Analiza wniosku o świadczenie z funduszu

Wzór wniosku o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego
Organ właściwy wierzyciela1) realizujący świadczenia z funduszu alimentacyjnego:
Adres:
WNIOSEK O USTALENIE PRAWA DO ŚWIADCZEŃ Z FUNDUSZU ALIMENTACYJNEGO
Część I
1. Dane osoby ubiegającej się o świadczenia2)
Imię i nazwisko
PESEL3)
NIP3)
Stan cywilny
Obywatelstwo
Miejsce zamieszkania4)
Telefon
1)
Wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej lub miejsce jej pobytu.
Wypełnia pełnoletnia osoba uprawniona do alimentów od rodzica na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego
przez sąd, jeżeli egzekucja okazała się bezskuteczna, a w przypadku niepełnoletniej osoby uprawnionej do alimentów – jej przedstawiciel ustawowy.
3)
W przypadku gdy nie nadano tego numeru lub w przypadku cudzoziemców – serię i numer dowodu osobistego, paszportu lub innego dokumentu
potwierdzającego tożsamość.
4)
Wpisać miejscowość, ulicę, nr domu, nr mieszkania, kod pocztowy, pocztę.
2)
Z powyższego wyjaśnienia wynika, iż o świadczenia z funduszu alimentacyjnego może ubiegać się
pełnoletnia osoba uprawniona lub jej przedstawiciel ustawowy. Należy jednak pamiętać, iż pełnoletnia osoba
uprawniona może upoważnić inną osobę do reprezentowania w sprawach dotyczących świadczeń z funduszu
alimentacyjnego, np. drugiego z rodziców. Osoba upoważniona do reprezentowania osoby uprawnionej stanie się
jej pełnomocnikiem, jednakże w danych osoby ubiegającej się o świadczenia z funduszu alimentacyjnego powinny
znaleźć się dane osoby uprawnionej. Pełnomocnik jest bowiem upoważniony (w zależności od zakresu
złożonego upoważnienia) do złożenia wniosku, składania oświadczeń i podpisów, odbioru świadczeń lub
decyzji. Jednakże wniosek o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego powinien zawierać
dane pełnoletniej osoby uprawnionej. Adresatem decyzji powinna być również pełnoletnia osoba uprawniona.
2. Wnoszę o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego:
Lp.
Imię i nazwisko osoby
uprawnionej
PESEL3)
Rodzaj szkoły lub szkoły wyższej, do
której uczęszcza osoba uprawniona
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
3) W przypadku gdy nie nadano tego numeru lub w przypadku cudzoziemców - serię i numer dowodu osobistego, paszportu lub innego dokumentu
potwierdzającego tożsamość.
1
W tej części powinny znaleźć się dane dziecka uprawnionego do alimentów na podstawie tytułu
wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, jeżeli egzekucja okazała się bezskuteczna. W
przypadku pełnoletniej osoby uprawnionej szczególnie ważne jest uzupełnienie rubryki „Rodzaj szkoły lub szkoły
wyższej do której uczęszcza osoba uprawniona". Konieczne jest dołączenie do wniosku zaświadczenia ze szkoły lub
szkoły wyższej potwierdzającego naukę w szkole.
3. Dane członków rodziny, w tym dzieci do ukończenia 25 lat, a także dziecka, które ukończyło 25. rok życia,
otrzymującego świadczenia z funduszu alimentacyjnego lub legitymującego się orzeczeniem o znacznym stopniu
niepełnosprawności, jeżeli w związku z tą niepełnosprawnością przysługuje świadczenie pielęgnacyjne; do
członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka po zostającego w
związku małżeńskim, pełnoletniego dziecka posiadającego dziecko, a także rodzica osoby uprawnionej
zobowiązanego tytułem wykonawczym pochodzącym lub zatwierdzonym przez sąd do alimentów na jej rzecz.
