specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót budowlanych
Transkrypt
specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót budowlanych
SEW-MARC-TECH Jan Kiraga ul. Władysława Jagiełły 9B/9 83-110 Tczew Tel. 505 507 025 e-mail: [email protected] NR ARCHIWALNY SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH TEMAT: Wykonanie instalacji okablowania strukturalnego sieci LAN wraz z dedykowaną instalacją elektryczną oraz wykonanie okablowania telefonicznego BUDOWLANO -WYKONAWCZE STADIUM: MIEJSCOWOŚĆ: Tczew DATA WYKONANIA: 12.2013 r. INWESTOR: ADRES: Powiatowy Urząd Pracy w Tczewie ALEJA SOLIDARNOŚCI 14A 83-110 TCZEW PROJEKTOWAŁ mgr inż. Konrad Seklecki nr upr. POM/0207/POOE/11 PROJEKTOWAŁ mgr inż. Radosław Markiewicz nr upr. POM/0002/POOT/09 inż. Jan Kiraga OPRACOWAŁ ZAWARTOŚĆ DOKUMENTACJI ZASILANIE GNIAZD 230V NAPIĘCIEM DEDYKOWANYM............................................. 4 1. WSTĘP ....................................................................................................................................... 4 1.1. Przedmiot ST ........................................................................................................................ 4 1.2. Zakres stosowania ST........................................................................................................... 4 1.3. Zakres Robót objętych ST .................................................................................................... 4 1.4. Określenia podstawowe........................................................................................................ 4 1.5. Ogólne wymagania dotyczące Robót ................................................................................... 7 1.6. Dokumentacja Projektowa szczegółowa .............................................................................. 7 1.7. Nazwy i kody robót objętych zamówieniem ........................................................................ 7 2. MATERIAŁY ............................................................................................................................ 7 2.1. Ogólne warunki stosowania materiałów .............................................................................. 7 2.2. Rodzaje materiałów .............................................................................................................. 7 2.2.1. Obudowy ..................................................................................................................... 8 2.2.2. Wyposażenie wewnętrzne rozdzielnic ........................................................................ 8 2.2.3. Elementy mocujące rozdzielnice ................................................................................. 8 2.2.4. Kable i przewody ........................................................................................................ 8 2.2.5. Osprzęt instalacyjny do kabli i przewodów ................................................................ 9 2.2.6. Systemy mocujące przewody, kable, instalacje wiązkowe i osprzęt .......................... 9 2.2.7. Gniazda wtykowe dedykowane ................................................................................... 9 2.2.8. Specyfikacja materiałowa ......................................................................................... 10 2.3. Warunki przyjęcia na budowę wyrobów do robót montażowych. .................................... 11 2.4. Warunki przechowywania materiałów do montażu instalacji elektrycznych .................... 11 3. SPRZĘT ................................................................................................................................... 11 3.1. Stosowany sprzęt ................................................................................................................ 11 4. TRANSPORT .......................................................................................................................... 11 4.1. Transport materiałów ......................................................................................................... 11 5. WYKONANIE ROBÓT ......................................................................................................... 12 5.1. Ogólne zasady wykonywania Robót .................................................................................. 12 5.2. Montaż rozdzielnic elektrycznych .................................................................................... 12 5.3. Montaż przewodów instalacji elektrycznych .................................................................... 12 5.4. Montaż sprzętu instalacyjnego, urządzeń i odbiorników energii elektrycznej ................ 13 6. KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT ......................................................................................... 13 6.1. Szczegółowy wykaz oraz zakres pomontażowych badań rozdzielnic .............................. 13 6.2. Szczegółowy wykaz oraz zakres pomontażowych badań kabli i przewodów .................. 13 6.3. Oględziny częściowe i końcowe ........................................................................................ 14 6.4. Zasady postępowania z wadliwie wykonanymi robotami i materiałami ........................... 14 1 7. OBMIAR ROBÓT................................................................................................................... 14 7.1. Szczegółowe zasady przedmiaru i obmiaru robót montażowych i prefabrykacji .............. 14 7.2. Szczegółowe zasady przedmiaru i obmiaru robót montażowych instalacji elektrycznej .. 15 8. ODBIÓR ROBÓT ................................................................................................................... 15 8.1. Warunki odbioru instalacji i urządzeń zasilających .......................................................... 15 8.1.1. Odbiór międzyoperacyjny ......................................................................................... 15 8.1.2. Odbiór częściowy ...................................................................................................... 15 8.1.3. Odbiór końcowy ........................................................................................................ 15 9. PODSTAWA PŁATNOŚCI ................................................................................................... 16 9.1. Ogólne zasady dotyczące podstawy płatności ................................................................... 16 9.2. Zasady rozliczenia i płatności ............................................................................................ 16 10. PRZEPISY ZWIĄZANE ...................................................................................................... 16 10.1. Normy............................................................................................................................... 16 10.2. Inne dokumenty, instrukcje i przepisy ............................................................................. 17 10.3. Ustawy.............................................................................................................................. 17 10.4. Rozporządzenia .............................................................................................................. 17 II. OKABLOWANIE STRUKTURALNE ............................................................................. 19 1. CZĘŚĆ OGÓLNA ................................................................................................................... 19 1.1.Przedmiot specyfikacji technicznej 32410000-0................................................................. 19 1.2. Zakres stosowania specyfikacji technicznej ....................................................................... 19 1.3. Zakres robót objętych specyfikacją techniczną 32424000-1 ............................................. 19 1.4. Ogólne wymagania dotyczące robót .................................................................................. 19 1.5. Określenia podstawowe...................................................................................................... 19 1.6. Prowadzenie robót .............................................................................................................. 20 1.7. Odbiór placu budowy ......................................................................................................... 20 1.8. Koordynacja robót instalacji okablowania strukturalnego z innymi robotami .................. 20 2. MATERIAŁY .......................................................................................................................... 20 2.1. Materiały podstawowe 32422000-7 ................................................................................... 20 2.2. Odbiór materiałów na budowie .......................................................................................... 22 2.3. Składowanie materiałów na budowie ................................................................................. 22 3. SPRZĘT ................................................................................................................................... 22 4. ŚRODKI TRANSPORTU....................................................................................................... 22 5. WYKONANIE ROBÓT BUDOWLANYCH ....................................................................... 22 5.1. Montaż poszczególnych elementów okablowania strukturalnego w szafie kablowej. ...... 22 5.2. Prowadzenie przewodów (kabli). ....................................................................................... 23 5.2.1.Budowa tras kablowych. .............................................................................................. 23 5.2.2. Układanie kabli. .......................................................................................................... 23 5.3. Budowa punktów dystrybucyjnych .................................................................................... 23 2 5.4. Budowa gniazd użytkowników 32423000-4 ...................................................................... 24 5.5. Terminowanie kabli w osprzęcie przyłączeniowym. ......................................................... 24 5.6. Zarabianie ekranowanego złącza modularnego ................................................................. 24 5.6.1. Przygotowanie kabla S/FTP. ....................................................................................... 25 5.6.2. Umieszczenie poszczególnych par w złączu modularnym. ........................................ 25 5.6.3. Zamknięcie złącza. ...................................................................................................... 25 5.6.4. Instalacja złącza modularnego w ekranowanej obudowie. ......................................... 26 5.6.5. Instalacja wkładki z interfejsem. ................................................................................. 26 5.7. Trasowanie ......................................................................................................................... 26 5.8. Montaż konstrukcji wsporczych oraz uchwytów ............................................................... 26 5.9. Przejścia przez ściany i stropy ........................................................................................... 26 5.10. Podejścia instalacji do urządzeń ....................................................................................... 27 5.11. Uziemienie i ekranowanie ................................................................................................ 