej wierze) i chcę tę okoliczność
wykorzystać, np. przez ich odsprzedanie po zawyżonej cenie. Odmianą cybersquattingu jest
cybersmearing i typosquatting. Cybersmearing polega na rejestrowaniu nazw domen,
które oprócz tego, że zawierają nazwy znaków towarowych bądź nazwy przedsiębiorstw,
zawierają także dodatkowe wyrazy ośmieszające właścicieli (np.eduprawnik-badziewie.pl)
Natomiast typosquatting polega on na rejestrowaniu domen zawierających nazwy znaków
towarowych lub przedsiębiorstw pisane z błędem, np. addidas.com, zamiast adidas.com.
W Polsce nie istnieją przepisy bezpośrednio odnoszące się do naruszania nazw domen
internetowych. Jednakże poszkodowany poprzez nielegalną rejestrację nazwy domeny
internetowej może dochodzić swoich praw na podstawie obowiązujących przepisów, między
innymi dotyczących naruszenia zarejestrowanego znaku towarowego, dopuszczenia się czynu
nieuczciwej konkurencji, ochrony nazwy przedsiębiorstwa, czy praw osobistych.
W praktyce mogą zdarzyć się, nie tylko sytuacje, w których osoba rejestrująca nazwę domeny
pozostaje w złej wierze (cybersquattingu), ale również sytuacje, w których osoba mimo iż
posiada prawo ochronne na znak towarowy, nie była pierwszą, która chciała zarejestrować ten
znak jako nazwę domeny.
Dochodzenie praw odbywa się na drodze postępowania sądowego lub alternatywnych
sposobów rozwiązywania sporów. W Polsce alternatywne rozstrzyganie sporów dotyczących
nazw domen jest możliwe dzięki działalności dwóch sądów polubownych: Sądu
Polubownego przy Polskiej Izbie Informatyki i Telekomunikacji oraz Sądu Arbitrażowego
przy Krajowej Izbie Gospodarczej.
Dariusz Skrzyński – prawnik, specjalista z zakresu prawa oświatowego, prawa pracy i prawa
autorskiego
www.eduprawnik.pl