Dodatek V – Przykazania judaizmu

Komparatywna
cytata
Ewangelii
Cytata Ewangelii
Sławomir Snela
Komentarz konstrukcyjny
Ogólny układ synopsy
Plan komparabli
Spór o szabat i przepisy Prawa
Proces Jezusa
z podziałem na sceny
Plan synoptyczny
Przekaz o ustanowieniu
Eucharystii
Przykazania judaizmu
Dodatek V
Przykazania
judaizmu
Apendyks E
827
APENDYKS E. PRZYKAZANIA JUDAIZMU
Niejednokrotnie uczniowie pytają Jezusa o to, które przykazanie w Prawie jest pierwsze, które jest
najważniejsze, albo, które jest największe.
Nie bez powodu. Judaizm zna 613 przykazań, w tym 248 nakazów i 365 zakazów, przy czym
wszystkie te liczby są symboliczne, bowiem 613 to wartość liczbowa słowa Tora (611) powiększona o dwa pierwsze przykazania wypowiedziane bezpośrednio do Żydów stojących u stóp Góry
Synaj, natomiast 248 to tradycyjna liczba członków ludzkiego ciała, 365 jest liczbą dni roku
słonecznego4138. Co do liczby przykazań nie ma wśród autorytetów rabinicznych rozbieżności, są
różnice w doborze przykazań.
Poniżej zaprezentowano układ przykazań według opracowania Ewy Gordon4139, ale nie zaznaczono
podziału na parsze, natomiast zastosowano nazewnictwo ksiąg wg [BT5] i w niektórych przypadkach wybrano własne tytuły, kierując się zawartością tekstu Biblii. Oryginalne tytuły pozostawiono
zwłaszcza wtedy, gdy treść przykazania nie wynikała w prosty sposób z wersetu biblijnego.
Wprowadzono też dodatkową podnumerację nakazów, czyli przykazań, z literką „p”, oraz zakazów
z literką „z”. Porządek przykazań nie jakiegoś ma charakteru normatywnego, wartościującego, jest
to ich kolejność występowania według przypisania do wersetów Pięcioksięgu (Tory).
Jezus powiedział, że nie przyszedł znieść Prawo, ale je wypełnić. Wypełnieniem Prawa przez
Jezusa była Jego ofiara doskonała, którą Kościół na nowo uobecnia w Eucharystii. Ponieważ duża
część przykazań wiąże się z ofiarami w Świątyni, to z kolei rabini uważają, że obecnie wypełnia się
przykazania w judaizmie poprzez ich studium (do umownego czasu odbudowania Świątyni
Jerozolimskiej)4140.
(1/p1)
Płodność (Rdz 1,28), (2/p2) Obrzezanie (Rdz 17,10), (3/z1) Niejadanie ścięgna (Rdz 32,33),
Nowy miesiąc, kalendarz (Wj 12,2), (5/p4) Zabicie baranka (Wj 12,6), (6/p5) Spożywanie paschy (Wj 12,8),
(7/z2)
pieczonej na ogniu (Wj 12,9), (8/z3) bez resztek (Wj 12,10), (9/p6) Usunięcie kwasu (Wj 12,15),
(10/p7)
Jedzenie przaśników podczas święta, (11/z4) Zakaz przechowywania kwasu podczas święta (Wj 12,19),
(12/z5)
Zakaz jedzenia kwaszonego podczas święta (Wj 12,20), (13/z6) Zakaz dzielenia się paschą z obcym
(Wj 12,43), (14/z7) Zakaz dzielenia się paschą z nie–Żydem (Wj 12,45), (15/z8) Zakaz wynoszenia paschy na
zewnątrz (Wj 12,46), (16/z9) oraz łamania kości (Wj 12,46), (17/z10) Nieobrzezany nie może spożywać paschy
(Wj 12,48), (18/p8) Pierworodne (Wj 13,2), (19/z11) Kwaszone nie w Paschę (Wj 13,3), (20/z12) Usunięcie
kwaszonego na Paschę (Wj 13,7), (21/p9) Haggada o wyjściu z Egiptu podczas sederu (Wj 13,8),
(22/p10)
Wykupienie pierworodnego osła (Wj 13,13), (23/p11) lub zabicie przez złamanie mu karku (Wj 13,13),
(24/z13)
Świętowanie Paschy w miejscu zamieszkania (Wj 16,29), (25/p12) Jedyność Boga (Wj 20,2), (26/z14) Zakaz
przeniewierstwa (Wj 20,3), (27/z15) idolatrii (Wj 20,4), (28/z16) bałwochwalstwa (Wj 20,5), (29/z17) służenia
bozkom (Wj 20,5), (30/z18) Przysięganie nadaremno (Wj 20,7), (31/p13) Świętowanie szabatu (Wj 20,8), (32/z19)
zakaz pracy w szabat (Wj 20,10), (33/p14) Szanowanie rodziców (Wj 20,12), (34/z20) Zakaz zabijania (Wj 20,13),
(35/z21)
cudzołóstwa (Wj 20,14)4141, (36/z22) porywania człowieka (Wj 20,15), (37/z23) fałszywego świadczenia
(Wj 20,16), (38/z24) pożądania rzeczy bliźniego (Wj 20,17), (39/z25) Zakaz wykonywania podobizn bożków,
szczególnie o charakterze trójwymiarowym, przyp. człowieka (Wj 20,23), (40/z26) Ołtarz nie z kamieni
ciosowych obrabianych żelazem (Wj 20,22), (41/z27) Korzystanie przy ołtarzu z pochylni, nie ze stopni
(Wj 20,23), (42/p15) Przestrzeganie praw hebrajskiego niewolnika (Wj 21,2), (43/p16) Przykazanie poślubienia
hebrajskiej niewolnicy (Wj 21,8), (44/p17) Przykazanie wykupienia niewolnicy hebrajskiej (Wj 21,8), (45/z28)
Zakaz sprzedania niewolnicy hebrajskiej (Wj 21,8), (46/z29) Dobre traktowanie niewolnicy hebrajskiej
(Wj 21,10), (47/p18) Wykonywanie kary śmierci przez uduszenie4142 (Wj 21,12), (48/z30) (Wj 21,15), (49/p19)
Odszkodowanie za krzywdy fizyczne (Wj 21,18n), (50/p20) Wykonywanie wyroku śmierci przez ścięcie
mieczem (jako kara za moderstwo) (Wj 21,20), (51/p21) Osądzenie szkody wyrządzonej przez wołu lub przez
(4/p3)
4138
E. GORDON, 613 przykazań judaizmu, Kraków 2006, s. 7.
tamże, s. 7.
4140
tamże, s. 5.
4141
Wersety (Wj 20,13-16) stanowią (Szemot 20:13), (Wj 20,17) to (Szemot 20:14), (Wj 20,23)
to (Szemot 20:20), (Wj 20,25) to (Szemot 20:22) co tutaj zostało uwzględnione.
4142
Jeden z czterech sposobów wykonywania kary śmierci, jednakże wtedy, gdy działał Sanhedryn
(E. GORDON, dz. cyt., s. 33, p. 47).
4139
828
Apendyks E
(52/z31)
byka (Wj 21,28),
Zakaz jedzenia mięsa ukamienowanego byka (Wj 21,28), (53/p22) Szkoda wynikła
z niezabezpieczonej studni (Wj 21,33), (54/p23) Grzywna za kradzież zwierząt (Wj 21,37), (55/p24)
Odszkodowanie za wypas na cudzym (Wj 22,4), (56/p25) Odszkodowanie za spowodowanie pożaru (Wj 22,5),
(57/p26)
Nieopłacany stróż (Wj 22,6), (58/p27) Postępowanie w sprawie o przywłaszczenie cudzej własności
(Wj 22,8), (59/p28) Stróż opłacany (Wj 22,9), (60/p29) Obowiązek pożyczającego (Wj 22,13), (61/p30) Przykazanie
dotyczące uwiedzenia (Wj 22,15), (62/z32) Czarownica (Wj 22,17), (63/z33) Zakaz gnebienia konwertyty
(przybysza) słowami (Wj 22,20), (64/z34) i w jakikolwiek inny sposób (Wj 22,20), (65/z35) Sieroty i wdowy
(Wj 22,21), (66/p31) Pożyczka ubogiemu (Wj 22,24), (67/z36) Liczenie się z sytuacją pożyczkobiorcy (Wj 22,24),
(68/z37)
Pożyczka bez odsetek (Wj 22,24), (69/z38) Zakaz przeklinania sędziego (Wj 22,27), (70/z39) Zakaz
bluźnienia Bogu (Wj 22,27), (71/z40) Zakaz przeklinania władcy (Wj 22,27), (72/z41) Zakaz zmieniania
kolejności praw dotyczących ofiar z plonów4143 (Wj 22,28), (73/z42) Rozszarpane zwierzę (Wj 22,30), (74/z43)
Zakaz wysłuchiwania skargi jednej strony bez obecności strony przeciwnej (Wj 23,1), (75/z44) Zakaz składania
świadectwa przez nieodpowiedniego świadka4144 (Wj 21,1), (76/z45) Zakaz orzekania kary śmierci przewagą
jednego głosu (Wj 23,2), (77/z46) Zakaz wydania wyroku uniewinniającego przez kogoś, kto początkowo chciał
wydać wyrok skazujący w sprawach o karę śmierci (Wj 23,2), (78/p32) Kierowanie się przy orzekaniu
sprawiedliwością i mądrością (Wj 23,2), (79/z47) bez względu na strony i osoby (Wj 23,3), (80/p33) Przykazanie
uwolnienia zwierzęcia od ciężaru (Wj 23,5), (81/z48) Wydawanie wyroków bez względu na grzeszną przeszłość
oskarżonego (Wj 23,6), (82/z49) Zakaz wydawania wyroków w oparciu o przypuszczenia (Wj 23,7), (83/z50)
Zakaz przyjmowania łapówki, a jako sędzia podarku (Wj 23,8), (84/p34) Rok szabatowy (Wj 23,11), (85/p35)
Odpoczywanie w Szabat (Wj 23,12), (86/z51) Zakaz składania przysięgi na bożki (Wj 23,13), (87/z52) Zakaz
nakłaniania do bałwochwalstwa (Wj 23,13), (88/p36) Świętowanie trzech Świąt Pielgrzymich (Wj 23,14), (89/z53)
Usunięcie kwaszonego przed składaniem paschy (Wj 23,18), (90/z54) Zakaz przechowywania do rana tłuszczu
ze świątecznej ofiary (Wj 23,18), (91/p37) Przyniesienie pierwocin do domu Pana (Wj 23,19), (92/z55) Zakaz
gotowania mięsa w mleku (Wj 23,19), (93/z56) Zakaz zawierania przymierza z siedmioma narodami (dot.
