Poezja - materiały pomocnicze dla nauczycieli szkół średnich na

Poezja - materiały pomocnicze dla nauczycieli szkół średnich na łamach kwartalnika
„Język Polski w Szkole Średniej” za lata 1999/2000-2000/2001 i „Język Polski w
Liceum” za lata 2001/2002-2015/2016 : bibliografia w wyborze
Wybór i oprac. Bożena Lewandowska
Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Kielcach, 2016 r.
Materiały metodyczne i merytoryczne
1. Bula, Danuta : Malarstwo – inspiracja poetów (Most Langlois w Arles V. van
Gocha i Most Z. Hanickiego). W: Język Polski w Liceum. – R. 17, nr 1
(2015/2016), s. 62-69
Propozycja pracy z uczniami, polegająca na wyszukiwaniu tekstów kultury, które się
wzajemnie inspirowały. Interpretacja twórczości Wincentego van Gogha.
2. Drwięga, Halina : Lingwizm w poezji polskiej : (propozycja metodyczna). W:
Język Polski w Liceum. - R. 16, nr 1 (2001/2002), s. 38-50
Zawiera: 1. Poezja lingwistyczna jako zabawa językiem. 2. Scenariusze lekcji: temat
1) Próby odświeżenia języka poezji skompromitowanego narzędzia agitacji
politycznej (charakterystyka lingwizmu – 2 godz.), 2) Wykorzystanie możliwości
tkwiących w języku przez poetę Nowej Fali Stanisława Barańczaka.
3. Drwięga, Halina : Przemiany w poezji po 1956 roku jako wyraz nieufności do
języka - związki estetyki z etyką. W: Język Polski w Szkole Średniej. - R.15, nr
2 (2000/2001), s. 28-33. - Bibliogr.
Literatura a kontekst historyczny. Analiza funkcjonalna wiersza. Zajęcia fakultatywne
w kl. IV – 2 godz.)
4. Filar, Dorota : Ramy pojęciowe w analizie tekstu (na przykładzie wierszy
Barańczaka i Wojaczka). W: Język Polski w Szkole Średniej. - R. 12, z. 1
(1997/98), s. 66-75. - Bibliogr.
5. Gał, Dorota : Projekt jako metoda nauczania na lekcjach poświęconych
twórczości Juliusza Słowackiego i Fryderyka Chopina. W: Język Polski w
Szkole Średniej. - R. 15, nr 2 (2000/2001), s. 13-18
Romantyczna koncepcja miłości. Poetycka i muzyczna twórczość miłosna - metoda
projektu grupowego.
6. Gradkowski, Henryk : Ugrupowania poetyckie 20-lecia międzywojennego
wobec tradycji romantycznej. Cz.1. W: Język Polski w Szkole Średniej. - R. 9,
z. 3 (1994/95), s. 11-21
Grupy literackie i modele ich poezji: Skamander, Zwrotnica, Kwadryga, Żagary.
7. Kondracka-Zielińska, Anna : Język "poetów przeklętych". W: Język Polski w
Liceum. - R. 19, nr 4 (2004/2005), s. 17-33
Język poezji Ryszarda Milczewskiego-Bruna, Edwarda Stachury, Rafała Wojaczka.
8. Kondracka-Zielińska, Anna : "Poezja przeklęta" jako zjawisko europejskie. Cz.
1. W: Język Polski w Liceum. - R. 18, nr 3 (2003/2004), s. 7-14
Charakterystyka "poezji przeklętej" i jej twórców.
9. Kondracka-Zielińska, Anna : "Poezja przeklęta" jako zjawisko europejskie. Cz.
2. W: Język Polski w Liceum. - R. 18, nr 4 (2003/2004), s. 7-15
Charakterystyka "poetów przeklętych".
10. Marczuk, Anna : Kant i Kafka w filozoficznym zwierciadle poezji. W: Język
Polski w Szkole Średniej. - R. 15, nr 3 (2000/2001), s.66-76
Szkice dwóch tematów lekcji: 1. Wielcy filozofowie, jak zwykli ludzie, również
są śmiertelni. 2. Czy wytoczony nam proces życia może dawać nadzieję?
11. Niewiadomski, Andrzej : Od ,,barbarzyńców’’ i ,,klasycystów’’ do
,,ponowoczesnych’’. Poezja lat dziewięćdziesiątych - druga faza. W: Język
Polski w Szkole Średniej. - R.14, nr 4 (1999/2000), s. 66-76
12. Poturała, Wioletta : Pisarze i poeci w Internecie : przegląd wybranych stron.
W: Język Polski w Liceum. - R. 21, nr 1 (2006/2007), s. 44-51
13. Poturała, Wioletta : Recytacja sztuką tylko dla wybranych w szkole
ponadgimnazjalnej? W: Język Polski w Liceum. – R. 13, nr 3 (2011/2012), s.
55-60
Miejsce recytacji w nowej podstawie programowej. Umiejętności jakie rozwija w sobie
uczeń poprzez ćwiczenia recytatorskie. Zadania nauczyciela i pomysły na
uatrakcyjnienie lekcji recytacji.
