COPA –COGECA

Komitet Rolniczych Organizacji Zawodowych
Główny Komitet Spółdzielczości Rolniczej
DA(08)2812:8 – RF/MC/MB
Bruksela, 10 lipca 2008
COPA –COGECA
PROPOZYCJA ROZPORZĄDZENIAPARLAMENTU EUROPEJSKIEGO
I RADY DOTYCZĄCA INFORMACJI O ŻYWNOŚCI PODAWANYCH
KONSUMENTOM (COM (2008)40 wersja ostateczna)
Rue de Trèves, 61  B-1040 Bruxelles   32-2-287 27 11  Fax 32-2-287 27 00  E-mail : [email protected]  www.copacogeca.eu
2
COPA –COGECA
PROPOZYCJA ROZPORZĄDZENIAPARLAMENTU EUROPEJSKIEGO
I RADY DOTYCZĄCA INFORMACJI O ŻYWNOŚCI PODAWANYCH
KONSUMENTOM (COM (2008)40 wersja ostateczna)
W styczniu 2008, Komisja przedstawiła propozycję Rozporządzenia Parlamentu
Europejskiego i Rady dotyczącego informacji o żywności podawanych konsumentom (COM
(2008)40 wersja ostateczna). Propozycja ta:
• stanowi całkowitą zmianą różnych poziomych rozporządzeń dotyczących oznakowania, w
celu uczynienia z nich jednolitego dokumentu
• wprowadza reguły w celu wyznaczenia granicy między obowiązkowymi informacjami a
informacjami dodatkowymi, które muszą znajdować się na oznakowaniu
• ustala warunki dla fakultatywnego wskazania pochodzenia
• grupuje reguły dotyczące oznakowania pokarmowego i rozporządzenia poziome i
wprowadza obowiązek umieszczenia ich na najbardziej widocznej części opakowania
Komitety COPA i COGECA chciałyby skorzystać z okazji i przedstawić swoją opinię na temat
tej propozycji.
1. UWAGI OGÓLNE
Badania w kwestii konsumpcji
Badania w kwestii konsumpcji przeprowadzane w ostatnich latach przez Unię Europejską w
wielu dziedzinach pokazały, iż konsumenci Unii Europejskiej interesują się coraz bardziej
kupowaną przez nich żywnością. Oznakowanie artykułów spożywczych stanowi ważne
narzędzie, które może pomóc konsumentom w dokonywaniu jasnych wyborów dotyczących
produktów, które kupują.
Rynek wewnętrzny
Wzmocnienie rynku wewnętrznego oraz wolnego przepływu towarów przez granice są
głównymi elementami propozycji. W pełni je popieramy, ale jednocześnie wierzymy, że
państwa członkowskie mają zbyt duże kompetencje (artykuł 44 i inne) i że równowaga
pomiędzy kompetencjami krajowymi i unijnymi nie jest optymalna.
Ponadto, Komitety COPA-COGECA wolałyby, aby Komisja ustaliła właściwą unijną
etykietę dla składników odżywczych, która byłaby używana w państwach członkowskich,
zamiast pozostawiać to w gestii władz krajowych.
3
W końcu, obawiają się, że krajowe systemy oznakowania doprowadzą do utworzenia
wielu różnych etykiet dotyczących składników odżywczych. To z kolei będzie mylące dla
konsumenta, który będzie miał trudności w odnalezieniu najważniejszych informacji na
każdej etykiecie, a więc nie będzie w stanie dokonać wyboru korzystnego dla zdrowia i
opartego na rzetelnej informacji.
Dlatego też, Komitety COPA i COGECA preferują zharmonizowaną strategię na
poziomie Unii Europejskiej, jeśli chodzi o sposób prezentacji informacji konsumentom, w
szczególności tych, które dotyczą ich żywności.
Uproszczenie
Komitety COPA-COGECA popierają działanie wprowadzenia zasad oznakowania
poprzez Rozporządzenie. Uważają jednak, że propozycja nie jest łatwa do zastosowania,
nie da się wprowadzić bezpośrednio i nie jest łatwodostępna. Dlatego też proponują one
na przykład załączyć do niej aneks, w którym znajdą się definicje pojęć używanych w
tekście.
2. UWAGI SZCZEGÓŁOWE
Oznaczanie pochodzenia : Artykuł 9.i –artykuły
35 i 37
W swojej propozycji Komisja przyznaje, że pochodzenie towaru ma coraz większe
znaczenie dla konsumentów i że istnieje w tej dziedzinie ryzyko wprowadzenia
konsumentów w błąd.