W skład rodziny wchodzą:
1. .....................................................................................................
imię i nazwisko
data urodzenia
stopień pokrewieństwa
….....................................................................................................
PESEL3)
NIP 3)
urząd skarbowy
2. .....................................................................................................
imię i nazwisko
data urodzenia
stopień pokrewieństwa
….....................................................................................................
PESEL3)
NIP 3)
urząd skarbowy
3. .....................................................................................................
imię i nazwisko
data urodzenia
stopień pokrewieństwa
….....................................................................................................
PESEL3)
NIP 3)
urząd skarbowy
4. .....................................................................................................
imię i nazwisko
data urodzenia
stopień pokrewieństwa
….....................................................................................................
PESEL3)
NIP 3)
urząd skarbowy
5. .....................................................................................................
imię i nazwisko
data urodzenia
stopień pokrewieństwa
….....................................................................................................
PESEL3)
NIP 3)
urząd skarbowy
3) W przypadku gdy nie nadano tego numeru lub w przypadku cudzoziemców - serię i numer dowodu osobistego,
paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość.
Przed miejscem przeznaczonym na wpisanie składu rodziny w pkt 3 wniosku znajduje się definicja
rodziny. Zdarza się jednak, iż któryś z członków rodziny zostanie pominięty. Skład rodziny można
rozpatrywać w dwóch sytuacjach. Podstawę do ustalenia składu rodziny mógłby stanowić rok bazowy służący
do ustalenia dochodu rodziny. Jeżeli małżeństwo rodzica osoby uprawnionej zostało zawarte przed rokiem
bazowym, to nie ulega wątpliwości, iż małżonek rodzica osoby uprawnionej powinien zostać umieszczony w
składzie rodziny osoby uprawnionej. Jednak zdarza się, że osoba uprawniona nie zgłasza do składu rodziny
małżonka rodzica, z którym w roku bazowym lub po tym roku został zawarty związek małżeński. Najczęściej
taka sytuacja ma miejsce, gdy o świadczenia z funduszu alimentacyjnego ubiega się pełnoletnia osoba
uprawniona. Do składu rodziny podaje matkę, ale nie podaje małżonka matki. Sytuacja jest prostsza, gdy matka
i dziecko mają inne nazwiska. Wówczas łatwo jest zauważyć, że w takim wypadku konieczne będzie złożenie
wyjaśnień. Natomiast w sytuacji, gdy matka wychodzi za mąż, jednak pozostaje przy tym samym nazwisku,
zauważenie nieprawidłowości czy braków we wniosku jest o wiele trudniejsze. Wyjaśniając kwestię
pominięcia współmałżonka rodzica we wniosku, osoby tłumaczą zazwyczaj, że ojczym nie łoży i nie chce
łożyć na ich utrzymanie.
Sytuacja przedstawia się inaczej, gdy małżeństwo zostanie zawarte po roku bazowym. Należy wówczas
udzielić odpowiedzi na pytanie, czy małżonek rodzica powinien być w takiej sytuacji zaliczony do składu
2
rodziny. Definicja rodziny nie uwzględnia jednak sytuacji mających miejsce przed, po lub w trakcie roku
bazowego. Zgodnie
z wyrokiem WSA w Olsztynie z 11.9.2009 r., II SA/Ol 650/09 (niepubl), jeżeli małżeństwo zostało zawarte po
roku bazowym, to, w ocenie sądu, dochód z roku kalendarzowego poprzedzającego okres zasiłkowy może
dotyczyć wyłącznie tych osób, które były członkami rodziny w roku poprzedzającym okres zasiłkowy.
