ewaluacja

W a r t o
m i e ć
S I E Ć …
…to projekt edukacyjny dla dziewcząt i chłopców z placówek resocjalizacyjnych
realizowany przez Fundację po DRUGIE od 01.07.2015 do 18.12.2015, którego głównym celem
było budowanie właściwych postaw i umiejętności związanych z korzystaniem z zasobów
internetu.
Do udziału w działniu zaproszono 27 osób z dwóch ośrodków wychowawczych dziewczęta z MOW nr 2 w Warszawie oraz chłopców z MOW w Bielicach.
Podczas 12-godzinych warsztatów tematycznych młodzież poznawała wirtualną
rzeczywistość. Mówiono o bezpieczeństwie (m.in. nieudostępnianie swoich danych, ochronę
wizerunku, chronienie haseł, nie umawianie się z nieznajomymi sam na sam, ochronę swoją
prywatność), konstruktywnym wykorzystaniu internetu do rozwijania umiejętności społecznych,
zdobywania wiedzy i rozwijania pasji, ale również upraszczania życiowych obowiązków – takich
jak chociażby comiesięczne płatności jak i budowaniu właściwych postaw społecznych wobec
innych użytkowników Internetu. Zajęcia miały zarówno charakter grupowy, jak i indywidualny.
Praca opierała się na zadaniach pozwalających młodzieży samodzielnego oceniania sytuacji
i nazywania pewnych zachowań czy treści.
Rezultaty projektu można ocenić w oparciu o odpowiedzi udzielone przez młodzież
w kwestionariuszach ankiet (przed rozpoczęciem projektu i po jego zakończeniu) dotyczących
bezpieczeństwa w internecie i możliwości jakie daje to medium, a także metody edukacji
pozaformalnej: tworzenie e-poradnika, teledysku, spisywanie swoich odczuć i wniosków,
swobodne dyskusje itp.
PRZED PROJEKTEM
Młodzież nie uważa, że zachowanie w sieci może być
problematyczne i nieść za sobą większe konsekwencje
w „realu”
PO PROJEKCIE
Nastolatkowie zdają sobie sprawy, że aktywność w wirtualnym świecie
może mieć ogromny wpływ na codzienność w świecie rzeczywistym.
Uczestnicy zdobyli wiedzę o konsekwencjach osobistych, prawnych
i społecznych, jakie niosą za sobą niepożądane zachowani w sieci.
Młodzież ma świadomość, że każda rejestracja na portalu
społecznościowym, każde logowanie do skrzynki pocztowej, a nawet
każde otwieranie przeglądarki internetowej sprawiają, że wiele ich
Zdaniem młodzieży internet wiąże się z pełną
danych jest dostępnych dla innych użytkowników internetu.
anonimowość i wolnością słowa
Dziewczęta i chłopcy wiedzą, że obecności w sieci powinna wiązać się
z szacunkiem do odmiennych zwyczajów i poglądów, właściwym
sposobem wyrażania własnej opinii i niestosowaniem/zapobiegania
hejtowi.
Młodzież zdaje sobie sprawę, że w sieci czyhają różne
Dziewczęta i chłopcy posiadają niezbędną wiedzę dotyczącą ochrony
niebezpieczeństwa m.in. uzależnienie, pedofilia, brak
przed różnymi zagrożeniami w sieci, mają także świadomość o
znajomych w realnym świecie, niebezpieczne znajomości z
konieczności informowania dorosłych o niepokojących sytuacjach.
sieci, rozpowszechnianie wirusów, trafianie na niewłaściwe
Podczas zajęć tworzone były liczne kodeksy bezpiecznego surfowania
strony itp., jednak nie wie jak się przed nimi chronić
w sieci
Nastolatkowie dowiedzieli się, czym jest cyberprzemoc, jak się przed
nią chronić i jak na nią reagować. Dzięki zajęciom potrafią ocenić
Młodzież nie zna pojęć cyberprzemoc
i cyberprzestępczość (choć drogą dedukcji jest w stanie
stworzyć robocze definicje)
własne zachowania w sieci pod kątem ich szkodliwości – zarówno dla
własnego wizerunku, jak i otoczenia. Są świadomi, na co zwracać
uwagę, aby nie paść ofiarą cyberprzestępczości: wyłudzenia danych,
