Analiza procesu operacyjnej alokacji stanowisk postojowych w

PRACE NAUKOWE POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ
z. 111
Transport
2016
%
5#*#
Politechnika Warszawska, W Transportu
ANALIZA PROCESU OPERACYJNEJ ALOKACJI
STANOWISK POSTOJOWYCH W PORCIE
LOTNICZYM
\: marzec 2016
Streszczenie: ( zapewnienia ! ! " G !
.
_
& ! ' @
!
' B
G
"
", przede
&"
%.
'#
Q G
G[!
1. PORT LOTNICZY
Q
%$G
&ami ustawowymi, lotni )
G " !G$
"}
! "G " budowlanymi "
G - % (otwarte dla wszystkich statków powietrznych w terminach i godzinach ustalonych przez
"
-korzystywane do
!"")"
%
}
!G%G!G
%"
- [12].
{&
F
pole ruchu naziemnego, tj. [
G }
wania statków powietrznych, "
[1];
, tj. GG}
"
[12];
scentralizowana infrastrukturG ' %e do wykonywania
, !"%[G
}
lenie [12].
336
#"
Procesy eksploatacji portu lotniczego F
ruchu lotniskowego, tj. operacje !G $ statków
powietrznych;
naziemn ! " %
! "
%G!ž
procesy specjalneG
!"
$
}
G !
''F ratownictwo, ochron przed
aktami bezprawnej ingerencji, "
$*+Gutrzymanie techniczne elementów infrastruktury.
_
G!"
%''F
|}
G G oraz %, do
!" % ''F % " G % G styczne uzbrojone
&
"
G%
'{
%
[
G%
%
G"
""!
!"G!"
!
%
nki meteorologiczne,
!|
!
ruchu lotniczego G
%
, zmiany operacyjne.
Innym czynnikiem istotnie [realizacji procesów eksploatacji
"!G
!
lotniczego, tj. takiego, !%locie miejsca w statkach powietrznych prze
%
!G%G!
&
nabycia, a przewóz jest }
!""
[! [12], jak i czarterowego przewozu lotniczego, tj. takiego, który wykonywany jest na podstawie u
G!
|
[ %
!G%G!G}
"
o [12].
" ! %
!
}
czym, tj. podmiotu, !
&
G%
!%"!}
cych w danym porcie lotniczym [9].
Wy
" G
!
$}
G ! efektywn
[
'
_ &}
G!"
$
!",
F
Instrukcja Operacyjna Lotniska – {B_VG!
''F
techniczno-operacyjne lotniska, procedury ruchu lotniskowego, zasady utrzymania
!G " ! "
[12];
\
*%_Vniczego – \*_VG
!
| Analiza procesu operacyjnej alokacji stanowisk postojowych w porcie lotniczym
337
&
"
G!
}
&}
nowanie portu lotniczego [9].
{B_V)%
- m }
" $ % " oraz zatwierdzeniu przez Prezesa U Vwa Cywilnego. {B_V !
G
opis systemu administracji i &
techniczno-operacyjne elementów infrastruktury oraz ze zbioru instrukcji wykonawczych
)
"- " {B_V. W zakresie in"G''
G!"
}
miotem jest zapewnienie $ )!G $G !w i statków powietrznych) ! }
G!"
go,
efektywnego i bezpiecznego ruchu statków powietrznych i pojazdów oraz kontroli operacji
lotniskowych, tj.: G"
G"
G
) postojowej [8].
Regulamin RUPL }
" i komitetem prze|! " na podstawie
"G
"
"!%"
&
}
, stwierdzonego zapotrzebowa
G"zasobów infrastruktury, a przede wszystkim
" ! $ " lotnictwa
cywilnego.
2. EKSPLOATACJA PRZEDDWORCOWEJ P9>>
POSTOJOWEJ
_Gwyznaczona powierzchnia na lotnisku, która przeznaczona jest do za!
"
%
!G
!G
}
"!
" [1]. {"" reali
[
G
!F
przewóz %
! i terminalem;
!%
%terminalu;
"
!
"ž
holowanie i wypychanie statków powietrznych;
!
