1. Przedmiot: BADANIA MARKETINGOWE 1

PROGRAMY PRZEDMIOTÓW
———
1. Przedmiot: BADANIA MARKETINGOWE
2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Statystyka, Ekonometria, Podstawy marketingu
3. Typ studiów: dzienne / zaoczne
4. Forma:
Forma
Liczba godzin
Semestr
Rok studiów
Punkty ECTS
wykłady
30 / 12
VI / VI
III M / III M
10 / –
ćwiczenia
30 / 12
VI / VI
III M / III M
5. Prowadzący: prof. dr hab. Marek Walesiak, dr Daria E. Jaremen, mgr Izabela Michalska-Dudek
tel. 75 38 285, 75 38 310, 75 38 307
nr pokoju: 8, 217, 4 budynek: B, C, C
6. Program przedmiotu:
Podstawy badań marketingowych: chronologia badań marketingowych, rola badań
marketingowych w procesie podejmowania decyzji marketingowych, istota i zakres badań marketingowych, podstawy decyzji o przeprowadzeniu badań marketingowych,
procedura badań marketingowych.
Organizacja badań marketingowych: podmioty badań marketingowych, badania
marketingowe w strukturze organizacyjnej przedsiębiorstwa (sposoby organizacji badań
marketingowych w przedsiębiorstwie, charakterystyka działu badań marketingowych w
przedsiębiorstwie), agencje badań marketingowych i ich typy, zadania przedsiębiorstwa
i agencji w badaniach marketingowych, konflikty między przedsiębiorstwemzleceniodawcą a agencją-zleceniobiorcą badań.
System informacji marketingowej: pojęcie informacji i danych marketingowych, typy i cechy informacji marketingowych, istota systemu informacji marketingowej i jego
elementy, funkcje systemu informacji marketingowej, korzyści z systemu informacji
marketingowej, system informacji marketingowej a badania marketingowe.
Dane marketingowe – skale pomiarowe: rola skal pomiarowych w badaniach marketingowych, typy skal pomiarowych i ich charakterystyka (podstawowe własności skal
pomiaru, reguły teorii pomiaru, metody i techniki dopuszczalne w odniesieniu do poszczególnych skal pomiaru), pomiar postaw nabywców (skalowanie jednowymiarowe i
wielowymiarowe, skale pomiaru postaw nabywców – skale podstawowe: nominalna,
pozycyjna (rating scale), rangowa, stałych sum, zamiarów zakupu, porównywania parami; skale specyficzne: semantyczna Osgooda, Stapela–Crespiego, Likerta), dopuszczalne działania na liczbach (zasady przekształcania skal pomiarowych, transformacja
normalizacyjna i ujednolicanie zmiennych), pomiar podobieństwa obiektów z punktu
widzenia skal pomiarowych, strategie postępowania w badaniach statystycznych w
przypadku zmiennych mierzonych na różnych skalach.
Faza przygotowawcza badań marketingowych. Metody gromadzenia danych: projektowanie badań marketingowych (transformacja problemu decyzyjnego na problem
badawczy, określenie zapotrzebowania informacyjnego, klasyfikacja źródeł danych i
ich wybór), wykorzystanie źródeł wtórnych (sytuacje, w których wykorzystywane są
dane ze źródeł wtórnych, rodzaje źródeł wtórnych, metody pozyskiwania danych ze
1
ROK AKADEMICKI 2002/2003
źródeł wtórnych, analiza adekwatności i wiarygodności zgromadzonych danych), problemy gromadzenia danych ze źródeł pierwotnych (klasyfikacja metod gromadzenia
danych pierwotnych, wybór metody gromadzenia danych pierwotnych, błędy pomiarów
sondażowych), obserwacja (pojęcie i cechy obserwacji, rodzaje (techniki) obserwacji,
kryteria wyboru technik obserwacyjnych, schemat obserwacji i jego konstrukcja, sytuacje, w których można stosować obserwacje), wywiad (pojęcie wywiadu, klasyfikacja
wywiadów, wybór rodzaju wywiadu, metody projekcyjne), metody ankietowe (pojęcie
ankiety, klasyfikacja ankiet, wybór sposobu ankietowania, projektowanie kwestionariusza ankietowego, zasady konstrukcji kwestionariusza, rodzaje pytań, cechowanie kwestionariusza ankietowego, studia przypadków), inne metody pomiarów pośrednich i
bezpośrednich (metoda delficka, badania panelowe, pomiary fizjologiczne, degustacje i
oceny próbek), eksperyment (pojęcie i rodzaje eksperymentów, sytuacje, w których konieczny jest eksperyment, rynki testowe).
Zasady doboru próby do badań marketingowych: metody doboru próby badawczej
(metody losowania oparte o podejście probabilistyczne, nieprobabilistyczne metody losowania), określenie liczebności próby, czynniki determinujące wielkość próby.
Metody analizy danych marketingowych: jednowymiarowa i dwuwymiarowa analiza danych marketingowych (miary położenia; miary dyspersji, testy statystyczne, miary
współzależności), wielowymiarowe metody analizy danych marketingowych (badanie
zależności – analiza regresji wielorakiej; conjoint analysis; metoda detekcji interakcji,
opis metody, charakterystyka zastosowań marketingowych; badanie współwystępowania – analiza czynnikowa; metody klasyfikacji; skalowanie wielowymiarowe; metody
porządkowania liniowego, opis metody, charakterystyka zastosowań marketingowych),
czynniki decydujące o wyborze metod analizy danych.
Podstawowe obszary zastosowań metod analizy wielowymiarowej w badaniach
marketingowych: segmentacja rynku (rys historyczny, fazy w strategicznych badaniach
marketingowych, podstawowe pojęcia segmentacji rynku, kryteria segmentacji rynku,
segmentacja a priori, post hoc i hybrydowa, klasyfikacja metod segmentacji rynku,
ocena przydatności metod segmentacji rynku, przykłady segmentacji a priori i post hoc,
wybór rynku docelowego, conjoint analysis w strategicznych badaniach marketingowych), badania związane z produktem (badania związane z kształtowaniem nowego
produktu, identyfikacja rynków testowych, określanie pozycji produktu na rynku – pozycjonowanie i repozycjonowanie produktu oraz rozpoznawanie luk na rynku, przykłady wykorzystania metod analizy wielowymiarowej w badaniach związanych z produktem), prognozowanie rynku (udziału w rynku, sprzedaży, cen), analiza popytu i rozpoznawanie związków konkurencyjnych, badania preferencji nabywców.
7. Metodyka zajęć: studium przypadków, indywidualne projekty, zestawy zadań do samodzielnego rozwiązania.
8. Cel dydaktyczny przedmiotu:
wiadomości: poznanie zasad, metodologii i praktycznych zastosowań badań marketingowych;
umiejętności: praktyczne przeprowadzanie badań marketingowych.
9. Literatura podstawowa:
[1] Walesiak M., Metody analizy danych marketingowych, PWN, Warszawa 1996.
2
PROGRAMY PRZEDMIOTÓW
[2] Mazurek-Łopacińska K. (red.), Badania marketingowe. Podstawowe metody i obszary zastosowań, Wyd. AE, Wrocław 1996, 1999.
[3] Duliniec E., Badania marketingowe w zarządzaniu przedsiębiorstwem, PWN,
Warszawa 1994, 1999.
[4] Kaczmarczyk S., Badania marketingowe. Metody i techniki, PWE, Warszawa
1995, 1999, 2002.
[5] Walesiak M., Bąk A., Conjoint analysis w badaniach marketingowych, Wyd. AE,
Wrocław 2000.
3
ROK AKADEMICKI 2002/2003
———
1. Przedmiot: DIAGNOSTYKA W ZARZĄDZANIU
2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Mikroekonomia, Statystyka, Ekonometria
3. Typ studiów: dzienne
4. Forma:
Forma
Liczba godzin
Semestr
Rok studiów
Punkty ECTS
wykłady
30
VII
IV
2
3
ćwiczenia
15
VII
IV
5. Prowadzący: prof. dr hab. Marek Walesiak, mgr inż. Tomasz Bartłomowicz, mgr Aneta Rybicka
tel. 75 38 285, 75 38 271
nr pokoju: 8, 11
budynek: B
6. Program przedmiotu:
Podejmowanie decyzji w warunkach ryzyka i niepewności (zarządzanie portfelami
inwestycji kapitałowych): ryzyko całkowite i oczekiwana stopa zwrotu dla pojedynczych lokat; ryzyko rynkowe i oczekiwana stopa zwrotu dla portfeli lokat, efektywne
portfele lokat, wybór optymalnego portfela lokat, wybór optymalnego portfela lokat za
pomocą programowania matematycznego.
