Pw orzecznictwie

P
Nr 20 (102) luty 2015
issn 2300-7214
rawo
pracy
w orzecznictwie
Najważniejsze r ozstrzygnięcia sądów i komentarze eksper t ó w
w numerze
Z OSTATNIEJ CHWILI
Zawinione nieprzeciwdziałanie mobbingowi
przez przełożonych mobbera, które wpływa lub
współprzyczynia się do ujawnionego rozstroju
zdrowia spowodowanego mobbingiem, powinno
być ocenione jako zdarzenie zwiększające lub
potęgujące poczucie krzywdy pracownika
poddanego mobbingowi. Ta krzywda wymaga
zaś zrekompensowania przez zasądzenie
od pracodawcy adekwatnego do niej
zadośćuczynienia
3
ZATRUDNIANIE PRACOWNIKÓW
Pracy na rzecz podmiotu wspierającego
konkurenta nie można pracownikowi
zabronić
4
Pracował mimo utraty uprawnień – musi
naprawić całą szkodę, jaką w związku z tym
poniósł pracodawca
4
ROZWIĄZYWANIE UMÓW O PRACĘ
Jedno wypowiedzenie, potem drugie, a przy
tym kłopot z przyczyną 1i5
Niekiedy ogólnie wskazany powód rozwiązania
umowy w trybie dyscyplinarnym też się
wybroni
5
CZAS PRACY I WYNAGRODZENIA
Wadliwa „dyscyplinarka” to za mało, aby
otrzymać świadczenie wynikające z układu
zbiorowego pracy
6
Gdy kierownik nie ma podwładnych, za pracę
nadliczbową przysługuje mu zapłata
6
Spory w firmie – okiem sędziego
Nie za każdy wypadek na wyjazdowym
szkoleniu odpowie pracodawca
7
NIEOBECNOŚĆ CHOROBOWA – PRZEGLĄD
ORZECZNICTWA
Co warto wiedzieć, zanim zwolnimy długo
chorującego pracownika
8
Trzeba wykazać odpowiedzialność
pracodawcy za przyczyny wypadku
Świadczenia odszkodowawcze od pracodawcy dla pracownika, który
uległ wypadkowi przy pracy, mogą być zasądzone tylko wówczas,
gdy zostanie bez żadnych wątpliwości ustalona odpowiedzialność
pracodawcy za okoliczności, które doprowadziły do tego wypadku.
Wyrok SN z 20 stycznia 2015 r., I PK 148/14.
Stan faktyczny: Tomasz P. był zatrudniony w jednym z hipermarketów budowlanych
sieci L. W grudniu 2005 roku w trakcie pracy doznał ciężkiego urazu kręgosłupa. Zdarzenie to zostało uznane za wypadek przy pracy (uraz nastąpił w czasie wykonywania
obowiązków, bezpośrednią przyczyną było podniesienie zbyt ciężkiego przedmiotu).
ciąg dalszy na stronie 2
Jedno wypowiedzenie, potem drugie,
a przy tym kłopot z przyczyną
Wymóg uzyskania przez pracodawcę zgody pracownika na skuteczne
cofnięcie pierwotnie złożonego wypowiedzenia umowy o pracę nie
oznacza, że pracodawca – niedysponujący taką zgodą – nie może złożyć
pracownikowi ponownego oświadczenia woli o wypowiedzeniu stosunku
pracy ze skróconym okresem wypowiedzenia, który zakończy się
wcześniej niż okres wynikający z pierwotnego wypowiedzenia.
Wyrok SN z 25 listopada 2014 r., III PK 11/14
Stan faktyczny: Maria M. nauczała w gimnazjum języka polskiego. W maju 2012 roku
opracowano projekt zmian organizacyjnych w nowym roku szkolnym 2012/2013.
ciąg dalszy na stronie 5
Choć umowę zawarto na 10 lat, SN nie
uznał jej za bezterminową
Pracownik żądający przed sądem ustalenia, że pozostaje z pracodawcą
w bezterminowym stosunku pracy, nie ma interesu prawnego w takim
ustaleniu, jeśli w toku procesu wytoczy inne powództwo przeciwko pracodawcy
i zakwestionuje w nim prawidłowość (zasadność) przedterminowego
rozwiązania stosunku pracy.
