Przedszkole Miejskie nr 12 edukacja regionalna

Przedszkole Miejskie Nr 12
z Oddziałami Integracyjnymi
ul. Fredry 16
43-600 Jaworzno
„Proszę Was, pozostańcie wierni temu dziedzictwu...” - Jan Paweł II
Edukacja regionalna jest jednym z zadań współczesnego przedszkola. Wprowadza młode
pokolenie w świat nieprzemijających wartości. Służy kształtowaniu tożsamości rodzinnej,
przedszkolnej, lokalnej i regionalnej, poznawanie historii oraz zwyczajów i obyczajów środowiska,
tak istotnych dla świadomego swych korzeni człowieka.
Obszar I – Sposób realizacji edukacji regionalnej:
1.
W naszym przedszkolu edukacja regionalna prowadzona jest na podstawie programu
własnego: „Moja mała – wielka Ojczyzna” autorstwa: A. Odzioba, M. Stan, A. Gryz.
Został on zatwierdzony przez Centralne i Narodowe Biuro e-Twinning i otrzymał odznakę eTwinning Label. W oparciu o ten program pracowało osiem placówek w Europie (w tym trzy w
Polsce).
2.
Nauczyciele posiadają przygotowanie merytoryczne do prowadzenia zajęć w zakresie
edukacji regionalnej:
- „Edukacja regionalna dzieci i młodzieży” - szkolenie organizowane przez IDN,
- „Cztery pory roku w skansenie” - konferencja WOM we współpracy z Muzeum „Górnośląski Park
Etnograficzny” w Chorzowie,
- „Barwy wychowania przedszkolnego” - konferencja organizowana przez nasze przedszkole,
- „Cztery pory roku w literaturze, zabawie i w muzyce – wiosna, lato, jesień, zima – Śląsk” warsztaty,
- „Barwne przedszkole – 101 pomysłów na nowatorskie dekoracje – motywy regionalne” warsztaty plastyczne,
- „Słucham muzyki w edukacji przedszkolnej” - tańce regionalne – warsztaty taneczne,
- „Z dziejów mojego miasta” - szkolenie Rady Pedagogicznej w ramach WDN,
- „Śląskie tańce ludowe w przedszkolu” - warsztaty taneczne w ramach WDN.
Działania w zakresie edukacji regionalnej poddawane są ewaluacji podczas spotkań Rady
3.
Pedagogicznej podsumowujących pracę dydaktyczno – wychowawczą. Narzędziami ewaluacji są
głównie obserwacje uczestniczące, jak i zaangażowanie przedszkolaków, nauczycieli, rodziców w
działania o tematyce regionalnej. Dowodem są zapisy w kronikach, zdjęcia, wycinki z gazet, filmy,
osiągnięcia dzieci w różnorodnych konkursach i przeglądach artystycznych.
Przedszkole prowadzi zajęcia dodatkowe z zakresu edukacji regionalnej:
4.
- wycieczki: Smoleń, Rogoźnik, Lipowiec, Kuźniczka Mała, Park Etnograficzny – skansen
Chorzów, Zabytkowa Kopalnia Węgla Kamiennego „Guido” w Zabrzu, Muzeum Miasta Jaworzna,
-
organizacja
z
górnikiem,
spotkań
„Dzień
okazjonalnych:
Rechtora”,
„Andrzejki”,
pasowanie
na
„Łucyjki',
przedszkolaka,
„Jasełka”,
spotkania
spotkanie
integracyjne
z uczniami zaprzyjaźnionych szkół podstawowych,
- „Dziecięce zabawy naszych dziadków” - Dzień Babci i Dziadka (wyliczanki, zabawy, taniec),
- Festyny rodzinne: „Na wiejską nutę”, „Polska w Europie”, „Rodzinni – dla mamy i taty”,
- warsztaty plastyczne dla dzieci: wyroby ze słomy i siana, papierowa wiklina, papierotechnika –
ozdoby śląskie,
- wizyty przedstawicielek Koła Gospodyń Wiejskich „Dąbrowianki” oraz „Ciężkowianki”.
