ergonomia w ochronie rąk – jak dobierać rękawice
Transkrypt
ergonomia w ochronie rąk – jak dobierać rękawice
0 3 /2 0 1 4 NOWOCZESNY MAGAZYN DLA SPECJALISTÓW DS. BHP WYWIAD KATARZYNA PUDLIK, DYREKTOR BIURA BHP, OCHRONY PPOŻ W POCZCIE POLSKIEJ SA: BHP W TROSCE O PRACOWNIKÓW STR. 11 WARUNKI PRACY RAŻĄCE NIEDBALSTWO PRACOWNIKA OBCIĄŻA PRACODAWCĘ STR. 21 Najnowsze trendy bhp na rynku ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ Dobre praktyki bhp ODIEŻ OCHRONNA POWINNA BYĆ WYGODNA STR. 25 PRACA NA WYSOKOŚCIACH MIĘDZY KOMFORTEM A BEZPIECZEŃSTWEM PRACY STR. 28 Aspekty prawne bhp CENA: 32,35 (w tym 8% vat) zł DOBRE PRAKTYKI O BEZPIECZEŃSTWIE NA SPORTOWO STR. 38 normabhp.wip.pl/lista-wydan ATN19_okladka.indd 1 ATN 19 TEMAT NUMERU ERGONOMIA W OCHRONIE RĄK – JAK DOBIERAĆ RĘKAWICE 14-05-26 19:31 na budowie ▶ dowiesz się jak bezpiecznie organizować stanowiska pracy na budowie zgodnie z prze pisami i zasadami bezpieczeń stwa i higieny pracy Skontaktuj się z naszym Cetrum bs ugi lienta i zamów już dzi : ▶ przeczytasz o zagospodarowa niu terenu budowy tele on aks 0 0 e-mail cok wip.pl ▶ zdobędziesz wiedzę dotyczącą koordynacji na budowie ▶ dowiesz się o wymaganiach kwalifikacyjnych dotyczących obsługi maszyn i urządzeń technicznych. 4 esteśmy do wojej dyspozycji od poniedziałku do piątku w godzinach 00 00 zł netto S N iczba stron 0 ena 4 zł netto siążka przedstawia wszelkie nieprawidłowości zagrożenia związane z pracami na budowie a także bezpieczne metody ich wykonywania. est doskonałym ródłem informacji wskazówek gotowych rozwiązań jak bezpiecz nie organizować stanowiska pracy na budowie zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy. siążka jest również bazą wiedzy którą można wykorzystać w czasie prowadzenia szkoleń stanowiskowych bhp na budowie. ATN19_okladka.indd 2 3x w tygodniu ważne in ormacje z zakresu bezpiecze stwa i higieny pracy ezp atny newsletter dla Ciebie 14-05-26 19:31 3/2014 NORMA OCHRONA BHP OD SP S D KCJ J redaktor prowadzący Zachęcam również do przeczytania ematu numeru str. , poświęconego właściwemu doborowi rękawic ochronnych. Jak się okazuje, te środki ochrony indywidualnej można dobierać pod kątem rozmiaru ręki czy kształtu palców. Mogą być również dostosowane do indywidualnych możliwości i ogranicze , np. leworęczności czy niepełnosprawności. rgonomia w ochronie rąk stała się faktem i warto korzystać z tych dobrodziejstw, które niewątpliwie przyczyniają się do stworzenia wygodnych i komfortowych warunków pracy. W dziale Dobre praktyki str. prezentujemy ciekawe rozwiązania z zakresu bhp w przedsiębiorstwach. W tym numerze opisujemy niestandardowe działania związane z organizacją wewnątrzzakładowego ruchu transportowego, w którym zastosowano bezpieczne bariery umożliwiające oddzielenie ruchu pieszych i wózków widłowych. nteresujące są również rozwiązania polegające na zaangażowaniu kierownictwa i pracowników w programy na rzecz bhp, np. Przywództwo w Zakresie ezpiecze stwa Pracy. PS Zachęcam do przesyłania propozycji tematów, którymi moglibyśmy się zająć na łamach kolejnych wyda naszego czasopisma. Można również dzielić się swoimi doświadczeniami, przemyśleniami i zdarzeniami z własnej praktyki. Wystarczy do nas napisać orma P wip.pl. REDAKTOR PROWADZĄCY: Anna Rubinkowska MENEDŻER PRODUKTU: Rafał Kępka KIEROWNIK GRUPY WYDAWNICZEJ: Agnieszka Konopacka-Kuramochi KOORDYNATOR PRODUKCJI: Katarzyna Kopeć SKŁAD I ŁAMANIE: Dariusz Ziach DRUK: MDruk ISSN: 2084-2848 ZDJĘCIA W NUMERZE POCHODZĄ Z: www.istockphoto.com, www.shutterstock.com, www.fotolia.com Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. 03-918 Warszawa, ul. Łotewska 9a Tel.: 22 518 29 29, faks: 22 617 60 10, e-mail: [email protected] NIP: 526-19-92-256, Numer KRS: 0000098264 – Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy Wysokość kapitału zakładowego: 200.000 zł Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. Warszawa 2014 „NORMAbhp.pl” wraz z przysługującymi Czytelnikom innymi elementami dostępnymi w subskrypcji (e-letter, strona WWW i inne) chronione są prawem autorskim. Przedruk materiałów opublikowanych w „NORMAbhp.pl” oraz w innych dostępnych elementach subskrypcji – bez zgody wydawcy – jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. Publikacja „NORMAbhp.pl” została przygotowana z zachowaniem najwyższej staranności i wykorzystaniem wysokich kwalifikacji, wiedzy i doświadczenia autorów oraz konsultantów. Zaproponowane w publikacji „NORMAbhp.pl” oraz w innych dostępnych elementach subskrypcji wskazówki, porady i interpretacje nie mają charakteru porady prawnej. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w publikacji „NORMAbhp.pl” lub w innych dostępnych elementach subskrypcji wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przykładów. Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczonej reklamy; ma prawo odmówić zamieszczenia reklamy, jeżeli jej treść lub forma są sprzeczne z linią programową bądź charakterem publikacji oraz interesem Wydawnictwa Wiedza i Praktyka. INFORMACJE O PRENUMERACIE: tel.: 22 518 29 29 e-mail: [email protected] BIURO REKLAMY: Agnieszka Zduńczyk – tel.: 660 404 122, e-mail: [email protected] 01 SPIS_TRESCI_atn19.indd 3 C Wywiad STR. 11 Warunki pracy STR. 13 Ocena ryzyka zawodowego STR. 24 Środki ochrony indywidualnej STR. 25 » Bhp w trosce o pracowników ednym z istotnych stymulatorów poprawy warunków pracy w rmie może być rozszerzenie analiz ekonomicznych o elementy, które umożliwią ocenę opłacalności nakładów ponoszonych na zapewnienie bezpiecze stwa i ochrony zdrowia pracowników. Jakie korzyści daje podejmowanie takich działa , piszemy w artykule pt. Prowadzenie analiz to długoterminowa inwestycja zamieszczonym na str. 1 . ANNA RUBINKOWSKA bhp.pl analiz to długoterminowa » Prowadzenie inwestycja » Półki siatkowe zwiększą bezpieczeństwo » Walka ze stresem w strategiach bhp niebezpieczne trzeba odpowiednio » Materiały przechowywać niedbalstwo pracownika obciąża » Rażące pracodawcę » Ocenę ryzyka zawodowego trzeba aktualizować » nie trzeba zapewniać odzieży » Zleceniobiorcy roboczej Odzież ochronna powinna być wygodna Praca na wysokościach STR. 28 » Między komfortem a bezpieczeństwem pracy Rozwój osobisty/ /szkolenie STR. 30 » Szkolenia bhp mają zmieniać postawy i zachowania Dobre praktyki STR. 33 Pierwsza pomoc STR. 41 » Bezpieczeństwo to dynamiczny proces » Lider dba o bhp » O bezpieczeństwie na sportowo » Kurs udzielania pierwszej pomocy – część 11 TEMAT NUMERU Ergonomia w ochronie rąk Jak właściwie dobrać rękawice i obuwie do zagrożeń – test wiedzy STR. 4 STR. 11 Dla pierwszych trzech Czytelników, którzy poprawnie wypełnią test, czeka nagroda – książka „Ochrona ppoż. w praktyce” NORMA 3/2014 3 14-05-26 19:20 TEMAT NUMERU Ergonomia w ochronie rąk Jak dobierać rękawice Jednym z działań na rzecz poprawy warunków bezpieczeństwa pracy jest stosowanie rękawic dobranych pod względem ochronnym oraz ergonomicznym. 4 NORMA 3/2014 02 Temat Numeru.indd 4 14-05-26 19:11 O d kilku lat można zaobserwować wzrost zainteresowania ergonomią w różnych dziedzinach życia. ieustannie jesteśmy zasypywani ofertami ergonomicznych produktów, zarówno codziennego użytku, jak i specjalistycznych. Dziś już nikogo nie dziwi ergonomiczny fotel, komputerowa klawiatura, kuchnia czy butelka wody mineralnej. Produkt z etykietą ergonomiczny informuje nas, że jest dostosowany do naszych indywidualnych potrzeb i oczekiwa . Pojęcie ergonomii ma swoją historię. Po raz pierwszy terminu tego użył Polak Wojciech ogumił Jastrzębowski w 1 roku w rozprawie ys ergonomji czyli nauki o pracy, opartej na prawach zaczerpniętych z auki Przyrody . rgonomia dąży obecnie do optymalnego przystosowania stanowisk, procesów i środowiska pracy do możliwości psychofizycznych człowieka, tak aby nie tylko uchronić jego życie i zdrowie, lecz także dać mu możliwość jak najpełniejszego rozwoju osobowości. Centralnym elementem zainteresowa ergonomii jest zawsze człowiek i troska o jego różnorodne potrzeby, również w zakresie stworzenia wygodnych i komfortowych warunków podczas wykonywania obowiązków zawodowych. rgonomia wkroczyła także w sferę projektowania środków ochrony indywidualnej. ERGONOMICZNA RĘKAWICA OCHRONNA Czym powinna charakteryzować się ergonomiczna rękawica ochronna Wyrób, który ma spełniać zasady ergonomii, powinien być dostosowany do zznaszej indywidualnej fizycznej budowy rozmiar i kształt ręki, palców , zzrodzaju wykonywanych czynności praca małych ruchów palców lub większych ruchów ramion i dłoni , zzindywidualnych możliwości i ogranicze np. leworęczność czy niepełnosprawność . Powinien też zzzapewniać ochronę i minimalizować negatywne skutki oddziaływania czynników szkodliwych i niebezpiecznych np. choroby, zmęczenie mięśni, urazy , zzmieć dobry wpływ na nasze samopoczucie zapewniać pozytywne wrażenia estetyczne , zzwpływać na nasze dobre nastawienie oraz dawać satysfakcję z użytkowania ochron. lustracją tej definicji może być rękawica ochronna zaprojektowana do prac w laboratorium chemicznym do kontaktu z kwasem siarkowym, która nie spełni swojej funkcji, jeśli zostanie przeniesiona na stanowisko pracy, na którym pracownik ma kontakt z olejem mineralnym. a sama rękawica, mimo swojego przeznaczenia, może okazać się Rysunek 1. Moletowanie powierzchni rękawic ochronnych, czyli nanoszenie fakturalnego wzoru, ułatwia sprawność manualną, np. chwytanie śliskiego i gładkiego szkła laboratoryjnego. Źródło: CIOP-PIB Napisz nam, o czym chciałbyś przeczytać: [email protected] 02 Temat Numeru.indd 5 NORMA 3/2014 5 14-05-26 19:11 TEMAT NUMERU również zupełnie nieprzydatna dla innych