czasów przed objęciem Ziemi Obiecanej) (Wj 23,32), (94/z57) Zakaz osiedlania bałwochwalców w Ziemi
Świętej (pod warunkiem, że Tora jest jedynym prawem w państwie) (Wj 23,33), (95/p38) Zbudowanie Świątyni
(Wj 25,8), (96/z58) Zakaz wyjmowania drążków z Arki (Wj 25,15), (97/p39) Chleby pokładne (Wj 25,30), (98/p40)
Siedmioramienny świecznik w Świątyni (Wj 27,20), (99/p41) Szaty kapłanów (Wj 28,4), (100/z59) Zakaz
przesuwania napierśnika na efodzie w szacie kapłana (Wj 28,28), (101/z60) Zabezpieczenie sukni kapłana przed
rozdarciem (Wj 28,32), (102/p42) Przykazanie spożywania mięsa z ofiar (Wj 29,33), (103/p43) Spalanie
kadzidła4145 (Wj 30,7), (104/z61) Zakaz składania ofiar na złotym ołtarzu (Wj 30,9), (105/p44) Pół sykla na
świątynię (Wj 30,13), (106/p45) Rytualne obmycia rąk i nóg u kapłanów (Wj 30,19), (107/p46) Namaszczanie
Najwyższego Kapłana świętym olejem namaszczenia (Wj 30,25), (108/z62) Zakaz namaszczenia zwykłego
człowieka olejem namaszczenia (Wj 30,32), (109/z63) Zakaz sporządzania podobnego oleju do zwykłych celów
(Wj 30,32), (110/z64) Zakaz sporządzania kadzidła podobnego do kadzidła świątynnego (Wj 30,37), (111/z65)
Zakaz jedzenia z ofiar bałwochwalczych (Wj 34,15), (112/p47) Rok Szabatowy dla ziemi (Wj 34,21), (113/z66)
Zakaz jedzenia mięsa z mlekiem (Wj 34,26), (114/z67) Zakaz wykonywania egzekucji w Szabat
(Wj 35,3),
(115/p48)
Ofiara całopalna (Kpł 1,3), (116/p49) Ofiara pokarmowa (Kpł 2,1), (117/z68) Zakaz składania ofiar z
kwaszonego i miodu (Kpł 2,11), (118/pn50) Nakaz solenia ofiary (Kpł 2,13), (119/z69) Zakaz składania ofiar bez
soli (Kpł 2,13), (120/p51) Złożenie ofiary przez Sanhedryn w przypadku podjęcia pomyłkowej decyzji
(Kpł 4,13), (121/p52) Ofiara za grzech popełniony niechcący (Kpł 4,27), (122/p53) Ofiara składana przez świadka,
który ukrył prawdę (Kpł 5,1), (123/p54) Ofiara o mniejszej lub większej wartości składana dla oczyszczenia
(Kpł 5,6-7), (124/z70) Ofiara z ptaka (Kpł 5,8), (125/z71) Niedodawanie oliwy do ofiary pokarmowej składanej za
grzech (Kpł 5,11), (126/z72) i niedodawanie kadzidła (Kpł 5,11), (127/p55) Przykazanie dodania 1/5 wartości, gdy
ktoś zjadł z części poświęconej kapłanowi (Kpł 5,15-16), (128/p56) Przykazanie składania ofiary za
przewinienie niepewne (Kpł 5,17), (129/p57) Zwrot zrabowanego mienia (Kpł 5,23), (130/p58) Przykazanie
składania ofiary za przewinienie niewątpliwe (Kpł 5,25), (131/p59) Wygarnianie popiołu (Kpł 6,3), (132/p60)
Nieustanny ogień na ołtarzu (Kpł 6,6), (133/z73) Zakaz gaszenia ognia na ołtarzu (Kpł 6,6), (134/p61) Przykazanie
zjedzenia pozostałości ofiary pokarmowej przez kapłanów (Kpł 6,9), (135/z74) Zakaz sporządzania chlebów
kwaszonych z ofiary pokarmowej (Kpł 6,10), (136/p62) Przykazanie składania ofiary pokarmowej przez
Najwyższego Kapłana (Kpł 6,13), (137/z75) Zakaz jedzenia z ofiary pokarmowej przez Najwyższego Kapłana
4143
Ofiary z plonów to były w kolejności (wg E. GORDON, 613 przykazań judaizmu, s. 42): bikurim –
pierwsze owoce oddawane kapłanom (kohenom), truma – część plonu oddawana kapłanom, maaser
riszon – 10 % plonu oddawana lewitom, z której z kolei lewici wydzielali kapłanom 10%, jako tzw.
maaser min hamaaser), maaser szeni – 10% z tego co zostało po oddzieleniu maaser riszon, które
należało spożyć w Jerozolimie.
4144
Według (E. GORDON, 613 przykazań judaizmu, s. 44) dziesięć kategoriii osób nie może składać
świadectwa: kobieta, niewolnik, dziecko, chory umysłowo, głuchoniemy, niewidomy, krewny którejś ze
stron, ktoś osobiście zaangażowany w sprawę, ktoś nieopanowany i bezwstydny, ktoś o złej sławie.
4145
Kadzidło spalano codziennie, dwa razy dziennie na złotym ołtarzu Świątyni. Każdego dnia spalano mane
kadzidła (sporządzone z 11 ziół, o wadze 50 szkalim), połowę rano, połowę wieczorem.
Według E. GORDON, dz. cyt., s. 54.
