Zasady przeprowadzania przewodów doktorskich

ZASADY PRZEPROWADZANIA PRZEWODÓW DOKTORSKICH
W ŚLĄSKIM UNIWERSYTECIE MEDYCZNYM W KATOWICACH
Zasady przeprowadzania przewodów doktorskich oparte są na:
1. Podstawach prawnych:
1) Ustawa z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach
i tytule w zakresie sztuki (Dz. U. Nr 65 poz. 595 z późn. zm.), zwana dalej Ustawą
2) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu, z dnia 15 stycznia 2004r. w sprawie
szczegółowego trybu przeprowadzania czynności w przewodach doktorskim
i habilitacyjnym oraz w postępowaniu o nadanie tytułu profesora (Dz. U. Nr 15 poz. 128
z późn. zm.), zwane dalej Rozporządzeniem,
3) Zarządzenie Nr 5/2007 z dnia 12.01.2007 r. w sprawie wysokości i zasad wynagrodzenia dla
promotora i recenzentów w przewodzie doktorskim lub habilitacyjnym oraz w postępowaniu
o nadanie tytułu profesora, a także zwrotu opłat za przeprowadzenie przewodu
doktorskiego, habilitacyjnego lub o nadanie tytułu profesor z późn. zm., zwane dalej
Zarządzeniem.
2. Wieloletniej tradycji i zwyczajach przyjętych w Uczelniach Medycznych.
I. Warunki wymagane od kandydata do stopnia naukowego doktora
1. Posiadanie tytułu zawodowego magistra, lekarza lub innego równorzędnego (art. 12 ust. 1 pkt 1
Ustawy)
2. Posiadanie zgody osoby z tytułem naukowym lub ze stopniem naukowym doktora
habilitowanego, na podjęcie się promotorskiej opieki nad realizacją rozprawy doktorskiej
3. Autorstwo lub współautorstwo co najmniej 2 prac oryginalnych lub poglądowych
w czasopismach recenzowanych
II. Wniosek o wszczęcie przewodu
1. Osoba ubiegająca się o nadanie stopnia doktora, zwana dalej „doktorantem” (Rozporządzenie,
§ 1 ust. 1) przedstawia kierownikowi jednostki organizacyjnej, zwanemu dalej „dziekanem” :
wniosek o wszczęcie przewodu doktorskiego (wzór 1)
oryginał lub uwierzytelniony odpis dokumentu stwierdzającego posiadanie tytułu
zawodowego, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 1 Ustawy
c) proponowany temat i koncepcję rozprawy doktorskiej oraz propozycję co do osoby
promotora (wzór 2)
d) wykaz prac naukowych (wraz z kserokopiami) (wzór 3)
e) oświadczenie, że przedstawiony temat pracy doktorskiej nie był przedmiotem przewodu
doktorskiego w innej uczelni (wzór 4)
f) życiorys
g) opinię komisji bioetycznej / etycznej SUM na przeprowadzenie badań (w przypadkach
wymaganych)
h) opinię proponowanego promotora o kandydacie na doktoranta
i) oświadczenie o przejęciu płatności za prowadzenie przewodu doktorskiego, w przypadku
osób spoza Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach (wzór 5)
2. Promotorem w przewodzie doktorskim może być osoba posiadająca tytuł naukowy profesora
lub stopień naukowy doktora habilitowanego w zakresie danej lub pokrewnej dyscypliny
naukowej.
3. Promotorem w przewodzie doktorskim może być również osoba będąca pracownikiem
zagranicznej szkoły wyższej lub instytucji naukowej, nieposiadająca polskiego stopnia doktora
habilitowanego lub tytułu profesora, jeżeli rada jednostki organizacyjnej przeprowadzająca
a)
b)
przewód uzna, że osoba ta jest wybitnym znawcą problematyki, której dotyczy rozprawa
doktorska. (Ustawa art.20. ust.6 i 7).
4. Koszty związane z przeprowadzeniem przewodu doktorskiego pokrywa uczelnia, w przypadku
kandydata będącego pracownikiem SUM (Zarządzenie).
5. Koszty związane z przeprowadzeniem przewodu doktorskiego pokrywa jednostka
zatrudniająca, w przypadku kandydata nie będącego pracownikiem SUM (Zarządzenie).
III. Wszczęcie przewodu doktorskiego
1. Dziekan zapoznaje się z wnioskiem kandydata i załączonymi dokumentami a następnie
powołuje pięcioosobową Komisję Wydziałową, zwaną dalej Komisją, przed którą odbędzie
się wszczęcie przewodu doktorskiego. W skład Komisji wchodzi dziekan lub wyznaczony
przez dziekana prodziekan. Skład Komisji zatwierdzany jest przez Radę Wydziału
w głosowaniu jawnym.
