Łódka 5_198_2012 - Liga Morska i Rzeczna

Transkrypt

Łódka 5_198_2012 - Liga Morska i Rzeczna
ŁÓDKA
BIULETYN INFORMACYJNY
LIGI MORSKIEJ i RZECZNEJ
ZARZĄDU OKRĘGU ŁÓDZKIEGO
B.I.„ŁÓDKA” wyróŜniona
w 2000 r. w XX lecie KOMANDORIĄ ŁÓDZKĄ
w 2005 r. w XXV lecie BŁĘKITNĄ KOMANDORIĄ
w 2008 r. Odznaką 90 lecia LMiR
Nr 5/198
Łódź, październik-grudzień 2012
Rok XXXII
Pomnik Marszałka Józefa Piłsudskiego
KoleŜanki i Koledzy, Członkowie i Sympatycy Ligi Morskiej i Rzecznej
Niech ten szczególny czas Świąt BoŜego Narodzenia uświadamia nam jak wielka jest moc Miłości pochylającej się nad
człowiekiem. Jak wielki to dar, którego rocznicę jest nam kolejny raz przeŜywać. Niech podczas dzielenia się opłatkiem, zgasną
wszelkie spory a czas Świąt pozostanie czasem spędzonym bez pośpiechu, trosk i zmartwień. W wigilijny wieczór niech zabrzmią staropolskie kolędy, śpiewane wspólnie przy Betlejemskim Świetle Pokoju. W Nowym Roku Ŝyczymy Wam duŜo uśmiechu i pogody ducha, siły i wytrwałości w dąŜeniu do wyznaczonego celu oraz przezwycięŜeniu własnych słabości i przeciwności
dnia codziennego.
Andrzej Wojnarowski
Prezes Zarządu Okręgu Łódzkiego Ligi Morskiej i Rzecznej
W numerze
Wiceadmirał Kazimierz Porębski (1872 – 1933) - 140 rocznica urodzin
Łódzkie akcenty pamięci wiceadmirała Kazimierza Porębskiego
Zebranie Zarządu Okręgu Łódzkiego Ligi Morskiej i Rzecznej
Prezydent RP Bronisław Komorowski w Łodzi
MłodzieŜowy Apel Niepodległości
W imię Wolności - Barbara Leszczyńska
Władysław Wagner pierwszy Polak, który opłynął kulę ziemską.
Zofia Kolasińska – Mazur matka chrzestna m/s „Ziemia Łódzka” nie Ŝyje
Podniesienie bandery na Ŝaglowcu „Generał Zaruski”
„ROZDARCIA KRONIKA CZYTANA PO LATACH” - Stanisław Leszczak
Z pokłonem, modlitwą i ogniem pamięci
XIV Targi śeglarstwa i Sportów Wodnych POLAND BOATSHOW
Z kart historii naszej floty - dział prowadzi dr Mieczysław Prosnak
Z prywatnej bakisty oficera MW RP, kapitana Ŝ.w. dział prowadzi Henryk Grunert
Informacje adresowe, podaruj 1%, skład redakcji
1
str. 2-3
str 3
str.4-5
str. 6
str. 7-13
str. 13
str. 14-15
str. 16-17
str. 18
str. 18
str. 19
str. 19
str. 19-20
str. 21-22
str. 24
Wiceadmirał Kazimierz Porębski (1872 – 1933) 140 rocznica urodzin
Wiceadmirał Kazimierz Porębski urodził się
15 listopada 1872 r w Wilnie. Po maturze wstąpił
do Morskiego Korpusu Kadetów w Petersburgu,
który ukończył w 1892 r. Promowany do stopnia
miczmana rozpoczął słuŜbę na okrętach wojennych.
Przez szereg lat zajmował róŜne stanowiska w carskiej flocie. Był m.in. dowódca torpedowca „TriewoŜnyj”, krąŜownika „Admirał Makarow” i stawiacza min „Jenisej”. W rok później objął dowództwo najnowocześniejszego pancernika „Imperatica
Marija”, a następnie, juŜ w stopniu kontradmirała dowództwo brygady krąŜowników na Morzu Czarnym. Admirał Porębski mimo pełnienia wysokich
stanowisk w armii rosyjskiej zawsze podkreślał swe
polskie pochodzenie, utrzymywał ścisłej kontakty z
polskim środowiskiem w Sewastopolu i Petersburgu. Jesienią 1918 r. po odzyskaniu przez Polskę
niepodległości podał się do dymisji i przybył do
Warszawy.
W listopadzie 1918 r. kontradmirał Porębski
wstąpił do Wojska Polskiego. Dzięki kwalifikacjom
i umiejętnościom organizacyjnym został szefem
Departamentu do Spraw Morskich (2 maja 1919r.),
instytucji podporządkowanej Ministerstwu Spraw
Wojskowych. Nowa organizacja naczelnych władz
morskich była odzwierciedleniem poglądów reprezentowanych przez K. Porebskiego i jego współpracowników.
W 1921 r kontradmirała K. Porębskiego zweryfikowano do stopnia wiceadmirała.
Przedmiotem szczególnej troski wiceadmirała
był dobór kadr. W tym celu, w oparciu o Port Wojenny w Modlinie, utworzono batalion morski
i Szkołę Morską w Tczewie kształcącą oficerów
marynarki handlowej. Dzięki jego zabiegom zorganizowano równieŜ w Toruniu Szkołę Marynarki
Wojennej. Postanowienia traktatu wersalskiego
w sprawie polskiej granicy morskiej wprowadzono
w Ŝycie w 1920 r. Przejmowanie Pomorza zakończyło się 10 lutego w Pucku uroczystością „zaślubin Polski z morzem”. Na akcie erekcyjnym złoŜył
swój podpis m.in. kontradmirał K. Porębski.
Z inicjatywy Kazimierza Porębskiego inŜ. Tadeusz Wenda przedstawił koncepcję budowy portu
w Gdyni, którego oficjalne otwarcie nastąpiło następnego roku (1922 r.).
1 stycznia 1922 r. naczelną instytucją marynarki
zostało Kierownictwo Marynarki Wojennej. Na
jego czele stanął wiceadmirał Kazimierz Porębski.
W 1925 r. wybuchła tzw. „afera minowa”.
Śledztwo wykazało, iŜ jeden z jego podwładnych
dopuścił się szeregu naduŜyć przy zakupie min
z Estonii. Winą obarczono K. Porębskiego i zwolniono go ze stanowiska szefa KMW. Prawdą jest
jednak, Ŝe admirał był doskonałym Ŝołnierzem
i fachowcem. Imponował pracowitością, oddaniem
sprawie wdraŜania koncepcji Polski jako kraju
morskiego.
Zmarł w Warszawie 20 stycznia 1933 r. Spoczywa na cmentarzu na Powązkach. Był uhonorowany wysokimi odznaczeniami polskimi i zagranicznymi m.in. Orderem Odrodzenia Polski, KrzyŜem Walecznych i Francuską Legią Honorową.
Wiceadmirał Kazimierz Porębski jako współtwórca Marynarki Wojennej i gospodarki morskiej,
na trwałe wszedł do naszej historii.
W Gdyni Pogórzu znajduje się ulica jego imienia, a 30 czerwca 1994r. został patronem 8 FOW
w Świnoujściu.15 maja 1998 r. jego imię otrzymała
Szkoła Podstawowa nr 43 w Gdyni. Pamiątkowa
tablica poświęcona K. Porębskiemu została odsłonięta na Cmentarzu Marynarki Wojennej na Oksywiu podczas II Światowego Zlotu Marynarzy
w Czerwcu 1998 r.
Pomnik admirała znajduje się takŜe na dziedzińcu Wydziału Nawigacyjnego Akademii Morskiej
przy al. Jana Pawła II w Gdyni
2
Delegacja Marynarki Wojennej przy grobie wiceadmirała Kazimierza Porębskiego na cmentarzu na Powązkach w Warszawie
Łódzkie akcenty pamięci wiceadmirała Kazimierza Porębskiego
Z okazji obchodów Dni Morza w Łodzi w czerwcu 1984 roku, staraniem ówczesnego prezesa Ligi Morskiej kpt. inŜ. Stanisława Kobylińskiego-dyrektora PPH „ Centrala Rybna” w Łodzi, na budynku Centrali
przy ulicy Kaczeńcowej 16, w którym znajdowała się siedziba Zarządu Okręgu Łódzkiego Ligi Morskiej,
umieszczono tablicę poświęconą pamięci admirała. Tablica ta po roku 1991, gdy zlikwidowano w Łodzi
przedsiębiorstwo, została przeniesiona na budynek VI Liceum Ogólnokształcącego im. J. Lelewela przy
ulicy Podmiejskiej 21 w Łodzi. W tymŜe Liceum 22 marca 1993 roku w dniu Patrona Szkoły uroczyście
otwarto MłodzieŜową Izbę Morską. Przecięcia wstęgi dokonał admirał Romuald A. WAGA – Dowódca
Marynarki Wojennej w latach 1989 – 96. Izbę w latach późniejszych przemianowano na Szkolne Muzeum
Morskie im. wiceadmirała Kazimierza Porębskiego.
Główna ściana Muzeum
LO)
Portret v-ce adm. K. Porębskiego Tablicą pamiątkowa (obecnie na budynku VI
Odznaka Muzeum
3
4
Zebranie Zarządu Okręgu Łódzkiego LMiR
Zgodnie z przyjętym planem posiedzeń Zarządu
Okręgu Łódzkiego zebraliśmy się w dniu 11 października w naszej Siedzibie w Pałacu MłodzieŜy.
Tym razem Gośćmi byli panowie Rafał Tomczyk
i Michał Królicki, którzy w lipcu (wystartowali 2
lipca) tego roku razem z Tomaszem Zającem przepłynęli rzekę Ner aŜ do Warty (do Koła). Postawili
Oni sobie zadanie zbadania stanu zanieczyszczenia
rzeki. Nie jest to wielkie osiągniecie w skali Polski,
ale jest to bardzo duŜe osiągnięcie w skali Łodzi.
Rzeka Ner przez wiele lat była bardzo zanieczyszczona odbierając ścieki przemysłowe i komunalne
Pakowanie. W tle wóz serwisowy Jeszcze nie ma przeszkód
z Łodzi i okolic..
W 2002 r rozpoczęła swoją pracę Grupowa
Oczyszczalnia Ścieków. Po 10 latach jej pracy okazuje się, Ŝe wróciło do rzeki Ŝycie biologiczne.
Spływ został w Łodzi bardzo mocno nagłośniony.
Obaj Panowie podzielili się z nami swoimi obserwacjami, zarówno pod kątem wyników badań jak
i określeniem moŜliwości wykorzystania odcinka
Neru od Stawów Stefańskiego do ujścia rzeki do
Warty dla turystyki kajakowej. Swoją pogadankę
uświetnili zdjęciami i bardzo ciekawym komentarzem. Cały prowiant, namioty, ubrania, karimaty
zapakowali do trzech kajaków. Awaryjnie jechał teŜ
Rzeka za spiętrzeniem. Woda skotłowana
z nimi samochód. Na drodze spływu spotkali przeszkody w postaci zatorów z drzew, progów, musieli
kilka razy przenosić kajaki .