Ponadto, zdaniem sądu, należy uznać, że zmiana w sytuacji rodziny, która zaszła po za kończeniu roku
kalendarzowego poprzedzającego okres zasiłkowy, powinna być potraktowana jak zmiana, która zaszła po
wydaniu decyzji przez organ. W związku z tym nie ma podstaw do żądania zaświadczenia o wysokości
dochodu męża rodzica osoby uprawnionej za rok bazowy stanowiący podstawę ustalenia sytuacji
dochodowej rodziny. Tak więc jeżeli do dochodu rodziny nie można wliczyć dochodu małżonka osoby
uprawnionej, ponieważ w roku bazowym nie byli oni małżeństwem, to nie można umieścić go również w
składzie rodziny, bo nie należał do niej w roku bazowym.
Na gruncie przytoczonych powyżej wyjaśnień sądu wydaje się, że ustalenie składu rodziny nie jest
skomplikowane. Nadal jednak nie jest jasne, jak należy traktować sytuację, w której w trakcie roku lub po roku
bazowym zachodzą pewne istotne z punktu widzenia świadczeń z funduszu alimentacyjnego zmiany. Jak to już
zostało podkreślone, zawarta we wniosku definicja jasno określa, kogo należy uwzględnić w składzie
rodziny, nie wskazuje jednak, który moment jest istotny dla ustalenia składu rodziny: okres bazowy czy dzień
złożenia wniosku. Trudno jest do końca zgodzić się ze wskazanym wyżej wyrokiem, wydaje się bowiem, że
organ powinien brać pod uwagę wszystkie okoliczności na dzień wydania rozstrzygnięcia. W tym celu ustala
skład rodziny, a następnie na jego podstawie ustala dochód rodziny. Jeżeli organ miałby brać pod uwagę
okoliczności zachodzące w roku bazowym lub po tym okresie, mogłoby to doprowadzić do pewnych absurdów. Tytułem przykładu wskazać można sytuacje odwrotne do prezentowanych powyżej, np.
małżeństwo zostaje rozwiązane przez rozwód lub następuje zgon jednego z członków rodziny. W takiej sytuacji pomimo rozwodu należałoby w dalszym ciągu brać pod uwagę dochody małżonka, gdyż w roku
bazowym małżeństwo trwało. Z kolei w przypadku zgonu należałoby umieścić zmarłego w składzie rodziny,
gdyż w roku bazowym był jej członkiem.
Zdaniem M. Wasilewskiej „członków rodziny ustala się według stanu istniejącego w chwili złożenia
wniosku o przyznanie świadczeń. Ustawa - poprzez przyjęcie konstrukcji ustalania dochodu na podstawie
dochodów uzyskanych w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy wszystkich obecnych
członków rodziny - wprowadza w ten sposób jednolite zasady dla wszystkich wnioskodawców. Według tej
zasady nie jest istotne, kto, od jakiej daty stał się członkiem rodziny, ponieważ w dniu składania wniosku osoby te
stanowią rodzinę i dochody każdego z jej członków stają się dochodem całej rodziny. Również kwota
dochodu podlega podziałowi na każdego z jej członków, niezależnie od kiedy do niej należy"1.
Należy podzielić wskazane wyżej stanowisko i uznać, że skład rodziny powinien być ustalany na dzień
złożenia wniosku o świadczenia z funduszu alimentacyjnego, a w ślad za nim ustalany powinien być dochód
rodziny.
4. Inne dane
4.1. Łączna kwota alimentów świadczonych przez członków rodziny na rzecz innych osób wyniosła w roku …............5) ................ zł
…............. gr.
5
) Wpisać rok kalendarzowy, z którego dochód rodziny stanowi podstawę ustalenia prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego.
W tym miejscu powinna znaleźć się kwota ustalona na podstawie dowodów potwierdzających zapłacone
przez członka rodziny alimenty na rzecz osób spoza rodziny. Oznacza to, że organ nie powinien sugerować się
wysokością alimentów zasądzonych, lecz faktycznie zapłaconych, na poczet których zobowiązany do
alimentacji członek rodziny posiada dowody w formie przekazów pocztowych, przelewów bankowych,
zaświadczeń komornika dotyczących dokonanych potrąceń w roku bazowym bądź oświadczeń osoby
płacącej alimenty i odbiorcy świadczenia.