27 6. KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT ......................................................................................... 28 6.1. Weryfikacja struktury systemu okablowania. .................................................................... 28 6.2. Weryfikacja wydajności systemu okablowania. ................................................................ 28 6.3. Pomiary dynamiczne .......................................................................................................... 29 6.4. Weryfikacja jakości wykonania prac wykończeniowych. ................................................. 30 6.5. Prace wykończeniowe. ....................................................................................................... 30 7. OBMIAR ROBÓT................................................................................................................... 31 8. ODBIÓR ROBÓT ................................................................................................................... 31 8.1. Odbiór robót zanikających i ulegających zakryciu ............................................................ 31 8.2. Odbiór częściowy ............................................................................................................... 31 8.3. Odbiór wstępny robót ......................................................................................................... 31 8.4. Dokumenty do odbioru wstępnego .................................................................................... 32 8.5. Odbiór końcowy ................................................................................................................. 32 9. ROZLICZENIE ROBÓT ....................................................................................................... 33 10. DOKUMENTY ODNIESIENIA .......................................................................................... 33 10.1. Normy............................................................................................................................... 33 3 ZASILANIE GNIAZD 230V NAPIĘCIEM DEDYKOWANYM 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot ST Przedmiotem niniejszej Specyfikacji Technicznej (ST) są wymagania dotyczące wykonania i odbioru całości robót związanych z wykonaniem zasilania gniazd 230V napięciem dedykowanym w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tczewie. Specyfikacja zgodna z wytycznymi Inwestora. 1.2. Zakres stosowania ST Specyfikacja jest stosowana jako część Dokumentów Kontraktowych i należy ją stosować w zlecaniu i wykonaniu Robót opisanych w podpunkcie 1.1. 1.3. Zakres Robót objętych ST Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji technicznej (ST) dotyczą zasad wykonywania i odbioru robót związanych z: − montażem rozdzielnicy w miejscu określonym w dokumentacji technicznej, − układaniem kabli i przewodów elektrycznych, − montażem osprzętu, urządzeń i odbiorników energii elektrycznej, wraz z przygotowaniem podłoża i robotami towarzyszącymi, dla obiektów kubaturowych oraz obiektów budownictwa inżynieryjnego. ST dotyczy wszystkich czynności mających na celu wykonanie robót związanych z: − kompletacją wszystkich materiałów potrzebnych do wykonania podanych wyżej prac, − wykonaniem wszelkich robót pomocniczych w celu przygotowania podłoża (w szczególności roboty murarskie, ślusarsko-spawalnicze oraz montaż elementów osprzętu instalacyjnego itp.), − ułożeniem wszystkich materiałów w sposób i w miejscu zgodnym z dokumentacją techniczną, − wykonaniem oznakowania zgodnego z dokumentacją techniczną wszystkich elementów wyznaczonych w dokumentacji, − przeprowadzeniem wymaganych prób i badań oraz potwierdzenie protokołami kwalifikującymi montowany element instalacji elektrycznej. 1.4. Określenia podstawowe Stosowane określenia podstawowe są zgodne z obowiązującymi, odpowiednimi polskimi normami oraz definicjami podanymi poniżej: Specyfikacja techniczna – dokument zawierający zespół cech wymaganych dla procesu wytwarzania lub dla samego wyrobu, w zakresie parametrów technicznych, jakości, wymogów bezpieczeństwa, wielkości charakterystycznych a także co do nazewnictwa, symboliki, znaków i sposobów oznaczania, metod badań i prób oraz odbiorów i rozliczeń. Deklaracja zgodności – oświadczenie producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela stwierdzające, na jego wyłączną odpowiedzialność, że wyrób budowlany jest zgodny ze zharmonizowaną specyfikacją techniczną, a w przypadku braku takiej z Polską Normą wyrobu, niemającą statusu normy wycofanej lub aprobatą techniczną. 4 Aprobata techniczna – dokument stwierdzający przydatność dane wyrobu do określonego obszaru zastosowania. Zawiera ustalenia techniczne co do wymagań podstawowych wyrobu oraz metodykę badań dla potwierdzenia tych wymagań. Certyfikat zgodności – dokument wydany przez upoważnioną jednostkę badającą (certyfikującą), stwierdzający zgodność z kryteriami określonymi odpowiednimi aktami prawnymi, normami, przepisami, wymogami lub specyfikacją techniczną dla badanego materiału lub wyrobu. Rozdzielnica elektryczna (tablica) – zespół aparatury odpowiednio dobranej i połączonej w bloki funkcjonalne (pola), służący do zasilania, zabezpieczania urządzeń elektrycznych przed skutkami zwarć i przeciążeń, realizacji wyznaczonych zadań danego pola oraz kontroli linii i obwodów instalacji elektrycznej. Aparatura, stanowiąca wraz z obudową (obudowami) rozdzielnicę, w zależności od potrzeb może spełniać następujące funkcje: zmiany napięcia instalacji, łączeniowe, rozdzielcze, zabezpieczania, pomiarowo-kontrolne, sygnalizacyjne i alarmowe. Klasa ochronności – umowne oznaczenie, określające możliwości ochronne urządzenia, ze względu na jego cechy budowy, przy bezpośrednim dotyku. Stopień ochrony obudowy IP – określona w PN-EN 60529:2003, umowna miara ochrony przed dotykiem elementów wyposażenia rozdzielnicy oraz przed przedostaniem się ciał stałych, wnikaniem cieczy (szczególnie wody) i gazów, a którą zapewnia odpowiednia obudowa. Wyposażenie rozdzielnicy elektrycznej – zespół aparatury i systemów połączeń wewnętrznych potrzebnych do realizacji wszelkich celów wyznaczonych danej rozdzielnicy. Obwód instalacji elektrycznej – zespół elementów połączonych pośrednio lub bezpośrednio ze źródłem energii elektrycznej za pomocą chronionego przed przetężeniem wspólnym zabezpieczeniem, kompletu odpowiednio połączonych przewodów elektrycznych. W skład obwodu elektrycznego wchodzą przewody pod napięciem, przewody ochronne oraz wszelkie urządzenia zmieniające parametry elektryczne obwodu, rozdzielcze, sterownicze i sygnalizacyjne, związane z danym punktem zasilania w energię (zabezpieczeniem). Kable i przewody – materiały służące do dostarczania energii elektrycznej, sygnałów, impulsów elektrycznych w wybrane miejsce. Osprzęt instalacyjny do kabli i przewodów – zespół materiałów dodatkowych, stosowanych przy układaniu przewodów, ułatwiający ich montaż oraz dotarcie w przypadku awarii, zabezpieczający przed uszkodzeniami, wytyczający trasy ciągów równoległych przewodów itp. Grupy materiałów stanowiących osprzęt instalacyjny do kabli i przewodów: - drabinki instalacyjne, - koryta i korytka instalacyjne, - rury instalacyjne, - systemy mocujące, - puszki elektroinstalacyjne, - końcówki kablowe, zaciski i konektory, - pozostały osprzęt (oznaczniki przewodów, linki nośne i systemy naciągowe, dławice, złączki i szyny, zaciski ochronne itp.). Urządzenia elektryczne – wszelkie urządzenia i elementy instalacji elektrycznej przeznaczone do wytwarzania, przekształcania, przesyłania lub rozdziału energii elektrycznej. Odbiorniki energii elektrycznej – urządzenia przeznaczone do przetwarzania energii elektrycznej w inną formę energii (światło, ciepło, energię mechaniczną itp.). Część czynna – przewód lub inny element przewodzący, wchodzący w skład instalacji elektrycznej lub urządzenia, który w warunkach normalnej pracy instalacji elektrycznej może być pod napięciem a nie spełnia funkcji przewodu ochronnego (przewody ochronne PE i PEN nie są częścią czynną). Część dostępna – przewodząca część urządzenia elektroenergetycznego lub innego przedmiotu, będąca w zasięgu ręki ze stanowiska dostępnego (tj. takiego, na którym człowiek o przeciętnej sprawności fizycznej może się znaleźć bez korzystania ze środków pomocniczych np. drabiny, słupołazów itp.), która podczas normalnej pracy nie jest pod napięciem, jednak może się pod nim znaleźć w momencie zakłócenia (uszkodzenia lub niezamierzonej zmiany 5 instalacji elektroenergetycznej, parametrów, charakterystyk lub układu pracy urządzenia np. zwarcia, wyniesienia potencjału, uszkodzenia izolacji itp. ). Osłona izolacyjna – osłona wykonana w celu uniemożliwienia dotknięcia elementów w części dostępnej, na których może się pojawić niebezpieczne napięcie np. na pancerzu metalowym kabla. Miejsce wydzielone – zamykana przestrzeń lub miejsce eksploatacji instalacji lub urządzeń, do którego dostęp posiadają jedynie osoby upoważnione. Napięcie dotykowe Ud (źródłowe przy dotyku) – napięcie pojawiające się przy zwarciu doziemnym pomiędzy przewodzącą częścią, która może być (nie jest) dotknięta przez człowieka a miejscem na ziemi, na którym znajdują się stopy. Ziemia odniesienia – miejsce w którym prąd uziemienia nie powoduje zauważalnej różnicy potencjałów pomiędzy dwoma dowolnymi punktami. Przewód uziemiający – przewodnik łączący uziemiany element z uziomem, umieszczony poza ziemią lub izolowany od ziemi i wody, jeśli się w tym środowisku znajduje. Uziemienie – zespół środków i urządzeń służących połączeniu przewodzącej części z ziemią poprzez odpowiednią instalację. Może występować jako uziemienie: ochronne (nie należące do obwodu elektrycznego podczas normalnej pracy), lub robocze (należące do obwodu elektrycznego, zapewniające normalną pracę). Uziemienie robocze można wykonać jako bezpośrednie lub otwarte (przy zastosowaniu bezpiecznika iskiernikowego), nie można jego stosować w obwodzie wtórnym transformatora lub przetwornicy separacyjnej oraz w obwodzie bardzo niskiego napięcia bezpiecznego SELV {prąd przemienny: do 50 V [12 V dla wody] i 15-100 Hz; prąd stały 120 V [30 V dla wody]}. Ochrona wewnętrzna – zespół działań i urządzeń zapewniający bezpieczeństwo i ochronę przed skutkami wyładowań piorunowych, ludziom znajdującym się w budynku. Realizowana jest poprzez: wykonanie ekwipotencjalizacji wszystkich urządzeń i elementów metalowych, zachowanie odpowiednich odstępów izolacyjnych lub stosowanie dodatkowych środków ochrony. Ochrona zewnętrzna - zespół środków do ochrony obiektu budowlanego przed bezpośrednim uderzeniem piorunu. Ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym (ochrona przeciwporażeniowa) – zespół środków zmniejszających ryzyko porażenia prądem elektrycznym. Ochrona przed dotykiem bezpośrednim (ochrona podstawowa) - ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym w warunkach braku uszkodzenia. Ochrona przed dotykiem pośrednim (ochrona przy uszkodzeniu) - ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym przy pojedynczym uszkodzeniu. Ochrona uzupełniająca - ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym stosowana w miejscach, w których występuje zwiększone ryzyko porażenia na skutek małej impedancji styku ludzi z ziemią lub z elementami budynku. Przygotowanie podłoża – zespół czynności wykonywanych przed zamocowaniem osprzętu instalacyjnego, urządzenia elektrycznego, odbiornika energii elektrycznej, układaniem kabli i przewodów mający na celu zapewnienie możliwości ich zamocowania zgodnie z dokumentacją. Do prac przygotowawczych zalicza się następujące grupy czynności: − wiercenie i przebijanie otworów przelotowych i nieprzelotowych, − kucie bruzd i wnęk, − osadzanie kołków w podłożu, w tym ich wstrzeliwanie, − montażu uchwytów do rur i przewodów, − montaż konstrukcji wsporczych do korytek, drabinek, instalacji wiązkowych, − montaż korytek, drabinek, listew i rur instalacyjnych, − oczyszczenie podłoża – przygotowanie do klejenia. 