Poinformowali nas, Ŝe uzyskali poparcie władz
Łodzi w przygotowaniu w miesiącu grudniu ulicznej
wystawy fotografii z tego spływu. Wystawa będzie
zorganizowana przed Urzędem Miasta na ulicy
Piotrkowskiej. Gorąco ją polecamy.
Panowie mają dalsze plany swoich wypraw kajakowych. W przyszłym roku zamierzają zorganizować spływ Łódź-Retkinia (miejsce startu tegorocznego spływu ) – Bornholm.
Zastanawialiśmy się wstępnie jak by moŜna zaPiękny zakątek
chęcić naszą ligową młodzieŜ do udziału w części
tego spływu np. Łódź Szczecin. Jedną z największych przeszkód będzie stanowił brak odpowiednio
duŜych finansów, które byłyby do zdobycia w ramach dofinansowania zewnętrznego. Padły przykłady kolejnych programów z których moŜna zdobyć
pieniądze ale na przeszkodzie stoi warunek posiadania osobowości prawnej przez Stowarzyszenie występujące o dofinansowanie. Zebrani zobowiązali
prezesa Wojnarowskiego o ponowne wystąpienie do
Zarządu Głównego o przyznanie Okręgowi Łódzkiemu ograniczonej osobowości prawnej (bez prowadzenia działalności gospodarczej).
Przeszkody i śmieci
5
W kolejnym punkcie głos zabrał Stefan Wasiljew,
który reprezentował Okręg Łódzki na posiedzeniu
Zarządu Głównego LMiR w dniu 14. IX. 2012 r.
Zreferował on przebieg Posiedzenia (opis posiedzenia znajduje się w Łódce 4(197)12 na stronach
22-23) szerzej informując o propozycjach zamierzeń
związanych z 100 letnimi rocznicami powstania
pierwszej polskiej organizacji ligowej „Stowarzyszenia Pracowników na Polu Rozwoju śeglugi „Bandera Polska” (1 październik 2018) i Marynarki Wojennej (28 listopada 2018). Na Posiedzeniu padło sformułowanie „Powinno się wykorzystać te rocznice do
przypomnienia ludzi, którzy tę ligę tworzyli
i mieli wielka ideę, która zaowocowała dostępem
Polski do morza, powstaniem Marynarki Wojennej,
puckimi zaślubinami z morzem, a potem Gdyni jako
tymczasowego portu wojennego i przystani dla rybaków”. MoŜna spodziewać się, Ŝe centralne uroczystości odbywać się będą w Gdyni. Aby jednak pamięć tamtych czasów rozszerzyć, juŜ naleŜałoby
zastanowić się jak zorganizować odpowiednie uroczystości równieŜ w Łodzi.
W roku 2013 obchodzić będziemy 95 rocznicę
tych zdarzeń. Zarząd Główny przewiduje wydanie
kroniki z działalności za ostatnie 6 lat, wybicie medalu okolicznościowego, wykonanie okolicznościowych pocztówek, zgłoszenie osób do odznaczeń państwowych, wyróŜnień „Pierścieniem Hallera’
i KrzyŜem „Pro Mari Nostro”.
Na Zebraniu wytypowano do odznaczenia Krzyzem „Pro Mari Nostro” panią Barbarę Leszczyńską
b. dyrektor Szkoły Podstawowej nr 141, załoŜycielkę
Szkolnego Koła LMiR, inicjatorkę nadania Szkole
imienia gen. Mariusza Zaruskiego, współpracownika
redakcji BI „Łódka”, panów Eugeniusza Trajdosajednego z załoŜycieli reaktywowanej w 1981 LM
i pana Andrzeja Janowskiego właściciela najstarszej
w województwie łódzkim stoczni jachtowej
w Głownie.
Ustalono, Ŝe w czasie najbliŜszego spotkania
w grudniu 2012, jednym z wiodących tematów będzie wspomnienie o wiceadmirale Kazimierzu Porębskim.
Koledze Stefanowi Wasijewowi wręczono pamiątkowy ryngraf z okazji ukończenia 75 roku Ŝycia.
Inicjatorem i realizatorem zamierzenia był honorowy
prezes kpt. mar. inŜ. Stanisław Kobyliński, redaktor
naczelny Biuletynu Informacyjnego ZOŁ LMiR
„Łódka” dbający, między innymi, o „ujawnianie”
tego typu zdarzeń.
Po przeniesieniu kajaka przez przeszkodę
Spokojny odcinek rzeki
Mało dostępny brzeg rzeki
Jedna z elektrowni wodnych
Tekst S. Wasiljew. zdjęcia Łukasz Kasprzyk
6
Prezydent RP Bronisław Komorowski Honorowy Prezes Ligi Morskiej i Rzecznej
z wizytą w Łodzi
15 października Prezydent Bronisław Komorowski przeciął uroczyście wstęgę otwierając w Łodzi
BioNanoPark. Z istniejących w Polsce 13 parków
technologicznych trzy, w Łodzi, Poznaniu i Krakowie, są związane z bionanotechnologią. Nanotechnologia to zestaw technik i sposobów tworzenia róŜnych struktur z uŜyciem pojedynczych atomów
i cząsteczek.
Udziałowcami są m.in. gmina Łódź oraz Uniwersytety Łódzki i Medyczny.
Kompleks składa się z dwu części. Pierwszy to
Budynek BioNanoParku
Łódzki Inkubator Technologiczny, który będzie
świadczyć usługi komercyjne dla róŜnych branŜ
przemysłu, opracowywać i sprzedawać technologie,
np. technologie biodegradacji skaŜeń i substancji
toksycznych. Będą wdraŜane nowe biomateriały do
przemysłu i medycyny. Przewiduje się prace nad
biopaliwami i technologią bakteryjnego zgazowania
węgla brunatnego.
Druga część to laboratorium, które będzie prowadzić badania nad oddziaływaniem nowych biomateriałów i produktów nanotechnologii z komórkami,
tkankami i płynami fizjologicznymi.
Przemawia Prezydent Bronisław Komorowski
Wartość projektu 76 mln. zł z czego ponad 53 mln
zł pochodzi ze środków unijnych. Niemal połowę
tych kosztów stanowi wyposaŜenie laboratoriów.
Finansowanie wkładu własnego zapewnili główni
udziałowcy: Miasto Łódź i Województwo Łódzkie.
Budowę zakończono około 1 roku przed planowanym terminem
Na uroczystość przybyło wielu znakomitych Gości.
Byli: Prezydent Miasta Łodzi Hanna Zdanowska,
Wojewoda Łódzki Jolanta Chełmińska, Marszałek
Województwa Łódzkiego Witold Stępień, Arcybiskup Łódzki senior ks. Władysław Ziółek, przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia z Ministrem Barto- Moment przecięcia wstęgi. Od lewej Witold Stępień, Bronisław
Komorowski, Hanna Zdanowska
szem Arłukowiczem, posłowie i senatorowie z Wicemarszałkiem Sejmu RP Cezarym Grabarczykiem,
reprezentanci Ministerstwa Rozwoju Regionalnego,
Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa WyŜszego.
Gości witał i oprowadzał a takŜe przedstawiał ich
Panu Prezydentowi prezes Zarządu Łódzkiego Regionalnego Parku Naukowo – Technologicznego Sp.
z o.o. Andrzej Stępień.
Na uroczystości był takŜe honorowy prezes Zarządu Okręgu Łódzkiego Ligi Morskiej i Rzecznej
Stefan Wasiljew i miał okazję bezpośredniego przekazania Panu Prezydentowi pozdrowień od łódzkiego środowiska Ligi.
Zwiedzanie kolejnej sali .Pierwszy po prawej Andrzej Stępień
7
MłodzieŜowy Apel Niepodległości
Dzięki przychylności i Ŝyczliwości Kierownictwa
Szkoły Podstawowej nr 139 im. Wojska Polskiego
z panią dyrektor Dorotą Kazimierczyk powoli staje
się tradycją organizowanie MłodzieŜowego Apelu
Niepodległości w budynku Szkoły.
W tym roku spotkaliśmy się w dniu 9 listopada.
Uczniowie Szkoły kierowali przybywających do Sali
Gimnastycznej. Oprócz Gospodarzy z panią Dyrektor, panią Anną Szafarz-Bryl i panem Grzegorzem
Jurgielańcem-opiekunami Szkolnego Koła Ligi Morskiej i Rzecznej i członkami SK LMiR na uroczystość przybyli członkowie SK LMiR Szkoły Podstawowej nr 91 z panią Jolantą Rybowską, Szkoły Podstawowej nr 141 im. Gen. Mariusza Zaruskiego
z panem dyrektorem Adamem Szadkowskim, panią
Magdaleną Wawrzyniak, panem Michałem Buchowiczem i panią Agnieszką Barden z Rady Rodziców.
Szkolne Koło przy Publicznym Gimnazjum nr 19 im.
gen. Mariusza Zaruskiego reprezentowała grupa
z klas pierwszych z panią ElŜbietą Jerzak. Bardzo
licznie przybyli uczniowie z VI Liceum Ogólnokształcącego im. Joachima Lelewela pod opieką pani
wicedyrektor Małgorzaty Caban i pana Jarosława
Cepaka. Uczniowie reprezentowali Zespól Szantowy
„Piranie” i poczty sztandarowe Ligi Morskiej
i Rzecznej, Marynarki Wojennej i Armatorów Marynarki Handlowej, których flagi i proporce są przechowywane w Muzeum Morskim, będącym pod
opieką SK LMiR.
Zarząd Okręgu Łódzkiego LMiR reprezentował
prezes Andrzej Wojnarowski, wiceprezes Małgorzata
Caban, sekretarz Jolanta Rybowska, honorowi prezesi Stanisław Kobyliński i Stefan Wasiljew. Z Koła
Kadrowego obecni byli: Barbara Leszczyńska, ppłk.
ppłk. Jan Kłuciejasz i Feliks Kowalski. śeglarzy
reprezentował jeden z najstarszych członków Ligi
Morskiej i Ligi Morskiej i Rzecznej j. kpt. Ŝ. w.
dr med. Jan Jerzy Bekier.
Przybyłe na uroczystość osoby powitała pani dyrektor Szkoły Podstawowej nr 139 Dorota Kazimierczyk. Ceremonię poprowadził Prezes Zarządu Okręgu Łódzkiego LMiR kpt. inŜ. Andrzej Wojnarowski,
który przedstawił rys historyczny odzyskania przez
nasz kraj niepodległości.
Oto tekst przemówienia:
„Powstała z grobu na Twe władne słowo
Polska, wolności narodów chorąŜy.
Pierzchnęły straŜe, a ponad jej głową
Znowu swobodnie Orzeł biały krąŜy”.
W XVIII w. silna niegdyś Rzeczpospolita zaczęła
Przybyłych na uroczystość wita pani Dyrektor D.Kazimierczyk
Przemawia prezes Andrzej Wojnarowski.
