Krajowe Biuro Wyborcze Katowice, dnia 18 października 2007 r

Krajowe Biuro Wyborcze Katowice, dnia 18 października 2007 r

Krajowe Biuro Wyborcze
Delegatura w Katowicach
Nr DKT – 5104 - 20/07
Katowice, dnia 18 października 2007 r.
Panie i Panowie Przewodniczący
Obwodowych Komisji Wyborczych
w s z y s c y
Szanowni Państwo
Uprzejmie proszę o zapoznanie się z poniŜszym pismem, którego treść opracowana
została na podstawie doświadczeń wynikających z przeprowadzanych w ostatnich latach
czynności związanych z wyborami do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej, wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz wyborów
samorządowych.
W celu zapewnienia sprawnego i zgodnego z prawem przeprowadzenia głosowania w
wyborach do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu
21 października 2007 r., członkowie obwodowych komisji wyborczych mają obowiązek
stosowania i ścisłego przestrzegania zapisów Ordynacji wyborczej oraz aktów prawnych
Państwowej Komisji Wyborczej zawartych w broszurze zatytułowanej „Uchwały
Państwowej Komisji Wyborczej”. Druki Ordynacji oraz broszury zawierające Wytyczne
PKW są w posiadaniu kaŜdej Komisji Obwodowej.
Omawiana broszura zawiera:
a) Wytyczne z dnia 24 września 2007 r. dotyczące zadań i trybu przygotowania i
przeprowadzenia głosowania w wyborach do Sejmu i Senatu (strony 3 – 18
broszury),
b) Wytyczne z dnia 13 września 2007 r. w sprawie przekazywania Państwowej
Komisji Wyborczej meldunków o frekwencji (strony 19 – 21 broszury),
c) Regulamin obwodowych komisji wyborczych (strona 22 broszury),
d) Wzór zaświadczenia dla męŜów zaufania (strony 23 - 24 broszury).
Zgodnie z art. 40 ust. 1 Ordynacji wyborczej do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do
Senatu Rzeczypospolitej Polskiej wszystkie uchwały, wytyczne i inne akty prawne
Państwowej Komisji Wyborczej są wiąŜące dla komisji niŜszego stopnia i jakiekolwiek
odstępstwa od postanowień zawartych w tych dokumentach są niedopuszczalne.
W szczególności przed rozpoczęciem głosowania Komisja jest obowiązana:
a) dokonać kontroli lokalu wyborczego w zakresie, o którym mowa w punktach 6 – 9
„Wytycznych”,
b) wykonać kolejno wszystkie czynności w dniu wyborów przed otwarciem lokalu
wyborczego (punkty 13 – 14 „Wytycznych”), naleŜy dąŜyć zwłaszcza do ostemplowania
całości otrzymanych kart do głosowania (do Sejmu i do Senatu) jeszcze przed otwarciem
lokalu dla wyborców tj. przed godziną 6.00. Niedopuszczalne jest natomiast opatrywanie
pieczęcią kart do głosowania w przeddzień głosowania tj. w dniu 20 października br.
UWAGA! Pieczęć Obwodowej Komisji Wyborczej naleŜy odcisnąć u dołu z lewej strony
karty , tj. w miejscu, gdzie na karcie do głosowania widnieje napis: „miejsce na umieszczenie
pieczęci obwodowej komisji wyborczej”. NaleŜy baczyć by nie umieszczać pieczęci komisji
obwodowej na naniesionym podczas druku odcisku pieczęci Okręgowej Komisji Wyborczej.
Obwodowa Komisja Wyborcza jest zobowiązana do złoŜenia meldunku w czasie i
trybie (o którym powiadamia właściwy urząd miasta/gminy) o otwarciu lokalu
wyborczego oraz o przystąpieniu do prac.
Obwodowa Komisja Wyborcza wykonuje swoje zadania od chwili rozpoczęcia
głosowania do jego zakończenia w składzie co najmniej 3 osobowym, w tym zawsze z
udziałem przewodniczącego lub jego zastępcy. Czynności opisane w pkt 13 i 14
wytycznych oraz czynności związane z otwarciem urny i obliczaniem wyników
głosowania komisja winna wykonać w moŜliwie pełnym składzie.
