1 8 9 5 - Serbski

Transkrypt

1 8 9 5 - Serbski

U '
/1M
e it
" //
P
r
o
t
y
k
a
sa Sserbow
n a tĕ to
18 9 5»
Z nakładom Madicy SerTbskeje.
W Kommißiji M. Ssmolerja.
Czischcz S s m o l e r j e z kmhiczischczernje w maczicznym domje ro Budyschinje.
2
W tutyrrr 1895. leeze Po Khrystutzu, kotrez tiut 365 dnjow, liczi tzo let:
w ot
-
stw o rje n ja ß w e t a ....................................
w u sta je n ja julianskeje p ro ty k i . . . .
czerpjen ja a h orjestacza K h ry stu ß o w eh o .
spoczatka kschesczijanstwa w S s e rb a c h .
5844,
1940,
1862,
875,
Zyrkwinske leiste snamjenja.
W p orjed zen ej
W starej
H rjeh o rjo w ej p ro ty z y :
julian skej p ro ty z y :
15 . . . sto ta l i c z b a ....................... 15
2 8 . . . w o bw ö d ß t v n z a ............. 2 8
8 . . . rom ske d un ste czißko . . .
8
F. . . . p iß m ik njedzelski............. A .
I V . . . . e p a k t y ............................ X V .
1 4 . h a p rl. . . . ju tr o w n ic z k a ...................2 . h a p rl.
1. dez. . . . 1 . n jedzela a d v e n ta . . . 3 . dez.
Wot
-
sakozenja B udyschskeho ta c h an tstw a
. . 675,
spoczatka re fo rm a z ije . . . .
. . 378,
n a ro d a k ra la A l b e r t a .......................... 6 7 ,
sakozenja M acziz y S serb sk e je . . . .
48.
schtoz leto fqmno a hrubc czini — N a l e c z o je zyle ßuche a
hacz do meje ja ra symuc, hacz runjez ßo haprlcja s wopredka
czopka wopokaze, tola börsh saßo syma sastupi, kiz hacz do meje
traje, ro kotrejz ßu dny rjane, nozy Pak symne. T raw y a kwetki
posdze pschindu. — L e c z o je symne s trajnym deschczowym
wjedrom a leho dla njepködne; tola Pak je ßynowy meßaz hacz
psches polojzu czoply a rjany, hewak Pak nimale stajnje wközny
s miete w ctram i a sliwkami. — N a s y m a je tez jara symna
a wlözna. S a h e mjersnycz pöcznje a tola hischcze wulke njewjedro nastanje. Hdyz je pokojza vltvbra nim o. ßo wulka syma
sapocznje; November je wlözny a czoply. — S y m a je s wopredka wlözna s deschczom a s wulkimi sliwkami. Wokoko 21.
dezembra semja se ßnehom samjcrsnje a mjersnjenje hacz do
haprleje njepopuschczi.
Saezmieze tzlönza a metzaezka.
W lec£e 1 8 9 5 ßo ßkönzo tröjzy a meßaczk dwöjzy
saczm itej, polet n aß Pak budze jenoz dw oje meßaczkowe
saczmicze widzecz.
P re n je meßaczkowe saczmicze, dospotne, smeje ßo 1 1 .
m erza, sapocznje ßo 2 h. 4 5 m . D o sp . saczm. traje w ot
ra n o 3 h. 5 1 m . hacz do 5 h. 2 7 m , könz saczmicza je ra n o
6 H . 2 5 m . W idzecz budze w juznow jeczornej A siji, psches
E u ro p a , A frik a, atlan tski ozean, A m erika a w narailschej
potojzy wulkeho ozeana.
P re n je saczmicze ß lö n za, p o d jeln e, 2 6 . m erza, ßo dop o td n ja 9 h. 3 9 m . sapocznje a hacz pop. do 0 h. 4 0 m .
tra je ; je widzecz w N orw egiskej, n a britiskich kupach, n a
potnözno-w jeczornych nakönzach Franzow skeje a S ch p an iskcje, w najßewjernischich dzelach atlantiskeho ozeana, n a
potnöznoranischich brjohach polnözneje A m eriki a n a
s njej mjesowazych polarnych krajinach.
D ru h e ßtönzow e saczmicze, podzSlne, 2 0 . au gu sta w ot
pop. 1 h. 4 m . hacz do 3 h. 1 5 m . tra je a je widzecz
w naranschej Ruskej, w potnöznow jeczornej A siji a s njej
m jesow azym i p o la rn y m i k ra jin am i.
D ru h e meßaczkowe saczmicze, dosvolne, 4 . sept., je
widzecz w w jeczornej potojzy E a ro p y a A friki, w a tla n ti
skim ozeanje, w A m erizy a w w ulkim ozeanje. S zyta ßo
sapocznje ra n o 6 H . 7 m . hacz 7 h. 4 8 m ., könz m a sac^micze s zyta d op otdn ja 8 h. 5 4 m . — P o la n aß ßo
mkßaczk hizo V* h- po sapoczatym saczmicsu khowa.
Tsecze ßtönzow e saczmicze, podzelne, 1 8 . sept. w ot
wjeczor 7 h. 5 9 m . hacz do nozy 11 h. 2 9 m . tra je a je
widzecz w ranischej A u stra liji, n a N euseeladê, w ju zn o wjecz. dzele wulkeho ozeana a w juzny m lodow ym m o rju .
W lee$e 1895 Saturn knjezi.
Leta, w kotrychz S a tu rn knjezi, ßu symne a wközne, pschetoz
hacz runjez je f khwilemi ßucho, ßo tola s wjetscha deschczuje,
Schtyri leine ezatzy.
S a p o c z a tk
-
n a le c z a :
lecza:
n a sy m y :
sy m y :
2 0 . m e rz a p o p o td n ju 1 0 hodz.
2 1 .j u n i j a p o p o ld n ju 6 hodz.
2 3 . sep tem b ra d o p o td n ja 8 hodz.
2 2 . d ezem bra r a n o 3 hodz.
Schiyri ktvaiembry.
W porjedzenej
H rje h o rjo w e j p ro ty z y :
R em in iscere
6 . m erza
ß w j. T ro jiz y
5 . ju n ija
1 8 . septem bra
kschiza
1 8 . dezem bra
L uzije
W starej
julianskej P ro ty z y :
2 2 . s e b ru a ra
2 4 . meje
2 0 . sep tem b ra
2 0 . d ezem bra.
12 ujebjeskich snamjenjow.
M
b o ra n ,
byk,
d w öjn ik aj,
"•EE ras.
^ la w ,
i f knjezna,
w aha,
' J b schkorpion,
J ? tselnik,
L k kosorözk,
w ö dn y m uz,
rybje.
Juiry:
1 8 9 5 : 1 4 . h a p rle je .
1 8 9 6 : 5 . h a p rle je .
1 8 9 7 : 1 8 . h a p rle je .
1 8 9 8 : 1 0 . h ap rleje.
1 8 9 9 : 2 . h aprleje.
1 9 0 0 : 1 5 . h aprleje.
Abbreviatur») abo pschikrötschenja sttowow.
© ßkönzo, 2) m eßaczk, © P otny m eßaczk, & poß le n i b e rtlik , # m kody m eßaczk, tz p re n i bertlik,
skhadz. skhadzenje, khow. khow anje, d o p . d o p o td n ja, p o p . j
p o p o td n ju , h . h o d zin a, m . m in u ta .
Maczicznych spißow czißko 93.
3
Kermanki a skötne wiki
p y taj sady n a stronom aj 17 a 18.
1895. Januar,
wulki rözk,
Weßaczkowe pschemenjenje
a wjedro.
ma 31 bnjoto.
Dny.
1. t«b',eit.
1
2
3
4
5
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
IL1.
111.
-to w e le to
Makarija
Genovesy
Titu
Telesfora
17 4
17 4
17 4
17 4
16 4
8
8
8
8
8
Lnk. 2, 2 3 — 32.
3 k ra lo w
S w j.3 k r a l.
Juliana
Reinholda
Erharda
Severina
Czesczimera Juliana
Zacharija
Agathona
Aloysije <gi Hygina
Reinholda
Arkada
3. tadzen.
111.
M at. 3, 13— 17.
1 .n .p o 3 k r.
Fklixa
M aura
Erdmuty
Antona
A
Priski
Sary
l.tt. P o 3 k r.
Hilarija
M aura
Marcella
Antonija
S to l s. Petra
Kanuta
16 4
16 4
15 4
15 4
14 4
13 4
13 4
8
8
8
8
8
8
8
134
12 4
11 4
10 4
10 4
94
84
20
21
22
23
24
25
26
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
2 .n .p .3 k r . 2 .n .p .3 k v . 8 6 4
Hanze
Hanze
8 54
8 44
Wincenzija
Wincencija
Kharity
Emerenciany 8 3 4
Timoteja
Timoteja
8 24
Paw . wob. ü l P a w . w obr. 8 0 4
7 59 4
Polikarpa
Polikarpa
III
J a n . 1, 4 5 — 51.
27
28
29
30
31
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
3 .n j.p .3 k r.
Karl wulk.
Theobalda
Adelgundy
Birgilija
3 .n .p o 3 k r .
Karl wulki
Franca S al.
M artina
Petra Nol.
5. tydzen.
J a n . 1, 3 5 — 43
10
dop. pop.
11 He» 11 11 11 0
12 jrtf 1 1 1 2 dop.
14
1132 0 1 2
15 j flaj* 1 1 4 4 1 2 7
16
12 0
18 FF? pop.
19
0 52
20
139
22 - E 2 42
23
421
25
5 57
n
Bus. 2, 1— 12 .
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
III.
D
skhadz. I khow.
h. m. s h. m.
M at. 2, 1— 12.
13
14
15
16
17
18
19
4. tydzen.
li
skhadz.! khow. 'S |
% m. 1h. m.
Bus 12, 4 — 9. Luk 2, 21.
I K ath vlik a.
N o w e keto
Kaschpra
Matcharja
Balzarja )
|Simeona
2 tydzcn.
6
7
8
9
10
11
12
©
Porjedzena protyka.
Evan>;elskc>.
8
8
8
8
8
8
8
26 <
r$
27
28 L
30
32
33i;$to
35 Wo
7 23
9 4
10 30
11 53
dop.
115
2 36
P re n i bertlik 4. jan. dop. 8 h.
52 m. na m utne wjedro a ßneh pokasuje.
© Pokny meßaczk 11. jan. rano
7 h. 50 m. je symny a wichorojty.
C Poßledni bertlik 17. jan. nozy
11 h. 55 m. | milischim wjedrom
astupi.
G M iody meßaczk 25. jan u ara
nozy 10 h. 26 m. mjersnjenje a ßneh
pschinjeße
Stoketna protyka.
W ot 1. hacz do 4. samröczene a
khetro sym a; w ot 6. hacz do 8. ßneh;
9. pomröczene w jedro; 10. o 11.
ßneh; wot 13. hacz do 19. ßrenja
syma; 20 a 21. ja ra sym a; 22. a
23. w etr a ßneh; w ot 26. do 28.
jaßne njebjo a jara syma; 29. a 30.
ßneh a wulki wetr.
2 45
4 9
5 35
6 58
8 5
8 53
W ot 2 . hacz do 10. sapitzow anje
— W ot 10. hacz do 31.
9 25 ptzow.
Ptzyczi Dornt.
9 47
10 4
1017
10 30
1041
10 54
1112
Waspomnjeuja.
J a n . 2, l - l l .
37
3 56 1 1 3 4
38 J ? 5 1 3 pop.
40
6 20 0 45
42 ■QJS 7 14 141
44
7 54 2 48
45
8 22 4 0
46
843 514
M at. 8. 1 — 13.
7
7
7
7
7
58,4
57,4
56 4
544
53 4
48
50 !! <*<
e»
52 '1H
«W
54 L
56 irtf
8 57 | 6 2 7
9 1 0 7 38
9 20 8 49
9 29 9 59
9 38 1 1 1 2
l*
4
Dny.
1§95. Februar,
KermanKi a skötne wiki
p y taj fitbt) trn stronom aj 17 a 18.
malt) volt,
ma 28 dnjow.
Meßaczkowe pschemenjenje
a wjedro.
j ö <5
O
Porjedzena protyka
E v an g alsk a
K alholska
skhadz. khow. « 1
h. m. | h. m.
)
sthadz. khow.
h. m. h. m.
1 pjatk
7 51 4 5 7 fff | dop. dop.
Brigity
Jgnaca
2 ßobota Mar.wucziscz. Sw. Marije 7 50 4 59 M» 10 3 0 28
6. tydzen.
3
4
5
6
7
8
9
III.
njedzela Septuages.
pöndzela Eufrosyny
wutora Eulalije
ßrjeda Benigna
schtwört! Valentina
pjatk
Faustina
^
ßobota Juliany
8. tydzen.
17
18
19
20
21
22
23
M at. 8, 2 3 - 2 7 .
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtl
III.
7
7
7
7
7
7
7
48
46
44
43
41
39
38
5 1
10 21
5 3 ** 10 46
5 5
1125
5 7
pop.
5 9 - E 141
5 1 1 ‘rC 3 1 4
5 12
5 2
4,5-15
7
7
7
7
7
7
J a n . 4 , 19— 30.
35
33
31
29
27
25
6 27
5 15 L 8 0
5 17 r*i 9 28
5 1 9 vH10 53
5 21 ‘Mo dop.
019
5 23
5 25 ‘Mo 142
23
21
19
18
15
13
11
5 2 7 jtr
5 29 j ?
5 30
5 32
5 33
5 35
5 37 ■
A
,
7 7 5 41
7 5 5 43
Pöstnizy
Pöstnicy
Popj.tzrjeda Popj. srjeda 7 2 5 44 rfř
Makarija
7 0 5 46 fff
Romana
Viktorina
3 2
414
513
5 56
6 27
6 49
7 6
10 4
1042
1133
pop.
148
3 2
418
718
7 28
7 38
7 48
7 58
5 30
6 39
7 50
9 1
1010
Luk. 18, 31— 43.
Estom. # Ouinguag. 7 9 5 39
Viktorina
8 7
8 22
8 35
8 48
9 0
9 17
9 36
Luk. 8, 4 — 15.
7
7
7
7
7
7
7
Sloketna protyka.
W ot 1. hacz do 10. syma; 6.
ßneh; 11. kuß milischo; 13. a 14.
routii roetr se ßnehom a symu; 15
m utne wjedro a kuß ßneha; wot 17.
hacz do 19. deschcz; wot 20. hacz na
könz rjenje.
1.
mal. rözka:
fkeho dawka.
1.
te rm ija grünt«
Aaspomnjenja.
Septuages. 7 36 5 1 3 £
Desiderije
Eulalije
Benigna
Valentina
Faustina
Juliany
[II.
147
3 10
4 32
5 45
6 41
721
7 47
M a t. 20, 1— 6.
M at. 5, 1— 12.
njedzela Sexagefim. Sexagefim.
Simeona
pöndzela Konkordije
wutora Susanny
Gabina
ßrjeda Leberechta
Eleuterija
Eleonory
schtwörtl Eleonora
pjatk
Kwat.Pt.st. Such.d.P.st.
ßobota Serena
Serena
9. tydzen.
24
25
26
27
28
Luk. 4, 16— 30.
njedzela4.p. 3 k r . Z 4. n. p. 3 fr.
Handr. Kors.
pöndzelaVeroniki
wutora Agaty
Agaty
ßrjeda Dorotheje
Doroteje
schtwört Richarda
Romual. wbr.
pjatk
Salomona
Ja n a s M ata
ßobota Apolonije <A Apolonije
7. tydzen.
10
11
12
13
14
15
16
III.
H P re n i bertlik 3. sebr. rano 1 h.
16 m. mjersnjenje wobkhowa.
© Pokny meßaczk 9. febr. wjeczor
6 h. 23 m. tacze pschinjeße.
Poßledni bertlik 16. febr. po«
poidnju 2H . 9 m. je pfchemenjaty.
D M o d y meßaczk 25. febr. Pop.
5 h. 44 m. miie wjedro lubi.
5
KermanKi a skötne midi
p y ta j sady n a stronom aj 17 a 18
1 8 8 5 .
tlv i- v ,
nnlčtnit,
Weßaczkowe pschemenjenje
a wjedro.
ma 31 dnjow.
Dnu.
ôrjebśen a protyka
E v a n g elsk a
1 pjalk
2 ßobota
Albina
Amalije
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
10
11
12
13
14
15
16
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
Jnvokavit
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
Kwatember
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
skhadz. khow..
nt. 1 6. m
11h.
dop. 1133
16 58 5 48
6 56 5 50 IRafr j 8 26| dop.
M a t 16, 21— 26. M a t 4, l - ii.
1. ii. posta 6 54 5 52 JW? 8 48 0 54
9 20 2 1 5
6 51 5 55
Kasimera
6 49 5 55
10 7 3 30
Bjedricha
Suche dny 6 48 5 57 iMZ.
ntbC 1115 4 32
Domascha sA. 6 45 5 58 sMC. PvP. 5 1 6
2 13 5 47
Janaw .B ., w. 6 43 6 0
6 41 6 2 Ä* 3 48 6 9
Franziski
£
lll.
Nuk. 9, 5 1 — 56.
M a t 17, 1 9
Reminise 2. n. posta 6 39 6 4 $
© Cyryla
Ju rja wnlk.
PokulnaM Euphrasije
Matildy
Abigaila
Kristopha
Songina
Ciriaka
Heriberta
Rosiny
Ju rja
III.
Oku«
Cyryla
C
Josepha
Ssobu pöst
Benedikta
Kasimera
Theodors
13. tydzen.
24
25
26
27
28
29
30
H
Felizity
Philemona
Prudenzija
12. tydzen.
17
18
19
20
21
22
23
111
iAdriana
Bjedricha
11. tydzen.
skhadz. khow.
h. m. h m.
Albina
Simplicija
10. tydzcü.
3
4
5
6
7
8
9
K a lh o ljk a
D
D
III
6
6
6
6
6
6
36
34
32
29
27
26
6
6
6
6
6
6
5 22
6 52
5 £
7
8 23
9 r h 9 50
10 ü b 1117
12 ü b dop.
14 J f 0 42
Luk. 11, 1 4 - -28.
J a n . 11, 1— 16.
3. n. posta 6 23 6 15 Jkf 159 8 38
Gabriela
Josefa
Sobu Post
Benedikta
Oktaviana
Herty
3 5
3 55
4 30
4 56
512
5 27
9 25
10 25
1135
Pop.
2 2
3 15
5 38
547
6 2 6 31 frtf 5 56
6 0 6 32 irff 6 7
5 58 6 33 um? 6 1 9
5 56 6 35 m
? 6 34
5 54 6 37 W 6 53
427
5 28
6 50
8 4
9 22
1042
dop.
6
6
6
6
6
6
J a n . 11, 3 2 - 3 6 .
21
19
16
14
12
9
6
6
6
6
6
6
17
19
20
22
24
25
Emanuela 0 , Ludgera
Ruperta, b.
Ruperta
Angeliki
Guntrama
Eustasija
Eustasija
Guida
Quirina
31 njedzela Judika
III.
qJ
aX
A,
j<L
jC
J a n . 6, 1 - 15.
>*»
4. n. posta 6 7 6 27
M arije psch. Marije psch. 6 4 6 29
Lätare
_______________ 14. tydzen.
6 26
6 39
6 52
7 6
7 20
7 39
8 3
J a n . 11, 4 7 — 57. J a n . 8, 4 6 - 5 9 .______________
15. n. posta j5
52; 6 39| M | 7 22| 0 4
C P re n i bertlik 4. m erza popoid.
I h. 40 m je njewobstajny a wetrojty.
© Pokny meßaczk 11. merza rano
4 h. 38 m., ßo deschczej pschikhila.
Ć Poßledni bertlik 18. m erza rano
6 h. 32 m. jaßne dny a symne nozy
pschinjeße
D Mkody meßaczk 26 merza dop.
I I h 25 m , m a deschcz a roetr.
Stoketira proiyka.
W ot 1. hacz do 4. w etr a ß neh;
wot 5. hacz do 9. ßlönczne w jedro;
13. a 14. rjenje, ale rano lob; po
tom hacz do könza pschemenj. wjedro.
81. m erza: p re n ja te rm ija krajncje ren ty.
Maspomnjenja.
0
1895. Haprleja,
iutummif,
WeßaczLowe pschemenjenje
a wjedro.
ma 30 dnjow.
Dny.
1
2
3
4
5
6
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
Porjedzen a protyka.
Katholska.
E vangelska.
Theodory
Theodosije )
Kschesczijana
Ambrosija
Maxima
Jereneja
15. tydzen.
7
8
9
10
11
12
13
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
21
22
23
24
25
26
27
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
schadz. khow
h. m. h. m.
5
5
5
5
5
5
49
47
45
42
40
37
6
6
6
6
6
6
40
42
44
45
47
49
ti
u
)
lkhadz. ' khow.
h. m. h. m.
dop.
9 2
10
HE 19
fit 1147
fit Pop.
2 49
he
Alberta
Liborija
Bogißkaw. (y) Marije Kl.
Ezechiela
Ezechiela
5
5
5
Selen.schtw. Zeleny scht. 5
Czichi pjatk Wulki pjatk 5
Herenegildy 5
Justina
III.
dop.
2 25
3 14
3 48
412
4 31
M a t 21, 1 - 9.
M ark. 11, 1 — 10
6. nj. posta 5 35 6 51 jf
Palm ar.
16. tydzen.
14
15
16
17
18
19
20
III.
Huga
Franza s P .
Richarda
Jsidora
Vincenca F.
Cölestiny
G)
33
32
29
27
25
22
6
6
6
6
6
7
4 19
53 ih 5 47
55 k
H 7 16
56 ‘
M
o 8 44
58 ‘
M
o10 12
1136
59
0
dop.
I.tzwj.jutr. l.f. dz.jutr. 5 20 7 2 J? 0 50 7 15
L.tzwj.jittr. L.s.dz.jutr. 5 19 7 4 sX 1 48 8 1 2
Karisija
Rudolfa
^
Valerija
Hermogena
Sulpizija
Droga
Aniceta
Eleutera
Wernera
Viktora
17. tydzen.
J a n . 20, 1 9 - 2 3 .
III.
5 14 7 5
5 16 7 7
5 11 7 9
5 9 7 10
5 7 7 12
Sotera
Ju rja
Alberta
Marka scz. G
Kleta
Anastasija
Sotera aKaja 5
5
Ju rja
4
Adalberta
Marka scz. 4
4
Kleta
4
Anastasija
18. tydzen.
J a n . 21, 15— 17.
III.
2 29
257
3 18
3 33
3 45
9 19
10 33
1147
pop.
212
3 56
4 5
415
4 27
441
4 59
5 24
3 24
4 35
5 49
7 6
8 20
9 48
11 8
J a n . 20, 1 9 --3 1 .
Quasinr.G. 1. it. p. jutr. 5 6 7 14
4
2
59
57
55
53
7
7
7
7
7
7
15
17
18
20
22
23
He»
«*<
»rtř
frtf
f#
iH?
npř
H P re n i Bertlif, 2. haprl. nozy
L0 Ij. 28 m ., rjane nolčtne rojebro
wuptodzi.
© Pokny meßaczk 9 h a p rl dopoidnja 2 h. 43 m je pschemenjazy.
Ć Poßledni bertlif 17. haprl rano
0 h. 22 in. na czopke wjedro pokasuje.
D Mkody meßaczr 26. haprl. rano
2 h. 11 m , rjane dny lubi
Stoketna protyka.
W ot 4. hucz do 7. jara syma;
root 9. hacz do 19. mröczno a deschcz;
23 hruba jym a, potom czoplo a
rjenje.
4 45
haprleje: 1 . te rm ija w opalen4 58 skeje1 . katzy.
— 80. haprleje: 1. te rm ija
5 8 dokhodaeho dawka.
523
Aaspomnjenja.
5 41
6 2
6 33
M ark. 16, 1-- 7 .
M a t 28, 1 — 10
Kermanki a skotne wiki
p y taj sady n a stronom aj 17 a 18.
J a n 10, 1 1 --1 6 .
28 njedzela Mis. Dom. Z.n.p.jutr. 4 51 7 25 t i 6 3 dop.
29 pöndzela Sibyle
4 49 7 27 HE 6 57 0 19
Petra M.
30 wutora Eutropija
Katariny z S . 4 47 7 28 HE 8 9 112
7
1 8 9 5 .
M
Kermanki a skötne rviki
e j a ,
p y ta j sady n a stro n o m a j 17 a 18.
rö z o w n ik ,
Weßaczkowe pschernenjenje
a wjedro.
ma 31 dnjow.
Porjedzena protyka.
Dny.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
E v a n g e lsk a .
|
K alholska.
# 5
Q
D
skhadz. I khow. « 1 skhadz. I khow.
h. m. h. m. s t ! h. m. 1 h. m.
ßrjeda Philipa a Jak. Filip a Jak. 4 46 7 29 W
C dop.
schtwörtk Sigmunda J» Athanasija
4 44 7 31 W
C 11 3
pjatk
Kschiza nam. t namakan. 4 42 7 32 WC pop.
Moniii
157
4 40 7 34 £
ßobota Floriana
19. tydzen. III. J a n . 21, 18— 23. J a n 16, 16— 22.
njedzela J u b i l a l e
3 24
3 . n . p . j u t r . 4 38 7 36
449
pöndzela Dietricha
!Jana s Pfort. 4 36 7 37
wutora Bohumera
Staniskawa 4 35 7 39 r h t 6 1 6
ßrjeda Stanißkawa Michala zjew. 4 33 7 41 W o 7 43
i
schtwörtk iR p n in n n
4 31 7 43 'Wo 9 9
pjatk
4 29 7 44 J e? 10 28
Gordiana
Änwnija
1134
4 28 7 46
ßobota Mamerta
Mamerta
20. tydzen. III. M a l 28, 18— 20. J a n . 16, 5 — 14.
njedzela C a n t a t e
4.n.p.jutr. 4 26 7 48 oX dop.
4 2 4 7 49 oX 0 23
pöndzela Servazija
Servaca
4 23 7 50 .qX 0 58
wutora Kschesczijana Bonifaca
4 22 7 51
1 21
ßrjeda Sosije
Sosije
139
schtwörtk S ary
^ JanNepom- 4 20 7 52
152
pjatk
4 19 7 54
Jodoka
Ubalda
2 2
4 17 7 56
ßobota Ericha
Venancija
>4 * »
21. tydzen.
19
20
21
22
23
24
25
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
26
27
28
29
30
31
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
Rogate
III.
M al. 6. 9 - 1 3 .
22. tydzen.
III.
Exaudi
5 n.p.jutr. 4 16 7 57
Bernarda
Felixa
Julije
J a p . sk. 1, 1 5 - 2 6 .
15
13
12
10
9
8
7 59 H
8 0 rff
8 1 iif*ř
8 3 urtf
8 5
8 6 **
5 49
7 3
815
9 31
10 44
1157
pop.
212 218
2 23 3 30
2 33 4 45
2 46 6 5
3 3 7 27
3 26 8 51
3 59 10 6
J a n . 15, 2 6 — 16, 4.
4 4 9 11 7
8 8 HE 5 57 1 1 5 0
8 9 HE 7 20 dop.