1 M.Wasilewska, Świadczenia rodzinne i fundusz alimentacyjny. Instruktaż postępowania. Wzory, Gdańsk 2009,
s. 21, s. 167.
3
Dochód utracony i uzyskany zostanie omówiony razem z kwestią ustalania dochodu rodziny.
4.2. Dochód utracony z roku...............5) miesięcznie wyniósł....................zł
5)
Wpisać rok kalendarzowy, z którego dochód rodziny stanowi podstawę ustalenia prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego.
4.3. Dochód uzyskany w roku...............6) miesięcznie wyniósł....................zł
6)
Wpisać rok, w którym osoba uzyskała dochód, po roku stanowiącym podstawę ustalenia prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego.
Dochód utracony i uzyskany zostanie omówiony razem z kwestią ustalania dochodu rodziny.
Część II
1. Oświadczenia służące ustaleniu prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego
(oświadcza przedstawiciel ustawowy lub pełnomocnik osoby uprawnionej do alimentów)
Oświadczam, że:
- powyższe dane są prawdziwe,
- zapoznałam(-łem) się z warunkami uprawniającymi do świadczeń z funduszu alimentacyjnego,
- osoba(-by) uprawniona(-ne), w imieniu której ubiegam się o świadczenia z funduszu alimentacyjnego, nie pozostaje w związku
małżeńskim ani nie przebywa w rodzinie zastępczej lub instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie, tj. domu pomocy
społecznej, placówce opiekuńczo-wychowawczej, młodzieżowym ośrodku wychowawczym, schronisku dla nieletnich, zakładzie
poprawczym, areszcie śledczym, zakładzie karnym, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym,
szkole wojskowej lub innej szkole, jeżeli instytucje te zapewniają nieodpłatnie pełne utrzymanie,
- osoba(-by) uprawniona(-ne), w imieniu której ubiegam się o świadczenia z funduszu alimentacyjnego, nie jest osobą pełnoletnią,
która posiada własne dziecko.
(data, podpis osoby ubiegającej się o świadczenia)
- osoba(-by) uprawniona(-ne), w imieniu której ubiegam się o świadczenia z funduszu alimentacyjnego w kolejnym roku szkolnym
lub akademickim będzie uczyć się w szkole lub w szkole wyższej,
- w przypadku rezygnacji z kontynuacji nauki osoby (osób) uprawnionej (-nych), w imieniu której ubiegam się o świadczenia z
funduszu alimentacyjnego zobowiązuję się niezwłocznie poinformować organ przyznający świadczenia z funduszu
alimentacyjnego.
(data, podpis osoby ubiegającej się o świadczenia)
2. Oświadczenia służące ustaleniu prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego
(oświadcza pełnoletnia osoba uprawniona do świadczeń alimentacyjnych)
Oświadczam, że:
- powyższe dane są prawdziwe,
- zapoznałam(-łem) się z warunkami uprawniającymi do świadczeń z funduszu alimentacyjnego,
- nie pozostaję w związku małżeńskim ani nie przebywam w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie, tj. domu pomocy
społecznej, placówce opiekuńczo-wychowawczej, młodzieżowym ośrodku wychowawczym, schronisku dla nieletnich, zakładzie
poprawczym, areszcie śledczym, zakładzie karnym, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, szkole
wojskowej lub innej szkole, jeżeli instytucje te zapewniają nieodpłatnie pełne utrzymanie,
- nie posiadam własnego dziecka.
(data, podpis osoby ubiegającej się o świadczenia)
Oświadczam, że:
4
- w kolejnym roku szkolnym lub akademickim będę uczyć się w szkole lub w szkole wyższej,
- w przypadku rezygnacji z kontynuacji nauki zobowiązuję się niezwłocznie poinformować organ przyznający świadczenia z
funduszu alimentacyjnego.
