peryskop - eksperci.kj.org.pl

PERYSKOP
Energy Information Administration: Profil energetyczny Chin
Chiny są najbardziej zaludnionym krajem na świecie. Konsumują także najwięcej energii, a
zapotrzebowanie na nią będzie tam konsekwentnie rosło. To z kolei przełoży się na sytuację na
światowym rynku energii.
Wojciech Jakóbik
U.S. Energy Information Administration zebrała
Morzem Południowochińskim, wokół którego
dane na temat profilu energetycznego Chin.
toczą
Chiny konsumują energię w 70 procentach
Wietnamczykami i innymi nacjami roszczącymi
pochodzącą z węgla, w 19 procentach z ropy
sobie prawo do tamtejszych wód. W ramach
naftowej, w 6 procentach z energii wodnej
organizacji
(kluczowy
Trzech
opisującą sposób pokojowego rozstrzygnięcia
Przełomów), w 4 procentach z gazu. Marginalne
sporów o te obszary, jednakże nie jest to
znaczenie ma energia atomowa i odnawialne
wystarczająca
źródła energii (odpowiednio 1 i 0,3 procent).
rozwiązania
udział
ma
tutaj
Tama
się
spory
pomiędzy
ASEAN
sygnowano
gwarancja
problemu.
Chińczykami,
deklarację
pokojowego
Przeciwnie,
napięcie
systematycznie rośnie.
Ropa
Chińczycy szukają także ropy na Bliskim
Chiny
są
największym
po
Stanach
Wschodzie, w obu Amerykach, Afryce i Azji.
importerem
ropy
naftowej.
Samo NOC wydało w 2011 roku na zamorskie
Sprowadzają około 5,5 miliona baryłek dziennie.
inwestycje 18 miliardów USD. Pekin importuje
Narodowe firmy petrochemiczne to Sinopec,
ropę z Arabii Saudyjskiej, Angoli, Iranu, Rosji,
NOC, CNPC i CNOOC. Ceny tego surowca są
Omanu, Iraku, Sudanu, Wenezueli, Kazachstanu,
ściśle regulowane, choć rząd podjął już pewne
Kuwejtu, Zjednoczonych Emiratów Arabskich,
działania na
Brazylii i Kongo oraz od kilku mniejszych
Zjednoczonych
posiadają
rzecz
własne
ich
czarnego
Chiny
–
dostawców. Transport surowca odbywa się za
największe w regionie Sinkiang, w którym
pomocą naziemnych rurociągów przebiegających
aktywnie
muzułmańscy.
przez Sinkjang, łączących Chiny z Kazachstanem
Duże zasoby ropy mogą znajdować się pod
oraz wschodnią Rosją, a także szlaków morskich
działają
złoża
uwolnienia.
separatyści
oleju
1
PERYSKOP
wytyczonych z Bliskiego Wschodu przez Ocean
wydobycia z tego rodzaju złóż. Największym
Indyjski i kolejne cieśniny aż do Państwa Środka.
gazociągiem, oddanym do użytku w 2004 roku
przez PetroChina, jest Gazociąg Zachód-Wschód
Gaz
ciągnący się od zasobów w zachodnich Chinach
do rynków we wschodniej części kraju. Jego
Zgodnie z informacjami OGJ Chiny posiadają
przepustowość
107 miliardów stóp sześciennych (3,03 mld m3)
sześciennych (12 mld m3) rocznie. Druga
możliwych
gazu
instalacja to Gazociąg Azji Centralnej (CAGP) o
ziemnego. Zapotrzebowanie na ten surowiec
przepustowości 1,4 biliona stóp sześciennych
niezmiennie rośnie, w zeszłej dekadzie potroiła
(0,03 bln m3) rocznie. Doprowadza on surowiec
się także jego konsumpcja. Gazem zajmują się
z Turkmenistanu, Uzbekistanu i Kazachstanu.
do
wydobycia
zasobów
to
430
miliardów
stóp
wspomniane Sinopec, CNPC oraz CNOOC.
Regulowane przez władzę ceny są dużo niższe od
Ponad połowa importu gazu ziemnego do Chin
rynkowych, jednak wprowadzenie pilotażowych
jest realizowana w formie skroplonej (LNG).
reform ma powiązać cenę surowca z ceną ropy
Zdolność regazyfikacyjna kraju wynosi 1000
naftowej.
w
miliardów stóp sześciennych (28,3 mld m3)
prowincjach Guangdong i Guangsi. Wydobycie
rocznie. Chińczycy sprowadzają LNG od 2006
krajowe ma miejsce w basenie Syczuańskim i w
roku, głównie poprzez CNOOC
Sinkjangu. Największe zasoby znajdują się w
Surowiec pochodzi z Indonezji, Malezji i
basenie
–
Australii. Część zasobów sprowadzane jest także
dowiedziono tam obecność rezerw w wysokości
z Kataru. Na terytorium Chin działa 5 terminali –
15 miliardów stóp sześciennych (0,4 mld m3)
Dapeng/Guangdong, Fujian, Szanghai, Dalian,
surowca.
Rudong/Jiangsu. W planach jest ich modernizacja
Takie
Ordos
programy
w
funkcjonują
prowincji
Chanqing
i CNPC.
i zwiększenie przepustowości, a także budowa 6
Według szacunków Chiny posiadają duże złoża
następnych. Prowadzone są również rozmowy i
gazu niekonwencjonalnego. Największe złoża
analizy dotyczące postawienia kolejnych czterech
gazu łupkowego znajdują się w basenach
obiektów.