Ocena projektów inwestycyjnych w firmie (capital budgeting): etapy w procesie
analizy i oceny efektywności projektów inwestycyjnych (kapitałowych), klasyfikacja
projektów (projekty typowe i nietypowe; niezależne i wzajemnie wykluczające się), reguły decyzyjne stosowane w analizie i ocenie projektów kapitałowych (regularny okres
spłaty, zdyskontowany okres spłaty, wartość aktualna netto – NPV, indeks zyskowności
– PI, wewnętrzna stopa zwrotu – IRR, zmodyfikowana wewnętrzna stopa zwrotu –
MIRR), aktualna wartość przyszłych kosztów, analiza kosztów kapitału, analiza i ocena
projektów inwestycyjnych przy zmiennym koszcie kapitału w czasie, ocena projektów
inwestycyjnych o nierównych okresach eksploatacji, ocena projektów inwestycyjnych
typu non profit.
Analiza popytu na produkty firmy: model popytu (określenie zmiennej objaśnianej i
zmiennych objaśniających, postać analityczna modelu popytu, estymacja i weryfikacja
modeli popytu), wykorzystanie modelu popytu w podejmowaniu decyzji w firmie (elastyczność punktowa i łukowa, elastyczność cenowa popytu, elastyczność dochodowa
popytu, elastyczność popytu względem wydatków na reklamę, elastyczność krzyżowa
cenowa popytu, elastyczność krzyżowa popytu względem wydatków na reklamę).
Analiza produkcji: funkcja produkcji w krótkim i w długim okresie, wnioskowanie
na podstawie funkcji produkcji w krótkim okresie (produkt krańcowy, produkt przeciętny, krzywa produkcji, krzywa produktu krańcowego i przeciętnego), wybór optymalnej kombinacji czynników produkcji, geometryczna interpretacja problemu wyboru
optymalnej kombinacji nakładów czynników produkcji (krzywa jednakowej produkcji i
krzywa jednakowych kosztów), wybór optymalnej kombinacji nakładów czynników
produkcji przy pomocy programowania matematycznego, Wnioskowanie na podstawie
funkcji produkcji w długim okresie (prognozowanie na podstawie oszacowanej funkcji
produkcji, zagadnienie efektu skali produkcji).
4
PROGRAMY PRZEDMIOTÓW
Analiza kosztów: rodzaje kosztów (koszty całkowite, całkowite koszty stałe, całkowite koszty zmienne; koszty jednostkowe – przeciętny koszt stały, przeciętny koszt
zmienny, koszt przeciętny, koszt krańcowy), funkcje produkcji i odpowiadające im
funkcje kosztów, analiza progu rentowności, założenia standardowego modelu analizy
progu rentowności produkcji, uchylenie założenia o liniowości funkcji kosztów i przychodów.
7. Metodyka zajęć: zestawy zadań do samodzielnego rozwiązania.
8. Cel dydaktyczny przedmiotu:
wiadomości: poznanie podstawowych zasad i metodologii ekonomiki menedżerskiej;
umiejętności: podejmowanie decyzji w firmie na podstawie modeli w różnych sferach
działalności (inwestycje, popyt, produkcja, koszty).
9. Literatura podstawowa:
[1] Brigham E. F., Gapenski L. C., Zarządzanie finansami, PWE, Warszawa 2000.
[2] Jajuga K. (red.), Ekonometria. Metody i analiza problemów ekonomicznych, Wyd.
AE, Wrocław 1998 (wydanie 2, 1999).
[3] Pluta W. (red.), Budżetowanie kapitałów, PWE, Warszawa 2000.
[4] Nowak E., Analiza progu rentowności, Wyd. AE, Wrocław 1993.
[5] Walesiak M., Zagadnienie dyskontowania przy zmiennej stopie. Prace Naukowe
AE, Wrocław 1992, nr 638, s. 115-118.
5
ROK AKADEMICKI 2002/2003
———
1. Przedmiot: EKONOMETRIA
2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Matematyka, Mikroekonomia, Makroekonomia, Statystyka
3. Typ studiów: zaoczne / USM
4. Forma:
Forma
Liczba godzin
Semestr
Rok studiów
Punkty ECTS
wykłady
8, 8 / 8, 8
IV, V / I, II
II, III / I
–, – / –
ćwiczenia
8, 8 / 8, 8
IV, V / I, II
II, III / I
5. Prowadzący: prof. dr hab. Marek Walesiak, dr Zbigniew Panasiewicz, dr Andrzej Dudek, dr Adam Kurzydłowski
tel. 75 38 285, 75 38 270, 75 38 277
nr pokoju: 8, 10, 28 budynek: B
6. Program przedmiotu:
Semestr I. Model ekonometryczny i jego elementy. Klasyfikacja modeli ekonometrycznych. Etapy badania ekonometrycznego. Dobór zmiennych do modelu ekonometrycznego (specyfikacja zmiennych). Wybór zmiennych objaśniających w liniowych
modelach ekonometrycznych (metoda pojemności nośników informacji Z. Hellwiga).
Wybór analitycznej postaci modelu ekonometrycznego (konstrukcja modelu). Transformacja liniowa. Szacowanie parametrów (strukturalnych i struktury stochastycznej)
jednorównaniowego modelu ekonometrycznego klasyczną metodą najmniejszych kwadratów (KMNK). Weryfikacja modelu ekonometrycznego.
Semestr II. Ekonometryczna analiza popytu na produkty firmy: model popytu (określenie zmiennej zależnej i zmiennych niezależnych, postać analityczna modelu popytu,
estymacja i weryfikacja modeli popytu), wykorzystanie modelu popytu w podejmowaniu decyzji w firmie (elastyczność: punktowa i łukowa, cenowa popytu, dochodowa
popytu, popytu względem wydatków na reklamę, krzyżowa cenowa popytu, krzyżowa
popytu względem wydatków na reklamę). Ekonometryczna analiza produkcji: funkcja
produkcji w krótkim i w długim okresie, wnioskowanie na podstawie funkcji produkcji
w krótkim okresie (produkt krańcowy, produkt przeciętny, krzywa produkcji, krzywa
produktu krańcowego i przeciętnego), wybór optymalnej kombinacji czynników produkcji, geometryczna interpretacja problemu wyboru optymalnej kombinacji nakładów
czynników produkcji, wybór optymalnej kombinacji nakładów czynników produkcji
przy pomocy programowania matematycznego, wnioskowanie na podstawie funkcji
produkcji w długim okresie (prognozowanie na podstawie oszacowanej funkcji produkcji, zagadnienie efektu skali produkcji). Ekonometryczna analiza kosztów: rodzaje
kosztów, funkcje produkcji i odpowiadające im funkcje kosztów, analiza progu rentowności, założenia standardowego modelu, uchylenie założenia o liniowości funkcji kosztów i przychodów. Wielowymiarowa analiza porównawcza w badaniach ekonomicznych – wybrane zagadnienia.
7. Metodyka zajęć: zestawy zadań do samodzielnego rozwiązania.
8. Cel dydaktyczny przedmiotu:
wiadomości: podstawy teoretyczne i przykłady zastosowań w ekonomii modelowania
ekonometrycznego;
6
PROGRAMY PRZEDMIOTÓW
umiejętności: budowa oraz podejmowanie decyzji na podstawie modeli ekonometrycznych.
9. Literatura podstawowa:
[1] Bartosiewicz S., Ekonometria, PWE, Warszawa 1989.
[2] Dziechciarz J. (red.), Ekonometria. Metody, przykłady, zadania, Wyd. AE, Wrocław 2002.
[3] Guzik B. (red.), Ekonometria i badania operacyjne. Zagadnienia podstawowe,
Wyd. AE, Poznań 2000.
[4] Jajuga K. (red.), Ekonometria. Metody i analiza problemów ekonomicznych, Wyd.
AE, Wrocław 1998 (wydanie 2, 1999).
[5] Nowak E., Zarys metod ekonometrii, PWN, Warszawa 1990.
7
ROK AKADEMICKI 2002/2003
———
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
8
Przedmiot: INFORMATYKA
Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: –
Typ studiów: zaoczne
Forma:
Forma
Liczba godzin
Semestr
Rok studiów
Punkty ECTS
wykłady
10
III
II
–
laboratorium
14
III
II
Prowadzący: dr Andrzej Bąk, dr Andrzej Dudek, dr inż. Małgorzata Sej-Kolasa,
dr Adam Kurzydłowski, mgr inż. Tomasz Bartłomowicz, mgr inż. Jerzy Kisiel,
mgr Monika Zamorska, mgr Aneta Rybicka
tel. 75 38 271, 75 38 273, 75 38 277
nr pokoju: 11, 27, 28
budynek: B
Program przedmiotu:
Tło historyczne współczesnej informatyki oraz podstawowe pojęcia i definicje używane na gruncie tej nauki. Elementy architektury i funkcjonowania komputera. Podstawy arytmetyczne i logiczne oraz metody kodowania danych. Klasyfikacja systemów
komputerowych. Podstawowe charakterystyki wybranych elementów sprzętu komputerowego. Elementy programowania komputerów, typy i struktury danych, algorytmy.