Wyrok SN z 20 listopada 2014 r., I PK 96/14
Stan faktyczny: Marcin M. był zatrudniony w spółce P. od 29 lipca 2003 r. na podstawie umowy o pracę na okres próbny. Następnie 30 października 2003 r. strony zawarły
umowę o pracę na czas określony do 31 grudnia 2013 r.
ciąg dalszy na stronie 3
WEJDŹ NA NOWĄ STRONĘ: www.prawopracyworzecznictwie.wip.pl
ANO102.indd 1
2/2/2015 11:11:00 AM
Nowości w orzecznictwie
OD REDAKCJI
Trzeba wykazać odpowiedzialność
pracodawcy za przyczyny wypadku
ciąg dalszy ze strony 1
Zapraszam do lektury
Grażyna Mazur
prawnik, specjalista prawa pracy
[email protected]
Prawo Pracy w Orzecznictwie
Kierownik Grupy Wydawniczej:
Agnieszka Konopacka-Kuramochi
Redaktor prowadząca: Grażyna Mazur
Wydawca: Agnieszka Gorczyca
Koordynator produkcji: Katarzyna Kopeć
Skład i łamanie: 6AN Studio
Druk: Paper&Tinta
Nakład: 1000 egz.
ISSN: 2300-7214
Wiedza i Praktyka sp. z o.o.
03-918 Warszawa, ul. Łotewska 9a
NIP: 526-19-92-256
Numer KRS: 0000098264
– Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy,
Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy
Rejestrowy
Wysokość kapitału zakładowego: 200.000 zł
„Prawo Pracy w Orzecznictwie” wraz z innymi elementami subskrypcji chronione jest prawem autorskim. Przedruk
materiałów bez zgody wydawcy – zabroniony. Zakaz nie
dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło.
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w „Prawie Pracy w Orzecznictwie” lub
w innych elementach subskrypcji informacji, wskazówek,
przykładów itp. do konkretnych przypadków.
Zamówienia: tel. 22 518 29 29,
faks 22 617 60 10, [email protected]
2 l luty 2015
ANO102.indd 2
komentarz E K S P E R T A
NIEŁATWA DECYZJA O ZWOLNIENIU
DŁUGO CHORUJĄCEJ OSOBY
Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia na
podstawie art. 53 Kodeksu pracy może nastąpić
przede wszystkim wówczas, gdy pracownik jest niezdolny do pracy wskutek choroby dłużej niż wskazane
w tym przepisie okresy ochronne. Wystarczy więc, że
te okresy upłyną i droga wolna. Proste? Praktyka pokazuje, że niekoniecznie! Przykładowo, co w sytuacji,
gdy pracownik w trakcie świadczenia rehabilitacyjnego zgłasza się do pracy. Czy to automatycznie zamyka pracodawcy drogę do zwolnienia go w trybie
art. 53 Kodeksu pracy? Właśnie tego typu trudne
przypadki omawiamy w tym numerze. Pokazujemy,
jakie pułapki czekają na pracodawcę
i jak ich skutecznie uniknąć (str. 8).
Kolejny niełatwy temat, z którym musi się zmierzyć
niemal każdy pracodawca, to umowa o zakazie
konkurencji. I tu trzeba pamiętać, że zapis umowny
zakazujący pracownikowi wykonywania dodatkowo jakiegokolwiek innego zatrudnienia bez
wcześniejszego uzyskania zgody pracodawcy będzie
nieprawidłowy (por. wyrok SN z 2 kwietnia 2008 r.,
II PK 268/07). Ale to nie wszystko – okazuje się, że
pracy dla firmy jedynie wspierającej konkurenta,
również nie można podwładnemu zabronić (str. 4).
Pracodawca nie kwestionował ustaleń komisji wypadkowej. W efekcie Tomaszowi
P. zostały przyznane świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego – jednorazowe odszkodowanie oraz renta wypadkowa – gdyż
zgodnie orzeczeniem ZUS utracił on zdolność do pracy.
Pracownik skierował jednak przeciwko
pracodawcy do sądu roszczenia cywilnoprawne, żądając zapłaty przez spółkę L.
– właściciela hipermarketu – dodatkowo
zadośćuczynienia za doznaną krzywdę
w kwocie 80 tys. zł. Ponadto domagał się
odszkodowania na pokrycie kosztów leczenia i rehabilitacji oraz ustalenia odpowiedzialności za potencjalne skutki wypadku
w przyszłości.
