o jeżach - Nasze Jeże

Jeże wiosną
iin
nffo
orrm
ma
accjje
ep
po
od
dsstta
aw
wo
ow
we
e ii n
niie
e tty
yllk
ko
o
marzec
W cieplejszych regionach kraju pojawiają się pierwsze wybudzenia jeży z hibernacji - szczególnie tam, gdzie stopiły się już śniegi. W pierwszej kolejności budzą się jeże, które jesienią osiągnęły niewystarczającą wagę do przezimowania.
kwiecień
Wszystkie jeże już się wybudzają i aktywnie poszukują pożywienia. Poruszają
się głównie w swojej okolicy, ale jeśli pokarmu jest za mało, to przemieszczają
się też na sąsiednie tereny.
maj
Trwa intensywne żerowanie.
Samce wędrują w poszukiwaniu
partnerek. Wiele z nich wpada
pod
koła
samochodów
na
drogach i szosach.
Pod koniec miesiąca ciężarne
samice szukają kryjówek i
wytrwale
budują
legowiska
porodowe znosząc tam zrywane
przez siebie trawy, liście i siano.
Osłabiony po zimie jeż w gabinecie weterynarza.
strona 2/6
Zakres ochrony czynnej wobec jeży wiosną:
Podczas wiosennych porządków w ogrodach, parkach i sadach, nie wolno od
razu spalać pozostawionych jesienią stert liści, gałęzi, odpadów i śmieci. Należy najpierw ostrożnie - i koniecznie rękoma, a nie łopatą, grabiami czy widłami - sprawdzić, czy w stertach nie ma legowiska jeży. Jeśli jest, to nie
wolno legowiska ani jeża przenosić, a pozostawić nienaruszone do końca lipca. W przypadku nieopatrznego naruszenia legowiska, należy ostrożnie je
przykryć sianem, liśćmi lub sianem i obłożyć i gałęziami, gdyż najpewniej
jest to przygotowane miejsce do porodu.
Æ
Æ
Nie wolno pod żadnym
pozorem brać jeża na ręce chyba, że jest chory, ranny
lub
osłabiony.
Warto
dokarmiać spotkane jeże
wiosną wystawiając w dzień i
wieczorem mokrą i suchą
karmę dla kotów oraz płaskie
naczynie z wodą do picia.
Æ
Nie należy spuszczać luzem
psów bez kagańca. Uważać,
by psy nie rozdrapywały
legowisk
jeży,
by
nie
kaleczyły,
nie
wyciągały
jeżyków i by nie brały ich do
pyska!
Æ
Pod żadnym pozorem nie
wolno wypalać traw ani łąk!
Æ
Jeśli spotka się jeża chorego,
rannego lub osłabionego,
należy
zabrać
go
niezwłocznie
do
pudła
wyściełanego szmatkami i
zgłosić się do najbliższego
lekarza weterynarii.
Æ
Po opatrzeniu jeża wymagającego pomocy lekarza,
postępować zgodnie z jego
wytycznymi, zaś jeża przenieść do ogrzewanego pomieszczenia z oknem.
Duża samica wiosną w ogrodzie na polowaniu.
Dorosłego jeża wieczorem nie brać na ręce.
strona 3/6
Wydzielić w nim miejsce o powierzchni przynajmniej 1 m2 na czas leczenia,
a po wyleczeniu 2 razy większej. Ustawić karton o wymiarach ok. 30x30x30
cm (domek) zamykany od góry. W bocznej ściance domku wyciąć w narożu
otwór wejściowy 10x10 cm, zaś wnętrze wyłożyć ręcznikiem papierowym i
kawałkami takiego ręcznika porwanego na strzępy długości 4-5 cm w takiej
ilości, by jeż mógł się w nich zagrzebać.
Æ
Na jeden raz dajemy jeżowi
do jedzenia jedną czubatą
łyżkę
mokrej
karmy
Whiskas Junior oraz jedną
łyżkę suchej karmy Royal
Canin Kitten (karm nie
mieszać)
oraz
wystawić
płaskie naczynie z wodą do
picia. Nie podawać mleka!
Nie stać obok kojca w czasie,
gdy jeż wyjdzie do jedzenia.