8 10 WC 8 49 0 2 1
8 11 rfls 1 0 1 8 0 42
8 13 W
C 1 1 4 5 0 59
6. U. p. jntv 4 7 8 7
Bedy
Eduarda
Wylema
Wylema
Maxima
Manilia
Wiganda
Felixa
Petronile ) Petronile
3 3
3 16
3 29
3 44
4 4
4 30
5 8
J a n . 16, 2 3 - 3 0 .
4
4
4
Bozestpieze Bozeftpicze 4
4
Esthery
G Desiderija
Hörbana
Hörbana 4
Theresije
Prudensa
Heleny
dop.
217
2 36
251
4
4
4
4
4
6
5
4
3
2
D P re n i bertlik 2. meje ran o 4 h.
44 m. ßo k khtödnemu w jedru khila.
< I P o tny meßaczk 9. meje rano
0 h. 59 m. m a czopke wjedro.
Ć Poßledni bertlik 16. meje wjeczor
6 h. 44 m. je wotmenjaty.
G Mkody meßaczk 24. meje pop.
1 h. 46 m. hrube wjedro pschipvwjedzi.
H P re n i bertlik 31. meje dopold.
9 h. 48 m. je jaßny a khködny.
Stokelna protyka.
1. a 2. rjenje; 3. rano smjersk;
4. hrim anje a sliwk; 5. hrosnje a
khködno; wot 7. hacz do 20. w nozach khködno; wot 21. hacz do 24.
czopko; 27. hrosnje; wot 28. hacz do
30. deschcz; 31. m rös a toetr.
Hlaspomnjenja.
8
p y taj sady n a stranom aj 17 a 18.
1895. Juni,
tzmaznik,
Wetzaczkorve pschemenjenje
a wjedro.
ma 30 dnjow.
Dny.
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
9
10
11
12
13
14
15
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
Platt
ßobota
Kwatember Suche dny
Beningna
Norberta
Lukrezije <A Roberta f
Medarda
Medarda f
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
III.
112
2 33
3 57
5 22
6 47
8 8
919
1015
123
1 36
149
2 7
2 31
3 3
3 48
3
3
3
3
3
59
58
57
57
56
8
8
8
8
8
17
18
19
20
21
38b
38b
J?
Je*
J a p sk. 2, 28. 29 . M at. 28, 18 — 20
<A Pokuy meßaczk 7. jun. pschiVoldnju 12 h. 0 m. s czoplymi bnjemi
sastupi
§ Pvßlebni bertlik 15. jun pop.
0 h. 28. m njewjcbra tarn a jow
1 dcschczom pschinjeße
D M tody meßaczk 22. jun. w nozy
10 h. 5l m. ma spodobne wjcdro.
D P re n i bertlik 29. jun. popolb.
3 h l m. lijcrojcbra nacjini.
Stoketna protyka.
M ot 2. hacz bo 4. syrna a hrosnje;
5. a 6. jyrnny beschcz; root 7. harz
bo 9 czoply beschcz je ßköncznym
rojebrom ßv rootmeujcjo; root 10.
hacz bo 24 wschelke rojebro; 26.
beschcz; 28. rjeitjc; 30. samröczeue
njebjo.
30. ju n ija : 2. tcrm ija krajneje
>0 55 4 48 renty.
Onotrija
M araty
3 56 8 22
1122 5 57
Waspomnjenja.
Barnabaßa Barnabaßa
3 55 8 23 A 1142 7 13
Baülidy
Basilidp
3 55 8 24 A 1157 8 27
Tobiaßa
Boje czeto 3 54 8 25 A dop. 9 40
Elisea
Basilij w b. 3 54 8 25
0 9 10 52
3 54 8 26
Vita
E >Vita
0 19 pop.
S sw j. troj Swj.s.troj. 3 56 8 22
III
J a p . sk. 2, 42— 47.
Luk 14, 16 - 2 4 .
l.n.p.tz. tr 2. n. p.swj. 3 5418 26
Säurt)
Arnolfa
Gervasija
Silverija
Albana
Achata
G
23. tybzcn
23
24
25
26
27
28
29
Klotildy
Karpasija
25. tybzcn
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
1 8 14
J a n . 14, 23— 31.
l.tz.tzwjatk. 1. s. swjatk. 4 1 8 15 r 6!
L.tz.tzwjatk 2. s. swjatk. 4 0 8 16 ih
24. tybzcn
16
17
18
19
20
21
22
4
J a p . ff. 2, 1— 13.
05
2
3
4
5
6
7
8
Theobalda
III.
T -<
23. tybzcn
*
^Nikodema
o
skhabz. j khow.
h. m. h. m. • n « . h. m. | h. m.
...
1 ßobota
Porjedzena protyka.
E vangclska. 1 K atholska.
si skhabz. D
| khoro
III.
Adolfa
M ark.aMarc.
Gervos. a P .
Silverija
Aloysija
Panlinnsa
3
3
3
3
3
3
J a p . sk. 3, 1— 10.
54-8
54 8
54 8
54 8
54 8
54 8
27
27
28 HP??
28 uns
28
29
0 29
0 39
051
1 5
125
154
2 36
112
2 25
341
5 2
6 25
7 45
8 54
Luk. 15, 1 - 10.
2.n. p. tz.tr 3. n. p. swj. 3 54 8 2 9 |» E 3 38 9 46
Jana kschcz. Jana kschcz. 3 55 8 29 •m 4 58 1021
Elogija
Jeremiaßa
7 soanzow
Leona
P e tra P a w .)
27 tybzcn.
III.
Prospera
Jana a PawWladislawa k.
Leo II. P .
3
3
3
3
«Petra Paw. 3
8
8
8
8
8
29
29
29
29
29
ih
ii
swj. 3 57 8 29 *
J a p . sk. 4, 8 —22.
30 njedzela Z.n.p.tz.tr. 4.1t. p.
55
55
56
56
57
6 28
8 1
9 30
10 57
pop.
10 46
11 4
1119
1131
1144
Luk 5, 1 -
1 4 6 1157
9
1§95. tlulij,
p y taj fttDt) n a stronom aj 17 a 18.
praznik,
a rvjedro.
ma 31 dnjow.
Dny.
l
2
3
4
5
6
pöndzela
routora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
Porjedzena protyka
E v a n g a tik a .
Theodora
M arje born.
Kornelija
Floriana
Charloty
Jesaijaßa
28. ttjbścń.
7
8
9
10
11
12
13
III.
III
K a th o lsk a .
Theobalda
3 58 8
Marje born. 3 59 8
Hyacintp
Udalrika
Numeriona
Dominiki
njedzela
pöndzela
routora
ßrjeda
3 59 8
4 0 8
4 l 8
4 2 8
J a p . U 4, 23— ‘ö l.
])
a rjenje; 10. ju l w uozy hrimaujc!;
I I. trajny deschcz; wot 22. hacz do
28. roulta horzoia; potent hacz do
könza deschcl
5.ti. p. swj. 4 3 8 25
4
Kilijana
4
Cyrila
4
7 bratroro
Pija I-, bz. 4
Jan . Gualbrt. 4
Marhaty 4
Jap-. sk. 5, 31— 42.
J a p . sk. 6, 1 - 7
J a p . sk. 6, 8 — 15.
4
5
6
7
8
9
8
8
8
8
8
8
Q jg 9 25 3 43
25
9 46 4 58
21. julija spocz'atk ptzyczich
24
10 3 6 1 2
23
1016 7 26 dnjow .
22
10 27 8 37
Mstspomnjenjst.
>*■
22
10 36 9 48
21 n 10 46 10 58
M ark. 8, 1 - 9 .
10
11
12
13
14
16
17
8
8
8
8
8
8
8
20 i r f
19 n
18 IW?
18
17
16 t i
14 HE
10 56 pop.
11 9 1 2 2
1 1 2 6 2 39
1150 4 0
dop.
5 20
0 24 6 35
1 16 7 34
M at. 7, 1 5 - 21
18
20
21
23
24
25
27
© Polny meßaczk 7. julija rano
0 h. 29 m je khlödny a khmurny.
Ć Poßlcdni bertlik 15. julija rano
4 h. 31 m. lubi jaßne a czvple bnt)
D M lody meßaczk 22. julija rano
6 t). 32 m na wetrojte wjedro a
deschcz pokasujc.
)
P re n i bertlik 28 jul. wjeczor
9 h. 26 m. je czoply a pokhmurjeny.
'■2g sthadz. khow.
g fa h. m. h. m.
28 ah pop. dop.
28 ah 4 33 0 1 3
28 ‘Mo 5 54 0.33
27
7 8 1 2
Stoketnst protyka.
26
8 9 142
1. julija pokhmurjcnc; 2. hrosnje;
26 QJ 8 54 2 26 3. deschcz; wot 4. harz do 8. czoplo
M a t 5, 20, 24.
8 13 HE
8 12 Ä
8 10
8 9 £
8 7 £
8 6 sh
8 5 sh
2 28 8 18
3 5 7 8 47
5 32 9 8
7 6 9 24
8 37 9 38
11 5 9 50
1031 10 4
g u t. 16, 1 - 9.
7.P.tz. tr.) 8.U. p. swj. 4 28 8
Peatrizy
Ruty
Florentiny
# 5
h. m. h. m.
njedzela 6 n. p. tz. tr. 17. n. p. swj. 4
pöndzela Alarje M. D Mar.Madl. 4
routora Apolinary
Apolinar. b. 4
ßrjeda
Khrystiny
Khrystiny
4
schtwörtk!Jakuba
Jakuba, jap. 4
pjatk
Hany
Hany, m.
4
ßobota Marsche
Pantaleona 4
31. tydzcn. I I I
28
29
30
31
'
njedzela 5 .n .p .tz.tr. 6. n.p.sw j. 4
4
pöndzela IJap. dzel. E Jap. dzel.
routora Rafaela
Marije zBery. 4
ßrjeda Alexija
Alexija, w. 4
schtwörtk Eugena
4
Friederiki
pjatk
Rufiny
VincencP.,ro. 4
ßobota Eliaßa
4
Phil. Neri
30. tydzcn.
2i
22
23
24
25
26
27
III.
njedzela 4. P. t z . t. ©
pöndzelaKilijana
routora Cyrila
ßrjeda Bohumila
schtwörtk P n a
pjatk
Hendricha
ßobota M arhaty
29. tydzcn
14
15
16
17
18
19
20
o
skhadz. khow.
3 sh pop. 10 18
Marsche
4 30 8 1 3h 2 22 10 38
Abdona
4 31 8 0 ah 3 44 11 4
Jgnaca Loy. 4 33 7 59 j t r 5 1 1140
10
1 § 9 5 .
f
p
A
u
g
u
Kermanki a skötne wiki
s t
p y ta j sady n a stro n o m aj 17 a 18.
M je n z ,
m
Weßaczkowe pschernenjenj«
a wjedro.
m a 3 1 dnjow .
Dny.
Porjedzena protyka.
E v a n g elsk a .
K ath o lsk a.
O
skhadz'. I khow. I I
h. m. | £). m. | |
skhadz.
h. m.
khow.
£). m.
P0P.
6 54
7 28
dov.
0 29
1 32
7 53
8
10
A
8
24
j C
He» 8 34
«*■<
H*» 8 44
Ha» 8 54
JT* 9 4
2 44
3 59
5 13
6 26
7 36
8 46
956
1 schtwörtk Petra w rjecz. Petra w rj. 4 34 7 57 i f
Gustava
2 pjatk
Portiunkula 4 35 7 56 qJ
Schezep. nam. 4 37 7 55 2 L
3 ßobota Augusta
32. tydzen.
4
5
6
7
8
9
10
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
III.
L .n .p .t z .t r . 9 . n . p . sw j.
Oswalda (g) M arij. ßneh
Khryst.pschekr. Pschekr. Khr.
Donata
Cajetana
Cyriaka
Severa
Romana
Romana
Lawrjenza
Lawrjenca
33. tydzen. I I I .
11
12
13
14
15
16
17
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
J a p sk. 9, 1 - 9 .
38
40
41
43
45
46
48
7
7
7
7
7
7
7
52
51
49
47
45
43
41
Luk. 18, 9 — 14.
9 15 11 7
4 51 7 37
9 30 pop.
Klary
Klary
4 53 7 36 iW ? 9 50 1 3 9
Aurory
A Hippolyta
4 54 7 34
Eusebija
1019 2 59
Eusebija
Marje k nj.stp. M ar.donj. 4 55 7 32
11 0 4 15
4 57 7 30
521
dop.
Rocha, w.
Jsaaka
4 59 7 28
0 1 611
Verony
Liberta
III.
J a p . sk. 9, 10— 22.
10.n.p. tz.tr. 11. n. p.swj. 4
Sebalda
Bernhards D
Anastasija
Alfonsa
Zachäja
Bartromja
35 tydzen.
25
26
27
28
29
30
31
4
4
4
4
4
4
4
Luk. 19, 4 1 — 47.
9.n.p. tz.tr. 10.li. p.swj. 4 50 7 39
34. tydzen
18
19
20
21
22
23
24
J a p . sk. 8, 2 6 — 39.
2
III.
M ark. 7, 31— 37.
122
2 54
430
S t
6 4
£
7 36
£
9
6
r 6!
kH 1035
Sebalda
Bernharda
Anastasija
Timoteja
Fil. Ben. w.,
5
5
5
5
5
Bartromja 5
0 7 26
2 7 24
4 7 22
5 7 20
7 7 17
9 7 15
10 7 13
J a p . sk. 10, 25 - 3 3 .
Luk 10, 2 3 —37.
ll.n.p.tz.tr. IL.n.p.swj. 5 11 7 12
Samuela
Gebharda )
Augustina
Jan a ßmj.
Benjamina
Josuy
ff#
5
Zephyrina
5
Rufa
Augustina, bz. 5
Jan a ksch. scz. 5
RozaLim., kn. 5
Rajm. N. w. 5
13
14
16
18
19
21
-E
Wo
7 10 Wo
7 8 Jf
7 5 J e?
7 3
7 1 «L
6 59
6 46
7 9
7 28
7 43
7 56
810
8 25
8 42
pop.
129 9 6
2 50 9 39
4 0 10 24
4 54 1133
5 32 dop.
5 58 0 33
© Potny meßaczk 5. augusta popokdnju 2 h. 51 m. je pschemenjazy.
Poßledni bertlik 13. augusta
wjeczor 6 h. 19 m ., wupkodzi wulku
a trajn u horzotu.
G Mkody meßaczk, 20. aug. popokduju 1 h 66 m., njewjedra s woiiwknjenjom pschinjeße.
D P re n i bertlik, 27. augusta rano
6 h. 8 m ., m a trochu rjane wjedro.
Stoletna protyka.
W ot 2. hacz do 5. pokhmurjene
wjedro s mako deschcz'om; wot 6.
hacz do 8. khetro rjenje; wot 9. hacz
do 10. wschedny deschcz; 1b. mroczuo;
16. rjenje; 18. ßylne njewjedro a
llirof; Potom hacz do könza wközno.
1. augusta: 2. le rm ija g ru n tskeho daw ka. — 2 3 . augusta künz
Ptzyczich dnjow .
Maspomnjenja.
11
1895. September,
poznjenz.
a wjedro.
ma 30 dnjow.
Dny.
Porjedzena protyka
E v a n g e lsk a
36. tydzeri.
1
2
3
4
5
6
7
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
Pjatk
ßobota
Mansueta
Möjsaßa ©
Nathanaela
Magna
Reginy
njedzela
Pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
III.
Sidonije
Pulcherije
Abrahama
Bohumila C
Amata
Kschiza pow.
III.
njedzela
Pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
Luk 17, 11— 19.
Mansueta
Rosalije
Vikkorina
Magna
Reginy
5
5
5
5
5
J a p . sk. 14, 11— 22.
26
28
29
30
32
6
6
6
6
6
52
50
47
45
43
«aiM
>
*»<
«*4►
He»
Gorgonija
Miklawscha
Proba
Gwida, w.
Matern«
f powlisch.
m anje; 8 w utrajny deschcz; wot 9.
hacz do 11 mokre wjedro; 13. a 14.
m ro s; 15. jaßnje a czoplo; 16. samröczene a mjersnjenje; 18. kurjaw a;
potom hacz do könza wetry.
7 27 10 9
5 35 6 39 nwř 7 55 1125
3 0 . sevtembra: 3. te rm ija kraj8 18 pop.
5 37 6 37
ren ty . — 2. te rm ija dokyod8 55 1 59 neje
5 38 6 34
neho dawka.
5 40 6 32 t * 9 45 3 8
Waspomnjenja.
10 55 4 3
5 42 6 30
5 43 6 27 »E dop. 4 43
J a p . ft. 15, ß — 12.
Euphemije
Lamberta
Kornel. a Cyp.
Lamberta'
Kwatem. O Such.d.Enst.
Renata
Januarija
Kalixta
Eustachija
Mateja
Mateja
5
5
5
5
5
5
J a p . sk. 16, 9 - 1 5
15.n.p.tz.tr Itz.n.p.swj. 5
Thekla
Jan a podj.
Kleofaßa H
Cypriana
Kosm. a Dam.
Wjazßkawa
40. tydzen.
III.
Thekle
Jana podj.
Kleofasa
Cypriany
Kosm. a Dam.
Wjacskawa
© P otny meßaczk 4 septemb. rano
6 h 55 m. je pokhmurjeny o deschczowaty.
C Poßledni bertlik 12. sept. rano
5 h. 54 m. n a njewobstajne wjedro
pokasuje.
M lody meßaczk 18. septemb, a
wjeczor 9H 50 m pschihödne wjedro
lubi.
( P re n i bertlik 25. sept. wjeczor
7 h. 23 m. deschcz a wetr pschinjeße
6 1 8 dop.
6 32 3 1
6 44 4 1 4
6 53 5 26
7 3 6 35
Stotetna protyka.
7 12 7 45
W ot 2. hacz do 7. w etr a pv7 24 8 56 mjersnjenje; 6. czoply deschcz a hri-
M a t. 6, 24 - 3 3 .
Luk. 7, 11— 16
14.n.p.tz.1r. 15.n.p.swj. 5 45 6 25
39. tydzen. I I I .
22
23
24
25
26
27
28
J a p . sk. 12, 1— 11.
13.n.p.tz.tr. 14. Mar. n. 5 33 6 41
38. tydzeri.
15
16
17
18
19
20
21
D
o
skhadz. khow. I f skhadz. | khow..
h. m. 11) m. #1 h. m. I h. m
12.np.tz.tr 13.n.p.swj. 5 23 6 56 A
Schczepana 5 24 6 54 A
lAbsaloma
37. tpdzen.
8
9
10
11
12
13
14
III.
K alh o lsk a
KermanKi a skötne rviki
p y ta j sady n a stronom aj 17 a 18
5
5
6
6
6
6
J a p sk. 16, 2 2 - 3 4 .
29 njedzela 16.n.p.tz.tr 17.n.p.swj.l6
30 pöndzela Hironyma
Hironyma
|6
0 20
152
3 26
4 59
631
8 2
9 33
510
531
5 47
6 1
614
6 29
6 45
815 5 3 Ä T 4 40
4 52
9)5 51 A
0 50
2 4
46 6
47 6
49 6
51 6
53 6
54 6
23
21 2
19 r
17 ih
15 kH
l l ’Mo
Luk. 14, 1--li.
56 6 9 TSh 11 4 7 7
7 37
57 6 7
Pop.
1 47 8 1 8
m6 4
l 6 2 J? 2 49 9 1 3
3 33 10 21
36 0
4 5 57 |.o2 4 3 1135
6 5 55 A 4 24 dop.
M al. 22, 3 4 — 46.
12
Kermanki a skölne roifii
1895. Oktober,
p y ta j sady n a stro n o m aj 17 n 18.
winowz,
Wehaczkowe pschemenjenje
a wjedro.
ma 31 dnjow.
Dny.
1
2
3
4
5
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
Porjedzena protyka.
E vangelska.
K alholska.
Remigija
Remigija
Rahele
Leodegara
Maximina (V ) Kanida
Franza
Franca
Plazida
Placida
41. tydzen.
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
III.
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
J a p . sk. 17, 1 6 - -31
Marka
6
Brigitty
6
Dionysa
6
Franca A. w. 6
Burcharda
6
Maximiliana 6
42. tt)t>jjen.
J a p . sk. 1.9, 2 3 - 4 0 .
III.
1
|.|
11 5
13 5
15 5
17 5
46
44 «
42 n
39 n
307at. 9,
l7.n.p.tz.tr 18.n.p.swj. 6 19 5 37
18.n.p.tz.tr 19.n. p.swj. 6
Burkharda
Kalixta
6
Hedwigi
Theresy
6
Harola
Hawola, a. 6
Jadwigi
Jnnocenza
6
Lukasch,scz.G Lnkascha scz. 6
Ferdinanda Petra Alkant. 6
J a v . sk. 20, 17— 38.
21
22
24
26
27
28
5
5
5
5
5
5
35
32
30
28
26
24
5
5
5
5
13
22
32
46
!Wörschle
Kordule
Jan. z Capistr.
Rafaela, arcj.
Krispina, m.
Evarista
III.
6
6
6
6
6
6
J o p . sk. 2 t, 8 — 14.
4
5
6
7
25
35
45
58
6
IW? 6
6
7
HE 8
HE 9
HE 10
2
24
55
40
42
59
26
9 13
10 32
11 48
1. oktobra: 2. te rm ija w opalenpop.
Ikeje
kaszy.___________________
1 57
2 41
Waspomnjenja.
3 12
M a t. 22, 1— 14.
305
32,5
34 5
35 5
37 5
39 5
41 5
22
20 SS
18 £
15 £
13
11 sh
9
dop.
0 56
2 26
3 55
5 26
6 57
8 29
3
3
4
4
4
4
5
35
51
6
19
33
48
7
7 mo 10 0
44 5 5
11 25
46 5 3
pop.
47 5 1 OJE 1 27
49 4 59 sX 2 3
5 1 4 57 A 2 28
53|4 55 A 2 46
5
6
7
8
9
10
11
34
11
2
7
20
36
49
J a n . 4, 4H— 57.
M a t 18, 2 3 - 3 5 .
2 0 n.p.tz.tr 21.n. p.swj. 6 54 4 53 A
Simon aJuda Sim., Juda 6 56 4 51
Narcissa
Narcissa
6 58 4 49 He»
Serapiona
7 0'4 47 rff
Klandija
Reform. tz.Wolsganga 7 2 4 45 n
3
3
3
3
ö
0
11
21
31
41
Stoketna protyka.
W ot 1. hacz do 9. desckcz a wnlki
wetr. 10. n 11 jaßnje; wot 12.
hacz do 23 plowc a vcschczowate;
wot 24. hacz do 26 deschcz a rnhla;
w ot 29. hacz do könza rnjcrsnjenje
a mhla.
-8 .
19.N.P tz.tr 20.n p.swj. 6 43 5
Wörschle
Kordule
Severina
Salomy
Krispina
Ämanda
44 tydzcn
27
28
29
^ .4 ^ 0
y 31
6
6
6
6
Esthery
Ephraima
Dionysija
Athanasija
Gereon« ^
Maximilian«
4<. tnOfteń. I I I .
20
21
22
23
24
25
26
o
khow.
skhadz. khow.
skhadz.
h. m. h. m. e i h. IN. h. m.
6 10 5 49 >■*» 5 3 3 15
© Polny rneßaczk 3. o!t. tv nozy
11 h. 47 ni. je wlözny a mhkowojty.
( Poßledni bertlik 11. oktobra Po
stvldnjn 3 h. 34 m. nckotrc rjane dny
Pschinjcße.
'
D> M iody rneßaczk 18. oft. wjeczor 7 h 10 m. nu moste a hrosne
wjedro pokasuje.
9 P ren i bertlik 25. okt. stopokdnju
Oh 4 m m a dale hrube wjedro.
dop.
1 2
2 12
3 22
4 32
13
njedzela
pöndzela
routora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
njedzela
pöndzela
routora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
jobota
njedzela
pöndzela
nmtora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
7
J a p . sk. 17, 16— 31.
4 4 43
6 4 41
n
7 4 39
46. tydzeü.
J a p . sk. 24. 2 4 - 2 7 .
M at. 9 ,1 8 -- 2 6 .
Marczina bisk. Merczin, b. 7
Modesta
Stanislawa 7
Arkadija
7
Jukunda
Levina
Leopolda
7
Leopolda
Handr. Avelt 7
Ottomara D Merczin, bz. 7
III.
J a p . sk. 26, 2 4 — 32.
23.N.P tz tr 24.n.p.swj.
Hesychija
Hilze
Otta, Eugena.
Hilze
Pok.tzrjeda Felixa z Val.
Marje wopor Marije wopr.
Alfonsa
Cäcilije
Klemenza
Klemenza
III.
7
7
7
7
7
7
7
J a p sk. 28, 16— 31.
Ss.sem r.) 25.n.p.swj. 7
Katariny
Konrada
Günthera
Rufa
Eberharda
Handrija
Khatyrny
Konrada
Virgilija
Sosthenesa
Saturna
Handrija
7
7
7
7
7
7
5 44
7 0
8 4 38
19 4
21 4
23 4
25 4
27 4
28 4
29 4
37
35
33
31
30
817
4 57 9 36
5 39 10 49
6 36 1152
7 49 pop.
912 114
10 39 1 3 9
IfM
f 4 30
10 4
12 4
14 4
16 4
18 4
22.N.P tz.tr!23.n. P swj. 7
3 53
4 9
8.
M at. 9, 1 —
7
Karl Borrom 7
7
Emmericha
7
Leonharda
7
Engelberta
4 ksch. martr.;7
7
Theodora
III.
)
st
ÄO
skhadz. khow.
skhadz.' khow.
h. m. h. m. SS.E h. m . h. m.
2I.np.tz.tr 22.n.p.swj
48. tydzeü.
njedzela
pöndzela
routora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
III.
e
G)
Karola
Blendiny
Leonharda
Êrdmanna
Bohumera
Theodora E
47. tydzeü.
24
25
26
27
28
29
30
Weßaczkowe pschemenjeuje
a wjedro.
E)!KhUd. dusche>7
45. tydzeü
17
18
19
20
21
22
23
nasymnik,
ma 30 dnjow.
Wschswjat
Benigna
Cäsara
* 1 PMk
2 ßobota
10
11
12
13
14
15
16
p y ta j sndy n a stronom aj 17 a 18.
Porjedzena protyka.
E vangelska.
K atholska.
Dny.
4
5
6
7
8
9
1895. November,
frfr
HE
HE
f it
28 fit
27
25
23 r t
22 rht
21
20 Wr>
© Potny meßaczk 2. not), popokbnju 4 h. 18 m ja ra pschemenjaze
wjedro pschinjeße.
^ Poßledm bertlik 9. nob. rano
0 h. 7 m njehorne wjedro wobkhowa.
D Mkody meßaczt 16. nob. toje=
czvr 6 h. 11 m. na ßneh a toetr
pokasuje.
D P re n i bertlik, 24. nob. dopokdnja 8 h. 19 m. :e ßneyom a mjerinjenjom sastupi.
Stoketna protyka.
1.
kurjaw a; 2. a 3 jaßnje a
ft)tna; 4. a 5 deschcz; w ot 6. hacz
do 8. rjenje; wot 9. hacz do 12.
deschcz; wot 13. hacz do könza ßo
mjerjnjeuje s deschczom wotmenja.
