Przegląd gospodarczy prowincji kanadyjskich: Manitoba

Przegląd gospodarczy prowincji
kanadyjskich: Manitoba
2015-11-22 21:25:11
2
Prowincja Manitoba posiada bogate zasoby surowców oraz żyzne gleby sprzyjające rozwojowi rolnictwa. Niemniej
jednak prowincja jest oceniana jako jeden z najbardziej zróżnicowanych gospodarczo regionów Kanady.
1. Informacje ogólne
Prowincja Manitoba usytuowana jest w centralnej części Kanady i należy do tzw. Prowincji Preriowych (wraz z
Saskatchewan i Albertą). Na zachodzie sąsiaduje z prowincją Saskatchewan, na wschodzie z prowincją Ontario, a
na południu graniczy z USA (stany North Dakota i Minnesota).
Manitoba to szósta, co do wielkości prowincja Kanady o łącznej powierzchni 649.747 km2, co stanowi 6,49%
całej powierzchni tego kraju.
Na terytorium prowincji mieszka 1,2 mln mieszkańców (3,7% populacji Kanady). Stolicę Manitoby, miasto
Winnipeg, zamieszkuje 702,4 tyś. mieszkańców. Najliczniejszą grupę narodowościową w tej prowincji stanowią
Anglicy (22,1%) oraz Niemcy (18,2%), natomiast Polacy reprezentują 6,7% populacji Manitoby.
2. Gospodarka prowincji Manitoba
2.1 Charakterystyka ogólna
Prowincja Manitoba posiada bogate zasoby surowców oraz żyzne gleby sprzyjające rozwojowi rolnictwa. Niemniej
jednak prowincja jest oceniana jako jeden z najbardziej zróżnicowanych gospodarczo regionów Kanady.
Manitoba utrzymuje stałe 2,8% tempo wzrostu gospodarczego, będące jednym z najwyższych wśród
kanadyjskich prowincji przy przychodach na poziomie 43 mld CAD. Jednocześnie utrzymuje się niska stopa
bezrobocia na poziomie 5,4%.
Wytwórczość to najważniejszy sektor gospodarki Manitoby posiadający 10-procentowy udział w PKB tej prowincji.
Na terenie Manitoby znajduje się szereg dużych zakładów produkcyjnych m.in. pojazdów samochodowych, mebli
i stolarki drzwiowej i okiennej, maszyn i urządzeń rolniczych.
Manitoba to również ważny ośrodek sektora finansowego oraz siedziba dużych koncernów działających w
sektorze ubezpieczeń społecznych.
Regionalnym centrum gospodarczym Manitoby jest wspomniana stolica prowincji, miasto Winnipeg, dziewiąta
pod względem wielkości aglomeracja Kanady.
Według kanadyjskiej niezależnej instytucji badawczej Conference Board of Canada miasto posiada jeden z
najwyższych wskaźników rozwoju gospodarczego wśród kanadyjskich metropolii. Wzrost gospodarczy Winnipeg
jest oceniany w roku bieżącym na 2,4%, natomiast przewidywania na rok 2012 to 3,3%.
W Winnipeg prowadzą działalność przedsiębiorstwa branży lotniczej, firmy finansowe i ubezpieczeniowe,
transportowe, technologii informatycznych i komunikacyjnych. Winnipeg to również centrum kulturalne i
turystyczne prowincji Manitoba.
Jednocześnie miasto posiada najbardziej zróżnicowany sektor wytwórczy w Zachodniej Kanadzie. W Winnipeg
produkowana jest szeroka gama wyrobów, m.in. produkty spożywcze, maszyny rolnicze, pojazdy samochodowe,
wyroby metalowe i części do samolotów oraz meble.
