„W stronę lokalnego, dzielnicowego punktu wsparcia działań

„W stronę lokalnego, dzielnicowego punktu wsparcia działań
obywatelskich – Bemowskiej Poradni Obywatelskiej –
Inkubatora Społecznego”
1. Przebieg procesu
Proces „W stronę lokalnego, dzielnicowego punktu wsparcia działań obywatelskich – Bemowskiej Poradni
Obywatelskiej – Inkubatora Społecznego zrealizowano na zlecenie i w partnerstwie z Centrum Komunikacji
Społecznej Urzędu m.st. Warszawy w dniach: 16 grudnia, 8 i 23 stycznia 2015, 5 lutego 2016.
Cel warsztatów:
Wypracowanie mechanizmu/systemu wsparcia działań obywatelskich na Bemowie.
W wyniku spotkań i prowadzonych dyskusji uczestnicy warsztatów stworzyli wstępną wizję miejsca
aktywności lokalnej, oddanego na potrzeby działań społecznych mieszkańców, organizacji pozarządowych i
grup nieformalnych.
Uczestnicy procesu:
Grupa inicjatywna.
W warsztatach wzięli udział reprezentanci organizacji pozarządowych, instytucji, samorządu lokalnego i
osoby działające w obszarze działań obywatelskich w Dzielnicy Bemowo: Jurgita Kraużlis, Bartłomiej
Mielczarek, Andrzej Adamczyk – Prezes Fundacji EDUSA, Aleksandra Krugły, Magdalena Niedźwiecka,
Paulina Fabrowska, Słoneczny Klub Czytających Rodziców, Zuzanna Włodarczyk i Aleksandra Żórawska
(Centrum Komunikacji Społecznej Urzędu m.st. Warszawy), Magdalena Latuch (Bemowskie Centrum
Kultury), przedstawiciel Biblioteki Publicznej w Dzielnicy Bemowo, pracownicy Urzędu Dzielnicy Bemowo.
Przebieg:
Spotkanie 16 grudnia poświęcone było wzajemnemu poznaniu się uczestników, przedstawieniu obszarów
działań jakie realizujemy, jak również nakreśleniu oczekiwań, co do udziału w spotkaniach oraz integracji
grupowej.
Spotkanie 8 stycznia miało charakter diagnostyczno-wydobywczy. Podczas spotkania określiliśmy obszary,
w których potrzebne jest wsparcie.
Zdiagnozowane przez nas zakresy wsparcia:













przestrzeni/lokalu dostępnego nieodpłatnie dla mieszkańców i organizacji pozarządowych
organizujących niekomercyjne spotkania / wydarzenia skierowane do lokalnej społeczności,
stworzenia grupy wolontariuszy wspierających działania społeczne (w tym np. kulturalne, związane
z pomocą osobom niepełnosprawnym i inne)
wiedzy i doświadczenia z zakresu organizowania działań/rozwoju działań,
budowania zaufania pomiędzy instytucjami a grupami inicjatywnymi działającymi na Bemowie,
angażowania wielu środowisk,
wsparcia w trudnych sytuacjach (m.in. w sytuacjach konfliktowych oraz spadku motywacji do
działania),
wsparcia w tworzeniu i budowaniu zespołu,
wymiany zasobów/umiejętności,
pozyskiwania finansów/środków na realizację działań,
logistyki terminowo-organizacyjnej,
promocji w celu budowania wiarygodności działań i inicjatyw realizowanych przez małe,
nieformalne grupy lub indywidualnych mieszkańców wśród ich potencjalnych odbiorców,
moderowania ważnych spotkań,
sieciowania,
ewaluacji.
Uczestnicy spotkania określili też zasoby, którymi byliby skłonni dzielić się w związku z potrzebami
wspólnych działań w dzielnicy, po wcześniejszym uzgodnieniu szczegółów tej współpracy:







wiedza z zakresu: przygotowania wniosków o dofinansowanie do różnego rodzaju programów
oferujących wsparcie na działania społeczne, edukacji antydyskryminacyjnej, doradztwa
zawodowego, HR, wolontariatu, potrzeb osób niepełnosprawnych, organizowania wydarzeń
niskobudżetowych, badań społecznych, wielokulturowości, tworzenia strategii, działania na styku
ngo-instytucja, funkcjonowania rady rodziców, zdobywania poparcia dla pomysłów ,
doświadczona kadra,
kontakty do różnorodnych grup (m.in. osób pracujących z rodzinami), instytucji, sieciowanie
(również z mediami),
informacje na temat programów wsparcia działań obywatelskich realizowanych przez Urząd Miasta
a skierowanych do organizacji pozarządowych i społeczników: pomoc w dopasowaniu programu do
obszaru i specyfiki działania,
lokal,
czas i kreatywność,
grafika, przygotowywanie materiałów promocyjnych.
Spotkanie 23 stycznia i 5 lutego doprowadziło nas do określenia konkretnej koncepcji Miejsca aktywności
lokalnej na Bemowie.
2. Koncepcja Miejsca aktywności lokalnej na Bemowie
IDEA
U podstaw koncepcji Miejsca aktywności lokalnej (MAL) leży idea stworzenia przestrzeni przyjaznej
mieszkańcom w Dzielnicy Bemowo, której czują się gospodarzami, do której mają chęć przyjść i np.
zrealizować swoją inicjatywę.
CEL
Nadrzędnym celem MAL jest aktywizowanie lokalnej społeczności. Cel ten będzie realizowany poprzez:



stworzenie warunków pozwalających na realizację działań społecznych i podnoszenie kompetencji
w tym zakresie;
promocję działań prospołecznych;
edukowanie o możliwościach partycypowania w procesach decyzyjnych na szczeblu
samorządowym.
ZASADY DZIAŁANIA:








zasada samopomocy,
zasada pomocniczości,
zasada partycypacji,
zasada samorządności,
zasada dobra wspólnego,
zasada dostępności: działania realizowane w MAL-u miałyby charakter niekomercyjny; dopuszcza
się organizację wydarzeń o charakterze składkowym (uczestnicy składają się na pokrycie kosztów
materiałów warsztatowych lub koszt transportu prowadzącego na warsztaty);
zasady organizacji zarządzania: orientacja na członka społeczności lokalnej i jego zaangażowanie;
ciągłości doskonalenia Miejsca aktywności lokalnej; wzajemne korzystne relacje z Urzędem
Dzielnicy Bemowo.
zasady organizacji oparte na współdecydowaniu i współodpowiedzialności za to miejsce, ze
wszystkich stron: gospodarza lokalu (BCK), animatora (opiekuna) i użytkowników przestrzeni.
Ważne jest, aby Miejsce aktywności
z niepełnosprawnościami fizycznymi.
lokalnej
było
dostosowane
do
potrzeb
osób
ADMINISTRACJA
Uczestnicy zasugerowali, aby instytucją zarządzającą przestrzenią Miejsca aktywności lokalnej było
Bemowskie Centrum Kultury. Osobą powołaną do zarządzania tym miejscem, powinien być koordynatoranimator, wybrany przez grupę inicjatywną MAL, Bemowskie Centrum Kultury oraz Centrum Komunikacji
Społecznej Urzędu m.st. Warszawy.
ZARZĄDZANIE
Ciałem decydującym o programie i sposobie zarządzania proponowaną instytucją byłby zespół
programowy, składający się z: koordynatora-animatora, przedstawicieli mieszkańców i organizacji
pozarządowych (wybranych na zasadach określonych wcześniej w regulaminie), pracownika (lub
pracowników) z Działu Animacji Kultury Bemowskiego Centrum Kultury, pracownika Wydziału Komunikacji
Społecznej z Urzędu Dzielnicy Bemowo oraz pracownika Biblioteki Publicznej Dzielnicy Bemowo.
Spotkania zespołu projektowego odbywałyby się poprzez zwoływania zebrania przez koordynatoraanimatora lub innych przedstawicieli zespołu. Zespół programowy spotykałaby się w Miejscu aktywności
lokalnej, na bieżąco komunikowały się między sobą przy użyciu komunikacji elektronicznej.
Koncepcja zespołu programowego jest dla mieszkańców przejawem chęci by to miejsce było
demokratycznie i partycypacyjnie zarządzane. Jej wyrazem może być tzw. zespół programowy. Ważne jest,
aby ciało zarządzające przestrzenią i programem ustaliło szczegółowy regulamin odnoszący się do zasad
panujących w Miejscu aktywności lokalnej. Regulamin zostanie ustalony przez zespół programowy podczas
spotkań przy tzw. Okrągłym Stole (cykliczne spotkania przedstawicieli społeczności lokalnej, przedstawicieli
Centrum Komunikacji Społecznej, Bemowskiego Centrum Kultury oraz Wydziału Komunikacji Społecznej
Urzędu Dzielnicy Bemowo).
SPOSÓB ORGANIZACJI PRZESTRZENI ORAZ DZIAŁANIA DO REALIZACJI:



stworzenie mapy ngo i grup nieformalnych na Bemowie - celem takiego działania jest sieciowanie,
odnalezienie nowych potencjalnych użytkowników i odbiorców,
organizacja spotkań koordynatora-animatora z przedstawicielami poszczególnych grup
interesariuszy – cel: diagnoza potrzeb i zasobów (w spotkaniach wezmą udział członkowie Rady
Programowej – wymiennie),
realizacja działań informacyjnych, skierowanych do osób już aktywnych, zainteresowanych
działaniem MAL-u oraz do osób, które do tej pory nie podejmowały działań społecznych,
- prowadzenie warsztatów z konsultantem-architektem, zmierzających do zagospodarowania przestrzeni, z
uwzględnieniem jej mobilności, przystosowania do różnorodnych funkcji - organizacji przestrzeni bez barier,
np. dla osób niepełnosprawnych; zaopatrzenie w meble wielofunkcyjne lub samodzielne ich wykonanie (np.
np. we współpracy ze stolarzami, osobami zajmującymi się upcyklingiem, renowacją mebli itp.),
- zapewnienie zaplecza socjalnego, stanowiącego jednocześnie integralną część przestrzeni udostępnianej
na działania społeczne, tj. kuchni umożliwiającej nie tylko przygotowanie kawy/ herbaty itp. na potrzeby
spotkań organizowanych w MAL, ale także prowadzenie warsztatów kulinarnych,




przestrzeni o charakterze dostępnym i strategicznym, np. przestrzeni kuchennej, jako miejsce
herbaciano-kawowe, prowadzenia warsztatów kulinarnych przez Bemowskie Koło Gospodyń
Miejskich,
zorganizowanie przestrzeni, która byłaby miejscem testowania różnorodnych możliwości
aktywności społecznej, miejscem inkubowania pomysłów,
stworzenie Laboratorium Miejsca Aktywności Lokalnej jako miejsca i mechanizmu wspierania
działań początkujących bemowskich animatorów (działanie to, może być realizowane na wzór
Laboratorium Projektów Osiedla Przyjaźń: ), na podstawie programu szkoleniowo-regrantingowego.
zabezpieczenie puli środków na organizację spotkań z ekspertami / fachowcami z zakresu
partycypacji społecznej i animacji kultury oraz praktykami – społecznikami.
Rada Programowa wybierałaby tematy na podstawie diagnozy potrzeb; organizowałaby spotkania z
fachowcami, związanych z tematyką animacji kultury i animacji społecznej, lub organizowałaby cykl szkoleń
informacyjnych na temat narzędzi miejskich takich jak np. Inicjatywa Lokalna czy Budżet Partycypacyjny, na
temat pozyskiwania środków dofinansowania, organizacji warsztatów podnoszących kwalifikacje, a także
spotkania z przedstawicielami interesujących projektów i programów np. z koordynatorami Ru chu
Sąsiedzkiego,