W trakcie głosowania członkowie Komisji obowiązani są do stałego czuwania nad urną, która
winna być wcześniej zamknięta i opieczętowana (punkt 14 ppkt 7) Wytycznych PKW).
Czynności Obwodowej Komisji Wyborczej w trakcie przeprowadzania głosowania zostały
omówione w punktach 15 – 23 Wytycznych PKW. W szczególności Obwodowa Komisja
Wyborcza jest obowiązana:
a) sprawdzić toŜsamość wyborcy przed wydaniem kart do głosowania,
b) wydać wyborcy tylko po jednej karcie do głosowania do Sejmu i do Senatu,
c) sprawdzić przy wydawaniu karty, czy jest ona opatrzona pieczęcią Komisji oraz czy nie
zawiera wad,
d) pamiętać, aby przed wydaniem kart do głosowania osobie pominiętej w spisie
wyborców koniecznie uzyskać potwierdzenie z Urzędu Miasta/Gminy, Ŝe pominięcie (lub
skreślenie) jest wynikiem pomyłki organu sporządzającego spis. Wydanie w takim
przypadku karty do głosowania musi być zawsze poprzedzone telefonem do Urzędu
Miasta/Gminy – nigdy odwrotnie.
e) pamiętać by wydając karty do głosowania wyborcy nie ujętemu w spisie wyborców a
przedkładającemu zaświadczenie o prawie do głosowania, zaświadczenie zatrzymać
i następnie dołączyć je do spisu.
f) baczyć by wyborcy głosowali osobiście i nie wynosili kart poza lokal wyborczy (punkt
21 Wytycznych PKW).
Przypominam ponadto, Ŝe kaŜda Obwodowa Komisja Wyborcza ma obowiązek w dniu
głosowania dwukrotnie przekazać Okręgowej Komisji Wyborczej telefoniczny meldunek o
liczbie osób uprawnionych do głosowania oraz o liczbie wyborców, którym wydano karty do
głosowania. Dane te Obwodowa Komisja Wyborcza przekazuje za pośrednictwem
pełnomocnika (pełnomocników) ustanowionych przez Okręgową Komisję Wyborczą w
urzędach miast i gmin. Aby sprawnie i punktualnie przekazać te informacje kaŜda
Obwodowa Komisja Wyborcza jest obowiązana do ścisłego współdziałania z wyznaczonym
pełnomocnikiem. Niedopuszczalne jest przekazywanie omawianego meldunku
bezpośrednio do Okręgowej Komisji Wyborczej.
Pamiętać naleŜy, Ŝe drugi meldunek „frekwencyjny” (o godz.16.30) w niedzielę podajemy
narastająco od liczby, którą komisja podała w pierwszym meldunku.
Obowiązkiem Obwodowej Komisji Wyborczej jest dokładne wykonanie wszystkich
czynności związanych z zakończeniem głosowania, ustaleniem wyników głosowania i
przekazaniem protokołu głosowania (po 1 egzemplarzu do Sejmu i Senatu) Okręgowej
Komisji Wyborczej. Realizując te zadania naleŜy pamiętać by:
a) kart całkowicie przedartych na dwie lub więcej części w ogóle nie brać pod uwagę przy
obliczeniach (dotyczy to punktu 5 protokołu „Liczba kart wyjętych z urny”),
b) nie mylić pojęć „karta niewaŜna” i „głos niewaŜny”, to znaczy
- traktować jako „karty niewaŜne” tylko te karty, które są inne niŜ ustalone
urzędowo lub nieopatrzone pieczęcią Komisji Obwodowej,
c) ustalając, czy głos oddany przez wyborcę na karcie waŜnej jest głosem waŜnym czy teŜ
niewaŜnym - postępować w sposób opisany w punkcie 33 Wytycznych (Sejm) i w
2
punkcie 40 (Senat), naleŜy przy tym pamiętać, Ŝe jednym głosem niewaŜnym jest jedna
waŜna karta do głosowania, na której wyborca głosował w sposób powodujący
niewaŜność głosu.