5.
Nauczyciele opublikowali opracowania metodyczne i merytoryczne z zakresu edukacji
regionalnej w formie artykułów w prasie lokalnej i na stronie internetowej. Materiały umieszczane
są również na platformie europejskiej e-Twinning.
Przedszkole realizuje projekty na rzecz miejscowości i regionu w ramach organizowanych
6.
wycieczek, wystawach prac plastycznych, zdjęć wykonywanych przez nauczycieli, rodziców,
albumy tematyczne, gazetki informacyjne, kroniki i fotokroniki przedszkolne. Dzieci poszukując
śladów
z
przeszłości
„Dobromirem”,
który
badają,
jest
doświadczają
bohaterem
naszego
projektu
świata
zewnętrznego
edukacyjnego
„Badacze
o odkrywcy”.
7.
Edukacja regionalna realizowana jest w ramach dodatkowych zajęć popołudniowych (ponad
podstawę programową) z zakresu: mowy, muzyki, plastyki, różnych form teatralnych. Tematyka
zajęć sprzyja rozwijaniu poczucia przynależności i tożsamości regionalnej oraz odpowiedzialności
za
region,
kraj,
świat,
uczymy
szacunku
do
tego,
co
zostało
nam
dane
w dziedzictwie kulturowym.
Obszar II – Baza przedszkola:
1.
Każda grupa posiada na swej sali własny kącik regionalny. Zostały one przygotowane
wspólnie z rodzicami, którzy na bieżąco wzbogacają je w sprzęty, eksponaty, literaturę. Eksponaty
reprezentują kulturę naszego regionu.
Systematyczna współpraca z Muzeum Miasta Jaworzna udokumentowana jest kartami wycieczek,
zapiskami w kronice przedszkolnej, zdjęciami, artykułami w prasie lokalnej.
2.
3/Naszym największym osiągnięciem jest zakup kompletnych, wiernie odtworzonych
zgodnie z tradycją strojów śląskich – dla 4 chłopców i 8 dziewczynek. Zakup ten był możliwy
dzięki wsparciu Rady Rodziców naszego przedszkola.
3.
4/Kąciki regionalne, wystawki prac i gazetka wykorzystywane są na bieżąco w procesie
dydaktycznym – jako pomoce dydaktyczne do zajęć z zakresu edukacji regionalnej.
4.
6/Przedszkole
posiada
księgozbiór
związany
z
edukacją
regionalną,
który jest
wykorzystywany w procesie dydaktycznym:
- „Kto ty jesteś?” Władysław Bełza
- „Drwal z Jaworzna” Jarosław Siek
- „Szlaki tematyczne Śląska” - przewodnik
- „Leksykon zabytków i architektury Górnego Śląska” Józef Pilch
- „Pomniki przyrody na terenie Jaworzna” Bożena pieprzny
- „Ikonografia dawnego Jaworzna” Album Muzeum Miasta Jaworzna
- „Jaworzno zarys dziejów w latach ...” Jerzy Zawistowski
- „Jaworzno – okres staropolski” Maria Leś-Rudnicka
- „Historia Jaworzna w źródłach i literaturze historycznej” Krzysztof Broński
- „Kartki z dziejów Jaworzna” Czesław Kempiński
- „Pod jaworem zrodzone” praca zbiorowa
- „Księga bajek polskich” Krzysztof Siejnicki.
Ponadto nauczyciele gromadzą na bieżąco zbiór piosenek i tańców związanych tematycznie
z edukacją regionalną, które są wykorzystywane na zajęciach z zakresu edukacji muzycznej.
Obszar III – Współpraca przedszkola ze środowiskiem:
1.