Oprogramowanie systemowe (funkcje i cechy systemu operacyjnego, zarządzanie zasobami i zadaniami, programy usługowe systemu operacyjnego). Oprogramowanie narzędziowe (programy antywirusowe, programy archiwizujące, programy dialogowe, programy diagnostyczne i optymalizacyjne). Internet (charakterystyka, funkcje i zastosowania Internetu, usługi dostępne w Internecie, programy eksploracyjne). Elementy
składu komputerowego (podstawowe zasady typograficzne, podstawy grafiki komputerowej, oprogramowanie do składu komputerowego, kompresja danych w składzie komputerowym, formaty plików). Elementy komputerowej redakcji tekstu (zasady wprowadzania tekstu; formatowanie strony, akapitu, znaku; kroje, stopnie i atrybuty pisma; rodzaje czcionek komputerowych; edycja tabel; edycja wzorów matematycznych; edycja
obiektów graficznych; korekta i adiustacja tekstu). Grafika komputerowa (podstawowe
pojęcia, grafika rastrowa, grafika wektorowa, animacje komputerowe). Elementy analizy danych (obszary zastosowań analizy danych w ekonomii; komputerowa analiza danych). Elementy analizy danych w arkuszu kalkulacyjnym (struktura arkusza kalkulacyjnego; typy i struktury danych; wyrażenia, argumenty i operatory; funkcje standardowe; podstawowe operacje edycyjne; elementy graficznej prezentacji danych; algorytmizacja problemów ekonomicznych; elementy statystycznej analizy danych; elementy analizy finansowej).
Metodyka zajęć: ćwiczenia laboratoryjne, zestawy zadań do samodzielnego rozwiązania.
Cel dydaktyczny przedmiotu:
wiadomości: poznanie zasad funkcjonowania cyfrowych systemów komputerowych –
sprzętu i oprogramowania;
umiejętności: wykorzystanie sprzętu i podstawowego oprogramowania komputerowego
w realizacji zadań ekonomicznych.
PROGRAMY PRZEDMIOTÓW
9. Literatura podstawowa:
[1] Bąk A. (red.), Wprowadzenie do informatyki dla ekonomistów, Wyd. AE, Wrocław
2000.
[2] Wheeler S. G., Wheeler G. S., Typografia komputerowa, EXIT, Warszawa 1998.
[3] Pfeiffer K. S., Publikowanie w Wordzie for Windows (w wersji 6.0), INTERSOFTLAND, Warszawa 1997.
[4] Michalski W., Arkusze kalkulacyjne w zastosowaniach praktycznych, MIKOM,
Warszawa 1996.
[5] Kuciński K., ABC... Excela, Wyd. „Edition 2000”, Kraków 1999.
9
ROK AKADEMICKI 2002/2003
———
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10
Przedmiot: INFORMATYKA I
Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: –
Typ studiów: dzienne
Forma:
Forma
Liczba godzin
Semestr
Rok studiów
Punkty ECTS
wykłady
15
I
I
3
laboratorium
15
I
I
Prowadzący: dr Andrzej Bąk, dr Andrzej Dudek, dr inż. Małgorzata Sej-Kolasa,
dr Adam Kurzydłowski, mgr inż. Tomasz Bartłomowicz, mgr inż. Jerzy Kisiel,
mgr Monika Zamorska, mgr Aneta Rybicka
tel. 75 38 271, 75 38 273, 75 38 277
nr pokoju: 11, 27, 28 budynek: B
Program przedmiotu:
Tło historyczne współczesnej informatyki oraz podstawowe pojęcia i definicje używane na gruncie tej nauki. Elementy architektury i funkcjonowania komputera. Podstawy arytmetyczne i logiczne oraz metody kodowania danych. Klasyfikacja systemów
komputerowych. Charakterystyka systemów informatycznych. Podstawowe charakterystyki wybranych elementów sprzętu komputerowego. Elementy programowania komputerów (typy i struktury danych, algorytmy, języki programowania, metody i techniki
programowania). Charakterystyka oprogramowania systemowego, narzędziowego i
użytkowego na przykładach najbardziej popularnych programów. Oprogramowanie
systemowe (funkcje systemu operacyjnego, zarządzanie katalogami i plikami, zarządzanie dyskami i urządzeniami zewnętrznymi, zarządzanie zadaniami, konfigurowanie i
optymalizacja systemu, programy usługowe). Oprogramowanie narzędziowe (programy
antywirusowe, programy archiwizujące, programy dialogowe, programy diagnostyczne
i optymalizacyjne). Internet (charakterystyka, funkcje i zastosowania Internetu, usługi
dostępne w Internecie, programy eksploracyjne). Elementy komputerowej redakcji tekstu. Podstawowe zasady typografii i składu publikacji do druku. Projektowanie i tworzenie profesjonalnych dokumentów i publikacji. Zasady wprowadzania i edycji tekstu,
tabel, wzorów matematycznych i obiektów graficznych. Formatowanie strony, akapitu,
znaku. Rodzaje czcionek komputerowych, kroje, stopnie i atrybuty pisma oraz reguły
ich stosowania w zależności od charakteru dokumentu. Numeracja stron, edycja nagłówków i stopek, tworzenie spisów i indeksów, numeracja i znakowanie akapitów.
Korekta redakcyjna i adiustacja tekstu. Skład komputerowy opracowań zwartych.
Metodyka zajęć: ćwiczenia laboratoryjne, indywidualne projekty, zestawy zadań do
samodzielnego rozwiązania.
Cel dydaktyczny przedmiotu:
wiadomości: poznanie zasad funkcjonowania cyfrowych systemów komputerowych –
sprzętu i oprogramowania;
umiejętności: korzystanie ze sprzętu i podstawowego oprogramowania komputerowego
(systemowego, narzędziowego i użytkowego).
Literatura podstawowa:
PROGRAMY PRZEDMIOTÓW
[1] Bąk A. (red.), Wprowadzenie do informatyki dla ekonomistów, Wyd. AE, Wrocław
2000.
[2] Duch W., Fascynujący świat komputerów, NAKOM, Poznań 1997.
[3] Duch W., Fascynujący świat programów komputerowych, NAKOM, Poznań 1997.
[4] Harel D., Rzecz o istocie informatyki – algorytmika, WNT, Warszawa 1992.
[5] Wheeler S. G., Wheeler G. S., Typografia komputerowa, EXIT, Warszawa 1998.
11
ROK AKADEMICKI 2002/2003
———
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
12
Przedmiot: INFORMATYKA II
Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Informatyka I
Typ studiów: dzienne
Forma:
Forma
Liczba godzin
Semestr
Rok studiów
Punkty ECTS
laboratorium
15
III
II
2
Prowadzący: dr Andrzej Bąk, dr Andrzej Dudek, dr inż. Małgorzata Sej-Kolasa,
dr Adam Kurzydłowski, mgr inż. Tomasz Bartłomowicz, mgr inż. Jerzy Kisiel,
mgr Monika Zamorska, mgr Aneta Rybicka
tel. 75 38 273, 75 38 277, 75 38 271
nr pokoju: 11, 27, 28
budynek: B
Program przedmiotu:
Elementy analizy danych (obszary zastosowań analizy danych w ekonomii, komputerowa analiza danych). Elementy analizy danych w arkuszu kalkulacyjnym. Struktura
pliku arkusza kalkulacyjnego (skoroszyt, arkusz, kolumny i wiersze, komórki, adresowanie komórek). Typy i struktury danych. Wyrażenia, argumenty i operatory. Funkcje
standardowe arkusza kalkulacyjnego. Podstawowe operacje edycyjne. Elementy graficznej prezentacji danych. Formatowanie danych i komórek. Algorytmizacja problemów ekonomicznych. Elementy statystycznej analizy danych. Elementy analizy finansowej. Analiza scenariuszy. Projektowanie układu danych w arkuszu kalkulacyjnym i
przygotowywanie wydruków. Elementy programowania w arkuszu kalkulacyjnym.
Metodyka zajęć: ćwiczenia laboratoryjne, zestawy zadań do samodzielnego rozwiązania.
Cel dydaktyczny przedmiotu:
wiadomości: poznanie zasad funkcjonowania arkuszy kalkulacyjnych;
umiejętności: wykorzystanie arkuszy kalkulacyjnych w rozwiązywaniu zadań ekonomicznych.
Literatura podstawowa:
[1] Bąk A. (red.), Wprowadzenie do informatyki dla ekonomistów, Wyd. AE, Wrocław
2000.
[2] Kuciński K., ABC... Excela, Wyd. „Edition 2000”, Kraków 1999.