"ž
G czyszczenie toalet, i czyszczenie statku
powietrznego;
zaopatrywanie statku powietrznego;
"
ž
338
#"
tankowanie i roztankowywanie oraz neutralizacja resztek paliwa;
rutynowa a administracyjna i techniczna dokonywana przed lotem [9].
Parkowanie i realizacj
!
!
"
""G"
€1, 7]. _
}
G%
!Gawy i sor%
$
}
)
%
-'
%"
"
}
sowa
!%
"
-&
%
" !%
' )
" %" €1]) portów
lotniczych terminale G,
w )-
€2]. W takim |}
G%!
}
odlotowe (ang. gate-%
%
,
u%
"
%
! i budynkiem terminala. @
%
! " "
Gprostym, liniowym, a tym
samym %
!
"
Gim i poru
w terminalu. Parkowanie samolotów "
)'contact gate) samolo )
G "
- ' @G !
""G
""
[
! %
"G [ " " }
G
"""""
(ang. remote gate) [2].
{
% [ G %
liniowy "
ypisaniem poczekalni odlotowych – gate do stanowisk postojowych – contact gate (lub ich
-G !
$
! %[ wprowadzania zmian operacyjnych skutecznie ""'
Innym ograniczeniem w stosowaniu }
wych – gateG!
%
[
}
%
!!%"%::G
}
la.
W %"%"[1] portach lotniczych, w których wymagane jest zapewnie
}
'
– gate %
%
""!
' #
}
G%"
}
'#
GG %}
"tatków powietrznych %
!G
!!
[2]'@
!%
}
'
#
"
GwiaG""G%"
'
Analiza procesu operacyjnej alokacji stanowisk postojowych w porcie lotniczym
339
_
G G [G!
[e
pokonywa
%
!%"%::'
3. PROCES ALOKACJI STANOWISK POSTOJOWYCH
ealizacj operacji lotniskowych i !
obejmuje pla
! & ! &}
%
" , %
'
3.1. (46=&6)(3>3)9_ ZASOBÓW OPERACYJNYCH
" &
&G!%
}
"G"!
$""
!G
}
ne zasoby infrastruktury portu lotniczego. Szczególnym iem i odpowiedzialno jest operacyjnych
!&"
G "}
!'_
!
"
"%
"
'
_
!"G tym
!
%"
["
G}
!)'operational daily timetable – ODT-G!
!%
&
:
| i numerze lotu;
: przylotu (ang. schedule time arrival – STA) i odlotu (ang.
schedule time departure – STD);
lotnisku przylotu / odlotu;
typie samolotu;
%
! (w przylocie i odlocie);
" |! "G ! aplanowali wykonanie lotów regularnych
lub czarterowych w danym dniu operacyjnym w porcie lotniczym.
|!"G!"
}
skiem bazowym, ODT wyznacza rotacje [5], t' operacji lotniczych
„przylot – G ' !
G ' G !
}
!G !% }
G
naziemnej, minimum.
340
#"
_
|G!"
dodatkowo dobowy !! (ang. aircrafts rotation daily plan
– ARDP), ! powietrznych, tj. przypisanie konkretnego
egzemplarza statku powietrznego do konkretnego numeru lotu [5]. W zakresie ARDP mo[
%
'
!
'
G!"}
zaplanowany jest postój statku powietrznego, np. przeznaczony na i technicznej.
{
""B^Y(\^_
%G'
w osobie koordynatora operacyjnego [3ƒostojowych
dla wszystkich zaplanowanych operacji lotniczych, zgodnie z wymaganiami, zasadami
i specyfikacjami techniczno-operacyjnymi {B_V
zasadami
!
" |! i ustaleniami umownymi w (lub na podstawie) RUPL.
B!
", to:
maksymalizacja liczby " " " gate;
minimalizacja liczby holowa$ ž
mini"$"
'
@
!G
}
)!
"G%
!-
lotnisko przylotu /
odlotu, w podziale na kierunki: „Schengen” i „Non-SchengenG
}
" %
" & ‹Schengen” i „Non-Schengen”, a tym samym
‹Schengen” i „Non-Schengen”. To
G!stopniu komplikuje postojowych'_, gdy dany egzemplarz samolotu zaplanowany do wykonania operacji w rotacji „Schengen” / „Non-Schengen” [ stanowisku typu contact gate, konieczne G %
!