Poczty sztandarowe Ligi Morskiej i Rzecznej, Szkoły Podstawowej nr 91 im. Leonida Teligi, Szkoły Podstawowej nr 141
im. gen. Mariusza Zaruskiego
Meldunek o gotowości do Apelu składa przedstawiciel Szkoły
Podstawowej nr 141 im. gen. Mariusza Zaruskiego
8
się chylić ku upadkowi co doprowadziło do trzech
rozbiorów Polski. Ostatni trzeci rozbiór trwał od
roku 1795, przez 123 lata, aŜ do 1918 roku kiedy to,
11 listopada, Rada Regencyjna (organ sprawujący
władzę nad Królestwem Polskim) „Deklaracją Rady
Regencyjnej” przekazała władzę nad wojskiem, Józefowi Piłsudskiemu, który dzień wcześniej powrócił
z internowania w Magdeburgu. Rada w trzy dni później rozwiązała się, przekazując Mu pełną władzę
i ustanawiając go Naczelnikiem Państwa. Powstała
Druga Rzeczpospolita.
Deklaracja Rady Regencyjnej
Od lewej delegacja Szkoły Podstawowej nr 139 z opiekunem
SK LMiR G. Jurgielańcem i część Szkoły Podstawowej nr 141
z dyrektorem A. Szadkowskim i panią Magdą Wawrzyniak
Warszawa, 11 listopada 1918
Rada Regencyjna do Narodu Polskiego
Wobec groŜącego niebezpieczeństwa zewnętrznego i wewnętrznego, dla ujednostajnienia wszelkich zarządzeń wojskowych i utrzymania porządku w kraju, Rada Regencyjna przekazuje władzę wojskową i naczelne dowództwo wojsk polskich, jej
podległych, Brygadierowi Józefowi Piłsudskiemu.
Po utworzeniu Rządu Narodowego, w którego ręce Rada Regencyjna, zgodnie ze swymi poprzednimi oświadczeniami,
zwierzchnią władzę państwową złoŜy, Brygadier Józef Piłsudski
władzę wojskową, będącą częścią zwierzchniej władzy państwowej, temuŜ Rządowi Narodowemu zobowiązuje się złoŜyć,
co stwierdza podpisaniem tej odezwy.
Aleksander Kakowski
Józef Ostrowski
Zdzisław Lubomirski
Józef Piłsudski
11 listopada 1918 roku po 123 latach niewoli odrodziło się państwo polskie. Odzyskanie niepodległości było moŜliwe nie tylko dzięki dąŜeniom niepodległościowym całego narodu ale, przede wszystkim, klęsce mocarstw rozbiorowych w czasie I wojny światowej. Pierwsze lata niepodległości wypełniła
walka zbrojna o ustalenie granic odrodzonego państwa, integracja dawnych trzech zaborów oraz odbudowa ze zniszczeń wojennych. Polska była jednym
państwem Europy którego produkcja przemysłowa
w 1938 nie przekroczyła poziomu z 1913 r. W tym
miejscu trzeba powiedzieć, Ŝe Ŝaden kraj w Europie
nie miał tak trudnej sytuacji po I wojnie światowej.
Polska musiała zintegrować trzy zabory, przekształcić gospodarkę kraju, a takŜe dać sobie radę z konfliktami narodowościowymi. Jednak II Rzeczpospolita dała swym obywatelom to co najcenniejsze, czyli
własne państwo. Wreszcie Polacy mogli Ŝyć i rządzić się w swoim niepodległym kraju. W szkołach
uczono patriotyzmu, tolerancji oraz szacunku dla
pracy, harcerstwo zaś wyrabiało hart ducha i sprawność fizyczną.
Przykładem tego jest młody harcerz z Gdyni Władysław Wagner.
Po tym krótkim przypomnieniu naszych najnow-
9
Delegacja S P nr 141. Obok flagi M. Buchowicz
W centralnej części zdjęcia Zespół „Piranie” z VI Liceum
Ogólnokształcącego im. Joachima Lelewela
szych dziejów prowadzący zaprosił przedstawicieli
przybyłych Szkół i pocztów sztandarowych do złoŜenia meldunku o gotowości do Apelu.
Po złoŜeniu meldunków nastąpiła bardzo podniosła część Apelu - oddanie hołdu poległym za naszą
wolność.
Od tego momentu zaczęli swój występ uczniowie
ze Szkoły Podstawowej nr 141 im. Generała Mariusza Zaruskiego. Pięknie skomponowany został scenariusz tego wystąpienia. Trzy osoby kolejno przedstawiały historię Ŝycia Generała. Kolejnych siedem
uczennic i uczniów recytowało utwory Generała.
Recytacje wkomponowane były w prezentowaną
historię co spowodowało, Ŝe nie tworzyła ona monotonnego dialogu. Podkreślić naleŜy z uznaniem duŜe
zaangaŜowanie recytujących. RóŜnorodność tonacji
głosu i mimika twarzy to juŜ był indywidualny wkład
występujących.
Akustyka sali gimnastycznej nie ułatwiała śledzenia tych występów. Uznajemy za celowe przytoczenie całości tego wystąpienia. Dostaliśmy zgodę na to
od pani Magdy Wawrzyniak, która opracowała wystąpienie. Zespól uczniów do występu przygotowała
pani Zofia Pawełczyk.
Zespół Szkoły Podstawowej nr 141. Od lewej trójka Narratorów i siódemka Recytatorów
Osoba1. Rzadko kiedy rodzimy się tak wszechstronni, by być
w stanie zmierzyć się z tak róŜnorodnymi wyzwaniami. A jednak
historia zna takie przypadki. Twórca TOPR i polskiego Yacht
Clubu, dowódca I Pułku Ułanów, adiutant drugiego prezydenta
II Rzeczpospolitej Stanisława Wojciechowskiego, uczestnik wojny
polsko-bolszewickiej, propagator idei harcerstwa, utalentowany
malarz, prozaik, poeta i... jeszcze długo by wymieniać - to Mariusz
Zaruski. AŜ dziw, Ŝe tak wybitna postać, polski Leonardo da Vinci
XX wieku, jest dziś postacią nieco zapomnianą. Przedstawiamy
wam jego niezwykłą sylwetkę.
Osoba 2. Urodził się w 1867 roku na Podolu, na Ukrainie, gdzie
ukończył równieŜ pierwszy etap edukacji. Z morzem (dokładnie:
Morzem Czarnym) pierwszy raz zetknął się w Odessie, gdzie
studiował na Wydziale Matematyczno-Fizycznym. Tutaj pierwszy
raz wykazał się swoją niesamowitą wszechstronnością - mimo Ŝe
studiował kierunek ścisły, zaczął uwieczniać morskie bałwany na
płótnie i zapisał się do Szkoły Sztuk Pięknych. Wzburzone fale
i niespokojne głębiny zupełnie go zachwyciły. Postanowił osobiście doświadczyć trudów Ŝycia na morzu i zaciągnął się na rejs
do Bombaju, który był dla niego prawdziwą szkołą Ŝycia.
„śegluga”
Więcej Ŝagli! Odwińcie z rej płótna,
Niechaj maszty się kładą na fali.
Choć zawieja na morzu okrutna,
W górę serca! - wyjdziemy z niej cali!
Opuściliśmy brzeg bez powrotu,
Więc na przebój Ŝeglujmy w powodzi,
Wszystkie siły wytęŜmy do lotu...
Jako Ŝywo, juŜ Słońce tam wschodzi!
Wszak widzicie tę nić purpurową
Co nad morzem się w tęczę rozbłyska
I ku sobie nas nęci i nagli...
A, niech gromy nam biją nad głową,
10
Narrator (Osoba II) Wiktoria Bojanowska kl. VIa
Narrator (Osoba III) Milena Rogaczewska kl.IV
Paulina Kubiak kl. VIa
Niechaj w strzępy pękają płótniska,
Bracia, męstwa! Do Ŝagli, do Ŝagli!
Osoba 3. Po powrocie Mariusz Zaruski zaangaŜował się w patriotyczną działalność konspiracyjną wymierzoną przeciwko caratowi
- m. in. nawiązał kontakt z rosyjskimi przeciwnikami cara, wspólnie z nimi ćwiczył obchodzenie się z bronią i organizował tajne
zebrania. Spisek został jednak dość szybko wykryty przez władze,
a sam młody Zaruski najpierw trafił do więzienia, a później na
zesłanie do Archangielska. Morze Białe, nad którym leŜy miasto,
szybko zaprosiło na swoje wody polskiego zesłańca, a miejscowy
gubernator zgodził się go wypuścić na rejs do Norwegii. Zaruski
dokonał niezwykłych Ŝeglarskich wyczynów, wyprowadzając
statek z powaŜnych tarapatów. W nagrodę armator zafundował
mu naukę w szkole morskiej. Z okresu burzliwych rejsów po
północnych wodach pochodzą równieŜ jedne z pierwszych dokonań literackich Zaruskiego - poezje i opowiadania marynistyczne.
„Opowieść”
Jak w puszczy dwa niedźwiedzie, zgłodniałe i wściekłe,
Porwaliśmy się z morzem wzajemnie za bary,
I moŜe nigdy jeszcze, jak świat ten jest stary,
Nie grzmiały boje sroŜsze i bardziej zaciekłe.
Okropne było morze w swym dzikim szaleństwie:
Potopem się rzucało na piersi okrętu,
To znowu go za włosy chwytało z odmętu,
Lubując się w niedoli i naszym męczeństwie.
I myśmy broniąc Ŝycia walczyli rozpacznie
Ostatkiem mocy naszej, ostatkiem nadziei,
AŜ wreszcie z wolna stygnąć zaczęło w nas męstwo....
Lecz morze juŜ natenczas ze wstydem, nieznacznie
Swe fale jęło cofać z wichrowej zawiei --Gdy myśmy jeszcze trwali....ZWYCIĘSTWO, ZWYCIĘSTWO ! ! !
Osoba 1. Po zakończeniu zesłania Mariusz Zaruski oŜenił się i za
namową przyjaciela zamieszkał w Krakowie, gdzie kontynuował
studia malarskie i napisał pierwszy polski podręcznik Ŝeglugi
morskiej, po którego publikacji niemal od razu stał się uznanym
autorytetem w tej dziedzinie. Wkrótce jednak na jakiś czas porzucił swoje morskie pasje, bo usłyszał inny zew - zew gór.
„Rycerz”
Otom tu przyszedł, taki, jaki jestem
Dolinną drogą przywlokłem się z trudem,
Z rozterką duszy, z jej cnotą i brudem
AŜeby skalnym odrodzić się chrzęstem.
Gdzieś spoza grani z bezdźwięcznym szelestem
Strach pełga w oczy słońca światłem rudym.
Wznoszą się widma zmartwychwstałe cudem,
A serce bije krwi Ŝywej protestem.
Ale poskromię ja bunty niewczesne:
Do walki pójdę z granitowym smokiem,
/Bowiem hartowni być powinni męŜe/
I odrodzony znojem śmierci wskrzesnę.
Tak tu ślubuję: nie cofnę się krokiem,
AŜ turnię-smoka zdobędę, zwycięŜę.