14. Żukowska-Rumin, Irena : O Panu Bogu, który patrzy zza pieca, czyli co
zostałoby z poezji, gdyby nie związki frazeologiczne : (propozycja
metodyczna). W: Język Polski w Liceum. - R. 16, nr 4 (2001/2002), s. 30-33
Propozycja zajęć z wykorzystaniem utworów: "Nazywam się ikar" - Piotr Ciężkowski;
„Pies pożegnalny" - Miron Białoszewski; "Piosenka o trzech wesołych aniołach" Konstanty Ildefons Gałczyński.
Asnyk Adam „Do młodych”
15. Narkiewicz, Aldona : Adama Asnyka Do młodych - nieciekawe
pozytywistyczne wierszydło? (szkic interpretacyjno-metodyczny). W: Język
Polski w Liceum. - R. 18, nr 1 (2003/2004), s. 27-35
Baczyński Krzysztof Kamil
16. Grodecka, Ewa : Różne odsłony poezji. W: Język Polski w Liceum. – R. 17, nr
2 (2015/2016), s. 100-105
Konteksty i interteksty, czyli klucz do zrozumienia poezji S. Barańczaka.
Tradycjonalizm w pigułce, czyli o sztuce czytania poezji K. K. Baczyńskiego.
Neolingwiści, czyli próby odnalezienia się poetów w nowej rzeczywistości.
17. Zroślak, Paula : Brytyjski model pracy z tekstem lirycznym obecny na lekcji
języka polskiego w liceum. W: Język Polski w Liceum. – R. 16, nr 2
(2014/2015), s. 89-106
Prezentacja pracy z tekstem wiersza K. K. Baczyńskiego w oparciu o brytyjski model
edukacji.
Baczyński Krzysztof Kamil „Wróble”
18. Gronek, Barbara : Baczyńskiego i Barańczaka dwugłos w sprawie śniegu. W:
Język Polski w Liceum. - R. 23, nr 4 (2008/2009), s. 47-55
Interpretacja porównawcza wierszy "Wróble" K. K. Baczyńskiego i XII liryku z
"Podróży zimowej" S. Barańczaka.
Barańczak Stanisław
19. Grodecka, Ewa : Różne odsłony poezji. W: Język Polski w Liceum. – R. 17, nr
2 (2015/2016), s. 100-105
Konteksty i interteksty, czyli klucz do zrozumienia poezji S. Barańczaka.
Tradycjonalizm w pigułce, czyli o sztuce czytania poezji K. K. Baczyńskiego.
Neolingwiści, czyli próby odnalezienia się poetów w nowej rzeczywistości.
Barańczak Stanisław „Podróż zimowa” (XII liryk)
20. Gronek, Barbara : Baczyńskiego i Barańczaka dwugłos w sprawie śniegu. W:
Język Polski w Liceum. - R. 23, nr 4 (2008/2009), s. 47-55
Interpretacja porównawcza wierszy "Wróble" K. K. Baczyńskiego i XII liryku z
"Podróży zimowej" S. Barańczaka.
Baudelaire Charles „Spleen II”
21. Chołojczyk, Ewa : Składnia depresji, leksyka spleenu. W: Język Polski w
Szkole Średniej. - R. 12, z. 1 (1997/98), s. 76-77
Analiza struktury składniowej wiersza Charlesa Baudelaire’a „Spleen II”.
Białoszewski Miron
22. Łyczek, Zbigniew : W dwudziestą rocznicę śmierci - rzecz o Mironie
Białoszewskim : (glosy bibliograficzne). W: Język Polski w Liceum. - R. 17, nr
3 (2002/2003), s. 73-77
23. Matuszewska, Milena : Nowe układy akustyczne – czyli o muzyczności w
poezji. W: Język Polski w Liceum. – R. 14, nr 4 (2012/2013), s. 73-82
Teoretyczne założenia muzyczności literatury. Propozycja praktycznego jej
zastosowania na lekcjach języka polskiego na przykładzie poezji Mirona
Białoszewskiego.
Białoszewski Miron „Ballada z makaty”
24. Mazur, Elżbieta : Codzienność w przebraniu sztuki : o Balladzie z makaty
Mirona Białoszewskiego : (szkic analityczno-interpretacyjny). W: Język Polski
w Liceum. - R. 20, nr 2 (2005/2006), s. 50-57
Białoszewski Miron „Chrystus Powstania”
25. Gradkowski, Henryk : Analiza wiersza Mirona Białoszewskiego Chrystus
Powstania. W: Język Polski w Szkole Średniej. - R. 9, z. 1 (1994/95), s. 80-82
Broniewski Władysław
26. Malicki, Jarosław : Między harmonią i niepokojem. O „Ciszy” Władysława
Broniewskiego. W: Język Polski w Szkole Średniej. – R. 12, z. 4 (1997/1998),
s. 41-48
Bryll Ernest
27. Pieczonka, Ewa : Tradycja Mickiewiczowska w poezji Ernesta Brylla. W: Język
Polski w Szkole Średniej. - R. 12, z. 3 (1997/98), s. 41-51
Ciężkowski Piotr „Nazywam się ikar”
28. Żukowska-Rumin, Irena : Czytanie wiersza Piotra Ciężkowskiego Nazywam
się ikar (zapis przebiegu zajęć pozalekcyjnych). W: R. 15, nr 4 (2000/2001, s.