!
[%
%
G!
[
}
[ ' ^
jest podejmowana m.in. na podst
%
!"}
"G!G!
%
&
|
'
Innym, istotnym " %}
[ ' „konfliktów”. _
ej sytuacji !
"G!
[
" G % " " }
wisk. &%
[!&
nowania, jak i realizacji operacyjnej.
3.2. ALOKACJA OPERACYJNA
\
"
% i koordynowana przez np. ww. koordynatorów operacyjnych, przede wszystkim w odniesieniu do wszelkich "
$
.
Analiza procesu operacyjnej alokacji stanowisk postojowych w porcie lotniczym
341
\
! "
!!"G!!"
! !%F
³"
!ž
zmiany rotacji statków powietrznych;
[
"G'
!|
G!"ž
=!|
!
ž
%
ž
niekorzystne warunki meteorologiczne;
"&"
"ž
usterki statków powietrznych;
"!&'
@
&"
[[
rotacji statków powietrznych % &
„Schengen” i „Non-Schengen G !""
'
[
procesów eksploatacji portu lotn
!
G '
„efektem domina”.
{
%
"!
$i oceny sytuacji, koordynatorzy
operacyjni % !
operacyjnych. N
%![
!%[
}
G ! &
i poczekalni odlotowych gate oraz rozdzielenia stref „Schengen” i „Non-Schengen”. Skut
dowo, w przypadku tylko jednej zmiany rotacji w ARDP z „Schengen” na
„Non-Schengen % " %
! !% & G !
)
"
-G
!
%!|
!"}
!' [ " G
!&)'
}
%
!-G % $
!
%!
!|
"!– „efekt domina”.
\ [ poszukiwania sposobu planowania i operacyjnej alokacji stanowisk postojowych w porcie lotniczym,
!
[!
$.
4. KONCEPCJA METODY ANALIZY PROCESU
OPERACYJNEJ ALOKACJI STANOWISK POSTOJOWYCH
B!
ww. !
$
%
}
!|
$€4, 11]G
!
%
! ! [ "
'„
G
%
G
342
#"
a przez to, nie ma praktycznej m%
$
}
" ' ˆ
G % ich skutków jest e tzw. ‹ operacyjnej” (ang. resilience), na etapie
k postojowych (i poczekalni odlotowych) oraz alokacji
G
!
$'\
}
cja tego, wymaga zidentyfikowania i opisania procesu alokacji stanowisk (czego dokonano
%
-, zidentyfikowania p
"!
$)
%
-G}
!
$)'Disturbances Impact Analysis – DIA) [10].
_^(
&
!}
$
")
}
wych)G " " ' ! " "
lotniczym, !
B^Y(\^_
!!
"G"
'"
%
planów operacyjnych.
Tablica 1
P#y zapis planu +#+
+0
NrA
1
2
…
n
STA
0530
0615
…
2355
FLTNbr
AB123
UX459
…
OL568
ORIG
S
NS
…
S
a/cT
320
737
…
170
REG
ZZ-AAA
UX-FGH
…
SL-ASD
POS
32
18
…
24
PAX
78
64
…
29
Tablica 2
(#zapis planu +#+
odlotów
NrD
1
2
…
i
…
n
STD
0620
0730
…
2055
…
2350
FLTNbr
AB124
UX460
…
OL567
…
OL005
DEST
S
NS
…
S
…
NS
a/cT
320
737
…
170
…
767
REG
ZZ-AAA
UX-FGH
…
SL-ASD
…
SL-PAA
POS
32
18
…
24
…
17
GATE
17
3
9
…
4
PAX
53
85
…
29
…
137
{
"""/>%[liczne statystycz
postojowych, np.:
liczba operacji przylotów z kierunków „Schengen”, zaplanowanych na stanowiska
contact gate – ¡Ž¤
¢£ ;
liczba operacji przylotów z kierunków „Schengen”, zaplanowanych na stanowiska
remote gate – ¡Ž¤
¥£ ;
liczba operacji przylotów z kierunków „Non-Schengen”, zaplanowanych na stanowiska contact gate – ¡Ž¦¤
¢£ ;
liczba operacji przylotów z kierunków „Non-Schengen”, zaplanowanych na stanowiska remote gate – ¡Ž¦¤
¥£ ;