Również Komitety COPA-COGECA wspierają wprowadzenie do propozycji wymogów
dotyczących pochodzenia surowców, jeśli jest ono inne, niż pochodzenie artykułów
spożywczych.
Dla Komitetów COPA-COGECA umieszczenie na etykiecie informacji dotyczących
pochodzenia jest bardzo ważne, ponieważ:
º dostarcza konsumentom właściwej informacji na temat wszystkich surowców artykułu
spożywczego
º zwiększa przejrzystości informacji, ponieważ podawana jest w sposób opisowy
º przyczynia się do wzrostu zaufania konsumentów
º będzie mogła informować obywateli Unii Europejskiej o wdrażanych politykach,
szczególnie tych, dotyczących wspólnej polityki rolnej oraz bezpieczeństwa żywności UE
• Obowiązkowe umieszczanie informacji dotyczących pochodzenia z „UE”
Komitety COPA i COGECA uważają, iż aktualne propozycje dotyczące
umieszczania informacji na temat poch odzenia powinno przewidywać
obowiązkowe wskazanie pochodzenia z „UE”
4
Jest rzeczą bardzo ważną, aby nie tylko żywność pochodząca z Unii Europejskiej, ale
również żywność importowana była produkowana i komercjalizowana respektując normy
europejskiej lub, co najmniej normy im odpowiadające. Dlatego też, Komitety COPA i
COGECA uważają, iż wytyczne dotyczące umieszczania informacji na etykiecie
dotyczących pochodzenia z „UE” wymagane dla komercjalizacji produktów na rynku
wspólnotowym, powinny być również stosowane dla produktów importowanych do
Wspólnoty.
• Obowiązkowe umieszczanie informacji dotyczących kraju pochodzenia
Komitet COPA uważa, iż podawanie informacji dotyczących kraju poch odzenia
powinno być również obowiązkowe)1
Głównym zmartwieniem Komitetu COPA jest fakt, iż brak obowiązkowego oznakowania
dotyczącego kraju pochodzenia i pochodzenia z Unii Europejskiej spowoduje, że
konsumenci wyciągną mylne wnioski w sprawie pochodzenia produktu. Mogą się one
opierać na kodach identyfikujących, marce, opakowaniu, szczegółach, itp.
Poprzez pochodzenie produktu rolnego, powinno się rozumieć miejsce, gdzie produkt
był uprawiany, w przypadku zwierzęcia-miejsce hodowli. Dla przetworzonej żywności,
pochodzenie odnosi się do miejsca pochodzenia surowców rolnych używanych do
przygotowania produktu, biorąc pod uwagę charakterystyczne cechy poszczególnych
filarów rolno-żywnościowych.
Jednakże, Komitety COPA i COGECA wyrażają ich zaniepokojenie faktem, iż
propozycja określa” kraj pochodzenia” zgodnie z rozporządzeniami dotyczącymi
niepreferencyjnego pochodzenia z zastosowaniem wspólnotowego systemu ceł. Trzeba
będzie przeprowadzić szczegółową analizę dotycząca wpływu tego typu strategii.
• Dobrowolne umieszczanie informacji na temat kraju pochodzenia
Komitet COGECA uważa, iż podanie informacji dotyczących
pochodzenia powinno być dowolne2
kraju
Komitet COGECA uważa, iż umieszczenie informacji dotyczących kraju pochodzenia
powinno być dobrowolne, nawet, jeśli opiera się ono na głównych liniach wspólnotowych.
Dobrowolne wskazywanie kraju pochodzenia jest zgodne z ideą jednolitego rynku i oddaje
jego rzeczywistość.
• Prawodawstwo sektorialne
1
2
Zastrzeżenie ze strony Organizacji DAC, IFA, ASAJA, COAG, UPA, Boerenbond, LTO
Zastrzeżenie Organizacji Pellervo, FEDAGRI, CONFECOOPERATIVE, LEGACOOP Agroalimentare,
AGCI AGRITAL
5
Komitety COPA i COGECA pragną podkreślić, że popierają one obecne tak zwane
przepisy wertykalne3 na temat wprowadzania na rynek i jakości niektórych towarów
unijnych (wołowina, świeże owoce i warzywa, ryby, oliwa z oliwek, wino, jaja, drób, miód,
…). Uważają one, że te przepisy powinny zostać utrzymane.
