Prace związane z budownictwem wnętrz
Transkrypt
Prace związane z budownictwem wnętrz
BM polnisch_04.qxd 12.06.2006 11:11 Uhr Seite 3 Handbuch zur Unterweisung polnisch-sprachiger Bauarbeiter Innenausbauarbeiten – Auszug aus der Mappe „Sicherheit am Bau“ Prace związane z budownictwem wnętrz Podręcznik szkoleniowy dla polskojęzycznych pracowników budowlanych fragment z materiałów instruktażowych „Bezpieczeństwo na budowie” Bezpieczeństwo na budowie BM polnisch_04.qxd 12.06.2006 11:11 Uhr Seite 4 Przedmowa Budowanie oznacza dziś wznoszenie w krótkim czasie wysokiej jakości budowli bez narażania ludzi na wypadki i z uniknięciem szkód materialnych. Aby to osiągnąć, potrzebna jest wiedza z zakresu planowania przebiegu budowy, jak również znajomość pozostałych aspektów związanych z budownictwem oraz umiejętności posługiwania się specjalistycznymi urządzeniami, maszynami i narzędziami oraz obchodzenia się z substancjami niebezpiecznymi. Niniejsza zaktualizowana wersja przewodnika „Bezpieczeństwo na budowie” powinna stanowić pomoc dla wszystkich osób, które ponoszą odpowiedzialność za zdrowie pracowników zatrudnionych na budowie, jak również za przebieg pracy. Dlatego też przedsiębiorstwo Bundesinnung Bau, towarzystwo ubezpieczeniowe AUVA (Allgemeine Unfallversicherung) oraz partnerzy w ramach Gemeinsame Einrichtung für Pauschalabgeltung der Abfertigung (Gewerkschaft Bau-Holz, Bundesinnung Bau und Fachverband der Bauindustrie) postanowiły wspólnie opublikować drugie wydanie tego praktycznego podręcznika dla wykonawców, planistów i koordynatorów budowlanych. Na każdej stronie przedstawiono osobny temat związany z bezpieczeństwem pracy. Poza tym przewodnik zawiera inne wskazówki odnoszące się do odpowied nich źródeł prawnych (np. rozporządzenie o ochronie pracowników budowlanych Bauarbeiterschutzverordnung) oraz do wybranych instrukcji towarzystwa ubez pieczeniowego AUVA (materiały do pobrania w Internecie pod adresem www.auva.at). Wybrane strony niniejszego podręcznika, dotyczące budownictwa wnętrz, zostały przetłumaczone na język polski. Z DOBRYM ZESPOŁEM LEPSZA BUDOWLA Życzymy wielu sukcesów! I wydanie czerwiec 2002, aktualizacja grudzień 2004 Uwaga: W stopce znajduje się rok ostatniej aktualizacji. Impressum: Wydawca podręcznika głównego: Arbeitsgemeinschaft Sicherheit am Bau (Bundesinnung Bau, AUVA, BUAK-GE I) p.A. Geschäftsstelle Bau, 1040 Wien, Schaumburgergasse 20, Tel.: 01/718 37 37, Faks: 01/718 37 37 DW 22, Internet: http://bau.or.at, e-mail: [email protected] Wydawca niniejszego podręcznika: patrz podręcznik główny. Wydawca: AUVA Wien Wykonawca: AUVA Wien Grafika i produkcja: Starmühler Agentur & Verlag, Schellinggasse 1/7, 1010 Wien, Tel.: 01/96 13 888, Faks: 01/96 13 888-50, Internet: www.starmuehler.at, e-mail: [email protected] Copyright: Tiefbau - Berufsgenossenschaft und Arbeitsgemeinschaft Sicherheit am Bau Przedruk, w całości i we fragmentach, w celach komercyjnych dozwolony wyłącznie po uzyskaniu pisemnego zezwolenia organizacji Arbeitsgemeinschaft Sicherheit am Bau. Wskazówka: Dla lepszego zorientowania się w opisach, w których możliwe jest zastosowanie zarówno męskiej, jak i żeńskiej formy, zastosowano formę bardziej rozpowszechnioną w budownictwie. Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2004 Spis treści/Inhalt B 3 7 11 15 C 16 17 18 D 19 E 21 24 28 31 33 35 38 Organizacja pracy na budowie Baustellenorganisation (B11) (B13) (B15) (B19) (B11) (B13) (B15) (B19) Znaki bezpieczeństwa Prąd elektryczny na budowie Substancje niebezpieczne Alkohol i substancje uzależniające Sicherheitskennzeichnung Elektrischer Strom am Bau Gefahrstoffe Alkohol und Suchtmittel Środki ochrony indywidualnej Persönliche Schutzausrüstung (C3) Środki ochrony oczu i twarzy (C5) Środki ochrony rąk (C6) Środki ochrony skóry (C3) Augen- und Gesichtsschutz (C5) Handschutz (C6) Hautschutz Realizacja budowy i przebieg pracy Bauausführung und Arbeitsverfahren (D17) Prace przy gazie płynnym (D17) Arbeiten mit Flüssiggas Maszyny, urządzenia i instalacje Maschinen, Geräte und Einrichtungen (E2) (E5) (E7) (E8) (E9) (E10) (E11) (E2) (E5) (E7) (E8) (E9) (E10) (E11) Dźwigi Windy budowlane Rusztowania robocze i ochronne Drabiny Maszyny stacjonarne Maszyny ręczne Narzędzia ręczne Krane Bauaufzüge Arbeits- und Schutzgerüste Leitern Stationäre Maschinen Handmaschinen Handwerkzeuge Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 1 BM polnisch_04.qxd 12.06.2006 11:11 Uhr Seite 6 Przedmowa Zawartość drugiego, zaktualizowanego wydania podręcznika „Bezpie czeństwo na budowie” przedstawia obowiązujący na dzień druku stan odpowiednich przepisów i reguł techniki. Oczywistą rzeczą powinien być fakt, że osoby korzystające z niniejszego podręcznika powinny być informowane na bieżąco o aktualnym stanie tych ciągle zmieniających się przepisów. Obszerną część podręcznika oparto na danych niemieckiego stowarzys zenia zawodowego pracowników budownictwa lądowego i podziemne go. W tym miejscu składamy stowarzyszeniu wielkie podziękowania za udostępnienie grafik i tekstów. Wydawca pragnie szczególnie podziękować grupie autorów, w skład której wchodzi: inż. Johann BARESCH (AUVA) prof. dr hab. Peter PETRI (inspekcja nadzoru budowlanego) dr inż. Robert ROSENBERGER (dział budownictwa) dr inż. Peter SCHERER dr inż. Reinhold STEINMAURER (doradca przedsiębiorstwa) Powyższa grupa opracowała podręcznik i dostosowała jego zawartość do warunków austriackiego ustawodawstwa. Wiedeń, grudzień 2004 Za pomysł i realizację tłumaczenia broszury informacyjnej na język pols ki wydawca dziękuje Panom inż. Johannowi BARESCH i inż. Wolfgango wi EGGER (oboje AUVA), którzy czuwali nad fachowym dobraniem materiałów i formą. Wiedeń, czerwiec 2006 2 Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2004 BM polnisch_04.qxd 12.06.2006 11:11 Uhr Seite 7 Znaki bezpieczeństwa B 11 Uwagi ogólne ■ Znaki bezpieczeństwa wskazują na występowanie zagrożenia lub urządzenia zabezpieczającego niebez pieczną strefę lub sytuację. ■ Znaki bezpieczeństwa nie mogą zastępować technicz nych i organizacyjnych środków ochronnych. ■ Znaki powinny być umieszczone w taki sposób, aby były widoczne przez wszystkie osoby. ■ Znaki mogą być wykorzystywane wyłącznie w zarezer wowanych dla nich sytuacjach. ZNAKI BEZPIECZEŃSTWA Kategoria Kolor Kolor kontrastowy Symbol graficzny Kształt Zakaz: czerwony biały czarny okrągły Nakaz: niebieski biały biały okrągły żółty czarny czarny trójkątny Znak ratunkowy zielony biały biały prostokątny/ kwadratowy Znak przeciwpożarowy czerwony biały biały prostokątny/ kwadratowy Ostrzeżenie: Przykład ■ Zakaz: Zabrania określonego działania ■ Ostrzeżenie: Informuje o zagrożeniu ■ Nakaz: Nakazuje określone działanie ■ Znak ratunkowy: Informuje o urządzeniach ratunkowych i awaryjnych Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 3 BM polnisch_04.qxd 11.1 B 12.06.2006 11:11 Uhr Seite 8 Znaki bezpieczeństwa Oznakowanie przeszkód i stref zagrożenia Znaki zakazu Zakaz używania otwartego ognia i włączania otwartego źródła światła Zakaz ruchu urządzeń do transportu poziomego Zakaz poruszania się pieszych Zakaz picia wody Zakaz gaszenia wodą Zakaz palenia tytoniu Nieupoważnionym wstęp zabroniony Nie dotykać Nakaz stosowania ochrony dróg oddechowych Nakaz stosowania sprzętu chroniące go przed upadkiem z wysokości Nakaz stosowania ochrony oczu Nakaz stosowania rękawic ochronnych Nakaz stosowania ochrony głowy Nakaz stosowania obuwia ochronnego Nakaz przechodzenia w oznakowanym miejscu Nakaz stosowania ochrony słuchu Nakaz stosowania osłony twarzy Nakaz noszenia odzieży ochronnej Ogólny znak nakazu (z symbolem dodatkowym) Znaki nakazu 4 Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 BM polnisch_04.qxd 12.06.2006 11:11 Uhr Seite 9 Znaki bezpieczeństwa B 11.2 Znaki ostrzegawcze Ostrzeżenie przed upadkiem Ostrzeżenie przed substancjami żrącymi Ostrzeżenie przed skażeniem biologicznym Ostrzeżenie przed substancjami o właściwościach utleniających Ostrzeżenie przed promieniowa niem niejonizującym Ostrzeżenie przed atmosferą wybuchową Ostrzeżenie przed substanc jami toksycznymi Ostrzeżenie przed zimnem Ostrzeżenie przed promieniami lasera Ostrzeżenie przed silnym polem magnetycznym Ostrzeżenie przed substancjami wybuchowymi Ostrzeżenie przed substancjami