liczba operacji odlotów w kierunkach „Schengen”, zaplanowanych na stanowiska
contact gate – ¡§¤
¢£ ;
Analiza procesu operacyjnej alokacji stanowisk postojowych w porcie lotniczym
343
liczba operacji odlotów w kierunkach „Schengen”, zaplanowanych na stanowiska
remote gate – ¡§¤
¥£ ;
liczba operacji odlotów w kierunkach „Non-Schengen”, zaplanowanych na stanowiska contact gate – ¡§¦¤
¢£ ;
liczba operacji odlotów w kierunkach „Non-Schengen”, zaplanowanych na stanowiska remote gate – ¡§¦¤
¥£ ;
planowany czas separacji na stanowiskach contact gate, „Schengen” –
¤
(¢£
;
planowany czas separacji na stanowiskach contact gate, „Non-Schengen”
¦¤
– (¢£
;
planowany czas separacji na stanowiskach remote gate – (¥£ ;
dominanta planowanego czasu separacji na stanowiskach contact gate, „Schengen” –
¤
¨!((¢£
);
dominanta planowanego czasu separacji na stanowiskach contact gate, „Non¦¤
Schengen” – ¨!((¢£
);
dominanta planowanego czasu separacji na stanowiskach remote gate –
¨!((¥£ ).
" %
" z realizacji
planu '
Tablica 3
(#+realizacji ++#+
+0
NrA
1
2
…
n
ATA
0519
0617
…
2345
FLTNbr
AB123
UX459
…
OL568
ORIG
S
NS
…
S
a/cT
320
737
…
170
REG
ZZ-AAA
UX-FGH
…
SL-ASD
POS
31
18
…
34
PAX
78
64
…
32
Tablica 4
(#+realizacji ++# operacji odlotów
NrD
1
2
…
i
…
n
ATD
0642
0729
…
2055
…
2356
FLTNbr
AB124
UX460
…
OL567
…
OL005
DEST
S
NS
…
S
…
NS
a/cT
320
737
…
170
…
767
REG
ZZ-AAA
UX-FGH
…
SL-ASD
…
SL-PAC
POS
31
18
…
24
…
18
GATE
16
3
9
…
3
PAX
54
86
…
29
…
151
Na podstawie danych zapisanych w tablicach 3 i 4 %[liczne statystyczne parametry alokacji i rzeczywistej realizacji ",
np.:
! ! ‹@"
G %" "
contact gate – ©¡Ž¤
¢£ ;
! ! ‹@"
G %" "
contact gate – ©¡Ž¤
¢£ ;
344
#"
liczba ! ! ‹@"
G %" "
remote gate – ©¡Ž¤
¥£ ;
liczba operacji przylotów z kierunków „Non-@"
G %" }
skach contact gate – ©¡Ž¦¤
¢£ ;
liczba operacji przylotów z kierunków „Non-@"
G %" }
skach remote gate – ©¡Ž¦¤
¥£ ;
liczba operacji odlotów w kierunkach „Schengen”G %" "
contact gate – ©¡§¤
¢£ ;
liczba ! " ‹@"
G %" "
remote gate – ©¡§¤
¥£ ;
liczba operacji odlotów w kierunkach „Non-@"
G %" }
skach contact gate – ©¡§¦¤
¢£ ;
liczba operacji odlotów w kierunkach „Non-@"
G %" }
skach remote gate – ¡§¦¤
¥£ ;
" G ‹@"
 –
¤
©(¢£
;
separacji na stanowiskach contact gate, „Non-Schengen”
¦¤
– ©(¢£
;
"
– ©(¥£ ;
dominanta rzeczywistego czasu separacji na stanowiskach contact gate, „Schengen”
¤
– ¨!(©(¢£
);
dominanta rzeczywistego czasu separacji na stanowiskach contact gate, „Non¦¤
Schengen” – ¨!(©(¢£
);
dominanta rzeczywistego czasu separacji na stanowiskach remote gate –
¨!(©(¥£ );
liczba zmian rotacji statków powietrznych – ©¡¥ª„ ;
!%
– Ž„Ž«¤„Ž ;
!%y – ¨!( Ž„Ž«¤„Ž );
!%
– Ž„§«¤„§ ;
!%y – ¨!( Ž„§«¤„§ ).