[3] Michalski W., Arkusze kalkulacyjne w zastosowaniach praktycznych, MIKOM,
Warszawa 1996.
[4] Korol J., Excel 5 PL – krok po kroku, MIKOM, Warszawa 1995.
[5] Korol J., Excel 5 PL – następne kroki, MIKOM, Warszawa 1995.
PROGRAMY PRZEDMIOTÓW
———
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Przedmiot: INFORMATYKA III
Wymagania wstępne — zaliczone przedmioty: Informatyka I, II
Typ studiów: dzienne
Forma:
Forma
Liczba godzin
Semestr
Rok studiów
Punkty ECTS
laboratorium
15
VI
III
1
Prowadzący: dr Andrzej Bąk, dr Andrzej Dudek, dr inż. Małgorzata Sej-Kolasa,
dr Adam Kurzydłowski, mgr inż. Tomasz Bartłomowicz, mgr inż. Jerzy Kisiel,
mgr Monika Zamorska, mgr Aneta Rybicka
tel. 75 38 271, 75 38 273, 75 38 277
nr pokoju: 11, 27, 28
budynek: B
Program przedmiotu:
Elementy programowania w arkuszu kalkulacyjnym. Algorytm, formy notacji algorytmów, opracowanie algorytmu zadania ekonomicznego. Zasady tworzenia aplikacji.
Zasady programowania obiektowego (obiekty, właściwości i metody, zdarzenia). Edytor programów. Struktura programu. Stałe i zmienne, zasięg zmiennych. Typy i struktury danych. Podprogramy (funkcje i procedury). Instrukcje warunkowe i iteracyjne.
Słowa kluczowe, instrukcje i funkcje języka. Obiekty standardowe i elementy sterujące.
Komunikacja z użytkownikiem. Zarządzanie danymi. Algorytmy obliczeniowe. Przykłady implementacji algorytmów. Przygotowanie kompletnego programu.
Metodyka zajęć: ćwiczenia laboratoryjne, indywidualne projekty, zestawy zadań do
samodzielnego rozwiązania.
Cel dydaktyczny przedmiotu:
wiadomości: poznanie zasad programowania w arkuszu kalkulacyjnym;
umiejętności: tworzenie programów w celu realizacji specyficznych zadań obliczeniowych na gruncie ekonomii.
Literatura podstawowa:
[1] Bąk A., Wprowadzenie do informatyki dla ekonomistów, Wyd. AE, Wrocław
2000.
[2] Leśniak A., Makropolecenia. Excel 4.0 i 5.0, Broker, Łódź 1995.
[3] Galińska B., Excel 97/5.0 dla zaawansowanych, Centrum Komputerowe „ZETO”,
Łódź 1998.
[4] Snarska A., Ćwiczenia z makropoleceń w Excelu, MIKOM, Warszawa 2000.
[5] Roman S., Excel. Makrodefinicje, HELION, Gliwice 2000.
13
ROK AKADEMICKI 2002/2003
———
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
14
Przedmiot: INFORMATYKA IV
Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Informatyka I, II, III
Typ studiów: dzienne
Forma:
Forma
Liczba godzin
Semestr
Rok studiów
Punkty ECTS
laboratorium
15
VIII
IV
1
Prowadzący: dr Andrzej Bąk, dr Andrzej Dudek, dr inż. Małgorzata Sej-Kolasa,
dr Adam Kurzydłowski, mgr inż. Tomasz Bartłomowicz, mgr inż. Jerzy Kisiel,
mgr Monika Zamorska
tel. 75 38 271, 75 38 273, 75 38 277
nr pokoju: 11, 27, 28 budynek: B
Program przedmiotu:
Zastosowania ekonomiczne baz danych. Pojęcie bazy danych. Rodzaje baz danych.
Modele danych i systemy zarządzania bazami danych. Charakterystyka relacyjnych baz
danych. Systemy zarządzania relacyjną bazą danych. Pojęcie normalizacji schematu relacji (tabeli). Języki manipulowania danymi w relacyjnych bazach danych. podstawowe
typy relacji. Operacje na relacjach (projekcja, selekcja, złączenie). Projektowanie relacyjnej bazy danych. Typy i struktury danych. Tworzenie plików bazy danych. Struktura
pliku bazy danych (schemat relacji). Gromadzenie danych. Aktualizacja danych. Porządkowanie danych. Wyszukiwanie danych. Metody selekcji i prezentacji danych.
Tworzenie formularzy. Generowanie raportów. Elementy programowania systemów
baz danych. Przykład wykorzystania relacyjnej bazy danych.
Metodyka zajęć: ćwiczenia laboratoryjne, indywidualne projekty.
Cel dydaktyczny przedmiotu:
wiadomości: poznanie zasad funkcjonowania systemów zarządzania bazą danych;
umiejętności: wykorzystanie systemu zarządzania bazą danych do realizacji zadań ekonomicznych.
Literatura podstawowa:
[1] Bąk A. (red.), Wprowadzenie do informatyki dla ekonomistów, Wyd. AE, Wrocław
2000.
[2] Banachowski L., Bazy danych. Tworzenie aplikacji, Akademicka Oficyna Wydawnicza PLJ, Warszawa 1998.
[3] Nabiałek T., ABC... Accessa, Wyd. „Edition 2000”, Kraków 2000.
[4] Viescas J., Arkana Microsoft Access 97, Wyd. RM, Warszawa 1998.
[5] Krzymowski B., Access 97 PL, HELP, Warszawa 1997.
PROGRAMY PRZEDMIOTÓW
———
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Przedmiot: INFORMATYKA – BLOK B
Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Informatyka I, II
Typ studiów: dzienne – blok B
Forma:
Forma
Liczba godzin
Semestr
Rok studiów
Punkty ECTS
laboratorium
15
VI
III
1
Prowadzący: dr Andrzej Bąk, dr Adam Kurzydłowski
tel. 75 38 273, 75 38 277
nr pokoju: 27, 28
budynek: B
Program przedmiotu:
Zastosowanie podstawowego oprogramowania użytkowego (edytor tekstu, arkusz
kalkulacyjny, system zarządzania bazą danych, oprogramowanie statystyczne) do rozwiązywania wybranych problemów ekonomicznych. Projektowanie i przygotowywanie
profesjonalnych dokumentów i opracowań zwartych w edytorze tekstu. Projektowanie
układu obliczeń i prezentacji danych w arkuszu kalkulacyjnym. Architektura baz danych i projektowanie struktury bazy danych. Zasady gromadzenia, aktualizacji, porządkowania, selekcji i prezentacji danych. Algorytmizacja i rozwiązywanie wybranych
problemów ekonomicznych z wykorzystaniem oprogramowania komputerowego. Elementy modelowania procesów ekonomicznych. Podstawowe zasady modelowania symulacyjnego, analizy wrażliwości i analizy scenariuszy oraz problematyka optymalizacji przedsięwzięć ekonomicznych. Opracowanie kompleksowej analizy ekonomicznej
(sformułowanie problemu, dane, metody badawcze, oprogramowanie komputerowe,
wnioski, literatura, komputerowy skład i prezentacja raportu).
Metodyka zajęć: ćwiczenia laboratoryjne, indywidualne projekty.
Cel dydaktyczny przedmiotu:
wiadomości: poznanie zasad organizacji i realizacji badań ekonomicznych z wykorzystaniem oprogramowania komputerowego;
umiejętności: samodzielne opracowanie kompleksowego badania ekonomicznego.
Literatura podstawowa:
[1] Bąk A. (red.), Wprowadzenie do informatyki dla ekonomistów, Wyd. AE, Wrocław
2000.
[2] Carlberg C., Analiza finansowa z zastosowaniem Excela, LT&P, Warszawa 1997.
[3] Oliver P., Jak pisać prace uniwersyteckie. Poradnik dla studentów, Wyd. Literackie, Kraków 1999.
[4] Hellwig Z. (red.), Maszyny cyfrowe i ich zastosowanie, PWE, Warszawa 1989.
[5] Michalski W., Arkusze kalkulacyjne w zastosowaniach praktycznych, MIKOM,
Warszawa 1996.