łatwo palnymi lub wysokimi temperaturami Ostrzeżenie przed wózkami transportowymi Ostrzeżenie przed niebezpiecznym napięciem elektrycznym Ostrzeżenie przed różnymi zagrożeniami Ostrzeżenie przed szkodliwymi lub drażniącymi substancjami Ostrzeżenie przed potknięciem Ostrzeżenie przed wiszącymi ciężarami Ostrzeżenie przed substanc jami radioaktywnymi Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 5 BM polnisch_04.qxd 11.3 B 12.06.2006 11:11 Uhr Seite 10 Znaki bezpieczeństwa Znaki ratunkowe Wskazanie kierunku (stosować w połączeniu z następującymi symbolami) Prysznic bezpieczeństwa Telefon alarmowy Pierwsza pomoc medyczna Kierunek drogi ewakuacyjnej – wyjście awaryjne Nosze Urządzenie do przemywania oczu Kierunek drogi ewakuacyjnej – wyjście awaryjne Kierunek drogi ewakuacyjnej – wyjście awaryjne Kierunek drogi ewakuacyjnej – wyjście awaryjne Kierunek drogi ewakuacyjnej – wyjście awaryjne Tabliczki z informacjami dotyczącymi ochrony przeciwpożarowej Wskazówka informująca o umiejscowieniu węża gaśniczego, hydrantu Wskazówka informująca o umiejscowieniu drabiny Telefon alarmowy, punkt powiadamiania o pożarze Wskazówka informująca o umiejscowieniu gaśnicy Wskazanie kierunku (należy stosować w połączeniu z innymi tabliczkami) ! Przepisy i zasady ■ 6 Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 Rozporządzenie o sposobach oznakowania (KennV) BM polnisch_04.qxd 12.06.2006 11:11 Uhr Seite 11 Prąd elektryczny na budowie B 13 Uwagi ogólne ■ Należy używać wyłącznie instalacji, maszyn i urządzeń, które są zgodne z obowiązującymi przepisami elektro technicznymi. ■ Instalacje, maszyny i urządzenia elektryczne mogą być uruchamiane, instalowane, montowane, naprawiane i sprawdzane wyłącznie przez wykwalifikowanych elek tryków. Urządzenia rozdzielcze prądu na budowie ■ Urządzenia wtykowe o maksymalnym prądzie nominalnym wynoszącym 32 A muszą być zasilane za pośrednictwem wyłączników ochronnych różnicowo prądowych o prądzie pomiarowym uszkodzeniowym I N < 30 mA. ■ Pozostałe gniazda wtykowe wymagają zastosowania wyłączników ochronnych różnicowo-prądowych o prądzie pomiarowym I N < 500 mA. ■ Wyłączniki ochronne różnicowo-prądowe muszą być odporne na działanie niskich temperatur i posiadać odpowiednie oznakowanie ❄ -25°C. ■ Podczas prowadzenia prac budowlanych, urządzenia rozdzielcze prądu muszą być dostępne, aby w razie wypadku związanego z elektrycznością możliwe było odcięcie zasilania. ■ Urządzenia rozdzielcze prądu muszą być ustawione na miejscu odpowiednio zabezpieczonym (przed działaniem czynników atmosferycznych, ruchem na placu budowy, dostępem) i uziemione. Przewody ■ ■ Na placach budowy należy stosować wyłącznie ciężkie przewody w izolacji gumowej (HO7 RN-F) lub o podob nych właściwościach (oznakowanie K 25). Przewody należy chronić przed uszkodzeniami następujący sposób: ■ układanie na odpowiedniej wysokości, ■ przykrywanie, ■ układanie w rurkach ochronnych. ■ Uszkodzone przewody należy oddzielić od dobrych, nigdy samemu nie naprawiać. ■ Należy stosować wyłącznie bębny z wyłącznikami ochronnymi przed przegrzaniem. Przewody w miarę możliwości rozwijać do końca, aby uniknąć uszkodze nia na skutek wysokiej temperatury. HO7 RN-F Bęben Izolowany uchwyt lub wykonanie z mate riału izolującego Znak atestu izolacji i ochrony przed wodą rozpryskową Obudowa wykona na z materiału izo lacyjnego Wyłącznik ochronnymi przed przegrzaniem Zakrycie przewodu wykona ne ze ścinanych słupków Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2004 7 BM polnisch_04.qxd 13.1 B 12.06.2006 11:11 Uhr Seite 12 Prąd elektryczny na budowie Urządzenia wtykowe ■ Przewody można łączyć tylko za pomocą wtyczek i złączy. ■ Muszą one posiadać odpowiednie zabezpieczenie przed wodą rozpryskową i być przystosowane do eksploatacji w ciężkich warunkach. Złącze wtykowe okrągłe CEE 400 V Wtyczka z uziemieniem 16 A 230 V Maszyny ręczne ■ Maszyny ręczne używane na placu budowy muszą być przystosowane do ciężkich warunków pracy. Zalecenie: należy używać urządzeń posiadających odpowiednią izolację ochronną. ■ W miejscach o zwiększonej wilgotności należy używać wyłącznie odpowiednio przystosowanych urządzeń (wiertarki lub szlifierki). ■ W miejscach przewodzących prąd elektryczny, posiada jących ograniczony dostęp (np. zbiorniki, rury, kanały), należy używać wyłącznie urządzeń z ochronnym napięciem obniżonym lub odłączeniem ochronnym. ■ Należy stosować wyłącznie punkty zasilania wyposażone w wyłącznik ochronny nadmiarowo-prądowy. ■ Nie należy używać maszyn nieprzystosowanych do użytku przemysłowego. ■ Wymagania, jakie musi spełniać oświetlenie na placu budowy ■ izolacja ochronna, ■ stopień ochrony IP 23 z zabezpieczeniem przed wodą rozpryskową. ■ Reflektory powinny być przymocowane w miejscach poza obszarem roboczym. ■ Korzystając z lamp halogenowych należy zwracać uwagę na możliwość poparzenia. ■ Gorących żarówek nie można polewać wodą, ponieważ grozi to pęknięciem żarówki. Oświetlenie ■ Oświetlenie używane na placu budowy musi być przy stosowane do ciężkich warunków pracy. ■ Wymagania, jakie musi spełniać oświetlenie ręczne ■ izolacja ochronna, ■ stopień ochrony IP 45, ■ wyposażenie ochronne w postaci klosza lub siatki, wzgl. inne zabezpieczenie o takiej samej s kuteczności. ■ 8 Pęknięte lub brakujące klosze ochronne należy jak naj szybciej wymienić. Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 BM polnisch_04.qxd 12.06.2006 11:11 Uhr Seite 13 Prąd elektryczny na budowie B 13.3 Pierwsza pomoc medyczna w przypadku porażenia prądem elektrycznym ■ Obrażenia spowodowane porażeniem prądem elektrycznym wymagają udzielenia natychmiastowej i starannie przemyślanej pierwszej pomocy medycznej. ■ Osoby udzielające pierwszej pomocy medycznej muszą pamiętać o własnym bezpieczeństwie. ■ Osoba poszkodowana zawsze musi być przebadana przez lekarza. Zasady udzielania pomocy poszkodowanym ■ Jak najszybciej przerwij dopływ prądu ze źródła zasilania, np. przez: ■ wyciągnięcie wtyczki, ■ wyłączenie urządzenia lub maszyny, ■ naciśnięcie wyłącznika awaryjnego, ■ uruchomienie wyłącznika ochronnego r óżnicowo-prądowego, ■ spowodowanie zadziałania / wykręcenie bezpieczników. ■ Jeśli nie jest to możliwe, należy odłączyć (odciągnąć) posz kodowaną osobę od źródła prądu, używając przedmiotów nieprzewodzących prądu. ■ Osoba niosąca pomoc powinna szczególnie uważać, aby nie znaleźć się w obszarze działania prądu elektrycznego (np. przekroczenie strefy działania prądu elektrycznego, dotyka nie osoby poszkodowanej). Wypadki związane z wysokim napięciem ■ Jeśli brakuje informacji o wartości napięcia, należy zachować bezpieczny odstęp co najmniej 10,0 m od urządze nia/przedmiotu będącego pod napięciem. ■ Należy uruchomić alarm i wezwać specjalistyczne ekipy (pracowników zakładu energetycznego). ■ Udzielanie pierwszej pomocy medycz nej poszkodowanym jest możliwe wyłącznie przez odpowiednio przesz kolone osoby i po uprzednim odcięciu źródła zasilania prądu. Bezpieczny odstęp 10,0 m Strefa występowania napięcia w gruncie do 20,0 m Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2004 9 BM polnisch_04.qxd 13.4 B 12.06.2006 11:11 Uhr Seite 14 Prąd elektryczny na budowie Podstawowe działania ■ Sprawdź, czy wystąpiło zatrzymanie oddechu. ■ Sprawdź, czy wystąpiło zatrzymanie akcji serca. ■ Jeśli doszło do zatrzymania oddechu i/lub pracy serca, rozpocznij niezwłocznie zabieg sztucznego oddychania. ■ Wezwij pogotowie ratunkowe. Stabilne ułożenie na boku Ułożenie poszkodowanego ■ Osobę poszkodowaną ułóż w pozycji pozwalającej na swobodne oddychanie, pamiętając, aby ranny był odpowiednio chroniony przed zimnem, wilgocią lub zbyt wysoką temperaturą. ■ Osobę nieprzytomną, u której nie doszło do zatrzyma nia oddechu, ułóż na boku, kontrolując regularnie puls i oddech. Pierwsza pomoc medyczna przy poparzeniach ■ Poparzone partie ciała schłodź czystą, bieżącą wodą. ■ Rany oparzeniowe zakryj jałowym opatrunkiem. ■ Ran oparzeniowych nie wolno smarować olejkiem, maścią, pudrem itp. Postępowanie w przypadku wstrząsu ■ Oznaki wstrząsu: przyspieszony, stopniowo zanikający puls, blada i zimna skóra, dreszcze, pot na czole, zobojętnienie. ■ Ułożenie osoby będącej we wstrząsie. ■ Zapewnienie stałej opieki, zatamowanie krwawienia, jeśli jest to konieczne. Ułożenie pacjenta będącego we