Apendyks E
829
(Kpł 6,16), (138/p63) Przykazanie składania ofiary całopalnej za grzech popełniony niechcący (Kpł 6,18), (139/z76)
Zakaz jedzenia ofiary calopalnej za grzech złozonej przez społeczność (Kpł 6,23), (140/p64) Pzrykazanie
dotyczące składania ofiary zadośćuczynienia (Kpł 7,1), (141/p65) Przykazanie dotyczące składania ofiary
biesiadnej (pojednania) (Kpł 7,11), (142/z77) Zakaz pozostawiania czegokolwiek z dziękczynnych ofiar
biesiadnych (Kpł 7,15), (143/p66) Przykazanie spalenia tego, co zostaje po ofiarach (Kpł 7,17), (144/z78)
Zakaz jedzenia mięsa ofiary, które stało się niezdatne (Kpł 7,18), (145/z79) lub rytualnie nieczyste (Kpł 7,19),
(146/p67)
Przykazanie spalenia ofiar, które stały się rytualnie nieczyste (Kpł 7,19), (147/z80) Zakaz jedzenia ofiar
przez osobę rytualnie nieczystą (Kpł 7,20), (148/z81) Zakaz jedzenia tłuszczu zwierząt kopytnych (Kpł 7,23),
(149/z82)
Zakaz jedzenia krwi (Kpł 7,26), (150/z83) Zakaz noszenia długich wlosów przez kapłanów (strzyżenie
odbywało się co 30 dni) (Kpł 10,6), (151/z84) Zakaz wchodzenia do Świątyni kapłanów w rozdartym ubraniu
(Kpł 10,6), (152/z85) Zakaz wychodzenia ze Świątyni kapłanom pełniącym służbę (Kpł 10,7), (153/z86) Zakaz
wchodzenia do Świątyni kapłanów, którzy pili wino (w ilości o objętości większej niż 1,5 jajka) (Kpł 10,9),
(154/p68)
Przykazanie zbadania koszerności zwierząt domowych dzikich (Kpł 11,2), (155/z87) Do spożywania
tylko zwierzęta koszerne (Kpł 11,8), (156/p69) Koszerność ryb (Kpł 11,9), (157/z88) Zakaz jedzenia rytualnie
nieczystych ryb (Kpł 11,11), (158/z89) i rytualnie nieczystych ptaków (Kpł 11,13), (159/p70) Przykazanie zbadania
koszerności szarańczy (Kpł 11,21), (160/p71) Kontakt z niektórymi małymi zwierzętami poruszającymi się przy
ziemi powoduje rytualną nieczystość (Kpł 11,29), (161/p72) Dbanie o rytualną czystość pokarmu (Kpł 11,34),
(162/p73)
Nieczystość (do wieczora) w wyniku kontaktu z padliną zwierzęcia (Kpł 11,39), (163/z90)
Zakaz jedzenia owadów pełzających (np. pszczół, ale miód można, bo nie jest częścią ich ciała) (Kpł 11,42),
(164/z91)
Zakaz jedzenia stworzeń pełzających znajdujących się w owocach i tych, które lęgną się w ziarnie
(Kpł 11,42), (165/z92) Zakaz jedzenia stworzeń wodnych, poza koszernymi rybami (Kpł 11,43), (166/z93) Zakaz
jedzenia stworzeń pełzających, które lęgną się z nieczystości (Kpł 11,44), (167/p74) Rytualna nieczystość
kobiety po urodzeniu dziecka4146 (Kpł 12,2.5), (168/p75) Przykazanie złożenia ofiary przez kobietę po urodzeniu
dziecka4147 (Kpł 12,6), (169/p76) Rytualna nieczystość podejrzanego o chorobę trądu (Kpł 13,2), (170/z94) Zakaz
golenia włosów na grzybicy (Kpł 13,33), (171/p77) Rozwichrzenie włosów i rozdarcie ubrania przez
trędowatego (Kpł 13,45), (172/p78) Ślady trądu na ubraniu (Kpł 13,47), (173/p79) Oczyszczenie człowieka
uleczonego z trądu (Kpł 14,2), (174/p80) ogolenie (Kpł 14,9), (175/p81) zanurzenie w mykwie (Kpł 14,9), (176/p82)
złożenie przez niego ofiary (Kpł 14,10), (177/p83) Rytualna nieczystość domu, który ma na ścianach trąd
(Kpł 14,44), (178/p84) Rytualna nieczystość mężczyzny w wyniku wycieków (Kpł 15,2), (179/p85) Przykazanie
złożenia ofiary przez mężczyznę po wyleczeniu z dolegliwości (Kpł 15,13n), (180/p86) Oczyszczenie się
mężczyzny nieczystego w wyniku polucji (Kpł 15,16), (181/p87) Oczyszczenie kobiety po ustaniu krwawienia
miesięcznego (Kpł 15,19), (182/p88) Oczyszczenie kobiety po ustaniu nietypowych krwawych wycieków
(Kpł 15,25), (183/p89) Złożenie ofiary przez kobietę po ustaniu nietypowych krwawych wycieków
(Kpł 15,28n), (184/z95) Zakaz wchodzenia do Miejsca Najświętszego (Kpł 16,2), (185/p90) Służba w Jom Kipur4148
(Kpł 16,3), (186/z96) Zakaz zarzynania zwierząt na ofiary poza Świątynią (Kpł 17,3n), (187/p91) Przykrycie krwi
upolowanego zwierzęcia ziemią (Kpł 17,13), (188/z97) Zakaz obcowania z krewnymi i łamania obyczajów
(Kpł 18,6), (189/z98) Zakaz stosunków cielesnych: z ojcem (Kpł 18,7), (190/z99) z matką (Kpł 18,7), (191/z100)
z żoną ojca (Kpł 18,8), (192/z101) z siostrą (Kpł 18,9), (193/z102) z córką syna (Kpł 18,10), (194/z103) z córką córki
(Kpł 18,10), (195/z104) z córką (Kpł 18,10), (196/z105) z córką żony ojca(Kpł 18,11), (197/z106) z siostrą ojca
(Kpł 18,12), (198/z107) z siostrą matki (Kpł 18,13), (199/z108) z bratem ojca (Kpł 18,14), (200/z109) z żoną brata ojca
(Kpł 18,14), (201/z110) z synową (Kpł 18,15), (202/z111) z żoną brata (Kpł 18,16), (203/z112) z kobietą i jej córką
(Kpł 18,17), (204/z113) z kobietą i córką jej syna (Kpł 18,17), (205/z114) z kobietą i córką jej córki (Kpł 18,17),
(206/z115)
z dwoma siostrami (Kpł 18,18), (207/z116) z kobietą w czasie nieczystości miesięcznej (nida)
(Kpł 18,19), (208/z117) Zakaz wydawania potomstwa Molochowi (Kpł 18,21), (209/z118) Zakaz stosunków
cielesnych pomiędzy mężczyznami (Kpł 18,22), (210/z119) Zakaz stosunków cielesnych ze zwierzęciem
(Kpł 18,23), (211/z120) Zakaz stosunków cielesnych kobiety ze zwierzęciem (Kpł 18,23), (212/p92) Szanowanie
ojca i matki (Kpł 19,3), (213/z121) Zakaz zwracania się ku bałwochwalstwu nawet w myślach (Kpł 19,4),
(214/z122)
Zakaz sporządzania bożków dla siebie lub innych (Kpł 19,4), (215/z123) Zakaz jedzenia pozostałości
z ofiary po wyznaczonym czasie (Kpł 19,6.8), (216/z124) Zakaz żęcia skrajów pola (pozostawienie dla
4146
40 dni po urodzeniu chłopca, 80 dni po urodzeniu dziewczynki, tak było w czasach Świątyni, obecnie jest
to tydzień i dwa tygodnie, a oczyszczenie następuje poprzez zanurzenie w mykwie. Według E. GORDON,
dz. cyt., s. 82.
4147
W 41 dniu po urodzeniu chłopca, lub w 81 dniu po urodzeniu dziewczynki kobieta składała w Świątyni
dwie ofiary: owcę jako ofiarę dziękczyną i gołębia kub turkawkę jako ofiarę za ewentualnie popełniony
grzech (wyrzekanie w czasie porodu); biedni przynosili dwa ptaki. Według E. GORDON, dz. cyt., s. 83.
4148
W Jom Kipur Najwyższy Kohen składał piętnaście ofiar, czterdzieści trzy razy spryskiwał krwią ofiar,
dokonywał obrzędu posłania kozła na pustynię, pięć razy zanurzał się w mykwie i zmieniał odzież,
dziesięć razy obmywał ręce i nogi, trzy razy dokonywał widuj (wyznania grzechów), cztery razy wchodził
do Najświętszego miejsca w Bet Hamikdasz i dziesięć razy wymawiał Czteroliterowe Imię Boga
(E. GORDON, dz. cyt., s. 90, p. 185).
