2006 Geschäftsbericht sprawozdanie z działalności des deutsch-polnischen Jugendwerks

Transkrypt

| 1
2006
Geschäftsbericht
Sprawozdanie z działalności
des Deutsch-Polnischen Jugendwerks
Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży
| 3
2 |
Inhaltsverzeichnis
1. Bericht der Geschäftsführung
4
1. Sprawozdanie zarządu
5
2. Kooperations- und Eigenveranstaltungen des DPJW
8
2. Programy własne PNWM oraz realizowane w kooperacji
9
2.1
Jubiläumskonferenzen 2006
2.2
Weitere Eigenveranstaltungen
3. Förderbereich
8
2.1
Konferencje jubileuszowe 2006
14
2.2
Inne programy własne
54
3. Referaty wspierania
9
15
55
3.1
Schul- und Sportaustausch
54
3.1
Szkolna i sportowa wymiana młodzieży
55
3.2
Außerschulischer Jugendaustausch
62
3.2
Pozaszkolna wymiana młodzieży
63
4. Öffentlichkeitsarbeit und Akquirierung von Drittmitteln
68
4. Public relations i pozyskiwanie środków sponsorskich
69
4.1
Medienarbeit
68
4.1
Współpraca z mediami
69
4.2
Drittmittel
72
4.2
Środki sponsorskie
73
5. Publikationen und Medien
76
5. Publikacje i media
77
6. Gremien
82
6. Gremia
83
7. Anhang
86
7. Suplement
86
7.1
Sammelstatistik 2006
86
7.1
Statystyka zbiorcza 2006
86
7.2
Statistik – Übersicht 1993 – 2006
87
7.2
Statystyka – przegląd 1993 – 2006
87
SPIS TREŚCI
Sprawozdanie zarządu | 5
4 | Bericht der Geschäftsführung
Das Jahr 2006 war für das Deutsch-Polnische Jugendwerk
(DPJW) ein ganz besonderes, konnte es doch sein 15-jähriges Jubiläum feiern.
Die Anfänge des DPJW gehen auf die Zeit der politischen Wende
in Europa zurück. Für eine Verbesserung der durch die schwierige gemeinsame Geschichte belasteten Beziehungen zwischen
Deutschland und Polen setzte man die Hoffnung auf die junge Generation. Der 17. Juni 1991, an dem das Abkommen
über das Deutsch-Polnische Jugendwerk zusammen mit dem
Vertrag über gute Nachbarschaft und freundschaftliche
Zusammenarbeit von den Regierungen der Bundesrepublik
Deutschland und der Republik
Polen unterschrieben wurde,
ist das Gründungsdatum des
Deutsch-Polnischen Jugendwerks. In seinem Text heißt es: Das
Jugendwerk hat „die Aufgabe, das gegenseitige Kennenlernen,
das gegenseitige Verstehen und das enge Zusammenwirken der
Jugend Deutschlands und Polens in jeder Weise zu fördern. Es hat
zur Erfüllung dieser Aufgabe die Jugendbegegnung und den Jugendaustausch anzuregen und durch Bereitstellung von Mitteln
sowie durch Information und Beratung zu unterstützen.“ (Art. 2).
1993 nahmen die beiden Büros des DPJW in Warschau und
Potsdam ihre Arbeit auf. Die Gründung des DPJW als binationale
Einrichtung spiegelt sich auch in seinen Arbeits- und Organisationsstrukturen wider. In seinem Aufsichtsgremium, dem
Deutsch-Polnischen Jugendrat, in der Geschäftsführung und
in beiden Büros arbeiten Deutsche und Polen gleichberechtigt
zusammen.
1. Bericht der
Geschäftsführung
Das DPJW war und ist die erste und bislang einzige binationale
Organisation in Polen. Die Kultur und der Charakter des DPJW
werden gemeinsam durch die Geschäftsführung, die MitarbeiterInnen und die Partnerorganisationen gestaltet. In den Anfangsjahren ging es vor allem darum, der Organisation ein Gesicht zu
geben und die Grundsätze Partnerschaft und Subsidiarität in
der deutsch-polnischen Jugendzusammenarbeit zu verankern.
