1. Ogólne informacje o Węgrzech 1.1 Położenie geograficzne

1. Ogólne informacje o Węgrzech 1.1 Położenie geograficzne

1. Ogólne informacje o Węgrzech
1.1 Położenie geograficzne, ludność, obszar, stolica, języki urzędowe
Położenie geograficzne: Węgry (od 1 stycznia 2012 roku, zgodnie z Nową Konstytucją,
przestała obowiązywać nazwa Republika Węgierska) leżą w Europie Środkowej pomiędzy
45o44' a 48o35' szerokości północnej oraz 16o07' i 22o54' długości wschodniej. Obowiązuje
czas środkowo-europejski: GTM +1 godz. Czas letni: od ostatniej niedzieli marca do ostatniej
niedzieli października. Węgry są nieomal w całości położone w nizinnej i równinnej Kotlinie
Panońskiej. Na północy kraju znajdują się góry Wyszehradzkie, należące do Karpat
Średniogórze Północne – (pasma gór Börzsöny, Cserhát, Mátra, Bukowych, Tokajskich), na
zachodzie Przedgórze Alp (Góry Szoprońskie i Kőszeg). Względne różnice wysokości
dochodzą do 900-1.000 metrów. Najwyższe wzniesienie: Kékes (1.014 m), najniższy punkt:
Galyarét (78 m). Największe rzeki to: Dunaj (długość na obszarze Węgier - 417 km),
Cisa/Tisza (596 km) oraz Dráva i Rába. Na Węgrzech leży największe jezioro Europy
Środkowej – Balaton (powierzchnia 596 km2). Niedaleko miejscowości Hévíz znajduje się
największe na świecie jezioro termalne. Regiony geograficzne (7 regionów w systemie
klasyfikacji NUTS): Zachodni Kraj Zadunajski, Środkowy Kraj Zadunajski, Południowy Kraj
Zadunajski, Środkowe Węgry, Północne Węgry, Wielka Nizina Południowa, Wielka Nizina
Północna.
Ludność: 9,906 mln obywateli. Gęstość zaludnienia ok. 106,5 osób/km2; ok. 68% ludności
żyje w miastach. Struktura narodowościowa Węgrzy ok. 90%, (według ustawy LXXVII z 1993
r. o prawach mniejszości narodowych i etnicznych): Romowie (mniejszość etniczna) oraz
mniejszości narodowe: Niemcy, Słowacy, Chorwaci, Rumuni, Ukraińcy, Serbowie,
Słoweńcy, Polacy, Grecy, Bułgarzy, Rusini, Ormianie. Węgierska Polonia liczy obecnie
szacunkowo ok. 4 tys. osób. Liczba wszystkich samorządów mniejszości polskiej wynosi 52,
innych organizacji polonijnych ponad 20.
Obszar: Powierzchnia Węgier wynosi 93.030 km2, w tym wody śródlądowe o łącznej
powierzchni 690 km2 (0,74%).
Stolica: Budapeszt (obszar 525 km2, ludność ok. 1,7 mln osób). 2/3 miasta położone jest na
lewym brzegu Dunaju po stronie Pesztu, a 1/3 po stronie Budy. Inne większe miasta (2010):
Debreczyn/Debrecen (208 tys. mieszkańców), Segedyn/Szeged (170 tys.), Miszkolc/Miskolc
(168 tys.), Pécs (158 tys.), Győr (131 tys.), Nyíregyháza (118 tys.).
Język urzędowy: węgierski. W kontaktach handlowych, w pierwszej kolejności, język
angielski, a następnie niemiecki.
1.2 Warunki klimatyczne
Na Węgrzech dominuje klimat kontynentalny z wilgotną zimą i upalnym latem. Kraj
położony jest w niecce karpackiej. Wpływ frontów atmosferycznych jest złagodzony, co
sprawia, iż warunki klimatyczne są bardzo korzystne dla produkcji rolnej.
1.3 Główne bogactwa naturalne
Na Węgrzech występują stosunkowo różnorodne, choć mało zasobne złoża surowców
mineralnych. Najważniejsze z nich: złoża boksytu, węgla, gazu ziemnego oraz gorące źródła
wód leczniczych.