6 1.5. Ogólne wymagania dotyczące Robót Wykonawca jest odpowiedzialny za jakość wykonanych Robót oraz za ich zgodność z Dokumentacją Projektową, Specyfikacjami i poleceniami Przedstawiciela Zamawiającego. 1.6. Dokumentacja Projektowa szczegółowa Wykonawca jest zobowiązany prowadzić Roboty zgodnie z Dokumentacją Projektową oraz zgodnie z poleceniami przekazanymi przez Przedstawiciela Zamawiającego. Wykonawca dostarczy potwierdzoną i ewentualnie skorygowaną w stosunku do Dokumentacji Projektowej Dokumentację Warsztatową, zgodną ze swoją wiedzą i doświadczeniem oraz zgodną ze swoim zapleczem technicznym, łącznie ze schematami montażu, detalami połączeń, detalami mocowań itp. Kompletna Dokumentacja Warsztatowa będzie podlegała zatwierdzeniu przez Przedstawiciela Zamawiającego. W przypadku zastosowania rozwiązań alternatywnych Wykonawca zobowiązany jest przedstawić rysunki warsztatowe wraz z kartami katalogowymi proponowanych rozwiązań oraz zobowiązany jest prześledzić konsekwencje wprowadzanych zmian w całości Dokumentacji Projektowej i przewidzieć wprowadzenie ewentualnych dalszych korekt. Podpisana Dokumentacja Warsztatowa jest podstawą realizacji prac. Wykonawca dostarcza niezbędne atesty, certyfikaty, aprobaty, dopuszczenia, itp. dla stosowanych materiałów oraz wykonanych Robót warsztatowych. Wykonawca przedstawi swoje doświadczenie i referencje obiektowe. Referencje oraz doświadczenie będzie podlegało ocenie Przedstawiciela Zamawiającego. 1.7. Nazwy i kody robót objętych zamówieniem 45311100-1 - Roboty w zakresie okablowania elektrycznego 45311200-2 - Roboty w zakresie instalacji elektrycznych 45315100-9 - Instalacyjne roboty elektrotechniczne 45315300-1 - Instalacje zasilania elektrycznego 45315600-4 - Instalacje niskiego napięcia 45317300-5 - Elektryczne elektrycznych urządzeń rozdzielczych 2. MATERIAŁY Wszelkie nazwy własne produktów i materiałów przywołane w specyfikacji służą ustaleniu pożądanego standardu wykonania i określenia właściwości i wymogów technicznych założonych w dokumentacji technicznej dla projektowanych rozwiązań. 2.1. Ogólne warunki stosowania materiałów Wszystkie stosowane materiały powinny być zgodne z wymogami określonymi w Ustawie z dnia 16 kwietnia 2004 o wyrobach budowlanych oraz odpowiadać wymaganiom zawartym w normach państwowych lub świadectwach ITB dopuszczających dany materiał do powszechnego stosowania w budownictwie. 2.2. Rodzaje materiałów Wszystkie materiały do prefabrykacji i montażu rozdzielnic, wykonania instalacji elektrycznej powinny odpowiadać wymaganiom zawartym w dokumentach odniesienia (normach, aprobatach technicznych). 7 2.2.1. Obudowy Stanowią element pomocniczy przy budowie rozdzielnicy elektrycznej (samodzielnie nie są elementem instalacji elektrycznej); spełniają rolę zabezpieczającą przed dotykiem elementów pod napięciem, są elementem łączącym podzespoły rozdzielnicy, chronią przed przedostawaniem się do wewnątrz ciał obcych (stopień ochrony obudowy IP), poprzez montaż wyposażenia dodatkowego umożliwiają prawidłowe funkcjonowanie rozdzielnicy w zmieniających się warunkach zewnętrznych i przy różnym obciążeniu, podnoszą estetykę instalacji elektrycznych, umożliwiają prawidłowy montaż. Wykonujący prefabrykację powinien sprawdzić czy poszczególne elementy obudowy (lub cała obudowa) posiadają certyfikat zgodności lub aprobatę techniczną bądź nadaną przez wytwórcę deklarację zgodności. Wymagania ogólne dotyczące pustych obudów rozdzielnic i sterownic niskonapięciowych podane są w PN-EN 50298:2004, PN-EN 62208:2005 (U). Podczas przygotowywania obudowy rozdzielnicy do wyposażania w zaprojektowane urządzenia lub prefabrykaty składowe, muszą zostać zachowane wszelkie uwagi i wytyczne producenta obudowy dotyczące metod łączenia obudów w zestawy, sposobu montowania lub usuwania ścianek bocznych wg potrzeb, zastosowania zalecanych materiałów złącznych i uszczelniających obudowy składowe. Wszelkie zaczepy, ucha oraz wzmocnienia transportowe montować zgodnie z instrukcją producenta obudów. Należy stosować wszelkie zaprojektowane pomocnicze elementy systematyzujące porządek wewnątrz rozdzielnicy (uchwyty, prowadnice i koryta kablowe, maskownice, panele szczotkowe itp.) oraz stosować odpowiednie zabezpieczanie elementów po obróbce mechanicznej (zaprawki). Listwy oraz linki uziemienia powinny wyróżniać się odpowiednimi kolorami, zgodnie z PN-EN 60446:2004. 2.2.2. Wyposażenie wewnętrzne rozdzielnic Skład zestawu elementów wewnętrznych rozdzielnicy określa projekt, jednocześnie wykonujący prefabrykację powinien sprawdzić czy wszystkie zaprojektowane elementy wyposażenia wewnętrznego posiadają nadany przez wytwórcę certyfikat zgodności lub aprobatę techniczną bądź deklarację zgodności. Osprzęt ten należy montować do obudowy za pomocą: płyty montażowej lub płyty zabudowy, szyn lub belek nośnych zunifikowanych lub zaprojektowanych, półek i szuflad. Połączenia wewnętrzne elementów należy wykonywać za pomocą: szyn poprzez zaciski szynowe, szyn elastycznych, zacisków przyłączeniowych lub przewodów. Na przewody linkowe należy montować końcówki kablowe wg instrukcji producenta. 2.2.3. Elementy mocujące rozdzielnice Wykonujący montaż rozdzielnicy lub każdego z jej segmentów powinien sprawdzić czy wszystkie zaprojektowane elementy mocujące posiadają nadany przez wytwórcę certyfikat zgodności lub aprobatę techniczną bądź deklarację zgodności. Podstawowe sposoby montażu: − osadzenie w podłożu przy użyciu kołków kotwiących lub rozporowych (otwory do mocowania przygotowane w obudowie), przykręcenie za pomocą materiałów złącznych lub przyspawanie do przygotowanej konstrukcji wsporczej. 2.2.4. Kable i przewody Zaleca się, aby kable energetyczne układane w budynkach posiadały izolację wg wymogów dla rodzaju pomieszczenia i powłokę ochronną. Jako materiały przewodzące należy stosować miedź, liczba żył: 3, 4, 5. Napięcia znamionowe dla linii kablowych: 0,6/1 kV; a przekroje żył: 10 do 185 mm². Przewody instalacyjne należy stosować izolowane lub z izolacją i powłoką ochronną do układania na stałe, w osłonach lub bez, klejonych bezpośrednio do podłoża lub układanych na 8 korytkach kablowych, a także natynkowo, wtynkowo lub pod tynkiem; ilość żył zależy od przeznaczenia danego rodzaju przewodu. Napięcia znamionowe izolacji wynosi: 450/750, przekroje układanych przewodów mogą wynosić 0,4 do 185 mm². 2.2.5. Osprzęt instalacyjny do kabli i przewodów Przepusty kablowe i osłony krawędzi – w miejscach przejścia kabli przez ścianki konstrukcji wsporczych należy stosować przepusty ochronne. Kable i przewody układane bezpośrednio na podłodze należy chronić poprzez stosowanie osłon (rury instalacyjne, listwy podłogowe). Rury instalacyjne wraz z osprzętem (rozgałęzienia, tuleje, łączniki, uchwyty) wykonane z tworzyw sztucznych – zasadą jest używanie materiałów o wytrzymałości elektrycznej 2 kV, niepalnych, trudnozapalnych nie podtrzymujących płomienia odpornych na temperaturę otoczenia. Rurowe instalacje wnętrzowe powinny być odporne na temperaturę otoczenia w zakresie od – 5 do + 60ºC, a ze względu na wytrzymałość, wymagają stosowania rur z tworzyw sztucznych lekkich i średnich. Dobór średnicy rur instalacyjnych zależy od przekroju poprzecznego kabli i przewodów wciąganych oraz ich ilości wciąganej do wspólnej rury instalacyjnej. Rury z tworzyw sztucznych mogą być gładkie lub karbowane, giętkie lub sztywne; średnice typowych rur gładkich: od ø 16 do ø 63 mm (większe dla kabli o dużych przekrojach żył wg potrzeb do 200). 2.2.6. Systemy mocujące przewody, kable, instalacje wiązkowe i osprzęt Uchwyty do mocowania kabli i przewodów – klinowane w otworze z elementem trzymającym stałym lub zaciskowym, wbijane i mocowane do innych elementów np. paski zaciskowe lub uchwyty kablowe przykręcane; stosowane głównie z tworzyw sztucznych (niektóre elementy mogą być wykonane także z metali). Uchwyty do rur instalacyjnych – wykonane z tworzyw i w typowielkościach takich jak rury instalacyjne – mocowanie rury poprzez wciskanie lub przykręcanie (otwarte lub zamykane). Puszki elektroinstalacyjne mogą być standardowe i do ścian pustych, służą do montażu gniazd i łączników instalacyjnych, występują jako łączące, przelotowe, odgałęźne lub sufitowe. Wykonane są z materiałów o wytrzymałości elektrycznej 2 kV, niepalnych, trudnozapalnych nie podtrzymujących płomienia odpornych na temperaturę otoczenia, jednocześnie zapewniają stopień ochrony minimalny IP 2X. Dobór typu puszki uzależniony jest od systemu instalacyjnego. Ze względu na system montażu – występują puszki natynkowe, podtynkowe, natynkowo – wtynkowe, podłogowe. W zależności od przeznaczenia puszki muszą spełniać następujące wymagania co do ich wielkości: puszka sprzętowa ø 60 mm, sufitowa lub końcowa ø 60 mm lub 60x60 mm, rozgałęźna lub przelotowa ø 70 mm lub 75 x 75 mm – dwu- trzy- lub czterowejściowa dla przewodów o przekroju żyły do 6 mm². Puszki elektroinstalacyjne do montażu gniazd i łączników instalacyjnych powinny być przystosowane do mocowania osprzętu za pomocą „pazurków” i / lub wkrętów. Końcówki kablowe, zaciski i konektory wykonane z materiałów dobrze przewodzących prąd elektryczny jak aluminium, miedź, mosiądz, montowane poprzez zaciskanie lub skręcanie; ich zastosowanie ułatwia podłączanie i umożliwia wielokrotne odłączanie i przyłączanie przewodów do instalacji bez konieczności każdorazowego przygotowania końców przewodu oraz umożliwia systemowe izolowanie za pomocą osłon izolacyjnych. Pozostały osprzęt – ułatwia montaż i zwiększa bezpieczeństwo obsługi; wyróżnić można kilka grup materiałów: oznaczniki przewodów, dławnice, złączki i szyny, zaciski ochronne itp. 2.2.7. Gniazda wtykowe dedykowane Gniazda wtykowe dedykowane do montażu w instalacjach podtynkowych: − Gniazda podtynkowe 1-fazowe powinny zostać wyposażone w styk ochronny oraz blokadę zabezpieczającą przed podłączeniem innych urządzeń i przystosowane do instalowania w puszkach izolacyjnych za pomocą wkrętów lub „pazurków”. 9 − Zaciski do połączenia przewodów winny umożliwiać wprowadzenie przewodów o przekroju 2,5 mm2. − Obudowy gniazd należy wykonać z materiałów niepalnych lub niepodtrzymujących płomienia. − Podstawowe dane techniczne gniazd: • napięcie znamionowe: 250V, 50 Hz, • prąd znamionowy: 16A dla gniazd 1-fazowych, • stopień ochrony w wykonaniu zwykłym: minimum IP 2X, • stopień ochrony w wykonaniu szczelnym: minimum IP 44. 2.2.8. Specyfikacja materiałowa Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. Nazwa elementu Kanał kablowy 50x105 Pokrywa kanału 85 Osłona połączenia podstawy kanału Osłona połączenia pokrywy Przegroda separująca do kanału 50 x 105 Zaślepka końcowa Kąt wewnętrzny regulowany, korpus 85°-95° Spinka do podtrzymywania przewodów Uchwyty do osprzętu dwa moduły Uchwyty do osprzętu sześć modułów Uchwyty do osprzętu osiem modułów Gniazdo 2P+Z z przesłoną/kodowane Gniazdo 2 x 2P+Z z przesłoną/kodowane Gniazdo 3 x 2P+Z z przesłoną/kodowane Puszka izolacyjna Kanał kablowy 65x220 (1x130 + 1x65) Pokrywa kanału 130 mm Pokrywa kanału 65 mm Osłona połączenia podstawy kanału Osłona połączenia pokrywy 130 mm Osłona połączenia pokrywy 65 mm Przegroda dzieląca Zaślepki końcowe Kąt płaski regulowany Listwa MKE 11/32 2k Listwa MKE 25/40 2k Kabel YDY 5x35 mm2 450/750V Kabel YDYżo 3x2,5 mm2 450/750V Pyszki hermetyczne Szybkozłączka instalacyjna 3x2,5mm2 Rura elektroinstalacyjna RL 40 Uchwyty 40 Złączki do RL40 Rozdzielnica natynkowa 4 x 35 modułów Ogranicznik przepięć klasy B+C Rozłącznik główny (izolacyjny) 100/3 Wyłącznik nadprądowy z modułem różnicowoprądowym B16/1N/0,03 10 Ilość 250 250 136 136 250 60 14 250 6 106 15 3 106 15 383 20 30 30 30 10 10 30 4 4 26 15 5 1900 5 15 4 2 1 1 1 2 48 Miara mb mb szt. szt. mb szt. szt. szt. szt. szt. szt. szt. szt. szt. szt. mb mb mb szt. szt. szt. mb szt. szt. mb mb mb mb szt. szt. mb szt. szt. szt. szt. szt. szt. 38. 