wstrząsie ! Przepisy i zasady ■ ■ ■ Zapewnienie ochrony przed utratą ciepła, ochrona przed przegrzaniem. ■ ■ ■ Rozporządzenie w sprawie ochrony przed prądem elektrycznym 2003 Niemiecka ustawa o budownictwie BauV §§ 13 i 14 Austriackie normy ÖVE-E 5 i ÖVE-EN 50 110 Przepisy SNT Ochrona elektryczna M 240 na placu budowy Instrukcje w języku niemieckim są dostępne w Internecie pod adresem www.auva.at 10 Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2004 BM polnisch_04.qxd 12.06.2006 11:11 Uhr Seite 15 Substancje niebezpieczne B 15 Uwagi ogólne ■ Na placu budowy można się spotkać z produktami, które mogą zawierać lub uwalniać w niektórych procesach szkodliwe substancje. ■ Wszystkie te produkty, których użycie jest często niezbędne ze względów budowlano-technicznych, mogą być szkodliwe dla zdrowia i środowiska natural nego. ■ Należy sprawdzić, czy pro dukty te nie posiadają mniej niebezpiecznych odpowiedników i w miarę możliwości zastosować takie odpowiedniki. Substancja szkodliwa dla zdrowia Potencjalne zagrożenia dla zdrowia ■ Alergie. ■ Poparzenia lub podrażnienia skóry, oczu, ust, przełyku i dróg oddechowych. ■ Uszkodzenia organów wewnętrznych, takich jak wątro ba, nerki, układ nerwowy itp. spowodowane zatruciami. ■ Schorzenia utajone, jak np. rak itp. Drogi wchłaniania ■ Substancje niebezpieczne są wchłaniane przez drogi oddechowe, przewód pokarmowy lub nawet przez nieuszkodzoną skórę. ■ Z tego powodu, w przypadku narażenia na działanie substancji niebezpiecznych, należy: ■ stosować środki ochrony dróg oddechowych, ■ stosować środki ochrony oczu, ■ unikać kontaktu ze skórą, ■ zakładać odpowiednie rękawice ochronne (pamiętając o ochronie skóry). Wdychanie: gazy, opary, pyły, aerozole Połknięcie: pyły i płyny Wnikanie przez skórę: pyły i płyny Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 11 BM polnisch_04.qxd 15.1 B 12.06.2006 11:11 Uhr Seite 16 Substancje niebezpieczne Oznakowanie ■ Oznakowanie informuje o niebezpiecznych właściwościach substancji oraz o środkach ochrony przed nimi. ■ Musi być umieszczone na każdym pojemniku. ■ Musi zawierać następujące dane (patrz rysunek obok). Nazwa substancji lub produktu Pojemność: 1250 ml Lösefix B Art. Nr. 1234 Zawiera metanol octan butylu i dwuchlorometan Skład chemicz ny Symbole ostrze gawcze Szkodliwy dla zdrowia ■ Wskazówki ostrzegawcze (zwroty R) ■ ■ ■ ■ Wskazówki bezp. stosowania (zwroty S) ■ Adres i numer telefonu dosta wcy ■ ■ ■ ■ ■ Wdychanie lub połknięcie jest szkodliwe dla zdrowia Łatwo palny podczas użycia Podrażnia śluzówkę oczu i nosa Może powodować nieodwracalne szkody Pojemnik przechowywać szczelnie zamknięty Nie wdychać oparów Unikać kontaktu z oczami i skórą Do pracy zakładać odpowiednie rękawice i nosić odzież ochronną ABC-Chemie GmbH & Co.KG Postfach 12345 99 999 Musterstadt Telefon (01111) 98 76 54 Elementy oznakowania Symbole ostrzegawcze Substancja szkodliwa dla zdrowia Substancja drażniąca Substancja żrąca Substancja grożąca wybuchem Substancja łatwo palna Substancja skrajnie łatwo palna Substancja trująca Substancja utleniająca Karta charakterystyki substancji niebezpiecznej ■ 12 Karta charakterystyki substancji niebezpiecznej zawiera pozostałe dane na temat sposobu udzielania pierwszej pomocy medycznej, środków ochrony, postępowania w przypadku awarii itp. Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 ■ Jeśli karty nie dołączono do substancji niebezpiecznej, należy skontaktować się z producentem tej substancji. BM polnisch_04.qxd 12.06.2006 11:11 Uhr Seite 17 Substancje niebezpieczne B 15.2 Zagrożenia ■ Zagrożenie dla zdrowia powstaje głównie w niedosta tecznie przewietrzanych pomieszczeniach, kanałach, tunelach, rowach itp. W tych miejscach zaleca się zachować szczególną ostrożność, ponieważ stężenie szkodliwych substancji może szybko osiągnąć wartości niebezpieczne dla zdrowia. ■ Zagrożenie utraty przytomności lub uduszenia na sku tek braku tlenu w powietrzu lub wysokiego stężenia groźnych oparów (pomiar kontrolny z alarmem, sprzęt do ochrony dróg oddechowych dostosowany do atmosfery w danym otoczeniu). ■ Zagrożenie pożarem lub wybuchem rozpuszczalników (przewietrzanie, urządzenia posiadające zabezpieczenia przeciwwybuchowe, unikanie źródeł zapłonu wszelkie go rodzaju, takich jak otwarte źródło światła, palenie, prace spawalnicze, wyłączniki elektryczne, silniki, narzędzia ręczne, ładunki elektrostatyczne itp.). Postępowanie z substancjami niebezpiecznymi i ochrona przed zagrożeniami ■ W kontakcie z substancjami niebezpiecznymi lub pro duktami, mogącymi uwalniać takie substancje, należy bezwzględnie przestrzegać zaleceń zawartych na ozna kowaniu substancji oraz na karcie charakterystyki sub stancji niebezpiecznej, jak również pozostałych dołączonych informacji producenta. ■ Zatrudnione osoby muszą zapoznać się z obowiązu jącymi instrukcjami obsługi, a także zaliczyć odpowied nie szkolenia z zakresu istniejących zagrożeń i środków ochronny przed tymi zagrożeniami. ■ Osobiste wyposażenie ochronne (odzież ochronna, buty ochronne, rękawice, okulary, maska) musi znajdo wać się zawsze w gotowości. W razie konieczności musi być obowiązkowo użyte (obowiązek skontrolowa nia przez odpowiedzialną osobę). ■ Należy sprawdzić, czy istnieje możliwość użycia mniej groźnych środków (np. z mniejszą zawartością rozpuszczalników lub produktów na bazie wody). ■ Do opróżniania lub przelewania stosować zawsze wózek przechylny, pompę lub podnośnik. Nie należy nigdy zasysać substancji ustami. Jeśli substancja jest łatwo palna, należy przestrzegać odpowiednich instrukcji o postępowaniu z substancjami łatwo palny mi i wybuchowymi. ■ Należy przestrzegać ograniczeń w wykonywaniu pracy przez osoby nieletnie, kobiety w ciąży i matki karmiące. ■ Należy przestrzegać zakazów lub ograniczeń stosowa nia np. ■ benzenu, czterochlorku węgla, czterochlorku etanu, pięciochlorku etanu, ■ azbestu, ■ środków ściernych zawierających kwarc, ■ smoły wykonanej na bazie węgla. ■ Przy wszelkiego rodzaju kłopotach zdrowotnych lub wypadkach należy wezwać pomoc lekarską. Lekarz musi się zapoznać z kartą charakterystyki danej sub stancji niebezpiecznej. Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 13 BM polnisch_04.qxd 15.3 B 12.06.2006 11:11 Uhr Seite 18 Substancje niebezpieczne Wartości graniczne ■ Podczas pracy z wykorzystaniem substancji niebezpiecznych - przede wszystkim w pomieszczeniach zamkniętych - należy regularnie przeprowadzać pomiary na zachowanie dopuszczalnych wartości granicznych. Stosowanie określonych substancji niebezpiecznych wymaga przestrzegania postanowień rozporządzeń o ochronie zdrowia w miejscu pracy. ■ Wartość NDS Wartość TSN Najwyższe Dopuszczalne Stężenie w miejscu pracy Techniczne Stężenie Normalne gazów, oparów, pyłu, np. tlenku węgla, toluenu, kwarcu itp. niebezpiecznych substancji, które są trujące, rakotwórcze, mutagenne itp., np. benzen, azbest, chromiany itp. Wartość NDS to najwyższe dopuszczalne stężenie danej substancji w miejscu pracy, które zgodnie ze stanem nauki nie powoduje żadnych negatywnych skutków podczas długotrwałego działania przez 8 godzin dziennie. Wartość TSN to dopuszczalne stężenie substancji niebezpiecznej, które zgodnie z aktualnym stanem techniki, może występować w miejscu pracy. Stężenie poniżej tej wartości nie likwiduje zagrożenia dla zdrowia, a jedynie je zmniejsza, dlatego powinno być utrzymane na możliwie niskim poziomie. Przy przekraczaniu wartości dopuszczalnej ■ Zastąpienie przez mniej niebezpieczną substancję. ■ Stosowanie w zamkniętych obiektach. ■ Odsysanie niebezpiecznych oparów i pyłów. ■ ■ Techniczna wentylacja. Ochrona dróg oddechowych. Ważne ■ Do przechowywania i transportu substancji nie należy wykorzystywać butelek po napojach lub podobnych pojemników. ■ Jeśli substancja jest łatwo palna, należy przestrzegać odpowiednich instrukcji o postępowaniu z substancja mi łatwo palnymi i wybuchowymi. ! Przepisy i zasady ■ ■ ■ Do opróżniania lub przelewania stosować zawsze wózek przechylny, pompę lub podnośnik. ■ ■ ■ ■ ■ Substancji nie należy nigdy zasysać ustami. ■ ASchG § 40 ff Niemiecka ustawa o budownictwie BauV §§ 19-21 ChemG §§ 24-25 ChemV §§ 24-25, załącznik F Rozporządzenie w sprawie kontroli zdrowia VGÜ Przewodnik po substancjach niebezpiecznych M 390 Zbiorniki M 327 