1.4 System walutowy, kurs i wymiana
Obowiązująca waluta miejscowa to Forint (HUF). Dopuszczone są do obiegu monety o
nominałach: 5, 10, 20, 50, 100, 2001 oraz banknoty: 500, 1.000, 2.000, 5.000, 10.000 i 20.000
HUF (oficjalny kurs forinta: http://english.mnb.hu/Root/ENMNB/Statisztika/data-andinformation/mnben_statisztikai_idosorok/mnben_elv_exchange_rates). Wymiany można
dokonać w bankach oraz punktach wymiany walut, prowadzonych przez różne firmy na
podstawie odpowiednich zezwoleń. W większości sklepów honorowane są karty kredytowe
VISA, VISA ELECTRON, EuroCard-MasterCard, CIRRUS itp.
1.5 Religia
Na Węgrzech istnieje różnorodność religijna. Ponad 50% stanowią katolicy, ok. 15 %
kalwini. Liczba wyznawców pozostałych religii (luteranie, unici, prawosławni, Żydzi,
wolnomyśliciele) wyraża się wielkościami jednocyfrowymi lub poniżej 1%. Ok. 25%
społeczeństwa to ateiści.
1.6 Infrastruktura transportowa
Łączna długość granic wynosi 2.242 km, z czego 1.586 km to granice wewnętrzne w ramach
UE, 656 km to granice zewnętrzne UE. Węgry graniczą z Austrią, Słowacją, Ukrainą,
Rumunią, Serbią, Chorwacją i Słowenią.
Przejścia graniczne dla międzynarodowego ruchu osobowego i towarowego poza Schengen:
- na granicy węgiersko-ukraińskiej:
Barabás - Koszino (drogowe: 7-19)
Beregsurány - Luzsanka (drogowe: 0-24 h)
Eperjeske - Uzlovoja (kolejowe: 0-24 h)
Lónya - Zvonkoje (drogowe: 8-16)
Tiszabecs - Vilok (drogowe: 0-24 h)
Záhony - Csop (drogowe, kolejowe: 0-24 h)
- na granicy węgiersko-serbskiej:
Hercegszántó - Backi Breg (drogowe: 0-24 h)
Tompa – Kelebija (drogowe: 0-24 h)
Kelebia - Subotica (kolejowe: 0-24 h)
Röszke - Horgos (drogowe, kolejowe: 0-24 h)
Tompa - Kelebia (drogowe: 0-24 h)
- na granicy węgiersko-chorwackiej:
Barcs - Terezino Polje (drogowe: 0-24 h)
Berzence - Góla (drogowe 0-24 h)
Beremend – Baranjsko Petrovo Selo (drogowe: 0-24 h)
Drávaszabolcs - Donji Miholjac (drogowe: 0-24 h)
Gyékényes - Koprivnica (kolejowe: 0-24 h)
Letenye - Gorican (drogowe: 0-24 h)
Magyarbóly - Beli Monastir (kolejowe: 0-24 h)
1
Monety znajdują się w obrocie od 15.06.2009 r., natomiast banknoty o tym nominale zostały wycofane z
obrotu z dniem 15.11.2009 r.
Mohács - Bezdán (wodne: 0-24 h)
Murakeresztúr - Kotoriba (kolejowe: 0-24 h)
Udvar - Knezevo (drogowe: 0-24 h)
Komunikacja drogowa:
Węgry dysponują autostradami o łącznej długości 882 km. Długość sieci dróg 31.698 km.
Długość dróg krajowych 7.958 km. Mapa połączeń drogowych:
http://intermap.aak.hu/Sitecontent/Map/MapDefault.aspx?lang=en.
Główne autostrady (www.autopalya.hu):
M0 – obwodnica wokół Budapesztu,
M1 – Budapeszt-Győr-Hegyeshalom (w kierunku Austrii i Słowacji),
M3 – Budapeszt-Füzesabony-Nyiregyháza (w kierunku Rumunii i Ukrainy),
M5 – Budapeszt-Kecskemét-Szeged (w kierunku Serbii),
M6 – Budapeszt-Dunaujváros (w kierunku Chorwacji),
M7 – Budapeszt-Siófok-Nagykanizsa (w kierunku Chorwacji).
