strona 8 - Ziemia Piotrkowska

8
nasze sprawy
Ziemia Piotrkowska
5 września 2013 r
Dlaczego Piotrkowska Fara ma takie znaczenie dla polskiej
państwowości?
Kościół Farny w Piotrkowie Tryb. p.w. św. Jakuba Apostoła jest jednym z najznamienitszych miejsc stanowienia prawa w dziejach Polski starożytnej. Miasto prawdopodobnie powstało jako jeden z elementów odbudowy ziem Polskich po najeździe tatarskim 1241 r. Czym był ten najazd na ziemiach polskich ukazuje historia Krakowa na nowo ufundowanego przez Bolesława
Wstydliwego w 1253 r. na prawie magdeburskim. Najazdy tatarskie stanowiły
od tego czasu zagrożenie na ziemiach Polskich, a wojny z nimi wywoływały
dynastyczne konsekwencje.
Królestwo Polskie powstałe po rozbiciu dzielnicowym miało odrębne stanowione
przez władców udzielnych zwyczajowe prawa.Zazwyczaj były to przywileje dla jednostek czy grup. By zachęcić ludzi do pracy przy budowie miast czy wsi przywileje
lokacyjne nadawały określonej grupie ludzi na danym terenie prawa.To monarcha
sprawował w swoim księstwie władzę sadowniczą lub jego przedstawiciele.
W czasach Kazimierza Wielkiego Królestwo Polskie nie było państwem unitarnym.
Odrębności poszczególnych dzielnic, a zwłaszcza odrębności między Wielkopolską a Małopolską były zbyt duże, aby można było myśleć o stworzeniu jednolitego
prawa.
Krzepnące po rozbiciu dzielnicowym królestwo Polskie potrzebowało prawa jasnego, ogólnie znanego, stosowanego. Szczególnie potrzeba ta ujawniła się podczas
buntów mieszczan i rycerstwa w Wielkopolsce przeciwko zarządcom Kazimierza
Wielkiego w latach 1350-1356 r.Te wydarzenia prawdopodobnie zmusiły króla Kazimierza do skodyfikowania prawa dzielnicy wielkopolskiej na nowo.Na miejsce kodyfikacji wybrano Piotrków nazwany później Trybunalskim.Nie należał ani do Małopolski ani do Wielkopolski w tamtym czasie - jednakże był w rękach dynastii Kazimierza Wielkiego od czasów Władysława Łokietka, którego na tym terenie popierał
stan rycerski. Genius loci Piotrkowa było jego położenie. Możemy go nazwać zwornikiem, dzięki któremu państwowość podzielona przez prawie 200 lat do koronacji
Władysława Łokietka mogła się skutecznie odrodzić. Położony w centrum królestwa, a blisko Wielkopolski doskonale nadawał się na miejsce ustalania prawa. Było to widocznie bogate i ludne miasto, które mogło pomieścić świty możnowładców
świeckich, rycerzy oraz duchowieństwa. Dlatego w latach 1356-1362 obradowały
stany wielkopolskie, które na czele z arcybiskupem Gnieźnieńskim uchwaliły zatwierdzone przez króla prawo.
W Europie 12 i 13 wieku następuje na uniwersytecie w Bolonii i Sorbonie Paryskiej
rozwój nauk prawnych. Na tych uniwersytetach kształtują się także wybitne kadry
Polskie. Do tych kadr prawniczych należał ówczesny arcybiskup Gnieźnieński Jarosław Bogoria Skotnicki. Prawo królewskie, uchwalone w Piotrkowie dla Wielkopolski stało się następnie podstawą uchwalenia statutów wiślickich dla Małopolski,
a potrzeby związane z wprowadzeniem prawa spowodowały założenie Akademii
Krakowskiej przez Kazimierza Wielkiego.
Procesy centralizacyjne były jednak nieuchronne, a nasiliły się w czasach Jagiełły,
w szczególności już w XV w. Elity zjednoczonego państwa i odnowionego uniwersytetu wybrały miasto i kościół Farny w Piotrkowie Tryb.p.w.św.Jakuba Apostoła, w
którym ustanowiono pierwsze królewskie prawa na miejsce spotkań króla z narodem.To w Piotrkowie dokonało się ostateczne zjednoczenie po rozbiciu dzielnicowym, a prawo w nim stanowione było przez wieki podstawą funkcjonowania państwowości Polskiej.
Bogusław Hudziak
Są pieniądze
dla parafii
w Sulejowie
Do Sejmiku Województwa
Łódzkiego dotarło pismo z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa
Narodowego z informacją, że
„Minister Kultury i Dziedzictwa
Narodowego w ramach budżetu na 2013 rok [.] udzielił Parafii
Rzymskokatolickiej p. w. św. Tomasza Kantuaryjskiego w Sulejowie dotacji w wysokości 200
tys. zł, przeznaczonej na pokrycie kosztów zadania pn. Sulejów, kościół p. w. św. Tomasza
Kantuaryjskiego (XIII w.), malowidła (1552r.) i ołtarz główny
(1788 r.): kontynuacja konserwacji malowideł ściennych
w prezbiterium wraz z konserołtarza
głównego
wacją
– etap I (zwieńczenie, cześć cokołowa, wzmocnienie struktury
ołtarza). Beneficjent oświadczył,
że całkowity koszt realizacji tego
zadania
wyniesie 3000 223, 32 zł.
Dofinansowanie to jest realizowane w ramach Programu
Dziedzictwo Kulturowe, Priorytet I Ochrona Zabytków”.
Parafialny rajd rowerowy
Wzorem lat minionych młodzież zaangażowana w parafii farnej w Piotrkowie wakacje
zakończyła rajdem rowerowym. Czternastoosobowa grupa wraz z opiekunami udała
się w dniach 27-29 sierpnia do sanktuarium Matki Bożej Świętorodzinnej w Poświętnem. Miejsce to, pozostające pod opieką ojców filipinów, słynie z cudownych uzdro-
wień od XVII wieku.Młodzi turyści nocowali w Szkole Podstawowej w Bukowcu nad Pilicą, odwiedzili także zabytkowy kościół w Błogiem oraz opactwo cystersów w Sulejowie-Podklasztorzu.
Wojciech Malesa
500 159 229