pracowników z tego samego laboratorium, jeśli w znaczny sposób różnią się budową fizyczną ręki. włókien elastomerowych, w kierunku pionowym i poziomym, umożliwia indywidualne dopasowanie rękawicy. DOPASOWANIE RĘKAWIC Prawidłowe dopasowanie rękawic jest kwestią niezwykle istotną. ękawice, które są zbyt małe, mogą ograniczać małe i duże ruchy ko czyny górnej oraz upośledzać przepływ krwi, co może prowadzić do skurczów, zmęczenia oraz nadmiernego pocenia dłoni. Z kolei rękawice zbyt duże mogą zmniejszać zręczność pracownika, co może prowadzić do nadmiernego wysiłku kompensacyjnego oraz stanowić zagrożenie dla bezpiecze stwa osób pracujących w pobliżu urządze z ruchomymi elementami lub punktami zaciskowymi. Komfortowa rękawica ochronna powinna zapewniać pracownikowi wygodne i bezpieczne wykonywanie pracy. Dodatkowo powinna być funkcjonalna, lekka, wykonana z dobrych materiałów oraz wyposażona w dodatkowe usprawnienia pomagające stosować produkty w bardzo konkretnych sytuacjach, np. umieszczenie moletowanej powierzchni, czyli fakturalnego wzoru występującego na czubkach palców w rękawicach do pracy w laboratorium chemicznym ułatwia chwytanie śliskiego i gładkiego szkła laboratoryjnego rysunek 1 . Duży wpływ na rosnące wymagania w zakresie ergonomii i wygody użytkowania rękawic ochronnych miały zachodzące Rysunek 2. Rękawice chroniące przed zagrożeniami mechanicznymi w ostatnich latach zmiany w stylu życia oraz coraz intensywniejsza wzorowane na nowoczesnym modelu rękawic sportowych, posiadające aktywność zawodowa użytkowników środków ochrony indywidualnej. ergonomiczny chwyt dzięki precyzyjnemu dopracowaniu konstrukcji modelu w strefie palców i nadgarstka Źródło: CIOP-PIB NOWOCZESNE WZORNICTWO I TECHNOLOGIE Popularność nowoczesnych rękawic sportowych np. do sportów walki, sportów wodnych, narciarskich, rowerowych, wspinaczkowych itp. spowodowała, że użytkownicy zaczęli odczuwać potrzebę RODZAJE MATERIAŁÓW komfortu także w odniesieniu do ochrony rąk na stanowiskach ękawice ochronne charakteryzują się różnym stopniem ochrony pracy. przed czynnikami niebezpiecznymi i szkodliwymi oraz różnym komntensywny rozwój technologii wytwarzania materiałów i doskofortem użytkowania, który uzależniony jest od konstrukcji i materiałów, nalenie konstrukcji, mające swój początek w wyrobach sportowych, z których jest ona wykonana. Z kolei rodzaj materiału uzależniony jest pozwoliły na wprowadzenie wielu ciekawych pod względem ergood zastosowanego surowca/włókna, przędzy, splotu i konstrukcji nomicznym rozwiąza do produkcji tych ochron. tkaniny/dzianiny, wyko czenia chemicznego/apretury itp. Oferta rękawic ochronnych wykazuje silne zależności z wzornicObecnie w ochronach rąk można znaleźć wszystkie nowoczesne twem i technologiami wytwarzania rękawic sportowych. włókna, od węglowych i aramidowych, po niekonwencjonalne konPrzykładem może być ergonomiczna rękawica ochronna przeznastrukcje tekstylne zawierające membrany czy trójwymiarowe dzianiny czona do prac w narażeniu na czynniki mechaniczne, na otwartej D – jeszcze kilkanaście lat temu zarezerwowane dla wojska, budowprzestrzeni o dobrych właściwościach termicznych i hydrofobonictwa i przemysłu . eby wytworzyć spektrum rękawic ochronwych. Cechą przybliżającą, pod względem wzorniczym, do wyrobu nych do różnych aplikacji, stosowane są liczne techniki i technologie sportowego jest ergonomiczny chwyt, dzięki precyzyjnemu doprawłókiennicze, które znacznie zmieniły i poprawiły właściwości tych cowaniu konstrukcji modelu w strefie palców i nadgarstka oraz wyrobów. zastosowaniu różnych pod względem wytrzymałościowym Spośród włókien najbardziej znane są zastosowania modyfikacji i higroskopijnym materiałów w części dłoniowej rysunek . włókien syntetycznych poliestrowych i poliamidowych. Są one bardzo Konstrukcja rękawicy wzorowana jest na nowoczesnym modelu wytrzymałe na rozciąganie, mają dużą odporność na tarcie, dobrą rękawic do wspinaczki górskiej i zawiera wkład z membrany P sprężystość oraz są łatwe w konserwacji. Stosowane włókna posiadaw warstwie wewnętrznej, zapewniając nieprzemakalność ją specjalne właściwości – to włókna high-tech oparte niejednokroti oddychalność oraz aktywne ocieplenie w części wierzchniej nie na zastosowaniu nowych technologii włókienniczych. i dłoniowej, gwarantujące dobrą izolację termiczną, niepogarszająależy podkreślić, że są także surowcem przyjaznym człowiekowi ce sprawności manualnej. Mankiet w nadgarstku z dodatkiem i środowisku. Co prawda dobrze pamiętane hity sprzed lat – stilony, 6 NORMA 3/2014 02 Temat Numeru.indd 6 14-05-26 19:11 elastile i bistory – spowija już zasłona niepamięci, ale nie zapominajmy, że to przodkowie współczesnych Polarteców, Cordury i Ke laru. Współczesne generacje włókien poliamidowych są wszechobecne w rękawicach ochronnych