Instalacje elektryczne - Grzegorz Strzeszewski

Transkrypt

Instalacje elektryczne
mgr inż. Grzegorz Strzeszewski
Zespół Szkół nr 2 w Wyszkowie
2013 r.
⋆ ⋆ ⋆
Nauka jest dla tych, którzy chcą być mądrzejsi, którzy chcą
wykorzystywać swój umysł do poznawania otaczającego nas
świata.
Jeżeli ktoś chce w życiu pozostać ciemny i głupi, to na takiego
nie ma siły. Musimy mu pozwolić takim zostać.
⋆ ⋆ ⋆
Wyjaśnienia powinny być tak proste jak jest to możliwe, ale
nie prostsze.
⋆ ⋆ ⋆
Łączniki niskiego napięcia
Zadaniem łączników elektroenergetycznych nn (niskiego napięcia)
jest sterowanie pracą odbiorników oraz konﬁgurowanie sieci i
instalacji elektrycznych.
Podział łączników ze względu na przeznaczenie i zdolność
łączeniową:
łączniki izolacyjne (odłączniki) – przeznaczone są do łączenia
obwodów w stanie bezprądowym;
łączniki robocze (rozłączniki) – przeznaczone są do łączenia
obwodów obciążonych prądami roboczymi;
łączniki zwarciowe – przeznaczone są do łączenia obwodów
obciążonych prądami roboczymi i zwarciowymi;
łączniki manewrowe – przeznaczone są do sterowania pracą
odbiorników. Mają dużą trwałość mechaniczną, łączeniową i
dużą znamionową częstość łączeń.
Parametry łączników niskiego napięcia
Najczęściej spotykane parametry znamionowe łączników nn:
napięcie znamionowe UN – jest to wartość skuteczna napięcia,
na którą została zbudowana i oznaczona izolacja łącznika;
prąd znamionowy ciągły IN – jest to największa wartość
skuteczna prądu, która może płynąć przez łącznik w dowolnie
długim czasie, nie powodując jego uszkodzenia;
zdolność wyłączania Iw – największa wartość spodziewanego
prądu, którą łącznik może przerwać określoną liczbę razy,
pozostając zdatnym do dalszej pracy;
trwałość mechaniczna – jest to największa liczba cykli
łączeniowych, którą nie obciążony łącznik może wykonać,
pozostając nadal zdolnym do pracy;
znamionowa częstość łączeń – jest to największa liczba cykli
łączeniowych (wykonana w ciągu jednej godziny), przy której
łącznik działa prawidłowo.
Sposoby gaszenia łuku, stosowane w łącznikach nn
W łącznikach suchych nn stosuje się następujące sposoby gaszenia
łuku elektrycznego:
szybkie wydłużanie łuku, przez zapewnienie dużych prędkości
rozchodzenia się styków;
naturalne wydłużanie się łuku w specjalnie ukształtowanym
układzie styków;
wydmuch elektromagnetyczny;
zastosowanie kilku przerw międzystykowych;
wymuszanie palenia się łuku w wąskich szczelinach komór
gaszeniowych, ceramicznych;
podział łuku na wiele łuków krótkich palących się pomiędzy
metalowymi płytkami komory gaszeniowej;
przerywanie łuku w próżni.
Przekaźniki termobimetalowe
Przekaźnik termobimetalowy powoduje otwarcie styków roboczych
stycznika z pewną zwłoką czasową, zależną od wartości płynącego
prądu w obwodzie głównym stycznika I.
5
Objaśnienia:
1 – bimetal roboczy,
2 – bimetal kompensujący wpływ
temperatury otoczenia,
3 – przycisk kasujący (rygiel),
4 – mechanizm regulacji prądu
zadziałania;
5 – zestyk sterowniczy, włączany
szeregowo w obwód cewki
stycznika.
Wyzwalacze elektromagnetyczne
Wyzwalacze elektromagnetycze stosowane są jako zabezpieczenia
zwarciowe w wyłącznikach samoczynnych.
Obja
nienia:
_
1 - uzwojenie;
2 - zwora elektromagnesu;