Dopuszczalna prędkość wynosi: autostrady – 130 km/godz., drogi szybkiego ruchu – 110
km/godz., inne drogi – 90 km/godz., obszar zabudowany – 50 km/godz.
System opłat za przejazd na autostradach o różnym okresie ważności2:
http://www.toll-charge.hu/Toll-tariffs/Pricing-2013/
Koszt e-winiety (HUF) w 2013 roku
2
Od 2008 r. nie stosuje się naklejek na szybę; paragon jako dowód uiszczenia opłaty winien być
przechowywany przez okres jednego roku od daty zakupu.
D1: motocykl oraz samochód osobowy do 3,5 t
B2: autobus
dzienna
-
tygodniowa3
2.975
13.385
miesięczna
4.780
21.975
roczna
42.980
199.975
Samochody ciężarowe do 7,5 t oraz powyżej 7,5 t i powyżej 12 t objęte zostały opłatami nowego
elektronicznego system opłat drogowych na Węgrzech:
http://www.budapeszt.msz.gov.pl/pl/informacje_konsularne/tir/oplaty_drogowe/nowy_elektroniczny_
system_oplat_drogowych_na_wegrzech.
Infrastruktura kolejowa
Węgry są gęsto pokryte szlakami kolejowymi. Długość linii kolejowych wynosi 7.511 km
(2008) – w tym 2.622 linie międzynarodowe, 2.567 km linie zelektryfikowane, 36 km linie
szerokotorowe (przy granicy z Ukrainą) oraz 176 km linie wąskotorowe. Największą firmą
zarządzającą jest MAV Zrt. (Węgierskie Koleje Państwowe).
Infrastruktura lotnicza
Węgry posiadają połączenia lotnicze z prawie wszystkimi stolicami Europy. Po upadku linii
lotniczych Malév sytuacja na rynku lotniczym mocno się skomplikowała. Wzrosła ilość
połączeń realizowanych przez tanie linie lotnicze, w tym Wizzair, Ryanair i inne. Ważniejsze
porty lotnicze: Budapest-Lotnisko im. Ferenca Liszta (www.bud.hu) (obecnie funkcjonuje
wyłącznie Terminal nr 2; Terminal nr 1 został zamknięty), Debrecen, Győr-Pér, SármellékBalaton, Pécs-Pogány (szczegółowe informacje: http://www.hungaryairport.hu).
Transport wodny
Długość dróg wodnych wynosi ok. 1.600 km, z czego 85% wykorzystywane jest w systemie
ciągłym, 15% tymczasowo. 53% to drogi koryta Dunaju i jego odnóg, 47% Cisy i jej odnóg.
Połączenie szlakami wodnymi do Morza Czarnego, Morza Północnego.
1.7 Obowiązek wizowy
21 grudnia 2007 r. Węgry, wraz z ośmioma innymi nowymi członkami Unii Europejskiej,
dołączyły do strefy Schengen – obszaru bez kontroli na granicach wewnętrznych, tworzonego
przez 26 państwa. Kraje te przyjęły ujednolicone zasady wjazdu i krótkoterminowego pobytu
na ich terytorium. Kontrole na lotniczych przejściach granicznych zostały zniesione z dniem
30 marca 2008 roku
1.8 Wykaz świąt państwowych
Data
1 stycznia
15 marca
święto ruchome
3
Rodzaj święta
Nowy Rok
Rocznica Wiosny Ludów i walki o niepodległość 1848/1849; święto
narodowe
Poniedziałek Wielkanocny
Ważna przez okresępujących po dniu początkowym oznaczonym przez kupującego (w sumie 10 dni
kalendarzowych)
1 maja
święto ruchome
20 sierpnia
23 października
1 listopada
25-26 grudnia
Święto pracy, przystąpienie do UE
Zielone Świątki
Święto Św. Stefana, święto powstania państwa węgierskiego, święto
narodowe
rocznica proklamowania republiki i wydarzeń rewolucji 1956, święto
narodowe
Wszystkich Świętych
Boże Narodzenie