Waspomnjenja.
dop.
0 7
132
2 59
4 27
5 56
7 26
157
211
2 25
2 37
2 52
3 9
3 32
J
M at. 13, 31 — 35.
31
33
35
36
38
40
41
4
4
4
4
4
4
4
19
17
16
14
13
12
11
4 4
4 49
5 49
7 0
.oJ pop. 8 1 6
A 0 50 9 33
A 1 5 10 46
8 55
1
Jkf 0 1 3
Lr 1 1 1 5
1159
M at. 24, 15— 35.
43 4 10 He»
45 4 9 H*»
46 4 8
48 4 7
50 4 7
51 4 6
52 4 5
1 16 1157
1 2 8 dop.
138 1 6
148 216
2 0 3 27
2 14 4 4 0
2 32 5 58
r
14
1895. December,
hodownik,
P ytaj sady na stronom aj 17 a 18.
Meßaczkoive pschemenjeuje
a wjedro.
ina 31 dnjow.
©
Dny.
Porjedzena protyka.
Evangelska.
Katholska.
49. tydzen.
1
2
3
4
5
6
7
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
15
16
17
18
19
20
21
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
7
7
7
Borbory
Sabby
7
Mikkawscha 8
8
Ambrosija
Agrippiny C Leokadije
Judithy
Melchiady
Damasa
Damasa
Epimacha
Epimacha
Luzije
Lucije
Nikasija
Nikasija
IV . Jes. 42, 1 - 4 .
55 4
56 4
57 4
59 4
04
24
8
8
8
8
8
8
34
44
54
64
74
84
94
8
Ananiaßa G Eusebija
Lazara
Lazara
8
Kwatember Such. d.Teof. 8
Nemesija
8
Reinharda
Ammona
8
Ammona
Domascha
Domascha K. 8
11 4
12 4
13 4
13 4
14 4
15 4
8 16 4
Viktorije
Dagoberta
Had., Jevy ) Hadam., Jevy 8 16 4
Bozi dzen 1. s. hodow 8 16 4
2. tz.hodow Schczepana 8 17 4
8 17 4
Jan a sczen. Jana scz.
Njewin. dzecz. Njewin. dzecz. 8 17 4
IV .
717
8 25
9 43
10 37
1115
1143
pop.
1 £ 1120
0
dop.
0
0 44
0 ih 2 8
3 35
0
0 M
o5 2
0 W h 6 29
0
0
0
1
1
1
2
7 51
9
0
J?
■Qjg 9 5 1
10 27
A 1051
A 1110
A 1123
Ps. 103, 1 — 18.
2
3
3
4
5
5
6
2 39
3 32
439
5 55
713
8 29
941
«►< 1134 1051
HB» 1 1 4 4 12 0
1 1 5 4 dop.
irtf pop. 1 9
rř 0 17 2 2 1
0 34 3 36
iH1 0 56 4 54
Luk. 2, 3 3 - -40.
29 njedzela N. p. hodz. N. po hodz. 8 17 4
8 17 4
Davita
30 pöndzela Davita
8 17 4
31 wutora Sylvestra
Sylvestra
7
127
8 t i 214
9 HE 3 1 8
dnja 8H. 9 m. hrosne wjedro a mhtu
pschinjeße.
W Mkody meßaczk 16 dez. rano
7 h 30 tu. m a hrosne wjedro a ßneh.
H P re n i bertlik 24. dewmb. rano
6 h. 21 m. s khetrcj symu sastupi.
© Pokny meßaczk 31. dez. wjeczor
9 h. 30 m , symu wobkhowa.
Stoketna protyka.
5.
deschcz a ßneh, Potom jaßne
wjedro hacz do 8 .; 9. czopto a
khm urno; 11. rjcnje; 12. m utno;
13. deschcz; wot 20. hacz do 29.
khetra syma, druhdy ßneh; 30. jaßnje
a syma; 31. mhka a syma.
019
0 32
0 45
31. dezem bra: 4 . te rm ija kraj0 58 ttejc renty.
1 13
Aaspomnjenja.
1 33
2 0
Jes. 12, 2 — 6 ; Luk 3, 1 --6 .
4.u. advent 4. n. advent. 8 15 4
53. tydzen.
2 57
3 34
4 28
5 37
7 0
8 27
9 54
J a n . 1, 19 - 2 8 .
3. n. advent 3 n advent 8 10 4
IV .
5
4
3
3 HE
2 HE
1 •m
1
M at. 11, 2 - 1 0 .
2 n advent 2 .1t. advent 8
52. tydzen.
njedzela
pöndzela
wutora
ßrjeda
schtwörtk
pjatk
ßobota
Luk. 21 , 2 5 - -33.
Bibiany
Frc. Xavera
IV . Jes. 40, 1 - 5 .
51. tydzen.
22
23
24
25
26
27
28
Psalm 100.
l.n.advent. In . advent. 7 53 4
Aurelije g )
Frz. Xavera
Borbory
Amoßa
Miklawscha
Agathona
50. tydzen.
8
9
10
11
12
13
14
IV .
Pokny meßaczk 2. dez. rano
7 t). 33 m. m a mröczne wjedro a
2
O
t i
ßneh
skhadz. >khow. s i skhadz. I khow.
^ Poßledni bertlik 9. dez. dopokh. M . |f). m . g.E h. m. h. m.
612
7 25
8 26
S- ^ 5. i Q i o o i o I i f l O i o I i n o | o I o I I i i I i i i
1 SQiO 1 lQ 1 lO 1 1 1 1 1 1 1 1
iO sT - - N i O I > 1
« 8 11 1I 1I 1I H H r l H N I N I N f f l C O ^ ^ l O HO Hl ON OI Ml Oi OO l OO O
O
E
Cd LO
; | b
.
.
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 I I
1 1 1H H H W S S
Ist Ist
Ist
Ist
Ist
Ist
^
^N istM D W iO I>O N iO O iO O iO O 1o O I 1 1 I
(M CO H CO lO 00
Cq I> i-H CO lO 1 lO lO 1 1 1 1
« -8
S
|
!
.Ä
«
iiO
S
|
| I I | 1 HHHHOKM O^COCO^ÔiCOXOliOiOO
I I 1 1 I
H H 03 ^ (M lO
(M
O
t>
»
^
-*
H
t—
C
O
C
O
C
D
ÄC I 5 i s t t O O O O H C O i ( 5 ® O M ® 0 » CO I CO CO CO Cd "O
H H H r H H t M I M C J C O C C l f f l 1 CO CD CO CD CO
C 5~~
»
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 l H H H M S??
ä».
1Z Z Z Z 1H Z 8 Z 1 1 1 1 1 1 1 1
^ "i1 _ö
OO
« 8 IM 1 1I I 1 I1 H H H H H N W O I C O C f l ^ i O OHWH fCf dl OT O
jlOO
S
<70 -ttf
O ist
ist
ist
O c >t - Or c Di r - i s t H< r OS ^ ' H < i s t l > » S T l >- - ^ k ^
HH C 0 -^^0 l> a5 O H C 0 ^ l> O C 0 C 0 0 3 0 0 t> C D iO H C 0 C 0
■ g f t co""
t-H t-H t—1 i—1 t-H G<1 C<3 03 03 lO 00 i™1 03 lO i-H
,r ö
SS
V s | 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
ä-
5). CmO mt " O Nin O t ' mi O I Nm O I >ini O O i O O i f ) 0
H CO lO t > CO < N i # l O I > H ^ 0 0 H ) O
« «s
1
O I O I I |
1 lO | lO | 1 1
1 I | I I I H H H H H ( M ( M ( M C O C C I > 0 ^ ^ ‘0 ^ 0 0
l l l l l l
HHHCfJI>lO
t-H CO
O
W O 05 « Ist CO
co ist
ist
Ist
-_rrH W W i s t C D C * G O O H ( N i O C > * O C 3 i O O i O 1 l O O O
H H H T-l H (M (M CQ lO I> | { M O l O
'S? — «0
-«8 «» »SS
! ü i 1 1 1 I I 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
S
ä
Sein;
mark
Wobliezenje danje.
|81
oc»GOb»istcocoDi
o» oo ist w
co ist
ist
ist
i C O i O I > C 5 i —l C O L O c C O O C < l C C O C O [ > L O C < l O t > i O i O O
^T~
H H H H H N N CO CQ CO O H iO G O I>îÖ
ö o
QS
M iO O iO O iO O iO O O O O O O O
!-< CO ■”*! CO l> 02
Cd CO lO 00 TH Tjl c -
I I |
I I |
I I I
1 I |
I
1
I I
| |
I I I I I I I H H H H H lJ3(N W f0O 05(M lstO O O
1 1 1 1 1 1 1
HHCOlOO
1—1co
1-Hi O O i O O iO O iO O lO O O O O O O O O O O O O O
.
H H (M (M C 0 W ^ î0 ^ ^X C 5 O O O O O O O O
*£
H fM CO îO O O O
&
»—* iO o
r-H
P u n t p s c h e z o te l k o np. p k a c z i , k a z z e n t n a r markow.
A n a w o p ak :
Z e n t n a r p sc h e z o t e l k o markow p l a c s i , k a z p u n t itp.
i—il O O iO O iO O iO O xO O O O O O O O O O O O O O
. 1-ii—I C ^ C ^ C O C C ^ ^ xO O C ^ G O O ^ O O O O O O O O
’*fcj
-^W C O tüO O O O
xr
.
H io o
t-H
O
r
t
N
«
'
#
i
n
i
s
t
t
D
t
'
C
O
C
i
h ist i>.
v^
v^
•Ä Ć- --CQ ^ C D Q O C m M ^ C O X O iO O J C O C ^ W C O iO C O C O cOCO^D
ist
HHHHH(M(M(MCOCO^CO(MCO
H GO O
S ’S
T—1c<3 o
1 i I 1 1 1 | | 1 | | | | | | I I I I |
Wobliezenje, schto punt plaezi, hdyz je zentnar 1, 2, 3 atd. markow.
Kapi
tal.
15
I
I
1
1
1
1
1
1
1
§
™
«'
«
1
K
»
1
1
1—
*
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
I I
1
1
1
1
1
1
1
S
^ |—i
3
3
's
*
3
J - a
p
s
£ %
K
o
„
3
8
-
«p
<■*
- S - S !
1
1
1
1
1
1
1
.............. I
I
I
t O t O t O b O W K K K H H H
c o c i ^ o : M O < i O ' ^ t o o x ^ ü > W M
66Cc»a
^ 6 | ( i < i « o H K » a j c o H O j a c o
-& S
%
1
a
„
3
-
f a
.1 8
’S :
3
"F
f
°
r r
w «
-S'
g"
-3 ~ <
S
1
S
I 5 ,
0 3 C n hp» 0 3 t ® M L O f f l C O - ] © Ü i ^ C D t O H 1 ■?
1
1
1
' ’ S
O f f l C D - J O J Ü ' f r W W H
1
1
- 3!
1
1
8
-Z«-
O O O O W W t O W M t O t O t O t O W W M H ' K
t O h - * - o c o c o « < ia 5 U '^ o o c o i- L O c D G o -< ]
3
" & - § *
t*
H
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
?
P
3
Q4>
O c O C C -J Ö ^
-
ö
3
1
i>
1
1
2 k
Kl
1
o
1
o
(» t»
1
1
1
^ ?
05
1
1
1
1
d o o
^
1
1
1
1
rt
•"*
„
“ 3 r ^ r P * 1 “«
CO 66 05
1
1
„
3
8
M
^k>S l>20S V2vS VS V SdL>r>3 =
O t 0 C C - a 0 5 O 1 ^ 0 3 K > H L
1
1
1
1
1
1
1
s?
a
8
"
3
i
i
1
1
1
s
-e
oS
«
I
1
„
3
S
ST
4-t -
3
Ä
s
N
Z
N
s
^
o
N
w :« <
S S
»
s l .
rr
g
#
g'
«
1
1
1
1
1
1
1
i
1
8
—
^ ^ ^ c p o o o s o o b o t ^ t o
C 0 C ^ t0 c 0 0 5 W O * J ^ ^
V
»
- t r
1
e?
„3
1
' s
3
O i ^ C C H - 1l « D < l C n ^ M N 3 0 C O < I O i O O M O
Ot “j
H # * . < 1 0 ^ | f . ® C ß h‘ 0 3 Ü ' C C
1
1
1
1
-
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
l l l l l l
I
U
1
I
Z
1
1
”
^
B
a
g
'S:
"
g
rv
3
"" =2-1?
c c * s i a J O ^ ^ w t O H O c o o o < i a i ü i ^ w
V
« s
8
~
M 1 1 ll
M M I l M M
-s
«"
-3 l--f
"
«
■«
SS£M
1 s lp
p
a
^
—
** p
1
3*
G C G o o o - a - a - < ] - a ~ 3 - a a 3 a 3 0 3 0 i0 3 0 3 0 i
( p - W l- ‘ C O < l O > l M S O C O - J t n 0 5 l - ‘ O C O
-3
t o o r s o - a L o ^ o s s o i - ^ o s m c o
os
M
I
M
S « ~ g r
$ £ Z
S
ro
Z
F H
5
1
........................................ ................
_
o o - 3 ~ 3 a 2 C 2 m u 'U i U 'C n o v o i o i a < U 'h £ ‘
O ü l O C 3 ’ O ® C 0 - 3 0 J 0 ' ^ 0 5 K ) l - ‘ O m
P
K
H
K
H
H
H
P
1
1
1
1
1
1
1
1
1=
i
f
••« .-»
s , s
F
Z
-tr
E
Ia
s
3
o
-
H4
r <
1
f
"<S:
1
8
1
~ ts
N
^
8
P
8
9 f
.................. ........................................
Ffs* 0 3 CO h - >■
CDC0CDC030C0GCG0
K t O W ^ O ' l t i M O C O - a O l W l - ‘ O C D 0 5
tO #- C5 C0 SO
hF*. 05 SO 3
05 OS GO
05 Ül
rt
1
I
E
*4-
&>
'
........................................................................ ........
v »
1- 4
Z
M
»
f
S
I
« <
o
L
*
a
M
t
&
3
1 11 11 11
l h - L l—^l H H L 1—*■ t—^ 1—“■
c c - a O i 0 2 C n O ' r f ^ t « 03 ta
^
c» 66 05
(£*. cc 66 05
1
f
B -y
>» X
0 3 D O I - J s 1—1 1—1L l_ i h - Ł h-‘ h-‘ t - ‘ l - Ł >-1' l - ‘ l
11
M
1
8
"<S:
-Ä'Ö*
5:S°"*
I
|
I
|
O i ^ ^ O S C t i t N S h O H - Lł—1
I
O C J i O C J * O U 'O C n O C 7 » l
CD CD CD
C ^ O Ü 1
31
O ' W t O M t O M t O t O D O M K H K M M M
b s o ic o ü ir f ^ a o t o b s h - i
t D O ł ^ O i ^ G O ^ O ^ W
- 1 6K 09
66 łt» Vt «3 40
^
g o < i o 5 C ^ ü
^ C ^ O i O G O O
M |f» O! <1 C H
-
«
i
- - - s 5
"B S
8
3
&
p
3
S
•limut y.tvm g pvtz «tu i ptzo; yjzvt ü.rv;j UtQli 'tuptti (tui|bt>$«t s;u-pyqoW
3
1
17
Hermanki a skötne wiki.
(bop. = dopokdnja; pop. = popotdnju; k- — konjaze wiki; ßw. — ßwinjaze wiki; w. — wokmowe wiki; 1. — lenowe wiki!
snamjeschko * refo s köt ne w i k i , snamjeschko f Pak h e r m a n k a s k ö t n e w i k i ; hdzez niczo pödla njesteji, tarn je jenoz
h e r ma n k . )
NB. Dokclz ßo hermanki druhdy pschepokozuja, ßu smylki mözne.
W«tKi rözk.
2.
4.
16.
21.
28.
Lipsklhaczdo 15.). Njeßwa
czidko* I.
R uland.
D obrilug 6tu., Hrödk ßw.
Biskopizy*.
D razdzany (noroe mesto)
Kinspöri*, Lnban.
Walp rözk.
1.
4.
6.
Ruland*.
v
G rab in f. a *, Zarow .
Njcßwaczidto * 1., R ade
berg*.
11. S ho rjelzf.
13. Hrödk ßw.
15. D obrilug ßw.
19. Kulow*, D am no*, G aßyn-s *.
21. S ta r a D arbna*.
22. K alaw a ßw.
23. Budyschin*, K alaw a* k.
25. Wostrowz, Kinspört*, K a
law a, B ro d y f.
26. WojerezyP.
27. D razdzany (st. m .) ßymjcn.
P arzv w , Wulki H ajn* k.
deski.
28. Wulki H ajn, G ubin* k.
Merz.
1.
2.
4.
5.
6.
8.
9.
11.
12.
14.
15.
16.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
R uhland*.
D rjow l*, Mischno* k.
Biskopizy*, L u b o ro sf
B a rt p. W.*, Barschcz j-,
Hrödkf.
Njeßwaczidko* 1 , ' Lnban*.
Wetoschow ßw.
O rtrand*, Wetoschow* k.
Bjarnaczizy-j, Nowosalz,
S to tp in . R ösborkf, Weto
schow, .S to tp in . Z ah an f.
L a s f, Zarow * k, D obrilug*.
D ob rilu g , B jerw atd, R os6 o rlf.
S olp in * , R adeburgf.
L ubin ßw.
Z itaw a, L ubin, Rukow,*k.
D razdzany k., Z itaw aj-,H alW io r o t, Rukow, L ubin,
Ssianknow .
R ychw aldf.
Wöspork*, B jerw aldj-, R u
land.
Hrödk ßw.
W rlo w , dz. p. i., S ly
Kom orow* k.
S ly K om orow , Trebule-jt.
1.
M erc.
M eja.
25. Biskopizy*,
D razdzany, 21. Drjowk*, Rukow w.
G ra b in * k , Piznf,Rychbach. 22. Rukow* k
26. G rab in , Rychbachf, Dubz*. 24. Rukow,Lubin ßw .Pschibusf.
25. B u d y s c h i n * , M ojerezy,
28. Muzakow-st k.
Lubin* k., Trebule-y k.,
29. S ta r a D arb n a ßw., Lubnjow ßw.
27. Biskopizy*,Lubin, Wöspork,
30. B u d y s c h i n * , Subnjoro*.
Ssianknow t k.
31. Mischno.
28. Kinsbörk, G aßyn f k.,
Barschcz* k., Hrödk f.
29. Radeburg.
Kaprkeja.
Khoczebus* $.,
1. Lubij* k., Bolczniza*, Köst- 30.
31. Sk. Komorow w.
kow* k., Lubnjow, Lukow* k..
2. M ojerezy*, G a ß y n f k.
Aunij.
3. Njeßwaczidko*, Köstkow
4. W okbram ezyf,K ulow f,Z y4. Shorjelz*,Beskow *,G ubin*,
b a lin f.
,
Barschcz*.
5. Njeßwaczidko*.
5. Beskow, K alaw a ß Ruland*.
6. Budyschin, K alaw a* k., 6 K alawa w.,Görow*,Lukow*.
O rtra n d k.*.
7. Khoczebuz w., Ruland*.
9. Mischno ( 2-/2 d.).
8. K ulow f?K alaw a,Luboras-j-,
O rtran d .
10. P izti f k., G rabin* k.
Q 6'itlnm*
11. G rab in , L ubin w., M uzakow f k.
UX S to tp in * , D obrilug ßw.
16. Scherchowf, Dzezc-j-, P a r- 12. D obrilug ßw., G rab in w.
zow*.
P a rz o w , Rösbork* (2),
Hrödk tu.
20. S ta r a D arb n a.
22. Wöspork*, Kinsbörk*,LiPsk, 13. Khoczebus* k. K alaw a w.
Khoczebusst.
14. S t D arb n a, Lubnjow ßw.
16. Lubnjow*
23. Zarow * k.
24. Radeberg*, Hrödk ßw.
17. Halschtrow*, H uczinaf,S horjelzj-, Wulki H ajn* t ,
25. R idcberg ( ^ ) .
27. Budyschin*, Drjowk*.
Köstkow* i , Lubnjow.
29. H alschtrow ', Drjowk, Miko- 18. Wulki Haj n, Rychwakd*
raS-j-, BrodyH.
D am na*, Köstkow.
30. Krakowj-, D am na*.
19. Radeberg*, B jerw atd, D am
na, Hrödk ßw., Köstkow.
20. Kalawa*wokm. k., Gubin*k.,
Meja.
O rtrand* k.
1. B artH p .W ., Njeßwaczidko*,
21. O rtran d , S h o rje k (horncz ).
Drjowk*.
v
2. R uland*, Sk. Komorow ßw. 22. Lubin*.
24. D razdzany, Drjowk*, Z aWetoschow ß.
rvw* k., Wjeleczin.
4. Sk. Komorow* k., W eto
25. B a rt p. „ SB.* Wojerezy*
schow* k.,
,
Drjowk Z a ro w f k.
6. Biskopizy*, RakezchZahanf.
Sk. K om orow, Wetoschow. 27. Khoczebus* k.
28. S t. Kom orow ßw ., W eto
7. Z arow w., Kulow*.
schow ßw.
8. Pokczniza*, Bjerwakdf.
9. Khoczebus (wösk.), D o b ri 29. Sk. Komorow* k., Trebule
t k., Wetoschow* k.
lug*.
13. Biskopizy, L u b o rasf. R u
land*.
Autij.
14. Wojerezych.
15. R uland, Nowe Mesto p. S t.
1. D razdzany (nowe mesto) k.,
16. Beskow, G u b in f k.
L u b o ra sf, Rychbach, R ös
17. Beskow, K alaw a ßw.
bork, S ly Komorow.
18. K alawa* k.
2. Huska, Rychbachj- Dubz.
20. K üm jenzf, L ubij f k. P a r3. Njeßwaczidlo.*
zow.
4. Khoczebus* k.
J u lij.
5. K alaw a ßw ., Ruland*.
6. K alaw a* k.
8. Biskopicy*, K alaw a, L u
kow* k.
9. Barschcz*, Dzeze-j-,Gaßyn*.
11. Khoczebus* k.
13. Rukow* (., Lubin*.
15. L ubij* k , Pokcznica*, R u
kow.
16. Polczniza.
17. D obrilug ßw., Hrödk ßw.
24. Hrakow p. K* Pschibus*.
25. Zarow * k.
26. Wetoschow ßw.
27. Welöschvw* k.
29. Wöspork*.
A«g«st.
1. Wikow* k.
3. Ruland*.
3 B u d y s c h i n , Z a h a n f W i
kow*.
6. D am na*, K ulow f.
7. Njeßwaczidko*.
8. G ubin* k.
9. S ly Komorow ßw.
10. L ubin* k., S ty Komorow*k.
12. Kinsbörk* Sskanknow-ß k
13. B a rt p. SB.*, D obrilug*,
8 a S f.
14. D obrilug, Görow-ß.
15. Beskow*,
16. Beskow-j-, Wetoschow ßw.
18. Wetoschow* k.
19. Polczniza*, S h o rjelzf, G ra
bin* k., R uland, Wetoschow.
20. G rabin, G aß y n f k.
21. Radeberg*.
23. S horjelz Horn., Lubnjow
ßw.
24. Halschtrow t ,
Lubnjow*.
O rtrand* k., H rödkf.
25. Mischno.
26. W ösporkf, Lubnjow , O rt
rand, L nban, B rodyf.
27. Wojerezy*.
28. Bjerw atd.
30. Rukow w
31. Barschcz*, Rukow* k , T re
bule* k.
September.
1.
2.
3.
4.
Rukow.
Wulki Hojn* k.
Wulki Hajn* !., Köstkow* k.
Njeßwaczidko*, D am na*,
Köstkow.
5. D am na.
3
18
S eptem ber.
S eptem ber.
6. R uland*, Pschibus.
7. Kinspörk*, Z itaw a.
9. Khoczebusf.k., Sdftforo* f.,
g ita ro a t, Z o ro w f !.
10. Dzezeß, Köstkow.
11. © totpin*, R adeburg*, P a rzow*.
12 R adeburg, W olbram ezy.
13. L ubin ßw
14. Mischno*
Drjowk*, L u
bin* k.
16. K am jenzt, W ostrowz, Rychbach, Lubin, Drjowk, Mikora s,
17. M uzakow f f , Rychbachj-,
18. Radeberg*, D obrilug ßw.,
Hrödk ßw.
20. K alaw a ßw.
21. B a rtj- p. SB., K alaw a k.
O rtran d * {., Trebule* k. 1.
23. Biskopizy,Halschtrow*,Lipsk
(hacz do 17. oft.), K alaw a,
Sskanknow t k-, Lukow ßw.
24. W ojerezyt25. Pokczniza* Rösbork (?).
26. Pokczniza, Khoezebus" k.
G u b in f k.
28. B u d y s c h i n * , Wjeleczin,
Wojerezy.
Oktober.
30. Huczina*, Rakezy, P arzow .
26.
Hktober.
1.
2.
3.
4.
5.
7.
8.
10.
12.
14
15.
16.
17.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
D ubz, G aßyn.
Njcßwaczidtv* l.
Krakow t , Khoezebus* k.
Hrödk" k , Ruland*.
Z arow wolm..
L u b ijf k , Scherachowf, Kutorof. G rabin*k , L u b o rasf.
G ra b in f w.
Khoezebus*.
Lubin*.
Biskopizy*, Kinspörk*, Köstkow* (., Z ah an t/S k .K o m o row ßw. Zybolinj-.
Kinspörk, Komorow* k ,
Barschezf, Köstkow* k. ßw.,
S t. Komorow* !.,
Z ybalin, Köstkow.
Khoezebus* k.
Njeßwaczidko, best., L, ßw.,
D razd zan y , Halschtrow*,
W öspork*.
D am na*, S ta r a D arbna*.
Radeberg*, D obrilug ßw.
R adeberg, Beskow*, Khoczebus* k , O rtrand* k.
S ta r a D a rb n a , Beskow,
28.
29.
31.
O rtrand, Wetoschow ßw.
Budyschin*, Drjowk*, Weto
schow* k.
B jarnaczizyf, P iz n f, Weto
schow.
Wulki Hajn* k. d., Rychwald.
Khoezebus* k.
N ovem ber.
22. K alaw a ßw.
23. K alaw a* f.
25. W ösporkj-, M ikorasf, P ar»
zow.
26. Kulow*, Pschibusj'.
27. D obrilug, R adeburg.
29. K alaw a ßw.
30. Kalaw a* k.
November.
1. Lubnjow ß w ., R uland*,
H rödlf.
2. B u d y sc h in ,R u k o w * ,L u b
njow*.
4. D razdzany k., Lubnjow,
R uland
5. B a rt p. W ösporka, L as,
Lukow.
6. Njeßwaczidko* len.
7. Khoezebus* k. G u b in s k.
9. Trebuleß k. l.
11. Pokczniza*, Rychbach.
12. Rychbachß.
13. B jerw aldf.
15. Lubin ß w , Sky Komo
row ßw.
16. Z itaw a, Sky Komorow* k ,
!
Anbin* f.
j 18. Z ita w a f k., G rabin, Lubin,
I
Sky Komorow, Rösbork.