Das DPJW positionierte sich im Jugendhilfebereich beider Länder und gestaltet diesen seit seiner Gründung mit. Gerade in
Polen war dies zudem mit einem Aufbau von Strukturen in der
deutsch-polnischen Jugendzusammenarbeit verbunden. Die Arbeit des DPJW in den ersten Jahren und die damit einhergehende finanzielle Absicherung von Austauschprojekten verschafften dem deutsch-polnischen Jugendaustausch entscheidenden
Auftrieb und förderten die kontinuierliche Zusammenarbeit
zwischen deutschen und polnischen Organisationen.
Die Erweiterung der Europäischen Union war eines der Themen,
das das DPJW seit Ende der 90er Jahre beschäftigte. Das Engagement für Toleranz und die Übernahme von gesellschaftlicher
Verantwortung der Jugendlichen in beiden Ländern standen
dabei im Vordergrund. Aus Anlass des Beitritts Polens zur Europäischen Union am 1. Mai 2004 rief das DPJW das Projekt
„Europäischer Frühling“ ins Leben, das die ganze Vielfalt der
Tätigkeiten des DPJW zeigte und den Schwerpunkt auf den
regionalen Aspekt legte. Um einer Entwicklung vorzubeugen,
mit der Integration Polens die Teilung Europas weiter nach Osten zu verschieben, intensivierte das DPJW seine Initiativen in
der Zusammenarbeit mit den östlichen Nachbarländern Polens.
Bei den vom DPJW geförderten trilateralen Programmen ist der
Dla Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży (PNWM) rok
2006 był rokiem szczególnym, ponieważ obchodziła jubileusz 15-lecia swego powstania.
Początki PNWM sięgają okresu zmian politycznych w Europie. W celu poprawy stosunków między Polską a Niemcami,
obciążonych zaszłościami wspólnej trudnej historii, postawiono
na młode pokolenie. Dzień 17 czerwca 1991 roku, kiedy rządy Republiki Federalnej Niemiec i Rzeczypospolitej Polskiej podpisały
„Umowę o polsko-niemieckiej współpracy młodzieży“ razem
z „Traktatem o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy“, jest
datą powstania Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży. Tekst
umowy stanowi, że PNWM ma za zadanie „wspieranie wszelkimi
sposobami wzajemnego poznania i zrozumienia oraz ścisłej
współpracy młodzieży Polski i Niemiec. W celu wypełnienia
tego zadania Organizacja winna inicjować spotkania i wymianę
młodzieży oraz wspierać ją poprzez udostępnianie środków
i prowadzenie działalności informacyjnej i doradczej“ (art. 2).
Oba biura PNWM w Warszawie i Poczdamie podjęły pracę
w 1993 r. Utworzenie PNWM jako organizacji dwunarodowej
odzwierciedla się również w jej strukturach roboczych i organizacyjnych. W jej gremium nadzorczym, Polsko-Niemieckiej
Radzie Młodzieży, w zarządzie PNWM oraz w obu biurach Polacy
i Niemcy pracują na równoprawnych zasadach.
PNWM była i jest pierwszą, i jak na razie jedyną, dwunarodową
organizacją w Polsce. Kulturę i charakter PNWM wspólnie
kształtują zarząd, pracownicy oraz organizacje partnerskie.
W początkowych latach działalności chodziło przede wszystkim o nadanie Organizacji określonego oblicza i zakotwiczenie
w polsko-niemieckiej współpracy młodzieży zasad partnerstwa
i subsydiarności. PNWM zajęła określoną pozycję wśród instytucji wspierających i działających na rzecz młodzieży obu
krajów, dzięki czemu współtworzy to środowisko od chwili
swego powstania. Szczególnie w Polsce wiązało się to z tworzeniem struktur zajmujących się wymianą młodzieży. Praca PNWM
w pierwszych latach jej istnienia i wynikające z tego zabezpieczenie finansowe projektów spotkań były dla wymiany młodzieży
znaczącą siłą napędową, wspierającą trwałą współpracę między
organizacjami polskimi i niemieckimi.
Rozszerzenie Unii Europejskiej
było jednym z zagadnień, którymi PNWM zajmowała się od
końca lat dziewięćdziesiątych.
Zaangażowanie na rzecz tolerancji i przejęcie obywatelskiej
odpowiedzialności przez młodzież w obu krajach stanowiły
w tym zakresie sprawy pierwszoplanowe. Z okazji przystąpienia
w dniu 1 maja 2004 roku Polski do Unii Europejskiej PNWM
przeprowadziła projekt„Wiosna Europejska”, który pokazywał całą
różnorodność aktywności PNWM i kładł zasadniczy nacisk na aspekt regionalny całego przedsięwzięcia. Po przystąpieniu Polski
do struktur europejskich PNWM zintensyfikowała swe inicjatywy
zapobiegające izolacji wschodnich sąsiadów Polski, znajdujących
się poza granicami UE. We wspieranych przez PNWM programach
trójstronnych od kilku lat obok wymiany z Czechami i Francją
najsilniej reprezentowana jest wymiana młodzieży z Ukrainą.
