OCENA TOKSYCZNOŚCI WYBRANYCH PYRETROIDÓW DLA
Transkrypt
OCENA TOKSYCZNOŚCI WYBRANYCH PYRETROIDÓW DLA
Proceedings of ECOpole Vol. 1, No. 1/2 2007 Anna KRZEPIŁKO1 i Agata ŚWIĘCIŁO1 OCENA TOKSYCZNOŚCI WYBRANYCH PYRETROIDÓW DLA KOMÓREK DROŻDŻY Saccharomyces cerevisiae METODĄ BARWIENIA ASSESSING THE TOXICITY OF SELECTED PYRETHROIDS FOR Saccharomyces Cerevisiae YEAST CELLS BY USING STAINING METHODS Streszczenie: Testy mikrobiologiczne są powszechnie stosowane do oceny toksyczności pestycydów. W prezentowanej pracy zastosowano wybrane metody barwienia komórek drożdży Saccharomyces cerevisiae do oceny toksyczności pyretroidów. Dodatek do hodowli pyretroidów powoduje wzrost liczby komórek wybarwionych błękitem metylenowym i safranią, co sugeruje uszkodzenie błony komórkowej. Stwierdzono, że liczba wybarwionych komórek wzrasta wraz z zastosowaną dawką pyretroidu. Pyretroidy wpływają na stan metaboliczny komórek, co potwierdzono za pomocą barwienia Live-Dead. Wraz ze wzrostem stężenia pyretroidu spada liczba komórek aktywnie metabolizujących, natomiast zwiększa się liczba komórek martwych i osłabionych, o małej aktywności metabolicznej. Barwnik RedoxSensor Red stosowany do badania potencjału oksydoredukcyjnego komórek jest także przydatny do określenia toksyczności badanych pestycydów. Po inkubacji z pyretroidami intensywność fluorescencji słabnie, co sugeruje zaburzenie homeostazy redoks w komórkach drożdży. Przeprowadzone barwienia komórek drożdży mogą być stosowane jako szybki, wstępny test pozwalający określić toksyczność pyretroidów. Słowa kluczowe: drożdże, pyretroidy, barwienie Pyretroidy są powszechnie stosowane jako insektycydy w rolnictwie i ochronie sanitarnej. Wpływają na system nerwowy, powodując paraliż i śmierć owadów [1]. W licznych publikacjach naukowych szeroko opisano aktywność biologiczną, mechanizm działania i toksyczność pyretroidów w stosunku do różnych organizmów. Organizmy wodne z powodu dużej wrażliwości na pyretroidy są często stosowane jako biomarkery, wskazujące na obecność tych pestycydów w środowisku. Drożdże Saccharomyces cerevisiae, które są eukariotycznym jednokomórkowym oranizmem, znalazły zastosowanie w badaniach nad toksycznością wielu związków, także pestycydów [2]. Ribeiro i współpr. stwierdzili, że spośród pośród badanych mikroorganizmów: Kluyveromyces marxianus, Pichia anomala, Candida utilis, Schizosaccharomyces pombe i Saccharomyces cerevisiae, to właśnie S. cerevisiae okazały się najbardziej wrażliwe na pestycydy, a test na przeżywalność komórek drożdży S. cerevisiae może znaleźć zastosowanie do ilościowego określania toksyczności badanych fungicydów [3]. Celem prezentowanej pracy jest ocena toksyczności wybranych pyretroidów dla komórek drożdży Saccharomyces cerevisiae za pomocą barwienia barwnikami stosowanymi w mikroskopii klasycznej, jak błękit metylenowy, safranina, i barwnikami stosowanymi w mikroskopii fluorescencyjnej, jak Live-Dead i RedoxSensor Red. 1 Wydział Nauk Rolniczych w Zamościu, Akademia Rolnicza w Lublinie, ul. Szczebrzeska 102, 22-400 Zamość, tel. 084 677 27 24, e-mail: [email protected] 166 Anna Krzepiłko i Agata Święciło Materiał i metody W badaniach wykorzystano szczep dziki drożdży SP4 (wt), o genotypie α leu1arg 4 [4]. Drożdże hodowano w pożywce płynnej YPG zawierającej: 10 g·dm–3 ekstraktu drożdżowego, 10 g·cm–3 peptonu, 20 g·cm–3 glukozy. Hodowle logarytmiczne inkubowano dwie godziny z różnymi stężeniami pyretroidów: 10, 25 i 50 µg·cm–3 