Iezemver.
2.
3.
4.
6.
7.
9.
11.
13.
14.
16.
17.
18.
19.
23.
Dzeze t
D am na*, Gaßyn-ß.
Njeßwaczidko* l.
Ruland*.
Lukow ßw.
Nowosalz, Drjowk.
R um burg, Hrödk ßw., Rös»
b o rst (2).
D obrilug ßw .. S t. D arbna.
W ojerezyf, T rebule h. L,
Lubnjow.
Biskopizy*, K alaw a, LuboraS t.
Lubij sa domj., Barsches,
Hrödk.
D razdzany bozodz sadomj.,.
R uland.
Muzakow bozodz.
K ulow f.
Wuczah se sakskeho sakonja, dokhodny dawk nastupazeho.
klassa:
la .
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
M n y dokhöd:
psches
„
„
„
„
„
„
„
„
„
„
4 0 0 — 5 0 0 mk.
500— 600 „
600— 700 „
7 0 0 - 800' „
800— 950 „
9 5 0 — 1100 „
1 1 0 0 -1 2 5 0 „
1250— 1400 „
1 4 0 0 -1 6 0 0 „
1600— 1900 „
1900— 2200 „
daw k:
1
2
3
4
6
8
10
13
16
21
29
mk.
..
„
„
..
'k lassa :
1 1.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
1 8.
19.
20.
21.
lötny dokhöd:
psches
„
„
„
„
„
„
„
„
„
„
2200— 2500
2500— 2800
2800— 3100
3100— 3400
3400— 3700
3 7 0 0 -4 0 0 0
4 0 0 0 -4 3 0 0
4300— 4800
4800— 5300
5300— 5800
5 8 0 0 -6 3 0 0
daw k:
mk.
„
„
„
„
„
„
„
„
„
„
37
45
54
63
72
82
96
112
128
144
161
mk.
„
„
„
„
„
„
„
„
..
„■
19
P c k „ cj
S ta rs c h a ß o tra :
„ W u k n , lu b a ß o tra , s czaßom dzetacz
A trje b a j speschne porscziki,
Ptaczk s czaßom prözuje ßo spewacz,
D u z p otom ludzi sw jeßeli."
k) o l i c z z y .
M tö d s c h a ß o t r a :
„ T q so m n u prözu bjerjesch ßebi,
B je s tebje niczo njem öhta,
C hzu pschezo dzakow na bycz tebi
A lnbow acz cze bjes könza."
J a n d ^ e l o w y h tö ß s n je b j e ß n a d w o b e m a j :
„ S s o lubo m kjtej, lu b fj bzcsczi,
Kaz n e tto , tez bitt) pschichodne,
T a t sroscze sboze w am aj tvescze
S a w a ju zyte z>m jenje/'
4
*
20
Pomhaj Böh!
Pschedzenak je saßo wo le to starschi. R u njez netto
hizo psches 4 0 tet Po kraju khodzi a ßerbske dom y
w opytuje, ßo tö tn sestaril njeje. W jcle böte jcm u
m ozy ro stn , hdyz w lub ym ßerbskim kraju s lub ym i
S s e r b a m i w obkhadzuje a ! n im berje m eniene ßkowa
reczi. D u z tez letßa s w jeßelom sa ßw öj puczow ariki
kij pschima, so by S s e rb o w k raj s n o w a pschekhodzik.
— S s w e t je, to je Pschedzenak nashonik, we wschelakich
wkzach to la ja r a do predka pschischok a wschelake wkzy,
kiz p o la naschich wötzow w wulkej ezesczi stejachu >a
b jes kotrychz w o ni bycz njem özachu, ßu ßo do stareho
zelesa cîßke a a n t poßledni w olazy wo nje wjazy
n jerod zi.
S a naschich w ötzow czaß bkchu d ro h t pschezo pokne
wosow . S dalokich krajow jĕsdzachu k n a m a naschi
ßo do dalokich k rajin o w podaw achu. S c h ty ri, schĕscz a
w jazy koni be do hobrskeho wosa sapschehnjenych, a
husto by pölski zid ßo hischeze n a wösku pschipowßnyk,
so by sa tu rn pjenjes bjes prözy trochu do predka
pschischok- K ralow ski pöst po drösy honjesche a pröschna
m röczel by jö n pschewodzaka. T o wschilko je nim o a
najrjensche d rö h i ßu prösdne, khiba so nĕkajki rĕsnik
ßw oje kupjene czelo n a löhkim wosyczku dom oj wjese
abo b u r s p o la dom oj troschku po drösy pojĕdze. T a
d rö h a pak, Po kotrej; ßo wscho wjese, je zelesniza a
czahi n im o n aß jen e ta t m ikaju.
A podobnje je
s d ru h im i w ezam i.
Naschi w ötzojo bechu swuczeni wscho s lu ty m drjew om
tepiez. Khachle bechu hizo n a to tw arjen e. D u ; b u rjo
tez n a to hladachu, so by közdy ß am neschto leßa mit
abo s najm jenscha kercziny. A schtöz w oboje njcmĕjesche,
dyrbjesche w symje do hole po brjeroo jesdziez. H dyz
ßo leß shubjow aez a brjeroo pobrachow aez poezinasche,
je nekotryzkuliz ftaroseziw y ßo praschak, s w otkal brjeroo
w osm jem y sa ßo a sa meschezanow, so njebychmy
w symje wschitzy hrom adze sm jersn y li? T ez ßw oju
jstw u ßebi s kuezkom ja ß n u czinjachu a häkle posdzischo
n a ßweezki a n a bity w o lij pschindzechu. A to wscho
je n etto htnak. H dyz ßo selene leßy n a semi sh ub juja,
d ha je B ö h ezlowjekam wotkryk nehdusche leßy, b ru n izowe podkopkt pod sem ju, a czlowjek ßebi tute sezornjene a sestupane brjeroo do ßwojich khachlow mjetse
a m a ezoplischu jstw u, dyzli p rjed y , a s teho ßam eho
w u h la ßo pkuny djekaja, kiz ßo p a la a we wulktch
domach a mĕstach ßwetka dosez n a d a w a ju . H dyz budze
w uhlo wschö, potom budze ßebi czlowjek ß n a n o s elektriskimi m ozam i, kiz s padazeje w ody to ji, ßw oje jstwy
tepiez, kaz ßebi n etto hizo s tutej m ozu ßw oje jstwy
poßw etluje.
A ta t mözesch hladacz n a czoz chzesch, do r a ta tskeho, tw arskeho abo zaneho druheho p ow okanja, wschudze
je tu te pschemĕnjenje.
T o la Pak ßebi netto nichtö njeßm e m yßlicz, so
nowischim czaßu wscho n a hkowje steji a so, schtoz
je p ola naschich wötzow sa dobre pkacziko, niczo wjazy
njeje a schtoz je p ola nich njeczeßne byko, so je to
n etto neschto khw alobne, T o ßebi ludz'o husto doscz
m y ß la a s tajkim i m y ßlem i w rö tu e ziw jenje w jedu a
w ötzow dobre waschnje sahanjeja a sköncznje do naj?
wjetscheho njesboza pschindu. N e, nowische w u n a m a kanja ßu jenoz neschto swonkowne, kaz liseze n a schtomje,
a w one do ziw jen ja s niezim hiubvko njepschim aju.
W e w ulkim a zykym je to la wscho n a stary m wostako.
Chzesch jstw u czopku abo ß w ttiu meez, dyrbtsch to la
pjenjesy wudacz a sköncznje je pödlanske, hacz tu te t
dasch sa brjeroo abo w uhlo abo neschto druhe. D a rm o
to s niczim njebudze. Chzesch.li neschto s polow znjecz
a dom oj khowacz, masch ßw eru dzekacz, a je n a poßledku
wscho jene sa trooju möschen, hacz masch maschiny sa
ßyczenje abo jenoz dzĕkawe m ozy, pkaczicj masch woboje
a ru n je tehdy, hdyz je najnusnische a zita leza, dyrbisch
ßyczne m aschiny domach wostajicz a je trjebacz njemözesch. A ta t je se wschem d ru h im . W w ulkim a
zykym je wscho pschi stary m wostako c to schtoz je p o la
naschich w ötzow w uzitne byko, je tez sa n a ß hischeze
dzenßa w uzilne a schtoz je jim schkodu cziniko, je tez.
hischeze dzenßa sa n aß schködne. A m y ' ja r a berje
czinim y, hdyz tez to czesczimy, schtoz ßu w o ni w ezesczi
m ĕlt. S ch to dha je to ? W o ty m chzemy n etto bäte
rĕczecz.
T o je s p re n ja nascha ß erbsta m aczetn a recz.
W schelazy mkodzi S s e r b jo ßebi m y ß la : „S ch to je
nascha ß erbsta recz b ä te ? W schuli ßo nemski wuczi,
k orpo ral a czeneral nemski k o m an d iru jetaj, wschön ßwet
je nem sti, dha s naschej ßerbskej reczu w jele w jazy
sapoczecz
njeje. W o ß eb n a tez njeje a jenoz hischeze
w jeß ni ju recza. D u z w ostajm y ju a reczm y h ro m ad je
nem ski, so n a ß nichtö w jazy sa hiupych S s e rb o w
njem ek." T o la tastete recze ßu ja r a bkudne. Közda
röcz je w o t B o h a a m a ßwoje sakonje a ßw öj röezny
tro a r a w tym ßw oje w u lte bohalstw o.
A woßebje
ßerbsta
recz je pschede wschemi d ru h im i r ja n a recz.
H dyz F ran zo w sa psches nöß reczi a Jen dzelczan b am b ori,
kaz by w ußm uz w hubje mek, dha ßu ßerbske ßkowa
poine a ja r a rjcn je klincza a ßo woßebje sa spĕw berje
hodza. Pschedjenakej psched krötkim ßkaw na spew arka
w obkruczi, so ßo jcj italske a ßkowjanske, to je ßerbske
ßkowa nazlepje spew aju, b otet; m a ju najpoknischi synk.
Pschi tym ßebi tez nichtö m yßlicz njeßm ö, so w ßerbskej
reczi w jele knihow njeje. S s y m hizo wschelakich
N ĕm zow nadeschok, kiz m i p rajach u : h aj ßerbsta rĕcz je
to la jenoz w jeßna b u rsta recz a rot) nim acze zanych
knihow w ßerbskej reczi, kiz bychu neschto khm ane byie.
T e m u ßym p otom pow jedak, so ßu ßo ßerbske knihe
hizo w löcze 1 5 9 4 , hdzez ßo p re n i ßerbski katechismuß
rouba, cz'ischczake, a so je p otom jen a kniha po druhej
■to
21
wuschka: b ib lija , wschclake wulke modlerske knihi atb -,
hacz ßu potom S s e rb jo P h u lo w y ßlow nik, S ejlerjo w e
spewy atb . boftasi. J e n e jeniczke ßerbske fuifjoroue
tow arstw o je w poßlednich 3 0 letad) n a wsche 3 0 0 0 0 0
ßerbskich rjanych knihi czischczako a rosscheriko. H dy
bychmy w ot wschech wudatych knihi jcnoz jedyn exem plar
hrom adze m e li, dha by jstw a nim a-le p v tn a byka.
W ßerbskej reczi je ßo wjele p iß aio . A se ßerbskej
reczu hodzi ßo tez nkschto hödne sapoczccz. S e ßam ej
nemskej reczu daloko njepschinbzesch. S a d y R h e m a
sranzow szy recza, k pokodnju w ot Sakskeje ßu Czescha
a k poknozy wasch saßo D anskich a Jendzelskich.
S nemskej reczu byrbisch domach wostacz. Mözesch
pak k tem u hischcze ßerbsku. je czi w otew rieny zyky
ßtow janski fra j, kiz w o t „baltiskehv hacz do istrijskeho
a czorneho m o rja a hischcze bale b o ß a h a " . T o to la
wjele pom ha, hbyz möze pschekupz ßo s zusym i sreczecz.
T a jk a recz je jcm u w jazy byzli wjele tyßaz toter
w in o jta. D u z , luby czitarjo, hbyz chze schtö tw o ju
rja n u ßerbsku recz bete stajecz a ju sa njewuschnu
dzerzecz, dha b y r jeho n a hudu a bopom n ßo teho,
schtoz je Pschcbzcuak p ra jil a pscheßwebcz jeho, kajkc
bohatstw o m a kvzby S s e r b w ßw ojej ■ ßerbskej reczi.
S o kozby S s e r b nemsku recz lohko naw uknje a ju
s wjetscha w jele lepje reczi hacz robz'eny N em z, to tu
bäte wuklabowacz n jetrjcb am , dokelz je to sn ata wkz.
T o by po tajkim to jene byke, schtoz ßo w naschim
now ym czaßu sacz'ißnycz n jeß m c: ßerbska r ja n a recz.
A to brühe je: ßerbska sn ata poboznoscz. N etto
drje wscho s kolijow jebz'e, n a czoz tez pohlabasch, a
pschebe wschem poboznoscze ßo nechtözkuliz h anb uje.
Z yrkw je ßo pschezo böle p rö sb n ja. Hbzezkuliz zyrkej
porjebzeja, tarn rkka: s h o rn y m i lub jem i prjecz a tw a rm y
jenoz n a kozbym boku jen u. T ez ßo pschccz'iwo tem u
niczo prajicz
n je b a , pschetoz a n t jen a kubja njeje
njebzelu p o ln a . H byz tak bale ponbz'e, Bubâ lubje
do zyla wysche a sköncznjc bubza zyrkwje wopuschczene.
K az pak ßo
zyrkwje p rö sb nja s kemscherjemi, w tej
ßam ej m erjc ßo p rö sb n i ziw jenje s b o b ry m i skutkam i.
M a le dzeczi hizo ßw ojim starschim psches hubu sajebu
s h ru b y m i ß io w am i, m lobzi pschi zigarach, khartach a
piw je ßo wo strow y rosom a löscht k bz'elu njeßeja, a
borosczenych
je boscz a n a boscz, kotsiz ßo w lutych
njepoczinkach m o ta ju , kaz m ucha, kiz je bo paw cziny
saleczila. S o ßo s tajkim ziw jenjom wo born a bw ör
a wscho sboze pschinjeßu, n a ty m ßo nichtü bz'iwacz
n je trjeb al. A to la ßo tajzy , kiz hubjene ziw jenje w jebu,
n ajb ö le n a tym d ziw aju, so ßo jim n etto hubjenje bze
a so nihbze niczo njeje a wsche schkle a kham ory ßu
prösbne. D u z potom ßw öj wuczek p y ta ju p o la sozialbem okratow . H byz ß u ßo ß am i njcsbozownych sczinili
psches ßw oje hröschne ziw jenje, chzebâ tez bruhich bo
teho ßam eho njesboza storczicz a 1 wschön p o rjab
spowalecz, wschu wyschnoscz spoteptac^ a ßo ß am i sa
knjesow sczinicz. Lubi czitarjo . Naschi w ötzojo Hinasche
ziw jenje wjebzechu. Wyschsche wscheho bruheho poboznoscz
stajachu. S wjetscha hizo n a s a jtra narobzene bzeczo
wukczicz dachn, hbyz n etto wschelazy N em zo w arjo
w S se rb a c h m eßazy dolho ßo b lija ; w bom je by bzeczo
khartow njew ibzaio a hrubeho ß ak ro w an ja njeßlyschalo,
sa to pak by tö,schto kherluschowych schtuczkow a bibliskich
schpruchow naw uk lo. H byz by hülz se schule b y k ,: dha
jako wotroczk telko msby njemejesche, kaz n etto jako
k ru w a r; tez njebe to p re n je , zig ara bo huby ale tsypy
bo ru ft, njebe to prenje, n o h u n a rejow ansku tu b ju ale
n o h u n a ro lu . N jebzelu bechu B o z e bom y pokne a
wo njekhm anych wezach, kaz ßo n etto n a wßach stan u ,
by tehby porebka schtö schto saßlyschak. Z iw jenje besche
m erne. A nichtö ßebi njech n jem y ß li, so bkchu naschi
ßerbszy w ötzojo njesbozow ni. W jele böle ßo sa sbozownych bzcrzachu a to tez bechu. T eh o M a wröczm y ßo
k tu te j poboznosczi. H b yz n etto lubzo ßebi ßw oje polp
h rom abze klabzeja a ßw oje tuki powobzuza a b rä n iru ja ,
bha je to wescze ja ra w u zitna wez sa hospobarstw o,
ale sa zyke ziw jenje je najnusnischa wez poboznoscz.
T a nusuje starschich, ßw oje dzeczi p raw je w otczahnycz,
a dzeczi, po starscheju wuczbach ßo sadzerzecz. T a
d aw a wyschnosczi to p raw e nam akacz a wuczi p od dan ow
wyschnosczi n u sn u czescz wopokasacz a tb . Schtoz naschn
ßerbsku Äuzizu tak rja n u czini, to njejßu jcjne m obre
hory k pokodnju a n i te czorne leßy a lubosne jesory
k poknozy, to njejßu jcjne lubosne pködne hörki a jejne
ß lebo rne rkczki — ale to je w ot wötzow n a m rö ta
poboznoscz, kiz ßo pschezo hischcze w tych nadobnych
ßerbskich domach n am ak a, kiz n jejß u po hkupikojtym
w aschnju w otrodz'enzow s lubosczu k ßerbskej reczi luboscz
k B o h u bo kuta czißli. Luby czitarjo, h la d aj, so by
tez tw öj born pyschika ßerbska poboznoscz.
A to tsecze, schtoz pobrachowacz njeßm e, je slutniwoscz. N ttko wschudze skorza, so nihbze niczo njeb oß aha. Z ito m ato pkaczi, dawki ß u wulke, a scheßnaki
hischcze pschezo s m röczel pabacz njechabza. T a k dha
skörzby njepschestanu. S wotkal pak pom oz pschindze?
P y ta j ju w ßebi a budz slu tn iw y. Naschi w ötzojo to
bechu w wschech wezach a m y to w jazy n jejß m y . T a m
je b u r, kiz m a kubko lkdm a bo pokojzy sapiacz'ene, ale
4 0 0 to te r sa schklenczany w ös to la d a. D r u h i wysche
wuschow w dokhe tsi ale bjes zigarow a khartow a
p alen za njendze a tute wezy jeho sküncznje s d w ora
w uczkrja. A kelko burske holzy n a n ow u m odu w az a?
H dyz by sa te pjenjesy pschcnzy nakupik, dha fu ru a n i
8 wokow po ru n y m czahnyke njebychu. K tem u pschindu
reje, hdzez ßo m iodzi böle n a p in a ju a w jazy potu
pschelija hacz n a znjach pschi ßyczenju a hdzez pschebe
wschem wjele pjenjes pscheczinja. T ez do dom u ßo
wjele njetrebneho kupuje. W okna n . psch. ß u sa drohe
pjenjesy do dom u stajenc, so bychn ßwetku pucz do
jstw y daw ake. A schto n etto hosposa czini? S a drohe
22
pjenjesy bete n p iß an e g ard in y nakupuje a s n im i saßo
w okna sapowscha, so je wo jstwje czma kaz w pinzy.
Naschi w ötzojo ßu slutniwischi b yli a teho d la ßu letstotetki dokho kubta w tej ßam ej ßm öjbje byke. N etto
je nechtözkuliz hizo ßw oje kubko pscheczinit, prjedy hacz
je ßo w jeß ny m i wschemi sesnak. Czincze po wötzow
dobrym w aschnju, dha smejecze to ßam e sboze.
Hischcze wschclake druhe wezy bychu byte, kotrez
m ö h li naschi lu b i S s e r b jo ßebi wobkhowacz, n . psch.
naschich wötzow hospodliw oscz, spraw noscz, czichoscz atb .
T o la njech je dzenßa boscz. D u z bzi n e tt a czin po
tym , schtoz ßy czitak: w az ßebi ßw oju ßerbsku rkcz,
poboznoscz a slutniw oscz a s tutych tsjoch korjeschkow
czi rjensche pkody w u ro stu hacz se zaneho druheho.
W B o zem je a niczo sa sto.
Roshlad w tzwecz'e.
S a ß o je ßo leto m in y lo a w jenym dom je wjele,
W d ru h im mako pschemenito Schtöz je w dom je
je ß n an o saßo w jele posabyk. D u z je swescze dobre,
so ßebi saßo r a s psched woczi stajim y , schto je B ö h
w m in jen y m lecze n im o n aß wjedk.
Sakska je ßo saßo leto teho sboza sradow ac^
m ohka, kiz m a derje wobknjezeny lu d . Nasch ß w erny
a m u d ry t r a t je ßo sa zyleho lu d a sboze starak a n a
to h la d a t, so bychu ßo dobre sakonje daw ale a te bäte
sakonje derje n alozo w ate. S kralow eho h ro d u je dw oja
sw jeßelaza powjescz do lu d a pschischla. T a p rk n ja besche,
so ßo pry nzej Friedrichej A ugustej 3 1 . dezem bra 1 8 9 3
d ru h i ßynk n a ro d z i, kiz bu n a sa jtra wukschczeny a je
pschi tym ßwoje m jeno dostat, tak so netto sakskeho
prynzow y born dw aj ß y n aj debitaj. H byz je psched
w jele letam i sakska kurwjerchowka S o f ija pjenjes shotowacz b a ta s tym n ap iß m o m : D e rje tem u, kiz n a
ßwojich bzeczoch wjeßele boczaka, dha ßebi pschejemy,
so byschtaj wyßokaj m andzelskaj psches B o z u mikoscz
tu le wörnoscz tez w ßw ojim dom je w bohatej m řrje
shonitoj.
I*ry»z J a n J u rij a jeho mandzelska.
w jele cjezkeho sh o n it, wschak ßo wo to ja r a starak njeje,
schto je ßo w ßwkcze fta ło ; a schtöz je tute sboze m et,
T o d ruhe, zyky sakski lud swjeßelaze be, so sakfli
d ru h i pry nz J a n J u r i j , rodz. 1 0 . ju lija 1 8 6 9 , do
23
m andzclstw a stupi s p ry n zeß y n u M a r ju Jsa b e llu ,
jejniczkej bzowku w öjw oby F ilip p a s W ü rttem b erg a.
W ero w an je mejesche ßo 5 . h aprleje 1 8 9 4 w hkownym
mescze W ürttem bergskeje, w S tu ttg a rc z e , a 14. h aprleje
buschtaj m to daj w yßokaj m andzelskaj w D razdzanach
kiz nktko knjezi, a tsjöch w öjwvbowych. T a k ralo w a
w o tno ha a tej prenjej dwe w öjw obow ej stej lutherskej,
ta tsecza w öjw obow a, s kotrejez je nascha m to b a sakska
p ry n zeß y n a, je katholska. N e tto m a W ürttem bergski
t r a t jenoz jenu dzowku. S s y u zad yn njeje, a jenoz
M i c h a t K ö r n iK f .
s w ulkim w jeßelom p o w itan aj.
B ö h w obrabz jim a j
sbozowne m anbzelstw o.
Pschispom nicj chzemy tu , so ßo W ürttem bergski
wjerchowski born bo 4 w otnohow bzeli, jeneje kralow eje,
ßyn ojo m a ju p raw o n a kralow y stok. T a j dw aj
prenjej lutherskaj w ojw obaj staj pak w n je ru n y m
m anbzelstw je zenjen aj, so staj ßebi m anbzelsku wsakoj,
kiz njeje se zaneho wjerchowskeho b om a, a ßo teho b la
24
sa ßw öj born p ra w a n a knjezenje sa wschön pschichob
w sb atoj. D u z w ßw ojim czaßu tseczi, katholski w öjtooba, b ra tr sakskeje m tobeje p rynzeßyny, n a knjezenje
w W ü rttem b erg u pschinbze.
W D razb zan ach ßo n a w ulkim z e n tra ln y m bw örnischczu s m ozu bäte tw a ri. D okelz byrbjesche ßo
k tem u zyka reka „W eiseritz" pschepokozicz a miete
bomoro sw ottorhacz, bE borst) wibzecz, so ßo troar sa
w ot ßejm a sw oleny pjenjes njebohotuje, a buz je ßejm ,
run jez s czezkej ro u tro b u , w jazy swolicz b y rb ja t.
S s n a n o bubze n etto boscz.
S e ßerbskeho k raja je tö n kröcj pschebe wschcm
bw vje sjewiez, jene srubne, b rü he swjeßelaze. T o srudne
je to, so je b otholetny pschebßyba M aczizy, kotraz
Pschebzenaka roubnroa, katholski duchowny scholastikus
H ö r n i k w B ubyschinje, krötko bo jutrom w u m rjet.
je ßo psches 1 8 ,0 0 0 h riw n ow bobrow ötnych barow
n ah ro m ab zito a pschezo hischcje sa to bäte sktabuja.
S chtoz ßo nabaw acz njebubze, m a ßo potom psches
pobzelne tistq nahrom abzicz. T w a rje n je bubze w ulzy
rja n e a ppcha zyteho ßerbskeho k raja. N ajw aznische
pak je to , so smeje potom M acziza sa ßw oju wulku
a b ro h u knihow nju a sa ßw öj rja n y m useum tez höbne
jftrot), so bubzeja S s e rb jo w ßerbskim bom je ßo skhabzowacz m öz, hbzez ßo njebubje n a to hlabacz, hacz
je schtö kubier abo zim nosczer, hacz je s ranschich abo
s w,eezornych stro n , ale hbzez bubze közby S s e rb , kaz
ro ßw ojim bom je, ra b w ibzany a lubje w itan p . N a bzijom nje bubze k lEtuschi „Pschebzenak" w now ym
M aczicznt)in bom je czischcz'any a tarn ßo wescze bwöjzy
tajki rja n y shotuje, kaz hacz b o tal.
Noivzi Wacziczny born.
Njebocziczki bEsche s zytej ßw ojej rou trob u S s e r b .
D w ö jzy ßo jem u wutzyczesczene sastojnstw o s »Ultimi
bokhobam i, p ro feß u ra, poskiczi; ale robn w osta ro S s e r bach, so bt) ßw oju bzetawoscz bäte lub ym S s e r b a m
ßw jeczit. S njebo S e jte rjo m , S s m o te rjo m a P fu lo m
besche w ön psches swjask teje ßam eje tuboscze a sahorjenoscze sa ßerbski kraj a tu b srojasany a netto je
tez s tuttzm i ßw ojim i ßobubzciaczerjem i psches ßm jercz
saßo sjebnocz'eny. B ö h saplac^ jem u jeho luboscz
k ßerbskem u n aro b ej.
T o sw jeßelazy, schtoz se ßerbskeho k raja shonim y,
je to hib an je sa n o w o tw a r M acziczneho b o m a . D o ta t
Z etesnizy ßo bäte tw a rja a po jenej bubzeja ßo
tez S s e r b jo wosycz. pschetoz ta W ösbork s L ubijom
swjeze. K o tra stro n a tez blizschu zelesnizu b ostan je?
S H alschtrow a kolije ro blizschim czaßu wescze bäte
pokoza a B iskopizp bychu je rab bo ßroojeho mEsta
potozene rosate. H b y ; pak bychu b u rjo W ujesbzanskeje
a Hobzijskeje w oßaby ßo böte h ib ali a ßebi zelesnizu
s H alschtrow a bo B ubyschina abo Z iczenja zabali,
bychu ju wEscze bostali. H byz pak nichtö wo n ju
n jep ro ß y , ju tez bostacz njem özeja.