Dziekan wyznacza termin posiedzenia Komisji, na którym, w obecności opiekuna naukowego,
kandydat prezentuje swój dorobek naukowy i tezy rozprawy doktorskiej. Po wystąpieniu
doktoranta i po zakończonej dyskusji nad tezami pracy, komisja głosuje nad przyjęciem
wystąpienia doktoranta, wypowiadając się w głosowaniu tajnym. W głosowaniu związanym
z przewodem doktorskim biorą udział członkowie Rady Wydziału z tytułem naukowym lub ze
stopniem naukowym doktora habilitowanego. W dalszej części posiedzenia, Dziekan proponuje
osobę dotychczasowego opiekuna pracy
na promotora, przedstawia kandydatów na
recenzentów pracy, oraz przedstawia tematykę egzaminów doktorskich (Rozporządzenie,
§ 2 ust. 1.), w zakresie:
a) dyscypliny podstawowej, odpowiadającej tematowi rozprawy doktorskiej
b) dyscypliny dodatkowej (historii farmacji, historii medycyny lub etyki)
c) języka obcego nowożytnego
2. Na najbliższym posiedzeniu Rady Wydziału dziekan przedstawia członkom Rady projekty
uchwał w sprawie:
a) wszczęcia przewodu doktorskiego i wyznaczenia promotora
b) wyznaczenia recenzentów
Kandydatami na recenzentów rozprawy są:
a) jeden recenzent ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
b) jeden recenzent spoza Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
Rada Wydziału powołuje co najmniej dwóch recenzentów, w tym nie więcej niż jednego
ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach (Ustawa, art. 20 ust.5).
Recenzentem:
a) rozprawy doktorskiej w dziedzinie nauk medycznych, w zakresie dyscypliny medycyna,
może być osoba posiadająca tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy doktora
habilitowanego w zakresie dyscypliny naukowej: medycyna, biologia medyczna lub
stomatologia
b) rozprawy doktorskiej w dziedzinie nauk medycznych, w zakresie dyscypliny biologia
medyczna, może być osoba posiadająca tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy
doktora habilitowanego w zakresie dyscypliny naukowej: biologia medyczna lub
medycyna
c) rozprawy doktorskiej w dziedzinie nauk farmaceutycznych, może być osoba posiadająca
tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego w zakresie
dyscypliny naukowej: nauki farmaceutyczne lub w uzasadnionych przypadkach
medycyna lub biologia medyczna (Ustawa, art. 20 ust.6).
3. Rada Wydziału w głosowaniu tajnym podejmuje odpowiednie uchwały (Ustawa, art. 14. ust. 2.
pkt. 1 i 2).
IV. Złożenie rozprawy doktorskiej, kierowanie rozprawy do recenzentów
2
1. Rozprawa doktorska, przygotowywana pod opieką promotora, powinna stanowić oryginalne
rozwiązanie problemu naukowego oraz wykazywać ogólną wiedzę teoretyczną kandydata
w danej dyscyplinie naukowej, a także umiejętność samodzielnego prowadzenia pracy
naukowej. (Ustawa, art. 13. ust. 1).
Rozprawa powinna zawierać również streszczenie w języku angielskim.
2. Rozprawę doktorską doktorant przedkłada promotorowi w pięciu egzemplarzach
(Rozporządzenie, § 4 ust.1) oraz na nośniku elektronicznym (CD).
3. Promotor przedstawia rozprawę wraz ze swoją opinią dziekanowi.
4. Dziekan kieruje rozprawę do recenzentów, którzy są zobowiązani przedstawić recenzję nie
później niż w terminie trzech miesięcy od dnia otrzymania wniosku o jej sporządzenie. Rada,
w uzasadnionych przypadkach, może przedłużyć termin przedstawienia recenzji o dalszy
miesiąc (Rozporządzenie, § 5 ust. 3).
5. Recenzja rozprawy doktorskiej powinna zawierać szczegółowo uzasadnioną ocenę, czy
rozprawa ta spełnia warunki określone w art. 13 Ustawy. Recenzja może zawierać również
wnioski dotyczące ewentualnego uzupełnienia lub poprawienia rozprawy. Rozprawa
uzupełniona lub poprawiona wymaga dodatkowych recenzji tych samych recenzentów
(Rozporządzenie, § 5 ust.1).