830
Apendyks E
(217/z125)
ubogiego) (Kpł 19,9),
Zakaz zbierania kłosów, które wypadły żniwiarzom (Kpł 19,9), (218/p93)
Przykazanie dotyczące niezżetego skraju pola (rabini ustalili, ze powinna to być 1/60 pola) (Kpł 19,10), (219/p94)
Przykazanie dotyczące kłosów, które wypadły żniwiarzom (jeśli wypadły dwa kłosy to dla biednych, jeśli
trzy lub więcej, to zniwiarz mógł je zebrać) (Kpł 19,10), (220/z126) Zakaz zrywania zbyt małych kiści winogron
w winnicy (Kpł 19,10), (221/p95) Przykazanie dotyczące zostawiania małych kiści winogron dla biednych
(Kpł 19,10), (222/z127) Zakaz zbierania opadłych winogron (Kpł 19,10), (223/p96) Zostawianie opadłych winogron
dla biednych (Kpł 19,10), (224/z128) Zakaz kradzieży (Kpł 19,11), (225/z129) Zakaz wypierania się posiadania
cudzych, powierzonych pieniędzy (Kpł 19,11), (226/z130) Zakaz zaprzeczania przysięgą w sprawie
powierzonych pieniędzy (Kpł 19,11), (227/z131) Zakaz fałszywego przysięgania (Kpł 19,12), (228/z132) Zakaz
odmawiania oddania cudzej rzeczy (Kpł 19,13), (229/z133) Zakaz rabowania (Kpł 19,13), (230/z134) Zakaz
opóźniania zapłaty pracownikowi (najemnik powinien otrzymać zapłatę zaraz po pracy) (Kpł 19,13), (231/z135)
Zakaz przeklinania człowieka (Kpł 19,14), (232/z136) Zakaz stawiania przeszkody przed niewidomym
(Kpł 19,14), (233/z137) Zakaz nieuczciwości przy osądzaniu (Kpł 19,15), (234/z138) Zakaz okazywania w sądzie
względów znamienitemu człowiekowi (Kpł 19,15), (235/p97) Przykazanie sprawiedliwego sądzenia dla
sędziego (Kpł 19,15), (236/z139) Zakaz obmawiania (Kpł 19,16), (237/z140) Zakaz pozostawania bezczynnym
wobec rozlewu krwi bliźniego (Kpł 19,16), (238/z141) Zakaz nienawidzenia bliźniego (Kpł 19,17), (239/p98)
Przykazanie udzielania napomnień (Kpł 19,17), (240/z142) Zakaz zawstydzania bliźniego4149 (Kpł 19,17),
(241/z143)
Zakaz mszczenia się (Kpł 19,18), (242/z144) Zakaz chowania urazy (Kpł 19,18), (243/p99) Przykazanie
kochania bliźniego jak siebie samego4150 (Kpł 19,18), (244/z145) Zakaz krzyżowania bydła z innym gatunkiem
(Kpł 19,19), (245/z146) Zakaz siania różnych gatunków (Kpł 19,23), (246/z147) Zakaz jedzenia owoców z drzewa
w pierwszych trzech latach od zasadzenia (Kpł 19,23), (247/p100) Przykazanie dotyczące postępowania
z owocami w czwartym roku od zasadzenia drzewa (należało je spożyć w Jerozolimie) (Kpł 19,24), (248/z148)
Zakaz jedzenia w żarłoczny sposób (Kpł 19,26), (249/z149) Zakaz wróżenia (Kpł 19,26), (250/z150) Zakaz
wyznaczania pomyślnych i niepomyślnych pór (Kpł 19,26), (251/z151) Zakaz golenia włosów z boków brody
(Kpł 19,27), (252/z152) Zakaz golenia brody (strzyżenie dozwolone) (Kpł 19,27), (253/z153) Zakaz robienia na ciele
wyrytych napisów (tatuaży) (Kpł 19,28), (254/p101) Odnoszenie się z czcią do Świątyni (Kpł 19,30), (255/z154)
Zakaz naśladowania wywoływacza duchów (Kpł 19,31), (256/z155) Zakaz robienia tego, co czyni czarownik
posługujący się kością (Kpł 19,31), (257/p102) Szanowanie starców i mędrców (Kpł 19,32), (258/z156) Zakaz
oszukiwania na wadze (Kpł 19,35), (259/p103) Przykazanie posługiwania się uczciwą wagą i odważnikami
(Kpł 19,36), (260/z157) Zakaz złorzeczenia ojcu i matce (Kpł 20,9), (261/p104) Przykazanie wykonania wyroku
śmierci przez spalenie (Kpł 20,14), (262/z158) Zakaz postępowania według praw bałwochwalców (Kpł 20,23),
(263/z159)
Zakaz zaciągania rytualnej nieczystości przez kapłana w wyniku styczności ze zmarłym (Kpł 21,1),
(264/p105)
Przykazanie dotyczące rytualnego zanieczyszczenia kapłana z powodu zmarłych bliskich krewnych
(Kpł 21,3), (265/z160) Zakaz pełnienia służby w Świątyni przez kapłana, który pozostaje rytualnie nieczysty do
zachodu słońca (Kpł 21,6), (266/z161) Zakaz poślubienia przez kapłana kobiety nierządnej (Kpł 21,7), (267/z162)
kobiety o nieodpowiednim rodowodzie (Kpł 21,7), (268/z163) kobiety rozwiedzionej (Kpł 21,7), (269/p106)
Przykazanie uświęcania synów Aharona (Kpł 21,8), (270/z164) Zakaz wchodzenia przez Najwyższego Kapłana
do namiotu zmarłego (Kpł 21,11), (271/z165) Zakaz rytualnego zanieczyszczenia się Najwyższego Kapłana
przez styczność ze zmarłym (Kpł 21,11), (272/p107) Przykazanie poślubienia dziewicy przez Najwyższego
Kapłana (Kpł 21,13), (273/z166) Zakaz poślubiania przez Najwyższego Kapłana wdowy, rozwódki, kobiety
o nieodpowiednim rodowodzie i kobiety nierządnej (Kpł 21,14), (274/z167) Zakaz pozostawania Najwyższego
Kapłana w konkubinacie z wdową (Kpł 21,15), (275/z168) Zakaz pełnienia służby w Świątyni kapłanowi
z trwałym defektem fizycznym (Kpł 21,17), (276/z169) Zakaz pełnienia służby w Świątyni kapłanowi
z przejściowym defektem fizycznym (Kpł 21,21), (277/z170) Zakaz wchodzenia przez kapłana z defektem
fizycznym do najświętszego budynki Świątyni (Kpł 21,23), (278/z171) Zakaz pełnienia służby w Świątyni, który
jest rytualnie nieczysty (Kpł 22,2), (279/z172) Zakaz jedzenia części poświęconej kapłanowi przez kapłana,
który jest rytualnie nieczysty (Kpł 22,4), (280/z173) przez obcych (Kpł 22,10), (281/z174) przez mieszkającego
u kapłana oraz przez najemnika kapłana (Kpł 22,10), (282/z175) przez nieobrzezanego kapłana (Tradycja),
(283/z1176)
przez kobietę o nieodpowiednim rodowodzie (Kpł 22,12), (284/z177) Zakaz jedzenia ofiary z której nie
wydzielano części poświęconej kapłanowi, tzw. tewel (Kpł 22,15), (285/z178) Zakaz poświęcania na ofiarę
zwierząt z defektem fizycznym (Kpł 22,20), (286/p108) Przykazanie ofiarowania zwierząt bez defektu
fizycznego (Kpł 22,21), (287/z179) Zakaz czynienia defektu fizycznego zwierzęciu poświęconemu na ofiarę
(Kpł 22,21), (288/z180) Zakaz spryskiwania ołtarza krwią zwierząt z defektem fizycznym (Kpł 22,22), (289/z181)
Zakaz zarzynania na ofiarę zwierząt z defektem fizycznym (Kpł 22,22), (290/z182) Zakaz spalania na ofiarę
tłuszczu zwierząt (emurin) z defektem fizycznym (Kpł 22,22), (291/z183) Zakaz kastrowania (ludzi, zwierząt
i ptaków) (Kpł 22,24), (292/z184) Zakaz składania na ofiarę przez nie-Żyda zwierzęcia z defektem fizycznym
(Kpł 22,25), (293/p109) Przykazanie złożenia na ofiarę zwierzęcia dopiero po ośmiu dniach od jego narodzin4151
(Kpł 22,27), (294/z185) Zakaz zarzynania w tym samym dniu zwierzęcia i jego młodego (Kpł 22,28), (295/z186)
Zakaz profanowania imienia Boga (Kpł 22,32), (296/p110) Przykazanie uświęcania imienia Boga (Kpł 22,32),
(297/p111)
Przykazanie powstrzymania się od zabronionych czynności w pierwszym dniu Paschy (Kpł 23,7),
4149
Publiczne zawstydzenie postrzega się jako bardzo ciężkie przewinienie (E. GORDON, dz. cyt. s. 104).
Przykazanie uznawane zgodnie przez mędrców żydowskich za filar Tory (E. GORDON, dz. cyt., s. 105).
4151
Według Rambama nie powinno być młodze niż trzydzieścin dni (E. GORDON, dz. cyt., s. 122, p. 293).