Osoba 2. W 1904 roku ze względu na kłopoty zdrowotne Ŝony
Izabelli Zaruscy postanowili przenieść się do Zakopanego.
Z podobną pasją, z jaką wcześniej pływał po morzach, Mariusz
Zaruski zaczął zdobywać tatrzańskie szczyty. Wytyczył ogromną
ilość nowych szlaków, równieŜ na nartach. 20 szczytów zdobył
jako pierwszy. W jego dorobku znalazło się m.in. 12 dróg na fascynujący go Giewont.
Był gorliwym entuzjastą narciarstwa, odkrywcą jaskiń i propagatorem idei ratownictwa górskiego - to m.in. dzięki jego wysiłkom
w 1909 roku powstał TOPR, a on sam został jego pierwszym
naczelnikiem. Inicjatywy tatrzańskie i zakopiańskie Zaruskiego
Iga Drutowska kl. VIa
Mateusz Wiśniewski kl. VIa
Karolina Szcześniak kl. VIa
.
11
Katarzyna Bielicka kl. VIa
idą w dziesiątki, jeśli nie w setki - nadzorował budowę schronisk
nad Morskim Okiem i Hali Gąsienicowej, opracował telegraf wzrokowy, a takŜe nowy bardziej ekonomiczny sposób układania
ekwipunku w plecaku, montował termometry na szlakach...
Osoba 3. Przygoda z górami zakończyła się niemal tak nieoczekiwanie, jak się zaczęła - wybuchła I wojna światowa.
„Gdy przyjdzie pora”
A kiedy przyjdzie na mnie pora,
AŜebym, smutnych dróg wędrowiec,
Opuścił ziemski ten manowiec,
I padnie moich dni zapora,
Chciałbym mój w Tatrach mieć grobowiec,
Odwieczna z szarych want komora,
Ta sama jutro co i wczora,
Gdzieś w dali zbyrka kierdel owiec,
Łomocą w źlebach spadłe głazy.
Od ścian odbite tysiąc razy
napełnia echem świat bajeczny.
I patrzą dumnie i surowo
Turnie schylone nad mą głową.
Tam bym spał cichy i bezpieczny...
Osoba 3. W czasie I wojny światowej Mariusz Zaruski słuŜył
najpierw w Legionach, a od 1914 roku słuŜył w I Pułku Ułanów.
Objął dowództwo szwadronu, z którym uczestniczył niemal we
wszystkich walkach oddziału. W lipcu 1917 roku na krótko został
dowódcą pułku. Aresztowany w trakcie kryzysu przysięgowego,
odsiedział dwa miesiące w przemyskim wiezieniu.
Po powrocie do Zakopanego Zaruski brał udział w wiecu załoŜycielskim „państwa" o nazwie Rzeczpospolita Zakopiańska. To
samozwańcze państwo istniało 2 tygodnie, zanim podporządkowano je władzom odrodzonej Rzeczypospolitej. Zaruski wraz ze
swoją góralską kompanią wyzwolił polskie wsie na Spiszu i Orawie, za co gen. Rydz-Śmigły awansował go do stopnia majora.
„Do mojego konia”
Wspomnienia bitew z r. 1915,
kiedyśmy konno walczyli.
Gdzie Stochód wije swe kręte odnogi,
Pod Trojanówką jest bór gęsty, dziki.
Tam nieprzyjaciel sprawował swe szyki,
Spieszonych strzelców ustawiał wzdłuŜ drogi.
Pamiętasz, orle, kurz i tętent srogi,
Odgłosy komend i ranionych krzyki,
Wał trupów końskich i strzałów płomyki
LiŜące koniom oszalałym nogi.
Gdyśmy się cwałem wzdłuŜ rzeki porwali,
Z czterech stron ogień błyskał na kształt tęczy.
Po spisach szable ułańskie dzwoniły,
I brzmiało „hurra” przeciągłe Moskali.
Tyś dostał kulą, lecz miałeś dość siły,
By z tej śmiertelnej wyrwać się obręczy.
Osoba 1. NiespoŜyta energia i perfekcjonizm marynarza, narciarza, wspinacza, malarza, pisarza, speleologa i przewodnika dały
o sobie znać równieŜ w armii - Zaruski zainteresował się udoskonaleniem techniki jazdy konnej. PoniewaŜ sam doskonale czuł
się w siodle i rozumiał konie, stworzył dwa bardzo cenione przez
dowództwo regulaminy dotyczące tego zagadnienia. Jako znakomitego kawalerzystę i organizatora przerzucono go na Litwę
i Białoruś, gdzie zdobywał kolejne stopnie oficerskie. Odznaczony Virtuti Militari V klasy (podczas walk o Wilno wsławił się brawurowo dokonanym atakiem na dworzec kolejowy) oraz kilkakrotnie KrzyŜem Walecznych, karierę wojskową zakończył jako
generał brygady i adiutant prezydenta Stanisława Wojciechowskiego w latach 1923–1925.
Mateusz Zimny kl. VIa obok niego po prawej Damian Janus
Od lewej Jarosław Cepak, Małgorzata Caban, Jan Kłuciejasz,
Barbara Leszczyńska, Feliks Kowalski, Jolanta Rybowska
Zespól Szantowy „PIRANIE” z VI liceum Ogólnokształcącego
12
Zespołem „Piranii” dyryguje Kacper Foryś
Osoba 2. Przeprowadziwszy się do Warszawy, Mariusz Zaruski
wreszcie miał czas, by poświęcić się pracy literackiej, a takŜe
spisać i uporządkować zagadnienia, którymi zajmował się do tej
pory (a których, jak wiemy, było niemało). Za biurkiem jednak nie
wysiedział długo, dzięki jego wysiłkom powstał jeden z najstarszych w polskiej historii Yacht Clubów, a ze składek Komitetu
Floty Narodowej, którego był sekretarzem generalnym, zakupiono
słynny Ŝaglowiec „Dar Pomorza". Emerytowany kawalerzysta bez
reszty oddał się promocji idei rozbudowy floty i wychowania
młodzieŜy przez wspólne rejsy na morzu. Jego natura przywódcy,
organizatora i społecznika znalazła ujście w specjalnych kursach
dla młodzieŜy. W 1935 roku objął stanowisko kapitana jachtu
Głównej Kwatery Harcerzy ZHP, nazwanego „Zawisza Czarny”, na
którym pływał przez trzy Ŝeglarskie sezony. Młoda załoga ubóstwiała swojego kapitana - kiedy pokład był brudny, Zaruski sam
chwytał za szmatę, a juŜ po chwili wszyscy szli
w jego ślady i zgodnie szorowali deski.
„Chór marynarzy”
Hej, czas juŜ, czas !
Kotwicę ciąg do góry,
A bierz się wraz,
Ochoczo zerwij sznury !
Jak wicher dmie,
Jak szumi fala złota !
Nie dla nas, nie --Bezczynność i tęsknota !
Czy tu czy tam --Los jeden nam :
Na morze droga jedna....
Hej czas juŜ, czas,
A bierz się wraz
KOTWICĘ ZERWAĆ ZE DNA !
Osoba 3. Choć „Zawisza Czarny" był przygotowany, by wypłynąć w sierpniu 1939 roku w nowy rejs, Zaruski, zdając sobie
sprawę ze zbliŜającej się wojny, nie zdecydował się opuszczać
portu. Po ataku niemieckim, mimo swoich 72 lat krzepki generał
chciał brać udział w walce. Zamiarom tym jednak nie dane było
się ziścić i Zaruski zmuszony był ukrywać się przed okupantami
we Lwowie, gdzie w grudniu 1939 roku został aresztowany przez
NKWD. Nawet w więzieniu nie stracił hartu ducha - dodawał otuchy współtowarzyszom, snując długie opowieści z arsenału swojego przebogatego doświadczenia morskiego i górskiego. Poddał
się dopiero chorobie… Zmarł w 1941 roku w enkawudowskiej
katowni na cholerę. Urnę z ziemią pobraną z cmentarza
w Chersoniu (dokładne miejsce pochówku nie jest znane) sprowadzono w 1997 roku do Polski i pochowano na starym cmentarzu na Pęksowym Brzysku w Zakopanym.
Za epitafium dla tej wybitnej i niepowtarzalnej jednostki mogą
posłuŜyć jego własne słowa z jednej z prac literackich:
Uczeń 7 – epitafium
„Gdy stanę przed św. Piotrem i ten zapyta, jak mnie zameldować,
odpowiem: Łamałem młotem wrzeciądza niewoli, prowadziłem Polaków w góry i na morze, aŜeby stali się twardzi jak granit, a dusze mieli
czyste i głębokie jak morze".
Po uczniach z klas VIa i IV Szkoły Podstawowej
nr 141 przygotowanych przez panią Zofię Pawełczyk, wystąpił Zespól Szantowy „Piranie” z VI Liceum Ogólnokształcącego. Był to praktycznie nowy
skład, który powstał po odejściu bardzo duŜej części
maturzystów.
13
Pani dyrektor Dorota Kazimierczyk dziękuje za spotkanie
Obelisk gen. Mariusza Zaruskiego w parku jego imienia na
Stokach w Łodzi
Poczty sztandarowe i flagowe przy Obelisku
Po złoŜeniu kwiatów zapalenie zniczów
Mimo tak krótkiego czasu przygotowań swoim
występem zachwycili zebranych. Zespól wykonał
dwa utwory: „PokaŜę Ci” i „Press gang”.
To było zakończenie spotkania w budynku Szkoły. Za przybycie podziękowała pani Dyrektor a za
gościnę w murach Szkoły i zapewnienie warunków
odbycia uroczystości bez obawy, Ŝe uniemoŜliwi ją
deszcz, dziękował pani Dyrektor Prezes ZOŁ LMiR
Andrzej Wojnarowski.
Po ubraniu się uczestnicy alejkami parku
im. Mariusza Zaruskiego podąŜyli w kierunku obelisku aby złoŜyć kwiaty i zapalić znicze pamięci.
Prezes Zarządu Okręgu Łódzkiego LMiR kpt. inŜ.
Andrzej Wojnarowski podziękował przybyłym i zaprosił na spotkanie w przyszłym roku.
Grupa Seniorów wśród dzieci i młodzieŜy.
Od lewej Jan Kłuciejasz, Feliks Kowalski,
Barbara Leszczyńska, Stanisław Kobyliński
Podziękowanie za wspólne przeŜycia na Apelu i zaproszenie do
spotkania w przyszłym roku wygłasza Prezes Andrzej Wojnarowski. Obok Niego na prawo Małgorzata Caban z VI LO
Tekst i zdjęcia Stefan Wasiljew
W imię Wolności
To samo – lecz dla innych słońce świeci dziś nad Bałtykiem
inne płyną po morzu okręty
nowe załogi bronią morskich granic
wierzymy – jak tamci wtedy –
naszej wolności nie oddaliby za nic.
Ci, co walczyli w imię Wolności –
w krainie wiecznej młodości
na niebiańskich spoczywają kobiercach.
Światło pamięci palimy im w naszych sercach.