70-73
Grochowiak Stanisław „Bellini >Pieta>”
29. Kowalczyk, Małgorzata Jadwiga : Analiza i interpretacja utworów literackich w
kontekście sztuki : (Lament świętokrzyski, Giovanni Bellini Pieta, Stanisław
Grochowiak, Bellini "Pieta" – propozycja metodyczna). W: Język Polski w
Liceum. - R. 17, nr 1 (2002/2003), s. 39-48
Analiza obrazu i wierszy.
Grochowiak Stanisław „Rozbieranie do snu”
30. Gronek, Barbara : Rozbieranie do snu Grochowiaka: powrót Orfeusza. W:
Język Polski w Liceum. – R. 14, nr 1 (2012/2013), s. 25-4. – Bibliogr.
Analiza wiersza w odniesieniu do mitu o Orfeuszu.
Hartwig Julia
31. Matonia, Barbara : Julia Hartwig – poetka niezależna. W: Język Polski w
Liceum. – R. 18, nr 1 (2003/2004), s. 97-101
Natura – stała wolność w utworach autorki.
Heine Heinrich „O, przemiły ten poeta”
32. Pocica, Beata : Poeta i poezja w utworze Heinricha Heinego O, przemiły ten
poeta. W: Język Polski w Liceum. – R. 17, nr 1 (2015/2016), s. 33-45. –
Bibliogr.
Herbert Zbigniew
33. Łopata, Andrzej : Liryczne studium fotografii i lustra. W: Język Polski w
Liceum. - R. 13, nr 4 (2011/2012), s. 33-39
Fotografia i lustro jako motywy literackie w poezji Zbigniewa Herberta oraz Wisławy
Szymborskiej.
34. Marczuk, Anna : "Zapisuję czterem żywiołom to, co miałem na niedługie
władanie" - praca z biografią twórcy na przykładzie sylwetki Zbigniewa
Herberta. W: Język Polski w Szkole Średniej. - R. 14: 1999/2000, nr 1, s. 2131
Różne sposoby prezentacji sylwetki poety - wywiad z pisarzem, wspomnienia.
35. Morawska, Iwona : Uczeń, który rośnie z Herbertem nie tylko w Roku Herberta
Propozycja pracy z twórczością Zbigniewa Herberta na języku polskim. W:
Język Polski w Liceum. - R. 23, nr 3 (2008/2009), s. 84-97
Niekonwencjonalny sposób przybliżenia uczniom sylwetki i dorobku poety. Praca z
wierszami "Pudełko zwane wyobraźnią", "Pan od pogody" i "Historia Minotaura", w
poszukiwaniu wartości humanistycznych i kulturotwórczych.
36. Opacka-Walasek, Danuta : Motyw podróży w poezji Zbigniewa Herberta. W:
Język Polski w Szkole Średniej. - R.14, nr 2 (1999/2000), s. 79-92
Herbert Zbigniew „Kamyk”
37. Wiercińska-Biernacka, Anna : Kamyk i Cebula czyli w Sieci liryki. W: Język
Polski w Liceum. - R. 23, nr 4 (2008/2009), s. 56-62
Analiza wierszy "Kamyk" Z. Herberta i "Cebula" W. Szymborskiej – propozycja lekcji
metodą hipertekstu.
Kaczmarski Jacek
38. Gronek, Barbara : Tropem metaforycznych znaczeń wilka Jacka
Kaczmarskiego. W: Język Polski w Liceum. – R. 16, nr 2 (2014/2015), s. 7-28.
– Bibliogr.
Analiza cyklu wierszy „Obława”. Lapus In fabula. Dziki czy wolny. Heroizm wolności.
Wobec wolnościowej retoryki Mickiewicza. Wilk ofiarny. Między bajką a refleksją
antropologiczną.
Kaczmarski Jacek „Ballada o wesołym miasteczku”
39. Gronek, Barbara : W wesołych miasteczkach Kaczmarskiego i Waśniowskiej.
W: Język Polski w Liceum. – R. 15, nr 3 (2013/2014), s. 11-31. – Bibliogr.
Analiza utworów: Jacek Kaczmarski „Ballada o wesołym miasteczku” i Emilia
Waśniowska „Wesołe miasteczko”.
Kasprowicz Jan „Dies irae”
40. Stokwiszewski Henryk : Śmierć druga. Eksplikacja fragmentu hymnu „Dies
irae” Jana Kasprowicza. W: Język Polski w Szkole Średniej. – R. 9, z. 1
(1994/1995, s. 63-79
Kasprowicz „Hymny”
41. Klara, Edyta : Apokalipsa religijno-etyczna w „Hymnach” Kasprowicza. W:
Język Polski w Liceum. – R. 13, nr 1 (2011/2012), s. 32-41
Kochanowski Jan „Muza”
42. Kiraga-Wójcik, Ewa : O interpretacji Muzy Jana Kochanowskiego : literatura
staropolska a współczesna dydaktyka szkolna. W: Język Polski w Liceum. - R.
23, nr 1 (2008/2009), s. 68-74
Analiza i interpretacja utworu Jana Kochanowskiego "Muza" - rozważania na temat
ponadczasowości problemu podjętego przez poetę renesansowego w tym utworze.