15
ROK AKADEMICKI 2002/2003
———
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
16
Przedmiot: MATEMATYKA
Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: –
Typ studiów: dzienne / zaoczne
Forma:
Forma
Liczba godzin
Semestr
Rok studiów
Punkty ECTS
wykłady
15, 15 / 4, 4
I, II / I, II
I/I
4, 8 / –, –
ćwiczenia
30, 30 / 14, 14
I, II / I, II
I/I
Prowadzący: dr Anna Piwecka-Staryszak, dr Artur Zaborski, dr Andrzej Dudek,
mgr Mirosława Sztemberg-Lewandowska
tel. 75 38 274, 75 38 277
nr pokoju: 26, 28
budynek: B
Program przedmiotu:
Semestr I. Geometria analityczna przestrzeni wielowymiarowej (Wielowymiarowe
uogólnienia podstawowych pojęć geometrii płaskiej i przestrzennej. Punkt wielowymiarowy w roli decyzji ekonomicznej. Metryka i norma w problemach opisu modelu ekonometrycznego. Zależność liniowa wektorów i jej znaczenie dla ilościowego zapisu warunków w modelach decyzyjnych. Wykorzystanie pojęć prostej, hiperpłaszczyzny i półprzestrzeni w formułowaniu mikroekonomicznych relacji liniowych. Wielościany wielowymiarowe i ich rola w problematyce decyzyjnej. Kula, sfera i zbiory wypukłe w n –
wymiarowej przestrzeni liniowej jako narzędzia opisu w teorii podejmowania decyzji
ekonomicznych).
Algebra liniowa – wprowadzenie do zastosowań rachunku macierzowego w ekonometrii, statystyce i analizie decyzyjnej (Zapis macierzowy układu relacji liniowych i
jego związek z modelami makro – i mikroekonomicznymi. Algebra macierzy. Technika
wyznacznikowa i jej zastosowanie w rozwiązywaniu układów równań. Rachunkowe
problemy układów równań i nierówności liniowych ze szczególnym uwzględnieniem
ich charakteru ekonomicznego. Wartości własne, wielomiany charakterystyczne i formy
kwadratowe z zastosowaniami do modeli przepływów międzygałęziowych i statystyki).
Semestr II. Analiza matematyczna (Funkcje jednej i wielu zmiennych rzeczywistych. Liczba Eulera i logarytm naturalny oraz związki tych pojęć z praktyką ekonomiczną. Rozwinięcie funkcji w szeregi potęgowe i ich zastosowania w ekonomii i statystyce. Ekstrema lokalne i ich rola w rachunku decyzyjnym oraz statystyce. Ekstrema
globalne i warunkowe w przestrzeni wielowymiarowej i ich rola w podejmowaniu decyzji ekonomicznych. Idea programowania liniowego i nieliniowego w przykładach zastosowań mikroekonomicznych).
Problemy całkowe stosowane w badaniach ekonomicznych (Pojęcie całki. Całka
nieoznaczona i oznaczona. Rachunkowe problemy całkowe. Przykłady zastosowań w
praktyce i technice. Całkowanie numeryczne, metoda trapezów i Simpsona, wyznaczanie stałych matematycznych. Całka niewłaściwa i jej rola w statystyce. Bezpośrednie
ekonomiczne interpretacje całki (praca, zysk). Pojęcie równania różniczkowego jako
modelu zmian).
Metodyka zajęć: zestawy zadań do samodzielnego rozwiązania.
Cel dydaktyczny przedmiotu:
PROGRAMY PRZEDMIOTÓW
wiadomości: poznanie podstawowych pojęć geometrii, algebry liniowej i analizy matematycznej oraz schematów rachunkowych stosowanych w ekonomii;
umiejętności: budowanie ilościowych modeli decyzyjnych przy pomocy matematyki
stosowanej.
9. Literatura podstawowa:
[1] Mostowski A., Stark M., Algebra liniowa, PWN, Warszawa 1974.
[2] Krysicki W., Włodarski L., Analiza matematyczna w zadaniach, PWN, Warszawa
1980.
[3] Bażańska T., Karwacka I., Nykowska M., Zadania z matematyki, PWN, Warszawa
1977.
[4] Fichtenholz G., Rachunek różniczkowy i całkowy, PWN, Warszawa1972.
[5] Piwecka-Staryszak A. (red.), Wykłady z matematyki dla studentów uczelni ekonomicznych, Wyd. AE, Wrocław 2001.
17
ROK AKADEMICKI 2002/2003
———
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
18
Przedmiot: MATEMATYKA FINANSOWA
Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Matematyka, Mikroekonomia
Typ studiów: dzienne /zaoczne
Forma:
Forma
Liczba godzin
Semestr
Rok studiów
Punkty ECTS
wykłady
–/4
– / VI
– / III FiR
1/–
ćwiczenia
15 / 8
VI / VI
III blok A / III FiR
Prowadzący: dr Artur Zaborski
tel. 75 38 274
nr pokoju: 26
budynek: B
Program przedmiotu:
Wyjaśnienie podstawowych pojęć matematyki finansowej: odsetki, stopa procentowa, kapitalizacja, dyskontowanie, wartość teraźniejsza, wartość przyszła.
Oprocentowanie lokat przy różnych modelach kapitalizacji: kapitalizacja prosta i
złożona, kapitalizacja niezgodna (kapitalizacja w podokresach i nadokresach, względna
stopa procentowa), kapitalizacja ciągła, kapitalizacja przy zmiennej stopie procentowej,
równoważność warunków oprocentowania (równoważna i efektywna stopa procentowa).
Proste i złożone oprocentowanie wkładów oszczędnościowych przy różnych założeniach dotyczących okresów wpłat, okresów oprocentowania i okresów kapitalizacji
(wkłady zgodne i niezgodne).
Rozliczenia związane ze spłatą długów i kredytów: ustalanie planu spłaty długu,
zgodne spłaty długu o ustalonych ratach kapitałowych lub zadanych kwotach płatności,
niezgodne spłaty długu w równych ratach kapitałowych lub w stałych kwotach płatności, średni okres spłaty kredytu, efektywny koszt kredytu.
Metodyka zajęć: zestawy zadań do samodzielnego rozwiązania.
Cel dydaktyczny przedmiotu:
wiadomości: poznanie podstawowych pojęć i zasad arytmetyki finansowej;
umiejętności: wyznaczanie wartości pieniądza z uwzględnieniem jej zmian związanej z
upływem czasu, konstruowanie planów spłaty długu.
Literatura podstawowa:
[1] Dobija M., Smaga E., Podstawy matematyki finansowej i ubezpieczeniowej, PWN,
Warszawa-Kraków 1996.
[2] Jajuga K., Jajuga T., Jak inwestować w papiery wartościowe, PWN, Warszawa
1993.
[3] Sobczyk M., Matematyka finansowa. Podstawy teoretyczne, przykłady, zadania,
Agencja Wydawnicza „Placet”, Warszawa 1997.
[4] Smaga E., Arytmetyka finansowa, PWN, Warszawa-Kraków 1999.
PROGRAMY PRZEDMIOTÓW
———
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Przedmiot: PROGNOZOWANIE I SYMULACJE
Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Matematyka, Statystyka, Ekonometria
Typ studiów: dzienne / zaoczne / USM
Forma:
Formca
Liczba godzin
Semestr
Rok studiów
Punkty ECTS
wykłady
30 / 4 / 4
VI / VI / II
III / III / I
3/–/–
ćwiczenia
15 / 10 / 10
VI / VI / II
III / III / I
Prowadzący: dr Roman Pawlukowicz, mgr inż. Tomasz Bartłomowicz
tel. 75 38 270, 75 38 271
nr pokoju: 10, 11
budynek: B
Program przedmiotu:
Symulacja i prognozowanie. Przyszłość jako przedmiot badań (przesłanki badań nad
przyszłością, miejsce prognoz w systematyce zasadniczych projekcji przyszłościowych,
podstawy prognozowania, funkcje i klasyfikacje prognoz).
Proces prognozowania gospodarczego (specyfika prognozowania gospodarczego,
źródła danych wykorzystywanych w prognozowaniu i ich statystyczna obróbka, etapy
budowy prognozy, metody prognozowania).
Prognozowanie na podstawie szeregu czasowego (modele szeregów czasowych: ze
stałym poziomem zmiennej prognozowanej, z trendem, z wahaniami sezonowymi, z
wahaniami cyklicznymi, inne modele).
Prognozowanie i symulacja na podstawie modelu ekonometrycznego (budowa prognostycznych modeli jednorównaniowych i wielorównaniowych, założenia i reguły
prognozowania ekonometrycznego, konstrukcja prognoz, model ekonometryczny jako
narzędzie symulacji).
Nieklasyczne metody prognozowania (metody modeli dyskretno-ciągłych, metody
analogii historycznych i przestrzenno-czasowych, metody heurystyczne, metoda scenariusza – symulacyjne walory przedmiotowych narzędzi).
Komputerowy pakiet statystyczny w obróbce danych wyjściowych, symulacji i konstrukcji prognoz.
Metodyka zajęć: studium przypadku, ćwiczenia laboratoryjne.
Cel dydaktyczny przedmiotu:
wiadomości: poznanie istoty i celowości prognozowania oraz symulowania rzeczywistości społeczno-gospodarczych a także narzędzi (metod i technik) ich realizacji;
umiejętności: budowa prognoz gospodarczych oraz symulowanie na modelu z wykorzystaniem komputerowych pakietów statystycznych.
