Linux – wprowadzenie

Linux – wprowadzenie
Logowanie
•
username/hasło z domeny
ssh [email protected] (mushellka.pjwstk.edu.pl)
klient ssh (dla Windows np. PuTTY)
Wylogowanie
logout (exit)
Wprowadzanie poleceń
•
znak zachęty (command prompt) - ciąg znaków wskazujący na gotowość shella do
przyjmowania poleceń, zawierający np. nazwę bieżącego katalogu, nazwę
użytkownika, nazwę komputera itp., najczęściej zakończony $, # lub >.
•
podczas wprowadzania polecenia użycie klawisza TAB powoduje wyświetlenie listy
pasujących poleceń np. wpisanie kill po znaku zachęty i naciśniecie TAB
spowoduje wyświetlenie poleceń kill oraz killall.
•
•
•
•
↑ ↓ służą do przeglądania i wyboru z ostatnio wydanych poleceń
polecenie clear czyści ekran terminala
wyświetlanie zawartości plików: polecenia cat, more, less
polecenie help podaje listę dostępnych poleceń shella,
help nazwa_polecenia wyświetla podstawowe informacje na temat polecenia
np. help logout
polecenie man wyświetla rozbudowaną informację na temat polecenia, łącznie z
obsługiwanymi opcjami
np. man ls
q - wyjście z man'a
h - pomoc
↑ ↓ , PgDown, PgUp - przewijanie
spacja - następna strona
/wzorzec – wyszukiwanie wzorca (/↵ – kolejne wystąpienie)
?wzorzec – wyszukiwanie wzorca wstecz
•
•
menedżer plików Midnight Commander – polecenie mc
Edytory tekstu
•
mcedit
•
pico
•
vi (vim) – parę przykładowych poleceń
•
emacs – parę przykładowych poleceń
Zadania:
•
•
•
•
•
•
•
korzystając z mc założyć podkatalog ćwiczeniowy
przetestować podane edytory
korzystając z dowolnego edytora utworzyć plik
wyświetlić ten plik na terminalu
sprawdzić w manualu do polecenia vi/vim, jak znależć aktualny numer wersji
programu i wykonać to
utworzyć plik tekstowy (dłuższy niż jeden ekran), wyświetlić na różne sposoby,
korzystając z less wyszukać wybrane słowo
utworzyć kolejny podkatalog
•
przenieść utworzony plik do tego podkatalogu (mc).
przenieść go z powrotem (korzystając z mc lub powłoki graficznej)
•
utworzyć kopię pliku (korzystając z mc lub powłoki graficznej)
Struktura katalogów
•
hierarchiczny system plików
/
katalog główny, korzeń drzewa katalogów
.
katalog bieżący
..
katalog nadrzędny
~
katalog domowy użytkownika np. /home/PJWSTK/s0001
•
plik identyfikowany jest na postawie ścieżki dostępu i unikalnej nazwy
np.
/home/PJWSTK/s0001/katalog1/wyniki.txt
ścieżka bezwzględna (od katalogu głównego)
../katalog1/wyniki.txt
ścieżka względna (przy założeniu, że bieżącym katalogiem jest
/home/PJWSTK/s0001/katalog2 )
katalog2/wyniki.txt
ścieżka względna (przy założeniu, że bieżącym katalogiem jest
/home/PJWSTK/s0001)
•
znaki globalne/wieloznaczniki
* - dowolnej długości łańcuch znaków
? - dowolny pojedynczy znak
{old,new} – dowolny z listy np. *{old,new} – wszystkie pliki, których nazwa kończy
się na „old” lub „new”
[bhe] – dowolny z symboli z nawiasu, np. *[bhe] – wszystkie pliki, których nazwa
kończy się na „b” lub „h” lub „e”. Można używać zakresów np. [1-4] czy [d-m]
Podstawowe polecenia i niektóre opcje:
•
ls – wyświetlenie zawartość katalogu (bieżącego lub podanego)
opcje :
-a
wyświetla również pliki ukryte (nazwa zaczyna się od .)
-l
wyświetla informacje o plikach/katalogach w długim formacie
-i
wyświetla numery i-node (i-węzła) plików
-h
wyświetla wielkość plików w KB, MB itd
•
•
•
•
•
•
•
•
-R
rekurencyjnie w głąb katalogów
-S
sortowanie według wielkości
-t
sortowanie według czasu modyfikacji
-r
odwrócenie sortowania
cd – przejście do podanego katalogu
pwd – podanie bieżącego katalogu
cp – kopiowanie plików/katalogów
np. cp źródło cel
-r
rekurencyjnie w głąb katalogów
-i
tryb interaktywny
mv – przenoszenie plików/katalogów – zmiana nazwy
np. mv źródło cel
-f
bez pytania o nadpisywanie
rm – usuwanie plików/katalogów
-r
rekurencyjnie w głąb katalogów
-i
tryb interaktywny
-v
wyświetlanie postępu
mkdir – tworzenie katalogu
rmdir – usuwanie pustego katalogu o podanej nazwie
touch – tworzenie pliku o podanej nazwie (dla istniejącego pliku – aktualizuje datę
użycia)
Zadania:
•
utwórz kilka plików tekstowych.
•
przenieś wybrany plik do utworzonego podkatalogu.
•
przenieś kilka wybranych plików do tego katalogu używając znaków globalnych
•
skopiuj ten podkatalog z całą zawartością
•
usuń ten podkatalog
•
zmień nazwę utworzonej kopii katalogu
Polecenia związane z użytkownikiem:
•
•
•
•
•
id – wyświetlenie informacji o użytkowniku, UID, GID
whoami / logname – wyświetlenie loginu użytkownika
finger – uzyskanie informacji o zalogowanych użytkownikach
finger login – uzyskanie szczegółowej informacji o użytkowniku
who/users – wyświetlenie informacje o zalogowanych użytkownikach
su – zmiana użytkownika
Zadania:
•
sprawdź, kto jest zalogowany na mushelce i kto z tych osób – najdłużej
•
sprawdź, jakie informacje o Tobie wyświetla finger
•
sprawdź, do jakich grup należysz w systemie