39. 40. Rozłącznik bezpiecznikowy DO2- /63/3 Wkładka bezpiecznikowa DO2/63A Przełącznik sieć/ agregat 1 3 1 szt. szt. szt. 2.3. Warunki przyjęcia na budowę wyrobów do robót montażowych. Wyroby do robót montażowych mogą być przyjęte na budowę, jeśli spełniają następujące warunki: - są zgodne z ich wyszczególnieniem i charakterystyką podaną w dokumentacji projektowej oraz specyfikacji technicznej, - są właściwie oznakowane i opakowane, - spełniają wymagane właściwości wskazane odpowiednimi dokumentami odniesienia, - producent dostarczył dokumenty świadczące o dopuszczeniu do obrotu i powszechnego lub jednostkowego zastosowania, a w odniesieniu do fabrycznie przygotowanych prefabrykatów również karty katalogowe wyrobów lub firmowe wytyczne stosowania wyrobów. Niedopuszczalne jest stosowanie do robót montażowych i prefabrykacji – wyrobów i materiałów nieznanego pochodzenia. Przyjęcie materiałów i wyrobów na budowę powinno być potwierdzone wpisem do dziennika budowy. 2.4. Warunki przechowywania materiałów do montażu instalacji elektrycznych Wszystkie materiały i prefabrykaty pakowane powinny być przechowywane i magazynowane zgodnie z instrukcją producenta oraz wymaganiami odpowiednich norm. W szczególności kable i przewody należy przechowywać na bębnach (oznaczenie „B”) lub w krążkach (oznaczenie „K”), końce przewodów producent zabezpiecza przed przedostawaniem się wilgoci do wewnątrz i wyprowadza poza opakowanie dla ułatwienia kontroli parametrów (ciągłość żył, przekrój). Pozostały sprzęt, osprzęt i oprawy oświetleniowe wraz z osprzętem pomocniczym należy przechowywać w oryginalnych opakowaniach, kartonach, opakowaniach foliowych. Szczególnie należy chronić przed wpływami atmosferycznymi: deszczem, mrozem oraz zawilgoceniem. Pomieszczenie magazynowe do przechowywania wyrobów opakowanych powinno być suche i zabezpieczone przed zawilgoceniem. 3. SPRZĘT 3.1. Stosowany sprzęt Prace można wykonywać przy pomocy wszelkiego sprzętu wynikającego z doświadczeń wykonawcy i dopuszczonego przez Przedstawiciela Zamawiającego. 4. TRANSPORT 4.1. Transport materiałów Podczas transportu na budowę z miejsca składowania po prefabrykacji należy zachować ostrożność aby nie uszkodzić zamontowanych elementów wewnętrznych. Duże rozdzielnice należy przygotować do transportu dzieląc na elementy o wadze umożliwiającej łatwe dostarczenie na miejsce zabudowywania. Stosować opakowania w przypadku możliwości uszkodzeń transportowych. 11 Podczas transportu materiałów ze składu przyobiektowego na obiekt należy zachować ostrożność aby nie uszkodzić materiałów do montażu. Minimalne temperatury dopuszczające wykonywanie transportu wynoszą dla bębnów: – 15°C i – 5°C dla krążków, ze względu na możliwość uszkodzenia izolacji. Należy stosować dodatkowe opakowania w przypadku możliwości uszkodzeń transportowych. 5. WYKONANIE ROBÓT 5.1. Ogólne zasady wykonywania Robót Roboty winny być wykonane zgodnie z projektem oraz poleceniami Przedstawiciela Zamawiającego. 5.2. Montaż rozdzielnic elektrycznych Zakres robót obejmuje: rozpakowanie, ustawienie na miejscu montażu wg projektu, wyznaczenie miejsca zainstalowania, trasowanie, wykonanie ślepych otworów poprzez podkucie we wnęce albo kucie ręczne lub mechaniczne, wiercenie mechaniczne otworów w sufitach, ścianach lub podłożach, − osadzenie kołków osadczych plastikowych oraz dybli, śrub kotwiących lub wsporników wraz z zamocowaniem, − montaż wraz z regulacją mechaniczną elementów odmontowanych na czas mocowania (drzwiczki, klamki, zamki, pokrywy), − podłączenie uziemienia, − sprawdzenie prawidłowości usytuowania w pomieszczeniu, w szczególności zachowania minimalnych szerokości przejść i dróg ewakuacyjnych, − sprawdzenie prawidłowości działania po zamontowaniu, − przeprowadzenie prób i badań. Przy podłączaniu rozdzielnicy do instalacji elektrycznej należy pamiętać aby wszystkie kable odpływowe wyposażyć w szyldy z adresami. − − − − − 5.3. Montaż przewodów instalacji elektrycznych − − − − − Zakres robót obejmuje: wyznaczenie miejsca zainstalowania, trasowanie linii przebiegu instalacji i miejsc montażu osprzętu, roboty przygotowawcze o charakterze ogólnobudowlanym jak: kucie bruzd w podłożu, przekucia ścian i stropów, osadzenie przepustów, zdejmowanie przykryć kanałów instalacyjnych, wykonanie ślepych otworów poprzez podkucie we wnęce albo kucie ręczne lub mechaniczne, wiercenie mechaniczne otworów w sufitach, ścianach lub podłożach, osadzenie kołków osadczych plastikowych oraz dybli, śrub kotwiących lub wsporników, konsoli, wieszaków wraz z zabetonowaniem, montaż na gotowym podłożu elementów osprzętu instalacyjnego do montażu kabli i przewodów, łuki z rur sztywnych należy wykonywać przy użyciu gotowych kolanek lub przez wyginanie rur w trakcie ich układania. Przy kształtowaniu łuku spłaszczenie rury nie może być większe niż 15% wewnętrznej średnicy rury, 12 − łączenie rur należy wykonać za pomocą przewidzianych do tego celu złączek (lub przez kielichowanie), − puszki powinny być osadzone na takiej głębokości, aby ich górna (zewnętrzna) krawędź po zamocowaniu górnej części listwy była zrównana (zlicowana) z listwą, − wciąganie do rur instalacyjnych i kanałów zakrytych drutu stalowego o średnicy 1,0 do 1,2 mm dla ułatwienia wciągania kabli i przewodów wg dokumentacji projektowej i specyfikacji technicznej, układanie (montaż) kabli i przewodów zgodne z ich wyszczególnieniem i charakterystyką podaną w dokumentacji projektowej i specyfikacji technicznej. W przypadku łatwości wciągania kabli i przewodów, wciąganie drutu prowadzącego, stalowego nie jest konieczne. Przewody muszą być ułożone swobodnie i nie mogą być narażone na naciągi i dodatkowe naprężenia, − oznakowanie zgodne wytycznymi z dokumentacji projektowej i specyfikacji technicznej lub normami (PN-EN 60446:2004 Zasady podstawowe i bezpieczeństwa przy współdziałaniu człowieka z maszyną, oznaczanie i identyfikacja. Oznaczenia identyfikacyjne przewodów barwami albo cyframi, w przypadku braku takich wytycznych), − roboty o charakterze ogólnobudowlanym po montażu kabli i przewodów jak: zaprawianie bruzd, naprawa ścian i stropów po przekuciach i osadzeniu przepustów, montaż przykryć kanałów instalacyjnych, − przeprowadzenie prób i badań zgodnie z PN-IEC 60364-6-61:2000 oraz PN-E04700:1998/Az1:2000. 5.4. Montaż sprzętu instalacyjnego, urządzeń i odbiorników energii elektrycznej Te elementy instalacji montować w końcowej fazie robót, aby uniknąć niepotrzebnych zniszczeń i zabrudzeń. Należy zapewnić równomierne obciążenie faz linii zasilających przez odpowiednie przyłączanie odbiorów 1-fazowych. Mocowanie puszek w ścianach i gniazd wtykowych w puszkach powinno zapewniać niezbędną wytrzymałość na wyciąganie wtyczki i gniazda. Gniazda wtykowe należy instalować w sposób nie kolidujący z wyposażeniem pomieszczenia. Gniazda wtykowe ze stykiem ochronnym należy instalować w takim położeniu, aby styk ten występował u góry. Przewód ochronny będący żyłą przewodu wielożyłowego powinien mieć izolację będącą kombinacją barwy zielonej i żółtej. 6. KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT 6.1. Szczegółowy wykaz oraz zakres pomontażowych badań rozdzielnic Szczegółowy wykaz oraz zakres pomontażowych badań rozdzielnic zawarty jest w PNEN 60439-1:2003 i PN-E-04700:1998/Az1:2000 6.2. Szczegółowy wykaz oraz zakres pomontażowych badań kabli i przewodów Szczegółowy wykaz oraz zakres pomontażowych badań kabli i przewodów zawarty jest w PN-IEC 60364-6-61:2000 i PN-E-04700:1998/Az1:2000 13 6.3. Oględziny częściowe i końcowe Należy wykonać sprawdzenia odbiorcze składające się z oględzin częściowych i końcowych polegających na kontroli: − zgodności dokumentacji powykonawczej z projektem i ze stanem faktycznym, − zgodności połączeń z ustalonym w dokumentacji powykonawczej, − napisów informacyjno-ostrzegawczych, − stanu kabli i konstrukcji wsporczych, − stanu ochrony przeciwporażeniowej, − schematu rozdzielnicy, − stanu i kompletności dokumentacji eksploatacyjnej, − sprawdzenie ciągłości przewodów fazowych, neutralnych i ochronnych, − poprawności wykonania połączeń śrubowych instalacji elektrycznej potwierdzonych protokołem przez wykonawcę montażu, − stanu kabli i przewodów, osprzętu instalacyjnego do kabli i przewodów, stanu i kompletności dokumentacji dotyczącej zastosowanych materiałów, − poprawności wykonania montażu sprzętu instalacyjnego, urządzeń i odbiorników energii elektrycznej, − pomiarach rezystancji izolacji, − pomiary skuteczności przeciwporażeniowej − sprawdzenie działania wyłącznika różnicowoprądowego − poprawności wykonania i zabezpieczenia połączeń śrubowych instalacji uziemień, potwierdzonych protokołem przez wykonawcę montażu. Rezystancja izolacji obwodów nie powinna być mniejsza niż 50 MΩ. Rezystancja izolacji poszczególnych obwodów wraz z urządzeniami nie powinna być mniejsza niż 20 MΩ. Pomiaru należy dokonać miernikiem rezystancji instalacji o napięciu 1 kV w przypadku przewodów elektrycznych oraz 2,5 kV w przypadku kabli energetycznych. Pomiar rezystancji uziemienia wykonuje się przy prądzie przemiennym np. metodą techniczną przy użyciu woltomierza, którego wewnętrzna impedancja musi wynosić minimum 200 Ω/V (dla zasilania z sieci), oraz źródło prądu powinno być izolowane od sieci elektroenergetycznej np. przez transformator dwuuzwojeniowy. Po wykonaniu oględzin należy sporządzić protokóły z przeprowadzonych badań zgodnie z wymogami zawartymi w normie PN-IEC 60364-6-61:2000. 6.4. Zasady postępowania z wadliwie wykonanymi robotami i materiałami Wszystkie materiały, urządzenia i aparaty nie spełniające wymagań podanych w odpowiednich punktach specyfikacji, zostaną odrzucone. Jeśli materiały, urządzenia i aparaty nie spełniające wymagań zostały wbudowane lub zastosowane, to na polecenie Inspektora nadzoru Wykonawca wymieni je na właściwe, na własny koszt. Na pisemne wystąpienie Wykonawcy Inspektor nadzoru może uznać wadę za niemającą zasadniczego wpływu na jakość funkcjonowania urządzenia (aparatu itp.) i ustalić zakres i wielkość potrąceń za obniżoną jakość. 7. OBMIAR ROBÓT 7.1. Szczegółowe zasady przedmiaru i obmiaru robót montażowych i prefabrykacji Obmiaru robót dokonuje się z natury (wykonanej roboty) przyjmując jednostki miary odpowiadające zawartym w dokumentacji i tak: − dla rozdzielnicy: szt., kpl., − dla osprzętu montażowego w rozdzielnicy: szt., kpl., m, 14 − dla aparatów montażowych w rozdzielnicy: szt., kpl., − dla przewodów, kabli, rur, listew: m, kpl. 7.2. Szczegółowe zasady przedmiaru i obmiaru robót montażowych instalacji elektrycznej Obmiaru robót dokonuje się z natury (wykonanej roboty) przyjmując jednostki miary odpowiadające zawartym w dokumentacji i tak: − dla osprzętu montażowego dla kabli i przewodów: szt., kpl., m, − dla kabli i przewodów: m, − dla sprzętu łącznikowego: szt., kpl., − dla urządzeń i odbiorników energii elektrycznej: szt., kpl. 8. ODBIÓR ROBÓT 8.1. Warunki odbioru instalacji i urządzeń zasilających 8.1.1. Odbiór międzyoperacyjny Odbiór międzyoperacyjny przeprowadzany jest po zakończeniu danego etapu robót mających wpływ na wykonanie dalszych prac. Odbiorowi takiemu podlegają m.in.: − wykonanie i montaż konstrukcji, − ustawienie na stanowiskach aparatów, urządzeń z przynależną do stosowania aparaturą, − zamontowanie rozdzielnicy, − obwody główne i pomocnicze, − przygotowanie podłoża do montażu kabli i przewodów, gniazd, urządzeń i odbiorników energii elektrycznej oraz innego osprzętu, − instalacja, której pełne wykonanie uwarunkowane jest wykonaniem robót przez inne branże lub odwrotnie, gdy prace innych branż wymagają zakończenia robót instalacji elektrycznej. 