Łańcuch przeżycia

Zakład Medycyny Ratunkowej
02-005 Warszawa
ul. Lindleya 4
Kierownik Zakładu
Dr n. med. Zenon Truszewski
Sekretariat: +48225021323
Ratownictwo XXI wieku
Łańcuch przeżycia
Złota godzina
Czas upływający od momentu wystąpienia
zachorowania do czasu rozpoczęcia
leczenia szpitalnego
60 min
Platynowe 10 min
Czas dojazdu zespołu ratownictwa
medycznego od chwili wezwania
• miasto:
średni - 8 min.
maksymalny - 15 min.
• poza miastem:
średni - 15 min.
maksymalny - 20 min.
Diamentowe 3 min
Czas zastosowania automatycznego
defibrylatora przez przygodnych świadków
Organizacja ratownictwa w
Polsce
Pierwsza pomoc:
• Świadkowie zdarzenia
• Straż Pożarna
• Policja
• Straż Miejska
Państwowy System Ratownictwa
Medycznego
Lotnicze Pogotowie Ratunkowe
(HEMS)
SOR
Przyczyny zatrzymania
krążenia
W 80 % przypadków
zatrzymanie krążenia
można przewidzieć kilka
godzin wcześniej
Przyczyny zatrzymania krążenia
• Niedrożność dróg oddechowych
• Niewydolność oddechowa
• Choroby układu krążenia
Przyczyny niedrożności dróg
oddechowych
• Krwotok
• Wymioty
• Ciała obce (np.: zęby, pokarm)
• Uraz twarzy lub klatki piersiowej
• Zapalenie nagłośni
• Kurcz głośni
Przyczyny niedrożności dróg
oddechowych c.d.
• Obrzęk błony śluzowej gardła
(infekcja, uczulenie)
• Skurcz oskrzeli
• Wzmożone wydzielanie oskrzelowe
Przyczyny niewydolności
oddechowej
• Ostre i przewlekłe choroby płuc
zapalenie płuc, aspiracja, POCHP, astma, zator
tętnicy płucnej, stłuczenie płuca, ARDS, odma
opłucnowa
• Zaburzenia napędu oddechowego
• Nieprawidłowa praca oddechowa
uszkodzenie przepony, urazy klatki piersiowej,
uszkodzenia rdzenia, choroby nerwów i mięśni
Pierwotne przyczyny sercowe
NZK
• Choroba wieńcowa
• Zawał
• Nadciśnienie tętnicze
• Wady zastawkowe
• Kardiomiopatie
• Stłuczenie serca
• Tamponada osierdzia
Pierwotne przyczyny krążeniowe
NZK
• Zaburzenia elektrolitowe
• Kwasica
• Leki
• Hipotermia
• Porażenie prądem
• Oligowolemia
Kryteria powiadamiania lekarza
Intensywnej Terapii
•
•
•
•
•
•
•
•
•
NZK
Niedrożność dróg oddechowych
Zatrzymanie oddechu
Częstość oddechu < 5/min i > 36/min
Tętno < 40/min i > 140/min
RR skurczowe < 90 mmHg
Każde zaburzenia świadomości
Obniżenie skali Glasgow o 2 pkt
Drgawki
BLS
( Basic Life Support)
Podstawowe zabiegi
ratujące życie
Bezpieczeństwo ratownika
• Eliminacja i / lub minimalizacja ryzyka
• Pewne i umiejętne kierowanie akcją
• Zagrożenia środowiskowe:
–
–
–
–
ruch uliczny
elektryczność
gazy, dymy, opary
woda i inne ciecze
Bezpieczeństwo ratownika:
zatrucia
Maska i zasada „bez powrotu”
• trujące substancje lotne
• substancje silnie toksyczne
• substancje żrące
Bezpieczeństwo ratownika:
stwierdzone zakażenia
• Salmonella infantis, Staphylococcus aureus
• Shigella, Streptococcus pyogenes
• wirus SARS (severe acute respiratory syndrome), Herpes
simplex
• gruźlica (postać skórna)
nie stwierdzono zakażeń (ale teoretyczna
mozliwość gdy kontakt z krwią)
• hepatitis B, C
• CMV
• HIV
Bezpieczeństwo ratownika:
zabezpieczenia
przed zakażeniami
• Gogle i rękawice
• Pojemniki na odpady
• Maska twarzowa z
zastawką bezzwrotną.
• Manekiny
– częste mycie
Zawsze ocena
bezpieczeństwa
Oceń i / lub zapewnij
bezpieczeństwo
ofiary i ratownika.
