Bazy danych - microbot.com.pl

Włodzimierz Dąbrowski, Przemysław Kowalczuk,
Konrad Markowski
Bazy danych
ITA-101
Wersja 1
Warszawa, wrzesień 2009
Włodzimierz Dąbrowski, Przemysław Kowalczuk, Konrad Markowski
ITA-101 Bazy danych
Wprowadzenie
Informacje o kursie
Opis kursu
We współczesnej informatyce coraz większą rolę odgrywa przepływ
informacji. Dane są gromadzone i przekazywane w ilościach dotąd
niespotykanych. Od umiejętnego sterowania przepływem danych zależy los
wielu wielkich firm. Odpowiednia automatyzacja procesu przepływu
informacji daje ogromne wymierne korzyści. Bazy danych i systemy
zarządzania bazami danych służą właśnie temu, by móc przechowywać
nawet ogromne ilości danych bez narażenia na ich utratę oraz by móc
odpowiednio szybko i wygodnie sterować ich przepływem.
Bazy danych wdarły się zarówno do sieci lokalnych w firmach, gdzie
gromadzone są dane na potrzeby pracowników, jak również do Internetu,
gdzie dostęp do nich mają miliardy użytkowników na całym świecie.
Dynamiczny rozwój baz danych implikował powstanie wielu nowych
technologii programowania ukierunkowanych na jeszcze wydajniejsze
wykorzystanie baz danych w aplikacjach.
Z kolei administracja systemami zarządzania bazami danych stała się osobną
gałęzią informatyki, tak jak administracja systemami operacyjnymi
komputerów lub administracja sieciami komputerowymi. Wielu
pracodawców poszukuje wykwalifikowanych specjalistów z zakresu
określonych systemów zarządzania bazami danych (jak Oracle czy MS SQL
Server). Znajomość zarówno teorii baz danych, jak i konkretnego
środowiska pracy z nimi, jest więc okazją podniesienia swoich kwalifikacji.
Wykorzystując możliwości systemu zarządzania bazami danych Microsoft
SQL Server 2008 postaramy się w niniejszym podręczniku zilustrować
podstawowe własności baz danych (w szczególności relacyjnych baz
danych) oraz systemów zarządzania tymi bazami.
Mamy nadzieję, że podręcznik pozwoli Państwu na bliższe zapoznanie się z
tematyką baz danych oraz systemem Microsoft SQL Server 2008. Życzymy
owocnej pracy z naszym podręcznikiem.
Uzyskane kompetencje
Po zrealizowaniu kursu będziesz:
•
•
•
•
•
•
•
•
Zrozumieć schemat, zaprojektować i zoptymalizować prostą bazę
danych,
Administrować serwerem bazodanowym MS SQL Sever 2008 na
poziomie podstawowym,
Zaimplementować prostą bazę danych w systemie SZBD opartym o
MS SQL Sever 2008,
Tworzyć skrypty w języku T-SQL,
Monitorować i dokonywać tuningu baz danych,
Dbać o bezpieczeństwo systemów SZBD w podstawowym zakresie,
Używać języka XML w procesie komunikacji z SZBD,
Tworzyć raporty przy użyciu MS SQL Reporting Services
Strona i-3
Włodzimierz Dąbrowski, Przemysław Kowalczuk, Konrad Markowski
ITA-101 Bazy danych
Wymagania wstępne
Aby przystąpić do pracy z podręcznikiem musisz:
•
•
•
umieć obsługiwać komputer z zainstalowanym systemem
operacyjnym Microsoft Windows 9X/NT/2000/ME/XP/2003,
znać podstawowe zagadnienia dotyczące programowania (m.in.
wiedzieć, co to jest zmienna, procedura, pętla),
nie musisz znać teorii baz danych - poznasz ją czytając wykłady
zawarte w niniejszym podręczniku.
Zakres tematyczny kursu
Opis modułów
W Tab. 1 przedstawiony został opis modułów, zawierający podział na
zajęcia. Każde zajęcie jest zaplanowane na 90 minut. Wykładowca może
dostosować harmonogram do swoich potrzeb.
Tab. 1 Zakres tematyczny modułów
Numer moduł
Tytuł
Moduł 1
Budowa diagramów
ERD
Moduł 2
Instalacja i
konfiguracja MS SQL
Server 2008
Moduł 3
Definiowanie i
zarządzanie bazą
danych
Opis
W tym module zajmiemy się pierwszym krokiem, jaki
należy wykonać projektując bazę danych. Będzie nim
identyfikacja encji i narysowanie na diagramie, zwanym
diagramem ERD, zależności między nimi. Prawidłowy i
przejrzysty diagram ERD jest kluczowym czynnikiem
sukcesu dla zaprojektowania, a później eksploatacji bazy
danych.
W tym module znajdziesz informację o podstawowych
zadaniach administratora systemu bazodanowego. Do
zadań tych należy instalacja serwera baz danych,
konserwacja oraz aktualizacji serwisów serwera.
Prawidłowe przygotowanie środowiska pracy zapewni
stabilność oraz pozwoli na poznanie systemu
bazodanowego od podstaw.
Dobry administrator Systemu Zarządzania Bazami Danych
wie wszystko o bazach danych. W dzisiejszych czasach
rola administratora nie ogranicza się do zarządzania
istniejącymi bazami danych, ale również wymaga
umiejętności zakładania, konserwacji oraz aktualizacji baz
danych znajdujących się pod jego opieką. Moduł przybliży
wszystkie te zagadnienia
Moduł 4
Wewnętrzna
struktura bazy
danych
W tym module znajdziesz informacje w jaki sposób w SQL
Server 2008 przechowywane są dane oraz w jaki sposób
przechowywane są podstawowe obiekty w bazie danych.
