mięśnie dna miednicy

Swww.koala.krakow.pl
Anna Adamczyk-Lech
fizjoterapeutka spec. uroginekologia
MIĘŚNIE DNA MIEDNICY
Mięśnie dna miednicy są najważniejszą grupą mięśniową dla kobiet
w okresie okołoporodowym oraz w okresie menopauzy. Od tych mięśni zależy,
jak funkcjonują położone w ich obrębie narządy układu moczowo-płciowego i
wydalniczego.
Mięśnie te utrzymują narządy wewnętrzne (macicę, pochwę, pęcherz i odbytnicę)
w prawidłowym położeniu. Dzięki prawidłowemu funkcjonowaniu tych mięśni
możliwe jest zarówno wydalanie, jak i trzymanie moczu, stolca oraz gazów. Zdrowe
i sprawne mięśnie ułatwiają fizjologiczne ułożenie główki dziecka w kanale rodnym
podczas porodu. Lepiej ukrwione i unerwione szybciej reagują na bodziec, przez co
m.in. zwiększają satysfakcję seksualną.
Zaburzenia związane z mięśniami dna miednicy dotyczą 2x częściej kobiet niż
mężczyzn. Kobiety, ze względu na budowę ciała oraz ciążę i porody,
są w wyższej grupie ryzyka. Zaburzenia objawiają się incydentami nietrzymania
moczu, stolca, gazów i obniżeniem narządów rodnych. Pierwsze objawy choć
charakterystyczne zazwyczaj są bagatelizowane. Z czasem jednak wpływają na
jakość naszego życia, również seksualnego.
Bez względu na przeciwwskazania do aktywności kobieta w okresie ciąży powinna
zadbać o kondycję mięśni dna miednicy, aby nauczyć się w sposób prawidłowy je
napinać i rozluźniać oraz unikać czynności, które negatywnie wpływają na ich
funkcjonowanie.
Źródło: http://physioworks.com.au
Źródło: http://mojebrisko.cz
Centrum Rehabilitacji Koala, tel.: (+48) 691 838 168, e-mail: [email protected]
Swww.koala.krakow.pl
Czy jestem w grupie ryzyka?
1. Oddaję mocz bardzo często (więcej niż 7x na dobę).
2. Kiedy czuję parcie na pęcherz muszę od razu skorzystać z toalety.
3. W toalecie nie jestem w stanie powstrzymać strumienia moczu (to nie jest
ćwiczenie, test można wykonywać raz na kilka tygodni).
4. Korzystam z toalety w nocy.
5. Podczas kichania, kaszlu, śmiania się, wymiotów zdarza mi się popuszczać mocz.
Jeśli choć na jedno pytanie udzieliłaś odpowiedzi pozytywnej, oznacza to, że
powinnaś zadbać o swoje mięśnie dna miednicy.
Jak w sposób prawidłowy uruchomić dno miednicy?
Jakie objawy powinny mnie niepokoić i są wskazaniem do diagnozy
i terapii?
1. Uczucie ciążenia, ciągnięcia w dole brzucha.
2. Wybudzanie się w nocy w celu oddania moczu.
3. Uczucie gazów w pochwie.
4. Uczucie ciała obcego w pochwie.
5. Popuszczanie moczu w trakcie wysiłku, podczas śmiechu, podskoków, kaszlu,
kichania, wymiotów.
6. Nietrzymanie moczu, gazów, stolca.
7. Ból w trakcie współżycia.
8. Częste zaparcia, hemoroidy.
Centrum Rehabilitacji Koala, tel.: (+48) 691 838 168, e-mail: [email protected]
Swww.koala.krakow.pl
Jak zadbać o dno miednicy?
1. Korzystaj z toalety, kiedy odczuwasz taką potrzebę. Nie przetrzymuj moczu,
stolca bez potrzeby, nie korzystaj z toalety na zapas.
2. Nie przyj na mocz i stolec.
3. Pij około 1,5-2 l wody dziennie, unikaj napojów gazowanych, kawy, alkoholu.
4. Dbaj o regularne, lekkostrawne posiłki.
5. Nie dźwigaj.
6. Ćwicz mięśnie dna miednicy raz dziennie.
Podczas porodu:
1. Zadbaj o dogodną wertykalną pozycję do porodu.
2. Zadbaj o ochronę krocza w trakcie porodu (przygotuj krocze do porodu).
3. Unikaj chwytu Kristellera (pomoc ręczna w trakcie parcia).
W okresie połogu:
1. Zacznij wykonywać ćwiczenia dna miednicy jak najszybciej po porodzie.
1/3 kobiet nie jest w stanie napiąć mięśni dna miednicy w sposób zależny od woli,
także co trzecia kobieta po porodzie cierpi z powodu inkontynencji.
