Uzależnienie od telefonu komórkowego

Uzależnienie od telefonu komórkowego
Telefon komórkowy stał się już nieodłącznym atrybutem współczesnego człowieka.
Posiadanie go daje poczucie wolności, niezależności i bezpieczeństwa, a dysponowanie
nieustannie dzwoniącym aparatem najnowszej generacji podnosi status społeczny
użytkownika, gdyż oznacza nadążanie za modą, posiadanie dobrej pracy i gęstej sieci
ważnych kontaktów.
Według badań Głównego Urzędu Statystycznego, w 2007 roku w użytkowaniu Polaków
znajdowało się ponad 37 milionów telefonów komórkowych. Z danych Urzędu Komunikacji
Elektronicznej pochodzących z 2008 roku wynikało, iż komórki posiadało wówczas 97%
Polaków. Obecnie liczba użytkowanych w Polsce telefonów przekroczyła liczbę
mieszkańców kraju, a nasycenie rynku wynosi ponad 115%.
Z telefonów komórkowych korzystają niemal wszyscy, już od najmłodszych dzieci w
przedszkolach, aż po seniorów. Ich użytkownicy są narażeni na niebezpieczeństwa, jakie
niesie ze sobą nierozsądne ich używanie, brak racjonalizmu w posługiwaniu się nimi może
prowadzić do uzależnienia od telefonu, nazywanym też fonoholizmem.
Najczęściej to, jak bardzo telefon stał się nam niezbędny, uświadamiamy sobie dopiero w
chwili, gdy korzystanie z niego staje się niemożliwe. Więź łącząca użytkownika z aparatem
często wykracza poza zwykłe zainteresowanie urządzeniem technicznym. W pewien sposób
wszyscy użytkownicy są zależni od telefonów, jednak o poważniejszym problemie fonoholiźmie decyduje aspekt ilościowy, określający czas, który przeznacza się na
korzystanie z urządzenia.
Uzależnienie od telefonu komórkowego nie zostało do tej pory zdiagnozowane w Polsce, co
nie znaczy, że problem nie istnieje. Charakteryzuje się ono:
- przywiązywaniem wielkiej wagi do posiadania telefonu
- nie rozstawaniem się z nim ani na chwilę
- telefon jest pośrednikiem i najważniejszym narzędziem codziennych kontaktów z innymi
- odczuwaniem głębokiego dyskomfortu, kiedy nie ma się do dyspozycji naładowanego
aparatu, zły nastrój, niepokój, niekiedy nawet ataki paniki
- używaniem telefonu podyktowane czynnikami natury emocjonalnej i społecznej
- traktowaniem telefon u jako narzędzia do sprawowania nieustającej kontroli nad
najbliższymi
- odczuwaniem przymusu nieustannego kontaktowania się z kimś, odruchowym
wykonywaniem dużej liczby bezproduktywnych połączeń
- usprawiedliwianiem swojego uzależnienia wygodą i bezpieczeństwem
- nerwowym nasłuchiwaniem, czy ktoś dzwoni lub noszenie ze sobą zapasowych baterii
- odczuwaniem silnej potrzeby przynależności do grupy i zdobycia jej uznania
- jakąś formą fobii społecznej lub obawą przed samotnością
- unikaniem kontaktów z innymi, wybierając połączenia telefoniczne czy SMS-y zamiast
rozmowy w cztery oczy
- rzadziej - smutkiem, nudą, odmową podejmowania współżycia seksualnego czy brak apetytu
Rodzaje uzależnienia od telefonu komórkowego:
uzależnienie od SMS-ów, charakteryzujące się:
- odczuwaniem przymusu nieustannego otrzymywania i wysyłania wiadomości tekstowych
- charakterystycznym odciskiem na kciuku, mocnym zużyciem klawiatury aparatu
- nastrój w danym dniu zależy od ilości otrzymanych SMS-ów
- wysyłaniem wiadomości również do siebie samych (np. z komputera) lub do osób
znajdujących się w pobliżu
uzależnienie od nowych modeli, charakteryzujące się:
- nabywaniem coraz to nowych modeli aparatów komórkowych
komórkowy ekshibicjonizm, charakteryzujący się:
- przy wyborze aparatu przywiązywanie szczególnej wagi do jego koloru, stylistyki i ceny
- pokazywanie innym funkcji, w jakie jest wyposażony
- prowadzenie bardzo głośnych rozmów, pozwalanie na długie dzwonienie aparatu przed
odebraniem połączenia tak, by wszyscy obecni go usłyszeli
gracze, charakteryzujący się:
- przejawianiem nadmiernego zainteresowania grami znajdującymi się w telefonach
komórkowych
- aparat staje się konsolą do gry
- częstym graniem, aż do momentu, dopóki nie pobije się nowego rekordu w danej grze
Uzależnienie od telefonu osoby stopniowo wycofują się z relacji z otoczeniem, spędzając
wiele czasu samotnie, nie rozstając się jedynie z telefonem. Nadmierna koncentracja na
wysyłaniu SMS-ów, czy na grach może prowadzić do mentalnego oderwania od
rzeczywistego świata.
Do konsekwencji fonoholizmu, wspólnych dla wszystkich uzależnień behawioralnych należą
też: zanik dotychczasowych zainteresowań, gwałtowne wahania nastroju, zaburzenia snu i
odżywiania, nadużywanie leków i narkotyków, popadnięcie w długi z tytułu wysokich
rachunków telefonicznych, konflikty z bliskimi oraz kłopoty w życiu zawodowym.
Osoba odczuwająca przemożną potrzebę nieustannej komunikacji za pomocą komórki
powinna stopniowo zmniejszać zakres i ograniczać czas korzystania z niego. Na początek
można włączać go tylko na kilka godzin dziennie, aż osiągnie się stan pewnej tolerancji
niepokoju oczekiwania.
Podobnie jak w przypadku leczenia innych uzależnień behawioralnych, program terapii
fonoholizmu przewiduje terapię uwalniającą od problemów, które stanowią rzeczywistą
przyczynę uzależnienia.