1. Sprawozdanie
zarządu
Jednym z głównych zakresów działalności, którym PNWM
zajmuje się już od kilku lat i który posiada wciąż rosnące znaczenie, jest tworzenie i umacnianie sieci współpracy oraz zapewnienie jakości w wymianie młodzieżowej. Oprócz forów na temat
współpracy transgranicznej i giełd partnerskich PNWM oferu-
Sprawozdanie zarządu | 7
6 | Bericht der Geschäftsführung
Jugendaustausch mit der Ukraine – neben dem Austausch mit
Tschechien und Frankreich – seit einigen Jahren am stärksten
vertreten.
Ein Arbeitsschwerpunkt, den das DPJW schon einige Jahre verfolgt und der gleich bleibende Bedeutung hat, ist die Vernetzung
und Qualitätssicherung im deutsch-polnischen Jugendaustausch.
Neben Foren zur grenzüberschreitenden Zusammenarbeit und
Partnerbörsen bietet das DPJW Fortbildungen zur Qualifizierung
von MultiplikatorInnen an. Das Angebot ist vielfältig: Sprachkurse, Methodenworkshops, thematische Seminare, aber auch
eine eigene Trainerschulung, die Fachkräfte für die Begleitung
deutsch-polnischer Jugendbegegnungen qualifiziert. Begleitet
werden die Schulungsangebote des DPJW durch Handbücher
und Publikationen, die bei der Vorbereitung und Durchführung
von deutsch-polnischen Jugendbegegnungen behilflich sind.
Bilanz in Zahlen und Inhalten
Die Bilanz der ersten 15 Jahre des DPJW stellt sich in Zahlen
wie folgt dar: Dank dem DPJW haben 35.000 Begegnungen
stattgefunden, bei denen sich 1.500.000 junge Deutsche und
Polen getroffen haben. Die Millionengrenze wurde im Jahr 2003
überschritten. Waren es 1993 noch 46.400 Teilnehmer, die vom
DPJW gefördert wurden, sind es inzwischen pro Jahr 160.000.
Die Zahl der jährlichen Maßnahmen ist in dieser Zeit von 1.646
auf über 4.000 gestiegen. Die Regierungsbeiträge sind von 3,2
Millionen Euro auf 9,2 Millionen Euro angewachsen.
Hinter diesen Zahlen verbirgt sich aber etwas viel Wichtigeres:
Eine lebendige Vielfalt an Begegnungen, Jugendliche, die sich
kennen lernen, das andere Land erleben, sich näher kommen
und ganz nebenbei erfahren, dass diese Polen oder diese Deutschen gar nicht so anders sind: dass sie die gleichen Probleme
haben mit den Eltern, mit der Schule, dass sie die gleiche Musik
hören, die gleichen Klamotten tragen und überhaupt einfach
okay sind. Und damit machen sie genau das, was das DPJW
erreichen will: Sie bauen, ohne es zu merken, Vorurteile ab, lassen schlechte Beziehungen gar nicht erst entstehen und gehen
angstfrei und freundschaftlich miteinander um. Die Themen der
Programme sind vielfältig: Schulen und Vereine organisieren
Begegnungen mit ökologischen, historischen und politischen
Inhalten. Sportbegegnungen werden genauso gefördert wie
künstlerische oder musikalische Workshops. Mit Hilfe des DPJW
treffen sich Schulklassen, PfadfinderInnen, Sportvereine, Jugendfeuerwehren, junge JournalistInnen, KünstlerInnen, Chöre
und konfessionelle Gruppen. Die Jugendlichen besuchen sich
gegenseitig, reisen gemeinsam oder treffen sich an einem Ort
in Deutschland oder Polen.
Das DPJW lebt vom Engagement seiner Partner. Eine wichtige
Rolle spielen die Zentralstellen des DPJW, die in seinem Auftrag
nicht nur kompetente Ansprechpartner für Antragsteller aus der
Region oder bestimmter Verbände sind. In Zusammenarbeit mit
dem DPJW realisieren sie Programme und entwickeln Initiativen
zur Stärkung des deutsch-polnischen Jugendaustauschs. Dieser
lebt vor allem durch das – oftmals ehrenamtliche – Engagement
zahlreicher Aktiver in Schulen, Vereinen und Organisationen.