V. Wyznaczenie egzaminów doktorskich i komisji
Po złożeniu rozprawy doktorskiej:
1. Dziekan proponuje Radzie Wydziału skład komisji egzaminacyjnych Rada Wydziału
w głosowaniu jawnym powołuje (Rozporządzenie, § 2 pkt 1) komisje przeprowadzające
egzaminy doktorskie w zakresie:
a) dyscypliny podstawowej odpowiadającej tematowi rozprawy doktorskiej – w składzie
co najmniej czterech osób posiadających tytuł profesora lub stopień doktora habilitowanego
w zakresie dziedziny i dyscypliny naukowej odpowiadającej tematyce rozprawy doktorskiej,
w tym promotor lub promotorzy; w skład komisji mogą wchodzić ponadto recenzenci
rozprawy doktorskiej
b) dyscypliny dodatkowej – w składzie co najmniej trzech osób, w tym co najmniej jedna
osoba posiadająca tytuł profesora lub stopień doktora habilitowanego w zakresie dziedziny
i dyscypliny naukowej odpowiadającej temu egzaminowi
c) języka obcego nowożytnego – w składzie co najmniej trzech osób, w tym co najmniej jedna
osoba nauczająca tego języka w szkole wyższej
2. Egzaminy doktorskie są zdawane przed przyjęciem rozprawy doktorskiej (Rozporządzenie
§ 3 ust.1). Egzaminy z dyscypliny dodatkowej oraz języka obcego nowożytnego mogą być
zdawane przed wpłynięciem recenzji. Egzamin z dyscypliny podstawowej zdawany jest po
uzyskaniu dwóch pozytywnych recenzji.
W protokóle z egzaminu zamieszcza się treść wszystkich zadanych pytań i oceny odpowiedzi na
każde z tych pytań (bdb, db, dst lub ndst) oraz podaje się ogólny wynik egzaminu.
W przypadku niezadowalającego wyniku egzaminu doktorskiego Rada Wydziału na wniosek
doktoranta, może wyrazić zgodę na powtórne jego zdawanie, nie wcześniej jednak niż po
upływie trzech miesięcy i nie więcej niż jeden raz (Rozporządzenie, § 3 ust. 3). Termin ten
wyznacza dziekan.
3. Terminy egzaminów doktorskich ustala dziekan w porozumieniu z komisjami
przeprowadzającymi egzaminy doktorskie (Rozporządzenie, § 3 ust. 2).
4. Rada Wydziału w głosowaniu jawnym powołuje (Rozporządzenie, § 2 pkt 2) ośmioosobową
komisję do przeprowadzenia obrony rozprawy doktorskiej, o której mowa w art. 14 ust. 5
Ustawy, zwaną dalej "komisją doktorską", spośród członków rady posiadających tytuł
profesora lub stopień doktora habilitowanego w zakresie danej lub pokrewnej dyscypliny
naukowej; w skład komisji doktorskiej wchodzą ponadto recenzenci rozprawy doktorskiej
i promotor lub promotorzy. W skład komisji doktorskiej mogą wchodzić osoby powołane
3
uprzednio przez Radę Wydziału, na wniosek Dziekana, do Komisji Wydziałowej, przed którą
odbywało się wszczęcie przewodu doktorskiego.
a) Komisja do przeprowadzenia obrony rozprawy doktorskiej w dziedzinie nauki medyczne,
w dyscyplinie medycyna, powinna składać się w większości z członków rady
posiadających tytuł profesora lub stopień doktora habilitowanego w zakresie dyscypliny
medycyna
b) Komisja do przeprowadzenia obrony rozprawy doktorskiej w dziedzinie nauki medyczne,
w dyscyplinie stomatologia, powinna składać się w większości z członków rady
posiadających tytuł profesora lub stopień doktora habilitowanego w zakresie dyscypliny
stomatologia
c) Komisja do przeprowadzenia obrony rozprawy doktorskiej w dziedzinie nauki medyczne,
w dyscyplinie biologia medyczna powinna składać się w większości z członków rady
posiadających tytuł profesora lub stopień doktora habilitowanego w zakresie dyscypliny
biologia medyczna
d) Komisja do przeprowadzenia obrony rozprawy doktorskiej w zakresie nauk
farmaceutycznych powinna składać się w większości z członków rady posiadających tytuł
profesora lub stopień doktora habilitowanego w zakresie nauk farmaceutycznych.
.
VI. Przyjęcie rozprawy doktorskiej
1. Rada Wydziału po zapoznaniu się z recenzjami i wynikami egzaminów doktorskich podejmuje,
w głosowaniu tajnym, uchwałę w sprawie:
a) przyjęcia rozprawy doktorskiej i dopuszczenia jej do publicznej obrony (Ustawa, art. 14
ust. 2 pkt 3).