3
Winnipeg posiada także długą tradycję centrum finansowego regionu. Firmy sektora finansowego i
ubezpieczeniowego, działające w stolicy Manitoby, generują roczne przychody w wysokości 4 mld CAD. Mieszczą
się tu kanadyjskie centrale najważniejszych firm finansowych i ubezpieczeniowych, które zatrudniają w sumie 25
tyś. pracowników, co stanowi 1/3 ogółu zatrudnionych w Manitobie.
W Winnipeg działają także ważne kanadyjskie instytucje i stowarzyszenia sektora rolno-spożywczego, m.in.:
■
Kanadyjska Giełda Towarowa (Winnipeg Commodity Exchange od 2007: ICE Futures Canada)
https://www.theice.com/futures_canada.jhtml
■
Kanadyjska Komisja Pszenicy (Canadian Wheat Board - CWB)
http://www.cwb.ca/public/en/
■
Kanadyjska Komisja Zbożowa (Canadian Grain Commission - CGC)
http://www.grainscanada.gc.ca/index-eng.htm
■
Kanadyjski Związek Producentów Oleju Canola (Canada Canola Growers Association - CCGA)
http://www.ccga.ca/CCGA_Home.aspx
2.2 Ważniejsze sektory gospodarki prowincji Manitoba
Źródło: Manitoba Bureau of Statistics
Przemysł lotniczy
W Manitobie znajduje się największy w Zachodniej Kanadzie ośrodek przemysłu lotniczego o rocznych
przychodach rzędu 1,6 mld CAD. Głównym obszarem działalności firm w tym sektorze w Manitobie jest produkcja
podzespołów do samolotów, konserwacje i remonty, a także usługi szkoleniowe i projektowe.
W Manitobie działąją firmy Boeing Technology Canada, StandardAero, Magellan Aerospace Limited oraz Aveos
Fleet Performance Inc., wspierane przez szereg mniejszych firm produkujących metalowe części do samolotów,
elementy silników, blachy poszyć oraz części elektroniczne.
Przetwórstwo rolno-spożywcze
Sektor produkcji żywności to największa część sektora wytwórczego w Manitobie składająca się z ponad 250
zakładów o łącznych obrotach w wysokości 4 mld CAD w 2010 r.
Podstawą produkcji rolnej Manitoby są zboża oraz nasiona roślin strączkowych i oleistych. Na terenie Manitoby
wytwarzane jest m.in. 20% krajowej produkcji oleju canola (kanadyjska odmiana zmodyfikowanego rzepaku),
15% pszenicy, 25% owsa, 20% żyta, 33% białej fasoli oraz 90% ziaren słonecznika.
Prowincja posiada silną pozycję w zakresie produkcji jaj oraz hodowli trzody chlewnej, co stanowi największą
część produkcji żywnościowej Manitoby. Dobrze rozwija się również sektor mleczarski, piekarniczy, produkcja
4
wyrobów mącznych oraz przetwórstwo warzyw (w szczególności ziemniaków).
Energetyka
Manitoba jest w regionie znaczącym producentem energii elektrycznej. Na terenie prowincji działa 14
hydroelektrowni zarządzanych przez firmę Manitoba Hydro produkujących energię elektryczną na potrzeby
prowincji. Nadwyżki zasilają prowincję Ontario i Saskatchewan oraz są eksportowane do USA.
Manitoba to również kanadyjski lider pod względem produkcji energii ze źródeł odnawialnych. Na terenie
prowincji znajduje się największa w Kanadzie instalacja wykorzystującą zasoby wód geotermalnych. Znaczne
nakłady przeznaczane są również na produkcję energii wiatrowej oraz biodiesela. W ostatnich latach rozpoczęto
także produkcję energii elektrycznej przy użyciu turbin gazowych.
Przemysł samochodowy i maszynowy
Sektor samochodowy i maszynowy to ważna część ekonomii prowincji. W 2010 r. wyprodukowano pojazdy i
maszyny na łączną sumę 1,9 mld CAD, co plasuje ten sektor na drugim miejscu w przemyśle wytwórczym
Manitoby. Sektor zatrudnia około 6,5 tyś. pracowników i posiada 10-procentowy udział w całości eksportu
prowincji.