8.1.2. Odbiór częściowy Należy przeprowadzić badanie pomontażowe częściowe robót zanikających oraz elementów urządzeń, które ulegają zakryciu, uniemożliwiając ocenę prawidłowości ich wykonania po całkowitym ukończeniu prac. Podczas odbioru należy sprawdzić prawidłowość montażu oraz zgodność z obowiązującymi przepisami i projektem: − instalacji wtynkowych i podtynkowych, − instalacji prowadzonej w korytkach kablowych. 8.1.3. Odbiór końcowy Badania pomontażowe jako techniczne sprawdzenie jakości wykonanych robót należy przeprowadzić po zakończeniu robót elektrycznych przed przekazaniem użytkownikowi urządzeń zasilających. Zakres badań obejmuje sprawdzenie: − izolacji torów głównych rozdzielnic, − izolacji torów pomocniczych rozdzielnic, − działania funkcjonalnego obwodów pomocniczych, − działania mechanicznego łączników, blokad itp., − instalacji ochronnej, − dla napięć do 1 kV pomiar rezystancji izolacji instalacji, − instalacji ochrony przeciwporażeniowej, 15 − sprawdzenie działania wyłącznika różnicowoprądowego Parametry badań oraz sposób przeprowadzenia badań są określone w normach PN-IEC 60364-6-61:2000, PN-IEC 61024-1-2:2002 i PN-E-04700:1998/Az1:2000. W przypadku niekompletności dokumentów odbiór może być dokonany po ich uzupełnieniu. Wyniki badań trzeba zamieścić w protokole odbioru końcowego instalacji elektrycznej oraz dołączyć metrykę, zawierającą dane o obiekcie budowlanym i opis wraz ze schematem. 9. PODSTAWA PŁATNOŚCI 9.1. Ogólne zasady dotyczące podstawy płatności Rozliczanie robót określa umowa. 9.2. Zasady rozliczenia i płatności Rozliczenie robót montażowych rozdzielnic oraz instalacji elektrycznych będzie dokonane jednorazowo po wykonaniu pełnego zakresu robót i ich końcowym odbiorze. Ostateczne rozliczenie umowy pomiędzy zamawiającym a wykonawcą następuje po dokonaniu odbioru pogwarancyjnego. Podstawę rozliczenia oraz płatności wykonanego i odebranego zakresu robót stanowi wartość tych robót obliczona na podstawie: − określonych w dokumentach umownych (ofercie) cen jednostkowych i ilości robót zaakceptowanych przez zamawiającego lub − ustalonej w umowie kwoty ryczałtowej za określony zakres robót. Ceny jednostkowe wykonania, montażu rozdzielnic lub kwoty ryczałtowe obejmujące roboty ww. uwzględniają: − przygotowanie stanowiska roboczego, − dostarczenie do stanowiska roboczego materiałów, narzędzi i sprzętu, − obsługę sprzętu nie posiadającego etatowej obsługi, − ustawienie i przestawienie drabin oraz lekkich rusztowań przestawnych umożliwiających wykonanie robót na wysokości do 4 m, − usunięcie wad i usterek oraz naprawienie uszkodzeń powstałych w czasie robót, − uporządkowanie miejsca wykonywania robót, − usunięcie pozostałości, resztek i odpadów materiałów w sposób podany w specyfikacji techniczne, − likwidację stanowiska roboczego. W kwotach ryczałtowych ujęte są również koszty montażu, demontażu i pracy rusztowań niezbędnych do wykonania robót na wysokości do 4 m od poziomu terenu. Przy rozliczaniu robót według uzgodnionych cen jednostkowych koszty niezbędnych rusztowań mogą być uwzględnione w tych cenach lub stanowić podstawę oddzielnej płatności. 10. PRZEPISY ZWIĄZANE 10.1. Normy − PN-HD 60364-1:2010 Instalacje elektryczne niskiego napięcia – Część 1: Wymagania podstawowe, ustalanie ogólnych charakterystyk, definicje. − PN-IEC 60364-1:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Zakres, przedmiot i wymagania podstawowe. 16 − PN-IEC 60364-3:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych – Ustalanie ogólnych charakterystyk. − PN-HD 60364-4-41:2009 Instalacje elektryczne niskiego napięcia – Część 4-41: Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa – Ochrona przed porażeniem elektrycznym. − PN-IEC 60364-4-41:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przeciwporażeniowa. PN-IEC 60364-4-45:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych – Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa – Ochrona przed obniżeniem napięcia. PN-IEC 60364-5-523:2001 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych – Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego – Obciążalność prądowa długotrwała przewodów. PN-HD 60364-6:2008 Instalacje elektryczne niskiego napięcia – Część 6: Sprawdzanie. PN-IEC 60364-6-61:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Sprawdzanie. Sprawdzanie odbiorcze. − − − − 10.2. Inne dokumenty, instrukcje i przepisy 1. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano-montażowych (tom I część 4) Arkady, Warszawa 1990 r. 2. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych ITB część D: Roboty instalacyjne. Zeszyt 1: Instalacje elektryczne i piorunochronne w budynkach mieszkalnych. Warszawa 2003 r. 3. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych ITB część D: Roboty instalacyjne. Zeszyt 2: Instalacje elektryczne i piorunochronne w budynkach użyteczności publicznej. Warszawa 2004 r. 4. Specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót budowlanych. Wymagania ogólne. Kod CPV 45000000-7. Wydanie II, OWEOB Promocja – 2005r. 5. Specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót budowlanych (standardowa) „Roboty w zakresie instalacji elektrycznych (wewnętrznych)" Kod CPV 45311100-1. 6. Poradnik montera elektryka WNT Warszawa 1997 r. 10.3. Ustawy 1. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. z 2004 r. Nr 92, poz. 881 z późniejszymi zmianami). 2. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2013 r. poz. 1409 z późniejszymi zmianami). 10.4. Rozporządzenia 1. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 02.09.2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego (Dz. U. z 2013 r. poz. 1129). 2. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26.06.2002 r. w sprawie dziennika budowy, montażu i rozbiórki, tablicy informacyjnej oraz ogłoszenia zawierającego dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia (Dz. U. z 2002 r. Nr 108, poz. 953 z późn. zmianami) 3. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz. U. z 2004 r. Nr 198, poz. 2041). 17 4. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 roku – w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75 poz. 690 z późniejszymi zmianami). 5. Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 grudnia 2005 roku w sprawie zasadniczych wymagań dla urządzeń i systemów ochrony przeznaczonych do użytku w przestrzeniach zagrożonych wybuchem (Dz. U. Nr 263/2005, poz. 2203). 18 II. OKABLOWANIE STRUKTURALNE 1. CZĘŚĆ OGÓLNA 1.1.Przedmiot specyfikacji technicznej 32410000-0 Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót związanych z instalacją okablowania elektrycznego dedykowanego oraz strukturalnego klasy EA w oparciu o kable S/FTP (PiMF) o paśmie przenoszenia minimum 600 MHz w osłonie trudnopalnej typu LSFRZH, 4 pary 23AWG, LSZH i przy wykorzystaniu wymiennych uniwersalnych wkładek ekranowanych kat.6A w budynku Powiatowym Urzędzie Pracy w Tczewie. Specyfikacja zgodna z wytycznymi Inwestora. 1.2. Zakres stosowania specyfikacji technicznej Specyfikacja techniczna jest stosowana jako dokument przetargowy przy zlecaniu i realizacji robót wymienionych w pkt. 1.1 1.3. Zakres robót objętych specyfikacją techniczną 32424000-1 Roboty, których dotyczy specyfikacja obejmują wszystkie czynności umożliwiające i mające na celu wykonanie instalacji okablowania strukturalnego w budynku Powiatowego Urzędu Pracy w Tczewie. • • • • • • • Zakres robót obejmuje: budowę nowych tras kablowych budowę punktów dystrybucyjnych budowę gniazd użytkowników układanie kabli terminowanie kabli w osprzęcie przyłączeniowym prace wykończeniowe pomiary tras kablowych 1.4. Ogólne wymagania dotyczące robót Wykonawca robót jest odpowiedzialny za jakość ich wykonania oraz za zgodność z dokumentacją projektową. Rodzaje (typy) urządzeń, osprzętu i materiałów pomocniczych zastosowanych do wykonywania instalacji powinny być zgodne z podanymi w dokumentacji projektowej. Zastosowanie do wykonania instalacji innych rodzajów (typów) urządzeń i osprzętu niż wymienione w projekcie dopuszczalne jest jedynie pod warunkiem spełnienia parametrów technicznych urządzeń lub podwyższenia wcześniej przewidywanych. 1.5. Określenia podstawowe Wszystkie określenia i nazwy użyte w niniejszej specyfikacji są zgodne lub równoważne z Polskimi Normami zawartymi w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004r., a w przypadku ich braku z normami branżowymi, warunkami technicznymi wykonania i odbioru wymienionymi indywidualnie, przy każdej pozycji dodatkowo. Roboty muszą być wykonane zgodnie z wymaganiami obowiązujących przepisów, norm i instrukcji. Nie wyszczególnienie jakichkolwiek z obowiązujących aktów prawnych nie zwalnia wykonawcy od ich stosowania. 19 1.6. Prowadzenie robót Prowadzenie robót w budynku Powiatowego Urzędu Pracy w Tczewie wymaga stosowania się do warunków i wymagań podanych w przepisach (normach) obowiązujących w zakresie w/w obiekcie oraz uzgodnień wykonania robót z jednostkami nadzorującymi dane obiekty. 1.7. Odbiór placu budowy Przed rozpoczęciem robót instalacji okablowania strukturalnego wykonawca powinien zapoznać się z budynkiem Powiatowego Urzędu Pracy w Tczewie, gdzie będą prowadzone roboty. 1.8. Koordynacja robót instalacji okablowania strukturalnego z innymi robotami Koordynacja robót budowlano-montażowych poszczególnych rodzajów powinna być dokonana we wszystkich fazach procesu budowy. Koordynacją należy objąć projekt organizacji budowy, szczegółowy harmonogram robót instalacji okablowania strukturalnego oraz pomocnicze roboty ogólnobudowlane związane z robotami okablowania strukturalnego. 2. MATERIAŁY Parametry techniczne materiałów i wyrobów powinny być zgodne z wymaganiami podanymi w projekcie i powinny odpowiadać wymaganiom obowiązujących norm państwowych (PN) oraz przepisom dotyczącym instalacji okablowania strukturalnego. 