3 - zapadka zamka wycznika;
4 - spr yna;
5 - ruba regulujca prd zadziaania;
6 - styki wycznika;
7 - dwignia zwalniajca zapadk.
Wyłączniki zwarciowe nn
Wyłączniki zwarciowe przeznaczone są załączania i wyłączania obwodów
oraz urządzeń, w których płyną duże prądy.
Służą one przede wszystkim do samoczynnego wyłączania obwodu w
przypadku wystąpienia zwarcia.
Wycznik samoczynny:a) podstawowe elementy skadowe
wycznika; b) szkic budowy.
1 - podstawa wycznika;
4 - komora gaszeniowa;
6 - wyzwalacz cieplny
termobimetalowy;
8 - zamek;
10 - obudowa.
2,3 - styki robocze;
5 - wyzwalacz zwarciowy
elektromagnetyczny;
7 - cewka podnapieciowa;
9 - dwignia nap
du
Elektryczne źródła światła
Zadania i rodzaje elektrycznych źródeł światła
Podstawowym zadaniem elektrycznych źródeł światła jest przetwarzanie
prądu elektrycznego na promieniowanie widzialne. We współcześnie
stosowanym oświetleniu elektrycznym wykorzystywane są trzy
podstawowe grupy źródeł światła: żarowe, lampy wyładowcze oraz lampy
z diodami LED.
Do grupy źródeł żarowych zalicza się wszystkie odmiany żarówek
tradycyjnych oraz halogenowych.
Do grupy źródeł wyładowczych należą: świetlówki, lampy rtęciowe,
sodowe (wysoko i niskoprężne) oraz indukcyjne.
Źródłem światła w lampach LED jest zwykle niebieska dioda
elektroluminescencyjna i luminofor. Światło niebieskie, wytwarzane przez
diodę LED pobudza do świecenia luminofor umieszczony w obudowie
diody. Luminofor emituje światło żółtozielone, które zmieszane ze
światłem niebieskim diody daje światło białe. W zależności od rodzaju
luminoforu, można uzyskać biały kolor o różnej temperaturze barwowej.
Lampy diodowe służące do oświetlania posiadają cokół z gwintem E14
lub E27, który pozwala umieścić je w oprawie dla żarówek 230 V. Niskie
napięcie konieczne do zasilania diod świecących białych lub ciepło białych
jest w nich wytwarzane za pomocą przetwornicy impulsowej.
Podział elektrycznych źródeł światła
Wielkości charakteryzujące elektryczne źródła światła
moc znamionowa źródła światła PN [W];
napięcie znamionowe UN [V];
strumień świetlny Φ, mierzony w lumenach [lm], określający
całkowitą moc wypromieniowaną przez źródło światła w
zakresie widzialnym;
skuteczność świetlna η [lm/W], charakteryzująca efektywność
wytwarzania światła przez źródło, czyli ilość światła
wytwarzana z jednego wata mocy;
trwałość źródła światła T [h], określana jako suma godzin
świecenia w czasie którego źródło światła spełnia wymagania
norm. Trwałość T mierzona jest tysiącach godzin;
luminancja źródła L, mierzona w [cd/m2 ],jest to światłość w
danym kierunku przypadająca na jednostkę pozornej
powierzchni źródła.
Niektóre źródła światła
Układy sterowania oświetleniem – łącznik jednobiegunowy
Sterowanie pojedynczym punktem wietlnym
a) schemat jednokreskowy
b) schemat wielokreskowy
N
N
PE
L
PE
L
Układy sterowania oświetleniem – łącznik świecznikowy
(dwugrupowy, szeregowy)
b
b
a
a
N
N
PE
L
PE
La
a
Lb
b
N
PE
b
a
Układy sterowania oświetleniem – łączniki schodowe
N
PE
L
L
N
PE
Układy sterowania oświetleniem – dwa łączniki schodowe i
krzyżowy
PE
N
L
N
PE
L
Układ sterowania silnika trójfazowego za pomocą stycznika
a) schema łóny zasilania
L1
b) schemat rozwinięty sterowania
L1
L2
L3
F2
N
P
F1