W wyborach do Sejmu i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 21 października
2007 r. obwodowe komisje wyborcze otrzymały moŜliwości informatycznego wspomagania
poprzez sporządzenie protokołów głosowania w systemie informatycznym. Tryb pracy
Komisji obwodowej przy sporządzaniu tych dokumentów został opisany w punkcie 44 i nast.
Wytycznych.
UWAGA: Obowiązkiem Komisji jest sprawdzenie zgodności danych w
wydrukowanych protokołach z ustalonymi wynikami głosowania zawartymi w
projekcie protokołu głosowania (punkt 44 ppkt.1). Baczną uwagę naleŜy zwrócić
zwłaszcza na prawidłowy zapis ilości głosów przy nazwisku kandydata, który daną
ilość głosów otrzymał. Zdarzające się w latach ubiegłych błędy komisji polegające na
„zamiennym przyporządkowaniu” otrzymanych głosów kandydatom, których
nazwiska były kolejno umieszczone na liście, były przedmiotem protestów
wyborczych oraz postępowań prowadzonych przez organa ścigania.
Po sporządzeniu protokołów Komisja Obwodowa:
- opatruje protokoły swoją pieczęcią,
- kaŜdy egzemplarz protokołu podpisują i parafują kaŜdą stronę (takŜe pierwszą) wszyscy
członkowie Komisji obecni przy jego sporządzaniu,
- w przypadku dołączenia do protokołu komputerowego raportu ostrzeŜeń, musi on być
równieŜ podpisany przez wszystkich członków komisji. JeŜeli Komisja uzna, Ŝe dane
liczbowe są prawidłowe, powinna wpisać swoje stanowisko na wydruku raportu ostrzeŜeń.
”(punkt 44 ppkt 3) Wytycznych. Dodatkowo – róŜnice, o których mowa w pkt 11 i 12
protokołu naleŜy opisać w tych punktach.
(Wykaz warunków zgodności arytmetycznej wyników głosowania w obwodzie zawarty jest w
załączniku do niniejszego pisma)
- w przypadku wniesienia do protokołu uwag (przez męŜów zaufania bądź członków Komisji)
– wpisuje je w punkcie 14 lub 15 protokołu lub dołącza do protokołu w formie załącznika.
Komisja ma obowiązek ustosunkować się do wniesionych zarzutów, załączając do
protokołu swoje wyjaśnienia, brak stanowiska Obwodowej Komisji Wyborczej w tej
sprawie spowoduje, Ŝe protokół (protokoły) zostanie zwrócony do uzupełnienia,
- kopie protokołu głosowania kaŜdego rodzaju (do Sejmu i do Senatu) naleŜy wywiesić
niezwłocznie po sporządzeniu w miejscu łatwo dostępnym dla zainteresowanych,
widocznym po zamknięciu lokalu a jednocześnie zabezpieczonym przed zerwaniem lub
zniszczeniem.
Protokoły głosowania – opieczętowane, podpisane i zaparafowane przez członków Komisji
obecnych przy ich sporządzaniu Komisja dostarcza do Okręgowej Komisji Wyborczej w
opisanych, zaklejonych i opieczętowanych na wszystkich złączach kopertach (pkt 47
Wytycznych). Przewodniczący Obwodowych Komisji Wyborczych w miastach:
Katowice, Gliwice, Rybnik i Sosnowiec przywoŜą protokoły bezpośrednio do siedziby
właściwej Komisji Okręgowej, Komisje z pozostałych miast i gmin przekazują
protokoły za pośrednictwem pełnomocników w urzędach w „swojej” gminie/mieście.
Koperty winny zawierać:
koperta nr 1 – oryginał protokołu głosowania w obwodzie – SEJM,
koperta nr 2 – oryginał protokołu głosowania w obwodzie – SENAT,
3
koperta nr 3 nośnik elektroniczny (dyskietka) oraz raport ostrzeŜeń (jeŜeli został
sporządzony).