bifentryny, deltametryny, cypermetryny i alfametryny. Barwienie błękitem metylenowym i safraniną przeprowadzono zgodnie z metodyką podaną w [5], barwienie Live-Dead wykonano zgodnie [6], a barwienie RedoxSensor Red według [7]. Wybarwione komórki drożdży obserwowano w mikroskopie Olympus z przystawką do fluorescencji. Wyniki Dodatek do hodowli pyretroidów powodował wzrost liczby komórek drożdży wybarwionych błękitem metylenowym i safranią, a ich liczba wzrastała wraz z zastosowaną dawką pyretroidu (tab. 1). Przy stosowaniu mniejszych dawek pyretroidu (10 µg·cm–3) obserwowano zróżnicowany wpływ badanych związków na liczbę wybarwionych komórek, hodowle inkubowane z deltametryną charakteryzowały się największym procentowym udziałem wybarwionych komórek, a w preparacie z alfa-cypermetryną było ich najmniej. Przy największym zastosowanym stężeniu (50 µg·cm–3) stwierdzono w przypadku wszystkich pestycydów dużą, blisko 85÷100%, liczbę wybarwionych komórek. Barwienie błękitem metylenowym i safraniną umożliwiło ocenę integralności błony komórkowej drożdży. Wynik ten sugeruje, że uszkodzona przez pyretroidy błona komórkowa pozwala na swobodną dyfuzję barwnika do wnętrza komórki. Tabela 1 Ocena toksyczności wybranych pyretroidów dla komórek drożdży metodą barwienia. Rodzaj barwienia Stężenie pyretroidu [µg·cm–3] Kontrola Cypermetryna 10 25 50 Alfametryna 10 25 50 Deltametryna 10 25 50 Bifentryna 10 25 50 Błękit metylenowy Safranina RedoxSensor Red Live-Dead 2 2,5 [%] komórek aktywnych metabolicznie 98,7 4,8 10 85,9 6,4 10 91 16,2 3,0 0,0 77,4 91,3 9,8 6,4 5,7 90,2 słaba słaba bardzo słaba 0,3 9,6 93,4 0 4,5 87,7 7,2 1,2 0,0 91,6 86,5 3,6 1,2 12,3 96,4 wyraźna słaba bardzo słaba 42,2 90,8 100 35,1 85,8 100 10,2 0,0 0,0 37,7 4,4 1,7 52,1 95,6 98,3 słaba słaba bardzo słaba 14,8 87,4 97,8 10,2 92,1 98,6 10,1 0,0 0,0 69,7 9,6 0,9 20,2 90,4 99,1 słaba słaba bardzo słaba [%] komórek wybarwionych [%] komórek osłabionych 1,1 [%] komórek martwych 0,2 intensywność fluorescencji intensywna Ocena toksyczności wybranych pyretroidów dla komórek drożdży Saccharomyces cerevisiae… 167 Pyretroidy wpływają na stan metaboliczny komórek, co potwierdzono za pomocą barwienia Live-Dead, które pozwala odróżnić komórki żywe, osłabione i martwe. Wraz ze wzrostem stężenia pyretroidu spada liczba komórek aktywnie metabolizujących, które zmieniają barwnik Fun-1 w cylindryczne struktury wewnątrz wakuoli, fluoryzujące na czerwono. W preparatach inkubowanych z większymi dawkami pyretroidów zwiększa się liczba komórek osłabionych, o małej aktywności metabolicznej. Cytoplazma tych komórek fluoryzuje na zielono. Pojawiają się także liczne komórki martwe, które całe świecą zielonożółtym jaskrawym światłem. Barwnik RedoxSensor Red jest stosowany do badania potencjału oksydoredukcyjnego komórek. Barwnik ten tworzy fluoryzujący na czerwono produkt, a intensywność jego fluorescencji zależy od potencjału oksydoredukcyjnego cytosolu komórki [8]. Znalazł on zastosowanie do badania stresu oksydacyjnego wywoływanego przez azbest [9]. Jest także przydatny do określenia toksyczności badanych pestycydów, gdyż po inkubacji z pyretroidami intensywność fluorescencji słabnie, co sugeruje zaburzenie homeostazy oksydacyjno-redukcyjnej w komórkach drożdży. Przeprowadzone barwienia komórek drożdży mogą być stosowane jako szybki, wstępny test, pozwalający określić toksyczność pyretroidów. Wnioski 1. 2. 