B
%
"%
!"%
^(
}
wowych |! "G np. planu i rzeczywistej alokacji operacji przylotów
z kierunków „Schengen” na stanowiska contact gate:
¬¡Ž¤
¢£ =
¥­°±
®¯
­°±
®¯
(1)
ˆ
%
¬¡Ž¤
¢£ ² 1, oG%
i na stanowiska con
%
'
Y!"%!
%
&
}
" % !% !G " G
"
}
, z wykorzystaniem w!a korelacji PearsonaG'
Analiza procesu operacyjnej alokacji stanowisk postojowych w porcie lotniczym
345
czasem separacji na stanowiskach contact gate, „Non-@"
!%
:
¦¤
š(©(¢£
, Ž„Ž«¤„Ž ) =
³±
³±
°´°µ±´° «„ °´°µ±´° ]
9D
P¶ˆZ¥L[W>®¯ «¥„[W>®¯ ]ZL

³± «¥„[W>³± ] ·9D ZL °´°µ±´° «„ °´°µ±´° ]
·9D Z¥L[W>®¯
®¯
P¶ˆ
P¶ˆ
(2)
¦¤
ˆ
%
š(©(¢£
, Ž„Ž«¤„Ž ) ¸ 0G G %
!%
%
.
%
[[
&%
te zmienne.
5. PODSUMOWANIE
_
"!"
!G}
' V[ [ ! !"G }
["!
"G
! G }
$ " !
$' [ "G " !
F
"G!
$, ope"'
G%
G
}
sobem danych i informacji o planowanych, zmienionych i zrealizowanych ODP i ARDP,
" " !
" operacyjnych zasobów infrastru ' ^
}
!" G !" [ !
G
"'
Bibliografia
1. Aneks 14 ICAO: Lotniska, Tom I. - Projektowanie i eksploatacja lotnisk. Dz.Urz. ULC z 2011 r. Nr 4,
poz.4.
2. ICAO Doc 9184: Airport Planning Manual.
3. Instrukcja Operacyjna Lotniska Chopina w Warszawie, INOP-EPWA.
4. #'G @
" ('G @ ˆ'F #
portu lotniczego w warun"!
$GF_
{
@
!=_G>::;G_(
{G
Warszawa 2007, str. 288-298.
5. ##'F%
\"V
GBficyna Wydawnicza politechniki Warszawskiej, Warszawa
2006.
6. Ro
)*+- { /D=>:/‡ /> >:/‡ ' _
+
i Rady (WE) nr 216/2008.
346
#"
7. \
#YQX#‡
>:/'
$
""
}
" % " &. Dz.U. z 2013 r., poz.
1020.
8. \
#YQX#//
>:/‡'
!
. Dz.U.
z 2014 r., poz. 1420.
9. \
#YQX# /D >:/ ' " }
czych. Dz.U. z 2013 r., poz. 1378.
10. Rydzak F., Chlebus E.: Application of Resilience Analysis in Production Systems – Bombardier Transportation Case Study. 25th International Conference of the System Dynamics Society, Boston, Massachusetts, USA, 2007, str. 4076-4093.
11. @
"('G#'F(
Gw mono&!
@
Y
– Wybrane Problemy Teorii i Praktyki, Wydawnictwo Poli
"q
GX
>::D, str. 75-83.
12. Ustawa z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze. Dz.U. z 2015 r., poz.: 978, 1221 i 1586.
ANALYSIS OF OPERATING AIRCRAFT STAND ALLOCATION AT AIRPORT
Summary: The article is an introduction to the author's work on the issue to ensure the resilience of aircraft
stand allocation processes and ground handling processes. Analysis of the infrastructure, operational processes of the airport, and apron management was conducted. Author described some examples of parameters
characterizing the aircraft stand allocation process and proposed the concept of analysis, primarily to identify
the existing dependencies.
Keywords: airport, aircraft stand allocation, resilience