zaplanowanie przestrzeni wymiany usług lub przedmiotów: np. przestrzeni na szkolenie, gdzie
narzędziem byłaby np. tablica ogłoszeń „szukamy/oddamy”,
zaplanowanie przestrzeni wymiany doświadczeń: organizacja koła samopomocowego, gdzie
uczestnicy wzajemnie uczą się na tym, co posiadają i tym, co potrafią zrobić,
zaplanowanie pracy (lub zatrudnienie) superwizora jako pomoc dla koordynatora, dla animatorów,
do ewaluacji działań i mediacji w trudnych sytuacjach,
na pewnym etapie rozwoju – z pojawieniem się potrzeby mapowania miejsc - organizowanie pracy
koordynatora w tzw. mikroterenie, jako pomoc merytoryczna dla grupy ludzi działającej w
określonym miejscu np. w spółdzielni mieszkaniowej, wspólnocie czy w swoim bloku mieszkalnym,
pozyskanie (wypożyczenie, na etapie tworzenia się MAL) sprzętu, niezbędnego do funkcjonowanie
MAL: projektor, materiały warsztatowe, kino plenerowe, sprzęt sportowy, WIFI, sprzęt biurowy, itp.
I-ETAP PRZYGOTOWANIA MAL:
1. Znalezienie miejsca dla Bemowskiego Miejsca aktywności lokalnej.
Odpowiedzialni za zadanie: Bemowskie Centrum Kultury i Urząd Dzielnicy Bemowo
m.st. Warszawy.
2. Rekrutacja i zatrudnienie koordynatora MAL na Bemowie.
Odpowiedzialni za zadanie: Centrum Komunikacji Społecznej Urzędu m.st. Warszawy, Bemowskie
Centrum Kultury; przy udziale mieszkańców Bemowa (grupy inicjatywnej).
3. Powołanie zespołu programowego, stworzenie i wypracowanie strategii działania, planu pracy i
planu operacyjnego na rozwój miejsca funkcjonowania Miejsca aktywności lokalnej.
Odpowiedzialni za zadanie: Bemowskie Centrum Kultury, mieszkańcy (w tym grupa inicjatywna),
koordynator MAL na Bemowie.
4. Ustalenie zasad funkcjonowania Miejsca aktywności lokalnej: w obszarze zasad i wartości, w trakcie
obrad przy tzw. Okrągłym Stole (cykliczne spotkania przedstawicieli społeczności lokalnej,
przedstawicieli Centrum Komunikacji Społecznej, Bemowskiego Centrum Kultury oraz Wydziału
Komunikacji Społecznej Urzędu Dzielnicy Bemowo. Odpowiedzialni za zadanie: Bemowskie
Centrum Kultury, mieszkańcy (w tym grupa inicjatywna), koordynator MAL na Bemowie.
5. Utworzenie strony internetowej; promocja działań MAL w ramach pakietu użytkowania w
przestrzeni; zorganizowanie akcji informacyjnej, promującej bemowski MAL; stosowanie zasady
wzajemności.
Odpowiedzialni za zadanie: Bemowskie Centrum Kultury, mieszkańcy (w tym grupa inicjatywna),
koordynator MAL na Bemowie.
6. Zorganizowanie i przeprowadzenie wizyt studyjnych i spotkań z koordynatorami MAL-i z innych
dzielnic Warszawy.
Odpowiedzialni za zadanie: Centrum Komunikacji Społecznej Urzędu m.st. Warszawy, koordynator
MAL na Bemowie.
7. Zapoczątkowanie tradycji bemowskich uroczystości związanych z promocją działań obywatelskich i
promocją organizacji/grup/instytucji zajmujących się działalnością obywatelską na Bemowie.
Odpowiedzialni za zadanie: Bemowskie Centrum Kultury, mieszkańcy (w tym grupa inicjatywna),
koordynator MAL na Bemowie.
8. Współpraca z Bemowską Biblioteką Publiczną.
Odpowiedzialni za zadanie: Bemowskie Centrum Kultury, mieszkańcy (w tym grupa inicjatywna),
koordynator MAL na Bemowie.
Współautorzy koncepcji Miejsca aktywności lokalnej na Bemowie: Jurgita Kraużlis, Bartłomiej Mielczarek,
Andrzej Adamczyk – Prezes Fundacji EDUSA, Aleksandra Krugły, Magdalena Niedźwiecka, Małgorzata
Leszko, Paulina Fabrowska, Słoneczny Klub Czytających Rodziców, Zuzanna Włodarczyk i Aleksandra
Żórawska (Centrum Komunikacji Społecznej Urzędu m.st. Warszawy), Małgorzata Sachryń i Ilona Sawicka
(Bemowskie Centrum Kultury w Dzielnicy Bemowo m.st. Warszawy).