MASAŻ PĘDZLAMI - JAKO FORMA PROFILAKTYKI ORAZ TERAPII

Karolina Lorek
kwiecień 2015r.
ORW ISTEBNA
MASAŻ PĘDZLAMI - JAKO FORMA PROFILAKTYKI
ORAZ TERAPII WSPOMAGAJĄCEJ INTEGRACJĘ SENSORYCZNĄ
Zmysł dotyku to podstawowy zmysł poznawczy, szczególnie u małego dziecka,
który angażowany jest każdego dnia podczas pielęgnacji i zabawy.
Pozwala dziecku zdobywać wiedzę oraz doświadczenie niezbędne do powstania
bardziej złożonych reakcji psychoruchowych. Natomiast masaż (także pędzlami) jest
to jedno z najlepszych narzędzi profilaktyki i terapii sensorycznej, która dostarcza
ogromnej ilości wrażeń wspomagających proces uczenia się.
Za pośrednictwem zmysłów zostają przekazywane nam liczne informacje
niezbędne do prawidłowego funkcjonowania zarówno na płaszczyźnie fizycznej, jak
i psychicznej. Szczególnym etapem intensywnego rozwoju układu nerwowego jest
okres niemowlęcy – okres życia dziecka pomiędzy 1. miesiącem, a ukończeniem
1. roku życia. Jest to czas intensywnych zmian, rozwoju wszystkich narządów oraz
układów. Mówimy wówczas o „krokach milowych”, w rozwoju dziecka, bowiem
ekspresja tworzenia nowych połączeń nerwowych i rozszerzanie już istniejących jest
wówczas największa. Obserwujemy największe tempo uczenie się, zapamiętywania
i potrzeby zjawisk, jak również wrażeń sensorycznych. Proces uczenie się bowiem
zależy od różnorodności i bogactwa bodźców dostarczanych do układu.
Prawidłowa integracja bodźców błędnikowych i proprioreceptywnych w tym
zmysł dotyku) reguluje u dziecka prawidłowe napięcie mięśniowe, koordynację ciała,
ruch gałek ocznych, reakcję utrzymania prawidłowej postawy ciała oraz wytworzenie
poczucia bezpieczeństwa grawitacyjnego.
Problem zaburzonych zachowań z zakresu integracji sensorycznej często jest
diagnozowany zbyt późno, dopiero w wieku 8-9 lat kiedy to u dziecka pojawiają się
problemy z pisaniem, czytaniem i koncentracją. W przypadku nieprawidłowo
funkcjonującego układu dotykowego obserwujemy niezdolność do precyzyjnego
zróżnicowanie, lokalizacji bodźca dotykowego jak również jego nieprawidłową
indentyfikację w czasie.
...dlatego ważna jest profilaktyka...
...jedną z forma profilaktyki jak również i terapii stymulującej dotyk jest masaż.
Sprężyste odkształcenie struktur tkankowych w przypadku masażu pędzlami
koncentruje się na odkształcaniu naskórka oraz warstwy nabłonkowej skóry
właściwej oraz włosów.
Ten rodzaj masażu pomaga nam zmniejszyć nadwrażliwość skóry. Reakcja
nadwrażliwości na bodziec obserwowana jest u dzieci z zaburzoną reakcją
sensoryczną. Stale utrzymująca się nadwrażliwość na bodźce dotykowe utrudniania
funkcjonowanie i opóźnia rozwój dużej, a przede wszystkim małej motoryki
Terapia tego typu koncentruje się na zjawisku habituacji – czyli przyzwyczajeniu się
do określonego bodźca, w celu odwrażliwienia układu nerwowego.
Drugim typem nieprawidłowej reakcji na bodziec jest podwrażliwość
sensoryczna. Układ nerwowy ma trudności z rejestracją lub rozróżnianiem
informacji zmysłowych. Wówczas występuje zjawisko autostymulacji,
stereotypowych zachować oraz nieprawidłowych wzorców ruchowych.
Charakterystyka masażu:
•
masaż w stałym, powolnym tempie
•
masaż wykonuje się głównie w godzinach porannych
•
wykonuje się wielokrotne powtórzenia w kierunku wzrostu włosa
•
ważna jest reakcja dziecka – masaż musi być akceptowalny przez dziecko
•
pędzle muszą być wykonane z tworzywa - włosia – naturalnego, różnego
rozmiaru – różnorodność bodźców
•
stosuje się ruchy wymiatające pędzlem
•
przed przystąpieniem do masażu pędzlami należy zastosować kilka ruchów
dłońmi – oswojenie z dotykiem
•
masaż trwa ok 20 min i powtarzamy 2 razy w tyg
•
uzupełnić innymi technikami masażu Shantala, Shiatsu, uciskowy itp. oraz
ćwiczenie koordynacyjnym
Wykonanie masażu:
•
w pierwszej kolejności wykonuje się głaskanie pędzlem w okolicy klatki
piersiowej i brzucha w linii środkowej ciała – ruch pionowy - od łuku szyi do
spojenia łonowego, koncentrując się na centralizacji wrażeń
•
następnie wykonuje się ruch falisty w linii środkowej
•
łączy się przemiennie połączenia nerwowe z lewej to z prawej półkuli
mózgowej
•
ruch wymiatania ciała
•
następnie stymulujemy boczną stronę ciała dziecka
•
kkg w kierunku do dłoni
•
ruch pionowy, falisty, wymiatający
•
kkd do stopy skupić się jak w w przypadku dłoni na stronie grzbietowej,
przeciwdziałając pogłębianiu odruchu chwytnego stóp.
•
Przewracamy dziecko na brzuch i stymulujemy plecy dziecka od linii łopatek
po kość krzyżową, pamiętając żeby nie stymulować zanadto mm prostownika
grzbietu i okolicy potylicznej – profilaktyka w zakresie występowania wzmożonych
reakcji przeprostnych
•
dodatkowa stymulacja kontrlatelarna – dłoń, kkg, plecy, przeciwległa kd
•
końcowe głaskanie