4150
Apendyks E
831
(298/z187)
Zakaz wykonywania zabronionych czynności w pierwszym dniu Paschy (Kpł 23,7), (299/p112) Przykaz
składania ofiary dodatkowej w Paschę (Kpł 23,8), (300/p113) Przykazanie powstrzymania się od zabronionych
czynności w siódmym dniu Paschy (Kpł 23,8), (301/z188) Zakaz wykonywania zabronionych czynności
w siódmym dniu Paschy (Kpł 23,8), (302/p114) Przykazanie składania ofiary z pierwocin zboża (omer)
w drugim dniu Paschy (Kpł 23,10n), (303/z189) Zakaz jedzenia z nowego plonu przed złożeniem z niego ofiary
z pierwocin (omeru) (Kpł 23,14), (304/z190) prażonego ziarna (Kpł 23,14), (305/z191) świeżego ziarna (Kpł 23,14),
(306/p115)
Przykazanie liczenia od złożenia omeru siedmiu tygodni do Święta Tygodni (Szawuot) w pięćdziesiątym dniu (Kpł 23,15), (307/p116) Przykazanie przyniesienia dwóch chlebów w Szawuot (Kpł 23,17),
(308/p117)
Przykazanie powstrzymania się od zabronionych czynności w Szawuot (Kpł 23,21), (309/z192) Zakaz
wykonywania zabronionych czynności w Szawuot (Kpł 23,21), (310/p118) Przykazanie powstrzymania się od
zabronionych czynności w Rosz Haszana (Nowy Rok) (Kpł 23,24), (311/z193) Zakaz wykonywania
zabronionych czynności w Rosz Haszana (Kpł 23,25), (312/p119) Przykazanie złożenia ofiary dodatkowej
w Rosz Haszana (Kpł 23,25), (313/p120) Przykazanie poszczenia w Jom Kipur (Kpł 23,27), (314/p121) Przykazanie
złożenia ofiary dodatkowej w Jom Kipur (Kpł 23,27), (315/z194) Zakaz wykonywania zabronionych czynności
w Jom Kipur (Kpł 23,28), (316/z195) Zakaz jedzenia i picia w Jom Kipur (Kpł 23,29), (317/p122) Przykazanie
powstrzymywania się od zabronionych czynności w Jom Kipur (Kpł 23,32), (318/p123) Przykazanie
powstrzymywania się od zabronionych czynności w pierwszy dzień Święta Namiotów (Sukot) (Kpł 23,35),
(319/z196)
Zakaz wykonywania zabronionych czynności w pierwszym dniu Sukot (Kpł 23,35), (320/p124)
Przykazanie składania ofiary dodatkowej przez wszystkie dni święta Sukot (Kpł 23,36), (321/p125) Przykazanie
powstrzymania się od zabronionych czynności w Szemini Aceret, Święto Radości Tory (Simchat Torah)
(Kpł 23,36), (322/p126) Przykazanie złozenia dodatkowej ofiary w Szemini Aceret (Kpł 23,36), (323/z197) Zakaz
wykonywania zabronionych czynności w Szemini Aceret (Kpł 23,36), (324/p127) Przykazanie wzięcia
lulawu4152 (Kpł 23,40), (325/p128) Przykazanie mieszkania w szałasie (Kpł 23,42), (326/z198) Zakaz w siódmym
roku, Roku Szabatowym, uprawiania ziemi (Kpł 25,4), (327/z199) uprawiania sadu (Kpł 25,4), (328/z200) ścinania
wyrosłych pędów (Kpł 25,5), (329/z201) zbierania owoców drzew (Kpł 25,5), (330/p129) Przykazanie liczenia
siedmiu okresów siedmioletnich do Roku Jubileuszowego (Kpł 25,8), (331/p130) Przykazanie dęcia w szofar w
Jom Kipur Roku Jubileuszowego (Kpł 25,9), (332/p131) Przykazanie uświęcenia Roku Jubileuszowego4153
(Kpł 25,10), (333/z202) Zakaz, w Roku Jubileuszowym, uprawiania ziemi (Kpł 25,11), (334/z203) ścinania
wyrosłych pędów (Kpł 25,11), (335/z204) zbierania owoców (Kpł 25,11), (336/p132) Przykazanie prawnego
ustalenia warunków pomiędzy sprzedającym a kupującym (Kpł 25,14), (337/z205) Zakaz oszukiwania w
transakcjach handlowych (Kpł 25,14), (338/z206) Zakaz oszukiwania słowami (Kpł 25,17), (339/z207) Zakaz
sprzedawania w Izraelu pola bez możliwości odkupienia go (Kpł 25,23), (340/p133) Przykazanie zwracania
ziemi jej właścicielowi w Roku Jubileuszowym (Kpł 25,24), (341/p134) Przykazanie odkupienia własności w
obwarowanym mieście do końca roku (Kpł 25,29), (342/z208) Zakaz wprowadzania zamiany miast lewickich
i ich okolic (Kpł 25,34), (343/z209) Zakaz pożyczania na procent innemu Żydowi (Kpł 25,37), (344/z210) Zakaz
obarczania żydowskiego niewolnika poniżającą pracą (Kpł 25,39), (345/z211) Zakaz sprzedania żydowskiego
niewolnika na targu niewolników (Kpł 25,42), (346/z212) Zakaz obarczania żydowskiego niewolnika zbędną
pracą (Kpł 25,43), (347/p135) przykazanie dotyczące niewolnika kanaanejskiego (Kpł 25,46), (348/z213) Zakaz
zezwalania na okrutne traktowanie kupionego niewolnika żydowskiego (Kpł 25,53), (349/z214) Zakaz
oddawania pokłonów na posadzce kamiennej, nawet przed Jedynym Bogiem (Kpł 26,1), (350/p136) Przykazanie
dotyczące ślubowania wartości człowieka (Kpł 27,2), (351/z215) Zakaz zamieniania zwierzęcia przeznaczonego
na ofiarę (Kpł 27,10), (352/p137) Przykazanie mówiące o tym, że gdy zamienia się zwierzę poświęcone na
ofiarę, oba stają się poświęcone (Kpł 27,10), (353/p138) przykazanie dotyczące ślubowania wartości zwierzęcia
(Kpł 27,11n), (354/p139) Przykazanie dotyczące ślubowania wartości domu4154 (Kpł 27,14), (355/p140) Przykazanie
dotyczące ślubowania wartości pola (Kpł 27,16), (356/z216) Zakaz zamieniania na inny rodzaj ofiary zwierząt
już poświęconych na jakiś rodzaj ofiary (Kpł 27,26), (357/p141) Przykazanie dotyczące cherem (poświęcenia)
własności w Izraelu (Kpł 27,26), (358/z217) Zakaz sprzedawania pola ofiarowanego jako cherem (Kpł 27,28),
(359/z218)
Zakaz wykupienia pola ofiarowanego jako cherem (Kpł 27,28), (360/p142) Przykazanie wydzielenia
dziesiątej części z liczby zwierząt koszernych, urodzonych w ciagu roku (Kpł 27,32), (361/z219) Zakaz
wykupienia dziesięciny ze zwierząt (Kpł 27,33),
(362/p143)
Przykazanie odeslania osób rytualnie nieczystych poza obóz (Lb 5,2), (363/z220) Zakaz wchodzenia do
Świątyni przez osoby rytualnie nieczyste (Lb 5,3), (364/p144) Przykazanie wyznania grzechów (Lb 5,7), (365/p145)
Przykazanie o doprowadzeniu kobiety posądzonej o zdradę małżeńską przed kapłana i dokonania nad nią
4152
Lulaw stanowi wiązanka składająca się z czterech gatunków roślin: etrog, liść palmowy (lulaw), mirt,
wierzba (E. GORDON, dz. cyt., s. 132, p. 324).
4153
Gdy po Roku Szabatowym (Szemita) nadchodził Rok Jubileuszowy (Jewel), ziemia odpoczywała przez
dwa lata, ponadto Rok Jubileuszowy przynosił wolność niewolnikom (E. GORDON, dz. cyt., s. 135).
4154
Dom poświęcony na ofiarę, ofiarodawca mógł z powrotem odkupić za cenę ustaloną przez kapłana
powiększoną o 1/5; jeśli dom chciał wykupić ktoś obcy, to owej 1/5 nie dodawano (E. GORDON, dz. cyt.,
s. 142, p. 353).