Instrukcje w języku niemieckim są dostępne w Internecie pod adresem www.auva.at 14 Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 BM polnisch_04.qxd 12.06.2006 11:11 Uhr Seite 19 Alkohol i substancje uzależniające B 19 Fakty ■ 13% społeczeństwa w Austrii jest zagrożona alkoholiz mem, przy czym wśród mężczyzn jest to aż 21%. ■ 5% społeczeństwa w Austrii cierpi na alkoholizm, przy czym wśród mężczyzn jest to 8%. ■ ■ Wiele wypadków w czasie pracy wiąże się z nadużywa niem napojów alkoholowych, środków farmaceutycz nych i substancji uzależniających. ■ Przy ciężkich lub śmiertelnych wypadkach pobiera się przeważnie krew do analizy. Jeśli okaże się, że przyczy ną wypadku był alkohol lub substancja uzależniająca, sprawca wypadku traci ubezpieczenie od odpowiedzial ności cywilnej. ■ Pracownik sprawiający tego rodzaju utrudnienia powi nien być usunięty z placu budowy (ustalić zasady powrotu). ■ Należy wypić odpowiednią ilość płynów. ■ W czasie pracy nie należy przyjmować żadnych silnych lekarstw (skonsultować z lekarzem). Alkohol co roku staje się przyczyną ponad 2500 wypadków drogowych, w których obrażenia odnosi ponad 3600 osób, a życie traci 70 poszkodowanych. Podstawowe zasady ■ Spożywanie napojów alkoholowych w czasie pracy jest zabronione. ■ Pracownicy znajdujący się w stanie wskazującym na spożycie alkoholu, leków lub substancji uzależnia jących, nie powinni zajmować stanowiska pracy. Prawidłowe zachowanie ■ W czasie pracy należy spożywać wyłącznie napoje bez alkoholowe, gaszące pragnienie. Postępowanie z osobami nietrzeźwymi / sprawiającymi kłopoty ■ W celu ochrony osób sprawiających problemy, kolegów i kadry kierowniczej należy zastosować następujące środki: ■ interweniować natychmiast, ■ zażądać natychmiastowego opuszczenia stanowiska pracy, ■ usunąć z zagrożonego obszaru, ■ usunąć ze stanowiska pracy, ■ ustalić zasady powrotu, ■ skontaktować się z radą zakładową. ! Przepisy i zasady ■ ■ Niemiecka ustawa o budownictwie BauV § 5, § 156 Od konsumpcji do używek M 015 Instrukcje w języku niemieckim są dostępne w Internecie pod adresem www.auva.at Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 15 BM polnisch_04.qxd 3 C 12.06.2006 11:11 Uhr Seite 20 Ochrona oczu i twarzy Zagrożenia ■ Obrażenia spowodowane uderzeniem. ■ Pyły, wióry, odłamki, iskry. ■ Odpryski zaprawy, tynku, kwasów, ługów i innych sub stancji niebezpiecznych. ■ promieniowanie podczerwone (oparzenia). ■ promieniowanie lasera. ■ promieniowanie UV ■ iskry przy spawaniu elektr., ■ prom. słoneczne. ■ Zamknięte okulary ochronne (np. typu gogle) zapew niają podczas pracy ochronę przed odpryskami lub innymi zagrożeniami ze wszystkich stron (np. przy kuciu bruzd w murze lub pracy przy betonie natrysko wym). Okulary ochronne ■ Stosując odpowiednie okulary, możemy skutecznie chronić nasze oczy. ■ Stosuj okulary z oprawą i osłonami bocznymi. Okulary ochronne Zamknięte okulary ochronne Gazy, opary, mgły, dym i pyły Słabe obciążenie uderzenio we, przy lekkich pracach Szczelnie przylegające Osłona boczna Gruboziarnisty pył, odłamki, wióry Silne obciążenie udarowe, przy obróbce wiórowej lub bezwiórowej Osłonki boczne z zakryciem czołowym Przylegające Osłona boczna, światłoszczelna Promieniowanie optyczne przy cięciu palnikiem, spawa niu łukowym; promieniowanie słoneczne Ściekające lub tryskające ciecze Przylegające Pierwsza pomoc ■ ■ 16 Przy poparzeniach oka środkami żrącymi, np. odprys kami zaprawy, farbami wapiennymi, wapnem gas zonym, kwasami, ługami, niezwłocznie wykonać płuka nie. Używając butelki z roztworem do płukania oka (roztwór wodny kwasu borowego) można regulować jedną ręką kierunek i intensywność strumienia roztworu, a drugą ręką przytrzymywać powieki płukanego oka. Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 ■ Postępowanie w przypadku ciał obcych w oku (ból, łzawienie, zaczerwienienie) ■ nie trzeć, ■ zamknąć powieki, ■ wezwać lekarza. BM polnisch_04.qxd 12.06.2006 11:11 Uhr Seite 21 Ochrona rąk C 5 Uwagi ogólne ■ Stosując odpowiednie rękawice, możemy skutecznie chronić nasze ręce. ■ Wśród bogatej oferty produktów należy się zdecydować, jakie rękawice nadają się do danej pracy. (Nie istnieją uniwersalne rękawice). ■ Dobierając właściwe rękawice, bierzemy pod uwagę ich kształt, zastosowany materiał oraz rozmiar. ■ Pracodawca powinien zorganizować szkolenie dotyczą ce korzystania z rękawic ochronnych. ■ Przykładowo, hakowy na budowie wielokondygnacyjnej lub podziemnej powinien zakładać rękawice w kolorach odblaskowych, umożliwiające odpowiednio wczesne zauważenie go przez operatorów maszyn. ■ Do pracy przy świeżym betonie lub tynku szczególnie nadają się rękawice nitrylowe. Oznakowanie ■ Rękawice ochronne muszą być oznako wane przez producenta znakiem CE. 0 1 2 1 Art. 100 Gr. 8 Art. 101 ■ ■ ■ ■ ■ ■ Znak CE Oznakowanie artykułu Rozmiar Producent EN 388 Handschuh GmbH D-12345 Musterstadt Kategoria II (wszystkie, jeśli nie I lub III) ■ ■ Znak CE Oznakowanie artykułu Rozmiar Norma Europejska ■ EN 388 Handschuh GmbH D-12345 Musterstadt Kategoria III (ciężkie obrażenia lub trwałe uszkodzenia) ■ ■ (np. EN 388) ■ extr. groß Modell Z Modell Y Handschuh GmbH D-12345 Musterstadt Gr. 10extr. large Art. 102 EN 388 Modell X Kategoria I (niewielkie zagrożenia) Nie należy stosować do prac przemysłowych. Gr. 9 Znak CE Nr identyfikacyjny instytucji wydającej certyfikat (gwarancja jakości) Symbol ■ (dodatkowo w razie konieczności klasyfikacje) ■ Producent ■ ■ Oznakowanie artykułu Rozmiar Norma Europejska (np. EN 388) Symbol (dodatkowo w razie konieczności klasyfikacje) ■ Producent Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 17 BM polnisch_04.qxd 6 C 12.06.2006 11:11 Uhr Seite 22 Ochrona skóry Uwagi ogólne ■ Ochrona, mycie i pielęgnacja skóry stanowią najważniejsze warunki zachowania spełnianych przez nią funkcji. ■ Ochrona skóry podczas pracy przez zastosowanie odpowiednich środków. ■ Wybór odpowiedniego produktu i sporządzenie planu ochrony skóry zaleca lekarz specjalista medycyny pracy lub specjalista do spraw bhp. ■ Stosowany krem musi być dobrany odpowiednio do szkodliwości danej substancji, np. do stosowanych substancji alkalicznych, wodnych, olejów lub tworzyw sztucznych (przed stwardnieniem). ■ Długotrwała praca w rękawicach wymaga również sto sowania odpowiedniego kremu ochronnego skóry. ■ Nie należy stosować środków czyszczących, które posiadają piasek lub inne dodatki ścierne lub rozpusz czalniki zwiększające skuteczność czyszczenia, bądź środków o zbyt silnym odczynie alkalicznym (pH powyżej 7). Ochrona skóry ■ ■ Stosowanie kremu ochronnego do skóry ■ ogranicza bezpośredni kontakt między skórą a substancjami roboczymi, ■ wspomaga i wzmacnia działanie naturalnych mechanizmów obronnych skóry, ■ ułatwia utrzymanie skóry w czystości. Krem ochronny nakładamy na czystą i suchą skórę przed rozpoczęciem pracy (także po przerwach). Mycie skóry ■ Należy stosować możliwie delikatne, beztłuszczowe mydła w płynie lub pasty. Pielęgnacja skóry ■ ■ Przy każdym myciu skóry, oprócz usunięcia brudu, dochodzi do częściowego odtłuszczenia skóry. Dlatego też skórę po zakończeniu pracy należy odpowiednio natłuścić. Po każdym myciu smarujemy kremem dłonie od spodu, w przestrzeniach między palcami i u nasady paznokci. ! Przepisy i zasady ■ 18 Niemiecka ustawa o budownictwie BauV § 29 Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 BM polnisch_04.qxd 12.06.2006 11:11 Uhr Seite 23 Prace przy gazie płynnym D 17 Uwagi ogólne Zasadniczo obowiązuje przestrzeganie rozporządzenia w sprawie gazu płynnego, a także następujących wska zówek: ■ ■ Za regulatorem ciśnienia przy zastosowaniu poniżej poziomu gruntu, musi być przymocowane zabezpieczenie przed nieszczelnością; ■ Należy stosować wyłącznie węże, przystosowane do płynnego gazu i posiadające odpowiednie oznakowanie: kolor pomarańczowy, ostemplowane klasami ciśnienia (co najmniej klasa ciśnienia 6, lepiej 30), zabezpieczone tulejami i zaciskami przed przypadkowym odłączeniem, ■ wąż o podwójnych ściankach przy korzystaniu z zabezpieczeń przed nieszczelnością. ■ ■ ■ Bezpośrednio za zaworem butli gazowej, służącym jako mechanizm odcinający, musi być przyłączony regulator ciśnienia. ■ ■ przy zastosowaniu powyżej poziomu gruntu, zamiast zabezpieczenia przed nieszczelnością, dopuszcza się zabezpieczenie przed przerwaniem węża. Urządzenia gazowe o wydajności powyżej 0,5 kg/h, w których nie widać przez cały czas płomienia (np. kocioł bitumiczny, urządzenia grzewcze, suszarki budowlane), muszą być wyposażone w czujnik płomienia. Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 19 BM polnisch_04.qxd 17.1 D 12.06.2006 11:12 Uhr Seite 24 Prace przy gazie płynnym Stosowanie butli z gazem płynnym ■ Przed pierwszym uruchomieniem na placu budowy wyspecjalizowany personel powinien sprawdzić stan techniczny instalacji na gaz płynny (szczelność, działanie urządzeń zabezpieczających). ■ Przed przystąpieniem do wymiany butli należy zam knąć zawór zużytej (opróżnionej) butli (przewody przyłączeniowe pozostawić do wypalenia). Przed przyłączeniem nowej butli przeprowadzamy kontrolę szczelności. ■ Przy pracach w zamkniętych pomieszczeniach należy zapewnić wystarczające przewietrzanie. ■ W obszarze co najmniej 1,0 m wokół butli gazowej (obszar ochronny) ■ nie mogą się znajdować żadne kanały, wykopy, odpływy, otwory i przejścia piwniczne itp., do których mógłby przedostać się gaz, ■ zabrania się palenia i stosowania otwartego światła i ognia, ■ nie mogą się znajdować ani łatwo palne materiały, ani źródła zapłonu oraz ■ musi być zapewnione dostateczne przewietrzanie. ■ W wypadku nieszczelności lub innych usterek należy niezwłocznie zamknąć zawór instalacji i butli gazowej, w razie konieczności wystawić butlę na zewnątrz pomieszczenia. ■ Butle z gazem płynnym muszą być użytkowane w położeniu pionowym oraz chronione ■ przed uderzeniami, upadkami, spadnięciem, ■ mechanicznym uszkodzeniem ■ i niedopuszczalnym podgrzaniem. ■ Po użyciu butli, przed rozpoczęciem transportu, należy zamknąć zawory oraz zatyczki zaworów i przykręcić kołpak ochronny (jeśli to przewidziano). ■ Po zakończeniu pracy należy butle z gazem płynnym przechowywać zgodnie z przepisami, nigdy pod ziemią. ■ Butle z gazem płynnym można transportować za pomo cą urządzeń podnośnikowych, wyłącznie w odpowied nich koszach transportowych itp. ! Przepisy i zasady ■ ■ ■ ■ Niemiecka ustawa o budownictwie BauV §§ 127-123 Rozporządzenie o gazach płynnych 2002 Dz.U. II nr 446/2002 Gaz płynny M 363 Patrz równie˝ B14 ff Instrukcje w języku niemieckim są dostępne w Internecie pod adresem www.auva.at 20 Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2004 BM polnisch_04.qxd 12.06.2006 11:12 Uhr Seite 25 Dźwigi E 2.3 Podstawowe sygnały ■ Uwaga* Początek komendy Podniesiona wyprostowana ręka. ■ Stop* Zakończenie przebiegu ruchu Obie ręce wyprostowane, wyciągnięte poziomo w bok. W razie konieczności ten sygnał można pokazać jedną ręką. ■ Stop - zagrożenie Jak najszybsze zakończenie przebiegu ruchu Obie ręce na przemian prostujemy i zginamy w poziomie. ■ Powoli Opóźnienie i powolne kontynuowanie przebiegu ruchu Przedramię skierowane w dół przesuwamy powoli w lewo i w prawo, tak długo, jak konieczne jest wykonywanie ostrożnych ruchów. Ten sygnał obowiązuje dla wszystkich kierunków ruchu urządzeń mechanicznych lub elementów eksploatacyjnych. ■ Sygnał odstępu Wskazanie zmniejszenia odstępu Pozostały odstęp pokazujemy odpowiednim rozstawem dłoni. Po uzyskaniu żądanego odstępu należy pokazać sygnał „Stop”. ■ Koniec komendy Przedramiona krzyżujemy na wysokości klatki piersiowej. *Znaczenie sygnałów ręcznych Uwaga i Stop stosowanych w Polsce jest odwrotne. Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2004 21 BM polnisch_04.qxd 2.4 E 12.06.2006 11:12 Uhr Seite 26 Dźwigi Sygnały poziomych przebiegów ruchów ■ Ruch w obranym kierunku Zapoczątkowanie ruchu w określonym kierunku Odchylamy rękę odpowiadającą obranemu kierunkowi i poruszamy nią tam i z powrotem. ■ Do mnie Zapoczątkowanie ruchu w kierunku osoby wydającej komendy Dwoma rękoma ustawionymi powierzchnią dłoni w stronę ciała machamy do siebie. ■ Ode mnie Zapoczątkowanie ruchu od osoby wydającej komendy Dwoma rękoma ustawionymi powierzchnią dłoni od ciała machamy od siebie. ■ Odjazd Zapoczątkowanie wzgl. wznowienie jazdy zgodnie z obranym kierunkiem Machamy ręką wyciągniętą do góry z powierzchnią dłoni skierowaną do przodu. Sygnały poziomych i/lub pionowych przebiegów ruchów 22 ■ Zmniejszyć załadunek Wykonujemy okrężne ruchy obiema rękami podniesionymi do góry. ■ Zwiększyć załadunek Wykonujemy okrężne ruchy obiema opuszczonymi rękami. Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2004 BM polnisch_04.qxd 12.06.2006 11:12 Uhr Seite 27 Dźwigi E 2.5 Sygnały pionowych przebiegów ruchów ■ Podnieś Zapoczątkowanie ruchu do góry Wykonujemy okrężne ruchy ręką skierowaną do góry. Prędkość obrotu ręki pokazuje, w jakim tempie należy wykonywać ruch. ■ Opuść Zapoczątkowanie ruchu w dół Wykonujemy okrężne ruchy ręką skierowaną do dołu. Sygnały ruchów urządzeń do podnoszenia ciężarów ■ Zamknij, chwyć, zablokuj Zapoczątkowanie zamykania urządzenia do podczepienia ciężarów (np. chwytaka lub blokady kleszczowej Trzymamy rękę z zaciśniętą pięścią skierowaną w dół odwiedzioną w bok. ■ Otwieranie, puszczanie, odblokowanie Zapoczątkowanie otwierania urządzenia do podczepienia ciężarów (np. chwytaka lub blokady kleszczowej) Wyprostowaną do boku rękę trzymamy z wpółotwartą dłonią skierowaną w dół. ! Przepisy i zasady ■ ■ ■ ■ Rozporządzenie o sposobach oznakowania (KennV), załącznik 3, Znaki rękoma AM-VO 1 i 4 ustęp §§ 18 i 19 Niemiecka ustawa o budownictwie BauV § 29 M 203 Sygnały ręczne osoby wydającej komendy Instrukcje w języku niemieckim są dostępne w Internecie pod adresem www.auva.at Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2004 23 BM polnisch_04.qxd 5 E 12.06.2006 11:12 Uhr Seite 28 Windy budowlane Uwagi ogólne ■ Należy przestrzegać wskazówek producenta doty czących montażu i obsługi. ■ Obsługa i konserwacja przez przeszkolone, zau fane osoby, które ukończyły 18 rok życia. ■ Należy prowadzić stałą kontrolę, szczególnie liny i hamulca. ■ Urządzenie transportujące musi być ogrodzone w taki sposób, aby ładunek nie mógł spaść w dół. Zabrania się uruchamiania i obsługi wind przez nieupo ważnione osoby. ■ Tablica ostrzegawcza musi być umieszczona przy każdym miejscu załadunku. Wspinanie się po konstrukcji oraz przewożenie ludzi w urządzeniu transportowym jest surowo zabronione. ■ W strefie przemieszczania się windy dolny punkt ładowania musi być zabezpieczony odpowiednimi blokadami. ■ ■ urządzeniu transportującym,jeśli ■ posiada ono balustradę o wysokości co najmniej 1,0 m ■ chwytnik chroni przed upadkiem z wysokości lub urządzenie transportujące jest stabilnie osadzone (zasuwy lub uchylna platforma). Wyjątek: ■ przewóz ludzi windami budowlanymi dopuszczonymi do przewozu osób. ■ Wchodzenie jest dozwolone tylko przy zabezpieczonym ■6 ■1 ■2 ■3 ■4 ■5 ■6 ■7 ■8 Ogrodzenie Daszek ochronny Uchylna lub przesuwna zapora Elektryczny dzwonek sygnalizacyjny Schody do zakładania kosza transportującego Zamknięcie urządzenia transportującego Tablica ostrzegawcza Oszalowanie szybu windy WINDA Przewożenie ludzi zabronione! Nośność ... kp Zamknięcia kanału jezdnego otwierać tylko wtedy, gdy urządzenie transporto we jest na miejscu i zamykać przed odjazdem. Tablica ostrzegawcza w każdym miejscu załadunku ( 7 ) ■ 24 Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 ■4 ■5 ■3 ■7 ■4 ■5 ■ ■5 3 ■7 ■4 ■8 ■2 ■7 ■2 ■3 4 ■ ■1 BM polnisch_04.qxd 12.06.2006 11:12 Uhr Seite 29 Windy budowlane ■ Wszystkie miejsca dostępu do szybu należy ■ zabezpieczyć blokadą przymocowaną na stałe lub ■ przesuwnymi albo uchylnymi zaporami o wysokości co najmniej 1,5 m. ■ Do komunikowania się z operatorem należy przymoco wać na stanowisku operatorskim elektryczny dzwonek, który można włączyć z każdego miejsca załadunku. ■ Położenie urządzenia transportującego w górnych miejscach załadunku należy oznaczyć np. sygnalizato rami linowymi. ■ E 5.1 Należy wykonać daszki ochronne nad ■ dolnym miejscem załadunku, ■ zespołem napędowym, ■ stanowiskiem operatorskim, ■ każdym obszarem, wokół którego ogrodzenie w dolnym miejsc załadunku znajduje się bliżej niż 2,0 m od szybu windowego. Kontrole ■ Szyb windowy w dolnym miejscu załadowania należy ogrodzić dookoła w odległości 2,0 m, pozostawiając dostęp tylko od strony dojścia (przy ograniczonej prze strzeni można zastosować zadaszenie ochronne). ■ Przed pierwszym uruchomieniem odbiór powierzony technikom lub