rysunek . Przykładem jest Cordura i Ke lar, które wykonały ogromny skok od zastosowa przemysłowych do wyrobów sportowych i ochronnych. Cordura zapewnia ochronę przed zagrożeniami mechanicznymi ochrona przed przecięciem, rozerwaniem , a Ke lar pięć razy mocniejszy niż stal zapewnia odporność nie tylko mechaniczną ochrona przed przecięciami , ale także termiczną. W ochronach rąk odnaleźć można innowacje z dziedziny tekstyliów na płaszczyźnie od nano- i biotechnologii, ulepszonych właściwości i nowych funkcji włókien, nowych zabiegów wyko czalniczych po włączanie aktywnych elementów do tekstyliów. nnowacje motorem zmian – tak brzmiało nie tak dawno hasło dla tekstyliów stosowanych w ochronie człowieka ogłoszone przez czasopismo uture Materials . Produkowane są np. rękawice ochronne z włókna poliestrowego otrzymywanego z recyklingu butelek P . Spośród nowości znane są nowe włókna teflonowe, m.in. do wytwarzania rękawic ochronnych, chroniących przed wysoką temperaturą i płynnymi metalami, lub włókna z komponentami antybakteryjnymi, jak np. włókna poliestrowe z cynkiem, srebrem czy miedzią. Stosowane są także tekstylia anty U , które skutecznie filtrują szkodliwe promieniowanie słoneczne, np. w rękawicach ochronnych używanych na otwartej przestrzeni. Są to włókna lub tkaniny wzbogacone cząstkami ceramiki, które zabezpieczają skórę, podobnie jak krem przeciwsłoneczny o faktorze . Do niedawna tekstylia o takich właściwościach zarezerwowane były głównie dla wyrobów sportowych, sanitarnych i medycznych. Z kolei syntetyczny kauczuk neoprenowy o doskonałej izolacyjności cieplnej ze względu na porowatą strukturę, który sprawdził się w strojach dla nurków, dziś wykorzystywany jest w produkcji rękawic ochronnych skutecznie chroniących przed przenikaniem substancji chemicznych, np. olejów mineralnych. echnologia termoregulująca Outlast, stworzona pierwotnie dla S , dziś stosowana jest w wyrobach ochronnych – odzieży, obuwiu i rękawicach ochronnych. We włóknach umieszczone są miliony mikroskopijnych kuleczek wosku, które pod wpływem ciepła topią się, pochłaniając ciepło oddawane przez człowieka, a w zimnie przeciwnie – krystalizują się, oddając wyzwalaną wtedy energię w postaci ciepła. Włókna przewodzące posiadają ogromny potencjał zastosowa w tekstyliach ochronnych. Powlekane różnymi związkami przewodzącymi węglem, stalą, niklem lub srebrem włókna te mogą pełnić funkcję ścieżek przenoszących informację elektroniczną. Z kolei za sprawą nowoczesnych rozciągliwych włókien elastomerowych rękawice ochronne stały się bardziej elastyczne i ergonomicznie dopasowujące się do kształtów ręki. WŁAŚCIWOŚCI ANTYPOŚLIZGOWE adania naukowe wskazują, że konstrukcja wyrobu wykonana z odpowiednich materiałów może warunkować zmniejszenie wypadków przy pracy i urazów ko czyn górnych. Jednym z popularnych ergonomicznych rozwiąza , zastosowanych w rękawicach ochronnych, jest nadawanie właściwości antypoślizgowych przez moletowanie Rysunek 3. Rękawice chroniące przed przecięciami, z dzianiny z przędz z włókien poliamidowych, powleczone częściowo kauczukiem nitrylowym, z długim mankietem z dodatkiem włókien elastomerowych zapewniających ergonomiczne dopasowanie Źródło: CIOP-PIB Napisz nam, o czym chciałbyś przeczytać: [email protected] 02 Temat Numeru.indd 7 NORMA 3/2014 7 14-05-26 19:11 TEMAT NUMERU Rysunek 4. Rękawica z właściwościami antypoślizgowymi uzyskanymi poprzez pokrycie powierzchni drobnymi wypukłościami o różnej strukturze i kształcie, ułatwiającymi chwytanie gładkich i drobnych elementów Źródło: CIOP-PIB powierzchni po stronie dłoniowej. Jest to fakturowanie powierzchni lub pokrywanie drobnymi wypukłościami o różnej strukturze rysunek . Moletowanie zmniejsza poślizg rękawicy i ułatwia chwytanie gładkich, śliskich czy mokrych przedmiotów. nnym przykładem mogą być rękawice wielofunkcyjne przeznaczone do kilku zada jednocześnie, np. stosowane podczas obsługi narzędzia do cięcia stali z ostrymi krawędziami i wkręcania zaoliwionych elementów. W takiej sytuacji ochronę powinny zapewniać rękawice wykonane z materiałów odpornych na przecięcie z przędz wytrzymałościowych, od których wymagana będzie dodatkowo elastyczność, aby zapewnić zręczność i wrażliwość dotykową, potrzebną do manipulowania małymi nakrętkami, śrubami, podkładkami podczas ich wkręcania w blachę. Ponieważ drobne elementy mogą być pokryte cienką warstwą oleju, materiały powinny mieć, oprócz odporności na przecięcie i wysokiej elastyczności, również właściwości oleofobowe i antypoślizgowe. Wszechobecna moda na zdrowie, ochronę, bezpiecze stwo i dobre samopoczucie zmienia tradycyjne znaczenie ochron rąk, a to, co jeszcze niedawno uważano za wytwory technologicznej fantazji, staje się rzeczywistością. Dzisiaj w sprzedaży są już wyroby zmieniające kolor i sygnalizujące