Literatura podstawowa:
[1] Dittmann P., Metody prognozowania sprzedaży w przedsiębiorstwie, Wyd. AE,
Wrocław 1996 i następne.
[2] Radzikowska B. (red.), Metody prognozowania. Zbiór zadań, Wyd. AE, Wrocław
2000 i następne.
[3] Cieślak M. (red.), Nieklasyczne metody prognozowania, PWN, Warszawa 1983.
[4] Cieślak M. (red.), Prognozowanie gospodarcze. Metody i zastosowania, PWN,
Warszawa 1997 i następne.
[5] Zeliaś A., Teoria prognozy, PWN, Warszawa 1997.
19
ROK AKADEMICKI 2002/2003
———
1. Przedmiot: RYNEK I WYCENA NIERUCHOMOŚCI
2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Prawo, Finanse publiczne, Teoria i analiza rynku, Metody oceny projektów gospodarczych
3. Typ studiów: dzienne / zaoczne
4. Forma:
Forma
Liczba godzin
Semestr
Rok studiów
Punkty ECTS
wykłady
15 / 10
X / VI
V ZM / III GiAP
4/–
5. Prowadzący: dr Roman Pawlukowicz
tel. 75 38 270
nr pokoju: 10
budynek: B
6. Program przedmiotu:
Nieruchomość jako specyficzne dobro ekonomiczne (definicja nieruchomości, cechy nieruchomości, rodzaje nieruchomości, funkcje nieruchomości w gospodarce rynkowej).
Podstawy funkcjonowania rynku nieruchomości (definicja rynku nieruchomości,
miejsce rynku nieruchomości, przedmiot rynku nieruchomości, popyt-podaż i cena na
rynku nieruchomości, funkcje rynku nieruchomości, podmioty działające na rynku nieruchomości, warunki sprawnego funkcjonowania rynku nieruchomości).
Obrót nieruchomościami podmiotów administracji publicznej (pomiędzy podmiotami
administracji publicznej; pomiędzy pomiotami administracji publicznej a innymi osobami).
Wartość nieruchomości jako kryterium gospodarowania nieruchomościami publicznymi oraz czynnik wpływający na wysokość dochodów gminy (pojęcie wartości nieruchomości, rodzaje wartości nieruchomości, zależności pomiędzy wartością nieruchomości a wysokością dochodu gminy z nieruchomości stanowiących jej mienie oraz stanowiących własność innych podmiotów).
Wycena nieruchomości (określanie wartości nieruchomości, powszechna taksacja
nieruchomości, podejścia – metody – techniki wyceny, operat szacunkowy, działalność
zawodowa w zakresie wyceny nieruchomości).
7. Metodyka zajęć: studium przypadków.
8. Cel dydaktyczny przedmiotu:
wiadomości: poznanie zasad funkcjonowania rynku nieruchomości (w szczególności
nieruchomości publicznych) oraz przesłanek i sposobów wyceny nieruchomości;
umiejętności praktyczne: uprawniona realizacja czynności cywilno-prawnych na nieruchomościach oraz niezawodowe określanie wartości nieruchomości.
9. Literatura podstawowa:
[1] Kucharska-Stasiak E., Nieruchomość a rynek, PWN, Warszawa 1997 i kolejne wyd.
[2] Kucharska-Stasiak E. (red.), Rynek nieruchomości. Wybrane problemy, Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1999.
[3] Hopfer A., Jędrzejewski H., Źróbek S., Podstawy wyceny nieruchomości, Wyd.
Twigger, Warszawa 2001.
[4] Prystupa M., Wycena mienia. Poradnik menedżera, Wyd. Centrum Informacji Menedżera, Warszawa 2000.
[5] Szachułowicz J., Gospodarka nieruchomościami, PWN, Warszawa 2001.
20
PROGRAMY PRZEDMIOTÓW
———
1. Przedmiot: RYNEK NIERUCHOMOŚCI
2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Prawo, Finanse publiczne, Teoria i analiza rynku, Metody oceny projektów gospodarczych
3. Typ studiów: dzienne / zaoczne / USM
4. Forma:
Forma
Liczba godzin
Semestr
Rok studiów
Punkty ECTS
wykłady
15 / 10 / 10
X / VII / III
V / IV / II
2/–/–
5. Prowadzący: dr Roman Pawlukowicz
tel. 75 38 270
nr pokoju: 10
budynek: B
6. Program przedmiotu:
Nieruchomość jako specyficzne dobro ekonomiczne (definicja nieruchomości, cechy nieruchomości, rodzaje nieruchomości, funkcje nieruchomości w gospodarce rynkowej, nieruchomość jako instrument rynku kapitałowego).
Podstawy funkcjonowania rynku nieruchomości (definicja rynku nieruchomości,
miejsce rynku nieruchomości, popyt-podaż i cena na rynku nieruchomości, funkcje rynku nieruchomości, podmioty działające na rynku nieruchomości, warunki sprawnego
funkcjonowania rynku nieruchomości).
Rynek nieruchomości jako segment rynku kapitałowego (miejsce rynku nieruchomości na rynku kapitałowym, zalety i wady inwestowania w nieruchomości, metody
niwelowania wad nieruchomości jako instrumentu finansowego, inwestorzy na rynku
nieruchomości).
Uwarunkowania decyzji o inwestowaniu na rynku nieruchomości (prawa do nieruchomości jako przedmiot inwestowania na rynku nieruchomości, uwarunkowania wpływające na poziom ryzyka inwestycyjnego, hipoteka jako narzędzie reinwestycji, rynkowe uwarunkowania decyzji inwestowania w nieruchomości).
Opłaty od nieruchomości.
Wartość nieruchomości jako kryterium gospodarowania nieruchomościami i kryterium inwestowania w nieruchomości (pojęcie wartości nieruchomości, rodzaje wartości
nieruchomości, określanie wartości nieruchomości, powszechna taksacja nieruchomości, działalność zawodowa w zakresie nieruchomości).
7. Metodyka zajęć: studium przypadków.
8. Cel dydaktyczny przedmiotu:
wiadomości: poznanie zasad funkcjonowania rynku nieruchomości oraz uwarunkowań
inwestowania na rynku nieruchomości;
umiejętności praktyczne: podejmowanie umotywowanych decyzji o inwestowaniu na
rynku nieruchomości.
9. Literatura podstawowa:
[1] Cymerman J., Opłaty od nieruchomości, Wyd. Educaterra, Olsztyn 2001.
[2] Hopfer A., Jędrzejewski H., Źróbek S., Podstawy wyceny nieruchomości. Twigger,
Warszawa 2001.
[3] Kucharska-Stasiak E. (red.), Inwestowanie w nieruchomości, Wyd. Instytutu Nieruchomości VALOR, Łódź 1999.
21
ROK AKADEMICKI 2002/2003
[4] Kucharska-Stasiak E., Nieruchomość a rynek, PWN, Warszawa 1997 i następne.
[5] Kucharska-Stasiak E., Rynek nieruchomości. Wybrane problemy, Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1999 i następne.
22
PROGRAMY PRZEDMIOTÓW
———
1. Przedmiot: RYNEK PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH
2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Statystyka, Prawo gospodarcze, Finanse
i bankowość
3. Typ studiów: dzienne / zaoczne / USM
4. Forma:
Forma
Liczba godzin
Semestr
Rok studiów
Punkty ECTS
wykłady
30 / 20 / 12
VIII / VIII / I
IV / IV / I
3/–/–
5. Prowadzący: dr Zbigniew Panasiewicz
tel. 75 38 270
nr pokoju: 10
budynek: B
6. Program przedmiotu:
Struktura rynku papierów wartościowych i jego miejsce w segmencie rynku finansowego. Pojęcie rynku publicznego i rynku regulowanego. Publiczny obrót pierwotny i
publiczny obrót wtórny. Subemitenci inwestycyjni i usługowi. Wymogi i procedury
związane z dopuszczeniem papierów wartościowych do publicznego obrotu. Obowiązki
informacyjne spółek. Insiding i inne niedozwolone praktyki na rynku papierów wartościowych. Rodzaje emisji akcji: emisja z prawem poboru, emisja plasowana, emisja założycielska, emisja „połączeniowa” i parytet zamiany akcji, emisja kapitalizacyjna. Metody przydziału akcji obejmowanych na rynku pierwotnym. Emisja obligacji. Emisja listów zastawnych. Emisja obligacji zamiennych na akcje.
Uczestnicy rynku papierów wartościowych. Instytucje nadzorujące rynek. Rola i
funkcje Komisji Papierów Wartościowych i Giełd. Instytucje obsługujące obrót papierami wartościowymi. Rola i funkcje Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych.