Kochanowski Jan „Pieśni”
43. Klara, Edyta : Obraz Boga w Pieśniach Jana Kochanowskiego. W: Język
Polski w Liceum. – R. 11, nr 4 (2009/2010), s. 25-38
Krasicki Ignacy „Hymn do miłości ojczyzny”
44. Przybyła, Wiesław : Oświeceniowy patriotyzm i Hymn Krasickiego w szkolnym
otoczeniu. W: Język Polski w Liceum. - R. 22, nr 4 (2007/2008), s. 16-26
Jak uczyć oświecenia? "Hymn do miłości ojczyzny" Ignacego Krasickiego jako
gatunek - z jednej strony, a z drugiej - podróż w czasie i przestrzeni: rola dworu króla
Stanisława i jego niepowtarzalna atmosfera spotkań czwartkowych, spacer po
Łazienkach, do Szkoły Rycerskiej, wędrówka po Starym Mieście...
Lament świętokrzyski
45. Kowalczyk, Małgorzata Jadwiga : Analiza i interpretacja utworów literackich w
kontekście sztuki : (Lament świętokrzyski, Giovanni Bellini Pieta, Stanisław
Grochowiak, Bellini "Pieta" – propozycja metodyczna). W: Język Polski w
Liceum. - R. 17, nr 1 (2002/2003), s. 39-48
Analiza obrazu i wierszy.
Leśmian Bolesław
46. Węglińska-Słowik, Beata : O Leśmianie inaczej (szkic interpretacyjnometodyczny)+. W: Język Polski w Szkole Średniej. - R.15, nr 2 (2000/2001),
s. 19-26. - Bibliogr.
Cykl lekcji - analiza tekstów literackich połączona z innymi dziedzinami sztuki: teatr,
film, fotografia artystyczna.
Leśmian Bolesław „W malinowym chruśniaku”
47. Rippel, Rafał : Najsłynniejsze maliny w poezji polskiej, czyli Bolesława
Leśmiana W malinowym chruśniaku. W: Język Polski w Liceum. - R. 18, nr 1
(2003/2004), s. 19-22
Miciński Tadeusz
48. Nawrocki, Rafał : W mroku gwiazd - metafizyczna podróż z Micińskim. W:
Język Polski w Liceum. – R. 13, nr 2 (2011/2012), s. 23-40
Związki poezji Tadeusza Micińskiego z tradycją mistyczną.
Mickiewicz Adam
49. Gradkowski, Henryk : ,,Drogi’’ Mickiewicza. W: Język Polski w Szkole Średniej
. - R. 14, nr 2 (1999/2000), s. 71-78
Motyw drogi w twórczości wieszcza: „Droga nad przepaścią”, „Droga do Rosji”,
„Droga do wieczności”.
50. Łopata, Andrzej : Mickiewicz i Miłosz : poeci pamięci i świadectwa. W: Język
Polski w Szkole Średniej. - R. 12, z. 3 (1997/1998), s. 33-40
Zawiera: I. Odczytywanie poezji Cz. Miłosza w konfrontacji z twórczością wieszcza. II.
Analiza i interpretacja porównawcza wierszy: „Nad wodą wielką i czystą” A.
Mickiewicza oraz ,”Notatnik: Bon nad Lemanem” i „Odbicia’’ Cz. Miłosza. III.
Mickiewiczowskie konteksty dla wiersza „Który skrzywdziłeś”. IV. Cienie kobiet:
„trwałość” Cz. Miłosza” – „Do M.*** A. Mickiewicza.(Dziady cz. III, Do Matki Polki).
Milczewski-Bruno Ryszard
51. Kondracka-Zielińska, Anna : Język "poetów przeklętych". W: Język Polski w
Liceum. - R. 19, nr 4 (2004/2005), s. 17-33
Język poezji Ryszarda Milczewskiego-Bruna, Edwarda Stachury, Rafała Wojaczka.
Miłosz Czesław
52. Łopata, Andrzej : Mickiewicz i Miłosz : poeci pamięci i świadectwa. W: Język
Polski w Szkole Średniej. - R. 12, z. 3 (1997/1998), s. 33-40
Zawiera: I. Odczytywanie poezji Cz. Miłosza w konfrontacji z twórczością wieszcza. II.
Analiza i interpretacja porównawcza wierszy: „Nad wodą wielką i czystą” A.
Mickiewicza oraz ,”Notatnik: Bon nad Lemanem” i „Odbicia’’ Cz. Miłosza. III.
Mickiewiczowskie konteksty dla wiersza „Który skrzywdziłeś”. IV. Cienie kobiet:
„trwałość” Cz. Miłosza” – „Do M.*** A. Mickiewicza.(Dziady cz. III, Do Matki Polki).
Miłosz Czesław „Toast”
53. Malczewska, Jolanta : Cóż dziwnego, że rośli w tym kraju poeci? W: Język
Polski w Szkole Średniej. - R. 14, nr 1 (1999/2000), s.32-37
„Toast” Czesława Miłosza - rozważania nad tekstem.
Miłosz Czesław „Rzeki”
54. Bortnowski, Stanisław : Warstwy geologiczne wiersza Czesława Miłosza
„Rzeki”. W: Język Polski w Liceum. - R. 12, nr 4 (2010/2011), s. 53-60
Propozycja poszukiwania "przestrzeni zewnętrznej i warstw wewnętrznych" utworu.
