Mi³oœnicy m¹droœci

Elżbieta Anioła, Miłośnicy mądrości – starożytni filozofowie.
TEMAT: Miłośnicy mądrości – starożytni filozofowie.
SZKOŁA: technikum.
KLASA: pierwsza.
CEL GŁÓWNY: rozwijanie umiejętności czytania ze zrozumieniem oraz umiejętności
analizy i interpretacji tekstów kultury.
CELE LEKCJI
Uczeń potrafi:
a) wyjaśnić, czym jest filozofia;
b) wymienić i przedstawić filozofów starożytnych;
c) formułować pytania filozoficzne;
d) słuchać i kształtować w sobie postawę dialogu;
e) analizować i interpretować teksty kultury;
f) formułować wnioski;
g) syntetyzować materiał;
h) pisać tekst własny;
ZAKRES REALIZACJI PODSTAWY PROGRAMOWEJ I STANDARDÓW
EGZAMINACYJNYCH
Podstawa programowa
treści
osiągnięcia
• wartości, kategorie
• umiejętność czytania ze
estetyczne i filozoficzne
zrozumieniem;
(prawda, dobro, piękno); • poprawne formułowanie
pytań i odpowiedzi;
• budowa wypowiedzeń;
• spójność tekstów;
• pojmowanie działań
analitycznych jako
podstawy interpretacji;
• odbiór znaczeń
metaforycznych, symboli
kulturowych;
• syntetyzowanie
materiału;
• korzystanie z różnych
źródeł informacji;
Standardy egzaminacyjne
•
•
•
•
•
•
•
sprawne posługiwanie się
polszczyzną w zależności
od sytuacji komunikacyjnej
(I/13);
porządkowanie
i hierarchizowanie
informacji (II/24);
wypowiadanie się ze
świadomością intencji swej
wypowiedzi (III/2);
odczytywanie sensu
fragmentów (II/17);
odczytywanie dosłowne
i metaforyczne znaczenia
wyrazów (II/5);
wartości stanowiące
dorobek cywilizacji
śródziemnomorskiej (I/31);
tworzenie własnego tekstu
(III/11);
CZAS ZAJĘĆ: 1-2 godziny.
FORMY PRACY: praca w grupach, praca zespołowa, praca indywidualna.
1
Elżbieta Anioła, Miłośnicy mądrości – starożytni filozofowie.
METODY PRACY: metoda tekstu przewodniego, „burza mózgów”, analiza problemowa,
mapa myślowa.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE: Platon „Ludzie w jaskini”, Seneka „O życiu szczęśliwym”,
Arystoteles „Etyka nikomachejska”, „Słownik języka polskiego”, „Słownik terminów
literackich”, „Słownik filozoficzny”, papier, projektor, komputer, ekran.
PRZEBIEG ZAJĘĆ:
1. Nauczyciel określa cele zajęć, zapoznaje z planem lekcji, podaje temat.
2. Czym jest filozofia? – uczniowie poprzez „burzę mózgów” odpowiadają na pytanie.
Określają znaczenie filozofii w życiu człowieka. Nauczyciel zwraca uwagę na genezę
pojęcia: gr. philosophia (umiłowanie mądrości) – philo (lubię) i sophia (mądrość).
3. Dziedziny filozofii: logika, epistemologia, etyka, estetyka, metafizyka. Uczniowie
wyjaśniają pojęcia i zapisują wnioski w tabeli:
Dziedziny filozofii
EPISTEMOLOGIA LOGIKA
ETYKA
ESTETYKA METAFIZYKA
metody, granice
reguły
opis i
problemy
poszukuje
poznania;
poprawnego
analiza
piękna i
odpowiedzi na
sztuki;
pytanie o istotę
wnioskowania; norm
leżących u
bytu;
podstaw
ludzkich
zachowań;
4. Starożytni myśliciele (Sokrates, Platon, Arystoteles, Seneka, Epikur) – prezentacja
pracy domowej uczniów.
5. Rafael Santi „Szkoła ateńska” – czytanie obrazu będące nawiązaniem do
przedstawionych filozofów.
2
Elżbieta Anioła, Miłośnicy mądrości – starożytni filozofowie.
6. Szkolne dialogi z filozofami starożytnymi - świat wartości. Uczniowie pracują w
grupach. Otrzymują fragmenty tekstów filozoficznych Platona, Seneki i Arystotelesa
oraz kartki z poleceniami do analizy utworów:
PLATON „Ludzie w jaskini”
a) Opisz w kilku zdaniach przedstawioną w tekście sytuację?
b) Co symbolizuje jaskinia?
SENEKA „O życiu szczęśliwym”
a) Jakie warunki, według Seneki, muszą być spełnione, by życie człowieka
było szczęśliwe?
b) W formie zaleceń przekaż życiowe przesłanie Seneki.
ARYSTOTELES „Etyka nikomachejska”
a) Na podstawie tekstu Arystotelesa zdefiniuj pojęcia: dobro, szczęście.
b) Określ, do jakiego celu, zdaniem Arystotelesa, dąży w swoim życiu
człowiek.
7. Prezentacja pracy uczniów.
8. Podsumowanie – jakie wartości są ważne w życiu człowieka zdaniem miłośników
mądrości starożytnej? Uczniowie tworzą mapę myślową:
3
Elżbieta Anioła, Miłośnicy mądrości – starożytni filozofowie.
dobro
szczęście
prawda
rozum
natura
piękno
Wartości ważne
w życiu
człowieka…
harmonia
wewnętrzna
pokój
radość
moralność
stoicki
spokój
9. Zadanie domowe:
a) Jeden z aforyzmów (strona 149) uczyń mottem dialogu z wybranym
filozofem starożytnym.
b) Rozwiń myśl Platona: „Myśleć to co prawdziwe, czuć to co piękne
i kochać co dobre – w tym cel rozumnego życia.”
4