Zakłady działające w Manitobie specjalizują się w produkcji autobusów miejskich i dalekobieżnych, wozów
strażackich, samochodów i przyczep kempingowych, pojazdów rekreacyjnych, przyczep oraz maszyn rolniczych.
Jednocześnie na terenie prowincji działa wiele zakładów wytwarzających podzespoły dla zakładów montażowych
oraz na potrzeby sektora lotniczego oraz zbrojeniowego (komponenty i części metalowe, elementy plastikowe i
gumowe, elementy elektryczne i elektroniczne).
Duża część produkcji odbywa się w zakładach autobusowych firm Motor Coach Industries Ltd. oraz New Flyer
Industries Ltd., a także w zakładzie firmy Buhler Industries produkującej traktory pod markami Farm King i
Versatile.
Na terenie prowincji działa również wiele placówek i centrów badawczych m.in. Advanced Transportation and
Energy Centre zajmujące się technologiami redukcji emisji spalin i systemami wykorzystującymi paliwa
odnawialne; Composites Innovation Centre pracujące nad wykorzystaniem nowych materiałów kompozytowych
w przemyśle samolotowym i naziemnym; a także Industrial Technology Centre testujące nowe rozwiązania dla
przemysłu transportowego, lotniczego, farmaceutycznego oraz energetycznego.
Górnictwo
Górnictwo to drugi co do wielkości sektor gospodarki Manitoby o wartości produkcji na poziomie 2,5 mld CAD w
2010 r. Wydobycie rud metali to około 1,49 mld CAD (58%), w tym: nikiel (45,3%) miedź (27,5%), cynk (11,5%),
złoto (12,1%), pozostałe metale (3,6%).
Około 7-procentowy udział w sektorze posiada górnictwo minerałów dla przemysłu chemicznego z produkcją na
poziomie 175 mln CAD.
W 2010 r. wydobycie ropy naftowej stanowiło 35% górnictwa prowincji na łączną sumę 892 mln CAD. Znaczna
część wydobywanego surowca jest przesyłana rurociągiem Enbringe do rafinerii w Ontario oraz USA.
Sektor wydobywczy w roku 2010 posiadał 5,8% udział w PKB prowincji i 12% w całości eksportu Manitoby.
Jednocześnie w 120 firmach przemysłu wydobywczego zatrudnionych jest okoł 6,1 tyś. pracowników.
5
3. Handel międzynarodowy prowincji Manitoba
3.1 Eksport
Eksport w ostatnich latach to około 30-procentowy udział w PKB Manitoby, osiągając w 2010 r. obroty na
poziomie 10,3 mld CAD. Rok 2011 przyniósł 17% wzrost wolumenu eksportu Manitoby (USA wzrost o 6,5%,
pozostałe kraje wzrost o 38%).
Główne kierunki eksportu Manitoby w 2010 r.:
■
■
■
■
■
Stany Zjednoczone: 69% całości eksportu prowincji i sprzedaż na poziomie 6,6 mld CAD,
Chiny: 6,5% (669 mln CAD),
Japonia: 5,7% (578 mln CAD),
Meksyk: 3,2% (332 mln CAD),
Hong Kong: 2% (203 mln CAD).
Największy, 61% udział w eksporcie prowincji posiada sektor wytwórczy, który w roku 2010 wyeksportował
produkty na łączną sumę 6,3 mld CAD. Drugą pozycję zajmuje sektor rolno-spożywczy posiadający 26% udział w
eksporcie prowincji notując sprzedaż na rynki zagraniczne w wysokości 2,7 mld CAD. Trzecią pozycję pod
względem wolumenu eksportu zajmuje przemysł górniczy z 6% udziałem na łączną sumę sprzedaży w wysokości
564 mln CAD oraz eksport energii elektrycznej z 3% udziałem i obrotami na poziomie 322 mln CAD.