Norwid Cyprian Kamil „Fortepian Szopena”
55. Cedro, Katarzyna : Fortepian Szopena Cypriana Norwida - to nie musi być
trudne! W: Język Polski w Liceum. - R. 19, nr 1 (2004/2005), s. 44-58
Propozycja metodyczna (tematy-zagadnienia): 1. Panie Cyprianie, opowiedz
nam o śmierci Szopena; 2. I Ty możesz być artystą – uczniowskie
konkretyzacje „Fortepianu Szopena” i ich plastyczny wyraz; 3. Jak zrozumieć
„Fortepian Szopena” – organizujemy warsztat pracy; 4. Umrzeć, aby żyć? –
sacrum i profanum w „Fortepianie Szopena”. Zawiera też przykład mapy
mentalnej wyjaśniającej sens paradoksu kończącego utwór.
Poświatowska Halina
56. Tumidajewicz, Anna : Grażyna Borkowska o nierozważnej i nieromantycznej
Poświatowskiej. W: Język Polski w Liceum. – R. 18, nr 4 (2003/2004), s. 81-84
Recenzja książki: Borkowska Grażyna: Nierozważna i nieromantyczna. O Halinie
Poświatowskiej, Kraków, WL, 2001.
Przerwa-Tetmajer Kazimierz „Ironia”
57. Poturała, Wioletta : Młodopolski pesymizm w wierszu Kazimierza PrzerwyTetmajera Ironia. W: Język Polski w Liceum. - R. 23, nr 2 (2008/2009), s. 5971
Ironia w życiu człowieka reprezentującego postawę dekadencką - analiza i
interpretacja utworu "Ironia" Kazimierza Przerwy-Tetmajera.
Przyboś Julian „Odjazd”
58. Szyling, Grażyna : O przydatności dydaktycznej testowego sprawdzania
umiejętności analizy i interpretacji awangardowego utworu poetyckiego. W:
Język Polski w Szkole Średniej. - R. 14, nr 1 (1999/2000), s.46-67
Zawiera: A. Charakterystyka programowa i koncepcja testu. B. Przygotowanie
uczniów do pracy z testem. C. Przygotowanie organizacyjne testowania. D. Instrukcja
dla ucznia. E. Tekst wiersza „Odjazd’” Juliana Przybosia i formularz testu. F.
Sprawdzanie testów rozwiązanych przez uczniów. G. Przeliczanie wyników
punktowych na oceny szkolne.
Różewicz Tadeusz
59. Biała Alina : O „dialogu” rodzajów literackich w twórczości Tadeusza
Różewicza (na wybranych przykładach). W: Język Polski w Szkole Średniej”. –
R. 15, nr 4 (2000/2001), s. 89-98
Propozycja metodyczna – analiza i interpretacja dramatów „Kartoteka” i „Świadkowie,
albo Nasza mała stabilizacja” w kontekście wybranych wierszy poety.
Różewicz Tadeusz „będzie żył w jasności”
60. Francuz, Aleksandra : Nasze słowa stają się bezdomne. Różewicza operacje
na języku poezji. W: Język Polski w Liceum. – R. 16, nr 3 (2014/2015), s. 3542
Zawiera m.in.: analizę wiersza T. Różewicza „będzie żył w jasności”.
Skowroński Ryszard
61. Bortnowski, Stanisław : Samotnik z Prabut, czyli wiersze Ryszarda
Skowrońskiego. W: Język Polski w Liceum. – R. 11, nr 4 (2009/2010), s. 5266
Propozycja pracy z poezją współczesną - wierszami Ryszarda Skowrońskiego.
Słowacki Juliusz „Beniowski”
62. Bukowska, Edyta : W Roku Słowackiego : metodyczna kariera poematu
Beniowski. W: Język Polski w Liceum. – R. 11, nr 3 (2009/2010), s. 9-12
Recepcja szkolna poematu "Beniowski" J. Słowackiego.
Stachura Edward
63. Kondracka-Zielińska, Anna : Język "poetów przeklętych". W: Język Polski w
Liceum. - R. 19, nr 4 (2004/2005), s. 17-33
Język poezji Ryszarda Milczewskiego-Bruna, Edwarda Stachury, Rafała Wojaczka.
Szymborska Wisława
64. Bortnowski, Stanisław : Pola gry z lekturą szkolną : piracka akademia pisania.
W: Język Polski w Liceum. – R. 15, nr 1 (2013/2014), s. 37-57
Projekty metodyczne. Zawiera m.in.: wiersz „Średniowieczny rap” (wersja
„Bogurodzicy”); stylizacje – szkolne fraszki; drama do wiersza Wisławy Szymborskiej.
Propozycje jak uczyć języka polskiego współczesnego ucznia: „to pokolenie (…)
trzeba uczyć inaczej: pomysłowo, barwnie, wychodząc z założenia, że większość
lekcji musi mieć coś z widowiska, cos z reklamy, coś z filmu, coś z telewizji, coś z
happeningu, coś z performance’u (…)”
65. Łopata, Andrzej : Liryczne studium fotografii i lustra. W: Język Polski w
Liceum. - R. 13, nr 4 (2011/2012), s. 33-39
Fotografia i lustro jako motywy literackie w poezji Zbigniewa Herberta oraz Wisławy
Szymborskiej.