3. Po inkubacji z pyretroidami zwiększa się liczba komórek drożdży wybarwionych błękitem metylenowym i safraniną, co sugeruje, że błona komórkowa drożdży uległa uszkodzeniu. Pyretroidy wpływają na stan metaboliczny komórek drożdży. Za pomocą barwienia Live-Dead potwierdzono, że zwiększa się liczba komórek osłabionych i martwych po inkubacji z tymi pestycydami. Po inkubacji z pyretroidami drożdże wybarwione RedoxSensor Red słabo fluoryzują, co sugeruje zaburzenie homeostazy oksydacyjno-redukcyjnej w komórkach. Podziękowanie Praca finansowana ze środków budżetowych na naukę w latach 2005-2008 jako projekt badawczy nr 2 P06T 09128. Literatura [1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] Bradberry S.M., Cage S.A., Proudfoot A.T. i Vale J.A.: Poisoning due to pyrethroids. Toxicol Rev., 2005, 24(2), 93-106. Krzepiłko A.: Effect of deltamethrin on the antioxidant system of Saccharomyces cerevisiae yeast. Ecol. Chem. Eng., 2007, 14(2),191-196. Ribeiro I.C., Veríssimo I., Moniz L., Cardoso H., Sousa M.J., Soares A.M. i Leão C.: Yeasts as a model for assessing the toxicity of the fungicides Penconazol, Cymoxanil and Dichlofluanid. Chemosphere, 2000, 41(10), 1637-1642. Biliński T., Krawiec Z., Liczmański A. i Litwińska J.: Is hydroxyl radical generated by the Fenton reaction in vivo? Biochem. Biophys. Res. Commun, 1985, 130(2), 533-539. Kocwowa E.: Ćwiczenia z mikrobiologii ogólnej. PWN, Warszawa 1981, 173-175. Millard P.J., Roth B.L., Thi H.P., Yue S.T. i Haugland R.P.: Development of the FUN-1 family of fluorescent probes for vacuole labeling and viability testing of yeasts. Appl. Environ. Microbiol., 1997, 63(7), 2897-2905. Haugland R.P.: Handbook of fluorescent probes and research products, Ninth edition by R.P. Haugland. Molecular Probes Inc., 1996, 599-671. 168 [8] [9] Anna Krzepiłko i Agata Święciło Oksvold M.P., Skarpen E., Widerberg J. i Huitfeldt H.S.: Fluorescent histochemical techniques for analysis of intracellular signaling. J. Histochem. Cytochem., 2002, 50(3), 289-303. Shukla A., Jung M., Stern M., Fukagawa N.K., Tatjes D.J., Sawyer D., Van Houten B. i Mossman B.T.: Asbestos induces mitochondrial DNA damage and dysfunction linked to the development of apoptosis. Amer. J. Physiol. Lung Cell Mol. Physiol., 2003, 285(5), 1018-1025. ASSESSING THE TOXICITY OF SELECTED PYRETHROIDS FOR Saccharomyces cerevisiae YEAST CELLS USING STAINING Summary: Microbiological assays are commonly used to assess the toxicity of pesticides. In this study selected methods for staining Saccharomyces cerevisiae yeast cells were used to assess the toxicity of pyrethroids. Adding pyrethroids to a culture causes an increase in the number of cells stained with methylene blue or safranin, which suggests damage to the cell membrane. The number of stained cells was found to increase with the amount of pyrethroid applied. Pyrethroids affect the metabolic state of cells, which was confirmed using Live-Dead staining. As pyrethroid concentration is increased, there is a decrease in the number of metabolically active cells and an increase in the number of dead ones and weakened ones with low metabolic activity. RedoxSensor Red stain, used for testing the redox potential of cells, is also useful for determining the toxicity of these pyrethroids. After incubation with pyrethroids fluorescence intensity decreases, which suggests a disturbance of redox homeostasis in the yeast cells. These methods of staining yeast cells can be used as quick preliminary tests for determining the toxicity of pyrethroids. Keywords: yeast, pyrethroids, staining