2/Przedszkole współpracuje w zakresie edukacji regionalnej z:
- Muzeum Miasta Jaworzna – lekcje muzealne: „Pszczoły, pszczelarze i miód w Jaworznie”,
„Jaworzno, którego nie znasz – historia miasta dla najmłodszych”, „Jaworznickie tradycje i legendy
górnicze”, „Jak ubierano się w Jaworznie”, „Noc muzeów”; wystawa szopek bożonarodzeniowych,
konkurs plastyczny „Herb Miasta Jaworzna”,
- Miejska Biblioteka Publiczna: „Cała Polska czyta dzieciom”, „Międzynarodowy Dzień
Pluszowego Misia”, „Mikołajki”,
- Dom Kultury w Jeleniu – XIII Jaworznicki Konkurs Piosenki Ludowej.
- Młodzieżowy Dom Kultury w Jaworznie – XI Diecezjalny Festiwal Kolęd i Pastorałek „Złota
kantyczka 2014”
- Szkoły Podstawowe Nr 7 i Nr 15 - spotkania integracyjne połączone z występami artystycznymi.
3/Rodzice współpracują z nauczycielami w ramach realizacji edukacji regionalnej:
2.
- wzbogacanie kącików regionalnych ,
- pomoc przy organizacji festynów – organizacja stoisk z daniami kuchni regionalnej,
- kiermasze świąteczne – przygotowywanie ozdób, stroików, kartek świątecznych,
- zgromadzenie środków finansowych w ramach działalności Rady Rodziców, które umożliwiły
zakup strojów regionalnych dla dzieci,
- pomoc przy organizacji „Święta pieczonego ziemniaka”,
- udział w spotkaniu okolicznościowym „Łucyjki” - poznanie tradycji związanych z tym świętem,
wspólne zabawy, degustacja bułeczek „łucyjek”.
Odbyły się spotkania z twórcami lokalnymi – m.in.:
- jaworznicką autorką wierszy dla dzieci panią Urszulą Kępka
- przedstawicielkami zespołów śpiewaczych: „Dąbrowianki”, „Ciężkowianki”.
4/Placówka systematycznie współpracuje z lokalnymi mediami: gazetą „Co tydzień” oraz
3.
telewizją CTV Jaworzno. W lokalnej prasie zamieszczane są artykuły i wzmianki dotyczące
odbywających się w przedszkolu uroczystościach, spotkaniach z ciekawymi ludźmi.
Zorganizowaliśmy „śniadanie prasowe” dla mediów z naszego miasta, którego celem było
podsumowanie dorobku placówki z okazji XX-lecia.
Z okazji „Dnia rechtora” został wyemitowany materiał z
życzeniami dzieci ubranych
w stroje regionalne, dla wszystkich nauczycieli miasta.
5/W ramach współpracy ze szkołami podstawowymi dzieci uczestniczą:
4.
- w spotkaniach integracyjnych: „Czary-mary wosku lanie”, „Witaj wiosenko”, „Kraszanki-pisanki
jajka malowane”, „Jasełka”, „Dzień Rechtora”.
Grupa „Bajtle” nawiązała współpracę z członkiem zarządu Towarzystwa Piastowania Śląskiej
Mowy „Danga”:
- odbyło się spotkanie „Dzień bajki śląskiej” - dzieci miały okazję usłyszeć legendę
o Meluzynie,
-
w
czasie
spotkania
przedświątecznego
–
dzieci
dowiedziały
się
o
zwyczajach
bożonarodzeniowych obowiązujących na Śląsku, zobaczyły nawet ozdoby choinkowe, które były
wykonywane nawet 100 lat temu.
Obszar IV – Działania popularyzujące przedszkole, dzielnicę, miasto, region:
1.
Organizacja festynów rodzinnych stała się tradycją naszego przedszkola. W każdym roku
szkolnym planowany jest inny temat przewodni. Odbyły się następujące:
- „Na wiejską nutę”
- „Polska w Europie”
- Rodzinni – dla mamy i taty”
- „Święto pieczonego ziemniaka”.
Imprezom towarzyszą jarmarki potraw regionalnych – stoiska ze specjałami kuchni (żurek, smalec,
ogórki kiszone) oraz ciastami.