Wiatr nad wodami mgłę rozwiewa
o bohaterach śpiewa...
Barbara Leszczyńska
14
Władysław Wagner – pierwszy Polak, który opłynął kulę ziemską.
Rejs dookoła świata jest marzeniem wielu. Osób, mogących się poszczycić takim dokonaniem jest
coraz więcej, w duŜej mierze dzięki technice, która przyniosła w tym względzie olbrzymie ułatwienia.
Władysław Wagner urodził się w roku 1912 w okolicach Radomia i pewnie gdyby tam pozostał, jego Ŝycie potoczyłoby się zupełnie inaczej. Los sprawił jednak, Ŝe w roku 1927 razem z rodzicami przeniósł
się na stałe do Gdyni. Tu było prawdziwe morze, port, statki, jachty, które całkowicie zawładnęły piętnastoletnim chłopakiem. Władek zapisuje się do morskiej druŜyny harcerskiej, uczestniczy w kursach Ŝeglarskich.
Zauroczony postacią Joshuy Slocuma, który w latach 1895-98 odbył na jachcie „Spray" samotną podróŜ dookoła świata i ksiąŜką „Sam jeden Ŝaglowcem dookoła świata”, postanawia pójść w jego ślady.
W 1931 roku znajduje w okolicy portu porzucony wrak szalupy motorowo-Ŝaglowej i nagle doznaje olśnienia, Ŝe trafił na łódź, którą wreszcie będzie mógł popłynąć za linię horyzontu. Rozpoczyna remont kadłuba,
dodaje takielunek i juŜ w marcu 1932 roku „Zjawa" - slup z oŜaglowaniem gaflowym, spływa na wodę.
Mimo, Ŝe próbne pływania wykazują zbyt małą dzielność jednostki, Władek jest zdecydowany
i wyznacza 1 lipca jako datę wyjścia w „wakacyjny rejs". Kilka dni przedtem dwaj członkowie załogi rezygnują z udziału w wyprawie i tylko zgłoszenie się Rudolfa Korniowskiego sprawia, iŜ Wagner nie zostaje
„pierwszym polskim samotnym Ŝeglarzem”. Ostatecznie 8 lipca, w piątek (sic!), późnym wieczorem jacht
„Zjawa", bez silnika, świateł nawigacyjnych, z dwiema mapami Morza Bałtyckiego, kilkoma ksiąŜkami i
harcerską busolą zamiast prawdziwego kompasu, opuszcza gdyński port.
Dowodzi nim Władysław Wagner, dwudziestoletni harcerz z Gdyni, pomysłodawca całego przedsięwzięcia, oraz Rudolf Korniowski z tej samej morskiej druŜyny harcerskiej im. Jana Sobieskiego. Obaj z
niewielkim jeszcze morskim doświadczeniem i na niezbyt doskonałym jachcie z wielkimi trudnościami
przepłynęli Bałtyk, Morze Północne, Zatokę Biskajską. Docierają do portu hiszpańskiego Santander. Bez
pieniędzy i na mocno zniszczonym jachcie. Następnie Lizbona, w czerwcu 1933 roku docierają do Ameryki
Południowej. W Kanale Panamskim, dwaj załoganci zmustrowali z jachtu. Władek został sam bez pieniędzy
oraz bez jachtu. Stary rozsypujący się jacht sprzedał. Kupił mocniejszy, ale wymagający przebudowy. Pracował, pisał, przebudowywał bez wytchnienia co doprowadziło do choroby. Ale po burzy następuje czas
pogody. Przez Kanał Panamski przeholował go… „Dar Pomorza”. Od tego momentu Władek wyruszając na
Pacyfik miał juŜ nowy jacht, który nazwał „Zjawa II”. Nastał 1935 rok Ŝaglowej podróŜy. Pacyfik nie był
łaskawy dla Wagnera, sztormy demolują mu kilkakrotnie jacht. Z trudem dociera do FidŜi i tam „Zjawa II”
kończy Ŝywot. Władek wyrusza do Australii, gdzie zostaje serdecznie przyjęty przez miejscową Polonię.
Wraca do Ameryki Południowej do Ekwadoru po „ Zjawę III”. Nowy czterometrowy dwumasztowiec, który
Władek Wagner z Kondratowiczem doprowadzają do Australii. I tu zaczyna się jakby druga część tej niezwykłej historii. Z Australii Wagner zabiera dwóch skautów, Ŝeglarzy którzy zamierzają wraz z nim dopłynąć do Szkocji na Światowy Zlot Skantingu zaplanowany na sierpień 1939 roku. Jeden z nich to Dawid
Walsh, drugi to Bernard Plowright-Blue. Postanowili dokończyć wraz z Władkiem tę podróŜ. Rok 1938,
przed nimi daleka droga przez Ocean Indyjski, Morze Czerwone, Kanał Sueski, Morze Śródziemne i przez
Gibraltar w stronę Anglii. A do Polski?.. jeszcze dalej, więc wraz z wiarą wyruszyli w pomyślne wiatry.
Kłopoty finansowe nie opuszczały Wagnera.„Zjawa III” opuszcza Sydney 10-tego lipca 1938 roku. Miasto
15
Sydney Ŝegnało nadzwyczajnego gościa paradami na wodzie. Przed nimi daleka droga. U WybrzeŜy Bali
„SOS z jachtu Zjawa III”. Jacht do naprawy. „Zjawa III” z trzema skautami i nowym kilem ruszyła w stronę
Jawy. Droga do Polski stawała się coraz trudniejsza. Po siedmiu latach podróŜy zobaczył ponownie rodzinną Europę. 4 lipca 1939 roku zdobyli Atlantyk, był to dzień szczególny poniewaŜ zamykał pętle wokół globu ziemskiego i od tego momentu wchodził w historię polskiego Ŝeglarstwa. Władysław Wagner kapitan,
harcerz i Ŝeglarz jako pierwszy Polak opłynął kulę ziemską. Załoga jako pierwsza zrzuciła kotwicę w pobliŜu Royal w angielskim porcie jachtowym Southampton.
Władysław Wagner Kapitan Jachtowej śeglugi Morskiej. Był harcerzem i pierwszym Polakiem, który opłynął świat pod Ŝaglami. Był bardzo dumny ze swojego narodu, który odzyskał niepodległość po 134
latach niewoli. Prezentował światu polską banderę. PodróŜ nie była łatwa, ale okrąŜenia świata dokonał.
Przez siedem lat dąŜył do celu. Niestety wybuch drugiej wojny światowej, uniemoŜliwiał powrót do Ojczyzny. W ostatecznej podróŜy do Polski wróciły juŜ tylko jego prochy.
Rok 2012 to trzy okrągłe rocznice – 100 lecie urodzin ( 17 września 1912r ). 80-lecie rozpoczęcia
rejsu dookoła świata ( 08 lipca 1932r ), 20-lecie śmierci ( 15 września 1992r ). Z tego teŜ wzglądu rok 2012
został przez harcerzy i Ŝeglarzy ogłoszony rokiem Władysława Wagnera.
Harcerze uczcili te rocznice odsłaniając w Centrum Wychowania Morskiego ZHP w dniu 08 lipca
2012r tablicę, umieszczoną na duŜym kamieniu polnym tablicę mówiącą:
Stąd, 80 lat temu, wyruszył na jachcie „Zjawa”
Władysław Wagner, harcerz i pierwszy Polak,
który opłynął świat pod Ŝaglami.
Polscy Harcerze, Ŝeglarze i Bracia WybrzeŜa
Gdynia, 8 VII 2012r.
Natomiast w dniu 15 września 2012 r. w Gdyni odbyła się uroczystość otwarcia Alei śeglarstwa Polskiego, podczas której odsłonięto tablicę poświęcona kapitanowi Władysławowi Wagnerowi - pierwszemu
Polakowi, który opływając świat pod Ŝaglami, realizował polską myśl morską. Aleja, powstała dzięki Polskiemu Związkowi śeglarskiemu, Lidze Morskiej i Rzecznej oraz Miastu Gdynia. Upamiętnia wielkich
polskich Ŝeglarzy. Pierwszym to Władysław Wagner.
Odsłonięcia Tablicy dokonali: Dyrektor Urzędu Morskiego w Gdyni, Prezes Ligi Morskiej i Rzecznej.
kpt.Ŝ.w. Andrzej Królikowski, Naczelnik Związku Harcerstwa Polskiego harcmistrz Magdalena Sinica, Wiceprezes Polskiego Związku śeglarskiego ds. morskich Maciej Leśny, Prezydent Miasta Gdynia Wojciech
Szczurek .
Moment odsłonięcia tablicy
Wygląd tablicy
16
Zofia Kolasińska – Mazur matka chrzestna m/s „Ziemia Łódzka” nie Ŝyje
18 października 2012 w Łodzi, na cmentarzu komunalnym Zarzew, spoczęła ś/p Zofia Kolasińska –
Mazur. Na miejsce wiecznego spoczynku odprowadzał Ją Syn Adam z Rodziną, sąsiedzi, znajomi,
przyjaciele. Wśród tych ostatnich byli członkowie
łódzkiej Ligi Morskiej i Rzecznej, która wystawiła
wartę z pocztem sztandarowym w kaplicy cmentarnej. Nad grobem, po odprawieniu modłów przez
księdza z parafii Matki BoŜej Jasnogórskiej z Widzewa został odczytany przez prezesa Zarządu Okręgu Łódzkiego Ligi Morskiej i Rzecznej kpt. inŜ. Andrzeja Wojnarowskiego „List PoŜegnalny”, który
przysłała ze Szczecina przewodnicząca Matek
Chrzestnych Statków Polskiej śeglugi Morskiej
w Szczecinie, wiceprezes Zarządu Głównego Ligi
dr ElŜbieta Marszałek. Po Nim w imieniu Zarządu
Okręgu Łódzkiego LMiR wspomnienie memoriałowe ku pamięci zmarłej wygłosił honorowy prezes
Zarządu Okręgu Łódzkiego LMiR kpt. mar. inŜ. Stanisław Kobyliński.
Panią Zofię Ŝegnała równieŜ piękna pogoda, która
pomagała w skupieniu oddać ostatni pokłon zmarłej.
W miejscowej gazecie Polska Dziennik Łódzki
w dniu pogrzebu ukazał się nekrolog od Dyrekcji
i pracowników P ś M w Szczecinie
Ostatnia modlitwa nad grobem
Czuwanie przy trumnie. Z lewej poczet sztandarowy LMiR
Prezes A. Wojnarowski odczytuje List PoŜegnalny ze Szczecina
Rusza kondukt Ŝałobny do miejsca ostatecznego spoczynku
Wspomnienie memoriałowe wygłasza St Kobyliński
17
Wspomnienie memoriałowe ku pamięci ś/p Zofii Kolasińskiej – Mazur, urodzonej 1 czerwca 1941
roku, zmarłej 13 października 2012, wicekomandora Klubu Matek Chrzestnych Statków Polskiej
śeglugi Morskiej (PśM), Polskich Linii Oceanicznych (PLO) i Chińsko-Polskiego Towarzystwa
Maklerów Okrętowych (Chipolbrok) przy Zarządzie Okręgu Łódzkiego Ligi Morskiej i Rzecznej.