S nascheho khEzvrstwa njeje rojete noweho powjebzicz. KhEzorowy born je toe wschEch ßwojich stawach
25
Ho dobreje strowoscze swjeßelik a sa ludow e sboze ßo
dale s ta ra t. S chtoz be ßo s w jele stro n zad alo , je ßo
to n t sczinilo, B ism a rk je n a w opyt do B a r l i n a pschijkt
a bn tarn w ot lhezora s w nlkim poczesczowanjom a
s wulkej lubosczu roitant) a besche hüscz khkzoroweho
h ro d u . P o jeho dolhej dM aw oscz'i je B ism a rk e j
s w u tro b n popschecz, so ßw öj wjeczor ziw jenja bjes
starosczow a n a p in a n ja n a ßwojich wulkotnych wobßedzenstmach ßwjeczi. Wschako ßu ßo sa jeho m estno
now e czerstwe m ozy n a m a fa te . W jele ludzi k n jem n
jesdzi a w septem bru je
n a 1 5 0 0 s Pösnjanskeje
pota njeho pobylo. Wescze
je tych ßamych s dzela
poczesczewanje tarn honiio,
s dzkla pak tez toĕfta ujero so m n a opposizija pschecziwo nctczischemu knjezerftrou. Közdem u wschak
zane knjejstwo k w oli bycz
njem öze, to tez B is m a rk
scm oht njeje. N ajw jazy
roint) k njespokojnosczi m a
n etto ra ta rstw o . Zko sa
zito je ßo sa ruske mjesy
w o t 5 h riw n ow n a 3 ■
h riw n y 5 0 n p . p onizilo,
schtoz wschak khetro ja ra
n a ptaczisnu wschech ra ta r* s,
skich w nplodow czischczi. \
A pschi tym ß n dawki sa
powjetschene wöjsko hischcze
wjetsche. D u z ßo prccz
njehodzi, so m a ratarstw o
w tu khwilu czezke czaßy.
Wscho wschak by ßo snjescz
hodzilo, hdy bychu n a
k ra ju jenoz hischcze dzeiaw e
mozu doßahale. A le w m k stach pschezo now e fabriki
tro a rja a tez druhe w u lKasimir geriet, nowy
kotne bom t), schtoz ludzi
se w ßy bo m estow czehnje.
T a m je nötko telko, so w tu khw ilu 5 0 % wschech
ludzi w mestach btjb lt, hdyz hischcze psched 3 0 letam i
7 0 % n a k ra ju bydlesche. Nktko ßo tu to w uprösdnjenje
n a k raju trochu snjeße, dokelz s r a n ja pölszy dzetaczerjo
pschikhadzeja, sa nasche ra ta rstw o w ulka pom oz. P oü dze
pak tu to w uprösdnjenje w ßow ta t dale, p otom budzeja
n a k ra ju d rje p o ta, ale zane m ozy, je w v bd M acz, a
w mestach budze wscho p olne lu d a , ale niczo k jedzi.
A tajke wobstejnoscze d y rb ja n je m er ptodzic^. N a jwjetschu p rözu dyrbjaka wyschnosc^ ßebi bracz, so ludzi
n a wßach sdêrzi, a to je jenoz psches to m özno, so
ßo sakaze, m ale statoki pokupowacz a so ßo wobßedzerjo
wulkich kublow proscha, so bychu neschto mako statokow
w ot ßw ojeho wulkeho kubka srospschedali, kaz ßo to
w P ösnjanskej czini.
N asy m u bechu w Luzizy wulke wojerske w uw uczow a n ja , pschi czimz mejachm y to sboze, k ra la a jeho
b ra tra , kaz tez p ry n za J a n a J u r j a s jeho mkodej
m andzelskej w Luzizy pow itacz. Czeßne p o w itan je sta
ßo w R a d w o rju a w B udyschinje tez po ßerbskim
w aschnju w ot czeßnych knjeznow w ßerbskej d ra sc h a
se ßerbskim postrow jenjom .
W naschich afrikanskich
x kolonijach m ejachm y to n t
w jazy njesboza hacz sboza;
to poßlenje pkaczi pschede
wschem w o K am eru n je.
T a m knjezi w m jenje nem skeho khezorstwa kanzler
Seift. T ö n mejesche we
ßw ojej ßkuzbje 6 0 czornuchow, kotrychz besche knjezerstwo ßw ojim knjesam w ukupiko. D okelz pak c|t
B am i zanych pjenjes njemöjachu, dyrbjachu w oni
ia to neschto let jako
w ojazy ßtuzicz. T o ßo
>utym czornucham njelubjcsche a jako nktko Seist
ich zony jenu po druhej
olaleujosczeschw ikaczpschifafa, ßo w ojazy sbkzcchu
a wsche kujezerstwu ß iuschaze tw a rje n ja sauiczichu.
W o n i buchn wschak sköucznje pschewinjeni a huydom
n a schibjeüzu spowescheni,
ale tez Seist b u w ot kujezerstw a w o tw o lan y , so by
ßo d la teje w iny, kiz jem u
daw achu, sam olw il. T ez
franzowski presidenta.
w naraüschej A frizy p raw je
do predka hicz njecha.
T o la wschak pschezo skerje do predka hacz do sady dze.
S Rakuskeje niczo w oßcbiteho sjewicz njeje.
W Czeskej drje njespokojnoscz dale knjezi, so ßo Czecham
sa sich recz runopraw osc^ s nemskej reczu njedo w oli,
to la pak zane njem ery teho d la byle n jejß u . W W u h erskej pak je knjezetstwo s dzela pschecziwo z a d an jam
lu d a zivilne m and zelstw o pschikasalo a je ta m teho d la
khetro w ulka njespokojnoscz.
Jta lsk a je wjele se sbezkom dzetaczerjow n a S iz ilskej kupje czinicz m ela. W bosy ludô wschak ßu ta m
ja r a hubjenje zim i, m a ju h u b jm e b yd la a ja ra m afo
.
!
4
26
w arbt). D u z ßu ßo sbehnyli, ale s ty m ßebi niczo
v olepsL ili n jejß u . K njezeřstw o by jim ra d p om h ato,
ale s w otkal ßrebkow n ab racz w wokhubzenym f r a ju ?
A knjezetstwo tez ßam e se ßw ojej w ozu zabyn fafm't
w ubacz njem öje, ale trjeb a sa to pschihtoßowanje zyteho
ßejm a. W tym Pak wjele lubzi ßyba, k>z böle hacz
n a polepschenje ludow eho sboza n a pschisporjenje ßwojich
pjenjes h la d aju . Wüsche teho je J ta ls k a tez w opraw dzite hnesbo anarchistow . J e d y n w ot nich, Je ro n im o
Z esario , besche ßo bc ßußodneje Franzow skeje p o b at a
je tarn franzowskeho prefibentu C a rn o ta saktöt. C a rn o t
besche 2 3 . ju n ija bo L yona n a w ustajenzn pschijet a
n a sa jtra 2 4 . ju n ija chzysche ßo wjeczor 1/2U) bobîn
bo bziw adta pobacz, bokelz bn tarn jem u k czesczi h rate.
N a puczu Z esario ßo k n jem u pschcczischcza a jeho
s nozom bo ja tro w ktö. Hischcze tö n ßam y bzen
w nozy C a rn o t ronm rje. C a rn o t besche w e r lubow azy
buschny m uz, kiz nikom u zaneje kschiwby czinit njeje.
T o Pak besche srubzaze, schtoz ßo po jeho -ßm jercsi wo
n im shoni, so w ön kschczeny njebe a po tajkim a n t
kschesczijan njebe. Z esarijo je ßw oju stöscz se ßm jerczu
sapkaczicz b y rb ja t. N a m estno C a r n o ta ßo C astm ir
P e rie r w usw oli. W ö n je bohaty m uz, kiz m a letnje
1 M illion frankow bokhobow a je pjecza w ötreho bucha
a rosßubzeneho waschnja. W oboje je n usn e. H by by,
schtoz je tez m özno, pschi tym hischcze bohabojasny byt,
Potom by n ab zija b yta, so bubze jeho presibentstw o
wulke zohnow anje.
W Jenbzelskej je w o bstarn y G la b sto n wobzenje
m inisterstw a b la staroby w otstupit. G la b sto n besche
w ulkotnje w o bb arjeny m uz a w örjazy kschesczijan, kiz
by közbu njebzelu ro zyrkwi bzeczom neschto s bibliskich
staw isnow a bzeczazej B ozej ßtuzbje pow jebak. Pscheb
neschto czaßom je w ön tote p ra jit: „ J a ßym w ßw ojim
bothim ziw jenju ( O najßtaw nischich m n zi sesnat W o t
tych ßamych ßu 5 5 ro kschesczijanskej roerje trojerbze sa-tozeni sta tt a czi pjcczo brusy ßu w jele bo n>eje bzerzeli. T o besche m özne ßwebczenje sa kschesc^jansku
w eru. S ch to chz^bza p o rn jo tem u wsche te ßroebczenja
htupych zw am lakow pschecziwo w erje p rajicz?
Na
G lab ston ow e mch'tno je L orb R o seb erry, pschichobny
ß y n R othschilba, pschischot, kiz n a lib e ra ln e j stronje
steji. Z ib a m poo jeho knjezenjom wescze zan a egyptowska czw ila njehrosy.
R uska ßo pschezo bäte w upschestrjew a a ßo bomach
ro sß y ln ju ie . W o zaru ßu powjescze pschischte, so je
khetro n a jörchenje skhorik. Kak khoroscz roupabnje,
n etto pschewibzecz njeje. S o je zar m er lubow azy
m uz, je snate. W o tym je tez pscheb koötkim jeho
fin an zn y m in ister W itte rja n e ßwebczenje w otpolozit.
K jenem u rebaktorej m jenujzy nehbze takle prajesche:
„R uski zar m er psche roscho lubuje. W poßlenich letach
je w ö jn a ja ra bliska b yta a njebubzische zar m er tüf
lubow ak, bubzichmy w ö jnu m eli. Nechtözkuli b ru h i je
w ßwojich reczach s w ö jnu hrosyt, zar to zenje czin it
njeje a w ön je ßwobobnischi hacz zabyn b ru h i wjerch,
pschetoz w ön njeje n a zab yn ßejm sw jasany ".
J a r a R uska ßw oje mozy n a p in a , so by zelesnizn
psches zytu potobnischu S ib irisk u bo pschistaroa pschi
czichim ozeanu, bo W labiroostoka, b ok on jata. W lecze
1 8 9 7 b y rb i zelesniza bokonjana bycz. P o to m by Ruska
to m ĕła, sa czimz ßebi zab a a schtoz trje b a . ßroobobny
pucz k m o rju . T u ta zelesniza bubze sa Rusku s wulkim
w uzitkom .
.
S s e r b ija je w e r m eta. M ila n je ßo bo njeje
w rüczit, w ot m tobeho A leksanbra bom oj sw otany,
run jez besche w ßw ojim czaßu ßlubicz b y rb ja t, so zenje
w jazy ßw oju n o h u n a ßerbsku sem ju njestaji. Kaz ßo
sba, m toby A leksanber knjezicz rosum i, a je m özno, so
ßw öj wjerchowy stot ßebi w obtw jerbzi. Nelko wschak
je kraj hischcze w pjenjeznych wuskosczach, bo kotrychz
ßu jeho rakuszy zibzi pschinjeßli. Hbzez schtö bo
wjetscheje nusy pschinbze, tarn wkscze zib baloky
sbaleny njeje.
B o th arsk i wjerch F e rb in a n b je ßwojeho botalneho
m in istra S ta m b u lo w a spuschczit. S ta m b u lo w je w ob
b arjen y m uz, kiz m a tez wulke saßtuzby wo B o lh arsk i
lu b . T o la chzysche nttko ßam prenje hußle w f ra ju
hracz a je tez wschelake m ato khw alobne skutki wobeschot,
kotrychz b la jeho lub khetro hibzicz poczinasche, so
skönczuje wjetchej niczo brühe wysche njew osta, hacz
jeho se ßluzby puschczicz. R uska je to ra d w ib zata a
je m özno, so n etto bjes Ruskej a B olharskej lösche
pscheczelslwo n a sta n je .
Griechiski m aly kraj, kiz Pak chze pschezo rab
wulkeho hracz, je w czezkej pjenjeznej nusy. S tejle
nusy je ßebi w upucz P y tat, kiz jenoz n jespraw ni lubô
czinja, so je m jenujzy ßw ojim botznikam p ra jit: „ J a
niczo n im am , buz niczo n jep taczu ". D o tzn izy , kotrychz
je w jele tez w Nem zach, ßebi to lubicz bacz njechabza
a teho b la ßo netto tarn a ßem jeb na. S ch to sköncznie
s teho n astan je, w tu khw ilu zabyn czlowjek njeroe.
Naschim k ra ja n a m pak chzemy rabzicz, so njebychn
zanych njewestych zusych papjerow kupow ali, pschi czimz
m özeja pschezo ßw oje pjenjesy shubicz, ale so bychiz
rabscho ßwoje pjenjesy bomach w ostajili a je tu n a
hypotheki w upozczili abo bo bobrych poktabnizow baw ali. R u n jez
pro zen ty wulke n jejß u, ßo
to la ta t
stracha sm in u , so jim pjenjesy s b a n ju s w ohnjom na
zenjesaßow ibzenje kaz n jeßw ern y smij w ujebu.
S könczuje hischcze n a Chinesisku a Japanesisku
p o h la b ajm y .
T e j bwe kralestw je stej ß ebi b la polkupy K orea
bo w toßow sajekej. Közby by ra b K oreu, kiz ßrjebza
bjes Chinesiskej a Japanesiskej leji, w sat a buz je
Jap an esisk a C h in je w ö jnu pschipowjebzita. J a p a n m a
n a 3 5 m illio n o w w o by bleri, C h in a n a 4 0 0 m illion ow ,
T o la m a prenscha möz lepsche wöjsko a tödze, byzli
27
poßlenscha. D u z zabyn bziw njeje, so bu C h in a tak
berje n a m o rju kaz n a kraju sbita. W ö jn a w tu
khw ilu dale bze. S ch tö sköncznje s b o b g q erjo m w ofta n je , netto hischcze nichtö njew e. M ö zn o pak je, so
tsecza möz, s kotrejz K oreja m jesuje, R uska, tu pjeczen
bostanje, wo kotruz ßo C h in a a Ja p a n sk a czahatej.
S b o ze by to sa K o reju byko; pschetoz p otom by K oreja
Korejiskaj ivojaliaj.
1 lĕpschej k u ltu ru tez kschesczijansku w eru dostata. A
lo je to la to najwaznische.
Podaw kow je wjele hyto, stracha wschubzom, wjele
hrosy. B ojecz pak ßo niczeho n jetrjeb am y , wschako
w em y, so byblim y pod schkitom a kryw om wschehomözneho a h nadneho B o h a .
Wjeczenje dawa hubjenu msdu.
Besche lubosne ra n je n a d L uzizu seschto. S s tö n z o
skhabzesche a ßwoje ftote p ru h i n a kwEtkojte tust a setene h o n a wuliwasche. Schtüz chze tak praw je saezucz
wernoscz psalmistiskeho ß to w a : „K njeze, kak ßu tw oje
skutki tak w ulke", tön btjrbi w ju n iju bo ßerbskeje H o rnjeje Luzizy pohlabacz. T a bze je sahrvbka kaz s P a r a disa w u resan a. W scha tu ta n a lĕ tn ja kraßnoscz tez tchby
Luzizu bebjesche, hbyz n a hörzy pob brvbnolisczatej bresyczku pscheb rja n e j w ßu R obow izy m ło b a, n a sbacze
lO le tn a holczka ßebzesche, hkowczku bo ru ft sap rjenu ,
jako by w htubokich m yßlach b yta.
„T ak bha tu nĕtfo pscheb R ab o w iz ain i steju ",
w o n a ß am a sa ßo reczesche. „ Je n o z hischcze neschto
kroczel, p otom ßym we n ß y , hbzez chzu n etto ßwoje
sboze pytacz. H acz tez m je m öj fm ć tr, bohaty w jeßny
kow at, s lubosczu bo bom u w osm je? R ja n y je jeho
born, kaz w ibzu. Pschetoz wöscze je to to tw arjen je,
s kotrehoz w u h n ja ßo totsty fü r w a la . T a m tobn b ybli,
kotrehoz je m ö j n a n n a ßm jercz hibzil, kotrehoz je chzyt
s lesczu wo jeho kubto pschinjescz, kiz Pak be lĕpschi, hacz
w ön ß am . A n e tto , hbyz m öj n a n ßam wokhubzeny
n a ß m jertn y m tozu lezesche, nikoho njemjebzesche, n a
koho by m je pokasak, hacz n a tuteho m ojeho fm ö tra ,
Robowicânskeho k ow arja. D o b ry m uz btjrbi bycz.
Z en je n a m nje sab y t njeje. A hbyz ßam bo nascheho
fcomti s tu M v.jtje, }t to to pschezv ßv sa rav.u w ap raschri,
közbe leto m i seleny schtwörtk p ö ß ta t. A wscha täte
b ra sta , kiz m a m , je w ot njeho. D u z bo ptebka, chzu
ßo sböhnycz a pohlabacz, ta t m je w ßw ojim bontje
m ita ."
S ty m ßo sbehnu a bzĕsche Po hörzy bete bo w ßy,
L ubosnje ßo n a n ju , L inatez H anzku, hlabasche. Bĕsche
r ja n a srö stna holczka. C zerw jenej liczzy jejne wobliczo bebischtej, kaz lilija hrjabku w sahrobzy pyschi. W ötrej
a to la m itej m öbrej wöczzy s w oblicza bo ßw eta tu«
kaschtej, kaz ßo czista stubniczka btyschczi s luteho seleneho n a iuzy. W obleczena njcbe zan u b ro hu b ra jtu po
now ej m öbze, ale jejn a ß n a b n a b rasta besche czista a
jej ja r a berje stejesche. Besche wibzecz, so m a Linatez
H anzka bobrt) ßtöb sa to, schto ßo hobzi a schko niz.
D o ih o njetrajesche, a jejn a w oßoba shubi ßo w khiöbku
kczĕjatych lipow . H byz bĕsche n ajp rjeb y sa ßobu schta,
nEtfo, jako ßo k k ow arn i blizesche, böle a böte p o m atu
stupasche, ßebi pschem yßlujo, schto by kow arjej, czesczebostojnem u M arjen k ej, pschi sastupjenju bo jeho b om a
p ra jita . T a t pscyinbze pscheb k o w ara ju . T a ß am a pschi
breit) lezesche a wulke to ro ta bechu s kurom sczornjene,
s czehoz bĕ pösnacz, kelko m a kowarjez mischlr bzĕtac^.
D o b y b la ßam eho wjebzechu burje. rja n e feierte barbjene,
a pscheb w oknam i lubosne kwktki kczĕjachu, czetwjene
röze, bete lilije a m ale n alik i. T a jk i rja n y ßebi
H an zk a kowarjez born m y ß lita njebĕ. T o le wscho pak
jejn u w u tro b u strvschtnu sczini; Pschetoz pschi ßebi m yßlesche, hbyz je wokoto bom a a n a bontje wscho tajke
lubosne a ntite, bha wescze tez w bom je nutskach m ity
buch knjezi. D o kheze stupiwschi wibêsche, so ßo burje
w otew richu, a h la j, zönska s nich w unvze, w ßrEnich
Iktach, niz w oßebna, ale czisti sw oblekana a s pscheczeln y m poßm ewkom . H anzzy ruku skicziwschi a ju pschimnywschi ju bo jstw y bowjebze: „ D u z bha tu ßy, kaz je
tw ö j n a n pscheb ß w o je j' ßm jerczu cze pschipowjebzit.
B u b z rjen je w ita n a . H byz je czi w ötzny bunt psches
n an o w u a m aczernu ßm jercz w uprösbnjeny, namakasch
4*
28
t u d ru h u dom isnu. S s y n ßo a p ow jedaj, kak je tw öj n ju leh a, ju skasyc^, ru n je tajki strach hrozesche tez Lin a n ta t rucze w um rjek a kak je ßo czi n a puczu seschko. natez H an zzy .
T o la n ajp rjed y w u pij schalku khofeja. T y dudzesch
II.
m uczno, h tö d n a a laczna w ot dolheho p ucza." T ak le
mischtrka H an zk u w jazy kröcz s ruk n m ajkajo reczesche
Neschto dnjow 6ĕ ßo m in y to . K ow arjez born besche
a jcj n a blido sestaja, schtoz r u n je w dom je besche; „ a bydko wulkeho sboza, pschetoz wschitzy w dom je bechu
n ötko ", ta t k njej rjeknu, „d u m ischtra saw otacz, so w jenej m y ß li ziw i a to je w jazy w inojte, hacz schto
by tebje pow itak. W o n w k o w arn i now y ptuh sa druhe. Wschitkich wjeßele Pak bksche now y hoscz, L inatcz
knjesa d êta." A s tu ty m i ßkow am i ßo se jstwy shubi, H a n z k a . R a n o by p re n ja b y ta a közdy by ju czistu
shotow anu w idzat, wo dnjo by dzeka h la d a ta a pschi
kaz w etr.
H anzka be wokomik ß om a. „T ajk e lubosne pow i- tym pschezo wjeßoke wobliczo pokasow ata, a sa blidom
ta n je " ! pschi ßebi dzesche, „hdy bych to la d o ta l tez mejesche sa közdeho pscheczelne ßtowczko. K ow arjez
w tajkim dom je w o tro stla, kak w jele srudoby bych m ischtr besche hewak ja ra dostojny m uz a s közdym
m jenje m Ö a, kak w jele m era a radoscze w jazy! M acz derje menjesche a njebh n a nikoho ra d hnkw nje pohladak.
kho ro w ata a teho d la h n ew n a, n a n ß urow y a saßakly a A le jeho d o th o letn a skürzba s L in ato m , kiz w blizschim
ja ß a m a m jes n im a j ß rjedza kaz pschenczne sorno bjes mescze bydlesche a besche jeho daloki w uj, besche jeho
m tynskim aj k am jen jom aj. A kak mözesche m öj n a n n a khetro pokhm urjeneho sczinita. W ulki hnöw wschak m e
ßud böhacz, so by m ojeho k m ö tra, k ow arja M a rje n k o , jesche pschcs tu tu skörzbu. ß in c t besche ß yn bohateju
wo wscho pschinjeßt? O , schto ßym wupkakaka d la m o- starscheju b y t, ale dokelz besche ßo do hracza b at, börsy
jeju starscheju. T o la njech ßu tute srudne dny sabyte. wokhudzi.
N etto njemöêsche widzecz, so jeho w uj
Wschako staj w obaj ßo w ujednawschi s kow arjezam i se M a rje n k , kiz besche khudy byk, jako wuschikuy kow ar
ß w eta schloß A derje jim a j a m i. M a m tu to la pschezo bäte do predka pschindze. W ö n pytasche swadu
n o w u d om isnu."
s n im a ta ßo n am ak a, recznika tez dosta a tak netto
„ H a j tu m asch", m ischtr kow ar rjeknu, kiz besche wo dnjo a w nozy n a M arjen k o w e njesboze myßlesche.
czische do jstwy sastupit a poßlcnje ß to w a H onzki, kotrez W uczinik wschak niczo njebö, to la bu M a rje n k , kiz m e
besche w o n a w ßwojich m yßlach trochu w ütsje p rajik a, jesche tehdy d la teje skörzby n a ßud behacz a ßo dacz
ßtyschat, „ h a j, tu masch p o la m je. D yrbisch m i sa pscheßkyschowacz, w ot teho czaßa njeslöschtny a njeby
dzeczo bycz, kaz w ot B o h a p ö ß la n a a duz dha budz husto sa zyky dzen se ßw ojim i niczo popow jedat. H usto
w ita n a do nascheje ßrjedzisn y", a pschi ty m jejne ßtabe by ßo jeho jeho mandz'elska praschaka, hacz je khory, ale zenje
porscziki tlöczesche, so budzische najradscho sakschiczata a niczo shonika njeby. T a jk i besche kow ar w ostat. A
mejesche czinicz doscz, so ßo wobknjezi a boloscz sakußnu. n etto , tajki dziw ! S chtoz leta samohke njebechu, to
W idzesche, kak derje M a rje n k s njej m eni. D c lh o ßebi dokonja H anzzyne pscheczelne waschnje. K o w ar be saßo
n etto czi tsjo powjcdachu wo tym a d ru h im , hacz mischtr prjedaw schi, dzetasche s löschtom a reczesche kaz nehdy
saßo n a ßw oje dzelo dzesche. H an zk a bu do ßwojeje ra d se ßw ojim i a tez s ty m i, kotsiz g ra t do kow arnje
sp arn eje komorki pod tsechu pokasana, hdzez ßo jej tez noschachu. N ajw jetschu radoscz mejesche n ad tym
wscho rjen je lubjesche a börsy be saßo delkach, a pocza m ischtrka.
w kuchinje a sahrodzy ßobu pschimacz, so be löscht n a
„ J e to la lube dzeczo, kiz ßm y do dom u dostali.
n ju h ladacz. „ S s y , kaz jelcniza speschna", by mischtrka N jebych sa m özno dzerzata, so by w Linatez dom je, kiz
s löschtom n a n ju h lad ajo w jazy hacz junkröcz p rajik a, bksche w o praw dzity czernjow y kerk, tajka lub osna röza
„w sm i ßebi to la khwile, hewak zane dzeko sa m nje nje- sakczeta." T ak mischtrka, hdyz m ischtr do kow arnje
stupi, dzenßa wjeczor prajesche.
w o stanje, hdyz ty wscho ß a m a spohrabasch."
„ R u n je to by m i najwjetsche wjcßele byto, hdy
„ T o je " , mischtr w o tm olw i, „dziw B o z i psched
naschim aj w oczom aj, ß n a n o je to tez wußlyschenje mojich
bych to sam ohka", by H anzka n a to w o tm o lw ila.
T a k dzesche hacz do w jeczora. W jeczor pschiüdê a twojich p röstw ow , kiz ßm y sa n ju a sa n a ju njepschem ischtr saßo n u ts a börsy jeho jeniczki ß y n , 2 4 letn y czela czinitoj. M i je pschezo derje, hdyz jenoz n a n ju
m todzenz, M ichak, kiz bksche p o la n a n a kow arstw o n a - p o h la d am . A woßebje ßo m i lub i, so je tez pobozneje
w uknyt a dzenßa sa njeho dalschi pucz czinicz mek. m yßle. J a ju dzenßa w uhladach, hdyz n u trn je ßw oju
W schitzy sa blid om hrom adze wjeczerjachu a potom ßo m o dlitw u ß am a w uczita. S njej je B ö h sboze do n a ju
d om a sw jedt."
k m erej podachu.