832
Apendyks E
(366/z221)
sądu (Lb 5,12.15),
Zakaz dodawania oliwy do ofiary pokarmowej, ofiary wyjawienia (Lb 5,15),
(367/z222)
Zakaz dodawania kadzidła do ofiary pokarmowej, ofiary wyjawienia (Lb 5,15), (368/z223) Zakaz picia
przez nazira wina i innegonapoju odurzającego (Lb 6,3), (369/z224) Zakaz jedzenia przez nazira: świeżych
winogron (Lb 6,3), (370/z225) rodzynek (Lb 6,4), (371/z226) niedojrzałych winogron (Lb 6,4), (372/z227) wytłoczyn z
winogron (Lb 6,4), (373/z228) Zakaz golenia przez nazira włosów w czasie całego naziretu (Lb 6,5), (374/p146)
Przykazanie zapuszczenia przez nazira włosów (Lb 6,5), (375/z229) Zakaz wchodzenia przez nazira do namiotu
zmarłego (Lb 6,6), (376/z230) Zakaz rytualnego zanieczyszczenia się nazira przez styczność ze zmarłym
(Lb 6,7), (377/p147) Przykazanie dotyczące golenia włosów nazirowi i składania przez niego ofiar (Lb 6,9.13),
(378/p148)
Przykazanie dotyczące błogosławienstwa kapłanów udzielanego Izraelowi (Lb 6,23), (379/p149)
Przykazanie noszenia Arki na ramionach (Lb 7,9), (380/p150) Przykazanie dotyczące drugiej ofiary paschy
(Pesah szeni) (Lb 9,11), (381/p151) Przykazanie jedzenia ofiary składanej w Pesah szeni z macą i gorzkimi
ziołami (Lb 9,11), (382/z231) Zakaz zostawiania do rana czegoś z ofiary składanej w Pesah szeni (Lb 9,12),
(383/z232)
Zakaz łamania kości ofiary składanej na Pesah szeni (Lb 9,12), (384/p152) Przykazanie dęcia w traby
podczas składania ofiar z powodu wojny (Lb 10,9n), (385/p153) Przykazanie oddzielenia części dla kapłanów
z rozrabianego ciasta (Lb 15,20), (386/p154) Przykazanie dotyczące cicit (Lb 15,38), (387/z233) Zakaz podążania za
niewłaściwymi myślami i widokami (Lb 15,39), (388/z234) Zakaz wykonywania przez lewitów pracy kapłanów
i odwrotnie (Lb 18,3), (389/p155) Przykazanie strzeżenia Świątyni4155 (Lb 18,4), (390/z235) Zakaz wykonywania
służby w Świątyni przez obcego (nie kapłana) (Lb 18,4), (391/z236) Zakaz zaniedbywania strzeżenia Świątyni
(Lb 18,5), (392/p156) Przykupienie wykupienia pierworodnego człowieka (Lb 18,15), (393/z237) Zakaz wykupienia
pierworodnego koszernego zwierzęcia (Lb 18,17), (394/p157) Przykazanie o służbie lewitów w Świątyni
(Lb 18,23), (395/p158) Przykazanie oddzielenia pierwszej dziesięciny (dla lewitów) (Lb 18,24), (396/p159)
Przykazanie oddzielenia dziesięciny z dziesięciny4156 (Lb 18,26), (397/p160) Przykazanie o czerwonej jałówce
(Lb 19,2), (398/p161) Przykazanie dotyczące rytualnej nieczystości zmarłego (Lb 19,14), (399/p162) Przykazanie
o spryskiwaniu wodą oczyszczenia oraz o tym, że rytualnie zanieczyszcza ona tego, kto ją sporządza
(Lb 19,19), (400/p163) Przykazanie dotyczące dziedziczenia4157 (Lb 27,8), (401/p164) Przykazanie składania
codziennie ofiar nieustających (tamid) (Lb 28,3), (402/p165) Przykazanie złożenia w Szabat ofiary dodatkowej
(Lb 28,9), (403/p166) Przykazanie złożenia ofiary dodatkowej w Rosz Chodesz (Początek Miesiąca)
(Lb 28,11.15), (404/p167) Przykazanie złożenia ofiary dodatkowej w Szawuot (Lb 28,26), (405/p168) Przykazanie
dęcia w Szofar w Rosz Haszana (Lb 29,1), (406/p169) Przykazanie dotyczące unieważniania ślubowań
(Lb 30,3), (407/z238) Zakaz łamania słowa danego ślubowaniem (Lb 30,3), (408/p170) Przykazanie nadania miast
lewitom (Lb 35,2.7), (409/z239) Zakaz zabicia mordercy, zanim postawi się go przed sądem (Lb 35,12), (410/p171)
Przykazania wygnania kogoś, kto zabił niechcący (Lb 35,25), (411/z240) Zakaz wydawania wyroku przez
świadka (Lb 35,30), (412/z241) Zakaz przyjęcia wykupienia za skazanego na śmierć (Lb 35,31), (413/z242) Zakaz
przyjęcia wykupienia od skazanego na wygnanie (Lb 35,32),
(414/z243)
Zakaz wyznaczenia na sędziego kogoś, kto nie jest biegły w prawie Tory (Pwt 1,17), (415/z244) Zakaz
obawiania się oskarżonego (Pwt 1,17), (416/z245) Zakaz pożądania rzeczy należącej do kogoś innego
(Pwt 5,18), (417/p172) Przykazanie wiary w Jedyność Boga (Pwt 6,4), (418/p173) Przykazanie miłości do Boga
(Pwt 6,5), (419/p174) Przykazanie studiowania Tory (Pwt 6,7), (420/p175) Przykazanie odczytywania Szema
(modlitwy Słuchaj Izraelu) (Pwt 6,7), (421/p176) Przykazanie dotyczące tefilin na rękę (Pwt 6,8), (422/p177)
Przykazanie dotyczące tefilin na głowę (Pwt 6,8), (423/p178) Przykazanie dotyczące mezuzy (Pwt 6,9), (424/z246)
Zakaz nadmiernego wystawiania na próbę prawdziwego proroka (Pwt 6,16), (425/p179) Przykazanie
wyniszczenia siedmiu narodów4158 (Pwt 7,2), (426/z247) Zakaz litowania sie nad bałwochwalcami (Pwt 7,2),
(427/z248)
Zakaz poślubiania bałwochwalców (Pwt 7,3), (428/z249) Zakaz czerpania korzyści z przedmiotów
bałwochwalstwa (Pwt 7,25), (429/z250) Zakaz brania jakiejkolwiek rzeczy służącej bałwochwalstwu (Pwt 7,26),
(430/p180)
Przykazanie odmawiania błogosławieństwa po jedzeniu (Pwt 8,10), (431/p181) Przykazanie kochania
konwertytów (Pwt 10,19), (432/p182) Przykazanie bania się Boga (Pwt 10,20), (433/p183) Przykazanie modlitwy
(Pwt 10,20), (434/p184) Przykazanie przyłączania się do mędrców (Pwt 10,20), (435/p185) Przykazanie
przysięgania prawdziwie w Imię Boże (Pwt 10,20), (436/p186) Przykazanie niszczenia bożków (Pwt 12,2),
(437/z251)
Zakaz wymazywania świętych Imion Bożych4159 (Pwt 12,4), (438/p187) Przykazanie złożenia wszystkich
ofiar obowiązkowych i dobrowolnych na pierwsze Święto Pielgrzymie (Pwt 12,6), (439/z252) Zakaz składania
ofiar poza Świątynią (Pwt 12,13), (440/p188) Przykaz składania wszystkich ofiar w Świątyni (Pwt 12,15),
(441/p189)
Przykazanie wykupienia zwierzęcia poświęconego, które doznało defektu fizycznego (Pwt 12,15),
4155
W nocy Świątyni wewnątrz strzegły trzy posterunki kapłanów, na zewnątrz Świątynia była pilnowana
przez dwadzieścia jeden posterunków lewitów (E. GORDON, dz. cyt., s. 157, p. 389).
4156
przez lewitów dla kapłanów, tzw. dziesięciny maaser min bamaaser (E. GORDON, dz. cyt., s. 160).
4157
Synowie otrzymują po równej części spadku, ale pierworodny otrzymuje podwójną część, córki
dziedziczą tylko wtedy, gdy nie ma synów i wnuków po synach (E. GORDON, dz. cyt., s. 162, p. 400).
4158
Ludy, które zamieszkiwały Ziemię Obiecaną przed osiedleniem się tam Żydów i które nie chciały
porzucić bałwochwalstwa, ani przestrzegać siedmiu przykazań dla potomków Noego (E. GORDON,
dz. cyt., s. 174, p. 425).
4159
Imiona, występujące niekiedy z atrybutami, które odnoszą się do Boga, to:
Haszem, Adonaj, El, Eloah, Elohim, Szadaj, Cewaot
(E. Gordon, dz. cyt. s. 178, p. 437).