Syczuanu i Tarimu. Wydobywana ilość surowca
ma sięgać 1,275 biliona stóp sześciennych (0,03
Węgiel
bln m3). Chińczycy podjęli starania o dostęp do
know-how
pozwalającego
na
rozpoczęcie
2
PERYSKOP
Chiny
są
największym
producentem
i
Komentarz
konsumentem węgla. Na kraj ten przypada
Rozwój
prawie połowa jego światowego zużycia. Chiny
przyspieszą nowe technologie, takie jak CCS i
posiadają trzecie na świecie rezerwy surowca w
szczelinowanie hydrauliczne. Specyfika reżimu
liczbie 128 miliardów ton, co jest równe 13
Państwa
procentom rezerw światowych. Konsumpcja
technologii oraz inwestycji z krajów zachodnich.
węgla,
Pomimo liberalizacji i otwarcia się na Zachód
który
służy
przede
wszystkim
do
energetyki
Środka
nadal
węglowej
utrudnia
i
jednak
doskwierają
gazowej
transfer
wytwarzania prądu i ogrzewania, stanowi 70
Chinom
procent całego zużycia energii w Chinach i
gospodarek planowych problemy z wydajnością
szybko rośnie. Obecnie jest trzy razy większa niż
w sektorze energetycznym, które utrudniają
w 2000 roku.
modernizację.
Sektor
traci
typowe
głównie
dla
na
centralizacji i nieefektywnym zarządzaniu.
Od 2009 roku Państwo Środka jest importerem
netto
surowca,
sprowadzanego
z
Napięcia polityczne w relacjach z sąsiadami
Indonezji i Australii. Import osiągnął poziom 240
utrudniają z kolei sięgnięcie po nowe zasoby
ton w 2011 roku. Na jego wzrost złożyły się
spod Morza Południowochińskiego. Apetyt Chin
wyższe koszty węgla rodzimego, problemy z jego
na energię wydaje się niezaspokojony. Sprawia
transportem,
z
on, że Pekin stale poszukuje nowych źródeł
państwowych regulacji oraz obawy o środowisko
surowców. Duża część importu odbywa się drogą
naturalne. Największym producentem węgla w
morską znajdującą się pod całkowitą kontrolą
Chinach jest odpowiedzialny za wydobycie 30
floty USA. To między innymi ta niedogodność
procent rodzimego surowca ShenhuaCoal. Jest to
strategiczna
jednocześnie największa firma górnicza na
rozwijania zdolności anti access/area denial.
świecie. Mniejsze kopalnie w Państwie Środka
Chodzi o środki odstraszania, takie jak łodzie
nie radzą sobie w warunkach rynkowych – są
patrolowe,
niedoinwestowane i dysponują przestarzałym
lotniskowcom,
sprzętem. Pekin planuje konsolidację sektora w
prymat Amerykanów na morzach chińskich, a
celu przyciągnięcia zagranicznych inwestorów,
docelowo zapewne zaprowadzić dominację sił
którzy
chińskich na Pacyfiku.
ograniczenia
mogliby
wyłożyć
głównie
wynikające
kapitał
na
jego
popycha
podwodne
które
Chiny
i
w
rakiety
mają
kierunku
przeciwko
zakwestionować
modernizację.
3
PERYSKOP
Aby uniezależnić się od dostaw morskich,
Chiny do rywala geopolitycznego – Rosji i
Chińczycy kładą także duży nacisk na rozwój
skazuje je na konflikt interesów na Pacyfiku z
infrastruktury
USA. Jeżeli Chińczycy zamierzają zrealizować
lądowej
–
zwiększania
przepustowości istniejących i budowania nowych
śmiałe
cele,
jakie
rurociągów sprowadzających surowiec z północy
gospodarką,
i zachodu. A zatem potrzeby chińskiej energetyki
energetycznym, by zapewnić paliwo napędowe
w dużym stopniu definiują politykę zagraniczną
dla „Pokojowego Wzrostu”.
muszą
stawiają
sprostać
przed
swoją
wyzwaniom
tego państwa. To m.in. kwestia energetyki zbliża
Klub Jagielloński to jedna z najstarszych w Polsce organizacji pozarządowych. Stowarzyszenie od ponad 20 lat
aktywne działa w przestrzeni publicznej zarówno na szczeblu lokalnym, jak i ogólnopolskim. Ambicją Klubu jest m.in.
merytoryczny wkład do debaty publicznej i tym samym profesjonalizacja polityki poprzez dostarczanie idei i wiedzy.
Dlatego jednym z trzech filarów aktywności naszego stowarzyszenia jest działalność ekspercka, która koncentruje
się na badaniach naukowych w ważnych obszarach życia publicznego. Mamy w swoim dorobku znaczące raporty,
analizy oraz projekty badawcze w obszarze stosunków międzynarodowych, polityki zagranicznej, samorządu
terytorialnego, rozwoju regionalnego, ekonomii oraz zagadnień ustrojowych.
Zespół Ekspertów Klubu Jagiellońskiego powstał w 2012 roku jako eksperckie zaplecze stowarzyszenia. Jest to
instytucja typu think-tank, która prowadzi działalność badawczą i naukową. W jej skład wchodzą przede wszystkim
pracownicy naukowi Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, a także
pracownicy administracji publicznej, mający doświadczenie w realizacji projektów badawczych. Eksperci są
jednocześnie szefami katedr tematycznych w Klubie Jagiellońskim, które mają charakter edukacyjno-formacyjny.
Pełnią więc funkcję dydaktyczną stanowiąc bezpośrednie wsparcie dla członków Klubu Jagiellońskiego – głównie
studentów i doktorantów.
4