P o dokhich M ach besche to sa H an zk u p rk n i wjeczor,
„ S s y m " , mischtrka bäte reczesche, „ to wscho tez
hdêz w o n a bjes ßylsow a bjes sdychow anja do ßködkeho hizo wobkedzbowaka. A kajke by b yio, hdy bychm oj",
sp a n ja w u ßn u. T o la kaz n a lk tn ja kwetka wjeczor ßw oju a s ty m m ischtrow u ruku pschim ny, „ßo n a w um jenk
hkolbczku khila a ßebi közdy m h ßli, so n a s a jtra womko- podakoj a ß y n by tw oje mesto a H a n z a m oje n a ßo
dêna ju s n o w a posbkhnje, — ale hizo m rö s ßo n a wsaka. M o je j ru zy d rje m özetej hischcze pschimacz a
29
by cze saßo hrvm adze skow at, wschako m a sap tato w a
hosdzi doscz a ty by czorny, taz m ö raß saßo s kow arn je pschischot."
„W esch", jedyn s nich wotasche, „P otom by ßo do
naschich asritanstich to lv n ijo w hodzit a by ta m bjes
m ö ro m i k ral bycz m o h t a tu ßy jenoz schoßaö".
T a k le d ale bajachu. A rn o , dokclz besche w jazy
p it, hacz be dobre, ßo dale n jero sh n ew a a sköncznje
rjeknu: „Reczcze, schtoz chzecze, r ja n a H an zk a budze
Borst) m o ja a wy budzecze ßo n jem ato dziwacz, hdyz
budzccze to ß am i widzecz. N etto pijm y n a nasche
wschöch sboze."
T a t ta m h a ra d ale dzesche, hacz sköncznje n ö ;
wschej h a rje könz shotow a.
N a s a jtra H anzka po swuczenym waschnju p op otdn ju
III.
w sahrodzy plejesche. B u n y ßo hizo n a koliczki
N a s a jtra bksche saßo rja n y dsen a w R adow rzach pleczachu a w oboba a d ru h a trc w a jim sadzewasche,
toift. W jele lu d u ßo sendze w m alej zyrkw inej w ß y; m orchej chzysche teho ru n ja p lena bycz. D u z besche
pschetoz R adow czanske ttifi m ejachu se starych czaßow H an zk a cziscze do ßwojeho dzcta p o d n u rje n a . N a
d o b ru khw albu a duz ßo pschezo hischcze ja r a w opyto- A rn o a ßebi w jazy dale njem yßlesche, dotelz ßebi
wachu. H anzka bksche tez p o p o td n ju n a torhoschczo myßlesche, so je saßo dom oj a m a n etto ruzy potnej
psched zyrkwiczku wuschta, dotelz chzysche tez wjedzecz, dzöta. T a t chzysche ru n je bunow y tolik trochu hkubje
schto n a wikach je. D u z , ja to n im o w jeßneje korczmy do semje sttöczicz, duz sady sahrodki ßo htöß sbehnje:
„ P o m h a j B ö h , lu b a H an zk a, ßym cze dotho
dzesche, ßo do w o tn a buchasche. M o n a ßo w o bro cji a
w u h lad a snate wobliczo. A le hnydom tez woczi w ot- p y ta t a n etto cze n a m a ta m . S s m e m to la do sahrodki
w obroczi a bieg dalscheho w o h la d a n ja dom oj thw atasche, stupicz a s tob n poreczccz, wschako ßm öj sn atej."
„ A r n o " , ta t tu te n n jelu by htöß wußtyschawschi
kaz by ju sm ijiza ktöta. „ J e dha tu te n m öj pschesczehar",
pschi ßebi n a zytym czele tschepotajo, reczesche, „sa m n u H an zk a sdychnu, „m je tu saßo pschesczeha. Kak jeho
tez ßem pschischot? D om och je n a n a n adb eho w o t, so n ajlep je w o tb u d u ." „N jeb y ßo pschistejato, so m je " ,
by n a n m je jcm u b at, a m je je n adb eho w o t. A le ja ta t H an zk a pocza, „w o dnjo w ot dzcta wotdzerzujesch.
tuteho tnjczeho schoßarja, tiz b rje m a leß nu h ub», ale S s y m khuda holz« a se ßm ilnoscze do tuteho d om a
falschnu w u tro b u , n jero d zu . Njech ßebi woßebnischu pschijata a m a m ßw öj dzak s tym pokasacz, so dzetam
p y ta. S te ßw kdom nje wescze tez m a ; pschetoz s woczo- a czas s reczem i njepscheczinju!"
„ Je n o z n a tro tte ßtowczko ßym pschischot", A rn o
m a j m ernje n a n ito h o a n i pohladacz njem öze. A ta t
ra d w torczm je ß y d a! T ez dzenßa ßo jeho wobliczo w o tm olw i a pschi tym njedîw ajo n a H an zzy ne sawscho palesche, a je to la häkle p o p o td n ju . Bech ßebi powjedâze ß to w a do sahrodki stu pi, „ a ßym ßebi
m y ß lita , so ßym jeho p asoram czekta. A n etto tu to la , pschede w sat, so je p oß ledn i kröcz, so s tob n reczu.
saßo je, kaz schtraholz, tiz h olbja schcri." W tajtich J a ßo dzenßa cze prasch am ; chzesch m o ja byc^ a ßobu
so m n u n a kubto czahnycz. D yrbisch ßo pschi m n i
srudnych m yßlach dom oj pschindze.
T a m n y p a t , W o r n a r j e z A r n o , schoßar n a derje m ecz."
„W jazy hac^ junkröcz ßym czi p ra jita , so to njetnjezim dw orje w blizschej w ßy, s w jeßotym i kum p an am i
w torczm je sa blidvm ßedzesche, pschi czimz jene blescha czinju. D u z w ostaj m je n a pokoj."
„ D h a drje chzesch w k ow arn i wostacz, a ßebi
Po d ru hej ßw öj n ap o j psches jich t r t i sczelesche, hacz
sköncznje m todeho k ow arja wosmjesch, kiz m a ru z y kaz
sköncznje wschitzy th ttro h aro w acz poczachu.
„A ja ju to la d o stan u ", pocza W o rn a rje z A rn o b a r, a wobliczo czorne kaz w uhenjow y m jeczer. N a ,
s pjasczu wo blido pracz „ a d y rb ja t ja ju kow arjej w jele sboza sa czorne m a n d z e lstw o ", takle A rn o
hanjesche a H anzku wußmewasche. S s y drje s m to d y m
s jeho palazeho w u h la w uczahnycz".
„ J e n o so ßebi pschi ty m ßw öj czerw jeny nöß M a rje n k o m hizo po ß lu b je? D h a budzesch börsy jem u
njesprazisch", pocza d ru h i sa b lid om jeho naczohow acz. sap taty n a kary ktascz pom hacz a podkowy dzetacz?
„ D a j ßebi rad zicz", tseczi pschispom ni „dzenßa ju A p otom — " „A p o to m tebje htupeho n je ro d aß a sa
b listo f w o hn ju n jend z, ty m öht explodirow acz, dotelz k h o rn a r h rab n jem y a do b tö ta czißnjem y" — takle
m tody kow ar, kiz bksche wscho s w oknom Won w idzat a
ßy se sp iritu ß o m n a p je ln je n y ".
pom oz pschibeza a se
„ H a h a " , ßo n a tu te n zo rt wschitzy wötsje ßtyschat, prajiw schi, H ° " rz h
ßm ejachu, „to by rja n y n ap o h lad b yt. T o la kow ar ßw ojej m öznej ruku A rn o a sa k h o rn ar h ra b n u jeho
tw ojej tez, ale n a ju ß v n M ich a t by wescze sboôwny
s H anzku byt. P r a j m ischtrje, schto metrisch k te iiiu ?"
„ H m , hm , start) hischcze n jejß ym , ale tez ja bych
n a w um jenku W utrat. S s y m cziscze jeneje ruyßle
s ta b u . T o la ta wkz njeßm ö ßo pschekhwatacz.
N o m ak ataj ßo w obaj hrom adze, dha njech je ta t a ja
chzu jim aj ßwoje n an o w e zohnvw anje dacz a k ow arn ju
w otstupicz.
T o la n etto je czaß f wjeczeri, hew at
H anzka pschedolho je ßw ojej jedzu n a n a ju czaka.
D u z d zim o jl!" W o b aj w otendjeschtaj s kow arnje do
jstw y. „ T e h o " , m ischtrta pschi ßebi myßlesche, „so ßo
n je n o m ak ataj, ßo n jcboju. H izo d aw no ßym w idzaka,
so M ic h a t najradscho s H anzku reczi a so m ono w ot
n jeho njeczeka. B ö h b at, so by ßo wscho derje ra d z ito ."
30
trochu potschaßy a jeho n a h aß u schm örny. „ T u lez
abo sta n abo czin, schtoz chzcsch, do naschest bliskoscze Pak
w jazy njestup, so ßo czi niczo hörsche stake n jeb y ." A
s tym s H anzku bo bornu wotendze. T w je rd s t ju s ruku
pschimny a jej do w oblicza p o h la d a a w obaj wjedzeschtaj,
schto jedyn sa druhcho czuje a w ot teho d n ja ßebi
pschißkuscheschtaj. A rn o pak wonkach stan u a trochu
ßw oju d rastu srjadowawschi ßo w o tß ali a se sab am i
kschipjo, s jasykom selo hrozeschc: „D zenßnischi dzen
w a m a j n jefnbubu. W o d n jo a w nozy chzu ßebi n a
wjeczenje m yßlicz, hacz ja njesboze n a w obeju pschinjeßu,
so sm kjetaj doscz S s y m ßam njesbozow ny, njeinözu
tez teju sbozow neju widz'ecz. A n etto hischcze tuto
h an ib n e w uhnacze se sah rod y! N k, sa w aju czaß
pschindze, hdzez budzetaj roöj zakosczicz s bolosczu, kaz
ja dzenßa tschepotam s h new om ."
S tym dzesche ßw öj pucz.
IV .
M schto d n jv w be bjes tym saschto. A rn o ßedzesche
w ßm ojej jsiw je. W o d n jo besche wjele czinicz mek,
dokclz ßo wscho n a zne hotowasche a mejesche khetro
wjele pschihotow n a to czinicz, dokelz besche to kubko,
n a kotrym z besche, ja r a wulke. D u z drje budzische ßo
najradscho lehnyk. A le m y ß l n a wjeczenje sp anju
m obarasche, o teho bin hischcze w potnozy sa ßw ojim
b lid om ßedzesche a myßlesche a myßlesche — niz n a
d ob re ale i n sie. „ T a k le " , sköncznje w uw ota „ ta
wez pönvze. Słřetfo ßym n a cziste. A le njebudze to
n jc p ra w d a , czlowjeka bo h anb y pschinjescz? Njebudze
n je p ra w d a ? — Ach schto, n je p rra w d a ? Besche dha
p ra w d a , m je takle se sahrody ludzom k h anib je
w u hn acz? J a chzu ßo wjeczicz. P o to m njcch H a n z a
ßebi jeho w osm je, hdyz ßo s jastw a w röcst po wjele
ietach ■— hdyz ßebi prjedy woczi w upkakata njeje. T a k
1v pvndze. A jutsje chzu wez saplescz ■— a zadyu
czlowsek m i w in y dacz njebudze." S tym ßo seßleka
a ßo lehuje a czert ßo wjeßeleschc, so m a saßo jencho,
kiz jeho skulki czini.
N a n o stanuwschi w on dzesche n a P olo, kiz s R ad o wiczanskim i lezom nosczem i m jesuje. T u mejesche ryczer-kubko wjetschi sahon a k njem u storkasche rja n y kruch
R adow czanskcho kow arja. M esniki bM ju trochu hkuboko
sajeke, dokclz je nichtö dale w kedzbu njemejesche a zenje
z a n a h a d rija bjes w obßedzerjem i byka njebe. M jesa
bch'che ja ra scheroka a tez s czernjem i sarosczena a ßrjedza
mesniki stejachu.
S s o pschi ßebi ßm kjkotajo A rn o Po mjesy horje a
bete khodzesche a ßebi mesniki wobhladow asche. „ H a j" ,
tos dzesche w ßw ojcj helskej w u tro bje, „tak ta wez
pöndze. T u te tsi mesniki lohko w on dzeja. Chzu
spytacz", a n etto se ßw ojim m akym kopaczom p ren i
w usbehnje, „to be löhka p rö za. M tk o k d ru h e m u ", —
„tak, — to tez niczo czezke njebe. D u z p o h lad ajm y
n a tseczi. N itko ßu wsch^ w o n ." N a to ßo wospjet w ob
hladowasche, hacz nichtö jeho pschi dzele widzak njeje. „N e ,
tak je p raw je. T u nichiö njeje, a so ja mesniki pschestajam n a m ojeho knjesa schkodu a n a m ojeho njepscheczela
wuzitk, to wescze nichtö n a ßwecze we m n i n jepyta.
Netko h alad a jm y , hdze bych te tsi mesniki tyknyk. T u
je lohke dzkra w u ry ta , a tarn a tarn tez. H ö dn o
wschak tu to pschemenjenjc je. S najm jenscha kürz p o la
s picheßadzen>om, kow ar dobudze a to hischcze spizy,
dokelz niczo wo tym njew e. K o w ar wjele do B ozeho
p iß m a dzerzi, hischcze w ö nd ano nascheho hetm ana wuczesche a menjesche, so w b ib liji steji: ßw ojim pscheczelam
d aw a B ö h w spanju H a , h a, to je ßo n a n im dopjelniko — ale sa to m tody kow ar neschto vschikrydnje,
schtoz ßo starem u lubicz njebudze, h a, ha, ha. J e
to la ßködka wez, ßo p raw je wjeczicz."
T akle rcczesche a hanjesche a pschi ty m mesniki n a
d ru h e mesto tyknu a wscho rjen je shkadkowa, so niczo
widzccz njebe. S t a r e mcsnikowe dzery s d orno m wuß ad za, to la p.ak w nich schklenczane czrjvpy, kiz bechu
pod közdym p ra w y m mesnikom , po stary m waschnju,
w ostaji. S teho dyrbjesche widzecz bycz, so ßu pschestajcne. N etto be wscho hotow e a A rn o saßo dom oj
dzesche. „Poczik wschak ßo ß am , hdyz czezke kruchi se
semje czahach. R a d pak kusk p o tu pscheliju, dokelz wem ,
so budze ßo kow arjez lehnidko s bvlosczu sym ny pöt
poczicz, hdyz budze wez cziscze w u h ra ta ." N a to ßo
A rn o n a ßwoje wschedne dzcko p o d a, kaz budzische ßo
niczo dale njestako.
N a s a jtra ra n o pschikasa pohonczej, so by n a Polo
pschi Radowiczanskich mjesach w oracz jet a so by popvkdnju wköczik a so by ßebi b rö nje hnydom ßobu wsak.
P ohoncz czinjesche a schoßar poda jem u stare b rö nje,
w ot kotrychz besche w jeczor prjedy neschto subow wotbik.
P ohoncz to n jep y tn y a schoßar ozinzesche, kaz by tez
niczo njew jedzak.
P oh on cz jkdze w on a neschto do pokodnja pschindze
schoßar tez w on. T u ßo pohoncz jeho w oprascha:
„ S s y m s w o ra n jo m hotow q a chzych ru n je do b rönjow
pschahacz. D u z ßo dohladach, so je ßo s b rö njo w neschto
subow shubiko. B je s nich to la wköczicz nj^m özu. S chto
m a m n etto czinicz?" S c h o ß a r ßo n a sdacze ja ra
dziwasche, so ßu b rö n je do kruchvw a ßwarjesche pohoncz«:
„C zem u dha njejßy lepje sa g ra to m hladak, prjedy hacz
ßy wujkk? A le tajka czeledz je, spizy wscho cstni, a
hdyz p otom wscho prcki dze, ßebi zaneje ra d y njewe.
W oczinjej to la böle ßw ojcj woczi. N etto kedzbuj,
D o m o j b rö n je wosycz to la wjazy ujemözesch. N ajlep je
budze, so neschto prjedy dom oj jedzesch a so ja do
R ad o w iz pösczelu, so by kow ar w o n pschischok a bjes
pokonjom b rjö n je do rja d a stajik, so m öhto ßo popvkonju s n im i d ale dzekacz. D u z jedz dom oj a pschijedz popokdnju saßo w o n ."
P oh on cz jkdzesche.
31
S c h o ß a r wjeßcky sa n im hlabosche: „K ak duschnje
ßo wscho czini. A kow ar brje tez do p aßlow polEfe.
T o la njepschinbze ß n an o stary toott, tu wez porjebzicz?
T em u doscz bow erili njebychu, so w ßwojich wyßokich
letach mesniki pschestaja, bjes tym m to b em u , kiz
pschezo sa tym ftcji, so by s pschikupjenjom ßw oje
wobßedzenstwo powjetschik, to jkerscho d o w erja. M y ß lu
pak ßebi wescze, so stary w o t w objeda prjecz njeporrdze, a so mkody tu tö n pucz czini. S s o sapopowjedzicz wescze ujemözesche, dokelz s nascheho d w o ra
ja r a wjele dzeta dostaw a. Naschem u knjesej d y rb i
k w oli bycz. A rn o ! A rn o ! ty ßy m u d ry m uz a ßy
paßte rjen je pow lakt a dz'enßa wescze kowarjez m fobu
myich bo p aß lo w bezecz widzisch."
T ak se ßobu reczo bom oj bzesche a bo kow arnje
p ö ß ta : W jele bobreho w ot knjesa, a so by kow ar b rö n je
wonkach porjedzit. T o ßo sta a pohoncz w on bojewschi
wibzesche b rö nje hotow e a s n im i wköczesche njedaloko
teje mjesy, n a kotrejz besche A rn o dzen prjeby mesniki
pscheßabzowak.
v.
Neschto b njow po dokonjanhm ßyw je, hbyj besche
trochu khwile, A rn o a meschczanski polow m erjcr s b w ora
w undzeschtaj a mejeschtaj m ery w schnurach a kolikach
a wscho, schtojs k m e rje n ju polow ßkuscha, ßobu.
S c h to dha chzyschtaj?
„ S s y m , knjes kom ißaro, ßo n a w jazy mcstnach
bohlabak, so mesniki w jazy wibzecz n je jß u . T o p otom
naschi lubzo a tez ßußobza njew jedza, kak baloko m a ju
ßyz a w oracz. D u z ßym knjesa proßyk, so bychmoj
r a s mjcsy prkhodzitoj, a so byschcze wy wscho do rja d a
stajili a s n ow a w u m erili. S s e b i m y ß lu , so je wscho
w rjcdze. A le n u sn e to la je, so ßo sa m esnikam i
s câßam i h la d a."
„M acz e zyle p raw je, knjes schoßarjo, so scze
knjesej to rad zili, pschetoz ru n je m esniki ß u koskocziwa
wez a m y Jenjc hufto doscz sa n im i hladacz n jem özem y."
S tajkim i recêmi n a p o la dzeschtaj a tu a tarn
m erjeschtaj a mesniki w uryjeschtaj, ale wschudzom be
wscho w rjedze. S k ö n czn je tez n a tu m jesu stupischtaj,
kiz kow arjez a kujeê dzelesche.
K o m iß a r n a mesnik p o h la d a a jö n s k h artu
p schiru na, a saßo n a mesnik p o h la d a a jö n saßo
s k hartu p schiru na.
„ T u " , sköncznje rjek n u , „neschto w rjedze n je je ."
S c h o ß a r ßo d ziw a: „ T o ßebi m yßlicz njem özu,
schto dha by tu m esniku pschestajecz d yrbjak? W y ßo
m y licze. T ö n m esnik wescze n a p raw y m m estnje steji.
P ö jm o j b äte."
„ N e , n e " , k om ißar wobkruczesche, „to ßebi w ureczecz n jedam . P v h la d a jc z e n a khartu. P o tej w ö n
w jele bete do kow arjez pola d oß aha. Chzem öj jö n
w uczahnycz."
S ch oß aL ßo w w u tro b je ßmejesche, prözowasche
ßo pak, so by sw onkow nje to njepscheradzik a rjek n u :
„HdyZ wy poruczicze, knjes kom ißaro, dha h inak
n je n d se , ale p rö za budze p o d arm o ."
D u z ßo n a dzeko podaschtaj a ryjeschtaj, hacz
mesnik wucz'ezeschtaj.
„Lohko w o n dze", prajesche kom ißar, „ a hladajcze,
w okolo njkho dze je widzecz, so d o rn hischcze doscz
w obrostk n jeje. A tu te, p rh lad ajcze, pod m esnikom
zane schkleüczane czrjopy njelez«. H a j, mesnik je häkle
psched krötkim pschestajeny."
„ N e tto d y rb ju " , schoßat pschihkoßowasche, pschezo
hischcze lu d ajo , so to hischcze p raw je w ericz njemöze,
„to tez pschidacz. S ch to pak je dyrbjak to czinicz?
S s e b i n a nikoho m yßlicz n je w ö ju ."
„ W o to " , k om iß ar menjesche, „posdzischo. N etto
h lad ajm y , hdze je mesnik prjedy stak. T o chzu s pom ozu kharty börsy nam akacz. D y rb i w ot jow s n a jm jenscha 10 kroczel bycz. W ukroczcze je, knjes scho
ß a rjo . T akle — tu je stary mesnik byk."
N a to k om ißar pytasche, hacz sköncznje bleczk
n aden dze, hdzez d o rn hischcze doscz sc-rostk njebe. J ö n
sbkhnywschi ryjesche trochu do semje a n etto w uw oka:
„ T u m am y stare m esnikowe mesto. J o w le ß u schklenczane czrjopy, weste dopokasm o, so je tu mesnik byk."
N a to dale dzöschtaj a p e la druheho a tseczeho
m esnika to ßam e nadendzeschtaj. P sch i tseczim pak
kom ißar w m esnikow ej dzeizy m anscheiow y knefl, kiz
mejesche sn am jo pßyczeje hkowy n a ßebi, nam ako.
S c h o ß a r besche ru n je jo m u s khribjetom w obroczeny;
duz k om iß ar k m fl w o t njeho njew idzany do saka tykny,
ßebi m y ß lo , so ß n a n o je lepje, hdyz wo tym schoßarjej
niczo n je p ra ji, ale to ß u d n istw u pschepoda.
N a to w o b aj m esniki dale w o bh lado w aschtaj, a
nam akaschtaj wschö w rjedze.
W jeczo r s knjesom sa b lid om ßezdo jem u wscho
w upow jedaschtaj. W schitzy tarn a ßem hudachu, schtö
je m esniki pschestajik byk, a knjes be je ra h n ew n y , so
ß u jeho tak w obkradnycz p y ta li a hrczesche, so ßebi
m era popschecz njecha, doniz sköstnika w ußledzik njeje.
W e ßo, so n ajb ö le n a k ow arja tukachu; pschetoz tö n
je to la tö n jeniczki, fij m a s pscheßadzenja mesnikow
wuzitk. „ M i ß o " , knjes wcbkruczesche, „skcro w ericz
njecha, so je schtö s kow arjow eho dom u tote cJin is;
pschetoz to ß u pobozni ludzo a n a tajke neschto wescze
n je jß u pschischli. S c h to ßebi wy m yßlicze, k njes
sch oß arjo?"
„ J a tez k o w arja sa chseze spraw neho dzcrzu.
S t a r y tej wescze byk n jeje. S s n a n o mkody, kiz
wschak, schtoz s jeho njepschestawazeho xschikupow anja
w idzim y, zenje doscz n im a . T o la lohko m i tez njeje,
jem u tajke neschto pschi zpicz, A bo je ßo ß n a n o to la
32
'
to tehdy w ot k o w arja ftafo , hdy^ je pschipokdnju b rö nje
wonkach porjedzik n a prenich ßyw ach? S w ja d n je n a
traro a n a d o rn je n a to n cjaß pokasuje."
„ H m , h m " , knjes pschi ßebi börczesche, „skönc^nje
to la h in ak njem öêm y, hacz so zan d a rm ej w osjew im y.
Njech mkodeho k ow arja do pschepytanja w osm je."
N a to pow jecêrjachu a A rn o je n u schkletizu po
d ru h e j do ß o lijesche; pschetoz w ulke w jeßele jem u
m y ß l cînjesche, so n e tto börsy ßw ojeho njepscheczela
w jastw je w idzi.
VI.
D r u h i dzeü ra n o kow arjezy pschi ß n c d a n ju
ßedzachu, wschitzy jenak sboHowni.
„ N a le to " , H an ^ k a, „budzesch ty hosposa w dcm je,
a ja chzu m e ra h la d ac z", rjek n u m ischtrka s lu b o sn y m
p o h la d an jo m n a H a ü M , „pschetoj börsy po jutrach
d y rb i kw aß bqcz. S s y m hiô pkata n a tu p ita a d ra stu
czi w sym je schwadlicâ seschije; w dzele wschak ßo
posdzischo w jele sro sto rh a a börsy po kw aßu kupow acz,
to p o la tebje bycz n je ß m e ."
H an ^ka ßo fac|etro jen i a by rad y ßkowa dzaka
prajik a fa m ischtrzynu luboscz, to la wjelcêsche, dokel^
wjedzesche, so a m m ischtr, a m m ischtrka tajke dzakne
ßkowa rad n im a ta j. S e ßw ojim p o h la d n je n jo m pak
wobßwedcHi, ta t ßo n a pschichodne nalcczo w jeßeli.
S k o ro ßo jej sesda, jako by to sboê pschewulke byko,
a w esta bojoscz ju jim asche, so ß n a n o ßo jej tu to
w ulke sboê sköncznje to la n jedo stanje. H dy^ pak saßo
n a M ichaka a n a stareho k o w arja p o h la d a, ßo tu ta
bojoscz shubi. „ W o n a j" , to wjedzesche, „wescze ßkowo
d zerîtaj."
P schi ty m poß saschcôwka a to ro a t s w oknom
w o n p o h la d a, schtö by ßo dom oj blizik.
„ T a m " , rjek nu , „L andarm dze a ßebi ru n je n a
nasche d u rje m eri. S c h to te£ to n chze? W escze chze
pak saßo teho abo drnhehv p rv sch rrja bta neschto
wjedzecz, kiz je p o la n a ß pobyk a proßyk."
W tym besche L andarm hiô sastupik.
„ M a m " , rjek n u , „d zen ßa ja r a czezki pucz, ki^
m je k w am do d om u wjedze. P rje d y hacH p ra ju ,
schto chzu, dajcze ßebi wscho sm erom pow jedacz. D o
predka pak chzu p ra jic z, so ja nikoho b je s w am i sa
w in vw ateh o njedzerû, to la pak d y rb ju po ßw ojej
pschißkuschnosczi csinicz."
„P o w jed ajc ze je n o j" , stary kow at rjek n u , „hdzej
je dobre ßw edom nje, ta m bojoscz n je je ."
N a to zan d arm w obschernje powjedasche, ta t je
ßo s m esnikam i meko a so je schoßat sköncznje tnenif,
so nichtö w uîtka w o t teho n im a , khiba k o w at, a so
je tam to n n asym u ß am zyke pschipokdnjo dzekak a so
je ßo jem u n etto w o t wyschnoscze pschikasako, mkodeho
k o w arja n a pschepytanje do m esta w vtw jescz.
J a k o tu to p oß lenje w u p ra ji, H a ü jk a a mischtrka
sakschicjeschtaj a ruzy la m a jo pocjeschtaj jakosczicz a
njew jedzeschtaj, schto byschtaj se sru do bu sapocâkoj.