2. Rada Wydziału może uzależnić przyjęcie rozprawy od jej uprzedniego uzupełnienia lub
poprawienia (Rozporządzenie § 6 ust. 1).
3. Jeśli Rada Wydziału uzależniła przyjęcie rozprawy od jej uprzedniego uzupełnienia lub
poprawienia, doktorant w porozumieniu z promotorem składa poprawioną rozprawę
dziekanowi, który przekazuje ją recenzentom celem uzyskania dodatkowych opinii.
Po zapoznaniu się z nimi Rada podejmuje uchwałę jak w p. VI.1.
4. Jeśli Rada podjęła uchwałę o nie przyjęciu rozprawy, oznacza to zamknięcie przewodu.
Nieprzyjęta rozprawa doktorska nie może być podstawą do ubiegania się o nadanie stopnia
doktora poza Wydziałem (Ustawa, art. 14 ust. 3).
VII. Publiczna obrona rozprawy doktorskiej
1. Termin publicznej obrony rozprawy doktorskiej ustala dziekan w porozumieniu z doktorantem
i promotorem.
2. Dziekan na, co najmniej 10 dni przed terminem obrony zawiadamia jednostki organizacyjne
uprawnione do nadawania stopnia doktora w danej dyscyplinie naukowej – o dacie i miejscu
obrony oraz wywiesza odpowiednie ogłoszenie na tablicy ogłoszeń Wydziału, informując
jednocześnie, że zainteresowani mogą zapoznać się z rozprawą doktorską w Oddziale Biblioteki
Głównej Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach (Sosnowiec, Katowice, Zabrze).
3. Obrona rozprawy doktorskiej odbywa się na otwartym posiedzeniu komisji doktorskiej
z udziałem promotora i recenzentów. Podczas obrony:
a) promotor charakteryzuje sylwetkę naukową doktoranta
b) doktorant przedstawia główne założenia rozprawy doktorskiej
c) recenzenci przedstawiają swoje opinie (w razie nieobecności jednego z recenzentów jego
opinię odczytuje wyznaczony przez dziekana członek komisji doktorskiej)
d) doktorant ustosunkowuje się do uwag zawartych w recenzjach
Następnie dziekan otwiera dyskusję, w której mogą zabierać głos i zadawać pytania wszyscy
obecni na posiedzeniu. Doktorant odpowiada na zadawane pytania.
4. Po zakończeniu obrony rozprawy doktorskiej komisja doktorska odbywa posiedzenie niejawne,
na którym, w głosowaniu tajnym, podejmuje uchwałę w sprawie:
4
a) przyjęcia publicznej obrony rozprawy doktorskiej (Ustawa, art. 14 ust. 2 pkt 4)
Komisja doktorska przygotowuje ponadto projekt uchwały o nadaniu stopnia doktora w celu
przedstawienia jej Radzie Wydziału.
5. O wyniku obrad Komisji doktorskiej dziekan powiadamia niezwłocznie doktoranta oraz osoby
uczestniczące w publicznej obronie.
6. Uchwała Rady Wydziału o nadaniu stopnia doktora staje się prawomocna z chwilą jej podjęcia
(Ustawa, art. 15 ust. 1).
VIII. Postępowanie po nadaniu stopnia naukowego doktora
1. Po nadaniu stopnia naukowego doktora należy przygotować dokumentację przewodu
doktorskiego
a) Protokół z posiedzenia Rady Wydziału
b) Zawiadomienie o nadaniu stopnia naukowego doktora (wzór 6)
c) Karta SYNABA (wzór 7, wzór 7a)
d) Załącznik do karty SYNABA (wzór 8)
IX. Uwagi końcowe
1. Jeśli promotorem lub recenzentem rozprawy jest dziekan, nie może on przewodniczyć Radzie
Wydziału w tych punktach porządku dziennego, które dotyczą przewodu doktorskiego.
2. Skład komisji doktorskiej może zostać zmieniony lub uzupełniony na wniosek dziekana w tym
samym trybie, jak jej powołanie. Komisja zostaje rozwiązana z chwilą nadania stopnia lub
zamknięcia przewodu.
3. Skład komisji egzaminacyjnej może zostać zmieniony lub uzupełniony na wniosek dziekana
w tym samym trybie, jak jej powołanie.
4. Zmiana recenzenta przez Radę Wydziału może nastąpić w tym samym trybie, jak powołanie
recenzentów.
5. W uzasadnionym przypadku zmiana promotora może nastąpić na wniosek promotora lub
kandydata w tym samym trybie, jak wszczęcie przewodu.