Giełda papierów wartościowych: definicja i funkcje. Rola i funkcje domów maklerskich. Maklerzy i doradcy inwestycyjni. Inwestorzy: inwestorzy instytucjonalni i indywidualni. Fundusze inwestycyjne. Charakterystyka otwartych funduszy inwestycyjnych
i ich rodzaje. Charakterystyka zamkniętych funduszy inwestycyjnych i ich rodzaje. Narodowe fundusze inwestycyjne i otwarte fundusze emerytalne. Klasyfikacja inwestorów
indywidualnych wg różnych kryteriów.
Organizacja i funkcjonowanie giełdy papierów wartościowych. Funkcje systemu
WARSET. Funkcje centralnego systemu notującego. Komunikacja domów maklerskich
z Giełdą. Animatorzy rynku i emitenta. Rodzaje zleceń. Sposoby określania limitu ceny
w zleceniach. Terminy ważności zleceń. Zlecenia bez limitu ceny. Przykłady posługiwania się różnymi rodzajami zleceń. Prezentacja sytuacji, w których mogą mieć zastosowanie poszczególne rodzaje i cele, jakie można za ich pomocą realizować.
Notowania giełdowe. Notowania ciągłe. Notowania w systemie jednolitego kursu
dnia z 2-krotnym fixingiem. Harmonogram sesji dla notowań ciągłych oraz dla notowań
w systemie kursu jednolitego. Równoważenie rynku jako faza notowań ciągłych. Faza
interwencji i dogrywki w notowaniach kursu jednolitego. Zasady przeprowadzania dogrywek. Derywaty notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Krótka sprzedaż.
Indeksy giełdowe. Konstrukcja indeksów giełdowych: indek WIG, WIG20, MIDWIG, TECHWIG, NIF. Indeksy branżowe. Dystrybucja informacji o przebiegu noto-
23
ROK AKADEMICKI 2002/2003
wań i wynikach notowań. Ceduła giełdowa i układ tabel publikowanych w prasie. Obrót pozagiełdowy.
Podstawy analizy fundamentalnej i technicznej. Zysk i ryzyko papieru wartościowego. Proste strategie inwestowania w papiery wartościowe.
7. Metodyka zajęć: studium przypadków.
8. Cel dydaktyczny przedmiotu:
wiadomości: poznanie regulacji prawnych obowiązujących na rynku papierów wartościowych, organizacji i zasad funkcjonowania giełd papierów wartościowych;
umiejętności: samodzielne inwestowanie na rynku papierów wartościowych, czytanie
tabel giełdowych, interpretacja podstawowych wskaźników.
9. Literatura podstawowa:
[1] Tarczyński W., Rynki kapitałowe, T. I i II. Agencja Wydawnicza Placet, Warszawa 1997.
[2] Jajuga K., Kuziak K., Markowski P., Inwestycje finansowe, Wyd. AE, Wrocław
1997.
[3] Nowak K., Polski rynek kapitałowy, Wyd. Wyższej Szkoły Bankowej, Poznań
1998.
24
PROGRAMY PRZEDMIOTÓW
———
1. Przedmiot: TERMINOWE RYNKI FINANSOWE
2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Statystyka, Rynek papierów wartościowych
3. Typ studiów: dzienne / zaoczne / USM
4. Forma:
Forma
Liczba godzin
Semestr
Rok studiów
Punkty ECTS
wykłady
30 / 10 / 10
X / VII / III
V BiU / IV / II
4/–/–
5. Prowadzący: dr Zbigniew Panasiewicz
tel. 75 38 270
nr pokoju 10
budynek B
6. Program przedmiotu:
Geneza transakcji terminowych. Struktura terminowego rynku finansowego. Organizacja handlu kontraktami terminowymi. Redystrybucja ryzyka na rynku finansowym.
Rodzaje transakcji terminowych. Uczestnicy rynku transakcji terminowych. Motywy
zawierania transakcji terminowych: hedging; spekulacja; arbitraż. Główne cechy terminowych rynków finansowych. Rola i funkcje izby rozrachunkowej. Technika operacji
na rynku kontraktów terminowych. Terminowe transakcje na kursy walut. Terminowe
transakcje na indeksy giełdowe. Terminowe transakcje na akcje. Terminowe transakcje
na instrumenty kredytowe. Warranty i transakcje opcyjne. Podstawowe strategie stosowane w transakcjach terminowych.
7. Metodyka zajęć: studium przypadków.
8. Cel dydaktyczny przedmiotu:
wiadomości: poznanie zasad funkcjonowania terminowych rynków finansowych, zaznajomienie się z technikami różnorodnych transakcji terminowych;
umiejętności: wykorzystywanie możliwości stwarzanych przez transakcje terminowe i
samodzielne ich zawieranie, wykorzystywanie rynku terminowego do minimalizacji ryzyka transakcji i rozrachunków finansowych.
9. Literatura podstawowa:
[1] Tarczyński W., Zwolankowski M., Inżynieria finansowa, Agencja Wydawnicza
Placet, Warszawa 1997.
[2] Januszkiewicz W. (red.), Giełdy w gospodarce światowej, PWE, Warszawa 1991.
25
ROK AKADEMICKI 2002/2003
———
1. Przedmiot: WYCENA PRZEDSIĘBIORSTW
2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Prawo, Prawo gospodarcze, Rachunkowość, Finanse i bankowość, Zarządzanie finansami firm, Ekonomika przemysłu, Nauka
o przedsiębiorstwie, Metody oceny projektów gospodarczych, Rynek papierów wartościowych
3. Typ studiów: USM
4. Forma:
Forma
Liczba godzin
Semestr
Rok studiów
Punkty ECTS
wykłady
15
III
II ZP
–
5. Prowadzący: dr Roman Pawlukowicz
tel. 75 38 270
nr pokoju: 10
budynek: B
6. Program przedmiotu:
Przedsiębiorstwo jako przedmiot wyceny (podmiotowe, przedmiotowe i funkcjonalne znaczenie terminu „przedsiębiorstwo”; istota, przesłanki i funkcje wyceny przedsiębiorstwa oraz wyceny jego składników majątkowych, zarządzanie przez wartość przedsiębiorstwa – VBM „value based management”).
Wycena majątku przedsiębiorstwa – metody majątkowe (metoda księgowa, metoda
skorygowanej wartości aktywów netto, metoda wartości odtworzenia, metoda upłynnienia).
Szacowanie wartości przedsiębiorstwa – metody dochodowe i metody mieszane
(metody DCF „discounted cash flow”, metody mnożnikowe, metody oparte na aktywach i stopie pomnażania wartości, metody oparte na wartości majątku i reputacji).
Sposoby prezentacji wyników wyceny (wyznaczanie pola negocjacji, wybór wartości przedsiębiorstwa).
7. Metodyka zajęć: studium przypadku.
8. Cel dydaktyczny przedmiotu:
wiadomości: poznanie metod wyceny przedsiębiorstw i składników ich majątku oraz
ich użyteczności dla zasadniczych celów wyceny;
umiejętności: wykonywanie wycen za pomocą podstawowych metod.
9. Literatura podstawowa:
[1] Jaki A., Wycena przedsiębiorstwa. Pomiar i ocena wartości, Wyd. Kantor Wydawniczy Zakamycze, Kraków 2000.
[2] Malinowska U., Wycena przedsiębiorstwa w warunkach polskich, Wyd. Difin,
Warszawa 2001.
[3] Mączyńska E., Metody wyceny przedsiębiorstw i składników ich majątku, Wyd.
Międzynarodowej Szkoły Menedżerów Warszawa (brak daty wydania).
[4] Prystupa M., Wycena mienia. Poradnik menedżera, Wyd. Centrum Informacji
Menedżera, Warszawa 2000.
[5] Zarzecki D., Metody wyceny przedsiębiorstw, Wyd. Fundacji Rozwoju Rachunkowości, Warszawa 1999.
26
PROGRAMY PRZEDMIOTÓW
———
1. Przedmiot: WYCENA PRZEDSIĘBIORSTW I NIERUCHOMOŚCI
2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Prawo, Prawo gospodarcze, Rachunkowość, Finanse i bankowość, Nauka o przedsiębiorstwie, Ekonomika przemysłu, Zarządzanie finansami firm
3. Typ studiów: dzienne
4. Forma:
Forma
Liczba godzin
Semestr
Rok studiów
Punkty ECTS
wykłady
15
VII
IV ZP
2
5. Prowadzący: dr Roman Pawlukowicz
tel. 75 38 270
nr pokoju: 10
budynek: B
6. Program przedmiotu:
Przedsiębiorstwo jako przedmiot wyceny (podmiotowe, przedmiotowe i funkcjonalne znaczenie terminu „przedsiębiorstwo”; istota, przesłanki i funkcje wyceny przedsiębiorstwa oraz wyceny jego składników majątkowych – w tym mienia nieruchomego
„nieruchomości”).