wyspecjalizowanej instytucji kontrolnej (TÜV). ■ Kontrola ustawienia na każdym placu budowy powie rzona wykwalifikowanym osobom. ■ Regularna kontrola ■ co najmniej raz w roku powierzana wykwalifiko wanym osobom, ■ co 4 lata powierzana technikom, biurom technicz nym lub instytucjom kontrolnym. ■ Należy prowadzić książkę eksploatacji windy i niezwłocznie usuwać wszelkie usterki. ■ Obsługę podestów powierzać osobom, które ■ ukończyły co najmniej 18 rok życia, ■ są specjalnie przeszkolone, ■ zostały wyznaczone na podstawie pisemnego zezwo lenia przez pracodawcę. Podesty ruchome samojezdne Możliwości zastosowania: ■ do transportu materiałów, ■ jako podest montażowy przy fasadach i dachach, ■ jako zabezpieczenie przed upadkiem w pracach przy okapach i oknach dachowych/dachach. ■ Przy ustawianiu i w trakcie eksploatacji uważać na mie jsca mogące ulec zmiażdżeniu i ścięciu (okna otwierane na zewnątrz, lampy, liny, szyldy reklamowe). ■ ■ ■ Kontrole ■ Podesty samojezdne muszą być poddawane kontroli przez techników lub instytucje kontrolne (TÜV) przed pierwszym użyciem (odbiór) oraz przyna jmniej jeden raz w roku (regularna kontrola). Zabezpieczyć obszar pod platformą roboczą (ogrodzenie). ■ Przed i w trakcie użytkowania zwracać uwagę na pra widłowy stan techniczny i skuteczność urządzeń zabez pieczających. Kontrola ustawienia na każdym placu budowy przez wykwalifikowane osoby (stabilność, przy mocowanie, przeszkody). ■ Należy prowadzić książkę eksploatacji windy i niezwłocznie usuwać wszelkie usterki. Codziennie przed pracą przeprowadzić kontrolę działania, nie przeciążać. Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 25 BM polnisch_04.qxd 5.2 E 12.06.2006 11:12 Uhr Seite 30 Windy budowlane Wyciągi pochyłe Górne miejsce załadunku: ■ Przy wysokości powyżej 2,0 m należy zamontować odpowiednie zabezpieczenia przed upadkiem. ■ Ze wszystkich stron należy przymocować ogrodzenia w odległości co najmniej 2,0 m. ■ Jeśli wyciąg prowadzi do samego dachu, to występują ca osłona lub rusztowanie ochronne może mieć przerwę tylko w celu umożliwienia przejazdu urządzenia transportującego ładunek. Korzystniejszym roz-wiąza niem jest prowadzenie windy przez osłony lub ruszto wania ochronne nie posiadające przerw. ■ W razie konieczności należy wykonać obejście lub zadaszenie ochronne dla przechodniów. Wciągarki budowlane 26 Dolne miejsce załadunku: ■ Wciągarki stojakowe (kozłowe) ■ Należy ustawiać na podstawach równomiernie rozkładających ciężar. ■ Pewnie zakotwiczyć lub dociążyć, zabezpieczyć przed niepowołanym wymontowaniem zakotwienia lub dociążenia. ■ Jako ciężar zapewniający stabilność należy wybierać potrójne obciążenie nominalne. ■ W miejscach załadowania należy przewidzieć odpo wiednie zabezpieczenia przed spadnięciem (np. uchylne zapory). Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 BM polnisch_04.qxd 12.06.2006 11:12 Uhr Seite 31 Windy budowlane ■ E 5.3 Urządzenia z wysięgnikami należy umoco wać w otworach ściennych lub między stro pami w taki sposób, aby uniemożliwić przesunięcie. Kontrole ■ Przez wykwalifikowaną osobę: ■ odbiór przed pierwszym użyciem - w szc zególności zwrócić uwagę na sprawdzenie stabilności i obciążenia, ■ kontrola ustawienia na każdym placu budo wy, ■ regularna kontrola co najmniej raz w roku, ■ prowadzenie notatek z przebiegu prac kon trolnych (podobnych do książki eksploatacji dźwigu), niezwłoczne usuwanie usterek. ! Przepisy i zasady ■ Niemiecka ustawa o budownictwie BauV §§ 139-141 Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 27 BM polnisch_04.qxd 7.4 E 12.06.2006 11:12 Uhr Seite 32 Rusztowania robocze i ochronne Rusztowania ruchome Uwagi ogólne ■ 6 ■ Rusztowania ruchome to konstrukcje przesuwne składające się z łączonych modułów. 5 ■ 1 Stabilność (zabezpieczenie przez ■ 2 ■ 3 ■ 4 ■ 5 ■ 6 ■ 7 ■ przewróceniem) przez zachowanie odpowiedniego stosunku szerokości do wysokości (szerokość mierzona po wąskiej stronie), ewentualnie odpo wiednie dociążenie Usztywnienie Kółka przymocowane na stałe Bezpieczne wejście Odpowiedni pomost rusztowania Zabezpieczenie boczne Płaskie i stabilne podłoże h 2 ■ 1 ■ 1 ■ 3 ■ ■ Ruchome rusztowania i pomosty robocze można sta wiać wyłącznie na płaskim i twardym podłożu. ■ Nie można dopuszczać do ugrzęźnięcia kół w podłożu. ■ Korzystając z ruchomych rusztować roboczych, należy przestrzegać instrukcji montażu i użytkowania produ centa. ■ Na rusztowania można wchodzić dopiero po zabezpieczeniu ich przed niezamierzonym przemieszczeniem. 7 ■ ■ 28 Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 ■1 4 ■ b 1 ■ 3 ■ Należy wykazać, że rusztowanie ruchome (lub inne nie stacjonarne rusztowanie) stoi stabilnie (poświadczenie stabilności). BM polnisch_04.qxd 12.06.2006 11:12 Uhr Seite 33 Rusztowania robocze i ochronne Wykazanie stabilności nie jest wymagane, jeśli: ■ odstęp górnej platformy rusztowania od powierzchni ustawienia nie przekracza 6,0 m, ■ najmniejsza szerokość ustawienia wynosi ■ na wolnym powietrzu co najmniej 2,0 m, ■ w zamkniętych pomieszczeniach co najmniej 1,50 m oraz ■ ■ ■ zastosowano rurki stalowe rusztowania i słupki lub inne materiały, co najmniej takiego samego ci∏ aru. E 7.5 Podczas przesuwania rusztowania nikt nie może się na nim znajdować. Nawet najmniejsze przeszkody (kamy ki, przewody elektryczne, szorstki beton itp.) powodują nagłe zatrzymanie kółek. Wysoko umieszczony punkt ciężkości (osoby, ciężary) przy przesuwaniu może spo wodować przewrócenie się rusztowania. Przy nadchodzącej burzy i po zakończeniu pracy należy zabezpieczyć ruchome rusztowania przed przewróce niem. ■ Przesuwać w kierunku przekątnej lub wzdłużnym. ■ Przed rozpoczęciem przesuwania usunąć z rusztowania luźne elementy. Wykazanie stabilności: b najwyższa platforma rusztowania b najwyższa platforma rusz towania h ≤ 4b h ≤ 3b Na wolnym powietrzu maks. 8,0 m W zamkniętych pomieszczeniach maks. 12,0 ma Pomosty robocze na drabinach ■ Podczas montowania i demontowania należy przestrze gać danych producenta (ustawienie na stabilnym podłożu). ■ Przed każdym użyciem sprawdzić, czy pomosty zostały prawidłowo zamontowane. ■ Drabiny i pomost roboczy muszą być do siebie dopa sowane (wymagane poświadczenie stateczności). ■ Przy użyciu jako rusztowanie sięgające dachu ■ należy zapewnić odpowiednie zakotwienia, ■ przestrzegać wskazówek producenta. Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 29 BM polnisch_04.qxd 7.6 E 12.06.2006 11:12 Uhr Seite 34 Rusztowania robocze i ochronne Sprawdzanie rusztowań ■ Po ustawieniu rusztowania musi ono zostać sprawdzo ne przez wykwalifikowaną osobę uprawnioną przez producenta. ■ Przed pierwszym użyciem wzgl. po przerwach w pracy, przy szczególnych warunkach klimatycznych, uprawniona przez producenta osoba musi ocenić stan techniczny rusztowań. ■ W przypadku rusztowań systemowych ich stan należy sprawdzać co najmniej raz w miesiącu, przy pozostałych rusztowaniach kontrolę przeprowadzić raz w tygodniu. ■ Przy jezdnych i przesuwnych rusztowaniach podwie szanych wymagane jest przeprowadzenie odbioru i corocznej kontroli przez wykwalifikowanego inżyniera lub instytucję kontrolną (TÜV) . ■ Codziennie należy sprawdzać stan zawiesia materiałów, wind itp. ■ Ze wszystkich kontroli należy sporządzić notatki, jeśli rusztowania ■ posiadają wysokość roboczą powyżej 2.0 m, ■ znajdują się nad drogami komunikacji, zbiornikami wodnymi lub podłożem, w którym można ugrzęznąć. ■ Wszystkie notatki muszą się znajdować na placu budo wy (np. wpisy w dzienniku budowy, formularz odbioru rusztowania AUVA). ■ Zmiany w rusztowaniach lub przymocowanie urządzeń podnośnikowych przeprowadzać wyłącznie w porozu mieniu z firmą wykonującą rusztowanie. Używanie rusztowań ■ Rusztowań można używać dopiero po ich złożeniu, pomyślnej kontroli wzgl. usunięciu wszystkich usterek. Zakazuje się: 30 ■ skakania po pomostach rusztowania, ■ wrzucania przedmiotów na platformy rusztowań, ■ przeciążania rusztowań, ■ zmian dokonywanych przez niepowołane osoby. Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 BM polnisch_04.qxd 12.06.2006 11:12 Uhr Seite 35 Drabiny E ≥1,0 m Uwagi ogólne ■ Podczas przygotowania: ■ sprawdzić, czy drabiny nie posiadają widocznych usterek, ■ sprawdzić, czy na placu budowy znajduje się odpo wiednia ilość drabin o odpowiedniej wielkości. ■ Drabin nie należy przedłużać w prowizoryczny sposób. ■ Drabiny ustawione na drodze muszą być zabezpieczone odpowiednim ogrodzeniem lub oznakowaniem. Drabiny przystawne ■ Szczeble o odpowiednim udźwigu muszą być mocno przytwierdzone do podłużnic. ■ Odstępy między szczeblami muszą być jednakowe – maksymalnie 30 cm. 65–75° Pomiar łokciem w celu sprawdzenia prawidłowego kąta dostawienia ■ ■ Dopuszczalna długość jednoczęściowej drabiny wynosi 8,0 m. ■ Kąt dostawienia powinien wynosić w przybliżeniu 70°. ■ Należy przeciwdziałać osunięciu się drabiny, stosując ■ zabezpieczenie podstawek drabiny, ■ zabezpieczenie górnego punktu przystawienia. ■ Wchodzenie na niezabezpieczoną drabinę wymaga obecności osoby asekurującej. ■ Drabina musi wystawać co najmniej 1,0 m ponad najwyższe miejsce zejścia. ■ Nie można używać uszkodzonych drabin. ■ Drabin dostawianych nie można używać jako platform na rusztowaniach ani mostków do przechodzenia. 8 Podczas wchodzenia na drabinę i pracy na niej, punkt ciężkości ciała musi znajdować się zawsze między podłużnicami. Podstawki gumowe Wiązanie ■ Stojąc na drabinie przystawnej, można wykonywać tylko te prace, podczas których zabranie ze sobą narzędzi i materiałów jest wymagane tylko w ogranic zonym stopniu. ■ Jeśli stanowisko pracy znajduje się na wysokości większej niż 5,0 m, dozwolone jest tylko wykonywanie krótkotrwałych czynności w obszarze zasięgu rąk. Wyjątek: ■ Podesty robocze posiadające odpowiednio przystoso waną konstrukcję. Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 31 BM polnisch_04.qxd 8.1 E 12.06.2006 11:12 Uhr Seite 36 Drabiny Drabiny rozstawne ■ Drabiny rozstawne mogą być używane jako przyrządy wol nostojące; jako drabiny przystawne mogą być używane tylko te z nich, które posiadają odpowiedni atest. ■ Po obu stronach podłużnic wymagane jest zamontowa nie zabezpieczenia w postaci łańcuchów lub pasów, uniemożliwiających zbyt szerokie rozwarcie obu ele mentów drabiny. ■ Górne końcówki podłużnic muszą być wyprofilowane w taki sposób, aby po rozłożeniu drabiny nie dociskały do siebie (niebezpieczeństwo zmiażdżenia). ■ Dopuszczalne jest wchodzenie na najwyżej trzeci szcze bel od góry. ■ Jeśli stanowisko pracy znajduje się na wysokości większej niż 3,0 m, dozwolone jest tylko wykonywanie krótkotrwałych czynności w obszarze zasięgu rąk. ■ Odstęp między szczeblami generalnie powinien wynosić 30 cm, dwa najwyższe odstępy szczebli mogą wynosić 35 cm. Rusztowania pomocnicze z drabin rozstawnych ■ Przeznaczone wyłącznie do prac w niewielkim zakresie. ■ Maksymalna odległość podpór 3,0 m. ■ Deskowanie pomostu (deski o szerokości co najmniej 25 cm) musi być położone najwyżej na trzecich szcze blach od góry. ■ Maksymalna wysokość górnej krawędzi deskowania 2,0 m. Szerokość desek co najmniej 25 cm maks. 3,0 m maks. 2,0 m 32 Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 BM polnisch_04.qxd 12.06.2006 11:12 Uhr Seite 37 Maszyny stacjonarne E 9 Budowlane piły tarczowe Prace przy użyciu pił tarczowych są niebezpieczne, dlatego: ■ ■ uczniowie ■ mogą wykonywać dopiero po okresie 18-miesięcznego przyuczenia (ze szkoleniem w szkole zawodowej w zakre sie grożących niebezpieczeństw – po 12 miesiącach), ■ pod nadzorem doświadczonego pracownika. ■ Przy wąskich przedmiotach (np. cięcie listewek trójkątnych) w obszarze tarczy tnącej należy używać popychacza i przesuwać przedmiot obrabiany za klin rozszczepiający. ■ Osłonę piły opuszczać jak najniżej na przedmiot obrabiany. ■ Kliny ciąć wyłącznie przy użyciu odpowiedniego urządzenia do cięcia klinów i popychacza. ■ Wymienić wybite przekładki stołu. mogą być wykonywane wyłącznie przez odpowiednio przeszkolone osoby, które ukończyły 18 rok życia, Środki bezpieczeństwa ■ Należy zwracać uwagę na prawidłowy stan techniczny. ■ Powierzchnia ustawienia musi być pozbawiona prze szkód (odpady drzewne, trociny, przewody doprowad zenia prądu). ■ Należy zakładać ściśle przylegającą odzież i nauszniki do ochrony słuchu. ■ Piły tarczowej nie należy używać w rękawicach. ■ Podczas posuwu ręce trzymać mocno na przedmiocie obrabianym, palce zamknięte, a kciuki dociśnięte. Wyposażenie zabezpieczające Przekładka stołu (skrawalna) Osłona piły Klin rozszczepiający Tarcza piły niepowodująca hałasu Ogranicznik równoległy Silnik z hamulcem ok. 400 mm Dolna osłona piły tarczowej Klin rozszczepiający Oznakowanie Wyłącznik urządzenia z wyzwalaczem podna pięciowym Zaczepy transportowe Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 33 BM polnisch_04.qxd 9.1 E 12.06.2006 11:12 Uhr Seite 38 Maszyny stacjonarne Tarcze pił ■ Stępione lub uszkodzone tarcze (z zarysowaniami i wypalonymi plamami) należy wymienić. ■ Odstęp klina rozszczepiającego dostosować do śred nicy tarczy. ■ Przed przystąpieniem do zakładania nowej tarczy należy odłączyć wtyczkę od zasilania. ■ Wymianą tarczy mogą się zajmować wyłącznie wykwa lifikowane osoby. Klin rozszczepiający z wymuszonym prowadzeniem ■ Klin rozszczepiający prowadzić bezpośrednio przy tarczy; odstęp maks. 8 mm. ■ Klin rozszczepiający należy pewnie przymo cować. ■ Klin rozszczepiający musi pasować do tarczy (jej średnicy, grubości). ■ Ostrze klina rozszczepiającego ustawić między wierzchołkiem zęba a dnem najwyższego zęba piły. Powierzchnia stołu maks. 8 mm Prace na wolnym powietrzu Drewniane zadaszenie chro niące przed deszczem Instalację można chronić przed wiatrem przy użyciu plandek/folii. Płaska podłoga wyłożona deskami 34 Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 Klin rozszczepiający ustawiany poziomo i pionowo BM polnisch_04.qxd 12.06.2006 11:12 Uhr Seite 39 Maszyny ręczne E 10 Uwagi ogólne dotyczące korzystania z narzędzi ręcznych o napędzie elektrycznym ■ Należy bezwzględnie przestrzegać instrukcji obsługi. Kontrola wzrokowa: ■ Nie należy używać uszkodzonych maszyn. ■ Przełączniki działają. ■ Należy stosować przewody przyłączeniowe i przedłużacze klasy HO7RN-F lub inne zapewniające taką samą ochronę (oznakowanie K 25). ■ Obudowa nie uległa uszkodzeniu. ■ Wtyczka jest sprawna. ■ Maszynę oddawać co najmniej raz w roku elektrykowi ■ Ochrona przeciwzgięciowa przy wejściu przewodu i zabezpieczenie przed wyrwaniem nie są uszkodzone. ■ i co najmniej dwa razy w tygodniu wyspecjalizowane mu pracownikowi do kontroli stanu technicznego. ■ Przewód przyłączeniowy nie uległ uszkodzeniu. ■ Wtyczka urządzenia nie uległa uszkodzeniu. W razie wykrycia usterki: ■ Należy wyłączyć maszynę i zlecić wykwalifikowanej osobie jej naprawę. Wskazówka: ■ Tę prostą kontrolę wzrokową powinien wykonywać każdy użytkownik przed uruchomieniem maszyny. ■ Niewielkie obrabiane przedmioty wiercić po zamocowa niu w sposób zabezpieczający przed skręceniem. ■ Wiertło należy dopasować do rodzaju materiału obrabi anego. Wiertarka ■ Podczas wiercenia otworów w kruchym materiale oraz wykonywania prac nad głową zakładać okulary ochron ne. ■ Wiertło musi być ostre. ■ Uchwytu wiertarskiego nie można smarować, należy go przedmuchiwać. ■ Wiertarkę należy trzymać zawsze za rękojeść. Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 35 BM polnisch_04.qxd 10.1 E 12.06.2006 11:12 Uhr Seite 40 Maszyny ręczne Ręczna piła tarczowa ■ Użytkownik musi mieć ukończone co najmniej 18 lat i posiadać odpowiednie przeszkolenie. ■ Prace ręczną piłą tarczową o mocy nominalnej prze kraczającej 1200 W uczniowie ■ mogą wykonywać dopiero po okresie 18-miesięcznego przyuczenia (ze szkoleniem w szkole zawodowej w zakre sie grożących niebezpieczeństw – po 12 miesiącach), ■ pod nadzorem doświadczonego pracownika. ■ Głębokość cięcia należy dopasować do grubości drew na. ■ Osłona piły musi się swobodnie poruszać i samoczyn nie zatrzaskiwać. ■ Należy używać wyłącznie ostrych brzeszczotów. Należy odpowiednio dokręcić śrubę regulacyjną. ■ Należy zakładać nauszniki ochronne (dotyczy to rów nież osób stojących w pobliżu). ■ Szlifierko - przecinarka / szlifierka ręczna ■ Użytkownik musi mieć ukończone co najmniej 18 lat i posiadać odpowiednie przeszkolenie. ■ Prace ręczną szlifierką o mocy nominalnej przekracza jącej 1200 W uczniowie ■ mogą wykonywać dopiero po okresie 18-miesięczne go przyuczenia (ze szkoleniem w szkole zawodowej w zakresie grożących niebezpieczeństw – po 12 mie siącach) ■ pod nadzorem doświadczonego pracownika. ■ Tarcz ściernych należy używać zgodnie z instrukcją obsługi. ■ Tarcze muszą posiadać odpowiedni atest dopuszcze nia do użytku. ■ Należy przestrzegać dopuszczalnej prędkości obwodowej ■ i dopuszczalnej średnicy tarczy. ■ Podczas prac szlifierskich należy zakładać okulary i nauszniki ochronne. ■ Nauszniki muszą zakładać również osoby przebywające w pobliżu. ■ Nie należy używać uszkodzonych tarcz. ■ Nie wolno ciąć azbestocementu (azbestoza, rak). ■ Po wymianie materiału ściernego należy przeprowadzić próbę działania sprzętu. ■ Urządzenia nie należy przechylać podczas odłączania. ■ Należy uwzględnić, że podczas pracy mogą powstawać iskry wyrzucane w promieniu 10,0 m (należy ostrzec innych pra cowników, zabezpieczyć materiały łatwo palne). ■ 36 Osłona tarczy musi być zawsze kompletna i prawidłowo przymocowana. Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 BM polnisch_04.qxd 12.06.2006 11:12 Uhr Seite 41 Maszyny ręczne E 10.2 Piły łańcuchowe ■ Użytkownik musi mieć ukończone co najmniej 18 lat i cieszyć się dobrą kondycją fizyczną. ■ Prace piłą łańcuchową o mocy nominalnej przekracza jącej 1200 W uczniowie ■ mogą wykonywać dopiero po okresie 18-miesięcznego przyuczenia (ze szkoleniem w szkole zawodowej w zakre sie grożących niebezpieczeństw – po 12 miesiącach) ■ pod nadzorem doświadczonego pracownika. ■ Należy zwracać uwagę, czy zęby piły są ostre. Wyjątek dla uczniów stanowi tylko praca z piłami łańcuchowymi wyposażonymi w uchwyty przeciwwi bracyjne i przy użyciu rękawic przeciwwibracyjnych. ■ Łańcuch nie może być zbyt luźny. ■ Piłę podczas uruchamiania należy pewnie trzymać. ■ Do wykonywania tego typu prac wymagane jest szczególne doświadczenie i odpowiednie przeszkolenie. ■ Należy zwracać uwagę na prawidłowy stan techniczny. ■ ■ Należy zakładać kask ochronny, osłonę twarzy, nauszniki ochronne, rękawice ochronne, buty ochronne Należy sprawdzić prawidłowe działanie wyłącznika awaryjnego. ■ Podczas biegu jałowego łańcuch nie powinien się obracać. ■ Piłę należy wyłączyć niezwłocznie po użyciu. ■ Zaleca się stosowanie ochrony przeciwdrganiowej na uchwycie, w przeciwnym wypadku istnieje niebezpie czeństwo zakłócenia krążenia krwi w palcach. ■ ■ i przylegającą odzież z ochraniaczami na nogi. Aby uniknąć odrzutu piły, podczas pracy należy używać szyny zabezpieczającej i łańcucha z ograniczeniem grubości wiórów. Urządzenie do osadzania kołków ■ Należy używać wyłącznie urządzeń posiadających odpowiedni znak atestu dopuszczającego do użytku. ■ Kołki i pistolet przechowywać w bezpiecznym i zam kniętym miejscu. ■ Użytkownik powinien mieć ukończone 18 lat. ■ Co 2 lata oddawać producentowi do przeglądu. ■ Należy zakładać specjalny kask ochronny do pracy z urzą dzeniem do osadzania kołków, okulary i nauszniki ochronne. ■ Należy zwracać uwagę, aby w pobliżu stanowiska pracy nie przebywały żadne dodatkowe osoby (uderzenia rykoszetem lub przebicia). ■ Tarczę ochronną należy mocno docisnąć do powierzchni, zachować ostrożność w narożnikach i na krawędziach. Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 37 BM polnisch_04.qxd 11 E 12.06.2006 11:12 Uhr Seite 42 Narzędzia ręczne Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa ■ Duża ilość wypadków podczas pracy na budowach związana jest z używaniem narzędzi ręcznych. ■ Należy przestrzegać w szczególności następujących wskazówek dot. bezpieczeństwa: ■ Należy używać wyłącznie narzędzi dobrej jakości. ■ Należy zakładać odpowiednie wyposażenie ochronne, takie jak okulary i rękawice. ■ Nie należy nigdy wkładać odkrytego narzędzia do kieszeni ubrania. Do noszenia narzędzi przy sobie służy specjalny pas. ■ Narzędzia zakończone ostrą końcówką i posiadające ostr ze należy przechowywać odpowiednio zabezpieczone. ■ Podczas pracy z wykorzystanie narzędzi ręcznych obowiązuje zachowanie porządku w miejscu pracy. ■ Pęknięty trzonek należy wymienić na nowy. ■ Uchwyt nie może być zabrudzony olejem i smarem. Siekiera ■ W czasie transportu i przechowywania należy osłaniać ostrze. ■ Należy zwracać uwagę na prawidłowy stan techniczny. ■ Obszar pracy musi być odkryty i łatwo dostępny. ■ Luźny trzonek należy unieruchomić (przy użyciu klina). ■ Wyprofilowanie trzonka powinno zapewniać wy godny chwyt. Młotek/pobijak 38 ■ Wyprofilowanie trzonka powinno zapewniać wygodny chwyt. ■ Nie należy uderzać młotkiem w utwardzone powierzch nie (zagrożenie odłamkami). ■ Luźny trzonek należy unieruchomić (przy użyciu klina). ■ Przy robieniu zamachu/przybijaniu zwracać uwagę na możliwe przeszkody/inne osoby. ■ Pęknięty trzonek należy wymienić na nowy. ■ Młotek nie może być zabrudzony olejem i smarem. Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 BM polnisch_04.qxd 12.06.2006 11:12 Uhr Seite 43 Narzędzia ręczne E 11.1 Dłuto ■ Zakładać rękawice i okulary ochronne. ■ W razie konieczności używać osłony dłoni. ■ Zadziory na końcówce dłuta należy usunąć (niebezpiec zeństwo odłamków). „Tu nie powinna rosnąć broda”. Śrubokręt ■ Końcówka śrubokrętu musi być dobrana odpowiednio do szerokości i grubości rowka we łbie wkrętu. ■ Podczas prac elektrycznych należy używać wyłącznie śrubokrętów z izolacją trzonka i posiadających odpo wiednie oznaczenie. ■ Podczas dociskania śrubokrętu do wkrętu, ostrze trzy mać od ciała. ■ Śrubokrętu nie można używać jako dłuta. Klucz do śrub ■ Szerokość klucza musi pasować do śruby. ■ Nie należy przedłużać uchwytu klucza. ■ Klucze do śrub posiadające zużyte lub zdeformowane krawędzie należy wymienić. ■ Obcęgi nie zastąpią klucza do śrub. Bezpieczeństwo na budowie wydanie 2002 39 ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ zgłasza? jest poszkodowanych? są obrażenia? się stało? zdarzył się wypadek? Poczekać na potwierdzenie i podać numer do oddzwonienia! Gdzie Co Jakie Ilu Kto Podać krótko i precyzyjnie: Straż Pożarna 122 Pogotowie Ratunkowe 144 najbliższy lekarz:................ Telefonicznie lub drogą radiową poszkodowanego ■ zabezpieczyć ■ bezpiecznie ułożyć ■ uspokoić ■ przygotować do transportu Zapewnić swobodny dojazd służbom rarunkowym (pomocy medycznej) Udzielić pierwszej ▼ POMÓC Każdy wypadek – powiadomić kierownictwo firmy! Każdy wypadek w pracy lub na drodze – zgłosić w przeciągu 5 dni wraz z opisem wypadku do AUVA! Ciężki lub śmiertelny wypadek – natychmiastowe zgłoszenie do Państwowej Inspekcji Pracy! ................. podeprzeć grunt zabezpieczyć elementy budowy odłączyć maszyny wyłączyć prąd przystąpić do gaszenia pożaru odłączyć przewody (oświetlenie, chorągiewki, sygnały) Odgrodzić miejsce wypadku ▼ ➧ ▼ ZGŁOSIĆ ➧ 11:12 Uhr HUB - 151 - 0602 ➧ ZABEZPIECZYĆ/OSTRZEC Zachowaj spokój i rozwagę! Wypadek – co robić? Wyjąć i zawiesić nad telefonem! 12.06.2006 ▼▼▼ BM polnisch_04.qxd Seite 44 BM polnisch_04.qxd 12.06.2006 11:12 Uhr Seite 45 W naszej firmie, na naszej budowie są Tę stronę po wypełnieniu zawiesić przy zestawie do pierwszej pomocy medycznej. Odpowiedzialni za pierwszą pomoc Osoba odpowiedzialna za bezpieczeństwo Obsługa Medycyna pracy Bezpieczeństwo Pozostałe HUB - 150 - 0602 BM polnisch_04.qxd 12.06.2006 11:11 Uhr Seite 2 Porady i pomoc Allgemeine Unfallversicherungsanstalt (AUVA) www.auva.at Szpital (Unfallkrankenhaus) Centrum rehabilitacji (Rehabilitationszentrum) Klosterneuburg Weißer Hof Przedstawicielstwo na land (Landesstelle) Przedstawicielstwo w terenie (Außenstelle) Wien 20 Przedstawicielstwo główne (Hauptstelle) Linz Wien 12 St. Pölten Kalwang Salzburg Dornbirn Oberwart Bad Häring Innsbruck Graz Klagenfurt Tobelbad 2 Przedstawicielstwo główne WIEDEŃ Adalbert-Stifter-Straße 65, 1200 Wien Tel 01/331 11–0 Przedstawicielstwo na land GRAZ Göstinger Straße 26, 8021 Graz Tel 0316/505–0 Przedstawicielstwo na land WIEDEŃ Webergasse 4, 1203 Wien Tel 01/331 33–0 Przedstawicielstwo w terenie KLAGENFURT Waidmannsdorfer Str. 35, 9021 Klagenfurt Tel 0463/58 90–0 Przedstawicielstwo w terenie ST. POLTEN Wiener Straße 54, 3100 St. Pölten Tel 02742/25 89 50–0 Przedstawicielstwo na land SALZBURG Dr.-Franz-Rehrl-Platz 5, 5010 Salzburg Tel 0662/21 20–0 Przedstawicielstwo w terenie OBERWART Hauptplatz 11, 7400 Oberwart Tel 03352/353 56–0 Przedstawicielstwo w terenie INSBRUK Meinhardstraße 5a, 6020 Innsbruck Tel 0512/520 55–0 Przedstawicielstwo na land LINZ Garnisonstraße 5, 4020 Linz Tel 0732/2333–0 Przedstawicielstwo w terenie DORNBIRN Eisengasse 12, 6850 Dornbirn Tel 05572/269 42–0