phisingu i pharmingu. Znają sposoby chronienia dostępu do własnych
kont na forach i portalach społecznościach, kont pocztowych,
komunikatorów itp.
Uczestnicy nie mieli problemów ze znalezieniem licznych
zalety internetu, niestety udzielane odpowiedzi
koncentrowały się najczęściej wokół rozrywkowej funkcji
internetu (m.in. kontakty towarzyskie, możliwość słuchania
muzyki i oglądania filmów, szybka komunikacja ze
znajomymi, dużo stron poświęconych rozrywce jak np.
demotywatory, kwejk itp.)
Uczestnicy są świadomi, że internet jest nie tylko źródłem rozrywki,
ale także narzędziem, które w znacznym stopniu może przyczyniać się
do rozwijania umiejętności społecznych, zdobywania wiedzy i
rozwijania pasji oraz upraszczania życiowych obowiązków –
prowadzenie rozliczeń i płatności (posiadanie konta w banku),
przyśpieszenia i ułatwienia załatwiania spraw urzędowych itp.
Młodzież posiada wiedzę o konieczności chronienia danych osobowych takich jak PESEL, nr dowodu osobistego, adres
zamieszkania, jednak nie zawsze wlicza w to imię, nazwisko czy numeru telefonu.
Nastolatkowie nie spotkali się wcześniej z pojęciem „mowy
Konfrontacja z własnymi poglądami niektórym uczestnikom
nienawiści”, posługuje się licznymi stereotypami, są
pozwoliła z innej strony spojrzeć na omawiane zagadnienia. Niestety
negatywnie nastawieni do osób o innym niż biały kolorze
część osób odznacza się głęboką niechęcią wobec wszystkiego i
skóry czy nieheteroseksualnej orientacji seksualnej.
wszystkich co „inne”.
Zdecydowana większość uczestniczek i uczestników nie widzi przeciwwskazań w przenoszeniu znajomości wirtualnych do świata
realnego przy zachowaniu odpowiednich środków bezpieczeństwa (spotkanie w miejscu publicznym, poinformowanie dorosłych,
pójście na spotkanie z zaufaną osobą, nie wyłączanie telefonu komórkowego, odpowiedni strój itp.)
Efektem warsztatów jest teledysk do piosenki „Warto mieć sieć” stworzonej przez
chłopców z Bielic oraz e-poradnik - o tym samym tytule - autorstwa dziewcząt z Warszawy
zawierający najważniejsze zagadnienia dotyczące bezpiecznych zachowań w sieci.
Dziewczęta i chłopcy w informują o możliwościach jakie daje sieć: poznawanie ludzi,
załatwianie spraw, zdobywanie wiedzy, ponadto namawiają do dbania o swój wizerunek w sieci i
przestrzegania podstawowych zasad wiążących się ze spotkaniami w rzeczywistości z cyber
znajomymi jak również przestrzegają przed niebezpieczeństwami m.in. przed: cyberprzemocą
(podszywaniem się, zastraszaniem, pomawianiem, obrażaniem itd.), uzależnieniem od komputera,
udostępnianiem haseł, wyłudzaniem danych, znajomością internetową, niedochowywaniem
tajemnic itp.
Stworzone materiały są dostępne na stronie www.podrugie.pl na otwartych licencjach.
Dodatkowe wnioski z projektu:

Uczestnicy często podkreślali wartość otwartej, szczerej i pozbawionej przesadnego
dydaktyzmu dyskusji z prowadzącymi. Ważna była możliwość szczerego wypowiadania się - bez
względu na spodziewane oczekiwania prowadzących dotyczące "prawidłowych odpowiedzi".

Młodzież chętnie angażuje się w różnorodne metody edukacji pozaformalnej

W pisemnych wypowiedziach podsumowujących zajęcia większość uczestniczek
i uczestników wskazała na swoje duże zaangażowanie, potrzebę dialogu i rozmowy. Często
powtarzało się, że warsztaty „pokazały jak bezpiecznie korzystać z Internetu”, „nauczyły, żeby uważać, co
robię podczas korzystania z Internetu”.
Opracowanie
Małgorzata Cwalina
Projekt „Warto mieć sieć” został zrealizowany w ramach programu dotacji
Bezpiecznie Tu i Tam Fundacji Orange