o zagrożeniu, dopasowujące się do kształtu ręki czy aktywnie ogrzewające. Mimo że wymienione właściwości brzmią jak science fiction, to stanowią przedsmak tego, co już jest na rynku, i tego, co przechodzi testy badawcze. Zaledwie kilka lat temu opisywane technologie bliskie były bardziej fantastyce naukowej, ale dziś powoli stają się naukowym faktem. Wynika to z tego, że pracodawcy coraz bardziej chcą dbać o zdrowie pracowników, a rozwój nowych technologii sprzyja tej tendencji. WAŻNE Rękawice ochronne stają się coraz bardziej zaawansowane technologicznie, a przez to bardziej ergonomiczne w użytkowaniu, wielofunkcyjne i zapewniające ochronę na coraz wyższym poziomie. Emilia Irzmańska Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy rtykuł został opracowany na podstawie wyników etapu programu wieloletniego Poprawa bezpiecze stwa i warunków pracy , inansowanego w latach 201 201 ze środków inisterstwa auki i zkolnictwa Wyższego arodowego Centrum ada i Rozwoju w zakresie bada naukowych i prac rozwojowych. Koordynatorem programu był Centralny nstytut chrony Pracy Pa stwowy nstytut adawczy. W artykule zamieszczono otogra ie rękawic ochronnych ródło własne z najnowszej kolekcji irmy oneywell Personal Protecti e E uipment Catalogue 201 201 . 8 NORMA 3/2014 02 Temat Numeru.indd 8 14-05-26 19:11 Jak właściwie dobrać rękawice i obuwie do zagroże – test wiedzy Zachęcamy Państwa do wypełnienia testu wiedzy z zakresu doboru rękawic i obuwia. Część pytań to pytania zamknięte, w których należy wskazać jedną lub więcej poprawnych odpowiedzi. Pozostałe to pytania otwarte. Odpowiedzi proszę przesyłać na adres e-mail: [email protected]. Rozwiązanie testu zamieścimy w następnym numerze magazynu. Dla pierwszych trzech Czytelników, którzy poprawnie wypełnią test, przewidzieliśmy nagrodę – książkę „Ochrona ppoż. w praktyce”. Proponujemy Pa stwu sprawdzian wiedzy z zakresu doboru rękawic i obuwia. Część pyta to pytania zamknięte, w których należy wskazać jedną lub więcej poprawnych odpowiedzi. Pozostałe to pytania otwarte. Odpowiedzi do testu zamieszczamy na stronie www.normabhp.wip.pl w iście wyda . est wraz z odpowiedziami jest dostępny po zalogowaniu. . Jakie informacje na temat właściwości ochronnych można odczytać z informacji zamieszczonych w znakowaniu rękawic, na podanych przykładach a -1 wielkość CZĘŚĆ I. DOBÓR RĘKAWIC OCHRONNYCH 1. Które z poniższych aspektów należy uwzględnić przy doborze rękawic ochronnych do zagroże na stanowisku pracy a spełnienie zasadniczych wymaga dyrektywy / / W i oznakowanie C umieszczone na wyrobie, b zapewnienie właściwości ochronnych w zakresie zagroże zidentyfikowanych na danym stanowisku pracy, c indywidualne preferencje pracownika – użytkownika rękawic np. występowanie reakcji alergicznych na konkretny czynnik chemiczny, który może znajdować się w materiale rękawic, leworęczność, niestandardowe wymiary rąk itp. , d wszystkie wymienione aspekty. . Które z przedstawionych rękawic mogą być odpowiednie do ochrony rąk przed chemikaliami mając na uwadze konstrukcję rękawic i dlaczego K b -1 1 1 c wielkość 1 K wielkość 1 źródło: PN-EN 420+A1:2012, PN-EN 374-1:2005 a b źródło: CIOP-PIB c d Napisz nam, o czym chciałbyś przeczytać: [email protected] 02 Temat Numeru.indd 9 . Czy do prac z nożami ręcznymi odpowiednie są rękawice chroniące przed przecięciami ocenione zgodnie z ormą a jeżeli odporność rękawic na przecięcie została oceniona tylko przy zastosowaniu metody badania według ormy , NORMA 3/2014 9 14-05-26 19:11 TEMAT NUMERU to takie rękawice nie są odpowiednie jako ochrona rąk przed przecięciami i ukłuciami nożami ręcznymi, b rękawice do prac z nożami ręcznymi powinny charakteryzować się odpornością na przecięcia, nie ma znaczenia, według jakiej metody bada właściwość ta została oceniona. . Jaka jest różnica pomiędzy rękawicami ochronnymi a roboczymi . Czy rękawice medyczne powinny spełniać wymagania dla środków ochrony indywidualnej a nie, rękawice medyczne są zawsze traktowane jako wyrób medyczny i w związku z tym powinny spełniać wymagania zgodne z dyrektywą dotyczącą wyrobów medycznych, a nie środków ochrony indywidualnej b rękawice medyczne powinny spełniać wymagania odpowiednich dyrektyw dotyczących wyrobów medycznych, a jeśli są przeznaczone jednocześnie nie tylko do ochrony pacjenta przed zagrożeniami ze strony użytkownika rękawic, ale również do ochrony użytkownika rękawic przed zagrożeniami ze strony pacjenta, to powinny one również spełniać wymagania dotyczące bezpiecze stwa i ochrony zdrowia według dyrektywy / / W . . Co oznaczają podane poniżej znaki graficzne stosowane w znakowaniu rękawic chroniących przed chemikaliami a b źródło: PN-EN 374-1:2005 CZĘŚĆ II. DOBÓR OBUWIA O WŁAŚCIWOŚCIACH OCHRONNYCH 1. Czy w znakowaniu obuwia stosuje się znaki graficzne oznaczające