Ś/p Zofia Kolasińska Mazur, mgr inŜ. włókiennik, absolwentka Politechniki Łódzkiej po ukończeniu
studiów w 1967 roku pracowała w fabryce Dywanów „Dywilan” w Łodzi na stanowisku kierownika Laboratorium i kierownika Zakładu do osiągnięcia wielu emerytalnego w 1991 roku. Do Ligi Morskiej wstąpiła
przed wyborem jej przez załogę fabryki na matkę chrzestną statku PśM, któremu w dniu 17 listopada 1989
roku w stoczni PENDIK w Istambule (Turcja) nadano imię „ZIEMIA ŁÓDZKA”. Dokonując zaprogramowanego ceremoniału chrztu przecięła na pochylni linę uwalniającą butelkę szampana, która rozbiła się na
dziobie statku. Jednocześnie Pani Zofia wypowiedziała formułę:
„Płyń po morzach i oceanach,
głoś chwałę swojego imienia,
sław imię polskiego marynarza i stoczniowca,
nadaję ci imię „Ziemia Łódzka”.
Podobne teksty wygłaszała w „wodowaniach” – w Łodzi licznych ligowych tablic pamiątkowych, nowo
wydawanych ksiąŜeczek morskich i jubileuszowych publikacji Ligi Morskiej i Rzecznej, stałych morskich
symboli pamięci w Łodzi.
Pani Zofia była naszym ambasadorem i „wizytówką” w morsko-wodniackim posłannictwie w Łodzi, na
morzu i WybrzeŜu.
Będzie jej nam brakować.
Trudno się nam z Nią rozstawać.
Była jedną z najznakomitszych osobistości Lig Morskich.
Odeszła od nas po 25 latach obcowania z Nią odpływając w swój ostatni najdłuŜszy rejs bez końca. Pozostawiła Rodzinę, Załogę swojego pięknego 200 metrowego dwudziestosześcio tysięcznika, Przyjaciół na
zawsze pogrąŜając wszystkich w głębokiej zadumie.
Dzisiaj z naleŜnym ś/p Zofii szacunkiem stajemy przy Niej pod pochylonym sztandarem czcząc Jej pamięć.
Zapewniamy Cię droga nasza Zofio, Ŝe na zawsze pozostaniesz w naszej serdecznej pamięci.
Spoczywaj w spokoju.
LIST POśEGNALNY
Szczecin, dn. 18.10.2012.
Droga Zosieńko
Byłaś Matką Chrzestną statku „Ziemia Łódzka”. Twoje matczyne serce było zawsze pełne miłości i Ŝyczliwości dla kapitana i załogi.
Od 20 lat Twój statek sławi na morzach i oceanach Polską śeglugę Morską, Miasto Łódź i Ziemię Łódzką.
W naszej pamięci pozostaniesz straŜniczką edukacji morskiej dzieci i młodzieŜy, osobą, która była zawsze
tam gdzie działy się waŜne sprawy dla Ludzi Morza i Polski Morskiej.
Z podziwem i uznaniem patrzyłam jak troszczysz się o Łódzkie dzieci i młodzieŜ. Teraz kiedy odchodzisz na
wieczną wachtę zabraknie przyjaciołom i szkołom Twojego matczynego serca.
Dziękujemy Ci za wszystko, Ŝegnaj i niech Cię Posejdon wiedzie po falach wiecznej szczęśliwości
Przewodnicząca Klubu Matek Chrzestnych
Statków Polskiej śeglugi Morskiej w Szczecinie
Wiceprezes Zarządu Głównego
Ligi Morskiej i Rzecznej
ElŜbieta Marszałek
18
Podniesienie bandery na Ŝaglowcu „Generał Zaruski”
śaglowiec „Generał Zaruski” przypłynął do Polski w 1946 roku. Po wielu latach szkolenia młodych
Ŝeglarzy w Jastarni, oraz wielu dalekich rejsach
(m.in. na Spitsbergen w 1975 roku) od lat 90-tych
był mocno zaniedbywany co doprowadziło do utraty
klasy PRS w 2003 roku. Od tamtego czasu stał
w porcie w Jastarni, potem w stoczni we Władysławowie, gdzie był remontowany przez jakiś czas, dopóki nie skończyły się pieniądze.
3.XI.2008 Gdańsk kupuje Ŝaglowiec. Zaczął się
nowy rozdział w historii Ŝaglowca – został przetransportowany do Gdańska. W końcu 2010 rozpoczął się remont jednostki na terenie Gdańskiej Stoczni „Remontowej".
5 grudnia 2011 r. nastąpiło wodowanie kadłuba
Prezydent B. Komorowski przekazuje banderę
i rozpoczęto zabudowę wnętrza. Podzielono go na
pomieszczenia: mesy, kubryku, kabiny kapitańskiej,
bosmańskiej i kabin oficerskich. W ramach dostaw
sprzętu elektronicznego Ŝaglowiec wyposaŜono
w radar, odbiornik Navtex, AIS, GPS, wiatromierz,
echosondę i telefon satelitarny. Wykonano instalację
elektryczną i grzewczą. Na początku lipca 2012 postawiono maszty. W ciągu lata na dziobie zainstalowano bukszpryt.
W połowie września umieszczono Ŝaglowiec
w suchym doku w celu zamontowania ostatnich elementów w części dennej i przy okazji połoŜenia
ostatnich warstw lakieru.
Pod koniec września dokonano ponownego wodowania.
30 października na Targu Rybnym w Gdańsku
Prezydent na pokładzie „Generała Zaruskiego”
odbyła się uroczystość podniesienia bandery, którą
przekazał Prezydent Bronisław Komorowski - spraPlanuje się, Ŝe w kwietniu 2013 „Generał Zaruski”
wujący przez cały czas remontu Patronat Honorowy.
wypłynie
w pierwsze rejsy szkoleniowe.
Jacht spędzi zimę w Marinie Gdańsk. Trzeba
jeszcze przeprowadzić testy silnika na wodzie
S.Wasijew w oparciu o tekst K. Ostrowskiej w Magazynie dla
i próbne rejsy pod Ŝaglami.
śeglarzy „WIATR”
„ROZDARCIA KRONIKA CZYTANA PO LATACH” Stanisław Leszczak
Dziękujemy Druhowi j. kpt. Ŝ.w. Stanisławowi Leszczakowi za Jego
ksiąŜkę – dokument.
Jej treść wypełnia lukę w spisanej i wydanej w 1995 r. przez Stanisława Kobylińskiego i Stefana Wasiljewa „Historii Ligi Morskiej Okręgu Łódzkiego w latach
1925-1995”- związanej z powstaniem przy Zarządzie Okręgu Łódzkiego Ligi Morskiej pierwszej Łódzkiej Wodnej DruŜyny Harcerskiej im. Generała Mariusza Zaruskiego zarejestrowanej 15. III. 1947 r. w Komendzie Chorągwi Łódzkiej z nadanym
numerem 41.
Opisane osiągnięcia sportowe i organizacyjne tej druŜyny oraz zapał z jakim one
były budowane stanowią przykład patriotyzmu naszego pokolenia.
Redakcja „Łódki
19
Z pokłonem, modlitwą i ogniem pamięci
W Dniu Zmarłych 1 listopada 2012 r. u naszych Wielkich, pełniących wieczną marynarską wachtę na
łódzkich cmentarzach, byliśmy z pokłonem, modlitwą i ogniem pamięci.
W Rudzie
Ś/p wiceadmirałowi Zdzisławowi Studzińskiemu, jego Dziadkom i Rodzicom, patronowi Bractwa Ligi
Morskiej i Rzecznej w VI Liceum Ogólnokształcącym im. Joachima Lelewela.
Na Cmentarzu Starym przy ulicy Ogrodowej
III prezesowi łódzkiej Ligi Morskiej i Rzecznej (Kolonialnej) w latach 1932 – 1933,patronowi Bractwa
LMiR w Szkole Podstawowej nr 1 im. A. Mickiewicza Ś/p Aleksemu Wincentemu RŜewskiemu pierwszemu Prezydentowi Miasta ŁODZI ( 1919 – 1923 ).
I członkowi honorowemu Zarządu Okręgu Łódzkiego Ligi Morskiej i Rzecznej ´1925 Ś/p Marianowi Cynarskiemu II Prezydentowi Miasta ŁODZI ( 1923 – 1927 ).
XIV Targi śeglarstwa i Sportów Wodnych POLAND BOATSHOW
W dniach 16-18 listopada 2012 odbywały się
w Łodzi XIV Targi śeglarstwa i Sportów Wodnych
POLAND BOATSHOW. Obok czysto komercyjnej
funkcji jaką pełnią Targi było to wielkie święto miłośników sportów wodnych. MoŜna było zobaczyć
jachty, na widok których moŜna być dumnym, Ŝe
skonstruowane i wytworzone zostały w Polsce.
Gładkość i połysk kadłubów jachtów Ŝaglowych
i motorowych na najwyŜszym poziomie.
Cieszyła obecność stoiska PZś, Szkoły pod śaglami, wielu ofert spływów kajakowych, warsztatów
poświęconych technikom takielarskim - starej i odchodzącej w zapomnienie sztuce Ŝeglarskiej, jaką
jest wiązanie węzłów i splotów itp.
Targi były takŜe okazją do spotkań i rozmów ludzi „przeŜartych do cna” pasją Ŝeglarstwa, kajakarstwa, wędkarstwa i włóczenia się po i obok obszarów
wodnych.
Bardzo sympatyczne były rozmowy z kapitanem
Krzysztofem Baranowskim, podpisującym swoje
nowe, pięknie wydane, ksiąŜki i Jego Ŝoną panią
Bogumiłą Wander, która strzegł wierny pies rasy
York.
Nie odmówiliśmy sobie takŜe przyjemności odwiedzenia stoiska naszego kolegi j.kpt.Ŝ.w.Andrzeja
Janowskiego –właściciela najstarszej stoczni jachtowej w Głownie.
Wśród zwiedzających byli, między innymi, członkowie
Okręgu
Łódzkiego
Ligi
Morskiej
i Rzecznej. Redakcję Biuletynu Informacyjnego
„Łódka” reprezentował Kolega Stanisław Kobyliński, który obszedł Targi bardzo dokładnie, zbierając
wszelkie pisane informacje, które przydadzą się
w propagowaniu sportów wodnych w czasie pobytu
na zebraniach Szkolnych Kół LMiR.
20
Stanisław Kobyliński (po prawej) „negocjuje!” zakup jachtu
Tekst S. Wasiljew zdjęcie St. Kobyliński
Z kart historii naszej floty - dział prowadzi dr Mieczysław Prosnak
Generał Zaruski
W latach 1938-1939 zbudowano w Szwecji na zamówienie Ligi Morskiej i Kolonialnej nowoczesny
jacht pełnomorski, pierwszy z planowanej serii 10 jednostek. Statku nie odebrano z powodu wybuchu
II wojny światowej, został więc wcielony pod nazwą „ Kryssaren” do szwedzkiej marynarki wojennej.