M kody- to ro at drje w o bled nu , ale pschi ßw ojim
dob ry m ß w ed o w n ju m ern y w osta a rjek n u : „C jiń c ze
po ßw ojej pschißkuschnosczi, ân barm o, ja ßym tu b jes
w in y , a wescze p ra w d a n a ßwetko pschiüdze. D u j
sm erom d u. T o pak wem , so je ta wez nökajki skutk
w jecênja knjeêho sch vß arja." S tym w o teüd ze, ßo
shotow a a se ân d arm o m dzesche.
S a n im w osta sru d n y kow arjez born.
K o w a t d rje besche stroschtny, ale mischtrka a
H a ń jk a w ßylsack pkuwaschtej. H ań zk a njemejesche
âneje m erneje nozy^ psthezo bechu jejne m yßle p ola
jejneho naw oênje
„ S c h to d ha ß y m " , by husto p rajik a, „saw inow aka,
so m i tajke sboê kczejesche a n etto n a jeho m estno
tajke njesboê pschm dze?"
K o w a t j u iroschtowasche. T o la to be wscho
pod arm o .
A rn o ß am be pokny w jeßela. T a t husto hac^
by mohk, by n im o kow arjez domskeho schok a ßo te |
p o la k o w arja, dzelbracze ludaw schi, ja jeho jaty m
ß y n o m popraschak. R u n je ^ ßw oje wjeßele tajesche, dha
to to la doscz njesam öjesche, a k o w at, kij ludzi snajesche,
s teho wscheho spösna, so sady zykeje wezy leßny
schoßat tcî. T o le te$ Z andarm ej w u pow jeda, fij tej
do h ordeho schvßarja w jele njedzerêsche, a to n saßo
ßo p o la k o m iß ara w obhonjow asche a w o t njeho m an=
schettcwy knefl dosta, kij be ßo w m esnikow ej dzerje
n a m a ta t.
T ö n le w ruzy m ejo ßo L andarm dopom ni, so je
tajki n a schoßarjow ych m anschettach widzak a ßebi
pschedewsa, w o tejle wezy ßo bäte w obhonjow acz.
H dy^ besche n etto sh o n ii, cêho d la je schoßat n a
kow arjez M ichaka sky a ta t be w o t H a rrM w otpokasany
a w o t M ichaka se sahrody cziß njen y, mejesche sa w u cînjene, so je schoßat mesniki pscheßadzik, so by tu
wez n a M ichaka fto rc jit a ton sa to do khostanja
pschisckok.
T a t sköncznje dzeń pschińdze, hdze^ dyrbjesche ßo
m esnikipscheßadzenje ßudzicz. M ichak bu jako jaty
psched ßud w jedzeny a w jele ßwedkow be ßo seschko,
t t | m ejachu w tej wezy ßwedcîcz. M ichak be m erny ,
a m e rn je n a wsche praschenja w o tm o lw i. S s u d n iz y
jeho s w opredka wschitzy sa w in v w ateh o dzerâchu a
n etto ßo w ußudzenje sapocâ. P r e n i ßwedk besche
A rn o . W schön wjeßeky, ta^ budzische se ßw ojim
ßw edcênjom n efem u najw jetsche sboje pschinjescz mek,
w o n wscho wobschernje powjedasche, schloß pschecziwo
A rn o w e j recêsche, ta t so ßo po jeho ßkowach sa
M ichaka wscho shubjene sdasche.
D u ^ bu L andarm n a ßw edcênje jjadany. T ö n
n e tto n ajp rjö d zy w obßw edcî, so je k ow at pschezv
sp raw n y byk a p otom rje k n u : „N eschto m am hischcze
33
t u pschistajicz. K o m iß a r je w jenej m esnitow ej dzerzy
m anschettow y tu e s t'n a m a f a t" — , a pschi tym jö n
w u rzele a n a blido pctoî. „ T aste je schoßat noßyk
a ßym w ot meschczansteho pschekupza sh on il, so je
schoßat A rn o letß a n a ßywach p o la n jeho b yt a ßebi
saßo jedyn teje ßam eje d ru jin y kupik, dokel^ be, ka^
je p ra jit, tö n d ru h i shubik. S teho je widzecz, so je
A rn o te mesniki pscheßadzit a n iz fc to a r" ,- a n a to
powjedasche, cêho d la je to cînit a wscho n a k ow arja
w alik.
A rn o pschi tym w o b led n u . S h u b it besche tö n
tuest, ale so besche to r u n je do m esuitow eje dzery byto,
n a to ßebi p o m y ß lit njebe. K a^ w oßyzow e liscze, t a t
jem u wsche staw y tschepotachu. D oketz besche wscho
n e tto n a njeho ta t n ah te pschischto, njewjedzesche,
s c^tm ßo wurecêcz a stejesche tarn sn am jo pschep otasaneh o n je tn ic^ o m n ita a ßebi zaneje rady n je
wjedzesche.
„ S c h to n a to p ra jic ze?" ßo ß u d n it w oprascha.
P rje d y hac^ schto w o tm olw i, L andarm p ra ji: „A
tu ßym hischcze druheho ß w edta ß vb u pschiwjedk,
knjeêho h estm an a, praschejcze ßo jeh o ."
T o ßo sta o h etm an p ra ji: „Bech dzen prjedy,
hac^ je to w a t tarn wonkach b rö nje porjedzvt, n a p o ln
e sa teLkcm ßebi neschto w jerbow ych w itto w resach.
D u j widzach, so sch oß at n a m jesu dze a tarn dzeka a
to p a . S c h to je ta u t cînit, to njew em . J e n o to
w em , so je n a tjöch m estnach t o p a t "
„ S teho je w idzecz", ß u d n izy ßudzachu, „so je
sch oß at to c^tnit, so by ßo n a to w a rju
"
„ B e rta " , ta t pschitasa pschedßyda ß u d n istw a, „w o twjedzcze schoßarja do ja stw a a puschcze to w a rja .
W cb sterzen y je b jes w in y , a w obstorjow aL je
w w in je ."
Katz czeko bledy a b jes m ozy, zane ßtow czto sa
sa tita n je njepitnyw schi, bu schoßat w otw jedzeny a börsy
n a w jazy let do jastw a cziß njen y.
K o w a t p af ßmedzesche dom oj, hdze^ jeho luboscz
witasche a ßylsy wjeßekoscze jstw u macâchu.
V II.
Besche B o st dzeü. S w o n y tlincâchu psches t r a j
a do dom ow .
TeH w jastw je buchn ßkyschane a A rn o pschi ßebi
se su bam i kschipjo prajesche: „S ch tö^ d ru h em u ja m u
ry je, ß am do n je je p a d n je " . T o bechu sru dn e hody.
T ez do to w arjez d om a hodow ne swonv ßw oje
sw u ti scstlechu. A tarn wscho w lu ty m sbozu ptu=
wasche. R ja n e d ary besche jed yn d ru hem u w o brad zit.
„N ajrjetischi d a r p a t je, so ßm y saßo wschitzy
w dom ach", m ischtrta r je tn u a ßebi se schörzuchom
ß y lsu d zata s w öcsta w u tre.
„ B o h u budz sa wscho dzak", stary to w a t ßtow o
w sa, „schtö^ s n im dze, pschezo s czm oweho n a ßw etto
pschilidze, f a j je nascheho M ichaka s jastw a pod ßwetky
B ojodzesczow v schtom dowjedk. N e tto p a t" , a s ty m
s p ra w izu M iL a ta a s le r iz u H a n s tu pschim nu,
„ m c ta j tez neschto w ote m n je. T y tn ta j ßebi tu ta j
pjerschczenjej n a porst sa sn am jo ß lu b je n ja . Njech je
w a ju m andzelstw o stajn je pucz w ßw etle dstscza B o sth o ,
ta£ dzenßa w ßw etle ßwetkeho hodow neho schtom a
stejitaj, a sbost budze w a ju dzel."
W o b a j dostaschtaj pjerschczeü — a ß n a n o besche
tö n dzeü w zylej w ßy najsbojow nischi born —
kow arjez b eu t.
_________
Rapaki — Bozi pötzli.
W B elg istej stale w jele lu d st dzetasche. N etotst
s nich ßo, taz hewak pschezo, pod roulti ta m je n , kiz se
statt) daloko Won stejesche, ßydnychu, so bychu tarn
ß w aczili. S sw a c z in a wobstejesche s th le b a , tw a ro z ta a
m ja ß a . N a jene dobo w jazy ra p a to w pschileczi. H n y dom ßo n a tw a ro z t a m jaß o dachu a s n im prjecz *
leczachu. D o telz bechu dsttaczerjo n etto bjes ßw acziny,
ßo s m o lo m sa tschidlatym i rub jezn ikam i puschczichu,
so bychu jim ßw oju jed j saßo ru b ili. Pschi tym r a p a ti
dzelaczerjam taz klubu czinjachu. H usto bychu ßo n a
w yßoti schtom puschczite a dsetaczerjam cziscze blisko
pschincz date, potom p a t saßo bäte leczachu. S tö n c z n je
dzttacz'erjo wschu n ad ziju shubichu, so ß w ojn ßw acziuu
d o stan u , pschetoz rap aki ßo n a wyßoku skatu ßydnychu
a ßw oje rubjenstw o jedzachu. H n ew n i d la shubjeneje
jedze a shubjeneho czaßa wröczichu ßo dzetaczerjo do
ßw ojeje staty . T o la ta t ßo dz'iwachu, hdyz tarn w ot
teho m esta, hdêz chzychu ßwaczicz, niczo w jazy njew uhladachu! Pschew ißow aty k am jen besche ßo w o to rh n y t
a ru n je tarn p ra ß n y l, hdzez bechu dzetaczerjo psched
5 m jenschinam i ßedzeli a wscho do czista sa m ja tl. S ch to
be jim netto shubjena ß w aczin a? R a p a ii bechu nehdy
E lia ß e j khleb pschinjeßle, so by ßo jem u ziw jenje sderzato,
ta m n y m bechu ra p a ti ßw acziu u wsate, so bychu pschi
ziw jeniu w ostali — to besche B o z a ru fa . B ö h rtczi
t n a m n a wschelate waschuje. P oßtuchajm y n a jeho
htöß.
________
Mrowja.
M ro w ja ßtuscha do^-najwuzitnischich pschelaßanzow.
H izo b ib lija n a n ju sp o m in a; pschetoz tarn r e ta : „ T y
len i, dzi t m ro w i, w o h lad aj jeje waschnje a m u tn .
H acz ru n je zaneho ferschty, h etm an a abo tnjesa n in ta ,
to la pschihotuje ßebi ßw öj th ltb w leczi a n a h ro m a d z i
ßebi jed^ wo zuje. A le schto dha m ro w ja h ro m a d zi?
S s n a n o ro z tu , pschenzu, ßad abo d ru he dobre w ezy?
N iczo w ot teho. S chtöz chze to shonicz, njech jich lehw a
w mrowischczach pschepyta. T a m n a m a ta bruczti,
muchi, pawki, h u ß an zy , w a ti a d ru he schtödne pschetaß an zy , tiz ß u s b ^tta 5 0 kröcz ta t czezte taz m ro w ja .
Wsche tute sw e rja tta m ro w ja se ßw ojej tiß a lin u n acziu i,
B
34
so Potom berje tr a ja . A le s to o tta t dha m ro w ja to
wscho hrom abze nanoscha? W o ty m ßym ßo letßa
ß am pscheßwebczit. S ap oczatk meje bkchmy ßebi ßwoje
pucHe s peskom p o ß y p ali. N a s a jtra wibzach psches pucz
m a lu ßm uhu. M ro w je w njej jako po ßw ojim pucziku
khobzachu, ta t so ßo wscho czornjesche. A le motte
prösbne njebechu. K özda njeßesche neschto bo m rowischcza,
nekotre bychu wjetschu hußanzu sa ßobu w lakte. A le
s w otkal to wscho noschachu? J a sa ß m uh u bzech, a
to wjedzesche k m todej ja b to n je , kotraz najrjenscho
kczkjesche. T u n etto ßwoje m row je w p o tn y m dzele
w uhladach. N a hatozkach a topjenach m ro w je sa h uß anzam i töjachu. T e pak ßwojich pschesczSharjow snajachu:
pschetoz ja ra rucze bychu ßo po niczach dele n a semju
puschczite. A le tarn druhe m ro w je lakachu. H n y d o m
bychu ßo n a nje bäte, je kußnyle a kapku ßw ojeje
w ötreje kißaliny n a nje puschczita a h ußanza by m o rw a
lezata. N a to ju po ßw oje, schczezzy do mrowischcza
wleczechu. N a s a jtra ßo saßo k ja b to n je podach. N a
n jej zan a m ro w ja w jazy njebk, ale tez z a n u hußanzu
tarn w jazy njew uhladach. M ro w je bechu je wsch^
sru m o w ate. H dyz ß u m row je nehbze n a schtomje, ßu
tarn b rü he schköbne pschekaßanzy tez; pschetoz m ro w ja
ra b ßtöbkoscz zyza, kaz pschebe wschkm ßtöbku breczku
selenych topjenow ych wschow. W schelazy ßebi m y ß la,
so m ro w ja m tobe hatozki a ptoby nakußa, tem u pak
tak n je je. W o n a jenoz bo nakußanych ptobow salesy
a ßtöbku brkczku wuzyza. N ajhörschi njepscheczel je m ro w ja,
h ad am o sm ijizam - T ak rucze hacz m ro w je sm ijizu
w u h la d a ju , ßo sa njej s czrjöbam i puschcâ, jej woczi
w ukußaju a se ßw ojim t klkhczemi tak bo njej schczipaju,
so sm ijiza w usprözni a könz wosm je. J e m o rw a , ßo
bo jejneho m jaß a badZa a kruch po kruchu bo ßwojeho
mrowischcza noscha, hacz wscho w otnoßyte n jejß u. Jen o z
koza a w njej nutskach koscze lezo w ostanje. S teho
wscheho wibzisch, so je m ro w ja w uzitne swerjo, ru n je
kaz knot. H byz czi teho b la s mrowtschcza nčfotre
sabkubzene wowzki bo zokora abo n a tykanz salesu, ßo
dale njehnkw aj. W uzitk, kiz w one hewak czinja, jim
se wschem ßw ojim zokorom a se wschLmi ßw ojim i tykanzam i saptaczicz njemözesch.
Dobrc wobsamknjenje.
W tu ty m lecze je ßo 3 0 0 löt m in y to , so bu
F ilip p o N e ri robz'eny. T o bische bohabojasny m uz,
w o kotrym z ßo wjele prajicz hobzi. Je n o z jebyn pobawk s jeho ziw jenja njech ßo tu s b M :
J u n u k n jetn u wjeßety m tobzenz pschibeza a
wyskasche: „W jeß el ßo so m n u , m ö j n a n o . Sköncznje
je m i m öj w uj bow o lit, so ßm em n a wyßoku schuln
a p ra w isn a stubow acz. Nktko je m i sbozowne ziwjenje
toĕfte."
„ D e rje , m öj ß y n o " , starz w o tm olw i, „n etto
budêsch ty p iln je stubow acz, to la — schto p o to m ? "
„ S a 3 leta ßwoje pru ho w an je w otpotozu a wesczse
s czesczu schuln wopuschcju, a ßo n a ßwoje p o w o tan je
p o b am ."
„A p o to m ? "
„ P o to m chzu ßo prözow acz, a lubHo b u b je ja m o ju
ra b u pytacz a m je khwalicz a m oje m jeno w usbehow ac^."
„ A p o to m ? "
„ P o to m chzu lutow ac^, so bubu börsy b oh aty
m uz, chzu ßebi buschnu zonu wsacz a ßam ßw öj born
m ecz."
„A p o to m ? "
„ P o to m chzu ßw oje bêczi w otczahnycz, so by
s nich neschto p raw e byto, a w one ßo wescze p o rab za
a bubzeja po m ojim pschiktabze ziw e."
„A p o to m ? "
„ P o to m chzu ßo k m erej ßynycz, n a ßwojich b£ĕc£i
sbozu ßo wjeßelicz, jich lubosc^ wuziwac^ a sbozow ny
wjeczor ziw jenja ßw jecstcj."
„A p o to m ? "
„ P o to m — h a j — potom — , pschezo wschak n a
semi wostacz njem özu, h a j, p otom wschak b y rb ju
w um rjecz."
„A p o to m ? " praschesche ßo schebM z b äte a
pschimny m tobzenza sa ruku a hlabasche jem u bo
w oczow : „ M ö j ß y n o !"
„A p o to m ? "
D u z wjeßety m tobzenz w oblebnu a pocza tschepotacz a ßylsy ßo s woczow ronjachu a rjek n u : „ M k j
bzak, lu b y n a n o , ja bkch to najw aznische sabyt, so je
czlowjekej postajene, ju n u w um rjecz a p o t o m — to
ßubzenje. A le w ot bzenßnischeho chzu n a to spom in acz." — •
H a j, lub y czitarjo, schto p o t o m ? D w a j d njej
w protqzy njestejitaj, a staj to la h ö b n aj, so wsch^bnje
n a n jej spom inasch> — S s u b n y b z e ü a twöjj
ß m je rtn y b$eń.
_________
Löse dz'eczi.
Dzkcßi ßam e bomach ß u ,
N a n ße wuschok khwilcziczku.
S ch to ßej b£ĕqi w u m y ß la ?
T ru b k u ßebi sazehla.
N jep raw b a pak n a ßwkcze
K özbom ' schtrafu pschinjeße.
N a n ßo w röczi do czaßa,
Löse djkcji w u h lab a.
T ru b k i s huby sletachu,
P uk i m özne pabachu.
Dzkcî, budzcê poßtuschne,
T ru b k u start,tn wostajcze.
*
36
Sdz'erHeze ßebi tzwoje suby!
„ J u r j o , hdze dha ßy ty w pukach byk, so masch
pok hkowy saw jasan y a lizo saczekake?" ta tle ßo
w ö n d an o pscheczel ßw ojeho pscheezela w oprascha, hdyz
jeho dow ach s »U ltim i bolosczem i wobezezeneho ßedzo
w u h lad a.
„H dze ßym w pukach byk, ßo praschesch", J u r i s
s hnew om w o tm o lw i, „hdy^ m je to la sa m erneho a
röd neho w o t makoscze snajesch? S a tu tu skösez chzyk
cgi m oje boloscze n a khw ilku popschecz; ty by ßo börsy
tajkich reezow w ostajik. S u b y m je Kola a duz ßym
sbity doscz; jescz njem öû, spacz njem oû, dzekacz n je m oû a ßebi je sw utorhacz dacz ßo b o ju , bofelj m am
w jele u akajeny ch."
T ajkile podaw k drje ßo közdy dzen w jazy dyzli
junkröcz stan je. A to la bychu wschitzy ßebi boloscze
subow salutow aez m öhli. K ak dha to ? H la j, ludzo
ßebi ß w o ju d rastu cêßaju a schkörnje ß w etla, ßebi
ßw oje w to ßy s p o m ad u m a saju a ßebi woblicHo m yja,
a to je p r a w j e — ale suby ßebi n je h la d a ju , a to je
ja r a n jepraw je.
H dyjj ß u p re n je 2 0 subow w dzeczazych letach
sw upadake, jich 1 2 makych naroscze. S u b y jed yn
pschi d ru h im steja. N e tto ßebi suby zad aju , so ßo
s najm jetischa po w jeejeri, n a jle p je p a t po köjdej jedzi
se schczetku a w odu w u rjed za; tez ßo t tem u subjazy P ulver
nafo$tc£ hodzi. N je c stn i ßo to , dha dzele w o t jedze
horkach n a sadnych subach abo b je s su b am i w ostanu,
tarn h n ija , psches côz ßo sub nakasy. J e - l i ßo nakasyk,
tu to hnicze bäte pschima a je-li hac^ n a n erv pschischlo,
p otom ßo subow bolenje sap ocjnje, kotrej cjlow jeka
ezw iluje, hac^ sub pschebolany abo w u to rh n je n y n jeje.
J e schtö w jazy subow shubik, s c |im k uß acz? W o n
jedz w hubje w o t jeneho boka do d ruheho jw an ka a
mjetse, to la hischeze njepschedzekanu do zotdka pschinjeße,
kiz m a n etto tez to dzeko w o bstaracz, kij by hewak n a
suby padako; a je p otom dziw , so êłbt borsy w oßkab ni a skhori a c^lowjek je p otom b je s subow hischeze
n a gotbt czerpjazy.
W ysche teho ßo te j tem u , ti£ je suby sh ub ii,
ja r a h u b je n je recji. D u z je n u sn e, so starschi ßw oje
dzeezi s câßom naw ucâ, ßw oje suby ßebi rjedzicz.
T a pröza ßo posdzischv najbohatscho sapkaczi. H dyz
p a t pschi wschem rjed zen ju pytnjesch, so je nehdê m aly
schkropawy dype^k n a subje, hdydom dzi t subjazem u
lekarjej a d aj ßebi ta m p lo m b u do n jeho tyknycz.
T o âneje boloscze n je cstn i a schloß w jele p jen jes
n im a , tö n möê ßebi tu n ju p lo m b u pokostcz daez.
HdyH t tajkem u subjazem u lekarjej dzesch, ti£ ß w o ju
wez rosym i, czi tajk a p lo m b a 3 0 let Ie |i a hischeze
dleje a ty ßy psches n ju ßw öj sub w o b th o w al a
ß o bolosczwo w obrök. S ch tö s pak je ß w oje suby
hiô shubik, njech ßebi khum schtne naßadzecz d a. S a
neschto czaßa ßo cjlow jek n a n je sw ucî, a w ön m öje
s n im i wscho kußac^. S ty m , so n a suby kedzbujesch^
m o rsch ßebi ßw oje Hiwjenje pschidlezschicz a ßo psched
w jele bolosczem i w obarnow acz.
Ludzo tes to w n ow ym câßu böle w obkedzbuja;.
cêhojj d la m a ju subjazy lekarjo w jele dzeka a r ja n u
saßku^bu. S chloß ru n je n etto n a subjazeho lekarja
w uknje, smeje w ß w ojim czaßu dzekacz doscz.
Kaponiza.*
P o l a H erm an e z je h o r a , tijj K ap on iza reka.
N ehdy mkcdy kow at psches K a p o n iz u t ßw ojim aj sta rschim aj dom oj dzesche, wjeßekeje m yßle, so jeju skoro w u
h la d a , boteQ besche dokho w zusbje pschebykak. P u c z
wjedzesche jeho w o t L up oje k H erm an ezam . H dy^ pak
eziscze blisko f spom njenej h v rje pschindze, n a kotrejz
bechu ru n je khöjeM n im ale töhcz wyßoke, stejo w osta,
botel^ ßo n a neschto d o h lad a, schto^ prjedy ênje widzak
njebe. H la j, psched n im dzechu w ulke w jelbow ane
w ro ta do h o ry n u ts , ti^ bechu w ocînjene. W ö n ßebi
myßlesche, so ß n ad z ß u tu hew jerjo, fo tftj w tej horje
dzekaju a chzysche ßebi je bliê w obhladacz. Z ako pak
ßo blizesche, w u h lad a tam schereho m uîfa s dvkhej
scherej b ro d u sarosczeneho; tö n jem u kiw a so by bliê
pschischok.
K n je m u pschischedschi strömt ßo kow ar
jeh o , dokel^ tö n s w ö try m aj w ocôm aj n a njeho
hladasche, a chzysche saßo czeknycz. Scherac^k pak jem u
pschiwoka, so ßo bojecz n je trjeb a a praschesche ßo jeho,
hac^ je kow ar. J a k o p uczo w at to w obkruczi, jeho bäte
proschesche, so by jem u , prjedy hacs dom oj dze, ßkuD u
sczinik a ßebi n a pucz hischeze neschto saßkuzit. K ow ab
be k tem u sw ölniw y a dzesche sa n im s w ro ta m i do
h o ry . T a m besche w yßoka w jelb o w an a hrödz a r ja n a
ßwetkoscz knjeêsche, run je^ ta m <jane ßkönzo n jeßweczesche. N a lew ym boku stejesche pokk peschkow w o brönjenych w ezornej drascze n a czele a w tsirözkatych
kkobukach n a hkowje, staro îtn e lebije psched ß ob u do
sem je saschtapjene w ruk om aj dzerzo spachu stejo skhiliwschi hkow u. D o k h a Beta b ro d a be jim hacs k semi
srostka. N a p ra w y m boku pak stejesche, pokk jesdnych
w cêrw jenej drascze a ryczerskich kkobukach, w obrönjenyck s ryczetskim i mjecêmi n a lewych bjedrach;
w o n i ßedzachu wschitzy n a côrnych konjach a spachu
n a w ocst sleh njen i, dokhe Bete b rody jim po p ra w y m
boku konjow bete w ißachu.
S ch ery m ujik kow arjej
p ra ji, s r u f u n a jesdnych pokasujo: „ T u ty m dyrbisch
konje w obkow acz; sczinisch-li ß w oju wez derje, dostanjesch
sa közdu n o h u krosch; pödkowy le ja tu d y , a g ra t pschin je ß u tebi h n y d o m , trjebasch jeno^ pschibijeez." S tym
ßo w o tß a li. Hdyz- saßo pschiüdze, pschinjeße kowatski
* Bajka s luda, kiz je wescze s teho nastaka, hdyz buchn
S serb jo pschewinjeni a jich kralojo m orjeni. Tehdy ßo S se rb jo
nadzijachu, so drusy na jich mesto postanu o ßerbski lud k dobyeju powjedu.
-
37
stet s g ra to m a pschiwjedze jeneho peschka ß ob u, kis
dyrbjesche konjom n o h i dzersecz. W w okom iku pak,
fafo m usik s g ra to m a w ojakom pschiridze. saczinichu
ß o rorota a kow at besche w o t sw onkow neho ßw eta w o tresn jeny . W o n ßo ja r a n a b o ja a bksche ja r a sru d n y ,
so je do teho sw olit. M u sik pak jeho sm ervw a:
„ N je b o j ßo, tebi ßo nicso n je stan je, a sapocsn jenoz
kowacz, so ßy skerje lepje h otow y. J e n e s to chzu tebi
radzicz, so ßo saneho w ojaka njedötknjesch, pschetos
dötknjesch-li ßo jeneho, dyrbisch ßydom csaßvw tu d y
w o stacz; dötknjesch-li pak ßo dw öjzy, dyrbisch sa ßydom
csaßvw w um rjecz, dötknjesch-li pak ßo trö jzy , dyrbisch
n a mescze duschn s czeta spuschczicz a tu d y w ostacz;
teho d la bjer ßo n a kedzbu." K o w a t pocsa kowacz
a csinjesche ßw oje dzeto derje a khw atnje, p öd la pak
be ja r a kedzbliwy, so ßo njeby saneho w ojaka dötknyk.
J e d y n rja d be hiso w obkow any a dzkchu k d ru hem u .