Szymborska Wisława „Cebula”
66. Wiercińska-Biernacka, Anna : Kamyk i Cebula czyli w Sieci liryki. W: Język
Polski w Liceum. - R. 23, nr 4 (2008/2009), s. 56-62
Analiza wierszy "Kamyk" Z. Herberta i "Cebula" W. Szymborskiej metodą hipertekstu
– propozycja lekcji.
Szymborska Wisława „Do Arki”
67. Bancerz, Małgorzata : O konieczności rozwijania świadomości aksjologicznej
młodych ludzi - wiersz Do Arki Wisławy Szymborskiej : (szkic analitycznointerpretacyjny). W: Język Polski w Liceum. - R. 17, nr 3 (2002/2003), s. 27-33
Szymborska Wisława „Dwie małpy Bruegla”
68. Krawczyk, Alicja : Poetyckie wyprawy Wisławy Szymborskiej w świat sztuki : o
trzech wierszach: Dwie małpy Bruegla, Kobiety Rubensa, Miniatura
średniowieczna. W: Język Polski w Liceum. - R. 20, nr 4 (2005/2006), s. 24-32
Interpretacja obrazów w wierszach Wisławy Szymborskiej.
Szymborska Wisława „Kobiety Rubensa”
69. Krawczyk, Alicja : Poetyckie wyprawy Wisławy Szymborskiej w świat sztuki : o
trzech wierszach: Dwie małpy Bruegla, Kobiety Rubensa, Miniatura
średniowieczna. W: Język Polski w Liceum. - R. 20, nr 4 (2005/2006), s. 24-32
Interpretacja obrazów w wierszach Wisławy Szymborskiej.
Szymborska Wisława „Ludzie na moście”
70. Krawczyk, Alicja : Poetyckie wyprawy Wisławy Szymborskiej w świat sztuki : o
trzech wierszach : Ludzie na moście, Pejzaż, Mozaika bizantyjska. Cz. 1. W:
Język Polski w Liceum. - R. 20, nr 3 (2005/2006), s. 19-27
Dzieła malarskie w wierszach W. Szymborskiej.
Szymborska Wisława „Miniatura średniowieczna”
71. Krawczyk, Alicja : Poetyckie wyprawy Wisławy Szymborskiej w świat sztuki : o
trzech wierszach: Dwie małpy Bruegla, Kobiety Rubensa, Miniatura
średniowieczna. W: Język Polski w Liceum. - R. 20, nr 4 (2005/2006), s. 24-32
Interpretacja obrazów w wierszach Wisławy Szymborskiej.
Szymborska Wisława „Mozaika bizantyjska”
72. Krawczyk, Alicja : Poetyckie wyprawy Wisławy Szymborskiej w świat sztuki : o
trzech wierszach : Ludzie na moście, Pejzaż, Mozaika bizantyjska. Cz. 1. W:
Język Polski w Liceum. - R. 20, nr 3 (2005/2006), s. 19-27
Dzieła malarskie w wierszach W. Szymborskiej.
Szymborska Wisława „Pejzaż”
73. Krawczyk, Alicja : Poetyckie wyprawy Wisławy Szymborskiej w świat sztuki : o
trzech wierszach : Ludzie na moście, Pejzaż, Mozaika bizantyjska. Cz. 1. W:
Język Polski w Liceum. - R. 20, nr 3 (2005/2006), s. 19-27
Dzieła malarskie w wierszach W. Szymborskiej.
Szymborska Wisława „Utopia”
74. Kula, Edward : Propozycja interpretacji wierszy... Język Polski w Liceum. - R.
23, nr 1 (2008/2009), s. 75-85
Analiza i interpretacja wierszy "Jakżesz ja się uspokoję" Stanisława Wyspiańskiego
oraz "Utopia" Wisławy Szymborskiej.
Waśniowska Emilia „Wesołe miasteczko”
75. Gronek, Barbara : W wesołych miasteczkach Kaczmarskiego i Waśniowskiej.
W: Język Polski w Liceum. – R. 15, nr 3 (2013/2014), s. 11-31. – Bibliogr.
Analiza utworów: Ballada o wesołym miasteczku Jacka Kaczmarskiego i „Wesołe
miasteczko” Emilii Waśniowskiej.
Wojaczek Rafał
76. Kondracka-Zielińska, Anna : Język "poetów przeklętych". W: Język Polski w
Liceum. - R. 19, nr 4 (2004/2005), s. 17-33
Język poezji Ryszarda Milczewskiego-Bruna, Edwarda Stachury, Rafała Wojaczka.
Wyspiański Stanisław "Jakżesz ja się uspokoję"
77. Kula, Edward : Propozycja interpretacji wierszy... Język Polski w Liceum. - R.
23, nr 1 (2008/2009), s. 75-85
Analiza i interpretacja wierszy "Jakżesz ja się uspokoję" Stanisława
Wyspiańskiego oraz "Utopia" Wisławy Szymborskiej.