2. Przez pierwsze dwa tygodnie unikaj długotrwałego stania, siedzenia, chodzenia
(zaufaj sobie, obserwuj ciało).
3. Nie noś, nie dźwigaj ciężkich rzeczy do 6 tygodnia (noś tyle, ile waży dziecko).
4. Nie noś pasów poporodowych.
Centrum Rehabilitacji Koala, tel.: (+48) 691 838 168, e-mail: [email protected]
Swww.koala.krakow.pl
5. Dbaj o odpowiednie nawodnienie i regularne posiłki.
6. Nie siadaj na kroczu po porodzie (do czasu zagojenia).
7. Nie siadaj na poduszkach z „dziurą”, czy kołach ratunkowych.
8. Jak najszybciej po porodzie poddaj się kwalifikowanej rehabilitacji poporodowej.
Po 5-6 tygodniach można umówić się na wizytę kontrolną. Nie wykonuj forsownych
ćwiczeń (mięśni brzucha, podskoków) przez pierwsze 6 tygodni po porodzie. Do
roku po porodzie unikaj bardzo forsownych ćwiczeń. Przez pierwsze pół roku nie jest
wskazany jogging, tenis, squash itp.
9. Unikaj zaparć, hemoroidów.
10. Ćwicz dno miednicy za każdym razem, kiedy karmisz dziecko.
Jak ćwiczyć?
1. Ułóż się w wygodnej pozycji tak, aby rozluźnić brzuch, uda i pośladki.
2. Oddychaj swobodnie. Na wydechu wciągnij dno miednicy, na wdechu rozluźnij.
3. Powtarzaj każde ćwiczenie do 10 razy.
4. Jeśli będziesz czuła, że mięśnie się męczą, przerwij ćwiczenie i wróć do niego po
kilku godzinach.
5. Jeśli poczujesz napięcia w brzuchu, udach lub pośladkach, zmniejsz intensywność
ćwiczeń.
6. Ważniejsza jest jakość ćwiczeń niż ilość powtórzeń.
Centrum Rehabilitacji Koala, tel.: (+48) 691 838 168, e-mail: [email protected]
Swww.koala.krakow.pl
Ćwiczenie 1
Podciągnij mięśnie wokół cewki moczowej, pochwy i odbytu, utrzymaj 5-10 s i
rozluźnij.
Ćwiczenie 2
Wciągnij-rozluźnij jak najszybciej od pełnego napięcia do pełnego rozluźnienia.
Ćwiczenie 3
Wciągnij-odkaszlnij-rozluźnij.
Bez konsultacji ze specjalistą nie używaj stożków, ciężarków dopochwowych,
elektrostymulacji czy kulek gejszy.
Literatura:
1. Chiarelli P., 2007, Babski problem? Nietrzymanie moczu profilaktyka i terapia,
Dobry Początek, Poznań.
2. Köwing A., 2013, Fizjoterapia w zaburzeniach funkcjonalnych miednicy i
nietrzymaniu moczu, Kurs bazowy I, II skrypt kursu, RehaPlus, Kraków.
3. Rakowski A., 2011, Terapia manualna holistyczna, Centrum Terapii Manualnej,
Poznań.
4. Rechberger T., 2009, Nietrzymanie moczu i zaburzenia statyki dna miednicy u
kobiet, Termedia Wydawnictwa Medyczne, Poznań.
Centrum Rehabilitacji Koala, tel.: (+48) 691 838 168, e-mail: [email protected]
Swww.koala.krakow.pl
PRZYGOTOWANIE KROCZA DO PORODU
1. Ćwiczenia mm. Kegla
2. Masaż krocza
3. Aktywność fizyczna, aktywność seksualna
Masaż krocza
Kiedy zacząć?
34 tydzień
Czas trwania?
5 minut
Co stosować do masażu?
Olejek Weleda
Jak wykonać?
1. Rozprowadź olejek na palcach. Wprowadź palec/palce na ok. 3-4 cm
do pochwy.
2. Dociśnij palec w dół w stronę odbytu (aż do uczucia mrowienia lub
pieczenia).
3. Utrzymując docisk do dołu wykonaj palcem ruch tak jakbyś chciała
wewnątrz pochwy narysować literkę U (od jednej do drugiej strony).
4. Resztki olejku z okolicy krocza można zmyć ciepłą wodą lub pozostawić
do wchłonięcia.
Centrum Rehabilitacji Koala, tel.: (+48) 691 838 168, e-mail: [email protected]