NOARK 5

NOARK 5
NORWESKI STANDARD
ZARZĄDZANIA DANYMI
Irena Koć Ulbrych
HISTORIA
Powierzchnia: 324 220 km2
Ludność: 4 769 000
Gęstość zaludnienia: 15 osób/km2
Powierzchnia: 322 575 km2
Ludność: 38 167 000
Gęstość zaludnienia: 118,2
osób/km2
Norwegia podzielona jest na
5 regionów (landsdeler) i 19
województw (norw. fylker),
które dalej dzielą się na 433
gminy.
•
•
•
•
Powierzchnia Norwegii 324.220 km2
Ludność 4.998.200
Gęstość zaludnienia 15,23 osób/km2
Norwegia podzielona jest na 5 regionów
(landsdeler) i 19 województw (norw.
fylker), które dalej dzielą się na 433 gminy
Norwegia jest wysoko rozwiniętym
krajem. Podatki stanowią 46% PKB,
przy czym dużą cześć dochodów
budżetowych stanowią dochody z
państwowych firm wydobywczych.
Noark jest skrótem norweskiej nazwy Norsk
arkivstandard (Norweski Standard
Archiwizacji). Został stworzony jako
specyfikacja wymagań dot. elektronicznego
systemu przechowywania danych używanych w
administracji publicznej w 1984 r. i szybko
został uznany za powszechny standard. Ten
standard został rozwinięty w 1987 r. (Noark 2) i
w 1994 r. (Noark 3). Te udoskonalenia
obejmowały zarówno modernizację zgodną z
postępami technologii, jak i z wprowadzaniem
do systemów nie tylko samej informacji, ale też
funkcjonalności.
W 1995 r. podobny system wymagań został
utworzony dla sektora miejskiego pod nazwą
Koark. Koark opiera się na tych samych
zasadach co Noark, ale ma kilka
dodatkowych elementów, odpowiadających
potrzebom tego sektora miejskiego. np.
political case handling (polityka
prowadzenia spraw).
Noark 4, który powstał w 1999 r., zawiera te
specyfikacje, które były w Koark-u i zostały
uznane za standard dla sektora administracji
publicznej. Noark 4 poszedł dalej o krok
naprzód, poprzez ustanowienie kompletnego
elektronicznego systemu zarządzania
danymi zintegrowanego z pocztą
elektroniczną i z systemem general case
handling systems (ogólny system
prowadzenia spraw). Noark 5 dalej rozwija
zasady Noark 4.
1 stycznia 1999 r. Regulacje dotyczące
archiwów zostały wprowadzone i Noark
stał się obowiązkowym systemem dla
instytucji publicznych. Regulacje te zostały
zatwierdzone dla elektronicznego
zapisywania danych przez Generalnego
Dyrektora Archiwów Państwowych.
Od 1.10.2002 r. w
rozdziale IX Regulacji
Archiwów Państwowych uznano, że utrzymywanie
elektronicznych dokumentów powinno być
prowadzone w systemie, który spełnia normy
Noark i jest zatwierdzony przez Archiwum
Państwowe. To stosuje się bez względu na to, czy
używany jest tradycyjny system zapisywania i
archiwizacji danych, czy funkcje zapisywania tych
danych są zintegrowane z systemem prowadzenia
spraw, czy innym podobnym systemem. Kiedy
dokumenty dotyczące spraw są archiwizowane
elektronicznie, system musi spełniać wymagania
Noark-u i musi być zatwierdzony dla tego celu
przez
Generalnego
Dyrektora
Archiwów
Państwowych.
Od 1999 r. narodowe i międzynarodowe
standardy dotyczące archiwizowania danych
elektronicznych zostały sformułowane w
zależności od ich ważności (te obszary nie
zostały wystarczająco dobrze określone w
systemie Noark 4). W związku z tym Generalny
Dyrektor Archiwów Państwowych uznał za
potrzebne stworzenie projektu, który objąłby
wszystkie te kwestie i gwarantował, że
wszystkie dokumenty i procesy z nimi związane
są przeprowadzanie zgodnie z aktem dot.
archiwizacji (Norwegian Archives Act). Ten
projekt ustanowiono we wrześniu 2005 r.