Scenariusze i konspekty
Apollinaire
78. Jankiewicz, Bożenna : Apollinaire i doświadczenie ucznia - szkolne czytanie
poezji. W: Język Polski w Liceum. – R. 13, nr 4 (2011/2012), s. 80-83
Propozycja lekcji poświęconej poezji Apollinaire’a.
Barańczak Stanisław
79. Drwięga, Halina : Lingwizm w poezji polskiej : (propozycja metodyczna). W:
Język Polski w Liceum. - R. 16, nr 1 (2001/2002), s. 38-50
Zawiera: 1. Poezja lingwistyczna jako zabawa językiem. 2. Scenariusze lekcji: temat
1) Próby odświeżenia języka poezji skompromitowanego narzędzia agitacji
politycznej (charakterystyka lingwizmu – 2 godz.), 2) Wykorzystanie możliwości
tkwiących w języku przez poetę Nowej Fali Stanisława Barańczaka.
Grochowiak Stanisław „Fuga”
80. Musioł, Mariola : Sposoby, cele budowania polifonii w wierszu Stanisława
Grochowiaka Fuga (propozycja metodyczna - estetyka w kształceniu
kulturowym). W: Język Polski w Liceum. - R. 17, nr 4 (2002/2003), s. 58-61
Scenariusz lekcji mający na celu integrację kształcenia literackiego, plastycznego i
muzycznego. Omówienie "Fugi" S. Grochowiaka, z wykorzystaniem muzyki J. S.
Bacha.
Grochowiak Stanisław „Płonąca żyrafa”
81. Kulowa, Bożena : Żyrafa wciąż płonie – analiza wiersza Stanisława
Grochowiaka „Płonąca żyrafa”. W: Język Polski w Szkole Średniej. – R. 15, nr
4 (2000/2001), s. 58-69
Zawiera również scenariusz lekcji – temat: Jak literatura komentuje dzieła sztuki?
Rozważania na podstawie „Płonącej żyrafy” Salvadora Dali i „Płonącej żyrafy”
Stanisława Grochowiaka.
Kochanowski Jan
82. Jackowska, Renata : Twórcze naśladownictwo w poezji Jana
Kochanowskiego. W: Język Polski w Szkole Średniej. - R. 14, nr 3
(1999/2000), s. 10-17
Tradycja antyczna w ,,Pieśniach’’ J. Kochanowskiego – scenariusze lekcji – tematy:
1. Plagiat? Dyskutujemy o oryginalności „Pieśni” J. Kochanowskiego; 2. W czym tkwi
potęga słowa poetyckiego?
Krasicki Ignacy „Do króla”
83. Goraj, Jadwiga : Satyra prawdę mówi... : sztuka wyrażania prawdy i jej
odczytania w satyrze Ignacego Krasickiego Do króla (propozycja
metodyczna). W: Język Polski w Liceum. - R. 18, nr 1 (2003/2004), s. 23-26
Konspekt lekcji języka polskiego - omówienie satyry w sposób eksponujący problemy
bliskie młodemu człowiekowi, pomocne w zrozumieniu otaczającego go świata.
Leśmian Bolesław
84. Biernacka, Anna : U źródeł poezji Leśmiana. W: Język Polski w Liceum. – R.
15, nr 3 (2013/2014), s. 61-74
Projekty metodyczne – analiza wybranych ze szkiców poety sądów na temat poezji:
1.Pieśń wyrasta jak ciasto z upływem czasu. Nieśmiertelność pieśni leży w rytmie (B.
Leśmian: U źródeł rytmu); 2. Rytm jest może nawet ważniejszy od treści, miejsce
pieśni jest w ludzkiej pamięci (B. Leśmian: Z rozmyślań o poezji); 3. Miłość w Pieśni
nad pieśniami. 4. Analiza wierszy „Dwoje ludzieńków”, „Dziewczyna”, „Urszula
Kochanowska”.
Leśmian Bolesław „Do siostry”
85. Bazylewicz, Elżbieta : Wchodzę w świat przez wrota smutku... - niepokoje
eschatologiczne w wierszach Do siostry i Goryl Bolesława Leśmiana. W:
Język Polski w Liceum. - R. 20, nr 2 (2005/2006), s. 46-49
Analiza wierszy oraz omówienie związku poezji B. Leśmiana z tradycją literacką i z
ideologią XX-lecia międzywojennego – scenariusz lekcji.
Leśmian Bolesław „Goryl”
86. Bazylewicz, Elżbieta : Wchodzę w świat przez wrota smutku... - niepokoje
eschatologiczne w wierszach Do siostry i Goryl Bolesława Leśmiana. W:
Język Polski w Liceum. - R. 20, nr 2 (2005/2006), s. 46-49
Analiza wierszy oraz omówienie związku poezji B. Leśmiana z tradycją literacką i z
ideologią XX-lecia międzywojennego – scenariusz lekcji.
Leśmian Bolesław „Dwoje ludzieńków”
87. Kurzawa, Marian : Wielka miłość i... śmierć : o wierszu Dwoje ludzieńków
Bolesława Leśmiana. W: Język Polski w Liceum. - R. 23, nr 3 (2008/2009), s.
70-77
Propozycja lekcji języka polskiego.