2.1. Materiały podstawowe 32422000-7 Nr kat. 0-1711910-1 0-2153290-2 0-1711496-1 0-1375254-2 4-0160996-1 Zestawienie kabli Kabel S/FTP kat.7A ISO, 4 pary 23AWG, LSFRZH, 1000m, 25 lat gwarancji Kabel F/FTP kat.6A ISO, 4 pary 23AWG, LSZH, 500m, 25 lat gwarancji Kabel U/UTP 100 par kat.3, drut 24AWG 100 Ohm, LSZH, (500m) Opaska welcro, kolor czarny (304,80x25,40), kpl.10szt Opaska kablowa, kolor naturalny ( 200x3.6), kpl.1000szt Jedn. Ilość szt. 6 szt. 6 mb. 20 kpl. kpl. 6 3 Nr kat. Zestawienie gniazd końcowych Piwnica Jedn. 0-1711716-1 Moduł gniazda RJ45 XGA kat.6A ISO STP, SL,AWC,T568A/B szt. Płyta czołowa skośna 45x45 1xRJ UTP/STP SL, uchwyt M45, 0-1711653-1 szt. RAL9010 Płyta czołowa skośna 45x45 2xRJ45 UTP/STP SL, uchwyt M45, 0-1711797-1 szt. RAL9010 Ilość 25 Nr kat. Zestawienie gniazd końcowych Parter Jedn. 0-1711716-1 Moduł gniazda RJ45 XGA kat.6A ISO STP, SL,AWC,T568A/B szt. Płyta czołowa skośna 45x45 1xRJ UTP/STP SL, uchwyt M45, 0-1711653-1 szt. RAL9010 Płyta czołowa skośna 45x45 2xRJ45 UTP/STP SL, uchwyt M45, 0-1711797-1 szt. RAL9010 Ilość 88 20 17 4 14 37 Nr kat. Zestawienie gniazd końcowych Piętro Jedn. 0-1711716-1 Moduł gniazda RJ45 XGA kat.6A ISO STP, SL,AWC,T568A/B szt. Płyta czołowa skośna 45x45 1xRJ UTP/STP SL, uchwyt M45, 0-1711653-1 szt. RAL9010 Płyta czołowa skośna 45x45 2xRJ45 UTP/STP SL, uchwyt M45, 0-1711797-1 szt. RAL9010 Ilość 90 Nr kat. Zestawienie elementów w Szafie Dystrybucyjnej GPD 0-1711716-1 Moduł gniazda RJ45 XGA kat.6A ISO STP, SL,AWC,T568A/B Panel krosowy 24 port niezaładowany (tylko dla modułów SL), 0-0336526-1 1U, RAL9005 0-0959385-1 Kabel krosowy ekranowany EMT PiMF 600 MHz, RJ45, 1m 1-0959385-2 Kabel krosowy ekranowany EMT PiMF 600 MHz, RJ45, 1.5m 0-0959385-2 Kabel krosowy ekranowany EMT PiMF 600 MHz, RJ45, 2m Panel telefoniczny 50 Port RJ45, UTP (50x2pary), PCB, 1U 0-1711214-2 RAL9005 0-0941761-5 Kabel krosowy U/UTP kat.5+, RJ45, 1m 0-0941761-1 Kabel krosowy U/UTP kat.5+, RJ45, 1.5m 0-0941761-6 Kabel krosowy U/UTP kat.5+, RJ45, 2m Szafa HD 42U 800x1000, 6 belek nośnych, drzwi szklane z 0-L804224-0 perforacją po bokach, RAL9005 Cokół szafy HD 800x1000x100, 2 maskownice pełne, 1 1-L808024-9 perforowana, 1 przepust szczotkowy, RAL9005 0-L808000-4 Zespół wentylatorów 4W/4 (4 wentylatory) do szaf stojących HD Panel zaślepiająco/filtracyjny podłogowy do szaf HD 0-L808000-8 (520x425mm) Listwa zasilająco-filtrująca 9 gniazd bez zabezpieczenia do 0-L953099-1 montażu w 19", kabel dł.5m 0-L953102-1 Termostat zamykający 0-0558329-1 Wieszak poziomy 1U, 19" RAL9005 0-0558334-1 Prowadnica kabli pionowa (pierścień) Wtyk RJ45 (8pin) ekranowany, do drutu, prowadnica kabla, kpl. 5-0569550-3 100szt. 0-0959385-1 Kabel krosowy ekranowany EMT PiMF 600 MHz, RJ45, 1m 1-0959385-2 Kabel krosowy ekranowany EMT PiMF 600 MHz, RJ45, 1.5m 0-0959385-2 Kabel krosowy ekranowany EMT PiMF 600 MHz, RJ45, 2m Jedn. szt. Ilość 216 szt. 10 szt. szt. szt. 45 45 44 szt. 2 szt. szt. szt. 23 23 23 Nr kat. 0-0959385-1 1-0959385-2 0-0959385-2 0-0959385-3 0-0959385-5 1-0959385-4 Zestawienie kabli krosowych w pomieszczeniach biurowych Kabel krosowy ekranowany EMT PiMF 600 MHz, RJ45, 1m Kabel krosowy ekranowany EMT PiMF 600 MHz, RJ45, 1.5m Kabel krosowy ekranowany EMT PiMF 600 MHz, RJ45, 2m Kabel krosowy ekranowany EMT PiMF 600 MHz, RJ45, 3m Kabel krosowy ekranowany EMT PiMF 600 MHz, RJ45, 5m Kabel krosowy ekranowany EMT PiMF 600 MHz, RJ45, 7.5m 21 szt. szt. szt. szt. 12 39 1 1 1 1 4 szt. szt. szt. szt. 1 10 6 kpl. 1 szt. szt. szt. 48 48 46 Jedn. Ilość szt. szt. szt. szt. szt. szt. 49 16 6 7 12 3 2.2. Odbiór materiałów na budowie Dostarczone na miejsce budowy materiały należy sprawdzić pod względem ilości, kompletności i zgodności z danymi wytwórcy. Każdą dostawę towaru na budowę należy potwierdzić pisemnie. W przypadku stwierdzenia niezgodności, wad lub nasuwających się wątpliwości mogących mieć wpływ na jakość wykonania robót, należy skontaktować się z dostawcą i wyjaśnić zaistniałe wątpliwości, a materiały przed ich zabudowaniem poddać badaniom określonym przez dozór techniczny ze strony producenta lub wykonawcy robót. 2.3. Składowanie materiałów na budowie Składowanie materiałów powinno odbywać się w warunkach zapobiegających zniszczeniu, uszkodzeniu lub pogorszeniu się właściwości technicznych na skutek wpływu czynników atmosferycznych lub fizykochemicznych. Należy zachować wymagania wynikające ze specjalnych właściwości materiałów oraz wymagania w zakresie bezpieczeństwa przeciwpożarowego. Należy zastosować się do zaleceń producenta w w/w zakresie. 3. SPRZĘT Urządzenia pomocnicze, transportowe i ochronne stosowane przy robotach dotyczących okablowania strukturalnego powinny odpowiadać ogólnie przyjętym wymaganiom, co do ich jakości oraz wytrzymałości oraz bezpieczeństwa użytkowania. Maszyny, urządzenia i sprzęt zmechanizowany używane na budowie powinny mieć ustalone parametry techniczne i powinny być ustawione zgodnie z wymaganiami producenta oraz stosowane zgodnie z ich przeznaczeniem. Urządzenia i sprzęt zmechanizowany podlegające przepisom o dozorze technicznym, eksploatowane na budowie, powinny mieć aktualnie ważne dokumenty uprawniające do ich eksploatacji. 4. ŚRODKI TRANSPORTU Środki i urządzenia transportowe powinny być odpowiednio przystosowane do transportu materiałów, elementów, konstrukcji urządzeń itp. niezbędnych do wykonywania danego rodzaju robót elektrycznych. W czasie transportu należy zabezpieczyć przemieszczane przedmioty w sposób zapobiegający ich uszkodzeniu. W czasie transportu, załadunku i wyładunku oraz składowania elementów okablowania strukturalnego i urządzeń należy przestrzegać zaleceń wytwórców. Należy zastosować się do zaleceń producenta. Zaleca się dostarczenie urządzeń i elementów okablowania strukturalnego bezpośrednio przed montażem, w celu uniknięcia dodatkowego transportu z magazynu budowy. 5. WYKONANIE ROBÓT BUDOWLANYCH 5.1. Montaż poszczególnych elementów okablowania strukturalnego w szafie kablowej. Elementy okablowania strukturalnego montujemy na stelażu 19’’ w szafie dystrybucyjnej za pomocą zestawu elementów śrub mocujących (4x śruba, podkładka oraz nakrętka). Instalacja winna przebiegać zgodnie z kartą katalogową danego urządzenia. 22 5.2. Prowadzenie przewodów (kabli). 5.2.1.Budowa tras kablowych. Trasy kablowe należy zbudować z elementów trwałych pozwalających na zachowanie odpowiednich promieni gięcia wiązek kablowych na zakrętach. Wartości minimalnych promieni gięcia kabli są podane w kartach katalogowych kabli miedzianych i światłowodowych. Rozmiary (pojemność) kanałów kablowych należy dobierać w zależności od maksymalnej liczby kabli projektowanych w danym miejscu instalacji. Należy przyjąć zapas 20% na potrzeby ewentualnej rozbudowy systemu. Zajętość światła kanałów kablowych przez kable należy obliczać w miejscach zakrętów kanałów kablowych. Przy całkowitym wypełnieniu światła kanału kablami na zakręcie kanał będzie wówczas wypełniony w 40% na prostym odcinku. Przy budowie tras kablowych pod potrzeby okablowania strukturalnego należy wziąć pod uwagę zapisy normy PN-EN 50174-2:2002 dotyczące równoległego prowadzenia różnych instalacji w budynku, m.in. instalacji zasilającej, zachowując odpowiednie odległości pomiędzy okablowaniem zasilającym, a okablowaniem strukturalnym przy jednoczesnym uwzględnieniu materiału, z którego zbudowane są kanały kablowe. 5.2.2. Układanie kabli. Przy układaniu kabli, zarówno miedzianych, jak i światłowodowych należy stosować się do odpowiednich zaleceń producenta (tj. promienia gięcia, siły i sposobu wciągania, itp.). Symetryczne kable skrętkowe należy układać w wybudowanych kanałach kablowych w sposób odpowiadający odporności konstrukcji kabla na wszelkie uszkodzenia mechaniczne. W szczególności należy wystrzegać się nadmiernego ściskania kabli, deptania po kablach ułożonych na podłodze oraz załamywania kabli na elementach konstrukcji kanałów kablowych. Przy odwijaniu kabla z bębna bądź wyciąganiu kabla z pudełka nie należy przekraczać maksymalnej siły ciągnięcia oraz zwracać uwagę na to, by na kablu nie tworzyły się węzły ani supły. Przyjęty ogólnie promień gięcia podczas instalacji wynosi 8-krotność średnicy zewnętrznej kabla skrętkowego. 5.3. Budowa punktów dystrybucyjnych Elementy punktów dystrybucyjnych powinny być umieszczane w stojakach bądź szafach dystrybucyjnych stanowiących zabezpieczenie pasywnych paneli krosowych, urządzeń aktywnych, kabli elastycznych oraz innego sprzętu instalowanego w stelażu 19”. Z uwagi na łatwość późniejszego administrowania systemem zaleca się stosowanie szaf o szerokości 600 mm, co pozwala na wygospodarowanie miejsca na pionowe prowadzenie kabli elastycznych. Ma to znaczenie szczególnie w sytuacjach, kiedy wypełnienie szafy osprzętem pasywnym i aktywnym jest duże. Szafę dystrybucyjną należy ustawić na stałe w pomieszczeniu w ten sposób, aby zapewnić pełny dostęp do przodu i tyłu (min. 120 cm od krawędzi szafy) przy pełnym otwarciu drzwi. Minimalna odległość pomiędzy ścianą boczną szafy, a ścianą pomieszczenia powinna wynosić 15 cm. Zaleca się prowadzenie oddzielnych wiązek kablowych do poszczególnych paneli krosowych. Należy stosować zapas kabli wewnątrz szafy umożliwiający umieszczenie panela w dowolnym miejscu stelażu 19”. Do umocowania wiązek kablowych należy wykorzystać elementy montażowe szafy. Przy mocowaniu wiązek kablowych należy przestrzegać zasad 23 maksymalnej siły ściskania kabla, zależnej od jego konstrukcji, podawanej w kartach katalogowych produktów. Wszystkie ekranowane panele krosowe wymagające doprowadzenia potencjału uziomu budynku są wyposażone w odpowiedni zacisk. Należy doprowadzić do nich przewód giętki (linkę) w izolacji żółto-zielonej o przekroju poprzecznym min. 4 mm2 i zakończyć ją na wspólnej szynie uziemiającej szafy. Szynę uziemiającą szafy należy podłączyć do instalacji uziemiającej budynku. 5.4. Budowa gniazd użytkowników 32423000-4 Punkty dostępu do systemu są zrealizowane w formie gniazd podtynkowych oraz montowanych na listwach natynkowych. Doprowadzenie kabli do gniazd wiąże się z pozostawieniem zapasu kabla w obrębie gniazda bądź tuż za nim w sytuacjach, kiedy gabaryty gniazda nie pozwalają na zorganizowanie zapasu. Instalacja gniazd musi uwzględniać łatwy dostęp użytkowników do gniazd. 5.5. Terminowanie kabli w osprzęcie przyłączeniowym. Do terminowania końcówek kabli w osprzęcie przyłączeniowym należy stosować odpowiednie narzędzia przygotowane do konkretnego rodzaju kabla. W przypadku kabli skrętkowych najbardziej popularnymi złączami typu IDC (insulation displacement connection) są złącza typu 110Connect. Należy zastosować narzędzie uderzeniowe 110, np. PN. 0-1583608-1 lub 0-1375308-1. Przed rozpoczęciem pracy należy sprawdzić, jakie złącza zawiera osprzęt przyłączeniowy i dobrać odpowiednie narzędzie. Należy też zwrócić uwagę na nastawę sprężyny dociskającej. W większości przypadków narzędzie uderzeniowe powinno być ustawione w pozycji LOW (mniejsza siła docisku). Zastosowanie ustawienia HIGH (większa siła docisku) może spowodować zniszczenie złącza. Należy przestrzegać zapisy instrukcji montażu osprzętu połączeniowego w odniesieniu do zdejmowania koszulki zewnętrznej kabla, rozplotu elementów ekranujących oraz rozkręcania poszczególnych par. Działania te mają bezpośredni wpływ na wydajność toru transmisyjnego. 5.6. Zarabianie ekranowanego złącza modularnego Ekranowane złącze (modularne) systemu zostało zaprojektowane do współpracy z drutem miedzianym o średnicy 0,50 – 0,65 mm (24 – 22 AWG) i izolacji o średnicy maksymalnej 1,6 mm, będącym elementem kabla 4-parowego konstrukcji S/FTP z osłoną zewnętrzną trudnopalną (LSFRZH), posiadającą odporność ogniową w czasie min. 40 minut. Proces zarabiania kabla na złączu wymaga zastosowania: − narzędzia uderzeniowego 110 − uchwytu złącza (typu modularnego) − wzornika długości i rozmieszczenia par kabla − opcjonalnie narzędzia „U” do otwierania tylnej pokrywy obudowy metalizowanej gniazda uniwersalnego 2GHz. Ekranowane złącze (modularne) systemu uniwersalnego 2GHz występuje w każdym elemencie montażowym systemu: w metalizowanych obudowach ekranowanych paneli krosowych oraz gniazd. Ich kształt, sposób wprowadzenia i zamocowania kabla zależy od rodzaju panela lub gniazda. 24 5.6.1. Przygotowanie kabla S/FTP. Należy zdjąć izolację zewnętrzną z kabla na długości 70 mm i wywinąć fragment oplotu (S/FTP) na koszulkę zewnętrzną kabla. Instrukcja przygotowania kabla S/FTP (PiMF) dla złącza krawędziowego Wyjścia kabla Od tyłu Od góry góra Kabel Kabel prawa A lewa left A tył B B C C kabel Kabel B A A B C C Od lewej Od prawej A Oplot metalowy koszulce zewn. 10 mm B C Pary w metalowej Użyj tej instrukcji! Odległość pomiędzy folią i blokiem IDC max. 2 mm 5.6.2. Umieszczenie poszczególnych par w złączu modularnym. W celu ułatwienia pracy narzędziem uderzeniowym należy umieścić złącze (modularne) w uchwycie złącza. Przy pomocy wzornika długości i rozmieszczenia par kabla należy ustalić długość folii ekranującej na każdej parze przygotowywanego kabla, skrócić ją przy pomocy ostrego narzędzia przez nacięcie jej krawędzi i oderwania folii prostopadle do osi pary. Należy zwrócić przy tym uwagę, by nie zdjąć folii z pary w miejscu, gdzie jest potrzebna oraz by nie uszkodzić izolacji żył. Następnie przy pomocy narzędzia uderzeniowego należy umieścić poszczególne żyły kabla w elementach IDC (insulation displacement connection) złącza (modularnego), usuwając przy tym ich nadmiar. 