Moduł 5
Język SQL został opracowany w 1987 roku z myślą o
relacyjnych bazach danych. Składa się on z trzech
składowych: języka definiowania danych (DDL), języka
sterowania danymi (DCL) oraz języka operowania na
danych (DML). W module tym zostaną wprowadzone, a
następnie przedstawione na przykładach podstawowe
instrukcje języka definiowania danych – języka SQL DDL
oraz języka sterowania danymi – języka SQL DCL.
Język SQL - DCL, DDL
Strona i-4
Włodzimierz Dąbrowski, Przemysław Kowalczuk, Konrad Markowski
ITA-101 Bazy danych
Moduł 6
Język SQL - DML
Moduł 7
Indeksy i transakcje
Moduł 8
Programowanie
zaawansowane
w T-SQL
Moduł 9
Procedury
składowane i
wyzwalacze
Moduł 10
Bezpieczeństwo w
bazach danych
Moduł 11
Praca z XML
Moduł 12
Praca z Reporting
Services
Język SQL składa się z trzech składowych: języka
definiowania danych (DDL), języka sterowania danymi
(DCL) oraz języka operowania na danych (DML). W
module tym zostaną wprowadzone, a następnie
przedstawione na przykładach podstawowe instrukcje
języka sterowania na danych – języka SQL DML
W module tym znajdziesz informacje na temat dostępu
fizycznego do danych oraz optymalizacji dostępu.
Poznasz indeksy i ich rodzaje a następnie dowiesz się
jakie operacje wykonywane są na indeksach. Dowiesz się,
że jest to parametr niezbędny do zapewnienia
rozsądnych czasów wyszukiwania informacji. W drugiej
części poznasz transakcje, które służą do zapewnienia
spójności bazy danych i mają wpływ na wydajność bazy
danych. Dowiesz się, że obsługa transakcji nie jest rzeczą
łatwą i wymaga rozwiązywania wielu trudnych
problemów.
Programowanie w języku zapytań to ważna umiejętność.
Powinni ją opanować zarówno programiści, jak i
administratorzy. Różne dialekty języka SQL oferują różne
składnie, jednak reguły, jakimi powinien kierować się
tworzący kod, są te same niezależnie od SZBD. Bardzo
często opanowanie w zaawansowanym stopniu składni
jednego języka pozwala w przyszłości na łatwe
opanowanie innego. W module tym znajdziesz
informację na temat zaawansowanego programowania w
T-SQL.
W module zostanie zaprezentowany sposób działania
oraz podstawy tworzenia procedur składowanych.
Dowiesz na czym polega różnica pomiędzy zwykłym
zapytaniem T-SQL a procedurą składowaną oraz co to jest
kompilacja i rekompilacja procedury. Zostanie
wprowadzony również specjalny rodzaj procedury
składowanej – wyzwalacz.
W tym module dowiesz się, jak należy rozumieć
bezpieczeństwo baz danych oraz jakie są poziomy
bezpieczeństwa. Ponadto dowiesz się, jakim zagrożeniom
należy przeciwdziałać, a jakich nie da się uniknąć oraz jak
należy planować implementację poszczególnych
poziomów bezpieczeństwa w aplikacji bazodanowej.
Wymiana danych z relacyjnymi bazami danych może być
utrudniona ze względu na różnice programowo –
sprzętowe itp. Rozwiązaniem jest język XML, który jest
niezależny od standardów sprzętowych / programowych.
Aby osiągnąć sukces na dzisiejszym, konkurencyjnym
rynku, przedsiębiorstwa gromadzące duże ilości danych
powinny wprowadzić rozwiązania biznesowe działające w
czasie rzeczywistym zapewniające bezproblemową,
skuteczną wymianę informacji pomiędzy własnymi
oddziałami, swoimi partnerami, a także klientami.
Microsoft SQL Server Reporting Services jest
rozwiązaniem, które pozwala szybko i komfortowo dzielić
i udostępniać dane biznesowe, przy niższych nakładach
rozmaitych zasobów.
Strona i-5
Włodzimierz Dąbrowski, Przemysław Kowalczuk, Konrad Markowski
ITA-101 Bazy danych
Moduł 13
Budowa interfejsu
Dodatek
Podstawy
W module tym napiszemy aplikację , która będzie
wyciągała informacje z bazy danych Prace Dyplomowe.
Zostanie pokazane jak za pomocą Visual Studio
utworzyć bazę danych, jak połączyć się z bazą danych w
jaki sposób wprowadzać dane. Następnie stworzymy
aplikacje Windows, która będzie korzystała z tych
danych.
W tym module zajmiemy się zebraniem
najważniejszych informacji na temat baz danych
niezbędnych do zrozumienia i pełnego wykorzystania
dalszych modułów. Zebrane, najważniejsze pojęcia nie
zastępują pełnego wykładu na ten temat i nie zwalniają
Cię z przestudiowania wykładu lub podręcznika z
zakresu baz danych. Mają one jedynie na celu zebrać i
utrwalić najważniejsze elementy potrzebne do
wykonywania kolejnych modułów. Zazwyczaj pierwsze
zajęcia laboratorium są zajęciami organizacyjnymi.
Strona i-6