Zwłaszcza, jeśli chodzi o wskazywanie pochodzenia, Komitety COPA i COGECA
domagają się, aby wytyczne te zostały wprowadzone w taki sposób, aby zawierały
informacje dotyczące pochodzenia, jeśli nie zostały one wcześniej przewidziane
Dlatego też są one zdania, że podawanie specyficznego pochodzenia mięsa nie
powinno być regulowane w tej propozycji (artykuł 35 § 4).
Podanie obowiązkowych informacji : artykuł 14
Etykiety powinny być jasne i czytelne, dlatego Komitety COPA i COGECA są zdania, że
jeśli zostaną wprowadzone zasady dotyczące formatu i rozmiaru tekstu, należy przy tym
zachować elastyczność, która jest bardzo ważna w kontekście innowacji, konkurencji i
ryzyka w przemyśle spożywczym oraz zmiennych preferencji klientów.
Uważamy, że wyraźny kontrast między drukiem a tłem, a by poprawić czytelność, może
być dla konsumenta co najmniej równie ważny, co określona wielkość czcionki.
Lepsze procedury śledzenia produktu są bardzo ważne, aby mieć pewność, że
informacje znajdujące się na etykiecie są dokładne i wiarygodne. Należy czuwać nad tym
aspektem, tak aby można było przeprowadzać kontrole w celu sprawdzenia poprawności
tych informacji.
W każdym przypadku, na producencie spoczywa odpowiedzialność za podawanie
wiarygodnych informacji, które mogą być sprawdzone na podstawie dokumentacji,
dostępnej na życzenie odpowiednich władz.
3
WOŁOWINA I CIELĘCINA: Przepisy dotyczące podawania kraju pochodzenia dla wołowiny i cielęciny
świeżej, schłodzonej i mrożonej zawarte są w Rozporządzeniach 1760/2000 i 1825/2000. Wołowina
przetworzona (np. roast beef) i produkty zawierające wołowinę (np. kiełbasa) nie są objęte tymi przepisami.
-
ŚWIEŻE OWOCE i WARZYWA: Niektóre świeże owoce i warzywa muszą, według Rozporządzenia
2200/96, mieć podany kraj pochodzenia w całym procesie sprzedaży.
-
RYBY: Szczegółowe wymagania dotyczące podawania pochodzenia ryb w sprzedaży detalicznej w
niektórych formach (żywe, świeże, schłodzone lu b mrożone, filety rybne i mięso rybie) zawarte są w
Rozporządzeniach 104/2000 i 2065/2001. Produkty przetworzone nie są objęte tymi przepisami.
-
JAJA: Rozporządzenie 1907/90 wymaga, aby na skorupce podany był kraj pochodzenia. Nie dotyczy to
produktów, których składnikiem są jaja.
-
OLIWA Z OLIWEK: Dodatkowe przepisy dotyczące podawania pochodzenia oliwy “extra virgin” i “virgin”
znajdu ją się w Rozporządzeniu 2815/98. Inne oliwy nie mogą, wedłu g tego rozporządzenia, mieć etykiety
określającej pochodzenie.
-
DRÓB: Rozporządzenie 1906/90 wymaga, aby na drobiu podane był kraj pochodzenia tylko jeśli jest on
sprowadzony z krajów trzecich
-
WINO: Rozporządzenie 1493/99 dotyczy rynku wina. Wino sprzedawane w UE zawsze musi mieć podany
kraj pochodzenia.
-
MIÓD: Opracowano zasady, według których miód musi mieć etykietę kraju pochodzenia. W przypadku
miodu mieszanego, który produkowany jest w więcej niż jednym państwie członkowskim lub trzecim, nazwa
kraju zastąpiona jest alternatywną informacją, na przykład “mieszanka miodu z krajów WE”, „mieszanka
miodu z krajów spoza WE” lub „mieszanka miodu z krajów WE i spoza WE”.
6
Deklaracja wartości odżywczej: Artykuł 29
Komitety COPA i COGECA nie sądzą, aby konieczne było wprowadzenie obowiązku
podawania wartości odżywczych na wszystkich produktach, ponieważ byłoby to zbyt
trudne i kosztowne dla wielu małych producentów rolnych i/lub przetwórców. Produkty
wytwarzane według zmiennych receptur są również trudne do oznakowania. Mogłoby to
wręcz powstrzymać producentów od zmian w recepturach. Trudne jest też podanie
wartości odżywczych dla towarów sprzedawanych luzem lub pakowanych wstępnie.