5.6.3. Zamknięcie złącza. Należy zamknąć złącze modularne pokrywą w taki sposób, aby indywidualne ekrany par zetknęły się z metalizowaną obudową złącza. 25 5.6.4. Instalacja złącza modularnego w ekranowanej obudowie. Złącze (modularne) z rozszytym kablem S/FTP należy zainstalować w elemencie montażowym systemu uniwersalnego ekranowanego 2GHz. Sposób montażu zależy od rodzaju elementu montażowego i może różnić się miejscem wprowadzenia i sposobem mocowania kabla. Złącze (modularne) należy wsunąć i zatrzasnąć w odpowiadającej mu szczelinie elementu montażowego. 5.6.5. Instalacja wkładki z interfejsem. System uniwersalny ekranowany 2GHz umożliwia dowolne konfigurowanie łącza w zakresie wyboru interfejsu użytkownika spośród wielu dostępnych wkładek z różnymi interfejsami. Wkładkę należy wsunąć w element montażowy w ten sposób, aby płytka drukowana z nadrukowanymi pinami została umieszczona w złączu krawędziowym, zaś wewnętrzna blacha ekranująca wkładki zetknęła się z metalizowaną obudową elementu instalacyjnego. 5.7. Trasowanie Trasa instalacji okablowania strukturalnego powinna przebiegać bezkolizyjnie z innymi instalacjami i urządzeniami, powinna być przejrzysta, prosta i dostępna dla prawidłowej konserwacji oraz remontów. W przypadku długich traktów, gdzie kable sieci teleinformatycznej i zasilającej biegną równolegle do siebie na odległości większej niż 35m, należy zachować odległość między instalacjami, co najmniej 50mm lub stosować metalowe przegrody. Minimalna odległość między kablami informatycznymi i lampami fluoroscencyjnymi, neonowymi i próżniowo-łukowymi ( lub innymi o wysokim poziomie prądu rozładowania) powinna wynosić 130 mm. Kable stosowane w różnych celach (np. zasilające energią elektryczną i informatyczne) nie powinny być umieszczane w tych samych wiązkach. Różne wiązki powinny być oddzielone elektromagnetycznie od siebie. Szczegółowe informacje w normie PN-EN 50174-1:2002 5.8. Montaż konstrukcji wsporczych oraz uchwytów Konstrukcje wsporcze i uchwyty przewidziane do ułożenia na nich instalacji okablowania strukturalnego bez względu na rodzaj instalacji, powinny być zamocowane do podłoża w sposób trwały, uwzględniający warunki lokalne i technologiczne, w jakich dana instalacja będzie pracować, oraz sam rodzaj instalacji. 5.9. Przejścia przez ściany i stropy Przejścia przez ściany i stropy powinny spełniać następujące wymagania: − wszystkie przejścia obwodów instalacji okablowania strukturalnego przez ściany i stropy itp. muszą być chronione przed uszkodzeniami, − przejścia te należy wykonywać w przepustach rurowych − obwody instalacji okablowania strukturalnego przechodząc przez podłogi muszą być chronione do wysokości bezpiecznej przed przypadkowymi uszkodzeniami. Jako osłony przed przypadkowymi uszkodzeniami mechanicznymi należy stosować rury stalowe, rury z tworzyw sztucznych, korytka blaszane itp. 26 5.10. Podejścia instalacji do urządzeń Podejścia instalacji okablowania strukturalnego do urządzeń należy wykonywać w miejscach bezkolizyjnych, bezpiecznych oraz w sposób estetyczny. Podejścia do przewodów ułożonych w podłodze należy wykonywać w rurach stalowych, zamocowanych pod powierzchnią podłogi, albo w specjalnie do tego celu przewidzianych kanałach. Rury i kanały muszą spełniać odpowiednie warunki wytrzymałościowe i być wyprowadzone ponad podłogę do wysokości koniecznej dla danego urządzenia. Podejścia zwieszakowe należy wykonywać jako sztywne, lub elastyczne w zależności od warunków technologicznych i rodzaju wykonywanej instalacji. Do odbiorników zamocowanych na ścianach, stropach lub konstrukcjach podejścia należy wykonywać przewodami ułożonymi na tych ścianach, stropach lub konstrukcjach budowlanych, a także na innego rodzaju podłożach np. kształtowniki, korytka itp. 5.11. Uziemienie i ekranowanie Uziemienia i połączenia mas stosowane są w ekranowanych systemach okablowania strukturalnego. Ich podstawowym celem jest zapewnienie bezpieczeństwa, czyli ograniczenie dotyku i zapewnienie ścieżki powrotnej w przypadku uszkodzenia uziemienia, a także zapewnienie EMC: zerowego potencjału odniesienia i wyrównania napięć, efektu ekranowania. W celu uzyskania najlepszych rezultatów, system uziemiający powinien być połączony w trzech wymiarach, w szczególności w przypadku wielokondygnacyjnych budynków wyposażonych w sieciowy system przesyłania danych. Należy pamiętać, że jednym z największych niebezpieczeństw jest indukowanie się przepięciowych pól magnetycznych w pętlach zwarciowych do ziemi. Pole przepięciowe jest głównie poziome i indukuje najgorsze błądzące napięcia w pionowych pętlach. Długość połączenia między elementem strukturalnym i siecią masy nie powinna być większa niż 50 cm i powinno być dodane dodatkowe równoległe połączenie w innym punkcie znajdującym się w pewnej odległości. Połączenie szyny uziemiającej tablicy przełączników bloku sprzętu do sieci masy powinno być wykonane z indukcyjnością mniejszą niż około 1µH (0,5 µH, jeśli jest to możliwe). Możliwe jest wykorzystanie pojedynczego przewodu o długości 0,5 m lub dwóch równoległych przewodów o długości 1 m. Idealna sieć masy jest płaska lub stanowi cienką siatkę kratową. Dla większości zakłóceń elektrycznych jest wystarczająca krata o długości boku kwadratu około 3 m. Tworzy ona kratową sieć masy. Minimalna struktura składa się z przewodu (np. miedzianej taśmy lub kabla) otaczającego pomieszczenie. W specyfikacjach normy EN 50310 określono optymalne warunki, jakie powinny spełniać uziemienia i sieci masy w budynkach, gdzie działają instalacje informatyczne. Norma EN 50310 winna być stosowana w nowo powstających budynkach jak również już istniejących. W przypadku instalacji systemów ekranowanych należy zastosować się do następujących wskazówek: o wszystkie elementy systemu muszą być ekranowane i pochodzić od jednego producenta, gwarantuje to niską impedancję przejścia, o podłączenie ekranów kabli w panelach i gniazdach musi gwarantować ciągłość i skuteczność ekranu, o ekran musi być ciągły na całym kanale transmisyjnym - oznacza to, że kable stacyjne i krosowe muszą być również ekranowane, nie wolno przerywać ekranu, o należy zwrócić szczególną uwagę na montaż elementów połączeniowych. Kontakt ekranu powinien występować na całym obwodzie zgodnie z zasadą klatki Faradaya, o wszystkie ekrany kabli powinny być zamontowane indywidualnie w szafach dystrybucyjnych, a te z kolei uziemione do dedykowanej szyny uziemiającej, o każda szafa dystrybucyjna powinna być indywidualnie podłączona do szyny uziemiającej, 27 o połączenie do ziemi powinno być wykonane w sposób trwały i gwarantujący ciągłość, o zaleca się, aby szyna uziemień do której podłączone są szafy dystrybucyjne miała ten sam punkt uziemienia co sieć elektryczna budynku, o wszystkie punkty uziemień różnych systemów instalowanych w budynku powinny zostać połączone razem w celu zredukowania różnic potencjałów. Podczas montażu okablowania powinny być spełnione następujące warunki: 1) powinna być zachowana ciągłość ekranu kabla od nadajnika do odbiornika. W każdym przypadku ekran kabla powinien być dołączony na dwóch końcach do zacisków lub gniazd; 2) ekran kabla powinien mieć niską impedancję przejścia zgodnie z normą PNEN 50173:2007; 3) ekran kabla powinien całkowicie otaczać kabel na całej długości. Kontakt ekranu wykonany punktowo za pomocą przewodu wyprowadzającego będzie mało przydatny przy wysokich częstotliwościach; 4) ekranowanie powinno być kontynuowane za pomocą odpowiednich połączeń między sąsiednimi ekranami; 5) należy unikać (nawet małych) nieciągłości w ekranowaniu: np. otworów w ekranie, spleceń, pętli; nieciągłość wymiarów rzędu od 1% do 5% długości fali może zmniejszyć całkowitą efektywność ekranowania. Zawarte w normie PN-EN 50174-2:2002 wymagania specyfikują minimalne odległości, jakie należy zachować przy instalacji, pomiędzy okablowaniem strukturalnym, a energetycznym w zależności od konstrukcji kabli (rozpatrywane środowisko elektromagnetyczne może zostać scharakteryzowane wg EN 50081 i 50082; przy długości połączenia nie przekraczającej 35m i użyciu kabla skrętkowego ekranowanego można zrezygnować z przegrody). 6. KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT • • • • Odbiór odbywa się na czterech płaszczyznach: weryfikacja struktury systemu okablowania weryfikacja doboru komponentów weryfikacja wydajności systemu okablowania weryfikacja jakości wykonania prac wykończeniowych. 6.1. Weryfikacja struktury systemu okablowania. Polega ona na sprawdzeniu rozplanowania elementów okablowania w budynku bądź budynkach oraz długości połączeń pomiędzy nimi. Muszą być spełnione wymagania opisane w EN 50173-1:2007. 6.2. Weryfikacja wydajności systemu okablowania. Sprawdzenie wydajności systemu okablowania w rozumieniu poszczególnych jego łączy stałych bądź kanałów polega na przeprowadzeniu badań wydajności zgodnie z normą PN-EN 50346:2004 z zastosowaniem odpowiednich przyrządów określonej dokładności. Przy badaniu okablowania symetrycznego klasy E należy posłużyć się przyrządem pomiarowym poziomu III, zaś klasy F – przyrządem pomiarowym poziomu IV. Należy przeprowadzić badania wydajności łączy stałych okablowania poziomego i szkieletowego w klasie wydajności, w jakiej projektowano i wykonywano system okablowania. Wynik badań powinien być pozytywny dla wszystkich łączy stałych systemu. 28 6.3. Pomiary dynamiczne Pomiary wykonywane określają parametry toru transmisyjnego. Parametry transmisyjne muszą być poddane analizie w całej wymaganej dziedzinie częstotliwości. Zapasy (margines bezpieczeństwa) musi być podany na raporcie pomiarowym dla każdego oddzielnego toru transmisyjnego miedzianego. • • • • • • • Pomiary należy wykonać miernikiem dynamicznym (analizatorem), który posiada wgrane oprogramowanie umożliwiające pomiar parametrów według aktualnie obowiązujących standardów. Analizator pomiarów musi posiadać aktualny certyfikat potwierdzający dokładność jego wskazań. Analizator okablowania wykorzystany do pomiarów sieci musi charakteryzować się minimum III poziomem dokładności (proponowane urządzenia to np. MICROTEST Omniscanner, FLUKE DSP-4300 lub FLUKE DTX) Do pomiarów części miedzianej należy bezwzględnie użyć uniwersalnych adapterów pomiarowych. Wykorzystanie do pomiarów adapterów pomiarowych specjalizowanych pod konkretne rozwiązanie konkretnego producenta jest niedopuszczalne, gdyż nie gwarantuje pełnej zgodności ze wszystkimi wymaganiami normy (w szczególności z wymaganiem dotyczącym zgodności komponentów z metodą pomiarową DeEmbedded). Pomiary należy wykonać w konfiguracji pomiarowej „kanału transmisyjnego” (ang. „Channel”) – przy wykorzystaniu uniwersalnych adapterów pomiarowych do pomiaru kanału Kategorii 6/Klasy E (nie specjalizowanych pod żadnego konkretnego producenta ani żadne konkretne rozwiązanie). Taka konfiguracja pomiarowa daje w wyniku analizę całego łącza, które znajduje się „w ścianie”, łącznie z gniazdami końcowymi i kablami połączeniowymi zarówno w panelu krosowym, jak i gnieździe użytkownika. Adaptery pomiarowe „Channel Adapters” muszą być wyposażone w końcówki pomiarowe, oznaczone symbolem (pasują do wyżej podanych typów analizatorów okablowania). Pomiar każdego toru transmisyjnego poziomego (miedzianego) powinien zawierać: • Wire Map mapa połączeń pinów kabla, • Length długość poszczególnych par, • Resistance rezystancja pary • Capacitance pojemność pary • Impedance impedancja charakterystyczna • Propagation Delay czas propagacji, • Delay Skew opóźnienie skrośne, • Attenuation tłumienność, • NEXT przesłuch, • ACR stosunek tłumienia do przesłuchu, • Return Loss tłumienność odbicia, • ELFEXT ujednolicony przesłuch zdalny, • PS NEXT suma przesłuchów poszczególnych par, • PS ACR suma tłumienności poszczególnych par, • PS ELFEXT suma przesłuchów zdalnych, Na raportach pomiarów powinna znaleźć się informacja opisująca wysokość marginesu pracy (inaczej zapasu lub marginesu bezpieczeństwa, tj. różnicy pomiędzy wymaganiem normy a pomiarem, zazwyczaj wyrażana w jednostkach odpowiednich dla każdej wielkości mierzonej) podanych przy najgorszych przypadkach. Parametry transmisyjne muszą być poddane analizie w całej wymaganej dziedzinie częstotliwości. Zapasy 29 (margines bezpieczeństwa) musi być podany na raporcie pomiarowym dla każdego oddzielnego toru transmisyjnego miedzianego lub każdego 6.4. Weryfikacja jakości wykonania prac wykończeniowych. Polega ona na wizualnym sprawdzeniu wszelkich prac wykończeniowych, włączając w to sprawdzenie zgodności dokumentacji powykonawczej ze stanem rzeczywistym instalacji. 