Dotknij i krzyknij
Czy pacjent odpowiada?
TAK
• Szukaj ran i urazów
• Ponów ocenę świadomości
• Wezwij pomoc
Czy pacjent odpowiada?
NIE odpowiada
• Poproś o pomoc
• Udrożnij drogi oddechowe
Poproś o pomoc
Udrożnienie d.o.
• Odegnij głowę
• Unieś żuchwę
• Przy podejrzeniu
urazu rdzenia
kręgowego:
– wysuń żuchwę
Oceń oddychanie
• Popatrz na ruchy
klatki piersiowej
• Posłuchaj strumienia
powietrza
• Poczuj
• Czas trwania oceny
do 10 sekund
Czy pacjent oddycha?
TAK
•
•
•
•
Ułóż go w pozycji bezpiecznej
Zadzwoń po pomoc
Ponawiaj ocenę co 1 min.
Odwróć na drugi bok po 30 min.
Pozycja bezpieczna 1 ruch
Pozycja bezpieczna 2 ruch
Pozycja bezpieczna 3 ruch
Pozycja bezpieczna ułożenie docelowe
Czy pacjent oddycha?
NIE
• Wezwij ratownictwo medyczne 999 lub112
• Wykonaj 30 uciśnięć klatki piersiowej
Pośredni masaż serca
Pośredni masaż serca
Pośredni masaż
serca
100 – 120 /min
5 – 6 cm
Pośredni masaż serca
Wentylacja
Wykonaj dwa sztuczne oddechy
• Objętość 0,5 - 0,7 l
• Czas wdechu 1 sekunda
Wentylacja
(Technika usta usta)
• Zaciśnij skrzydełka
nosa pacjenta
• Podtrzymuj brodę
• Nabierz powietrza
• Zachowaj
szczelność wdechu
Wentylacja c.d.
(Technika usta - usta)
• Wykonaj wdech
• Obserwuj
uniesienie kl. p.
• Podtrzymuj brodę,
“odłącz” usta
• Obserwuj opadanie
kl. p.
Jeżeli pierwszy oddech
jest nieskuteczny
sprawdź zawartość
jamy ustnej (usuń
ciała obce) i popraw
ułożenie głowy
Kontynuuj pośredni masaż
serca i sztuczne oddechy
30 : 2
Jeżeli pacjent się poruszy, otworzy
oczy, zacznie oddychać:
• Popatrz, posłuchaj, poczuj oddech, kaszel;
zaobserwuj ruchy pacjenta
• Sprawdź tętno na tętnicy szyjnej
(jeśli masz wprawę)
• Czas poszukiwania tętna: 5 - 10 s.
BLS 1 ratownik
Stosunek PMS : oddychanie
30 uciśnięć : 2 oddechy
- dorośli
15 uciśnięć : 2 oddechy
- dzieci
BLS u dzieci
•
•
•
•
•
Sprawdź stan świadomości i oddychanie
Wykonaj 5 sztucznych oddechów
Wezwij pomoc
Wykonaj 15 uciśnięć mostka
Kontynuuj masaż i oddychanie 15 : 2 przez
1 min. (wyjątkowo 30:2 osoby bez
doświadczenia lub gdy jeden ratownik)
• Wezwij pogotowie (jeżeli nikt do tej pory
tego nie zrobił)
Oddech usta –
usta, nos
Oddech usta - usta
Masaż serca u noworodka
Masaż serca jedną ręką
Prowadź resuscytację do:
• Przejęcia jej przez specjalistyczny zespół
ratunkowy
• Poruszenia się pacjenta (czynny ruch)
• Wyczerpania sił ratownika
Oddychanie usta - nos
• Gdy oddychanie usta - usta jest trudne
technicznie
• Duży uraz ust pacjenta
• Podtopiony
• Resuscytacja prowadzona przez dziecko
• Przyczyny estetyczne
BLS ograniczony do PMS
• Brak umiejętności i / lub trudności
wykonania sztucznego oddychania
• Sam PMS lepszy od braku BLS
• Zawsze spróbuj udrożnić d.o.
• Jak najszybciej wezwij pomoc
specjalistyczną
Uraz rdzenia kręgowego?
• Zachowaj wyjściowe położenie lub w
jednej linii głowę, szyję i kl.p.
• Minimalne odgięcie głowy, jeśli konieczne
• Najpierw wysunięcie żuchwy
• Pomoc drugiego ratownika podczas
udrażniania dróg oddechowych
Zachłyśnięcie,
zadławienie:
Uderzenia w
plecy
Ucisk
nadbrzusza
(Manewr
Heimlicha)
Dziękuję