Artykuł w wersji PDF - Pro-Test
Transkrypt
Artykuł w wersji PDF - Pro-Test
SAMBA D˚UNGLA i FAWELE fot. Plinthpics aktualnoÊci KONSUMENT W BRAZYLII Tak zró˝nicowane spo∏eczeƒstwo, jak brazylijskie trudno znaleêç gdziekolwiek na Êwiecie – od niepoznanych dotàd plemion Amazonii po nowoczesnych biznesmenów z wielkich aglomeracji. Do tego mieszanka narodowoÊci i ras. Brazylia to tak˝e kraj, w którym ró˝nice poziomu ˝ycia mieszkaƒców sà wi´ksze, ni˝ gdziekolwiek indziej. Jak co roku, tak i podczas tegorocznego karnawa∏u myÊli wszystkich w´drowa∏y ku Brazylii, a w dziennikach telewizyjnych miga∏y barwne korowo10  W I A T K O N S U M E N T A dy pó∏nagich tancerek samby. Bo Brazylia to najlepsze na Êwiecie miejsce na sp´dzenie karnawa∏u – tam obchodzi si´ go najhuczniej. m a j 2 0 0 7 Miasto przyjemnoÊci Dla Brazylijczyków karnawa∏ to prawdziwe Êwi´to. W ostatnim jego tygodniu wi´kszoÊç sklepów, biur i urz´dów nie pracuje – w piàtek poprzedzajàcy Ârod´ Popielcowà rozpoczyna si´ wielkie Êwi´towanie, które trwa nawet tydzieƒ. Jednym z najwa˝niejszych wydarzeƒ jest w tych dniach parada szkó∏ samby w centrum Rio de Janeiro. Do Rio zje˝d˝ajà wtedy mi- . Nazwa „Brazylia” pochodzi od nazwy drzewa „pau brasil” („pau” dos∏ownie znaczy drewno). . Stolica to Brasilia (ponad 2 mln mieszkaƒców), ale znacznie wi´ksze sà miasta: Sao Paulo (11 mln mieszkaƒców) i Rio de Janeiro (6 mln) (jednak do statystyk nale˝y podchodziç z dystansem w kraju, gdzie na ekranach telewizorów co chwil´ pojawia si´ reklama spo∏eczna pokazujàca otulone we flag´ Brazylii niemowl´ta o ró˝nych kolorach skóry oraz has∏o „Zarejestruj swoje dziecko”). . J´zykiem urz´dowym jest tu portugalski – Portugalczycy pierwsi odkryli ten làd – w 1500 r. . 90% Brazylii le˝y w strefie klimatu tropikalnego, jednak ponad 60% ludnoÊci mieszka na terenach o klimacie nieco och∏adzanym przez wiatry znad oceanu i fronty polarne. liony turystów, lecz tylko niewielka cz´Êç z nich zdo∏a obejrzeç tancerzy z bliska – za bilety p∏aci si´ 200-400 dolarów. Ale przez reszt´ roku Rio de Janeiro, miasto samby, pogoni za rozrywkà i przyjemnoÊciami wcale nie przestaje si´ bawiç – lokale t´tnià ˝yciem, na czele z tymi na s∏ynnej promenadzie Copacabana. Stroje tancerek na karnawa∏owych paradach sà – delikatnie mówiàc – skàpe. Mo˝e to dlatego Brazylijczycy przodujà w liczbie wykonywanych operacji plastycznych? Ze swej skàpoÊci s∏ynà te˝ stroje Brazylijek na pla˝ach. Co wi´cej, pe∏ni inwencji Brazylijczycy ka˝dego roku kreujà nowy styl mody na pla˝´, który potem naÊladuje reszta Êwiata. No, mo˝e do ubioru dodaje nieco wi´kszà doz´ dyskrecji. Paradoksem mo˝e wydaç si´ tylko, ˝e mimo dà˝eƒ Brazylijczyków do zminimalizowania stroju bikini, tutejsze kobiety nie wyst´pujà topless. Kostium bikini, który z powodzeniem zmieÊci∏by si´ w pude∏ku po zapa∏kach, jest zresztà Êwietnà pamiàtkà z Brazylii. Kto zaÊ lepiej czuje si´ bardziej odziany, mo˝e wybraç koszulk´ brazylijskiej reprezentacji pi∏- karskiej – w koƒcu pi∏ka no˝na to narodowy sport Brazylijczyków. A co warto w Brazylii zjeÊç i wypiç? Znawcy uwa˝ajà tutejsze piwo za jedno z najlepszych na Êwiecie. Brazylia jest te˝ najwi´kszym producentem kawy. JeÊli