Wśród najważniejszych towarów eksportowych prowincji Manitoba znajdują się: produkty spożywcze i napoje (1,4
mld CAD), rudy metali (1,2 mld CAD), maszyny (884 mln CAD), sprzęt transportowy (837 mln CAD), chemikalia
(612 mln CAD), wyroby gumowe i plastikowe (281 mln CAD), drewno i papier (271 mln CAD), wyroby elektryczne
i elektroniczne (260 mln CAD).
3.2 Import
Import prowincji Manitoba w ostatniej dekadzie systematycznie wzrastał z poziomu 9,4 mld CAD w roku 2001 do
13,8 mld CAD w roku 2010.
Najważniejszym partnerem handlowym pod względem importu w roku 2010 były Stany Zjednoczone z 81,4%
udziałem w całości importu Manitoby na łączną kwotę 11 mld CAD. Na kolejnych pozycjach znalazły się Chiny
(648 mln CAD), Meksyk (380 mln CAD), Niemcy (210 mln CAD) oraz Dania (203 mln CAD).
Poniższa tabela prezentuje najważniejsze produkty importowane przez prowincję Manitoba w roku 2010.
6
Produkt
Import
mln CAD
Traktory
397
Samochody osobowe
372
Silniki turboodrzutowe i turbiny gazowe
341
Pestycydy
324
Koparki i buldożery
303
Części i akcesoria do pojazdów silnikowych
290
Ropa naftowa
255
Samochody ciężarowe
252
Części maszyn i urządzeń
225
Gazety i czasopisma
225
Generatory energii elektrycznej
217
Pozostałe produkty
10.153
Suma importu
13.763
Źródło: Manitoba Bureau of Statistics
3.3 Wymiana handlowa pomiędzy Polską i prowincją Manitoba
Maszyny rolnicze
411
7
Import z Polski
Import prowincji Manitoba z Polski wykazuje znaczne zróżnicowanie produktowe. Jednocześnie zaznacza się
tendencja systematycznego wzrostu importu w ostatnich latach, co świadczy o zwiększonym zainteresowaniu ze
strony kanadyjskich firm współpracą z polskimi partnerami.
Najnowsze dane kanadyjskiego Urzędu Statystycznego (Statistics Canada) z września 2011 r., wskazują na
ponad 130% wzrost wolumenu importu towarów z Polski do prowincji Manitoba w porównaniu z rokiem 2010.
Łączna wartość towarów importowanych, za pierwsze dziewięć miesięcy br., wyniosła 12,9 mld CAD. Do
powyższej sytuacji przyczynił się w znacznym stopniu wzrost importu metalowych części konstrukcyjnych (6,5
mld CAD).
W ostatnich latach wzrasta import z Polski wyrobów przemysłu metalurgicznego, elektrycznego i maszynowego.
Rośnie zatem zaufanie i pozytywny obraz Polski, jako kraju będącego solidnym producentem i dostawcą wysokiej
jakości wyrobów, dysponującego ponadto wykwalifikowaną kadrą oraz wytwarzającą produkty według
najwyższych światowych standardów, a także konkurencyjnych cenowo.
Poniżej 25 głównych towarów importowanych z Polski w latach 2006 - 2010 według kodu celnego HS6 (wartość w
dolarach kanadyjskich).
Lp.