D u s sto rch jeneho w ojaka do nohr. N a to schery
m usik sasto n a: „ A j, a jl" W ojak pak w ozuczi, sbese
ßo n a k on ju a w oprascha ß o : „ I - n etto c sa ß ? " —
„ N e " , dzesche m uzik, „n e tto hischcse n iz ! L ehn ßo
saßo a sp i!" W o jak pak saplaka a skorsescke: „K ak
dokho, ach kak dotho d y rb ju tu hischcze pschebywaczl
N je ß u dha pschezo hischcze te dzeßacz dothich csaßvw
n tm o ? " P o tc m ßo saßo skhili a w u ß n y . M u sik
pak k ow arja ß w a rjo dzesche: „ T o n jecsiń w jazy, ale
b jer ßo n a kedzbu!" K o w a t po tym ja ra kedzbliwje
kowasche, d on is be sköncsnje hotow v, a be wjeßeky, so
ßo saneho w jazy dötknyt njebe. C saß be jem u rucse
saschi t a m yßlesche, so je lebtna 7 hodzinow tr ä te .
Scheracsk ßo s kow atskim g ra to m a w ojakom w o tß ali,
pschińdze p vtom ß am saßo a pschinjeße kvw arjej pjenjesy
a w uptaczi jem u sa kösdu n o h u krosch. K o w a t w sa
pjenjesy a mejesche zyty meschk p o tn y . M u sik wjedzesche
jeho saßo n a m estuo. hdzes besche jeho n u ts pschiwjedt,
a prajesche je m u : „ T y ßy ßw oje dzeto derje dokonjat,
p ra j wschak m i to la , hacz hischcze te csorne ptaki
s csetw jenym i wuschemi wonkach wokoto h o ry le ta ju ? "
N a csos kow at w o tm v lw i: „ H a j, te tu hischcze le ta ju " .
A m usik skorso rjek ny : „A ch, dus d y rb ju ja tu tes
hischcze dotho w ostacz; prjedy n je b u d u puschczeny, hacs
ßo te ptaki n je sh u b ja ." N a to ßo s kow arjom ßo poktonjo rv sso h u o w a. A jako ßo poktoni, w oczinichu ßo
w ro ta saß o a kow at w u stup i s h o ry ; ledm a Pak besche
w u stup it, ssp raß ny chu sa n im saßo w ro ta a n a jich
mescze widzesche w ulku peskowu jam u .
S s o n a pucs winyw schi, po kotrym s besche pschifchot, w u h lad a — kajki dziw ! — so ß u khöjcski, kotres
bechu p rjedy jen es n im ale töhcz wyßoke byte, n e tto n a
w ößom töhczj wyßoke a to la be w ö n po sdaczu jen es
ßydom h vd zincw w h o rje b r t H d ys n etto tetne srostki
n a khöjczkach licsesche, naliczi jich ßydom . N a tym
spösna, so je ßydom lct w h o rje pschebyt, a so ß u ßo
m usikvwe ß to w a d o p jeln ite. D u s do ß w ojeje n a ro d -
neje w ßv khwatasche. J a k o dzkczi jeho w u hlad ach u,
psched n im czekachu; pichetos w ulka d otba b ro d a, kotras
be jem u w horje n a ro ftfa , je scherjesche. W ö n khwa
tasche do ßw vjehv starschiskeho d vm a, a hdys do jstw y
pschińdze, spodziw any stejo w o sta: zusy ludzo jem u
napschecziwo hladachu a m uz w ßreuich letach ßo jeho
praschesche, schto chze. W ö n pak w o tm v lw i: „ J a ßym
tu w ß w o jim starschiskim dom je, hdze pak staj m ojej
starschej?" P schi tym jeju m jeno m jenow asche. N a to
m uz rjek n y : D h a scze w y K ow arjez H a n d r ij? W aschej
starschej staj psched jchtyrjom i letam i se styskom a
starosczu w o w aß w u m rjeto j a m y ßm y ßebi waschn
khesu w o tn a je li." K o w arjez H a n d rij ptakasche psche
ßw ojej starschej horze ßylsy. P o to m bydlesche w ß w o jim
dom je sbozow ny.
_________
Knot.
R u n jez je knot po zykej starej femi rosscherjeny,
to la niczo löhke njeje, wo n im neschto drobm sche a
wesczische shonicz, dokelz je stajnje pod sem ju ziw y, a
wschelake ste je ßo w o t starych czaßow knotej pschipißato,
hacz ru n je ß u to d ru he pod sem ju ßo ziwjaze sw erjatka,
kaz troski, tootine mysche a td . saw inow ate. K n o t je
najradscho ziwy w ptödnych p toninach. Je h o zyty
czelny tw a r czim jeho khm aneho w fem i rycz a hrjebacz. H d se knot je, to ß am s tym pscheradzi, so
knoczischcza se semje w ustorkuje, so m ö h t ß am w fem i
ziwy bycz. Najkhumschtnische pak je jeho bydto. J e h o
bydto je pod najw jetschim knoczischczom, kiz ßu w o t
njeho w ustorkane. T a m m a knot rja n u kulojtu a
khktro ru m n u kom oru, kotruz ßebi se wschelakej mjehkej
tra w u poktadze. W okoto tuteje kom ory staj d w aj khodaj,
jedyn scherschi a d ru h i wuzschi. W o b a j staj s kom oru
psches wschelake preczne khody sw jasanaj a s njej
p otom tez wjele druhich khodow do pobocznych d a lschich knotowych khodow wjedze.
.
S e ßwojeje komorki khodzi knot sa dzeń tröjzy
n a h o n tw u a to ra n o , pschipotdnju a wjcczor.
H dys je ßo teho d la rad zito , khöd nam akacz, po kotrym z
knot jesdzi, möze ßo w ön s westosczu wottakacz a doßahnycz. D o knotow eho b yd ta ßo p o w etra doscz po
khodach czehnje, so ßo sadußycz n je trjeb a. T o la trje b a
tez knot w odu k piczu. S a to stajn je jedyn khöd do
reki abo h a ta ry je abo ßebi w oßebitu ja m u shotuje, do
kotrejez ßo deschczowa w oda h ro m adzi. S o chze ßo
knotez m ischtrej ja r a w ody, je n ajb ö le s teho widzecs,
so möze ßo pschi trajazej ßuchocze wjele tajkich czornych
w ujow w khodach popadnycz, kotrez do reki abo do
tuze w jedu. H rjeb an je je knotej löhka w ez. Psches
löhki pesk ry je ßo knot n im a le tak speschnje, kaz ry b a
w wodze p tu w a. Hischcze böle möze w ön w ßwojich
khodach khw atacz T o ß u jeho d rö h i o ta m w ö n, kaz
ßo pow jeda, tak rucze jksdz'i, kaz fö n , kiz w skotu dze.
T ez w ody ßo ßom oczany masuch njeströzi. P tu w a
38
psches scheroke refi, ßam o psches m orste wuscziny. H to w n a
jedz w obsteji w rybjazych wakach, schlinkach a wschelakich
podsemskich pschekaßanzach a lardach. N im o teho ßebi
lu n d ro ß y , b ru nk i, stonozki a podobny d ro b ja s ßtodzicz
D an a. Je h o ja ra d o b ra czuchawa pom ha jem u, tutych
iw erjatkow statok shonicz, a p otom sa n im i dze Pak
böte swjercha Pak böte do h lu b in y . A le knot jenoz
>v fem t n je tu ji, w ön tez n a semi tu a tarn pjeczen doß ahnje, h aj ßam o do w ody sa njej khodzi. H d h ) mysch
abo trö st, abo jeschczerza, abo w rjeczenza abo hab ßo
Do jeho tw a ra sabtudzi, ßu shubjene. H usto ßo stanje
so zaba do knotoweje mozy pschindze; p otom ju czornuch
sa n o h u do ßwojeho podsemskeho khöda czehnje a jeje
m o b aran je jej niczo n jepo m ha. HtöD m ateho knota
je psche wschu m eru w ulki. W o n wschĕdnje ta t miete
zyroby irjeb o , kaz w jele ß am w azi, a 1 2 hodzinow
bjes jedze njerou traje. Pschirodospytnik F le u re n s bösche
tsi knoty do wulkeho kaschcza tyknyt a jim jenoz
koruschki a to p je n a k jkdzi b at. W on e ßo tuteje jĕbje
a n t njedotknychu a bĕchu borsy htodu w u m r,ete. T e
vak, kotrym z m jaß n e waki dawasche, ziwe wostachu.
R a s tu tö n m uz dzeßac^ knotow do mjenscheje jstwy
ßadzi bje wscheje zyroby. D o th o njetrajesche, ßo ßylntschi knot n a ßtabschehv da a jeho borsy zracz pocza.
R a s a jtra bĕ kuot sezrany a tak date dusche hacz sköncznje
jenoz d w aj wostaschtaj. A tez w ot teju budzische
ßylnischi ßtabschehv skhm utat, njebud^tsche-lt ßo jim aj
m ja ß n a jeb£ d ata. D r u h t pschirodospytntk r a s knota
Do m ateho kaschczika ßadzi, kotrehoz bno bische prjedy
s pSskom p oßypat. K h ttb , zattu , koruschki a topjeschka
w ön njerodzesche, ate s w ulkim ap p etito m w aki, kundroßy atd . zerjesche. S kö ncznje ßo w rjeczenza do
kaschczika potozi. K n o t ßo h nydom n a n ju w alt a ju
kußacz pocza, p otom routfu dzĕru do njeje w ukußa a
jej w u tro b u , ja tr a a czrjew a wuczehnje a ju sezra a
p otom rez wscho druhe n a n je j; jenoz koscze a kozu
lezo w ostaji. T o bLsche knot seßnkDat. Pschipotvnju
mkjesche hizo saßo h to d a dosta neschto wulkich schlinkow.
A le w jeczor besche hizo saßo htödny a n etto jem u do
kaschczika wulkeho 8 0 c m . dothcho h ad a potozichu. T ak
racze hacz knot wulkeho hoscza sesna, ßo do njeho d a
bje wsche,e bojoscze, jeho sakußa a w nozy sezra, tak
so n a ra n je w ot h ada niczo widzecz njebe, khiba jöfc^
o koza. A le knot bksche hizo saßo h lö dn y.
*
S leho wscheho je jaß n je widzecz, so je knotez
kajes w pschimerje k ßw ojej wulkosczi w opraw dze n je n aß ytny rubjeznik. W ö n je bîroi, krw klaczny, h ru by a
po p ra w y m se zan y m swLrjeczom w m erje ziwy njeje,
ld ib a se ßw ojej ßanczku a s tej tez jenoz sa czaß leh.
u jen ja a tak dotho hacz ß u m tobe hischcze m ate. Hewak
knot ß am w ßw ojej jam>e b yd li a njeczerpi tarn zaneho
druheho. T rjechi ßo nehdze s d ru h im knotom pschipadnje, dha ßo h nydom do njeho d a, a jeho pschewinje
a sezerje. H usto Pak ßo w obaj ta t sra n ita j, so d y rb itaj
w obaj 'n a to ßwiknycz. ’ S san czk a po 4 njedzelach jtsi
hacz do pjecz mtodych w ulehnje, kiz ßu tak wulke kaz
wjetscha b u n a a do czista nahe. W o t spoczatka Pak
m a ju w ulki hlöd. D u z ßu sa tsi njedzele hizo pot
tak wulke kaz stare a n a pschichodne lĕlo m vza ru u je
kaz stare könzowacz a hrjebacz. Pcecz ßo njehodzi, so
knot s to jen jo m rybjazych wakow , kundroßow a druheje
sw ĕriny w ulki wuzitk pschinjeße a teho dla w ön do n ajwuzilnischich sw krjatow ßluscha. Schkodzi w ön jeniczzy
s ty m , so knoczischcza toczi a vschi ßw ojim toczenju
neschto koruschkow ro sk u ß a; abo so haczenja pschetoczi,
so moze ßo w oda psches jeho khody zorlicz a pusolicz,
hacz sköncjnje zyte haczenje podm lĕje. N a polach a
tukach a tu l?ßach pak je knot s wulkim wuzitkom a
jenoz njerosom jem u tarn paßte wlecze. K n ot m a nim o
czlowjeka hischcze wjele druhich njepschecselow. Lischka,
kohliza, sm ija, ßow a, ßokol, rapak, ttuör ßu jeho njepscheczeljo a n a njeho takaju a jeho skönzuja. T ez
m jenschim p ßam czini wulke wjeßele, knolez tazaka w ottakacz a se ßw ojim i p aso ram i jeho s jeho khoda wuczißnycz a sakußacz. D u z popschej czornem u ßom oczanem u w ujej wjele sboza a wjele ltt sa jeho poDsemske
a sa tebje ja ra w uzilne ziw jenje, a njesczel n a knota
— k n o ta rja !
Ssmeschki.
W u c z o m n y : W jele dobreho, a tu m öj mischtr
w am ttoroe wobleczenje sczele.
K n j e s : D o b re , ate hdze dha je to, schtoz je wön
wysche m et. J a bech to la s najm jenscha p o td ra tohcza
pschewjele kupit.
W u c z o m n y : T o m i m öj mischtr ßobu b at njeje.
K n j e s : D u z d rje je ßebi jo skhowat. A le p ra j,
njeczini ßebi tw o j mischtr s teho zane ß w edom nje?
W u c z o m n y : N e, knjeze, to njew erju. W jele bole
ßebi w ön s teho sa ßwojeho najstarscheho ßynka laz
czini.
S chew zez w u czo m n y :
m öj mischtr s pjecz bleschemi
p a d n y t a njeje zan u ro s b it.
K raw zez w u c z o m n y :
Schew zez w u czo m n y :
w brjusche.
T y , wesch ty, wczera je
bajerskeho po skhodze bete
A le kak dha je to m ozno?
H a j, wch'ch, w ön mSjesche
W o p i t z : S ch to jenem u to la pjanoscz do n ah lad noscze n je d a ? T ez najw oßebnischi ludzo jenem u n a
haßach s pucza d z e j a ! _ _ _ _ _ _
N j e z e n j e n y : J e w ĕrno, so ß> zeajeni dlĕje
ziw i hacz n jezenjeni?
Z e n j e n y : Najskerscho ßo jim tu sinoz dlĕje sda.
39
K n j e z n a , kiz pschihladuje, kak resnik ßw oje ßw inje
sa wuichi s wosa czaha: „A le m ischtrje. schto dha ßebi
m yßlicze, ‘ wy to la s tu ty m i ßw injem i skoro ta t sie
sakhadzecze, jako bychu to waschi w uczom ni byli.
D D rj
K n j e n i k kucharzy. kotruz ie ßebi ru n je pschi
stajika: T o chzu czi prajicz, |0 ßo p o la n aß zane
sbylki pr,ecz n jem jetaju .
K u c h a r k a : T eho ßo njebojcze, sbytne kruschki ja
hizo sa m aß skhowam.
S s u d n i k : Budzecze n etto sköncznje k ßw ojem u
njekasanstw u stacz?
W o b s k o r z e n y : K njes ßudniko, m öj rkcznik je se
ßwojej rja n e j reczu tez m je wo m ojej njew inow atosczi
pscheßwkdczit.
K b o r y : K njes lckarjo, ja zaneho sp anja n im am
a w idom nje ß ta b n ju .
L e k a r : H m . to je sle, yokazcze m i ßw öj jasyk. —
J a zaneje khorosczc njew idzu. <38ttano ßo rudzicse,
so m je hischcze se ßwojejes poßlcdnjeje khorosczc psched
dw em aj letom aj saptaczili njejscze.
M a c z k dzesczu, kiz je löse b y lo : H dyz budzesch
hischcze jun u lö sa, cze do kurjenza tyknu. Sstyschich,
E m m a?
E m m a : D e rje , m a m a , ale to czi p ra ju , jeja ja
njescz n j e b u d u . _____ .
P r o s c h e r : Ach, knjeê, budzcze tak dobry a dajcz'e
m i neschto mako, ßym ja r a hködny.
'
K n j e s : Cseho d la d ha njedzekasch?
P re sc h e t: H a j, dha bych hischcze wjctschi hköd
dosiat
P o d w y s c h k : P u ffte, ty m o hl tez böle lutow acs!
D yrbisch dha pschezo komißkhlkb s b u tru m asacz, kaz
p ry n z ?
Hödnoscz wschelakich Pjenjes.
H o s p o s a (k £tbej, kiz chze je} ru n je sad an y pkat
w o tm ericz): „ a le w y macze to la ja r a kuschu m e ru " .
Z i d : „N icô wo to , sa to je m oja m era cîm
tekscha."
P a l e n z e z M a t i j : H dyz ßym neschto w u p il, ßym
do dzeta cziicze njekhm any. D u z jo radscho w ostajn.
L e n ik e z P k t r : T o picse?
P a l e n z e z M a t i j : N e to bzktanje.
W Belgiskej 1 fran k
ptaczi
— h r. 8 1 n p.
w D anskej 1kröna
1 - 12 w Franzow skej 1 fran k — - 81 w Grichiskej 1drachm a
— - 81 w Jlalskej 1 lira
— - 81 w Rakuskej 1 schkßnak
1 - 70 w Jenvzelskej 1 p u n t S te r lin g a ptaczi 2 0 - 4 0 w Rußowskej 1 p ap jerjan y ru b el 2 - 23 1 stoty ru b el
3 - 20 w Schpaniskej 1 piaster
4 - — w P o tn ö zn ej A m erizy 1 d o llar
4 - 25 -
40
Statistifke a geneato gifte frowjefeze.
P o poßlednim liczenju luda w lecze 1890 ma:
N e m s k i k r a j : 5 4 5 ,0 8 6 a s m . a 4 9 ,4 2 2 ,9 2 8
w o b y d l ; khezor W y le m I I - , ro d z. 2 7 . w ulk. r. 1 8 5 9 ;
khezorski k rö n p ry n z B jed ric h W y le m , ro d z. 6 . m eje 1 8 8 2 .
S a k s k a : 1 4 ,9 9 3 □ fm . a 3 ,5 0 0 ,5 1 3 w o b y d l.;
k ra l B jed ric h A lb e rt, rod z. 2 3 . h a p rle je 1 8 2 8 ; zenjeny
s p ry n z e ß y n u K a r o lu s W a s a , ro d z. 5 . a u g . 1 8 3 3 .
K rö n p ry n z B jed ric h A u g u st J u r i j , ro d z. 8 . au g . 1 8 3 2 ;
be zenjeny s p o rtu g alsk ej p ry n z e ß y n u H a n u M a r ju ,
w u d o w z w o t 5 . fe b ru a ra 1 8 8 4 .
P r u s k a : 3 4 8 ,3 5 4 D f m . a 2 9 ,9 5 9 ,3 8 8 w o b y d l.;
k r a l'W y le m , ro d z. 2 7 . w ulk. rözka 1 8 5 9 .
B a j e r s k a : 7 5 ,8 9 8 D t o t. a 5 ,5 8 9 ,3 8 2 w o b y d l.;
k ra l O tto , ro d z . 2 7 . h a p r. 1 8 4 8 , n jezen jeny , kotrehoz
m esto, dokelz je n a buch k hory, jako p ry n z - r e g m t
sastu p u je p ry n z L u itp o ld , rodz. 1 2 . m erza 1 8 2 1 .
W ü r t e m b e r g s k a : 1 9 ,5 0 3 D f m . a 2 ,0 3 5 ,4 4 3
w o b y d le rjo w ; k ra l W y le m I I . , ro d z. 2 5 . feb r. 1 8 4 8 .
B a d e n s k a : 1 5 ,0 8 1 D f m . a 1 ,6 5 6 ,8 1 7 w o b y d l.;
w u lk o w ö jw o d a B jed ric h , ro d z. 9 . sep tem b ra 1 8 2 6 .
A w s t r i j a : 6 7 3 ,4 6 3 D f m . a 4 0 ,9 6 8 ,4 1 2 w v b y d le rjo w ; khezor F r a n z Jo se f, ro d z. 1 8 . a u g u sta 1 8 3 0 .
J t a l s k a : 2 8 7 ,2 2 0 D f m . a 2 8 ,4 6 0 ,9 3 1 w o
b y d le rjo w ; k ra l H u m b e rt I- , ro d z . 1 4 . m e rz a 1 8 4 4 .
F r a n z o w s k a : 5 2 8 ,5 7 2 ü f m . a 3 8 ,2 1 9 ,0 0 0
w o b y d le rjo w ; P rä sid e n t rep u b lik i C a s ia n r P e r ie r .
J e n d z e l s k a : 3 1 5 ,2 7 9 D k m . a 3 7 ,2 4 2 ,0 0 0
w o b y d le rjo w ; k ra lo w a V ik to rija , ro d z. 2 4 . m eje 1 8 1 9 .
S c h p a n i s k a : 4 9 7 ,2 4 4 D f m . a 1 6 ,9 5 2 ,6 0 0 w o
b y d le rjo w ; k ra lo w a M a r ija . w u d o w a 2 5 . n ov . 1 8 8 5
sem rjeteho k ra la A lfo n sa X I I . , sastu p u je ß w o jeh o
ß y n a k ra la A lfo n sa X I I I . , ro d z. 1 7 . m eje 1 8 8 6 .
P o r t u g a l s k a : 9 1 ,2 6 0 D f m . a 4 ,5 7 6 ,0 0 0
w o b y d le rjo w ; k ra l K o rla , ro d z . 2 2 . m eje 1 8 6 3 .
R u s k a : 5 ,3 8 9 ,6 2 7 D f m . a 8 8 ,3 5 6 ,0 0 0 w o b y d l.;
khezor M iktaw sch I I . , ro d z. 1 8 . m eje 1 8 6 8 .
T u r k o w s k a : 1 7 2 ,2 2 4 ü b t . a 4 .6 5 8 ,0 0 0 w o
b y d l.; khezor A b d u l H a m id I I . , ro d z. 2 2 . sept. 1 8 4 2 .
G r i c h i s k a : 6 4 ,6 8 8 D f m . a 2 ,0 1 9 ,0 0 0 w o
b y d le rjo w ; k ra l J u r i j I . , ro d z. 2 4 . d ezem bra 1 8 4 5 .
R u m u n s k a : 1 2 9 ,9 4 7 a s m . a 5 ,3 7 6 ,0 0 0 w o
b y d le rjo w ; k ra l K h o rla I ., ro d z. 2 0 . h a p rle je 1 8 3 9 .
S s e r b i j a : 4 8 ,5 8 6 IIIkm . a 1 ,9 5 2 ,0 0 0 w o b y d l.;
k ra l A lex an d er I . , rod z. 1 4 . au g u sta 1 8 7 6 .
B o l h a r s k a : 6 3 ,8 5 6 □ I n t . a 1 ,9 6 5 ,5 0 0 w obydl.;>
w jerch F e rd in a n d K obnrgski, ro d z. 2 6 . fe b ru a ra 1 8 6 1 .
C z o r n o h ö r s k a : 9 0 3 0 D f m . a 2 4 5 ,0 0 0 w o
b y d le rjo w ; w jerch N ik ita (M iktaw sch) 1 ., ro d z. 2 5.
sep tem b ra 1 8 4 1 .
P o t n ö z n a A m e r i k a : 9 ,0 6 8 ,2 7 2 D k ilo m . a
5 7 ,0 0 0 ,0 0 0 w o b y d l.; P rä sid e n t rep ub lik i C lev eland .
E g i p t o w s k a m a : 1 ,0 2 1 ,3 5 4 D f m . a 5 ,5 8 6 ,2 8 0
w o b y d le rjo w ;
w jerch A b b a s P a s c h a ;
1 4 ,0 0 0
w o jak o w ; najw jetsche m esta: K a iro 3 5 0 ,0 0 0 w o b y d l.;
A le x a n d rija 2 1 2 ,0 0 0 w o by dl
_ '5 0 , 0 0 0 w o b y d l.;
K h a rtu m 5 0 ,0 0 0 w o b y d l.
A f g h a n i s t a n : 1 ,0 4 9 ,8 6 6 m>km.; 6 ,0 0 0 ,0 0 0 w o
b y d le rjo w ; w jerch A b d h a ra m a n , 7 0 ,0 0 0 w o jako w ; n a j
wjetsche m e sta : K a b u l 6 0 ,0 0 0 w o b y d l.; K a n d a h a r 5 0 ,0 0 0
w o b y d l.; H e ra t 8 5 ,0 0 0 w o b y d l.; K e la t 1 2 ,0 0 0 w o b y d l.
C h i n e s i s k a : 8 ,5 6 2 ,8 8 0 D f m .; 4 3 7 ,6 0 0 ,0 0 0
w o b y d l.; khezor K w a n g S i i , ro d zen y 1 8 7 2 ; 8 0 0 ,0 0 0
w o jak o w ; najw jetsche m e sta : P ek in g 2 m ill. w o b y d l.;
T ie n tsin 9 5 0 ,0 0 0 w o b y d l.; N an k in g 5 0 0 ,0 0 0 w o b y d l.;
S h a n g h a i 1 ,5 0 0 ,0 0 0 w o b y d l. a td .
J a p a n s k a m a : 3 7 9 ,7 1 1 ü f m . ; 3 4 ,3 3 8 ,4 0 0
w o b y d l.; M ik ad o ab o w jerch: M u th u h ito , rod z. 1 8 5 2 ;
3 5 ,4 0 0 w o jak o w ; najw jetsche m e sta: D ed do 1 m it. w o
b y d lerjo w ; H okodode 1 1 2 ,0 0 0 w o b y d l.; J o k o h a m a
6 4 ,0 0 0 w o by dl.
Kermusche w sakskej a pruskej tzerbskej hornjej Luzizy na leto 1895.
2 5 . a u g u sta : W ö sb o rk . — 8 . sep tem b ra: B udyschska ßerbska kathotska w o ß a d a , H o dzij. — 2 2 . sept. :
P a lo w , B ö rk h a m o ry , W ojerezy, S s y w ik . — 2 9 . sep tem b ra: B u destezy. — 6 . o k to b ra : D o k h a B orschcz,
K u lo w , R a d w o r, W jeleczin. — 1 3 . o k to b ra : H bjelsk, H o r n i W u jesd , M u za k o w . — 2 0 . o k to b ra: H uska,
K etlizy , K hrösczizy, L u p o j, L u b ij, N jeß w acz id to , S c h p re jiz y , Schczenz, C zeln o, W o tro w , W e lz e j.— 2 7 . o ft.:
B ukezy, D retw ej,- H rodzischezo, J a ß e n , K otezy, Kschischow, L ejn o , N o ß ac zizy , R ad sch o w , P a r z o w , S s le p o ,
W u k ran czizy . — 3 . n o v e m b ra : B a r t , B udyschska .M ic h a lsk a w o ß a d a , B ndyschink, D e ln i W ujesd, H u czin a,
K letn o , K h o lm , C z o rn y K h olm z, L uczo, M aleschezy, P orschizy , R y ch w a td , S s m iln a , S d z a r y . S t y K o m o ro w ,
Z a r n o w . — 1 0 . n o v e m b ra : J a b to n z , Kluksch, M in a k a t, N jebjelczizy,. P taczezy , R akezy. — 1 7 . n o v .: B lu n jo ,
B u ko w , K am jenz, K rjeb ja, L a s , R a lb iz y , H a m o ry , W ochosy, W ö ß lin k . — 1. d ezem b ra: L ipkarjezy.
H?3otl£€#asD

1 8 9 5 - Serbski

Transkrypt

Podobne dokumenty

Preparat poślizgowy

miernik elektryczny

Noc Muzeów — Muzeum Narodowe 2013

Pak – przyjaciel przedszkolaków Kończy się lato

2013.04.01 Przegląd Mleczarski