Apendyks E
833
(442/z253)
Zakaz jedzenia poza Jerozolimą drugiej dziesięciny (maaser szeni) ze zboża (Pwt 12,17), (443/z254)
Zakaz picia drugiej dziesięciny z wina poza Jerozolimy (Pwt 12,17), (444/z255) Zakaz jedzebia drugiej
dziesięciny z oliwy poza Jerozolimą (Pwt 12,17), (445/z256) Zakaz jedzenia przez kapłanów ofiary ze
zwierzęcia pierworodnego poza Jerozolimą (Pwt 12,17), (446/z257) Zakaz jedzenia przez kapłanów mięsa z ofiar
za grzech, poza Świątynią (Pwt 12,17), (447/z258) Zakaz jedzenia ofiar całopalnych (Pwt 12,17), (448/z259) Zakaz
jedzenia mięsa z ofiar o niższym stopniu świętości przed skropieniem ich krwi (Pwt 12,17), (449/z260) Zakaz
jedzenia pierwszych owoców przed złożeniem ich na dziedzińcu Świątyni (Pwt 12,17), (450/z261) Zakaz
opuszczania lewitów przez odmawianie im wszystkiego co im się należy (Pwt 12,19), (451/p190) Przykazanie
rytualnego uboju zwierząt (Pwt 12,21), (452/z262) Zakaz jedzenia członków żyjącego zwierzęcia (Pwt 12,23),
(453/p191)
Przykazanie przyniesienia ofiar przez mieszkających poza Izraelem do Świątyni (Pwt 12,26), (454/z263)
Zakaz dodawania czegoś do przykazań (Pwt 13,1), (455/z264) Zakaz ujmowania czegoś z treści przykazań
(Pwt 13,1), (456/z265) Zakaz słuchania człowieka prorokującego w imię bożków (Pwt 13,4), (457/z266) Zakaz
okazywania życzliwości temu, kto namawia do bałwochwalstwa (Pwt 13,9), (458/z267) Zakaz powstrzymywania
się od nienawiści do kogoś, kto namawia do bałwochwalstwa (Pwt 13,9), (459/z268) Zakaz ratowania kogoś, kto
namawia do bałwochwalstwa (Pwt 13,9), (460/z269) Zakaz stawania w obronie kogoś, kto namiawia do
bałwochwalstwa (Pwt 13,9), (461/z270) Zakaz milczenia podczas oskarżania kogoś, kto namawia do
bałwochwalstwa (Pwt 13,9), (462/z271) Zakaz namawiania kogokolwiek do czczenia bożków (Pwt 13,12),
(463/p192)
Przykazanie dobrego przesłuchania świadków (Pwt 13,15), (464/p193) Przykazanie spalenia miasta
odstępczego (Pwt 13,17), (465/z272) Zakaz odbudowania miasta odstępczego (Pwt 13,17), (466/z273) Zakaz
korzystania z mienia miasta odstępczego (Pwt 13,18), (467/z274) Zakaz robienia sobie nacięć (Pwt 14,1), (468/z275)
Zakaz robienia łysiny na znak żałoby (Pwt 14,1), (469/z276) Zakaz jedzenia mięsa zwierząt niezdatnych na
ofiarę (Pwt 14,3), (470/p194) Przykazanie badania oznak koszerności ptaków (Pwt 14,11), (471/z277) Zakaz
jedzenia owadów skrzydlatych (Pwt 14,19), (472/z278) Zakaz jedzenia padliny (Pwt 14,21), (473/p195) Przykazanie
dotyczące drugiej dziesięciny4160 (Pwt 14,22), (474/p196) Przykazanie dotyczące dziesięciny dla biednych4161
(Pwt 14,28), (475/z279) Zakaz ściągania pożyczki, gdy minął Rok Szabatowy (Pwt 15,2), (476/p197) Przykazanie
darowania długów (w Roku Szabatowym) (Pwt 15,3), (477/z280) Zakaz odmawiania biednemu środków do
życia (Pwt 15,7), (478/p198) Przykazanie dotyczące dobroczynności (Pwt 15,8), (479/z281) Zakaz odmawiania
ubogiemu pożyczki (Pwt 15,9), (480/z282) Zakaz odsyłania żydowskiego niewolnika z pustymi rękami
(Pwt 15,13), (481/p199) Przykazanie wyposażenia żydowskiego niewolnika (Pwt 15,14), (482/z283) Zakaz
wykonywania pracy przy użyciu zwierząt poświęconych (Pwt 15,19), (483/z284) Zakaz strzyżenia zwierząt
poświęconych (Pwt 15,19), (484/z285) Zakaz jedzenia kwaszonego w dniu poprzedzającym Paschę po
południu4162 (Pwt 16,3), (485/z286) Zakaz zostawiania mięsa ofiary świątecznej do trzeciego dnia (Pwt 16,4),
(486/z287)
Zakaz składania ofiary paschy na prywatnym ołtarzu (Pwt 16,5), (487/p200) Przykazanie radowania się
podczas trzech Świąt Pielgrzymich (Pwt 16,14), (488/p201) Przykazanie przybywania do Świątyni na trzy
Święta Pielgrzymie (Pwt 16,16), (489/z288) Zakaz przybywania na Święto Pielgrzymie bez ofiary (Pwt 16,16),
(490/p202)
Przykazanie mianowania sędziów i nadzorców (Pwt 16,18), (491/z289) Zakaz sadzenia drzew
w Świątyni (Pwt 16,21), (492/z290) Zakaz ustawiania obelisku (Pwt 16,22), (493/z291) Zakaz składania w ofierze
zwierzęcia z przejściowym defektem fizycznym (Pwt 17,1), (494/p203) Przykazanie słuchania słów Wielkiego
Sanhedrynu (Pwt 17,10), (495/z292) Zakaz nieposłuszeństwa wobec słów Wielkiego Sanhedrynu (Pwt 17,11),
(496/p204)
Przykazanie mianowania króla w Izraelu (Pwt 17,15), (497/z293) Zakaz mianowania na króla Izraela
kogoś, kto nie pochodzi z narodu Izraela (Pwt 17,15), (498/z294) Zakaz posiadania przez króla zbyt dużej liczby
koni (Pwt 17,16), (499/z295) Zakaz osiedlania się w Egipcie4163 (Pwt 17,16), (500/z296) Zakaz posiadania przez
króla zbyt dużej liczby żon (Pwt 17,17), (501/z297) Zakaz gromadzenia przez króla srebra i złota dla siebie
(Pwt 17,17), (502/p205) Przykazanie mówiące o tym, by król przepisał Zwój Tory (Pwt 17,18), (503/z298) Zakaz
wydzielania łupu wojennego dla plemienia Lewiego (Pwt 18,1), (504/z299) Zakaz wyznaczenia dla plemienia
Lewiego częsci ziemi w Izraelu4164 (Pwt 18,2), (505/p206) Przykazanie oddania kapłanowi łopatki, szczęki
i żołądka zabijanego zwierzęcia (Pwt 18,3), (506/p207) Przykazanie dotyczące części poświęconej dla kapłana
(Pwt 18,4), (507/p208) Przykazanie oddania kapłanom pierwszego runa (Pwt 18,4), (508/p209) Przykazanie
dotyczące służby w Świątyni (Pwt 18,6), (509/z300) Zakaz przepowiadania ze znaków (Pwt 18,10), (510/z301)
Zakaz praktykowania czarów (Pwt 18,10), (511/z302) Zakaz zaklinania (Pwt 18,11), (512/z303) Zakaz zwracania się
4160
W cyklu siedmioletnim, w roku 1,2,4,5-tym, po wydzieleniu części poświęconej dla kapłanów i pierwszej
dziesięciny, oddzielało się drugą dziesięcinę, którą należało spożyć w Jerozolimie, albo wykupić i po
dodaniu 1/5 sumy wydać te pieniądze na zakup jedzenia w Jerozolimie (E. Gordon, dz. cyt. s. 189).
4161
W cyklu siedmioletnim w roku 3,6-tym, zamiast drugiej dziesięciny (maaser szeni), wydzielana była
dziesięcina dla biednych (maaser oni), według E. Gordon, dz. cyt. s. 189, p. 474.
4162
Kwaszonego nie wolno już jeść na dwie godziny przed południem w dniu poprzedzającym Paschę
(E. Gordon, dz. cyt. s. 193, p. 484).
4163
Być może zakaz dotyczył tylko emigracji z Izraela do Egiptu, ale nie z diaspory (E. Gordon, dz. cyt.
s. 198, p. 499).
4164
Lewici posiadali czterdzieści osiem miast lewickich, por. p. 342 i 408 (E. Gordon, dz. cyt. s. 199, p. 504).
834
Apendyks E
z pytaniem do wywoływacza duchów (Pwt 18,11), (513/z304) Zakaz zwracania się z pytaniem do widm
(Pwt 18,11), (514/z305) Zakaz wzywania umarłych (Pwt 18,11), (515/p210) Przykazanie słuchania słów
prawdziwego proroka (Pwt 18,15), (516/z306) Zakaz fałszywego prorokowania w Imię Boga (Pwt 18,20),
(517/z307)
Zakaz prorokowania w imię bożków (Pwt 18,20), (518/z308) Zakaz słuchania i obawiania się fałszywego
proroka (Pwt 18,22), (519/p211) Przykazanie przygotowania miast ucieczki (Pwt 19,2), (520/z309) Zakaz litowania
się w sądzie nad tym, kto wyrządził szkodę (Pwt 19,13), (521/z310) Zakaz przesuwania granicy (Pwt 19,14),
(522/z311)
Zakaz wydawania wyroku w oparciu o świadectwo jednego świadka (Pwt 19,15), (523/p212)
Przykazanie uczynienia świadkom będącym w zmowie tego, co chcieli zrobić oskarżonemu (Pwt 19,19),
(524/p213)
Przykazanie namaszczenia specjalnego kapłana na wojnę (Pwt 20,2), (525/z312) Zakaz lękania się wroga
na wojnie (Pwt 20,3), (526/p214) Przykazanie postępowania podczas wojny według tego, co napisano w Torze
(Pwt 20,10.11), (527/z313) Zakaz pozostawienia przy życiu kogoś z Kanaanitów (jeśli odrzucili warunki pokoju)