zaÊ chodzi o brazylijskie potrawy, to zwiàzane sà one z historià tego kraju, ale w ka˝dym regionie kuchnia jest inna. Na przyk∏ad w Bahia podstawà dzisiejszych potraw jest mleczko kokosowe – tak samo, jak w Afryce, skàd pochodzili niewolnicy sprowadzeni do Brazylii przez bia∏ych. Polityka konsumencka i zagubione plemiona DziÊ Brazylia jest nowoczesnym paƒstwem, w którym powsta∏y instytucje dzia∏ajàce na rzecz konsumentów. Brazylijskiego konsumenta chroni  W I A T mi´dzy innymi Brazylijskie Stowarzyszenie Ochrony Konsumentów. Ta niezale˝na organizacja zajmuje si´ poszerzaniem praw konsumenckich, promowaniem wy˝szego poziomu ˝ycia, szczególnie, jeÊli chodzi o jakoÊç us∏ug i produktów. Konsument mo˝e uzyskaç informacj´ o tej jakoÊci, jako ˝e stowarzyszenie przeprowadza testy produktów, których wyniki publikuje we w∏asnym magazynie „Pro Teste”. O jakoÊci produktów i us∏ug Brazylijczyk mo˝e si´ te˝ przekonaç z innego êród∏a. Otó˝ ró˝ne towary – od zapa∏ek poprzez narz´dzia i elektryk´, na owocach skoƒczywszy dostajà specjalny stempel Inmetro, ale tylko, jeÊli ich produkcja i efekt koƒcowy spe∏niajà normy. Dotyczy to równie˝ mi´dzy innymi papieru czy mebli, których wyprodukowanie nie obejdzie si´ bez wyci´cia kolejnego kawa∏ka brazylijskiej puszczy. Amazoƒskiego lasu, K O N S U M E N T A m a j 2 0 0 7 aktualnoÊci Czy wiesz, ˝e... 11 najwi´kszej i najg´stszej równikowej puszczy Êwiata, ubywa w zastraszajàcym tempie. Na szcz´Êcie kraje importujàce z Brazylii towary, do których produkcji wykorzystuje si´ drzewo, zastrzeg∏y, ˝e mo˝e ono byç wycinane jedynie z lasów, które b´dzie da∏o chodzi z j´zyka Indian i oznacza „drzewo, które p∏acze”). Kiedy przy u˝yciu siarki uda∏o si´ go utwardziç, okaza∏o si´, ˝e mo˝na z niego wytwarzaç ró˝ne artyku∏y. Do Amazonii za- Wysoka jakoÊç nie dla ka˝dego... fot. Fabrizio Turco aktualnoÊci KONSUMENT W BRAZYLII Koszty ˝ycia sà w Brazylii znacznie ni˝sze, i˝ w krajach Europy. Ale Brazylia zmaga si´ z problemem biedy. Tutaj bowiem, jak w ˝adnym innym paƒstwie, ró˝nice w poziomie ˝ycia obywateli sà ogromne: obok nielicznych bogaczy, sà tu ca∏e rzesze ludzi ˝yjàcych w skrajnym ubóstwie. – Nie jest mo˝liwy rozwój gospodarki XXI w. przy dziewi´tnastowiecznych nierównoÊciach ekonomicznych – przyzna∏ Amazoƒskiego lasu, najwi´kszej i najg´stszej równikowej puszczy Êwiata ubywa w zastraszajàcym tempie. Na wysokoÊç 30-40 m nad ziemi´ wznosi si´ tu nieprzebyty mur plàtaniny ró˝norodnych roÊlin. Zabójczy gàszcz Amazonii zwany jest roÊlinnym piek∏em. Ale mimo swojej niedost´pnoÊci i niegoÊcinnoÊci, ˝yje tu ogromna liczba gatunków zwierzàt. si´ odnowiç. Produkcja owoców – od wybrania ziemi na upraw´ po sposób pakowania owoców – równie˝ odbywa si´ zgodnie ze standardami, które ustali∏o kilka lat temu Ministerstwo Rolnictwa i Hodowli Byd∏a – a wszystko dla zapewnienia konsumentowi wysokiej jakoÊci produktów. Co s∏ychaç u konsumenta brazylijskiego? Deklaracja producenta cz´li nap∏ywaç zbieracze kauczuku zwani „seringueiros”. Los pierwszej generacji tych Êmia∏ków by∏ straszny: padali ofiarà trujàcych roÊlin, umierali na straszliwe choroby, wystawieni byli na ˝er przeró˝nych owadów, larw, robaków i