Zusammen mit ihren Partnern aus dem anderen Land planen
sie Programme und Begegnungen für Jugendliche aus Deutschland und Polen, kümmern sich um die Organisation, um die
Durchführung und nicht zuletzt um die nötige Finanzierung. In
den 15 Jahren seines Bestehens ist die DPJW-Familie beständig
gewachsen. Manche Partner waren von Anfang an dabei und
haben sich zusammen mit dem DPJW verändert. Für Motivation
und neue Ideen sorgen die neuen Familienmitglieder, die jedes
Jahr hinzukommen. Viele von ihnen sind als TeilnehmerInnen an
deutsch-polnischen Jugendbegegnungen in die Familie hineingewachsen und sind heute als LehrerIn oder TeamerIn weiterhin
aktiv. Das DPJW kann stolz sein auf das, was es erreicht hat. Den
Partnern, ohne die all das nie möglich geworden wäre, gilt der
ganz besondere Dank des DPJW.
Andere internationale Organisationen
Die Zusammenarbeit mit dem Deutsch-Französischen Jugendwerk (DFJW) war vielfältig. Die Generalsekretäre und Geschäftsführer beider Organisationen nahmen an zahlreichen Veranstaltungen gemeinsam teil. Zwei Programme zum Weimarer
Dreieck wurden gemeinsam durchgeführt, ebenso ein größeres
Evaluationsvorhaben.
Alle Organisationen, die bundesweit für Teilbereiche des internationalen Jugendaustauschs zuständig sind – ConAct –
Koordinierungsstelle Deutsch-Israelischer Jugendaustausch,
Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch, DFJW, DPJW,
IJAB – Fachstelle für Internationale Jugendarbeit der Bundesrepublik Deutschland e. V., JUGEND für Europa, Ostseesekretariat
für Jugendangelegenheiten, Tandem – Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch – veranstalteten am 17. 10. 2006 einen gemeinsamen Parlamentarischen
Abend. Dieser Abend war der Schwerpunkt der diesjährigen
Zusammenarbeit und warb für den internationalen Jugendaustausch. Die Langzeitstudie zur Wirkung des internationalen
Jugendaustauschs wurde von Prof. Alexander Thomas von der
Universität Regensburg vorgestellt. Anschließend diskutierten
die LeiterInnen der beteiligten Einrichtungen gemeinsam über
verschiedene Aspekte des Austauschs.
Am 24. 2. 2006 waren die beiden Geschäftsführer der neu gegründeten Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch zu
Gast im DPJW, um sich im Zusammenhang mit der Gründung
ihrer Organisation ausführlich über die Arbeit des DPJW zu
informieren.
Finanzen
Im Jahr 2006 verfügte das DPJW über insgesamt 9,2 Millionen
Euro. 4.602.000 Euro trägt die Bundesrepublik Deutschland,
4.602.192 Euro Polen. Im Jahr 2006 wurde damit zum ersten Mal
die Parität der Regierungsbeiträge erreicht.
je programy podnoszące kwalifikacje animatorów wymiany.
Oferta jest wielostronna: kursy językowe, warsztaty metodyczne, seminaria tematyczne, ale również własne szkolenia dla
trenerów, przygotowujące ich jako specjalistów w dziedzinie
polsko-niemieckich spotkań młodzieży. Ofertę szkoleniową
PNWM uzupełniają podręczniki i publikacje, które są pomocne
w przygotowywaniu i przeprowadzaniu polsko-niemieckich
spotkań młodzieży.
Bilans w liczbach i faktach
Bilans pierwszych piętnastu lat PNWM wyraża się w liczbach
w sposób następujący: dzięki wsparciu PNWM przeprowadzono
35 000 spotkań, w których udział wzięło 1,5 mln młodych Polaków i Niemców. Granicę jednego miliona uczestników przekroczono w 2003 roku. O ile w 1993 roku wsparcie finansowe
PNWM otrzymało 46 400 młodych ludzi, to obecnie liczba ta
wynosi rocznie 160 000. Liczba projektów przeprowadzanych
każdego roku wzrosła w tym czasie z 1646 do ponad 4000. Wkład
rządów został podwyższony z 3,2 mln euro na 9,2 mln euro.