6. W przypadku śmierci promotora, dziekan w porozumieniu z doktorantem, przedstawia Radzie
Wydziału wniosek
a) w sprawie wyznaczenia nowego promotora, lub
b) w sprawie zamknięcia przewodu
7. Przewód może zostać zamknięty – poza przypadkami wymienionymi w punktach VI.4. i IX.6 –
na wniosek kandydata, promotora lub dziekana.
Wniosek kandydata o zamknięcie przewodu doktorskiego (rezygnacja) wymaga formy
pisemnej. Wniosek kandydata w tej materii stanowi formalne zamknięcie przewodu
doktorskiego.
Decyzja Rady Wydziału o zamknięciu przewodu na wniosek promotora lub dziekana
podejmowana jest w formie uchwały w głosowaniu tajnym, w przypadku jeśli przewód został
otwarty przed ponad 5 laty; w innych przypadkach – decyzja podejmowana jest również
w głosowaniu tajnym.
O decyzji Rady Wydziału należy pisemnie zawiadomić doktoranta (o ile jest to możliwe).
8. Przewód zostaje zamknięty bez żadnych formalności w przypadku śmierci doktoranta, o czym
Dziekan informuje Radę Wydziału.
9. W punktach porządku obrad Rady Wydziału dotyczących przewodu, przewodniczy dziekan
z zastrzeżeniem punktu IX.1.
10. Uchwały są podejmowane w głosowaniu tajnym i zapadają bezwzględną większością oddanych
głosów, przy obecności co najmniej połowy ogólnej liczby osób uprawnionych do głosowania
(Ustawa, art. 20 ust. 1).
11. Jeśli promotor i recenzenci nie są członkami Rady Wydziału, dziekan zaprasza ich na
posiedzenie Rady i są oni uprawnieni do wszystkich głosowań związanych z przewodem
(Ustawa, art. 20 ust. 3).
5
X. Odwołania
1. Osoba ubiegająca się o nadanie stopnia doktora może wnieść od uchwał Rady Wydziału, jeśli są
one odmowne, podejmowanych w sprawie:
a) wszczęcia przewodu doktorskiego i wyznaczenia promotora
b) wyznaczenia recenzentów
c) przyjęcia rozprawy doktorskiej i dopuszczenia jej do publicznej obrony
d) przyjęcia publicznej obrony rozprawy doktorskiej
e) nadania stopnia doktora
odwołanie do Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów (Ustawa, art. 21 ust. 1).
2. Osoba ubiegająca się o nadanie stopnia doktora może wnieść od uchwały Rady Wydziału
podjętej w sprawie zamknięcia przewodu nie na wniosek kandydata, odwołanie do Centralnej
Komisji do Spraw Stopni i Tytułów.
3. Odwołanie należy wnieść za pośrednictwem Rady Wydziału (składając je dziekanowi)
w terminie jednego miesiąca od dnia powiadomienia o treści uchwały. Rada Wydziału
przekazuje odwołanie Centralnej Komisji wraz ze swoją opinią i aktami przewodu w terminie
3 miesięcy od daty złożenia odwołania. Po rozpatrzeniu odwołania, w terminie nie dłuższym niż
sześć miesięcy, Centralna Komisja albo utrzymuje w mocy zaskarżoną uchwałę, albo uchylając
ją, przekazuje sprawę do ponownego rozpatrzenia Radzie Wydziału lub innej jednostce
organizacyjnej (Ustawa, art. 21 ust. 2).
XI. Wyróżnienia rozprawy doktorskiej
1. Wniosek o wyróżnienie pracy doktorskiej mogą zgłosić:
a) recenzenci
b) dziekan
2. Warunkiem wyróżnienia rozprawy doktorskiej są:
a) wysoce pozytywne recenzje rozprawy
b) opublikowanie całości lub części wyników rozprawy w formie pracy oryginalnej
w recenzowanym czasopiśmie naukowym, posiadającym impact factor, przy czym
doktorant powinien być pierwszym autorem przedmiotowej publikacji
3. Wniosek o wyróżnienie rozprawy doktorskiej analizowany jest przez komisję doktorską, która
opiniuje Radzie Wydziału wyróżnienie rozprawy.
4. Wyróżnienia rozprawy doktorskiej dokonuje Rada Wydziału w głosowaniu tajnym, większością
głosów.
5. Autor wyróżnionej rozprawy otrzymuje list gratulacyjny Dziekana Wydziału, który wręczany
jest podczas uroczystości promocji doktorskiej. Jest to równoznaczne z publicznym
ogłoszeniem wyróżnienia.
6