dzikich zwierzàt. W Amazonii do dziÊ mieszka wiele plemion kultywujàcych swoje stare zwyczaje i rytua∏y. Niektóre z plemion sà bardzo wrogie przybyszom. Istniejà te˝ plemiona zagubione w d˝ungli, do których cywilizacja nie dotar∏a. Ale wróçmy do d˝ungli amazoƒskiej. To tutejsze odkrycie zrewolucjonizowa∏o niegdyÊ Êwiatowà ekonomi´. Chodzi o lateks wytwarzany przez drzewa kauczukowce (ich nazwa po12  W I A T K O N S U M E N T A m a j 2 0 0 7 fot. luiz Baltar Dopiero cztery lata temu zacz´∏o obowiàzywaç w Brazylii prawo, które sprawdza si´ ju˝ od wielu lat w Unii Europejskiej i Stanach Zjednoczonych, zwane deklaracjà producenta. Oznacza ono gwarancj´ zapewnionà konsumentowi przez producenta (lub nawet importera), który na piÊmie, pod groêbà kary, zaÊwiadcza o spe∏nianiu przez jego towar wymaganych prawem norm. Pierwszym produktem Ameryki ¸aciƒskiej, który mia∏ takà gwarancj´, by∏a... zapalniczka. Jose Roberto Mendonca de Barros, konsultant przy brazylijskim Ministerstwie Finansów. Mo˝na pomyÊleç: có˝ z tego, ˝e rozwijajà si´ w Brazylii organizacje konsumenckie, ulepszana jest jakoÊç produktów, skoro setki tysi´cy mieszkaƒców Brazylii ˝yje w skrajnej n´dzy, a swoje dzieci karmi specjalnà paszà – mieszankà odpadów z materia∏u drzewnego, witamin i suszonej trawy – ˝eby prze˝y∏y. Ciemna strona Brazylii Mo˝na pomyÊleç: có˝ z tego, ˝e rozwijajà si´ w Brazylii organizacje konsumenckie, ulepszana jest jakoÊç produktów, skoro setki tysi´cy mieszkaƒców Brazylii ˝yjà w skrajnej n´dzy, a swoje dzieci karmià specjalnà paszà – mieszankà odpadów z materia∏u drzewnego, witamin i suszonej trawy – ˝eby prze˝y∏y. Nie znajdziemy ich na ˝adnej mapie. Kontrolowane przez bossów narkotykowej mafii. Powsta∏y na obrze˝ach takich miast jak Rio de Janeiro czy Sao Paolo. Fawele. To tu mieszka biedota. Na teren tych gett boi si´ wchodziç nawet policja. Sà solà w oku i symbolem g∏´bokich ró˝nic socjalnych wÊród mieszkaƒców Brazylii. Po latach nadziei, ˝e uda si´ je zlikwidowaç w∏adze Rio wpad∏y na pomys∏, jak poprawiç wizerunek miasta – za- znakiem dla handlarzy kokainà, i˝ w∏aÊnie dotar∏a nowa dostawa towaru. Joanna Wosiƒska Godziny pracy 8 Banki w Brazylii dzia∏ajà tylko od 10.00 do 16.00. 8 Stacje benzynowe majà pozwolenie na prac´ ca∏à dob´, ale tylko niektóre z niego korzystajà. cz´to organizowaç wycieczki turystyczne do faweli. Okazuje si´, ˝e obcy, który je odwiedzi, wcale nie zostanie od razu zabity. Fawela w Rio de Janeiro, do której organizowane sà wycieczki, jest w∏aÊciwie samodzielnym miastem z w∏asnym prawem, bankiem, gazetà oraz fabrykà produkujàcà bikini dla jednego z czo∏owych kreatorów mody z Rio. Niemniej jednak przewodnik nie zabierze wycieczki do innych cz´Êci faweli, tych bardziej niebezpiecznych, gdzie króluje przemoc, przest´pczoÊç i skrajna bieda. Nie wyjaÊni te˝, ˝e kolorowe latawce unoszàce si´ nad dzielnicà slumsów sà  W I A T 8 Spraw´ w urz´dzie mo˝e- my za∏atwiç od 9.00 do 18.00. 8 Centra handlowe czynne sà od 10.00 do 22.00, z wyjàtkiem niedziel, kiedy to otwarte sà tylko te najwi´ksze centra – od 15.00 do 21.00. 8 Sklepy pracujà od 9.00 do 19.00, a w soboty a˝ do 1.00 w nocy. K O N S U M E N T A m a j 2 0 0 7 13