rodzaje zagroże a tak, w znakowaniu obuwia stosuje się zawsze znaki graficzne wskazujące rodzaj zagroże , przed którymi obuwie zapewnia ochronę, analogicznie jak w przypadku rękawic, b tylko w niektórych przypadkach w znakowaniu obuwia stosuje się znaki graficzne, w większości stosuje się symbole literowe odnoszące się do typu obuwia bezpieczne, ochronne, zawodowe i oznaczające właściwości ochronne, c nie, w znakowaniu obuwia nigdy nie stosuje się znaków graficznych ani żadnych symboli literowych, a informacja o zakresie ochrony znajduje się tylko w instrukcji użytkowania. . Czy tzw. obuwie zawodowe, zgodne z definicją zawartą w normie SO , jest obuwiem roboczym, czy środkiem ochrony indywidualnej a obuwie zawodowe zgodne z definicją zawartą w ormie SO jest jednym z trzech podstawowych typów obuwia zaliczanego do środków ochrony indywidualnej, b obuwie zawodowe, według definicji z SO , jest obuwiem roboczym. . Symbole S , , O zastosowane w znakowaniu obuwia oznaczają a symbol S oznacza obuwie bezpieczne spełniające podstawowe wymagania ormy SO , w tym chroniące przed uderzeniem palców stopy z energią równą co najmniej J i przed ściskaniem pod obciążeniem równym co najmniej 1 k , symbol z kolei oznacza obuwie antyelektrostatyczne, a symbol O – obuwie, którego podeszwy są odporne na olej napędowy b symbol S oznacza obuwie ochronne chroniące przed uderzeniem palców stopy z energią równą co najmniej 1 J i przed ściskaniem pod obciążeniem równym co najmniej 1 k , symbol z kolei oznacza obuwie antyelektrostatyczne a symbol O – obuwie, którego podeszwy są odporne chemicznie. . Czy każdy typ obuwia bezpiecznego, bez względu na przeznaczenie, powinien mieć właściwości antypoślizgowe a nie, tylko obuwie, dla którego producent deklaruje właściwości antypoślizgowe powinno spełniać odpowiednie wymagania w tym zakresie, b tak, każdy typ obuwia będącego środkiem ochrony indywidualnej powinien charakteryzować się właściwościami antypoślizgowymi. . Podaj przykłady obuwia zaliczanego do środków ochrony indywidualnej o złożonej konstrukcji, chroniącego przed zagrożeniami życia lub przed zagrożeniami, które mogą powodować poważne i nieodwracalne uszkodzenia ciała lub zmiany chorobowe tzw. kategoria . . Co oznacza podział obuwia na klasy i i inaczej klasyfikacja . Czy obuwie całogumowe lub całotworzywowe z uwagi na swoją konstrukcję zapewnia zawsze ochronę przed chemikaliami a tak, niezależnie od właściwości ochronnych, którymi charakteryzuje się obuwie całogumowe lub całotworzywowe, wskazanymi przez ich producenta, z uwagi na swoją konstrukcję zapewnia ono zawsze ochronę przed chemikaliami b nie, zakres stosowania obuwia całogumowego lub całotworzywowego zależy od właściwości ochronnych, które zostały potwierdzone w badaniach laboratoryjnych i podane przez producenta w informacjach dołączonych do obuwia. Obuwie całogumowe lub całotworzywowe zapewnia zawsze ochronę przed wodą. Opracowanie testu Agnieszka Stefko Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy 10 NORMA 3/2014 02 Temat Numeru.indd 10 14-05-26 19:11 hp w trosce o pracowników ROZMOWA Z KATARZYNĄ PUDLIK, DYREKTOR BIURA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY, OCHRONY PRZECIWPOŻAROWEJ W POCZCIE POLSKIEJ SA Jaką, Pani zdaniem, rolę odgrywa bezpiecze stwo i higiena pracy w każdej firmie ezpiecze stwo i higiena pracy to kwestia tak ważna, że została wpisana do Konstytucji P, która stanowi, że każdy ma prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy . Zagadnienia te reguluje przede wszystkim Kodeks pracy, którego cały dział poświęcony jest zagadnieniom bezpiecze stwa i higieny pracy. atomiast rozporządzenia wykonawcze szczegółowo opisują zagadnienia dotyczące m.in. odpowiednich warunków pracy, sposobów bezpiecznego wykonywania prac, które stwarzają wyjątkowe zagrożenie, szczególnej ochrony pracowników młodocianych i kobiet. ezpiecze stwo i higiena pracy to jednak nie tylko normy prawne, ale również środki badawcze, organizacyjne i techniczne mające na celu stworzenie pracownikowi takich warunków pracy, aby mógł wykonywać swoją pracę w sposób produktywny, bez narażania się na nieuzasadnione ryzyko wypadku lub choroby zawodowej oraz nadmierne obciążenia fizyczne i psychiczne. ależy pamiętać, że to pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpiecze stwa i higieny pracy w zakładzie pracy. Jest zobowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie im bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Napisz nam, o czym chciałbyś przeczytać: [email protected] Wywiad.indd 11 Jak zatem powinny być realizowane obowiązki w zakresie bhp u pracodawców zatrudniających tysiące pracowników i mających rozbudowaną strukturę Obowiązek zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy warto określić w regulaminie