Jeśli jednak podawanie wartości odżywczej będzie obowiązkowe, ważne jest, aby była
to informacja krótka i standardowa. Komitety COPA i COGECA uważają, iż powinna być
prosta do zrozumienia i powinna pozwolić konsumentom nauczyć się, czym tak
naprawdę jest zrównoważone żywienie i pozwolić na wybranie zrównoważonej diety. W
każdym razie, podana informacja będzie musiała zawierać dane dotyczące „wielkiej
czwórki”: energia, tłuszcz, białko, węglowodany.
Co więcej, należy zwrócić szczególna uwagę na produkty świeże (świeże mięso, owoce
i warzywa, ryby itd.), gdzie informacja dotycząca wartości odżywczej stanowi bardzo
ważny element dla konsumentów. W przypadku rozwoju takiej informacji, mogłaby ona
bazować się na typowych wartościach w taki sposób, aby móc wziąć pod uwagę dużą
różnorodność substancji odżywczych zawartych w surowcach
Przeliczanie: Artykuł 30
Z Załącznika IV wynika, że żywność nieprzetworzona zawierająca jeden składnik lub
jedną kategorię składników jest wyłączona z wymagania o podawaniu składników
odżywczych. Jeśli producent chce podkreślić na przykład niską zawartość tłuszczu w
nieprzetworzonym mięsie, musi mieć pozwolenie na podanie składników odżywczych za
pośrednictwem typowych wartości odżywczych.
Formy wyrazu:
Artykuł 31
W Artykule 31, w paragrafie 2 ważne jest, aby wartość energetyczna i zawartość
składników odżywczych były podawane na 100 ml i na 100 g. W ten sposób konsument
może dokonać bezpośredniego porównania z innymi produktami. Podawanie tych
wartości „na porcję” jest sprawą dyskusyjną i wydaje się bezużyteczne, jako że porcje nie
są ujednolicone. Również zawartość składników odżywczych w dietach jest różna w
różnych państwach członkowskich.
Obowiązkowa informacja dotycząca żywności musi znajdować się na etykiecie w
zrozumiałym dla konsumentów języku w krajach, w których produkt jest komercjalizowany.
Pociąga to za sobą wprowadzenie dodatkowych kosztów dla małych i średnich podmiotów
gospodarczych, eksportujących do wielu krajów członkowskich. Aby uniknąć tych
kosztów, podmioty te wybierają umieszczenie obowiązkowej informacji w wielu językach
na tej samej etykiecie. Zważywszy na fakt, iż propozycja wprowadza obowiązek
umieszczania tych informacji czcionką minimum 3 milimetrową, mogą one w konsekwencji
zabierać znaczną powierzchnię etykiety. W celu uniknięcia takiej sytuacji, Komitety Copa i
COGECA domagają się, aby propozycja ustawodawcza została zmieniona w taki sposób,
aby informacje mogły być umieszczane w formie symboli. Symbole te musiałyby być
określone na poziomie europejskim i byłyby rozwiązaniem problemu związanego z
językami.
7
Napoje alkoholowe: Artykuł 40
Komitety COPA –COGECA uważają, że wino nie powinno być objęte tymi przepisami,
ponieważ istnieją już regulacje prawne dotyczące znakowania wina w postaci dwóch
jasnych Rozporządzeń (Rozporządzenie CMO 1493/1999 i Rozporządzenie o
oznakowaniu wina 153/2002).
Tytułem przykładu, umieszczenie na oznakowaniu informacji dotyczących składników
wina powinna być objęte ustawodawstwem dotyczącym wina. W rzeczywistości, jest to
kwestia bardzo skomplikowana, zważywszy iż skład wina zmienia się z roku na rok:
wartość niektórych składowych zmienia się w zależności od strefy produkcji, warunków
klimatycznych, odmiany winogron oraz leżakowania wina w butelkach.
Okres przejściowy : Artykuł 53
Komitety COPA-COGFECA popierają wprowadzenie dłuższych okresów przejściowych
dla mikrofirm. Jednak, jako że nie jest jasne, kto według rozporządzenia ponosiłby
odpowiedzialność, mikrofirmy - dostawcy dla większych firm, nie korzystałyby z dłuższego
okresu przejściowego.