K
5
4 6
P
P
Objaśnienia:
_
P - przekanik termiczny;
K !"#$%&
Ls '()p%( *#('$"z+ą!(
zadziałanie PT;
PZ, PW - przyciski sterujące
załączaniem i wyłączaniem
M
N
A1
K
A2
9
95
P
96
9
4
K
4
Ls
Układ sterowania silnika trójfazowego ze zmianą kierunku
wirowania
a) schemat g-ówny zasilania
L1
L1
L2
L3
N
PE
b) schemat rozwini,ty sterowania
21
W
22
95
PT
1 3 5
K1
2 4 6
96
21
1 3 5
PWL
K2
PWP 21
22
2 4 6
22
13
13
PZL
PT
.
3~
Objaśnienia:
_
K1 - stycznik do pracy w lewo;
K2 - stycznik do pracy w prawo;
PZL, PWL - przyciski steruj0ce
za70czaniem i wy70czaniem
silnika w lewo;
PZP, PWP - przyciski steruj0ce
za70czaniem i wy70czaniem
silnika w prawo
14
14
K2
K1
N
/1
K2
PZP 14
21
K1
22
K2
/2
1
2
13
13
K1
/1
14
21
22
/2
3
4
Opis układu sterowania silnika trójfazowego ze zmianą
kierunku wirowania
Zmianę kierunku wirowania indukcyjnego silnika trójfazowego
osiąga się poprzez zmianę kolejności dwóch dowolnych faz
zasilających silnik, trzecią pozostawiając bez zmiany.
Układ z blokadami przedstawia schemat rozwinięty sterowania. W
układzie tym styczniki K1 i K2 nie mogą być załączone
jednocześnie, gdyż spowodowałoby to zwarcie faz L1 i L3 . Jeżeli
stycznik K1 jest włączony, to jego zestyk bierny, umieszczony w
obwodzie 3 jest otwarty. Uniemożliwia to załączenie stycznia K2 .
Odwrotnie, wcześniejsze załączenie stycznika K2 uniemożliwia
załączenie stycznika K1 , gdyż zestyk bierny stycznika K2
umieszczony w obwodzie 1 na to nie pozwala. Jest to przykład
tzw. blokady elektrycznej.
Układ sterowania silnika trójfazowego z przełącznikiem
gwiazda – trójkąt
a) schemat g:ówny zasilania
L1
L2
L3
N
PE
b) schemat rozwini8ty sterowania
L1
F2
21
PW
22
95
PT
1 3 5
K;
K
2 4 6
96
13
1 3 5
PZ
2 4 6
14
K;
PT
V1 W
1
U1
W2
N
KT
A1
K⅄
A2
14
14
16 A1
KT
A2
1
K
K⅄
15
2 4 6
V2
13
22
1 3 5
K⅄
U2
13
21
2
K;
21
K⅄
A1 22
A1
K
A2
A2
3
4
Opis działania układu sterowania silnika trójfazowego z
przełącznikiem ⅄<=
Przełącznik ⅄>? zmniejsza trzykrotnie prąd rozruchowy silnika. Stosujemy
go w celu zmniejszenia prądu pobieranego z sieci podczas rozruchu trójfazowych silników indukcyjnych klatkowych.
Układ uruchamia się po naciśnięciu przycisku PZ w obwodzie 1. Wówczas
załączony zostanie stycznik K⅄, przekaźnik czasowy KT (w obwodzie 2)
oraz stycznik K (w obwodzie 4). Zestyki główne stycznika K⅄, łączą
uzwojenia silnika w gwiazdę. Podtrzymanie załączenia styczników K⅄, i K
realizowane jest w obwodzie 4 przez zestyk czynny 13-14 stycznika K.
Silnik pracuje przy uzwojeniach połączonych w gwiazdę.
Po upływie czasu nastawionego na przekaźniku czasowym KT, otwiera się
jego zestyk bierny 15-16. Odłączone zostaje w obwodzie 1 napięcie
zasilające cewkę stycznika K⅄@ Zestyk czynny 13 -14 stycznika K⅄ w
obwodzie 3 załącza stycznik KB, który realizuje połączenie uzwojeń
silnika w trójkąt. Silnik pracuje teraz przy połączeniu uzwojeń w trójkąt.
Przepięcia elektryczne
Przepięcie elektryczne jest to gwałtowny wzrost napięcia
powyżej napięcia znamionowego, co może doprowadzić do przebicia
izolacji i nawet pożarów.
Ze względu na pochodzenie przepięcia dzielimy na:
atmosferyczne – będące wynikiem bezpośredniego lub
bliskiego uderzenia pioruna w sieć elektroenergetyczną
zasilającą budynek lub w budynek.