W 2006 roku po raz pierwszy osiągnięto parytet wkładów obu
rządów: Polska i Niemcy płacą na rzecz PNWM po 4,6 mln euro.
Za tymi liczbami kryje się jednak coś o wiele ważniejszego:
pełna życia różnorodność spotkań, młodzi ludzie, którzy nawzajem poznali się, zwiedzili inny kraj, zbliżyli się do siebie
i jednocześnie tak całkiem przy okazji dowiedzieli się, że „ci
Polacy” czy „ci Niemcy” wcale nie są tacy inni: mają te same
problemy z rodzicami, ze szkołą, słuchają tej samej muzyki,
noszą te same „ciuchy” i że w ogóle „są w porządku”. Dzieje się tu
dokładnie to, co jest zamiarem PNWM: ci młodzi ludzie likwidują,
nawet tego nie zauważając, uprzedzenia, nie pozwalają, by
w ogóle powstały złe relacje i traktują siebie z ufnością i bez
lęku, po przyjacielsku. Tematy programów są różnorodne: szkoły
i organizacje pozarządowe przeprowadzają spotkania o treściach
ekologicznych, historycznych czy politycznych. Spotkania sportowe są wspierane tak samo jak warsztaty artystyczne lub muzyczne. Przy pomocy PNWM spotykają się klasy szkolne, harcerze,
stowarzyszenia sportowe, młodzi strażacy, dziennikarze i artyści,
chóry i grupy wyznaniowe. Młodzi ludzie odwiedzają się nawzajem, wspólnie podróżują i spotykają się w Polsce lub Niemczech.
PNWM żyje zaangażowaniem swoich partnerów. Ważną rolę
odgrywają tutaj jednostki centralne PNWM, które na jej zlecenie są nie tylko kompetentnymi instytucjami kontaktowymi
dla wnioskodawców z regionów oraz określonych organizacji.
We współpracy z PNWM realizują one programy i wypracowują
inicjatywy w celu wzmocnienia polsko-niemieckiej wymiany
młodzieży. Wymiana ta odbywa się przede wszystkim dzięki
– często społecznemu i bezinteresownemu – zaangażowaniu
licznych działaczy w szkołach, stowarzyszeniach i organizacjach.
Wspólnie z partnerami z drugiego kraju planują oni programy
i spotkania młodzieży z Polski i Niemiec, troszczą się o odpowiednie przygotowanie i przeprowadzenie projektu, jak również
o niezbędne środki finansowe. W ciągu piętnastu lat swego
istnienia rodzina PNWM stale się powiększała. Niektórzy partnerzy towarzyszyli Organizacji od samego początku i zmieniali się wraz z PNWM. Motywację i nowe pomysły zapewniają
nowi członkowie, którzy dołączają do niej co rok. Wielu z nich
wrosło w nią, będąc uczestnikami polsko-niemieckich spotkań
młodzieży, a dziś działają aktywnie jako nauczyciele lub teamerzy. PNWM może być dumna z tego, co osiągnęła. Szczególne
podziękowania należą się partnerom PNWM, bez których to
wszystko w ogóle nie byłoby możliwe.
Inne organizacje międzynarodowe
Współpraca z Francusko-Niemiecką Współpracą Młodzieży
(Deutsch-Französisches Jugendwerk) była w tym roku wielostronna. Sekretarze generalni i dyrektorzy zarządzający obu
organizacji razem brali udział w wielu wydarzeniach. Wspólnie
przeprowadzono dwa programy związane z Trójkątem Weimarskim oraz duży projekt ewaluacyjny.
Wszystkie organizacje, które w całych Niemczech są odpowiedzialne za poszczególne dziedziny wymiany międzynarodowej
– ConAct – Biuro Koordynacji Wymiany Niemiecko-Izraelskiej
(ConAct – Koordinierungsstelle Deutsch-Israelischer Jugendaustausch), Fundacja Niemiecko-Rosyjskiej Wymiany
Młodzieży (Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch),
Francusko-Niemiecka Współpraca Młodzieży, PNWM, Biuro
ds. Międzynarodowej Pracy z Młodzieżą Republiki Federalnej
Niemiec (IJAB – Fachstelle für Internationale Jugendarbeit der
Bundesrepublik Deutschland e. V.), Młodzież dla Europy (JUGEND für Europa), Bałtycki Sekretariat ds. Młodzieży (Ostseesekretariat für Jugendangelegenheiten) oraz Tandem – Centrum
Koordynacji Niemiecko-Czeskiej Wymiany Młodzieży (Tandem
– Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch) – 17 października 2006 roku zorganizowały wspólny
Wieczór Parlamentarny. Wieczór ten był najważniejszym wydarzeniem tegorocznej współpracy i promował międzynarodową
wymianę młodzieży. Profesor Alexander Thomas z Uniwersytetu
w Regensburgu przedstawił długofalowe badania dotyczące
oddziaływania międzynarodowej wymiany młodzieży.
