Katolicy i Żydzi. Rozważania nad pewnym zdjęciem.

Katolicy i Żydzi. Rozważania nad pewnym zdjęciem.
Wpisany przez Adam Ejnik
środa, 08 października 2008 14:09
W przedwojennym Żurominie obok siebie żyli przedstawiciele dwóch religii: chrześcijanie i
Żydzi. Odrębność tych kultur była duża. Starozakonni obchodzili własne święta, posiadali
synagogę, byli chowani na innym cmentarzu niż katolicy. Dla katolików kultura żydowska była
niezwykle tajemnicza a święta i obrzędy niezrozumiałe. Taka sytuacja wywoływała często
nieufność wobec siebie przedstawicieli dwóch żuromińskich kultur. Ludzie ci stawali się wobec
siebie obcy. Mimo że wiele rodzin przyjaźniło się, nie zwracając uwagi na swoją odrębność,
Żuromin był podzielony. Byli żydzi i byli chrześcijanie.
Ta odrębność w sposób subtelny pokazana jest na prezentowanym przedwojennym zdjęciu.
Fotografia ta opisana jest w dwóch źródłach. W portalu nasza-klasa. Początkowo opis zdjęcia
był szczątkowy. Później stał się bardzo szczegółowy. Czytamy: OPIS POPRAWONY! Zdjęcie
wykonane przez : „ Foto-Gołębiowski” w 1930 r. Na tle figury Matki Boskiej na frontonie kościoła
w Żurominie. Polacy i Żydzi uczą się razem i są w klasie VII. Szkoła znajduje się obok kościoła.
W górnym rzędzie od lewej stoją: 1) Helena Popławska, 2) ……Byber, 3) Jadwiga Rakowska, 4)
Żydówka ……5) Żydówka Maj. 6) Żydówka Osma, 7),8),9) Żydówki o nieustalonym nazwisku.
2-gi rząd od góry, od lewej stoją: 1) Piotr Podorożny-nauczyciel, 2) ……Nitowska, 3) Stefania
Gosik, 4) Janina Jeglińska, 5),6),7),8),9) Żydówki o nieustalonym nazwisku, 10) Aniela
Wiktorska, 11) Jan Karczewski, 12)……. 3-ci rząd od góry od lewej siedzą: 1)
Polka-nauczycielka, 2) Żydówka-nauczycielka, 3) Józef Kasjan-nauczyciel, 4) Antoni
Brodecki-nauczyciel, 5) Ignacy Staniaszko - ksiądz, 6) ……-lekarz, 7) Leon
Gralewski-nauczyciel, Żydówka-nauczycielka, 9) Jan Przystup-nauczyciel, 10) ……-nauczyciel
od kultury fizycznej (w bryczesach). W dolnym rz. siedzą: 1) Jerzy…….., 2) Eugeniusz
Zakroczymski, 3) Jan Karpiński, 4) Franciszek Karpiński, 5) Żyd Gruszka.
Widzimy, że rozpoznane zostały nazwiska niemal wszystkich chrześcijan, z pamięci
opisującego uleciały nazwiska Żydów.
1/2
Katolicy i Żydzi. Rozważania nad pewnym zdjęciem.
Wpisany przez Adam Ejnik
środa, 08 października 2008 14:09
Na to samo zdjęcie natknąłem się w książce „Żuromin. Księga pamięci zagłady” - redagowanej
przez Elemilecha Szklara – żuromińskiego żyda.
Oto opis zdjęcia: Absolwenci publicznej szkoły, 1932: Od prawej górny rząd: Sheina Drobiner,
Shifra Lanet, Itta Bieles, Freida Usman, Freindl Maj, Chaicha Kronenberg, 3 Polaków. Następny
rząd: 3 Polaków, Frimet Kurtzman, Rivka Karta, Chana Lewenthal, Malka Frajdenberg, Chocha
Rizowi, 3 Polaków. Siedzą:nauczyciele Przystop, Zydowna i Goralowski, lekarz Zaworowski,
ksiądz, dyrektor Brodcki, nauczyciele Kassin, Tehilimowna i Polnja. Na dole: Shalom Gruszka,
Karpinski, Janek Karpinski, Zukrocimski, Kazimierski.
Na tym zdjęciu rozpoznano przede wszystkim Żydów.
{gallery}moja_mala_ojczyzna/adam_ejnik/katolicy_i_zydzi{/gallery}
Proszę zauważyć, że oba opisy są fragmentaryczne, nie dają nam pełnego historycznego
świadectwa przedstawionej fotografii. Dopiero kiedy połączymy opis sporządzony przez Polaka
z opisem sporządzonym przez Żyda mamy szczegółowe i całkowite objaśnienie przedwojennej
fotografii.
Podobnie jest z przedwojenną historią naszego miasta – aby pokazać jej pełny obraz należy się
jednoczyć, a nie dzielić. Jest to historia dwóch narodów.
2/2