Mickiewicz Adam „Oda do młodości”
88. Kosyra-Cieślak, Teresa : Młodość jako wartość – „Oda do młodości” Adama
Mickiewicza. W: Język Polski w Szkole Średniej. - R. 15, nr 1 (2000/2001),
s.12-23
Scenariusz lekcji w klasie drugiej liceum.
Mickiewicz Adam „Reduta Ordona”
89. Janus-Sitarz, Anna : Szarpajmy klasyka na sztuki czyli ostatni raz o
Mickiewiczu. W: Język Polski w Szkole Średniej. - R.14, nr 3 (1999/2000), s.
84-94
Dyskusja nad prawdą literacką i historyczną. Sąd nad Mickiewiczem po lekturze
,,Reduty Ordona’’ i dramatu S. Mrożka „Śmierć pułkownika” – scenariusz lekcji.
Mickiewicz Adam: Stepy akermańskie
90. Bryll Magdalena, Sowa Roman : Uczeń animuje "Stepy akermańskie" Adama
Mickiewicza : (inspiracja metodyczna).W: Język Polski w Liceum. – R. 14, nr 1
(2012/2013), s. 88-103
Inspiracja metodyczna wykorzystująca sztukę filmową do analizy i interpretacji tekstu.
Miłosz Czesław „Unde malum”
91. Kępczyk-Dębowska, Joanna : Unde malum? - pytają i odpowiadają T.
Różewicz i Cz. Miłosz (propozycja metodyczna dla klas maturalnych). W:
Język Polski w Liceum . - R. 18, nr 4 (2003/2004), s. 25-28
Analiza i interpretacja wierszy "Unde malum?" Tadeusza Różewicza i "Unde malum"
Czesława Miłosza. Synteza utworów podejmujących motyw zła oraz przegląd
filozoficznych koncepcji dotyczących zła i jego przyczyn.
Norwid Cyprian Kamil
92. Wawrzoła, Elżbieta : Norwid współczesny. W: Język Polski w Liceum. 2004/2005, nr 1, s. 59-69
Scenariusze lekcji – tematy: 1. Cyprian Norwid - … 2.Twórca wyraża siebie przez
program poetycki. 3. Syn – minie pismo, lecz ty spomnisz – wnuku… nasza ocena
twórczości Cypriana Norwida.
Pawlikowska-Jasnorzewska Maria „Krzyk jazz-bandu”
93. Francuz, Aleksander : Ale jazz! O jednym wierszu Marii PawlikowskiejJasnorzewskiej. W: Język Polski w Liceum. – R. 16, nr 4 (2014/2015), s. 72-78
Projekty metodyczne.
Różewicz Tadeusz „Unde malum”
94. Kępczyk-Dębowska, Joanna : Unde malum? - pytają i odpowiadają T.
Różewicz i Cz. Miłosz (propozycja metodyczna dla klas maturalnych). W:
Język Polski w Liceum . - R. 18, nr 4 (2003/2004), s. 25-28
Analiza i interpretacja wierszy "Unde malum?" Tadeusza Różewicza i "Unde malum"
Czesława Miłosza. Synteza utworów podejmujących motyw zła oraz przegląd
filozoficznych koncepcji dotyczących zła i jego przyczyn.
Różewicz Tadeusz „Walentynki (poemat z końca XX wieku)”
95. Karp, Anna : Walentynki Tadeusza Różewicza - poemat o miłości i śmierci, o
człowieku i upadku kultury (szkic interpretacyjno-metodyczny). W: Język
Polski w Liceum. - R. 17, nr 3 (2002/2003), s. 14-26
Zawiera: I. Rzeczywistość fragmentaryczna. II. „Walentynki” – poetyka
postmodernizmu. III. Problemy ze świętym. IV. Wokół problematyki poematu. V.
Obraz świata i człowieka w poemacie – podsumowanie. VI. Propozycja metodyczna
lekcji w liceum i technikum, temat: Symbol miłości bez miłości… Rozważania wokół
miłości, śmierci, kondycji ludzkiej i kultury na kanwie utworu T. Różewicza
„Walentynki. Poemat z końca XX wieku”. Zawiera także karty pracy.
Szymborska Wisława „W rzece Heraklita”
96. Ciotrowska, Krystyna : W rzece Heraklita Wisławy Szymborskiej na lekcjach
języka polskiego i filozofii (propozycja metodyczna). W: Język Polski w
Liceum. - R. 17, nr 3 (2002/2003), s. 34-42
Scenariusz lekcji – temat: „W rzece Heraklita” W. Szymborskiej poszukiwaniem
odpowiedzi na pytanie o naturę świata i miejsce w nim człowieka. Scenariusze cyklu
lekcji filozoficznych – tematy: 1. „Ryby” w „Rzece Heraklita”, czyli o naturze
rzeczywistości. 2. „Ryba-człowiek” – kim jest człowiek w świecie natury? 3. W
poszukiwaniu sensu egzystencji.
Tuwim Julian
97. Francuz, Aleksander : W podsłowia tego świata wlazłem – geologia języka
Tuwima. W: Język Polski w Liceum. – R. 16, nr 4 (2014/2015), s. 79-87
Projekty metodyczne dotyczące języka poezji Juliana Tuwima na przykładzie różnych
utworów: „Zieleń”, „Fantazja słowotwórcza”, „Słowo i ciało”.