Sąd I instancji wydał orzeczenie wstępne,
stwierdzając istnienie po stronie pracownika szkody oraz ustalając związek przyczynowy między szkodą a wypadkiem, którego
doznał Tomasz P. Pojawiły się jednak trudności dowodowe. Opinii zasięgnięto aż u 3
biegłych lekarzy różnych specjalności. Opinie te różniły się diametralnie. W pierwszej
przesądzono o bezpośrednim wpływie wypadku na pogorszenie się stanu zdrowia Tomasza P. Druga opinia wskazywała jednak
na wcześniejsze schorzenia poszkodowanego (schorzenie centralnego układu nerwowego i kręgosłupa, ale w innym miejscu niż
to, które ucierpiało bezpośrednio w wyniku
wypadku), które miały w głównej mierze
przyczynić się do złego stanu zdrowia i niezdolności do pracy. Trzeci biegły uznał zaś,
że nie jest możliwe jednoznaczne ustalenie,
w jakim zakresie wypadek przy pracy spowodował pogorszenie się zdrowia Tomasza P. Jednak w opinii wskazał, że zgodnie
z § 10 ust. 2 rozporządzenia MPiPS z 18
grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych
zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz
Michał Culepa
prawnik, specjalista
prawa pracy
W sytuacji gdy w sporze z pracownikiem
dochodzi do rozbieżnych opinii biegłych,
sąd nie powinien arbitralnie decydować
o tym, którą opinię bierze pod uwagę jako
podstawę rozstrzygnięcia. Ma bowiem
postępowania o wypłatę jednorazowego
odszkodowania należy przyjąć domniemanie, iż wypadek spowodował zasadniczy
uszczerbek na zdrowiu. Zgodnie bowiem
z tym przepisem, jeżeli nie jest możliwe
określenie, w jakim stopniu organ, narząd
lub układ był upośledzony przed wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową,
przyjmuje się, że upośledzenia nie było. Sąd
II instancji oddalił apelację spółki L., która
ten wyrok zaskarżyła skargą kasacyjną.
Uzasadnienie SN: Sąd Najwyższy uchylił
wyrok apelacyjny i nakazał ponowne
rozpoznanie sprawy. Wskazał, że sądy
nieprawidłowo przyjęły za podstawę rozstrzygnięcia trzecią opinię biegłego w powiązaniu z § 10 rozporządzenia w sprawie orzekania o uszczerbku na zdrowiu.
Przy tak daleko idących rozbieżnościach
w opiniach biegłych sąd powinien raczej
powołać jeszcze jednego biegłego, który
rozstrzygnąłby wątpliwości, względnie
powołać komisję biegłych do oceny stanu
zdrowia poszkodowanego. SN przypomniał też, że z cytowanego § 10 rozporządzenia nie wynikają żadne skutki dla postępowania wypadkowego. Tym samym
sąd musi jeszcze raz przeanalizować sprawę i jednoznacznie ustalić, jaki związek
z utratą zdrowia miał wypadek Tomasza
P. przy pracy i które następstwa wypadku są decydujące dla pogorszenia się jego
stanu zdrowia. Ponadto sąd nie ustalił,
w jakim zakresie odpowiedzialność za
utratę zdrowia ponosi pracodawca Tomasza P., tzn. za jakie okoliczności wypadku odpowiedzialna jest spółka L. Jest
to konieczne, gdyż zgodnie z art. 361 § 1
Kodeksu cywilnego zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność
tylko za normalne następstwa działania
lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Tych zaś następstw jednoznacznie
nie ustalono (opinie biegłych lekarzy były
rozbieżne).
możliwość wystąpienia o kolejną opinię
biegłego, opinię sporządzoną komisyjnie,
a nawet, zgodnie z art. 290 kpc – o opinię do instytutu naukowo-badawczego.
Dopiero gdy jedna z opinii uzyska „mocniejsze” podstawy niż inne (np. ostatni
z biegłych zgadza się lub przedstawia
opinię zbliżoną do jednej z tych wcześniejszych), sąd może oprzeć się na niej
i wydać wyrok. W przeciwnym wypadku
sprawa nie może być uznana za rozstrzygniętą i podlega apelacji.
PRAWO PRACY W ORZECZNICTWIE
2/2/2015 11:11:01 AM