Zwrócony w styczniu 1946 r. i przyholowany do kraju, otrzymał nazwę „Generał Zaruski” ( później przejściowo „Młoda Gwardia” i –ostatecznie- „Mariusz Zaruski”. Zbudowano go w stoczni B.Lunda w Ekenus
(Szwecja). Miał on pojemność 71 BRT i około 10 NRT, długość przez pokład 25,30 m (całkowita z bukszprytem 28,00 m), szerokość 5,80, zanurzenie 3,50m, oŜaglowanie kecza gaflowego o powierzchni 309 m,
2 silniki spalinowe Bolinder o łącznej mocy 90 KM, 2 śruby napędowe, prędkość pod Ŝaglami do około 9-10
węzłów. Załoga stała liczyła 3 ludzi, a wraz z 29 uczniami łącznie 32 ludzi.
Był to jacht kilowy, o konstrukcji drewnianej i wysokich walorach morskich, największy z ówczesnych
jednostek sportowych w kraju. Silniki parokrotnie wymieniano, początkowo na 2 silniki June Munkt
90 KM, a po 1960 r. 2 silniki Albin motor o mocy 150 KM. Statek ten zdobył sobie stałą pozycję w polskim
Ŝeglarstwie słuŜąc kolejno w Lidze Morskiej w Ustce, w latach 1949-1950 w czarterze SłuŜby Polsce, a od
1953 przejęty przez Ligę Przyjaciół śołnierz, stał się jednym z najbardziej znanych jachtów tego okresu.
Wsławił się teŜ głośnym rejsem arktycznym na Spitsbergen w 1975 r.
Uzupełnienie Redakcji 1982- Pierwszy rejs Bractwa śelaznej Szekli na Zaruskim. 1993.- Rejs z niepełnosprawnymi
do Maarianhaminy (szw. Mariehamn).W połowie lat 90. wyczarterowany prywatnej osobie (szkutnikowi przeprowadzającemu jego remonty). Pływał głownie w rejsach z młodzieŜą, lecz takŜe w zimowe rejsy sylwestrowe
(2000/2001, 2001/2002). Na wiosnę 2003 wskutek braku remontów utracił klasę PRS i został wyłączony z eksploatacji i zacumowany w Jastarni.
Od sierpnia 2003 przekazany pod opiekę fundacji Polskie śagle im. Gen. Zaruskiego, zamierzającej wyremontować jacht i przywrócić mu funkcję zaplanowaną jeszcze przed wojną – szkolenie Ŝeglarskie młodzieŜy. Przeprowadzony na slip stoczni rybackiej we Władysławowie w maju 2005 roku. Pod koniec 2006 roku szeroko zakrojony remont został przerwany na skutek wycofania się głównego sponsora – Poczty Polskiej. 15 września 2008. podpisano
list intencyjny dotyczący przejęcia Ŝaglowca przez miasto Gdańsk.
21
Z kart historii Ŝaglowców – dział prowadzi kpt. ś. W. Henryk Grunert
NAZWA/ Name
„CUAUHTÉMOC "
NAZWA/ Name
„DUNBRODY "
22
Port macierzysty / Registered port
Acapulco
Bandera / Flag
MEX
Typ oŜaglowania/Typ of rigging
Bark/ Bark
Rok budowy / Year built
1982
Stocznia / Yard:
Astilleros y Talleres Celaya, Bilbao
Wyporność / Displacement
?
TR/RT
Długość całkowita / Overall lengh
90,50 m
Długość kadłuba / Lenght (hull):
78,50 m
Szerokość / Breadth:
12,00 m
Zanurzenie / Draught
5,20 m
Wysokość / High:
? m
Powierzchnia Ŝagli / Sail area
2200 m²
Kadłub / Ship's hull
Stalowy/Steel
Silnik / Engine
Caterpillar Diesel
Moc maszyn / Power:
1125 KM / PS
Vmax / Speed silnik/Ŝagle engine /full saile
? węzły / knots
Załoga/Crew: stała/kadeci regular/cadets
?
Poprzednia nazwa/ Previous name
Dodatkowe inform. / Additiomal info
http://www: semar.gob.mx/
http://www: tallship-fan.de/
Bark szkoleniowy nazwany imieniem ostatniego władcy
Azteków (1495-1525).
Lipiec 1981 - połoŜenie stępki;
9 styczeń 1982 – wodowanie;
Lipiec 1982 - przekazanie meksykańskiej Marynarce Wojennej.
Udział w:
1985- Sail Amsterdam;
1989- Sail Rouen;
1990- rejs dookoła świata;
1992- Transatlantic Columbus Regatta;
1993- opłynięcie Cape Horn - Cutty Sark Races;
1994- Sail Rouen;
1996- Sail Baltic Sea;
1997- Sail Osaka;
1998- Sail Lisbon - Cutty Sark Tall Ships Races;
1999- Sail Australia;
2000- Sail Baltic Sea.
22
Port macierzysty / Registered port
New Ross
Bandera / Flag
IR
Typ oŜaglowania/Typ of rigging
Bark/ Bark
Rok budowy / Year built
2000
Stocznia / Yard
New Ross Boatyard
Wyporność / Tonnage
?
TR/RT
Długość całkowita / Overall lengh
53,70 m
Długość kadłuba / Lenght (hull):
?
m
Szerokość / Breadth:
8,20 m
Zanurzenie / Draught:
4,30 m
Wysokość / Air Draft:
?
m
Powierzchnia Ŝagli / Sail area
960 m²
Kadłub / Ship's hull:
Drewniany/Wood
Silnik / Engine
2 Zyl. Diesel
Moc maszyn / Power:
220 KM / PS
Vmax/Speed silnik/Ŝagle engine /full saile
?
węzły/knots
Załoga / Crew stała/kadeci regular/cadets
?
Poprzednia nazwa/ Previous name
Dodatkowe inform. / Additiomal info
http://www: dunbrody.com/
http://www: tallship-fan.de/
Jest to replika trzy masztowego drewnianego barku
zbudowanego w Quebeck w 1845 na zamówienie rodziny Graves z New - Ross, Irlandia.
W latach 1845 do 1870 kursował regularnie przewoŜąc emigrantów z Irlandii do Nowego Świata
(USA i Canada).
Replika barku zbudowana w 2000r. jest zacumowana w New. Ross na rzece Barrow w Irlandii. Organizowane są na nim wystawy edukacyjne pokazujące Ŝycie
pasaŜerów w czasie rejsu z New Ross do Nowego
Świata w połowie lat ubiegłego wieku. Wystawa jest
wynikiem szeroko zakrojonych badań prowadzonych
przez organizację Kennedy Trust nad dokumentami
takimi jak: oryginalne dzienniki okrętowe barku „Dunbrody", listy pasaŜerów i ich zapiski. Statek i wystawę
moŜna oglądać od maja 2001 w porcie New Ross przy
nabrzeŜu rzeki Barrow.
NAZWA/ Name
„EAGLE"
NAZWA/ Name
„EARL of PEMBROKE "
22
Port macierzysty / Registered port
New London
Bandera / Flag
USA
Typ oŜaglowania/Typ of rigging
Bark/ Bark
Rok budowy / Year built
1936
Stocznia / Yard:
Blohm & Voss, Hamburg,GER
Wyporność / Displacement
1824
TR/RT
Długość całkowita / Overall lengh
89,70 m
Długość kadłuba / Lenght (hull):
80,70 m
Szerokość / Breadth:
11,90 m
Zanurzenie / Draught
5,20 m
Wysokość / High:
45,70 m
Powierzchnia Ŝagli / Sail area
1983 m²
Kadłub / Ship's hull
Stalowy/Steel
Silnik / Engine
Caterpillar Diesel
Moc maszyn / Power:
1000 KM / PS
Vmax / Speed silnik/Ŝagle engine /full saile
10,5/17 węzły / knots
Załoga/Crew: stała/kadeci regular/cadets
65/180
Poprzednia nazwa/ Previous name
Horst Wessel
Dodatkowe inform. / Additiomal info
http://www: uscgg.mil/hg/eagle
http://www: tallship-fan.de/
3 masztowy bark, został zbudowany w 1936 roku w Hamburgu jako
szkolny okręt Niemieckiej Marynarki Wojennej i nadano mu imię
„Horst Wessel" - imię i nazwisko nazisty niemieckiego. śaglowiec od
1939r. podczas II W.Ś. pełnił na Bałtyku rolę transportowca wojennego. Po 1945r w ramach reparacji wojennych przekazany USA. Został
wcielony do floty US Coast Guard (załoŜonej w 1790r) jako Ŝaglowiec
szkolny Coast Guard Academy i nadano mu nazwę „Eagle" (Orzeł),
która wywodzi się z tradycji i historii amerykańskich kutrów celnych.
Co
roku
odbywa
rejs
szkoleniowy
po
europejskich
i środkowo-amerykańskich wodach takŜe wychodzi w krótkie rejsy na
zachodnim Atlantyku
Brał udział w: 1976r w obchodach 200 rocznicy USA a takŜe
w uroczystościach z okazji 500 lecia odkrycia przez Kolumba Ameryki.
W latach 1981/82 przechodzi modernizację i remont podczas którego
zamontowano dodatkowe grodzie wodoszczelne. Brał takŜe udział
w Cutty Sark 1996 w Rostocku, podczas którego odwiedził rodzimą
stocznię Blohm & Voss w Hamburgu, gdzie był zwodowany
1998 - Tall Ship Races - Dublin; 2000 - New York Parade 2005 - Trafalgar 2000 International Fleet Review.
Siostrzane Ŝaglowce: „Sagres II" ex „Albert Leo Schageter"1937),
„Mircea"(1938), „Tovarishch" ex „Gorch Fock"(1933)
Gorch Fock II" (1958) zbudowany wg tych samych planów lecz trochę mniejszy.
23
Port macierzysty / Registered port
Bristol
Bandera / Flag
GB
Typ oŜaglowania/Typ of rigging
Bark/ Bark
Rok budowy / Year built
1945/1994
Stocznia / Yard
A.Svenson, Pukavik/SWE
Wyporność / Tonnage
350 TR/RT
Długość całkowita / Overall lengh
48,00 m
Długość kadłuba / Lenght (hull):
44,00 m
Szerokość / Breadth:
7,20 m
Zanurzenie / Draught:
3,20 m
Wysokość / Air Draft:
92,50 m
Powierzchnia Ŝagli / Sail area
910 m²
Kadłub / Ship's hull:
Drewniany/Wood
Silnik / Engine
2 Zyl. Diesel
Moc maszyn / Power:
300 KM / PS
Vmax/Speed silnik/Ŝagle engine /full saile
9/? węzły/knots
Załoga / Crew stała/kadeci regular/cadets
15-13/25
Poprzednia nazwa/ Previous name
Orion
Dodatkowe inform. / Additiomal info
http://www: square-sail.com/
http://www: tallship-fan.de/
http://www:charterworld.com/
Został zbudowany przez szwedzką stocznię jako jeden
z ostatnich 3 masztowych szkunerów handlowych w 1945r.