Karmę wystawiać dwa razy
dziennie: o zmierzchu i
przed nocą.
Karmienie jeża w kojcu domowym.
Æ
Jeśli jeż jest osłabiony, przez pierwszych 5-7 dni podawać do jedzenia należy na jeden raz czubatą łyżkę mokrej karmy Whiskas Junior zmieszanej z
mleczkiem Royal Canin Convalescence Support Instant (dostępnym tylko u weterynarzy) - przygotowanym z jednej płaskiej łyżeczki proszku i 3 łyżeczek gorącej przegotowanej wody. Przed podaniem, mleczko ostudzić do
temperatury ok. 36 oC (temperatura ciała człowieka). Jeże są zwierzętami
nocnymi, tzn. w dzień śpią, zaś żerują od zmierzchu do świtu przez całą noc,
więc pamiętaj, żeby im nie przeszkadzać w dzień - kiedy śpią.
Æ
Nigdy nie karmić jeża mlekiem krowim, gdyż jeże nie trawią zawartej w nim
laktozy. Jeże mleko chętnie zjedzą, ale potem będą ciężko chorować i w
efekcie poniosą śmierć w męczarniach.
Æ
Do pomieszczenia z jeżem nie wprowadzać psów ani kotów, dzieci ani osób
postronnych. Jeżowi zapewnić spokój i bez potrzeby nie brać na ręce, zaś do
ważenia brać tylko w rękawiczkach. Ważyć codziennie na wadze kuchennej
jeża chorego lub w trakcie leczenia, zaś zdrowego raz na tydzień. Ważenie
przeprowadzać zawsze o tej samej porze - przed jedzeniem.
Æ
Kojec sprzątać codziennie, a do mycia nie stosować detergentów, lecz ciepłą
wodę z mydłem. Sprzątanie kojca wykonywać tylko wtedy, gdy jeże śpią w
domku - czyli w dzień - najlepiej z rana. Domek sprząta się wtedy, gdy jeże
same wyjdą z domku - czyli wieczorem.
strona 4/6
Æ
Po osiągnięciu stanu zdrowia
jeża
uznanego
przez
weterynarza jako zadowalający, przemieścić jeża wraz
z
domkiem
do
kojca
powierzchni przynajmniej 9
m2 w ogrodzie. Do domku
należy włożyć sporą garść
siana. Także i tutaj po
wystawieniu karmy, należy
natychmiast się oddalić (nie
stać obok), gdyż jeż musi
utrwalać naturalne dzikie
zachowanie
i
postrzegać
człowieka jako wroga.
Kojec dla jeży w ogrodzie do czasowego przetrzymania.
Æ
Gdy w nocy temperatura się podniesie do przynajmniej 9 oC, domek wraz z
jeżem w środku, po pierwszym karmieniu (o zmierzchu), przenieść jak najbliżej miejsca znalezienia jeża, ale w okolicy bezpiecznej. Nie może to być:
las, teren podmokły, łąka, pole orne ani otoczenie z hałasem czy zapachami
chemicznymi. Domek pozostawić na kilka dni, po czym można go zabrać.
Najlepszym miejscem do wypuszczenia jeża na wolność są: obrzeża lasów i
parków, stare ogrody, nieużytki, zarośla i zakrzaczenia oraz sąsiedztwo zabudowań wiejskich - jak najdalej od ruchliwych szos, ulic i agresywnych
psów.
Æ
Podczas opieki, codziennie uważnie przyjrzyj się odchodom jeża. Zdrowy jeż
powinien mieć odchody ciemne w odcieniu brązowym, granatowym, zielonym lub czarne, zwarte i w jednolitym kolorze. Jeśli w odchodach zauważy
się jaśniejsze wtrącenia podobne do ryżu, makaronu lub płatków owsianych,
będzie to oznaka, że jeż ma pasożyty wewnętrzne. Wówczas, należy pokruszyć ¼ tabletki Dehinel
Plus lub ¼ tabletki Pratel i
po zmieszaniu proszku z
przegotowaną wodą, trzeba
za pomocą strzykawki podać
jeżowi do pyszczka do
połknięcia. Po 12-14 dniach
dawkę powtórzyć mimo, iż
odchody nie będą budzić
zastrzeżeń.