W następstwie tego może powstać przepięcie o wartości
dochodzącej nawet do kilkuset kilowoltów;
łączeniowe – powstające w wyniku procesów łączeniowych
odbiorników o dużej mocy. Przepięcia te dochodzą do
kilkunastu kV;
elektrostatyczne – przepięcia spowodowane elektrycznością
statyczną.
Podział instalacji na kategorie przepięciowe
Instalacja elektryczna budynku podzielona jest na cztery kategorie.
Każdemu odcinkowi przypisana jest odpowiednia wytrzymałość udarowa
izolacji instalacji i urządzeń tam zainstalowanych.
Kategoria IV dotyczy urządzeń zainstalowanych najbliżej linii
zasilającej: złączy, rozdzielnic, i innych zabezpieczeń.
Urządzenia te powinny być zaprojektowane na wytrzymałość
udarową izolacji 6 kV.
Kategoria III dotyczy urządzeń, które są narażone na przepięcia
łączeniowe wewnątrz sieci lub przepięcia zredukowane przez
ograniczniki przepięć klasy B.
Kategoria II zainstalowane tam urządzenia powinny wytrzymywać
przepięcia łączeniowe, a także przepięcia zredukowane przez
ograniczniki przepięć klasy C.
Kategoria I dotyczy czułych elementów urządzeń stosowanych w
częściach instalacji, w których przepięcia są ograniczone do 1,5 kV.
Podział instalacji na kategorie przepięciowe
230/400 V
RSTUTVWXnica
gYówna
C
wymagana
6 kV
wytrzymaHoJN
udarowa
urzOdzeQ
Kategoria instalacji: IV
D
I
Rozdzielnica
mieszkaniowa
Puszki instalacyjne,
gniazda wtykowe
G
III
E
II
4 kV
2,5 kV
III
II
1,5 kV
I
Rodzaje ograniczników przepięć
Ograniczniki przepięć przeznaczone do montażu w instalacjach
elektrycznych o napięciu do 1000 V podzielono na 4 klasy:
ograniczniki klasy A
ograniczniki przepięć stosowane przez Zakłady Energetyczne w
liniach napowietrznych.
Przeznaczenie: ochrona przed przepięciami atmosferycznymi i
łączeniowymi.
Miejsce montażu: linie elektroenergetyczne niskiego napięcia.
ograniczniki klasy B (I)
Przeznaczenie: ochrona przed bezpośrednim oddziaływaniem prądu
piorunowego, przepięciami atmosferycznymi oraz przepięciami
łączeniowymi.
Miejsce montażu: miejsce wprowadzenia instalacji do budynku
posiadającego instalację piorunochronną lub/i zasilanego z linii
napowietrznej, złącze, skrzynka obok złącza, rozdzielnica główna.
Rodzaje ograniczników przepięć c.d.
ograniczniki klasy C (II)
Przeznaczenie: ochrona przed przepięciami atmosferycznymi
indukowanymi, przepięciami łączeniowymi, przepięciami
„przepuszczonymi” przez ograniczniki przepięć klasy B.
Miejsce montażu: rozgałęzienia instalacji elektrycznej w obiekcie
budowlanym, rozdzielnica główna, rozdzielnica oddziałowa,
rozdzielnica miejscowa (mieszkaniowa).
ograniczniki klasy D (III)
Przeznaczenie: ochrona przed przepięciami atmosferycznymi
indukowanymi i łączeniowymi.
Miejsce montażu: gniazda wtyczkowe lub puszki w instalacji oraz
bezpośrednio w urządzeniach.
Trójstopniowy system ograniczania przepięć w sieciach typu
TN-C-S
Rodzaje ograniczników przepięć
Dziękuję za uwagę

Instalacje elektryczne - Grzegorz Strzeszewski

Transkrypt

Podobne dokumenty

Kolejowe instalacje elektryczne

ulotka 10 Qq - agraterm.pl

INSTALACJE ELEKTRYCZNE PROJEKTOWANIE – WYKONAWSTWO

LIST REFERENCYJNY:

AUDI A3 1.9 TDI 105KM

FORD FIESTA Mk6 1.4 80KM

OGŁOSZENIA DROBNE

Audi Q7 Wyposażenie - Leasing

załącznik nr 3 apo