Eksport Polski do
prowincji Manitoba
2006
2007
2008
2009
2010
1
730799 - Pozostałe
łączniki rur lub
przewodów
rurowych z żeliwa lub
stali
1,714
13,076
296,967
273,086
1,099,108
2
854449 -Pozostałe
izolowane przewody
elektryczne
--
206,323
93,699
131,610
474,290
3
854460 - Pozostałe
przewody
elektryczne, do
napięć
przekraczających
1 000 V
5,330
--
176,162
286,219
431,797
4
940550 Nieelektryczne lampy
i oprawy
oświetleniowe
7,709
780
15,857
156,629
388,967
8
5
843390 - Części do
maszyn żniwnych i
omłotowych
31,680
161,902
187,477
374,549
299,112
6
853710 - Tablice,
panele, konsole,
pulpity, szafy i
pozostałe układy
wspornikowe do
napięć
nieprzekraczających
1 000 V
--
--
65,397
172,754
269,419
7
846799 - Przełączniki
mechaniczne do
łączenia obwodów
elektrycznych do
narzędzi ręcznych,
pneumatycznych,
hydraulicznych lub z
samodzielnym
silnikiem
elektrycznym lub
nieelektrycznym
2,799
130,873
85,570
109,429
216,529
8
852580 - Kamery
telewizyjne, kamery i
aparaty cyfrowe oraz
rejestrujące kamery
wideo
--
5,636
24,351
26,887
182,963
9
870830 - Hamulce i
hamulce ze
wspomaganiem; ich
części
--
157,938
193,188
221,345
152,406
9
10
701399 - Pozostałe
wyroby ze szkła, w
rodzaju stosowanych
do celów stołowych
(inne niż szklanki i
kieliszki) lub
kuchennych, inne niż
wykonane z tworzywa
szklano-ceramicznego
15,056
33,325
46,999
133,400
119,258
11
848180 - Pozostała
armatura
176,810
30,009
48,005
15,863
92,684
12
220860 - Wódka
144,223
3,786
--
19,138
85,665
13
902690 -Części
przyrządów i
aparatury do pomiaru
lub kontroli przepływu
cieczy lub gazów
--
--
--
1,856
76,028
14
841229 - Silniki i
siłowniki hydrauliczne
- inne niż liniowe
(cylindry)
--
--
--
--
68,414
15
870899 - Części do
silników pojazdów
mechanicznych
29,163
57,302
69,395
63,087
61,200
16
940161 - Meble do
siedzenia, z
drewnianą ramą tapicerowane
62,807
13,862
65,882
66,094
52,396
17
846719 - Narzędzia
ręczne pneumatyczne (inne
niż obrotowe)
--
--
14,782
32,094
49,358
10
18
730900 - Zbiorniki,
cysterny, kadzie i
podobne pojemniki z
żeliwa lub stali, (o
pojemności > 300 l)
--
--
--
--
47,044
19
711311 - Artykuły
biżuteryjne ze srebra
5,076
8,772
41,354
35,640
45,422
20
841690 - Części
palników piecowych,
rusztów
mechanicznych
--
--
--
4,653
45,010
21
851770 - Części
aparatów
telefonicznych,
aparatury do
transmisji lub odbioru
głosu, obrazów lub
innych danych
--
--
174
7,631
43,126
22
841191 - Części
Silników
turboodrzutowych lub
turbośmigłowych
--
41,566
137,251
69,651
43,058
23
848220 -Łożyska
wałeczkowe stożkowe
35,916
25,903
33,696
22,636
42,712
24
903289 - Przyrządy i
aparatura, do
automatycznej
regulacji lub kontroli
8,610
20,974
138,900
88,544
40,438
11
25
890399 - Jednostki
pływające,
wypoczynkowe lub
sportowe; łodzie
wioślarskie,
motorówki i kajaki
--
--
--
95,095
36,211
Razem (1-25)
526,893
912,027
1,735,106
2,407,890
4,462,615
Pozostałe
2,122,581
2,626,208
2,097,723
2,336,517
1,048,275
Razem (wszystkie
towary)
2,649,474
3,538,235
3,832,829
4,744,407
5,510,890
12
13
Źródło: Industry Canada
Eksport do Polski.
Eksport prowincji Manitoba do Polski w ostatnich trzech latach oscyluje również na poziomie 5 mln CAD.