Wycena majątku przedsiębiorstwa – metody majątkowe (metoda księgowa, metoda
wartości odtworzenia, metoda upłynnienia); służebna rola podejść, metod i technik stosowanych przy szacowaniu wartości nieruchomości (podejścia kosztowego, metody
kosztów odtworzenia i kosztów zastąpienia z techniką szczegółową, scalonych elementów i wskaźnikową oraz podejścia porównawczego, metody cenowo–porównawczej z
technikami porównania parami i analizy statystycznej rynku a także podejścia dochodowego, metody inwestycyjnej z techniką kapitalizacji prostej i dyskontowanych strumieni pieniężnych).
Szacowanie wartości przedsiębiorstwa – metody dochodowe i metody mieszane
(metody DCF, metody mnożnikowe, metody oparte na aktywach i stopie pomnażania
wartości, metody oparte na wartości majątku i reputacji).
Sposoby prezentacji wyników wyceny (wyznaczanie pola negocjacji, wybór wartości przedsiębiorstwa).
7. Metodyka zajęć: studium przypadków.
8. Cel dydaktyczny przedmiotu:
wiadomości: poznanie metod wyceny przedsiębiorstw i składników ich majątku (w
szczególności nieruchomości) oraz ich użyteczności dla zasadniczych celów wyceny;
umiejętności: praktyczne: wykonanie wycen za pomocą podstawowych metod.
9. Literatura podstawowa:
[1] Jaki A., Wycena przedsiębiorstwa. Pomiar i ocena wartości, Kantor Wydawniczy
Zakamycze, Kraków 2000.
[2] Malinowska U., Wycena przedsiębiorstwa w warunkach polskich, Difin, Warszawa 2001.
[3] Prystupa M., Wycena mienia. Poradnik menedżera, Wydawnictwo Centrum Informacji Menedżera, Warszawa 2000.
[4] Hopfer A., Borowiecki R. (red.), Wycena nieruchomości i przedsiębiorstw. Tom 1,
Tom 2, Twigger, Warszawa 1995 i kolejne.
27
ROK AKADEMICKI 2002/2003
[5] Zarzecki D., Metody wyceny przedsiębiorstw, Wydawnictwo Fundacji Rozwoju
Rachunkowości, Warszawa 1999.
28
PROGRAMY PRZEDMIOTÓW
———
1. Przedmiot: ZARZĄDZANIE FINANSAMI FIRM
2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Mikroekonomia, Rachunkowość, Finanse i bankowość
3. Typ studiów: dzienne / zaoczne
4. Forma:
Forma
Liczba godzin
Semestr
Rok studiów
Punkty ECTS
wykłady
30 / 6
VII / VI
IV / III
4/–
ćwiczenia
15 / 12
VII / VI
IV / III
5. Prowadzący: dr Zbigniew Panasiewicz, dr Andrzej Koza
tel. 75 38 270, 75 38 255
nr pokoju: 10, 89
budynek: B, A
6. Program przedmiotu:
Istota, funkcje i organizacja zarządzania finansami firm. Podstawowe cele zarządzania finansami firm. Uwarunkowania zewnętrzne, które należy uwzględniać przy podejmowaniu decyzji finansowych (wpływ koniunktury gospodarczej, inflacji, polityki fiskalnej, polityki budżetowej, polityki monetarnej i interwencjonizmu państwowego realizowanego za pomocą instrumentów finansowych). Ryzyko w działalności przedsiębiorstwa: ryzyko gospodarcze (wytwórcy) i ryzyko finansowe. Przedsiębiorstwo jako
przedmiot obrotu rynkowego – określenie wartości przedsiębiorstwa. Metody wyceny
przedsiębiorstwa (majątkowe, dochodowe, rynkowe, mieszane).
Zarządzanie strukturą kapitału w firmie: struktura kapitału w przedsiębiorstwie, zasady tworzenia i źródła zasilania w kapitał własny przedsiębiorstw o różnych formach
organizacyjno-prawnych, pozyskiwanie kapitałów własnych w spółkach akcyjnych poprzez emisję akcji (rodzaje emisji akcji), pozyskiwanie kapitałów obcych (emisja obligacji korporacyjnych, kredyty i pożyczki), koszt kapitału (średnioważony i krańcowy),
struktura kapitału a ryzyko finansowe.
Planowanie finansowe: preliminarz obrotów gotówkowych, analiza progu zysku,
wykorzystanie dźwigni przy planowaniu zysku, nadwyżka finansowa a dobór zasad
amortyzacji.
Zarządzanie majątkiem obrotowym. Cykl obrotowy i cykl konwersji gotówkowej.
Strategie finansowania majątku obrotowego (strategia zachowawcza i dynamiczna, strategie mieszane).
Leasing. Finansowanie obrotów z zagranicą.
Analiza finansowa firmy: pojęcie, zakres i funkcje analizy finansowej, analiza
wstępna sprawozdań finansowych, analiza wskaźnikowa (wskaźniki płynności finansowej, sprawności, zadłużenia, rentowności, rynkowej wartości akcji i kapitału), analiza
pozycji finansowej firmy, model Wilcoxa, model Altmana, analiza wybranych problemów.
7. Metodyka zajęć: studium przypadków, zadania do samodzielnego rozwiązania.
8. Cel dydaktyczny przedmiotu:
wiadomości: poznanie podstawowych sposobów rozwiązywania problemów finansowych w działalności przedsiębiorstwa;
29
ROK AKADEMICKI 2002/2003
umiejętności: przeprowadzanie analizy finansowej przedsiębiorstwa, sporządzanie planów i projekcji finansowych.
9. Literatura podstawowa:
[1] Bień W., Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa, Stowarzyszenie Księgowych w
Polsce, Warszawa 1999.
[2] Davis E. W., Pointon J., Finanse i firma, PWE, Warszawa 1997.
[3] Jajuga T., Słoński T., Finanse spółek, Wyd. AE, Wrocław 1997.
[4] Sierpińska M., Jachna T., Ocena przedsiębiorstwa według standardów światowych, PWN, Warszawa 1994.
[5] Śliwa J., Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa od diagnozy do projekcji, Fundacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce, Warszawa 1998.
30
PROGRAMY PRZEDMIOTÓW
———
1. Przedmiot: ZARZĄDZANIE INFORMACJĄ O ŚRODOWISKU
2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Podstawy ekologii i ochrony środowiska, Informatyka, Statystyka, Ekonometria
3. Typ studiów: dzienne / zaoczne
4. Forma:
Forma
Liczba godzin
Semestr
Rok studiów
Punkty ECTS
Wykłady
15 / 6
VII / VII
IV ZJiŚ / IV ZJiŚ
4/–
ćwiczenia
15 / 4
VII / VII
IV ZJiŚ / IV ZJiŚ
5. Prowadzący: dr inż. Małgorzata Sej-Kolasa, dr Marian Kachniarz
tel. 75 38 273, 75 38 222
nr pokoju: 27, 94
budynek: B, A
6. Program przedmiotu:
Podstawy systemów informacyjnych.
Istota informacji. Pomiar ilości i jakości informacji. System informacyjny. Elementy, cechy systemu informacyjnego, efektywność systemów informacyjnych. Istota i zakres systemu informacji o środowisku.
Regionalna informacja o środowisku.
Źródła informacji o środowisku. Normy jakości środowiska oraz normy emisji. Statystyczne banki danych regionalnych i lokalnych. Potrzeby informacyjne polityki regionalnej i systemów zarządzania środowiskiem. Systemy wskaźników ekorozwoju.
Prawo do informacji o środowisku.
Systemy informacji o środowisku.
Ogólna charakterystyka systemów informacji o środowisku. Systemy informacji
geograficznej GIS. GIS jako „inteligentna” baza danych. Główne funkcje i możliwości
GIS. Zastosowania GIS w badaniach środowiskowych. Tworzenie baz danych w GIS.
Problemy organizacyjne i ekonomiczne wprowadzania systemów informacji
o środowisku
7. Metodyka zajęć: indywidualne projekty, ćwiczenia laboratoryjne, wizyty studialne.
8. Cel dydaktyczny przedmiotu:
wiadomości: poznanie podstawowych źródeł informacji o środowisku oraz zasad zarządzania informacją środowiskową, poznanie istoty działania i możliwości wykorzystania
systemów typu GIS;
umiejętności: obsługa programów typu GIS w podstawowym zakresie, analiza problemów środowiskowych za pomocą prostych metod statystycznych i ekonometrycznych z
wykorzystaniem dostępnego oprogramowania komputerowego.
9. Literatura podstawowa:
[1] Borys T. (red.), Wskaźniki ekorozwoju, Ekonomia i Środowisko, Białystok 1999.
[2] Górka K., Poskrobko B., Radecki W., Ochrona środowiska, PWE, Warszawa
2001.
[3] Poskrobko B., Zarządzanie środowiskiem, PWE, Warszawa 2001.
31