(Pwt 20,16), (528/z314) Zakaz wycinania drzewa owocowego podczas oblężenia (Pwt 20,19), (529/p215)
Przykazanie złamania karku jałówce w potoku (Pwt 21,1-4), (530/z315) Zakaz uprawiania i zasiewania potoku
niewysychającego (Pwt 21,4), (531/p216) Przykazanie dotyczące pięknej branki (Pwt 21,11), (532/z316) Zakaz
sprzedania pięknej branki (Pwt 21,14), (533/z317) Zakaz uczynienia się panem pięknej branki po obcowaniu
z nią (Pwt 21,14), (534/p217) Przykazanie powieszenia skazanego (Pwt 21,22), (535/z318) Zakaz pozostawienia
powieszonego (Pwt 21,23), (536/p218) Przykazanie pochowania zmarłego (Pwt 21,23), (537/p219) Przykazanie
zwrotu guby (Pwt 22,1), (538/z319) Zakaz uchylania się przed zajęciem się znalezioną zgubą (Pwt 22,3), (539/z320)
Zakaz pozostawania bezczynnym, gdy zwierzę upadnie pod ciężarem (Pwt 22,4), (540/p220) Przykazanie
podniesienia ładunku (Pwt 22,4), (541/z321) Zakaz noszenia przez kobietę męskich ozdób (Pwt 22,5), (542/z322)
Zakaz noszenia przez mężczyznę kobiecych ozdób (Pwt 22,5), (543/z323) Zakaz zabrania z gniazda samicy
ptaka razem z jej młodymi (Pwt 22,6), (544/p221) Przykazanie odgonienia samicy ptaka z gniazda (Pwt 22,7),
(545/p222)
Przykazanie wykonania barierki na dachu (Pwt 22,8), (546/z324) Zakaz pozostawiania niebezpiecznego
przedmiotu4165 (Pwt 22,8), (547/z325) Zakaz siania mieszanych gatunków w winnicy4166 (Pwt 22,9), (548/z326)
Zakaz jedzenia połączonych gatunków roślin (Pwt 22,9), (549/z327) Zakaz wykonywania prac przy użyciu
dwóch różnych gatunków zwierząt zaprzęgniętych razem (Pwt 22,10), (550/z328) Zakaz noszenia mieszanki
wełny i lnu (Pwt 22,11), (551/p223) Przykazanie poślubienia kobiety (Pwt 22,13), (552/p224) Przykazanie
nakazujące temu, kto bezpodstawnie zniesławił swoją żonę, by poślubił ją na zawsze (Pwt 22,19), (553/z329)
Zakaz rozwiedzenia się z bezpodstawnie zniesławioną żoną (Pwt 22,19), (554/p225) Przykazanie wykonania
wyroku przez ukamienowanie (Pwt 22,24), (555/z330) Zakaz karania tego, kto był zmuszony do grzechu
(Pwt 22,26), (556/p226) Przykazanie nakazujące uwodzicielowi poslubić uwiedzioną (Pwt 22,29), (557/z331) Zakaz
rozwiedzenia się z żoną przez mężczyznę, który uwiódł ją przed ślubem (Pwt 22,29), (558/z332) Zakaz
poślubiania kastrata przez Żydówkę (Pwt 23,2), (559/z333) Zakaz poślubiania mężczyzny z zakazanego związku
przez Żydówkę (Pwt 23,3), (560/z334) Zakaz poślubiania Żydówki przez Amoraitę lub Moabitę (Pwt 23,4),
(561/z335)
Zakaz dążenia do pokoju z Amoraitami i Moabitami (Pwt 23,7), (562/z336) Zakaz odrzucenia Edomity
(Pwt 23,8), (563/z337) Zakaz odrzucenia Egipcjanina4167 (Pwt 23,8), (564/z338) Zakaz wejścia do obozu lewitów
przez osobę rytualnie nieczystą (Pwt 23,11), (565/p227) Przykazanie przyszykowania ustronnego miejsca
w obozie (Pwt 23,13), (566/p228) Przykazanie o posiadaniu w obozie łopatki (Pwt 23,14), (567/z339) Zakaz
zwracania niewolnika, który uciekł od swojego pana (Pwt 23,16), (568/z340) Zakaz gnębienia niewolnika, który
uciekł do Izraela (Pwt 23,17), (569/z341) (Pwt 23,18), (570/z342) Zakaz składania na ofiarę zapłaty za nierząd i za
psa (Pwt 23,19), (571/z343) Zakaz pożyczania od Żyda na procent (Pwt 23,20), (572/p229) Przykazanie dotyczące
pożyczania nie-Żydowi na procent4168 (Pwt 23,21), (573/z344) Zakaz spóźniania się z wypełnieniem ślubowań
i zobowiązań (Pwt 23,22), (574/p230) Przykazanie dotrzymania danego słowa (Pwt 23,24), (575/p231) Przykazanie
zezwolenia najemnikowi na jedzenie w czasie pracy (Pwt 23,25), (576/z345) Zakaz brania przez najemnika
więcej, niż może zjeść (Pwt 23,25), (577/z346) Zakaz jedzenia przez najemnika w czasie wykonywania
czynności związanych z pracą (Pwt 23,26), (578/p232) Przykazanie dotyczące rozwodu z kobietą (Pwt 24,3),
(579/z347)
Zakaz ponownego poślubienia swojej byłej żony, gdy poślubiła kogoś innego (Pwt 24,4), (580/z348)
Zakaz powoływania do wojska nowożeńca w pierwszym roku po ślubie (Pwt 24,5), (581/p233) Przykazanie
radowania żony w pierwszym roku po ślubie (Pwt 24,5), (582/z349) Zakaz brania w zastaw tego, co jest
konieczne do życia (Pwt 24,6), (583/z350) (Pwt 24,8), (584/p234) Przykazanie pamiętania o tym, co spotkało
Miriam (siostrę Aarona i Mojżesza) (Pwt 24,9), (585/z351) Zakaz brania siłą w zastaw rzeczy dłużnika
(Pwt 24,10), (586/z352) Zakaz przetrzymywania zastawu, gdy jego właściciel go potrzebuje (Pwt 24,12), (587/p235)
Przykazanie zwrócenia zastawu jego właścicielowi, gdy go potrzebuje (Pwt `24,13), (588/p236) Przykazanie
zapłacaenia robotnikowi za wykonaną pracę (Pwt 24,15), (589/z353) Zakaz składania świadectwa przez
krewnego (Pwt 24,16), (590/z354) Zakaz naruszania praw konwertyty i sieroty (Pwt 24,17), (591/z355) Zakaz
zajmowania rzeczy wdowy (Pwt 24,17), (592/p237) Przykazanie pozostawienia zapomnianego snopa
(Pwt 24,19), (593/z356) Zakaz zabierania snopa zapomnianego (Pwt 25,2), (594/p238) Przykazanie wymierzenia
4165
w obejściu domu.
Natomiast można zasiać każdy gatunek oddzielnie przy zachowaniu odstępu 16 amot, tj. 16 x 0,443 m
(E. Gordon, dz. cyt. s. 214, p. 547)
4167
w trzecim pokoleniu po konwersji na judaizm, podobnie jak w przypadku Edomity (E. Gordon, dz. cyt.
s. 220).
4168
Wolno pożyczać na procent nie-Żydowi i od nie-Żyda (E. Gordon, dz. cyt. s. 222, p. 57).
4166
Apendyks E
835
kary batów (Pwt 25,2), (595/z357) Zakaz dodawania skazańcowi batów (Pwt 25,3), (596/z358) Zakaz zawiązywania
pyska zwierzęcia w czasie pracy (Pwt 25,4), (597/z359) Zakaz poślubienia przez kobietę, będącą bezdzietną
wdową, innego mężczyzny niż brat jej zmarłego męża (Pwt 25,5), (598/p239) Przykazanie dotyczące
małżeństwa lewirackiego (Pwt 25,5), (599/p240) Przykazanie dotyczące zwolnienia od małżeństwa lewirackiego
(Pwt 25,9), (600/p241) Przykazanie uratowania ściganego (Pwt 25,12), (601/z360) Zakaz litowania się nad
ścigającym (Pwt 25,12), (602/z361) Zakaz przechowywania nieuczciwych miar i odważników (Pwt 25,14),
(603/p242)
Przykazanie pamiętania o czynie Amaleka (Pwt 25,17), (604/p243) Przykazanie zniszczenia potomków
Amaleka (Pwt 25,19), (605/z362) Zakaz zapomnienia o czynie Amaleka (Pwt 25,19), (606/p244) Przykazanie
recytowania wersetów nad pierwszymi plonami4169 (Pwt 26,5), (607/p245) Przykazanie składania zeznania w
sprawie dziesięciny4170 (Pwt 26,13), (608/z363) Zakaz jedzenia drugiej dziesięciny podczas żałoby (Pwt 26,14),
(609/z364)
Zakaz jedzenia drugiej dziesięciny, gdy stała się rytualnie nieczysta (Pwt 26,14), (610/z365) Zakaz
wydawania pieniędzy uzyskanych z wykupienia drugiej dziesięciny na inne rzeczy niż jedzenie (Pwt 26,14),
(611/p246)
Przykazanie naśladowania postępowania Boga (Pwt 28,9), (612/p247) Przykazanie zgromadzenia ludu,
gdy upłynie siódmy rok4171 (Pwt 31,12), (613/p248) Przykazanie napisania Sefer Tora (Zwoju Tory) (Pwt 31,19).
4169
4170
4171
Przynosząc (E. Gordon, dz. cyt. s. 234, p. 606) kapłanowi do świątyni pierwsze plony z owoców były
recytowane wersety (Pwt 26,5.10).
W cyklu siedmioletnim, w roku 4 i 7-mym, ostatniego dnia Paschy składało się w Świątyni taką
deklarację, że wszystkie dziesięciny zostały prawidłowo wydzielone i przekazane. Dziesięcin dotyczą
p. 395, 473, 474, 506. Według E. Gordon, dz. cyt. s. 234, p. 607.
Po upływie Roku Szabatowego, w pierwszy dzień półświąteczny Święta Namiotów (tzw. chol hamoed)
ustawiano w Świątyni, w części Ezrat naszim, platformę dla króla, który udzielał specjalnego błogosławieństwa i odczytywał fragmenty Tory (E. Gordon, dz. cyt. s. 236, p. 612).