Organizacja projektu
Projekt składa się z:
1. grupy koordynującej, składającej się z
przedstawicieli:
Archiwum
Państwowego,
Ministerstwa Kultury i Spraw Wyznaniowych,
Ministerstwa
Modernizacji,
Ministerstwa
Administracji Rządowej i Reform, Norweskiego
Stowarzyszenia Władz Lokalnych i Regionalnych,
Ministerstwa Zarządzania Administracją i Reform
(marzec- maj 2007)
2. Grupy projektu, składającej się
z przedstawicieli: Katedry
Informatyki Uniwersytetu w Oslo
oraz kilku pracowników Archiwum
Państwowego
3. kilku grup zadaniowych, w skład
których wchodzą przedstawiciele
archiwów terytorialnych oraz
przedstawiciel Dyrekcji ds. Gospodarki
Zasobami Naturalnymi
System ten był konsultowany z Norweskim
Inspektoratem Danych Osobowych, z
Biurem Bezpieczeństwa Narodowego, a
także ze Stowarzyszeniem Prasy
Norweskiej.
Wymagania w Noark 5
Noark 5 wyznacza wymagania dotyczące
struktury rekordu, metadane i funkcjonalności,
ale nie ma w nim nic, jak spełniać te
wymagania w systemie. Innymi słowy Noark
5 nie definiuje systemu, ale go przystosowuje
dla różnych rozwiązań. Wymagania są
ostrzejsze dla deponowania, transferu i
migracji danych. Obowiązkowe metadane
muszą być zawarte przy eksporcie, który musi
mieć zdefiniowaną strukturę.
Numer
Obszar,
którego
wymaganie
dotyczy
Typ
Uwagi
numerowanie
wymagań jest
podzielone na
numer
rozdziału i
kolejny numer
w tym
rozdziale np.
4.11 (rozdz. 4
wymaganie nr
11)
określa obszar,
dla którego to
wymaganie
jest narzucone
określa typ
wymagania:
O- obowiązkowe
B - warunkowe
V - opcjonalne
dotyczące
wymagań np.
warunków
kiedy dane
wymaganie
staje się
obowiązkowe
Obowiązkowe i zalecane wymagania są
zaznaczone jako „konieczne” w opisie
wymagań,
natomiast
opcjonalne
jako
„zalecane”. Warunkowe wymagania staja się
obowiązkowe pod pewnymi warunkami. Te
warunki są szczegółowe opisane w kolumnie
Uwagi.
Oczekuje się od Noark aby aprobował 3 główne typy
systemu:
1. Akta spraw - systemy zajmujące się sprawami i
dokumentami będącymi częścią spraw
2. Systemy zadaniowe uwzględniające całą
dokumentację związaną ze sprawą
3. Systemy zadaniowe, ale bez uwzględnienia
korespondencji
Wszystkie te systemy będą elektronicznymi systemami
zarządzania dokumentami chociaż mogą zawierać
odsyłacze do papierowych dokumentów. Systemy
zadaniowe bez odsyłaczy do dokumentów są poza
typem systemów, które aprobuje Noark 5.
Związek NOARK z norweską i
międzynarodową standaryzacją
• Projekt był w konsultowany z środowiskami
zaangażowanymi w prace nad narodową
standaryzacją, takimi jak: Norweska Rada
Standardów, Semantyczny Rejestr dla
Elektronicznej
Współpracy,
organ
koordynujący e-administrację, a także prace
związane z otwartymi standardami,
podpisami elektronicznymi i identyfikacją.
Międzynarodowe standardy dla struktury
archiwum i archiwalnych repozytoriów i są one
bezpośrednio związane z Noark 5 w tym sensie,
że gdzie wymagania w standardach mają silny
związek z norweskimi uwarunkowaniami,
używaliśmy tych wymagań wziętych
bezpośrednio z międzynarodowych przepisów.
Natomiast tam gdzie związek był luźniejszy
między wymaganiem międzynarodowym a
sytuacją norweską, wdrażano to wymaganie, ale
z zachowaniem specyfiki norweskiej np. praktyki
administracyjnej i prawnej.