(data, podpis osoby ubiegającej się o świadczenia)
Powyższe oświadczenia podpisuje przedstawiciel ustawowy niepełnoletniego dziecka, pełnomocnik
lub pełnoletnia osoba uprawniona. Oświadczenia mają na celu potwierdzenie prawdziwości przekazanych
danych, potwierdzenie zapoznania się zarówno z warunkami uprawniającymi do świadczeń z funduszu
alimentacyjnego, jak i z ograniczeniami powodującymi ustanie prawa do świadczeń. Ponadto oświadczenie
dodatkowe skierowane zostało w szczególności do pełnoletnich osób uprawnionych i dotyczy kontynuacji
nauki w szkole oraz zobowiązania do powiadomienia organu w przypadku zaprzestania nauki w szkole lub
szkole wyższej. Z mojego doświadczenia wynika, że najczęściej zadłużenia z tytułu nienależnie pobranych
świadczeń z funduszu alimentacyjnego powstają w związku z zaprzestaniem nauki w szkole lub szkole
wyższej przez pełnoletnie osoby uprawnione i niezgłoszeniem tego faktu organowi.
Oświadczam, że:
przekazałam(-łem) organowi egzekucyjnemu wszelkie znane mi informacje niezbędne do prowadzenia postępowania
egzekucyjnego przeciwko dłużnikowi.
(data, podpis osoby ubiegającej się o świadczenia)
W tym oświadczeniu przedstawiciel ustawowy lub pełnoletnia osoba uprawniona oświadcza, iż
przekazała komornikowi sądowemu prowadzącemu postępowanie egzekucyjne wszelkie informacje niezbędne do prowadzenia postępowania egzekucyjnego przeciwko dłużnikowi alimentacyjnemu.
Oświadczam, że:
do alimentacji zobowiązani są:
1).............................................
(imię i nazwisko, wiek, miejsce zamieszkania, zatrudnienie, sytuacja ekonomiczna)
2).........................................................................................................................
(imię i nazwisko, wiek, miejsce zamieszkania, zatrudnienie, sytuacja ekonomiczna)
3).........................................................................................................................
(imię i nazwisko, wiek, miejsce zamieszkania, zatrudnienie, sytuacja ekonomiczna)
4).........................................................................................................................
(imię i nazwisko, wiek, miejsce zamieszkania, zatrudnienie, sytuacja ekonomiczna)
(data, podpis osoby ubiegającej się o świadczenia)
5
Oświadczenie o zobowiązanych do alimentacji różni się od oświadczenia, które należało wypełnić,
ubiegając się o zaliczkę alimentacyjną. W tamtym bowiem wypadku oświadczenie dotyczyło osób
zobowiązanych w dalszej kolejności do alimentów, natomiast przy funduszu alimentacyjnym dotyczy
konkretnych osób zobowiązanych do alimentacji. W tym miejscu należy wskazać wszelkie informacje, jakie
wierzyciel posiada o dłużniku alimentacyjnym, a więc jego imię, nazwisko, wiek, miejsce zamieszkania, informacje
dotyczące zatrudnienia oraz sytuacji ekonomicznej. Jeżeli wierzyciel podaje, że nic nie wie o dłużniku
i nie utrzymuje z nim kontaktu, powinien dodatkowo potwierdzić to stosownym oświadczeniem. W toku
dokonywanych czynności oraz podejmowanych działań wobec dłużnika alimentacyjnego weryfikację
złożonych oświadczeń można uzyskać po złożeniu wniosku do prokuratury o ściganie za przestępstwo
uporczywego uchylania się dłużnika alimentacyjnego od obowiązku alimentacji. Wezwani do złożenia wyjaśnień
przedstawiciele ustawowi małoletnich osób pokrzywdzonych często na Policji składają inne oświadczenia niż we
wnioskach o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego.