Protokoły naleŜy zszyć zszywaczem lub spiąć spinaczem. Pamiętać naleŜy, Ŝe jeŜeli były
poprawiane błędy w protokole (wynikające z raportu błędów lub ostrzeŜeń), to nie
ograniczamy się do drukowania jedynie poprawionej strony, lecz drukujemy cały protokół od
pierwszej strony do ostatniej. Przy kolejnym wydruku system komputerowy naniesie juŜ inne
numery identyfikacyjne. Wszystkie strony protokołu muszą posiadać ten sam – 32 znakowy
kod identyfikacyjny. Protokoły, które nie spełniają tego wymogu będą przez Komisje
Okręgowe zwracane. Wszystkie strony z protokołu, który został uprzednio wydrukowany z
błędem (błędami) naleŜy trwale uniewaŜnić (takŜe i te strony przynaleŜne do „błędnego”
protokołu (ten sam numer identyfikacyjny), które nie zawierały błędów)
W sprawach organizacyjnych oraz związanych z meldunkami o otwarciu lokalu, o
frekwencji, oraz w sprawach „nie ujęcia” w spisie wyborców osoby przybyłej do lokalu
wyborczego w celu wzięcia udziału w głosowaniu w danym obwodzie głosowania - proszę
kontaktować się wyłącznie ze swoim Urzędem Miasta /Gminy (tj. z pełnomocnikiem
Okręgowej Komisji Wyborczej w Urzędzie Miasta/Gminy, lub innym urzędnikiem w
zaleŜności, od tego czego sprawa dotyczy). Stosowne numery telefonów Urząd
Miasta/Gminy obowiązany jest przekazać Komisjom Obwodowym.
W kwestiach związanych ze stosowaniem przepisów Ordynacji wyborczej lub
Wytycznych Państwowej Komisji Wyborczej – w dniu głosowania moŜna telefonować do
właściwej Okręgowej Komisji Wyborczej oraz Krajowego Biura Wyborczego Delegatura w
Katowicach.
Obserwacja wyborów przez Misję Oceniającą OBWE
Członkowie Misji OBWE w dniu wyborów mają prawo:
- obserwować rozpoczęcie i przebieg głosowania w wybranym przez siebie lokalu
wyborczym na takich samych zasadach jak męŜowie zaufania, z tym, Ŝe nie
przysługuje im prawo wnoszenia uwag do protokołów,
- być obecni przy ustalaniu wyników głosowania i otrzymania informacji o wynikach
(mają zatem prawo przebywać w lokalu wyborczym równieŜ po zakończeniu
głosowania),
Członkowie Misji zgłaszają zamiar prowadzenia obserwacji właściwemu przewodniczącemu
obwodowej komisji wyborczej. Przy wykonywaniu swoich czynności posługują się
dokumentem wydanym przez Państwową Komisję Wyborczą i paszportem. Przy wszystkich
czynnościach mogą im towarzyszyć asystenci (tłumacze) obywatele polscy.
Obecność ankieterów ośrodków badania opinii publicznej
Zgodnie z opinią Państwowej Komisji Wyborczej:
- ankieterzy powinni pracować poza budynkiem, w którym znajduje się lokal obwodowej
komisji wyborczej. JednakŜe w uzasadnionych przypadkach, np. bardzo złe warunki
atmosferyczne dopuszczalne jest umoŜliwienie pracy ankieterom na terenie budynku. W
takiej sytuacji ich praca musi być wykonywana poza pomieszczeniem, w którym
przeprowadzane jest głosowanie, nie moŜe zakłócać powagi głosowania, jak równieŜ ciszy
wyborczej;
- przed sporządzeniem protokołu głosowania obwodowe komisje wyborcze nie mogą
informować ankieterów o wynikach głosowania, liczbie osób ujętych w spisie oraz liczbie
wydanych kart do głosowania.
Dyrektor Delegatury
Krajowego Biura Wyborczego w Katowicach
/-/ Wojciech Litewka
4