2.
Przedszkole organizuje konkursy o tematyce regionalnej:
- „Wiązanka tańców śląskich” - konkurs wewnątrzprzedszkolny,
- „Magia świąt w regionalnej szacie” - konkurs plastyczny skierowany do placówek przedszkolnych
w mieście.
3.
Przedszkolaki uczestniczą w przeglądach, festiwalach, konkursach o zasięgu co najmniej
gminnym:
- XIII Jaworznicki Konkurs Piosenki Ludowej,
- XX Regionalny Przegląd Pieśni „Śląskie śpiewanie” im. prof. Adolfa Dygacza
- XX Międzynarodowy Festiwal Kolęd i Pastorałek im.ks.Kazimierza Szwarlika w Będzinie
- XI Diecezjalny Festiwal Kolęd i Pastorałek „Złota Kantyczka 2014”.
4.
6/Przedszkole brało udział w programie europejskim e-Twnning. Jesteśmy autorami projektu,
który był realizowany na platformie: „Moja mała – wielka Ojczyzna – edukacja regionalna. Autorzy
to: Anna Odzioba, Magdalena Stan, Anna Gryz.
Projekt opierał się głównie na doświadczaniu, obserwacji i związkach emocjonalnych
z rodziną, przedszkolem, rodzinną miejscowością, najbliższą okolicą, regionem, wreszcie Ojczyzną
i Europą.
5.
7/Największym wyzwaniem przedszkola jest realizacja innowacji pedagogicznej „Ślonsk
je piykny – czyli rok na Śląsku” - edukacja regionalna. Innowacja planowana jest na okres
od 1 września 2013r. do 31 sierpnia 2014r. Celem innowacji jest:
- kształtowanie w dzieciach poczucia własnej tożsamości i świadomości narodowej,
- zwracanie uwagi na piękno i różnorodność krajobrazów,
-
zapoznanie
z
wybranymi
fragmentami
rzeczywistości
przyrodniczej,
społecznej
i kulturowej Śląska.
Opracowana innowacja wspiera działania zmierzające do przekazywania zasobów dziedzictwa
kulturowego naszego regionu dzieciom w wieku przedszkolnym. Jej zastosowanie w pracy z
małymi dziećmi wymaga stworzenia odpowiednich warunków:
- spotkania z dziećmi wykazującymi specyficzne zainteresowanie tematyką regionalną,
za zgodą rodziców będących sprzymierzeńcami kultywowania śląskich tradycji, przebiegają one nie
tylko na terenie placówki przedszkolnej, lecz przede wszystkim w naturalnych warunkach
środowiska poza przedszkolnego,
- grupę :regionalną” tworzą dzieci 5-6-letnie, ze względu na zakończoną adaptację
w środowisku przedszkolnym, rozwinięty system norm społecznych oraz uczuć wyższych:
patriotycznych, estetycznych i humanistycznych, a także posiadających względną już równowagę
uczuciową
i
szczególną
podatność
na
rozwijanie
pojęć,
a
tym
samym
na znaczną pojemność intelektualną w tym wieku,
- w innowacji biorą udział dzieci sprawne inaczej, dla których dostosowujemy treści programowe
do ich potrzeb i możliwości,
- rozwijanie poczucia tożsamości śląskiej poprzez podejmowanie aktywności zadaniowej
w
warunkach
naturalnych
naszego
regionu,
nawiązanie
współpracy
z
instytucjami
i osobami: Miejska Biblioteka Publiczna, twórcami ludowymi, hobbystami, zespołami
folklorystycznymi, członkami rodzin dzieci.
Ewaluacja innowacji umożliwi dokonanie oceny działań. Efektem będą sprawozdania
z realizacji tematyki, kronika, wycinki z gazet, osiągnięcia dzieci w różnych konkursach
i przeglądach artystycznych oraz wiedzy o miejscowości i regionie, które zostanie przedstawione na
posiedzeniu Rady Pedagogicznej i Rady Rodziców.