plik pdf

PL5n s. 73
73
Propozycje scenariuszy lekcji
jednego roku (powieść, trylogia) Jałta, Suuk-su, Borowoje, [. . .]». Przed tymi
drzwiami także była kolejka, ale nieprzesadna, najwyżej sto pięćdziesiąt osób”.
Znowu mamy wrażenie, że jesteśmy w tandetnym biurze turystycznym (prymitywny
plakat), a nie w miejscu związanym z pracą twórczą. Szczególnie abstrakcyjnie
brzmią informacje o pełnoterminowych urlopach twórczych.
W ten sposób omawiamy cały rozdział. Na koniec prosimy uczniów, by podsumowali
swoje spostrzeżenia. Gribojedow jest zaprzeczeniem domu, w którym się tworzy,
a więc jest w powieści kolejnym antydomem, czyli domem fałszywym. Wszystko
tam jest fałszywe – wywieszki, teksty sformalizowane i podporządkowane niewyjaśnionym prawom. Twórcy piszą według dziwacznych stawek, literatura jest
przeliczana na urlopy twórcze. Wszyscy są poddani biurokratycznym regułom
(zebrania, organizacje, wypłaty według objętości dzieła) itp. Gribojedow jest
w powieści symbolem antydomu, antysztuki.
2. Praca domowa.
Prześledź w powieści losy mistrza, zaznacz fragmenty dotyczące domu.
Temat: W poszukiwaniu domu.
(czas realizacji – 1 lekcja)
Materiał:
M. Bułhakow, Mistrz i Małgorzata
Cele szczegółowe:
rozumienie symboliki domu w powieści
rozumienie roli prawdziwej sztuki w świecie powieści
Tok lekcji:
1. Losy mistrza; praca w małych grupach.
Informujemy uczniów, że przedmiotem dzisiejszej lekcji będzie ustalenie, czego
symbolem jest w powieści dom i jaką pełni funkcję. Prosimy, by przygotowali
życiorys mistrza jako człowieka szukającego domu. Mogą to zrobić w punktach,
z krótkim uzasadnieniem-komentarzem.
Uczniowie odczytują swoje propozycje, komentujemy je, poprawiamy, a następnie
zapisujemy na tablicy, np.
Pracownik muzeum i tłumacz wygrywa sto tysięcy rubli i wynosi się z mieszkania, które nazwał „przeklętą norą”.
Wynajmuje dwa pokoje w suterenie, kupuje mnóstwo książek i zostaje
mistrzem (książki są atrybutem domu, a także duchowości).
Poznaje Małgorzatę. Mieszkanko w suterenie przekształca się w dom, ponieważ
mistrz pisze w nim powieść o Poncjuszu Piłacie. O tym, że jest to dom, decyduje
panująca w nim twórcza atmosfera, intymność, szczęście, miłość.
Mistrz porzuca pisanie (tworzenie), a dom przekształca się na powrót w nędzną
suterenę.
Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl
PL5n s. 74
74
Propozycje scenariuszy lekcji
Mistrz trafia do domu wariatów (dom boleści).
Ucieczka mistrza z Moskwy od świata mieszkań.
Otrzymanie domu.
Dom jest tu symbolem prawdziwego zadomowienia, życia przepojonego kulturą –
duchowym wysiłkiem poprzednich pokoleń, atmosferą miłości, światem, z którego
wygnane zostało okrucieństwo.
„– Posłuchaj, jak cicho – mówiła do mistrza Małgorzata, a piasek szeleścił pod jej
bosymi stopami. – Słuchaj i napawaj się tym, czego nie dane ci było zaznać w życiu
– spokojem. Popatrz, oto jest już przed tobą twój wieczysty dom, który otrzymałeś
w nagrodę. Widzę już okno weneckie i dzikie wino, które wspina się aż pod sam
dach. Oto twój dom, twój wieczysty dom. Wiem, że wieczorem odwiedzą cię ci,
których kochasz, którzy cię interesują, ci co nie zakłócą twojego spokoju. Będą ci
grali, będą ci śpiewali, zobaczysz, jak jasno jest w pokoju, kiedy palą się świece.
Będziesz zasypiał, wdziawszy swoją przybrudzoną wieczystą szlafmycę, będziesz
zasypiał z uśmiechem na ustach” (s. 487).
2. Praca domowa.
Przemyśl, czym jest bezdomność w powieści Bułhakowa; Poszukaj odpowiednich
cytatów.
Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl
Temat: Dobro i zło w powieści Michaiła Bułhakowa.
(czas realizacji – 1 lekcja)
Materiał:
M. Bułhakow, Mistrz i Małgorzata
podręcznik: K. Lupa, Woland, czyli szukanie zbawienia po drugiej stronie,
s. 302–303
Cele szczegółowe:
dostrzeżenie w powieści problematyki moralnej
kształtowanie systemu aksjologicznego
poznanie opinii Krystiana Lupy (reżysera spektaklu na motywach Mistrza
i Małgorzaty) na temat zła w powieści Michaiła Bułhakowa
Tok lekcji:
1. Ustalenie hierarchii wartości w powieści Bułhakowa; praca w małych grupach.
Prosimy uczniów, by – pamiętając, co ustaliliśmy na poprzednich lekcjach (symbolika mieszkania i domu w powieści) – zastanowili się nad tym, czym jest bezdomność
w świecie Mistrza i Małgorzaty, a także by ustalili, co łączy Jeszuę i Iwana i o czym
marzy Poncjusz Piłat. Zwracamy uczniom uwagę na to, by swoje wnioski poparli
cytatami.
Uczniowie zauważą, że:
Jeszua nigdzie nie mieszka („– Gdzie stale mieszkasz? – Nigdzie nie mam domu
– nieśmiało odpowiedział aresztant. – Wędruję od miasta do miasta. – Można to
nazwać krócej, jednym słowem. Włóczęgostwo”).