Był przeznaczony do przewozu drewna w Ŝegludze po Bałtyku i na wschodnie wybrzeŜe Anglii. Wycofany z Ŝeglugi
w 1974r i postawiony w Thisted /DK. W 1979r został zakupiony przez stowarzyszenie Square Sail.
W 1985r został poddany całkowitemu odrestaurowaniu
i przebudowie
W 1994r wchodzi do słuŜby na morzu jako 18-to wieczny
3 masztowy bark. W swojej bogatej historii był wykorzystany
przy produkcji takich filmów jak: „Hornblower Series III" „Treasure Island", „A Respectable Trade", „Moll Flanders" „Shaka
Zulu", „Cutthrodat Island", „Wives & Daughters", „Frenchman's Creek", „Longitude".
NAZWA/ Name
„ELISSA"
NAZWA/ Name
Port macierzysty / Registered port
Galveston
Bandera / Flag
USA
Typ oŜaglowania/Typ of rigging
Bark/ Bark
Rok budowy / Year built
1877
Stocznia / Yard:
A. Hall & Co., Aberdeen
Wyporność / Displacement
650 TR/RT
Długość całkowita / Overall lengh
61,40 m
Długość kadłuba / Lenght (hull):
45,40 m
Szerokość / Breadth:
8,50 m
Zanurzenie / Draught
3,20 m
Wysokość / High:
30,39 m
Powierzchnia Ŝagli / Sail area
1115 m²
Kadłub / Ship's hull
Stalowy/Steel
Silnik / Engine
Diesel V12-92
Moc maszyn / Power:
450 KM / HP
Vmax / Speed silnik/Ŝagle engine /full saile
? węzły / knots
Załoga/Crew: stała/kadeci regular/cadets
~ 65
Poprzednia nazwa/ Previous name „Pioneer”, „Achaeos”, „Christophoros”, „Gustaf”, „Fjeld”
Dodatkowe inform. / Additiomal info
http://www: tsm-elissa.org/
http://www: tallship-fan.de/
budowany w stoczni Alexander Hall w Aberdeen w Szkocji w 1877r
jako statek towarowy pływający pod banderą Wielkiej Brytanii. W 1897
zostaje sprzedany Norwegom i przemianowany na „Fjeld", którzy nie
zmieniając mu takielunku w dalszym ciągu eksploatują go jako Ŝaglowiec towarowy. W 1911r sprzedany armatorowi szwedzkiemu, który
w 1912r zmienia mu nazwę na „Gustaf". W 1918r w czasie remontu
wyposaŜony zostaje w silnik oraz przetaklowany na brygantynę.
W 1930r sprzedany do Finlandii, gdzie zostaje przebudowany na
szkuner. Grecki armator kupuje go w 1959r i zmienia nazwę na „Christophorus". Zmiana nazwy następuje kolejno: w 1967–„Achaeos";
1969 – „Pioneer"
W 1961 w Pireaus przywrócony zostaje mu pierwotny takielunek.
Muzeum Morskie w San Francisko kupuje Ŝaglowiec w 1970r. A w 1972
sprzedaje go do Kanady, skąd w 1975r przechodzi na własność Galveston Historical Fundation. W 1977 przywrócona zostaje pierwotna
nazwa „Elissa". W latach 1979/82 przechodzi w Grecji remont, po którym przywrócona mu zostaje zdolność do Ŝeglugi a portem macierzystym staje się Galveston. Pierwszą podróŜ morską odbywa w 1985r.
W 1986r bierze udział w Tall-Ship paradzie w Nowym Yorku i uroczystościach Statuły Wolności W 1991r oficjalnie zostaje uznany za
obiekt Narodowej Historii USA. Obecnie jest centralnym obiektem
w Texas Seaport Museum w Galveston.
24
„EUROPA"
Port macierzysty / Registered port
Scheveningen
Bandera / Flag
NL
Typ oŜaglowania/Typ of rigging
Bark/ Bark
Rok budowy / Year built
1911/1994
Stocznia / Yard
Stülken, Hamburg,GER
Wyporność / Tonnage
? TR/RT
Długość całkowita / Overall lengh
55,60 m
Długość kadłuba / Lenght (hull):
48,60 m
Szerokość / Breadth:
7,45 m
Zanurzenie / Draught:
3,90 m
Wysokość / Air Draft:
33,00 m
Powierzchnia Ŝagli / Sail area
1250 m²
Kadłub / Ship's hull:
Stalowy/Steel
Silnik / Engine
2 x Caterpillar
Moc maszyn / Power:
2x365 KM / HP
Vmax/Speed silnik/Ŝagle engine /full saile
? węzły/knots
Załoga / Crew stała/kadeci regular/cadets
69
Poprzednia nazwa/ Previous name „Senator Brockes", „Elbe 4";
„Elbe 3"; „Elbe 2"
Dodatkowe inform. / Additiomal info
http://www: tallship-fan.de/
http://www:barkeuropa.com/
Bark pod nazwą „Senator Brockes" został zbudowany w 1911r jako
statek szkolny dla potrzeb marynarki handlowej. Później został przebudowany na latarniowiec i funkcję tą pełnił przez 70 lat jako „Elbe 4",
„Elbe 3", „Elbe 2". W 1985 kupiony przez Holendrów. Od 1986 do 1994
został poddany w Holandii generalnemu remontowi, modernizacji
i przebudowie na 3-y masztowy bark. Od tamtego czasu uczestniczy
w regatach i zlotach Ŝaglowców a takŜe świadczy usługi czarterowe.
Charakterystyczną cechą barku jest zestaw dodatkowych Ŝagli bocznych, dzięki którym moŜliwe jest osiąganie większych prędkości. Z
tego powodu bark otrzymał przydomek „Włóczęga oceanów". Ze
względu na piękną sylwetkę grał w filmie i stanowił tło opery „Latający
Holender".
Uczestnictwo w regatach i zlotach Ŝaglowców
1885 - Sail Bremerhaven;
1996 - Cutty Sark Tall Ships Race;
1998 - Kieler Woche;
1998 i 1999 - Hanse Sail w Rostocku;
1998 - Hiorten Regatta z Karlskrony do Rostocku;
2000 - udział w Tall Ship BV Amsterdam oraz wyścig zorganizowany przez
ISTA z zawinięciem do portów południowej Ameryki;
2004 - 2005 rejsy do portów wschodniego wybrzeŜa Ameryki i Kanady rozpoczynające cykl wypraw na Antarktydę;
2007 - Sail Operation - wejście m. innymi do Szczecina.
LIGA MORSKA i RZECZNA
ZARZĄD OKRĘGU ŁÓDZKIEGO
Siedziba Pałac MłodzieŜy im. Juliana Tuwima
Al. Ks. Kardynała Stefana Wyszyńskiego 86
94 – 050 Łódź
Informacje o nas znajdziesz w Internecie na stronach:
Pałacu MłodzieŜy: www.palacmlodziezy.lodz.pl
Ligi Morskiej i Rzecznej: www.lmir.pl
zakładka „Wieści z Kół i Oddziałów”
portalu Ocalić od zapomnienia: www.ocalicodzapomnienia.eu
portalu Szkoły Podstawowej nr 139 w Łodzi www.sp139.edu.lodz.pl
portalu Szkoły Podstawowej nr 141 w Łodzi www.sp141lodz.pl
portalu VI Liceum Ogólnokształcącego im. J. Lelewela w Łodzi www.6lo.ayz.pl
Kalendarz
organizacyjnych
i
uroczystych
spotkań
łódzkich
wilków
morskich
w
roku
2013
14 lutego ( II czwartek) godz. 17 00 Łódzki Dom Kultury uroczystość zaślubin Polski z Morzem, Święto LMiR
11 kwietnia ( II czwartek ) godz. 17 00 Pałac MłodzieŜy Sesja Marynistyczna
13 czerwca ( II czwartek) godz. 1200 pod pomnikiem Marszałka J.Piłsudskiego uroczyste otwarcie DNI
MORZA w Łodzi
00
23 czerwca ( IV niedziela ) godz. 19 Stawy Stefańskiego Noc Świętojańska
10 października (II czwartek) godz. 17 00 Pałac MłodzieŜy Sesja Marynistyczna
08 listopada (II czwartek) godz. 12 00 Park M. Zaruskiego Stoki MłodzieŜowy Apel Niepodległościowy
12 grudnia (II czwartek) godz. 17 00 Pałac MłodzieŜy Spotkanie Wigilijne
Podaruj 1% podatku na morsko-rzeczną edukację młodzieŜy
Od 1925 roku działa w Łodzi na rzecz edukacji marynistycznej samofinansujące się Stowarzyszenie
Liga Morska i Rzeczna z Zarządem Głównym w Gdańsku.
MoŜecie Państwo wesprzeć nasze działania przekazując 1% podatku za rok 2012 . W zeznaniu podatkowym PIT w rubryce:
Inne informacje, w tym ułatwiające kontakt z podatnikiem wpiszcie:
1% dla Zarządu Okręgu Łódzkiego Ligi Morskiej i Rzecznej
Nazwa OOP Liga Morska i Rzeczna Zarząd Główny dla ZOŁ LMiR
Numer KRS 0000 11 75 42
Tu znajdziesz roczniki „Łódki”
1. Biblioteka Wojewódzka i Miejska w Łodzi im. Marszałka Józefa Piłsudskiego 90-508 Łódź ul. Gdańska 102
2. Centralne Muzeum Morskie 80-751 Gdańsk ul. Ołowianka 9/12
Tu znajdziesz miesięczniki i roczniki „Łódki”
3. Muzeum Morskie im. wiceadmirała Kazimierza Porębskiego przy VI LO ul. Podmiejska 21 w Łodzi
4. Archiwum Redakcji BI „Łódka” 93-434 Łódź ul. Halki 9
5. ZG LMiR 80-828 Gdańsk ul. Długi Targ 11
Opracowanie
Stanisław Kobyliński -główny redaktor, Stefan Wasiljew –redaktor techniczny Mieczysław Prosnak – stały redaktor
artykułów historycznych, Eligiusz Sitek – redaktor korespondent, Henryk Grunert – stały redaktor artykułów o historii
Ŝaglowców i Marynarki Wojennej, Andrzej Wojnarowski - redaktor korespondent, Barbara Leszczyńska – poezja,
Jan Obrębski – sekretarz i fotoreporter Redakcji
Skład i opracowanie komputerowe Stefan Wasiljew [email protected]
25

Podobne dokumenty

Łódka 4_207_2014 - Liga Morska i Rzeczna

Łódka 4_207_2014 - Liga Morska i Rzeczna LIGI MORSKIEJ i RZECZNEJ ZARZĄDU OKRĘGU ŁÓDZKIEGO B.I.„ŁÓDKA” wyróŜniona w 2000 r. w XX lecie KOMANDORIĄ ŁÓDZKĄ w 2005 r. w XXV lecie BŁĘKITNĄ KOMANDORIĄ w 2008 r. Odznaką 90 lecia LMiR Nr 4/207

Bardziej szczegółowo