organizacyjnym firmy. ależy wskazać, że każdy dyrektor w strukturze organizacji odpowiada za przestrzeganie przepisów prawa pracy, stan bezpiecze stwa i higieny pracy, a także ochrony przeciwpożarowej w kierowanej jednostce jest zobowiązany chronić zdrowie i życie podległych mu pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Ponadto w regulaminie pracy powinny zostać określone również obowiązki każdego pracownika w zakresie bhp. W firmie o rozbudowanej, dużej strukturze zasadne jest wprowadzenie wewnętrznych regulacji, dzięki którym można sprawniej wykonywać i realizować zadania z zakresu bhp, m.in. opracować zasady przeprowadzania oceny stanu warunków bhp, ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy, wydawania profilaktycznych posiłków i napojów, zapewnienia pracownikom odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej, a także wprowadzić instrukcję przeprowadzania oceny ryzyka zawodowego. o wszystko pozwoli na właściwe wywiązywanie się z obowiązków w zakresie bhp każdego członka organizacji, na każdym poziomie zarządzania. NORMA 3/2014 11 14-05-26 19:11 WYWIAD Jakie elementy są najistotniejsze w dbaniu o bezpiecze stwo pracowników Jednym z najistotniejszych elementów gwarantujących bezpieczną pracę jest świadomość wszystkich zatrudnionych, że przepisów i zasad bhp oraz ochrony przeciwpożarowej nie można i nie warto lekceważyć, gdyż zostały stworzone dla naszej ochrony w procesie pracy. Musimy też pamiętać, że jednym z największych i najcenniejszych kapitałów firmy są jej pracownicy i należy dokładać wszelkich stara , aby warunki ich pracy sukcesywnie się polepszały. W procesie zmian musimy pamiętać o bezpiecze stwie pracowników i cały czas zadawać sobie pytanie czy to, co wprowadzamy, jest bezpieczne dla naszych ludzi i zgodne z obowiązującym prawem jaka powinna być rola służby bhp i ochrony przeciwpożarowej, szczególnie w zakresie kształtowania tej świadomości Zadania służby bhp oraz pracownicy ochrony przeciwpożarowej mają charakter kontrolno-doradczy polegający na wskazywaniu nieprawidłowości oraz sposobów i metod ich wyeliminowania. Jednym z największych i najcenniejszych kapitałów firmy są jej pracownicy i należy dążyć do tego, aby warunki ich pracy sukcesywnie się polepszały. Przy zróżnicowanej strukturze zatrudnienia, a więc również przy różnorodności i wielości występujących zagroże na stanowiskach pracy, służby bhp powinny ściśle współpracować z kadrą kierowniczą każdego poziomu zarządzania. ależy przede wszystkim zzkonsultować i uzgadniać wszelkie projekty, inicjatywy, procesy, których wprowadzenie do realizacji miałoby choćby najmniejszy wpływ na warunki świadczenia pracy pracowników i bezpośrednio lub pośrednio dotyczyły ich bezpiecze stwa, zzpodejmować różnorodne działania m.in. organizacyjne, techniczne w celu poprawy warunków pracy pracowników zapewnienia bezpiecze stwa, higieny, komfortu oraz zmniejszenia nadmiernej uciążliwości, zzbudować świadomość, że obowiązki w zakresie bezpiecze stwa pracy oraz ochrony przeciwpożarowej wypracowane wraz z rozwojem cywilizacji nie są złem koniecznym, ale wspólnym dobrem, którego przestrzeganie pozwoli wszystkim zachować zdolność do wykonywania pracy przez całe życie. Poczta Polska S sukcesywnie wdraża zasady społecznej odpowiedzialności biznesu. Czy Pani zdaniem bezpiecze stwo i higiena pracy wpisują się w zagadnienia społecznej odpowiedzialności biznesu Oczywiście, zagadnienia bezpiecze stwa i higieny pracy są niezwykle istotnym elementem społecznej odpowiedzialności biznesu, którego założenia i realizacja są gwarantem przestrzegania wszelkich norm prawnych w zakresie bhp oraz inicjowania nowych rozwiąza , praktyk w celu ochrony człowieka w procesie pracy. Jakie działania poprawiające warunki pracy podejmuje Poczta Polska Poczta Polska realizuje wiele inicjatyw na rzecz poprawy warunków i komfortu pracy. Są one prowadzone zarówno wobec własnych, jak i zewnętrznych pracowników zatrudnianych przez podmioty świadczące usługi na naszą rzecz. Organizujemy i przeprowadzamy badania lekarskie, wstępne i okresowe szkolenia w dziedzinie bhp, informujemy o ryzyku zawodowym. Osobom pracującym w szczególnie uciążliwych warunkach dostarczamy posiłki i napoje. Zapewniamy również środki ochrony indywidualnej, w tym odzież ochronną oraz obuwie robocze. Ustaliliśmy zasady regulujące proces oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy w Poczcie Polskiej. Odpowiednie przepisy i dokumenty opisują sposób przeprowadzania i dokumentowania rodzajów ryzyka związanych z wykonywaną pracą, stosowania niezbędnych środków profilaktycznych zmniejszających ryzyko oraz informowania pracowników o ryzyku zawodowym i zasadach ochrony przed zagrożeniami. Działania na rzecz poprawy warunków pracy podejmowane są również przez komisję bhp, w skład