Gdyby jeż odmawiał połknięcia preparatu, jedynym
wyjściem jest zakropić na
grzbiet jeża pomiędzy igły
na skórę jedną dawkę preCzłony tasiemca w odchodach jeża.
strona 5/6
preparatu Profender Spot-On „dla małych kotów” pojemności 0,35 ml. W
takim przypadku, drugiej dawki tego preparatu już nie należy stosować!
Æ
Jeże
nie
roznoszą
wścieklizny,
więc
jeśli
zauważysz na kolcach jeża
spienioną
ślinę
lub
zauważysz jak jeż obrzuca
się pienistą śliną, nie martw
się - to jest normalny objaw
u jeży, które w ten sposób
reagują, gdy napotkają nowy
dla nich zapach lub smak.
Æ
Jeże mogą mieć na sobie
kleszcze lub pchły, ale te
pasożyty nie przechodzą ani
na człowieka, ani na zwierzęta domowe i żywią się wyłączJeż obrzucający się pianą przy nowym zapachu.
nie na jeżach. Jeśli trafisz na
pojedyncze kleszcze, można je usunąć pęsetą - jeśli jeż pozwoli. Przy większej ilości - zwłaszcza pcheł - można na skórę jeża na grzbiecie nanieść 2-3
kropelki Frontline, ale nie więcej (jeśli jeż waży przynajmniej 400 G). Dawkując preparat, należy igły rozchylić, aby kropelki trafiły na skórę jeża.
Æ
Jeśli jeż jest wyraźnie brudny i waży przynajmniej 250 G, można go wykąpać w misce z ciepłą wodą napełnioną na 5-7 cm. Najpierw należy pozwolić
jeżowi pochodzić przez kilka minut w wodzie, a potem trzymając jeża na
dłoni lekko polewać wodą z
kubka
po
grzbiecie
uważając przy tym, by nie
zamoczyć mu uszu, noska i
oczu. Jeśli woda jest brudna,
wylać i nalać ciepłej wody
czystej
a
operację
powtórzyć. Po kąpieli jeża
należy
w
ciepłym
pomieszczeniu przetrzymać
go owiniętego w ręczniku
frotte najpierw jednym, a
potem w drugim - łącznie
przez 30 minut, by porządnie
wysechł.
Kąpiel jeża z użyciem wanny i szklanki.
strona 6/6
Æ
Jeże są zwierzętami nocnymi (w nocy żerują), zatem spotkany jeż w dzień
może być chory lub osłabiony i wtedy będzie wymagać pomocy człowieka.
Należy jednak postępować
ostrożnie, gdyż pod koniec
maja może to być samica w
ciąży lub matka karmiąca
młode. W takim przypadku,
nie wolno jej brać na ręce chyba, że jest ranna lub
chora. Należy ją natomiast
dokarmić karmą kocią, dać
wodę do picia w płaskim
naczyniu i zapewnić spokój.
Nie podawać mleka!
Jeże żerują od zmierzchu przez noc do rana.
Uwaga: Jeże objęte są ochroną ścisłą i zabronione jest przetrzymywanie
jeży bez uzasadnionego powodu oraz bez zezwolenia. Dlatego, jeśli ratowałeś
jeża wiosną, to jak tylko zajdą podane wyżej okoliczności, jeża należy niezwłocznie wypuścić do środowiska naturalnego. Zabronione jest sprzedawanie,
darowanie lub przekazywanie jeży.
Opracowanie i fotografie:
Polskie Stowarzyszenie Ochrony Jeży „Nasze Jeże”
Białystok, grudzień 2014 r.
________________________________________________________________
W przypadkach potrzeby przekazania jeży do opieki i rehabilitacji - kontaktować
się z naszym ogólnopolskim Pogotowiem Jeżowym nr tel. 505-140-960 lub
zgłaszać bezpośrednio do Opiekunów Jeży Polskiego Stowarzyszenia
Ochrony Jeży „Nasze Jeże” albo do Ośrodków Rehabilitacji Zwierząt (wykaz znajduje się na stronie www.naszejeze.org).
________________________________________________________________