Wskazane wyżej oświadczenia powinny być wyczerpująco opisane przez przedstawiciela ustawowego
lub osobę uprawnioną. Jak wskazuje praktyka, pewien procent rodzin tak naprawdę tworzy z dłużnikiem
rodzinę żyjącą ze świadczeń na dzieci, natomiast alimenty są zasądzane w sądach rodzinnych na podstawie
ugody. Problem stanowi jednak udowodnienie tego faktu. Nawet w przypadku, gdy w rodzinie rodzą się kolejne
dzieci tego samego dłużnika, organ, w obecnym stanie prawnym, jest bezradny.
W przypadku zmiany liczby członków rodziny lub innych zmian mających wpływ na prawo do świadczeń z
funduszu alimentacyjnego, zwłaszcza uzyskania dochodu, wyjazdu członka rodziny za granicę w celu pracy zarobkowej, ukończenia przez osobę uprawnioną do świadczeń z funduszu alimentacyjnego 18. roku życia lub 25.
roku życia, jeżeli uczy się w szkole lub w szkole wyższej, oraz zmian w wysokości egzekwowanych przez komornika
sądowego świadczeń alimentacyjnych osoba ubiegająca się jest zobowiązana niezwłocznie powiadomić o tych
zmianach organ właściwy wierzyciela.
(data, podpis osoby ubiegającej się o świadczenia)
Powyższe zobowiązanie wynika z art. 19 ust. 1 u.p.a. i dotyczy zgłaszania pewnych zdarzeń, które mogą
mieć wpływ na prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Jednak jak wskazuje praktyka zarówno to, jak
i inne oświadczenia są przez wnioskodawców podpisywane bez zapoznania się przez nich z ich treścią. Bardzo
często jest tak,
że wnioskodawcy nie czytają podpisywanych oświadczeń, a następnie decyzji (za wyjątkiem rozstrzygnięcia),
czego skutkiem są nienależnie pobrane świadczenia z funduszu alimentacyjnego.
Do wniosku dołączam następujące dokumenty:
1).......................................................................
2).......................................................................
3).......................................................................
4).......................................................................
5).......................................................................
6).................................................................
W tym miejscu wpisuje się wszystkie dołączone do wniosku dokumenty. Skrupulatne uzupełnienie tej
części wniosku zyskuje szczególne znaczenie w sytuacji, gdy wnioskodawca, wezwany np. do uzupełnienia
braków, utrzymuje, że dostarczył określony dokument wcześniej.
Pouczenie
1. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują osobie uprawnionej do świadczenia alimentacyjnego na podstawie tytułu
6
wykonawczego, jeżeli egzekucja okazała się bezskuteczna (art. 2 pkt 11 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom
uprawnionym do alimentów (Dz.U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7, z późn. zm.)).
2. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują osobie uprawnionej do ukończenia 18. roku życia albo, w przypadku gdy
uczy się w szkole lub szkole wyższej, do ukończenia 25. roku życia, albo w przypadku posiadania orzeczenia o znacznym
stopniu niepełnosprawności - bezterminowo (art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom
uprawnionym do alimentów).
3. Świadczenie z funduszu alimentacyjnego nie przysługuje (art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom
uprawnionym do alimentów), jeżeli osoba uprawniona:
1) została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w rodzinie zastępczej;
2) jest pełnoletnia i posiada własne dziecko;
3) zawarła związek małżeński.
4. Zgodnie z art. 233 § 6 Kodeksu karnego, za złożenie fałszywego oświadczenia grozi kara pozbawienia wolności do lat 3.
(data, podpis osoby ubiegającej się o świadczenia)
Końcowe pouczenie zawarte we wniosku w skrócie określa, komu i na jakich warunkach przysługują
świadczenia z funduszu alimentacyjnego oraz komu te świadczenia nie przysługują, lub jakie okoliczności
powodują ustanie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego.
Ponadto przed końcowym podpisaniem wniosku wnioskodawca zostaje pouczony o sankcji, którą kodeks
karny przewiduje za składanie fałszywych oświadczeń.
7