W roku 2010 główną pozycją eksportową były wyroby drukowane i papiernicze na łączną sumę 1,5 mln CAD,
części do maszyn i urządzeń rolniczych (661 tys. CAD), sprzęt laboratoryjny (564 tys. CAD), mrożone ryby (585
tys. CAD), elementy instalacji wysokiego napięcia (386 tys. CAD).
14
Nowymi na liście towarów eksportowych prowincji Manitoba do Polski są elementy instalacji elektrycznych do
maszyn i urządzeń, turbiny wodne, silniki samolotowe i sprzęt budowlany.
4. Rozwój gospodarczy i inwestycje w prowincji Manitoba.
Zarówno w roku 2010 jak i 2011 prowincja Manitoba odnotowała znaczny wzrost inwestycji, które pozwolą na
stabilny rozwój tego regionu w kolejnych latach.
W 2011 r. przeznaczono znaczne środki na rządowe inwestycje, które osiągnęły poziom około 10,8 mld CAD, co
stanowi 1,1% wzrost w porównaniu z rokiem ubiegłym.
Inwestycje sektora prywatnego w 2011 r. to około 6,9 mld CAD, wzrost o 0,6% względem 2010 r.
W sektorze wytwórczym nastąpił 29% wzrost inwestycji w roku 2011, głównie za sprawą wydatków na zakupy
maszyn i urządzeń.
Główne sektory obecnych inwestycji rządowych w Manitobie to rynek budowlany (5,2% udział w całości
inwestycji), służba zdrowia i opieka społeczna (18,2%), usługi (16,7%) oraz przemysł rolno-spożywczy (5,4%).
W roku 2010 znaczne inwestycje dokonano w sektorze górniczym. Rosły prywatne inwestycje w poszukiwania
złóż rud metali, które osiągnęły poziom 53,5 mln CAD oraz nastąpił wzrost inwestycji rządowych w tym sektorze
do rekordowego poziomu ponad 706 mln CAD. Podobne wydatki w wysokości 705 mln CAD przeznaczono na rok
2011. Wzrastały również inwestycje w sektorze wydobycia ropy naftowej, w którym inwestycje rządowe i
wydatki operacyjne przekroczyły także rekordowy poziom 800 mln CAD.
Szczegóły dotyczące planowanych inwestycji w prowincji Manitoba znajdują się na stronie internetowej Agencji
Economic Development Winnipeg:
http://www.economicdevelopmentwinnipeg.com/winnipeg-economy/winnipeg-economy/manitoba-capital-invest
ment
5. Przydatne strony internetowe.
■
Baza firm działających w prowincji Manitoba:
http://prdp1.ctt.gov.mb.ca/MBIS/MCD.nsf/if?readform&ID=CompaniesHome
http://www.gov.mb.ca/trade/globaltrade/environ/allcompanies.html
■
Strona miasta Winnipeg
http://www.winnipeg.ca/interhom/
■
Strona Rządu prowincji Manitoba (Government of Manitoba):
http://www.gov.mb.ca/index.html
■
■
Baza kanadyjskich firm na stronie Ministerstwa Przemysłu (Industry Canada)
http://www.ic.gc.ca/app/ccc/srch/cccBscSrch.do?lang=eng&prtl=1
Strona gospodarcza miasta Winnipeg:
15
http://www.economicdevelopmentwinnipeg.com/
■
Kanadyjski Główny Urząd Statystyczny (Statistics Canada)
http://www.statcan.gc.ca/start-debut-eng.html
■
Izba Handlowa Manitoby (Manitoba Chamber of Commerce)
http://www.mbchamber.mb.ca/
Źródła: Industry Canada, Statistics Canada, Government of Manitoba, Manitoba Bureau of Statistics, Manitoba
Hydro, Economic Development Winnipeg
Opracowanie przygotowane w ramach realizacji projektu Poddziałania 6.5.1 Programu Operacyjnego
Innowacyjna Gospodarka 2007-2013.
16