której wchodzą przedstawiciele pracodawcy i pracowników. Komisja spotyka się nie rzadziej niż raz na kwartał. Omawiamy zagadnienia dotyczące bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz bieżące problemy. Wnioski z posiedze przekazujemy osobom zarządzającym poszczególnymi jednostkami organizacyjnymi i rekomendujemy ich wdrożenie. W Poczcie Polskiej na największe ryzyko narażeni są listonosze. Jak Pa stwo dbają o ich bezpiecze stwo Do wypadków przy pracy rzeczywiście najczęściej dochodzi poza jednostką pracodawcy. Większość z nich to poślizgnięcia i upadki. Ponad wszystkich poszkodowanych stanowią listonosze. Wszelkie działania dotyczące bezpiecznych i higienicznych warunków pracy są konsultowane z przedstawicielami pracowników oraz jednostkami i komórkami organizacyjnymi. Działania na rzecz poprawy warunków pracy podejmowane są również przez komisję bhp Dodatkowo mamy zapisy zawarte w regulaminie organizacyjnym, które zobowiązują dyrektorów jednostek organizacyjnych do odpowiedzialności za stan bezpiecze stwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej w kierowanej jednostce. egulamin nakłada też obowiązek przestrzegania przepisów i podejmowania wszelkich działa mających na celu ochronę zdrowia i życia podległych pracowników. Kolejnym projektem angażującym kadrę zarządzającą będą działania w zakresie profilaktyki wypadkowej oraz zwiększania świadomości bezpiecznej pracy wśród pracowników. Wszystkie zagrożenia związane z bhp pracownicy mogą zgłaszać pracownikom służby bhp, zatrudnionym na poziomie regionalnym lub centralnym, społecznej inspekcji pracy oraz zakładowym organizacjom związkowym. ■ ozmawiała Anna Rubinkowska 12 NORMA 3/2014 Wywiad.indd 12 14-05-26 19:11 Prowadzenie analiz to długoterminowa inwestycja Rozszerzenie prowadzonych w przedsiębiorstwach analiz ekonomicznych o elementy, które umożliwiłyby ocenę opłacalności nakładów ponoszonych na zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników może być jednym z istotnych stymulatorów poprawy warunków pracy w przedsiębiorstwie. A nalizy ekonomiczne w obszarze bezpiecze stwa i higieny pracy, które obejmują m.in. analizy kosztów i korzyści, mogą być podejmowane w celu wyboru takich środków profilaktycznych, które umożliwiają osiągnięcie najlepszych rezultatów przy jak najmniejszych kosztach. Zarówno ocena kosztów, jak i szacowanie korzyści przebiegają sprawniej, jeśli wykorzystuje się do tego celu odpowiedni model, określający rodzaj i sposób obliczania poszczególnych składników kosztów oraz umożliwiający wyznaczenie korzyści wynikających z działa profilaktycznych. Koszty tzw. zdarze potencjalnie wypadkowych nie są na ogół kwalifikowane do kosztów, jakie wynikają z niskiego stanu bezpiecze stwa i higieny pracy panującego w zakładzie pracy. akże sami pracownicy przyczyniają się do niskiego stanu kultury bezpiecze stwa, gdyż często ignorują, omijają proste uregulowania, które służą chociażby zabezpieczeniu ich przed negatywnymi skutkami wykonywanych czynności. en niski stan spowodowany jest niedostrzeganiem skutków potencjalnych zagroże oraz brakiem motywacji do podejmowania działa służących zapobieganiu zdarzeniom potencjalnie niebezpiecznym. Czy bhp może powodować generowanie dodatniego bilansu przez poprawę struktury bezpiecze stwa w danym zakładzie pracy Pomoc w znalezieniu odpowiedzi na pytanie może dostarczyć jedynie analiza ekonomiczna w obszarze bezpiecze stwa i higieny pracy w przedsiębiorstwie. KLASYFIKACJA KOSZTÓW BHP stotnym elementem w procesie decyzyjnym systemu zarządzania bezpiecze stwem i higieną pracy są koszty bezpiecze stwa. Można je podzielić na koszty zapobiegania błędom, profilaktyki i strat Analiza ekonomiczna w obszarze bhp może pomóc w poprawie patrz ramka . bezpieczeństwa w danym zakładzie pracy KOSZTY BEZPIECZEŃSTWA zzkoszty zapobiegania błędom, tj. planowanie bezpiecze stwa, badanie poziomu bezpiecze stwa, dobór dostawców i doradztwo, planowanie kontroli, prowadzenie auditów bezpiecze stwa, kierowanie służbą bhp, prowadzenie analiz ryzyka, modyfikacje oraz korygowanie systemu zarządzania bhp, ustalanie programów dla poprawy bezpiecze stwa, zzkoszty profilaktyki, tj. kontrole wstępne, w trakcie przygotowania produkcji oraz ko cowe, badania odbiorcze, zakup sprzętu Napisz nam, o czym chciałbyś przeczytać: [email protected] 02 warunki Pracy.indd 13 kontrolno-pomiarowego, badania laboratoryjne, zakupy, instalowanie oraz konserwacja urządze dla zapewnienia bezpiecze stwa i inne środki kontroli, zzkoszty strat, tj. wewnątrzzakładowe, zewnętrzne, straty produkcji, usuwanie usterek, odszkodowania powypadkowe, powtórne kontrole, badania problemu, koszty przerw w pracy, renty inwalidzkie, ubezpieczenie, leczenie chorób zawodowych, absencja chorobowa, akcje ratownicze. NORMA 3/2014 13 14-05-26 19:12