6.5. Prace wykończeniowe. Przez prace wykończeniowe rozumie się uzupełnienie natynkowych tras kablowych wykonanych z listew z tworzywa kształtkami kątów płaskich, wewnętrznych i zewnętrznych, uzupełnienie łączenia pokryw na prostych odcinkach łącznikami, uzupełnienie końcówek listew zaślepkami. Widoczne nierówności ścian po zainstalowaniu listwy należy uzupełnić silikonem lub inną masą uszczelniającą. Jeśli w instalacji wykorzystuje się zamykane kanały kablowe (np. kanały metalowe z pokrywą), należy je zamknąć. Należy zamknąć wszelkie otwory rewizyjne wykorzystywane podczas instalacji kabli. Jeśli wykorzystuje się trasę kablową przechodzącą przez granicę strefy pożarowej, światło jej otworu należy zamknąć odpowiednią masą uszczelniającą, charakteryzującą się właściwościami nie gorszymi niż granica strefy, zgodnie z przepisami p.poż. i przymocować w miejscu jej instalacji przywieszkę z pełną informacją o tak zbudowanej granicy strefy. Należy oznaczyć wszystkie zainstalowane elementy zgodnie z zasadami administrowania systemem okablowania, wykorzystując opracowany wcześniej otwarty system oznaczeń, pozwalający na późniejszą rozbudowę instalacji. Elementami, które należy oznaczać są: • pomieszczenia punktów dystrybucyjnych, • szafy i stojaki zawierające elementy systemu okablowania, • poszczególne panele krosowe, • poszczególne porty tych paneli, • wszystkie gniazda użytkowników. Oznaczenia powinny być trwałe, wyraźne i widoczne. Po zakończeniu instalacji należy przygotować dokumentację powykonawczą zawierającą następujące elementy: • podstawa opracowania • informacje o inwestorze, inwestorze zastępczym, generalnym wykonawcy, wykonawcy rozpatrywanej instalacji • opis wykonanej instalacji wraz z zainstalowanym opisem wybranej technologii • lista zainstalowanych komponentów: Lp. / Producent – Dostawca / Numer katalogowy / Nazwa elementu / Ilość • schemat połączeń elementów instalacji • podkłady budowlane wszystkich kondygnacji z naniesionymi elementami instalacji • widoki szaf i stojaków w punktach dystrybucyjnych • widoki wszystkich rodzajów punktów użytkowników Należy podkreślić, że informacje zawarte w dokumentacji powykonawczej muszą zgadzać się z rzeczywistością. 30 7. OBMIAR ROBÓT Obmiar robót polega na określeniu faktycznego zakresu robót oraz podaniu rzeczywistych ilości zużytych materiałów. Obmiar robót obejmuje roboty objęte umową oraz ewentualne dodatkowe i nieprzewidziane, których konieczność wykonania uzgodniona będzie w trakcie trwania robót pomiędzy wykonawcą, a inspektorem nadzoru. Jednostką obmiarowi dla przewodów elektrycznych jest 1 m. Jednostką obmiarowi dla osprzętu i urządzeń jest 1 sztuka (1 komplet). Obmiaru robót dokonuje wykonawca w sposób określony w warunkach kontraktu. Sporządzony obmiar robót wykonawca uzgadnia z inspektorem nadzoru w trybie ustalonym w umowie. Wyniki obmiaru robót należy porównać z dokumentacją techniczno-kosztorysową w celu określenia ewentualnych rozbieżności w ilości robót. 8. ODBIÓR ROBÓT W zależności od ustaleń odpowiednich specyfikacji technicznych, roboty podlegają następującym etapom odbioru: • odbiorowi robót zanikających i ulegających zakryciu, • odbiorowi częściowemu, • odbiorowi wstępnemu, • odbiorowi końcowemu. 8.1. Odbiór robót zanikających i ulegających zakryciu Odbiór robót zanikających i ulegających zakryciu polega na finalnej ocenie ilości i jakości wykonywanych robót przed ich zanikiem lub zakryciem. Odbiór robót zanikających i ulegających zakryciu będzie dokonany w czasie umożliwiającym wykonanie ewentualnych korekt i poprawek bez wstrzymywania ogólnego postępu robót. Odbioru robót dokonuje Inwestor. Gotowość danej części robót do odbioru zgłasza Wykonawca powiadomieniem Inwestora. Odbiór będzie przeprowadzony niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 3 dni od daty zgłoszenia i powiadomienia o tym fakcie Inwestora. Jakość i ilość robót ulegających zakryciu ocenia Inwestor na podstawie dokumentów zawierających komplet wyników badań laboratoryjnych i w oparciu o przeprowadzone pomiary i próby, w konfrontacji z dokumentacją projektową, specyfikacjami technicznymi i uprzednimi ustaleniami. 8.2. Odbiór częściowy Odbiór częściowy polega na ocenie ilości i jakości wykonanych części robót. Odbioru częściowego robót dokonuje się według zasad jak przy odbiorze wstępnym robót. Odbioru częściowego robót dokonuje Inwestor. 8.3. Odbiór wstępny robót Odbiór wstępny polega na finalnej ocenie rzeczywistego wykonania robót w odniesieniu do ich ilości, jakości i wartości. Całkowite zakończenie robót oraz gotowość do odbioru wstępnego będzie stwierdzona przez Wykonawcę z bezzwłocznym powiadomieniem na piśmie o tym fakcie Inwestora. Odbiór wstępny robót nastąpi w terminie ustalonym w dokumentach kontraktowych licząc od dnia potwierdzenia przez Inwestora zakończenia robót i przyjęcia dokumentów, o których mowa w punkcie 5.4. 31 Odbioru wstępnego robót dokona komisja wyznaczona przez Inwestora w obecności Wykonawcy. Komisja odbierającą roboty dokona ich oceny jakościowej na podstawie przedłożonych dokumentów, wyników badań i pomiarów, oceny wizualnej oraz zgodności wykonania robót z dokumentacją projektową i specyfikacjami technicznymi. W toku odbioru wstępnego robót komisja zapozna się z realizacją ustaleń przyjętych w trakcie odbiorów robót zanikających i ulegających zakryciu, zwłaszcza w zakresie wykonania robót uzupełniających i robót poprawkowych. W przypadkach niewykonania wyznaczonych robót poprawkowych, robót uzupełniających lub robót wykończeniowych komisja przerwie swoje czynności i ustali nowy termin odbioru wstępnego. 8.4. Dokumenty do odbioru wstępnego Podstawowym dokumentem do dokonania odbioru wstępnego robót jest protokół odbioru wstępnego robót sporządzony według wzoru ustalonego przez Inwestora. Do odbioru wstępnego wykonawca jest zobowiązany przygotować następujące dokumenty: • Dokumentację projektową podstawową z naniesionymi zmianami oraz dodatkową, jeśli została sporządzona w trakcie realizacji kontraktu, • Specyfikacje techniczne (podstawowe z kontraktu i ewentualnie uzupełniające lub zamienne), • Ustalenia technologiczne, • Dokumenty zainstalowanego wyposażenia, • Dziennik budowy, • Oświadczenia Kierownika Budowy zgodnie z Prawem Budowlanym, • Rejestry obmiarów (oryginały), • Wyniki pomiarów kontrolnych, prób oraz badań i oznaczeń laboratoryjnych, zgodnie ze specyfikacjami technicznymi, • Deklaracje zgodności lub certyfikaty zgodności wbudowanych materiałów zgodnie z specyfikacjami technicznymi, • Opinię technologiczną sporządzoną na podstawie wszystkich wyników badań i pomiarów załączonych do dokumentów odbioru, wykonanych zgodnie ze specyfikacjami technicznymi, • Rysunki (dokumentacje) na wykonanie robót towarzyszących oraz protokoły odbioru i przekazania tych robót właścicielom urządzeń, • Instrukcje eksploatacyjne, • Protokoły sprawdzeń i odbiorów instalacji i urządzeń sieci zewnętrznych elektroenergetycznych wraz z układami pomiarowymi, • Protokoły sprawdzeń i odbiorów przewodów wentylacyjnych oraz skuteczności wentylacji mechanicznej. W przypadku, gdy według komisji roboty pod względem przygotowania dokumentacyjnego nie będą gotowe do odbioru wstępnego, komisja w porozumieniu z Wykonawcą, wyznaczy ponowny termin odbioru wstępnego robót. Wszystkie zarządzone przez komisję roboty poprawkowe lub uzupełniające będą zestawione według wzoru ustalonego przez Zamawiającego. Termin wykonania robót poprawkowych i robót uzupełniających wyznaczy komisja. 8.5. Odbiór końcowy Odbiór końcowy – „pogwarancyjny” polega na ocenie wykonanych robót związanych z usunięciem wad stwierdzonych przy odbiorze wstępnym i zaistniałych w okresie 32 gwarancyjnym. Odbiór końcowy – „pogwarancyjny” będzie dokonany na podstawie oceny wizualnej obiektu z uwzględnieniem zasad opisanych w punkcie 8.3. „Odbiór wstępny robót". Wykonawca przedstawi Inwestorowi do akceptacji projekt organizacji i harmonogram robót uwzględniający wszystkie warunki, w jakich będą wykonywane roboty instalacyjne, jak również terminu realizacji. 9. ROZLICZENIE ROBÓT Rozliczanie robót określa umowa. 10. DOKUMENTY ODNIESIENIA 10.1. Normy Podstawą do opracowania specyfikacji zagadnień związanych z okablowaniem strukturalnym są obowiązujące normy europejskie i międzynarodowe, dotyczące wymagań ogólnych oraz specyficznych dla środowiska biurowego: − ISO/IEC11801:2002/Am2:2010 - Information technology - Generic cabling for customer premises − PN-EN 50173-1:2011 Technika Informatyczna – Systemy okablowania strukturalnego – Część 1: Wymagania ogólne − PN-EN 50173-2:2008/A1:2011 Technika strukturalnego – Część 2: Budynki biurowe; Informatyczna – Systemy okablowania Dodatkowe normy europejskie związane z planowaniem (projektowaniem) okablowania, powołane w specyfikacji: − PN-EN 50174-1:2010/A1:2011 Technika informatyczna. Instalacja okablowania – Część 1- Specyfikacja i zapewnienie jakości; − PN-EN 50174-2:2010/A1:2011 Technika informatyczna. Instalacja okablowania – Część 2 - Planowanie i wykonawstwo instalacji wewnątrz budynków; − PN-EN 50174-3:2005 Technika informatyczna. Instalacja okablowania – Część 3 – Planowanie i wykonawstwo instalacji na zewnątrz budynków; Pozostałe normy powołane w specyfikacji: − PN-EN 50346:2004/A2:2010 Technika informatyczna. Instalacja okablowania - Badanie zainstalowanego okablowania; − PN-ISO/IEC 14763-3:2009/A1:2010 Technika informatyczna - Implementacja i obsługa okablowania w zabudowaniach użytkowych - Część 3: Testowanie okablowania światłowodowego; − EN 50288-4-1, IEC 61156-7 Norma komponentowa dotycząca wydajności kabli symetrycznych do 600MHz, oraz kabli dla kat.7A – częstotliwości 1200MHz − IEC 60332-1-2, IEC 60332-3-24, IEC 60332-3-22, IEC 60754-1, IEC 60754-2, IEC 61034-2 - Normy międzynarodowe związane z palnością powłoki kabla. 33 Uwaga: W przypadku powołań normatywnych niedatowanych obowiązuje zawsze najnowsze wydanie cytowanej normy. Wykonawca ma obowiązek wykonać instalację okablowania zgodnie z wymaganiami norm obowiązujących w czasie realizacji zadania, przy uwzględnieniu wszystkich wymagań opisanych w dokumentacji projektowej. System okablowania oraz wydajność komponentów na etapie oddania instalacji do użytku musi pozostać w zgodzie z wymaganiami norm PN-EN50173-1:2011 i ISO/IEC11801:2011. Wszystkie roboty opisane w Specyfikacjach Technicznych powinny być wykonywane zgodnie z przepisami i normami obowiązującymi w dniu ich realizacji. 34