Następnie szefowie uczestniczących w spotkaniu instytucji
wspólnie dyskutowali na temat różnych aspektów wymiany.
W Wieczorze Parlamentarnym wzięli udział obydwoje dyrektorzy
zarządzający PNWM. Spotkanie przygotowawcze tego wieczoru
odbyło się uprzednio w PNWM.
W dniu 24 lutego 2006 roku obydwoje dyrektorzy zarządzający
nowo utworzonej Fundacji Niemiecko-Rosyjskiej Wymiany
Młodzieży, Regine Kayser oraz dr Hans-Friedrich von Ploetz,
gościli w PNWM, aby zapoznać się szczegółowo z pracą PNWM.
Finanse
W 2006 roku PNWM dysponowała ogółem kwotą 9,2 mln euro.
Wkład Republiki Federalnej Niemiec wynosił 4 602 000 euro,
udział Polski 4 602 192 euro. Tym samym w roku 2006 po raz
pierwszy został osiągnięty parytet wkładów obu rządów.
Programy własne PNWM oraz realizowane w kooperacji | 9
8 | Kooperations- und Eigenveranstaltungen des DPJW
„Bei mir oder bei dir? 15 Jahre Austausch mit dem
Deutsch-Polnischen Jugendwerk“
2.1 Jubiläumskonferenzen 2006
Die Entscheidung, wie das 15jährige Jubiläum zu begehen war,
fiel dem DPJW leicht: trägernah und direkt an der Basis. In einer
Serie von Regionalkonferenzen in Deutschland und in Polen
unter dem Motto „Bei mir oder
bei dir? 15 Jahre Austausch mit
dem Deutsch-Polnischen Jugendwerk“ wurde gemeinsam
mit den Partnern Bilanz gezogen, es konnten aber auch
neue Partner für den deutschpolnischen Jugendaustausch
gewonnen werden.
2. Kooperationsund Eigenveranstaltungen des DPJW
Je drei Regionalkonferenzen wurden in Polen und Deutschland
durchgeführt. Sie folgten einer einheitlichen Struktur: Nach
der Eröffnung mit einer Rede der Geschäftsführung folgten
Präsentationen der beiden Förderreferate und der Koordination,
anschließend stellten sich Projekte aus den jeweiligen Regionen
vor. Eine Podiumsdiskussion mit jeweils regional zugeschnittenen Themen und VertreterInnen der lokalen Verwaltungen
bildete den Abschluss des Vormittags. Nach der Mittagspause
wurde von TrainerInnen des DPJW in einem Workshop eine
Fortbildung zum deutsch-polnischen Jugendaustausch durchgeführt.
An allen Podiumsdiskussionen war auch die Geschäftsführung
des DPJW beteiligt. Alle Regionalkonferenzen fanden mit durchschnittlich 150 – 170 TeilnehmerInnen großen Zuspruch. Meist
konnten gar nicht alle Anmeldungen berücksichtigt werden.
Zum Abschluss des Jubiläums wurden in Potsdam und Warszawa
/ Warschau, an den beiden Standorten des DPJW, Festveranstaltungen durchgeführt.
Im Folgenden ein Überblick über die Konferenzen im Einzelnen:
Lublin
-----------------------------------------------------------------------------------Termin: 23. Mai 2006
Kooperation: Stiftung Nowy Staw (Fundacja Nowy Staw)
Podiumsdiskussion: Krzysztof Chmielik (Stellvertretender Landrat, Lublin), Wacław Czakon (Vorsitzender der Stiftung Glückliche Kindheit / przewodniczący Fundacji Szczęśliwe Dzieciństwo),
Dr. Jadwiga Dethloff (Dethloff Deutschschule), Beata Kowalczyk (Landwirtschaftliches Schulzentrum, Pszczela Wola / Zespół
Szkół Rolniczych w Pszczelej Woli)
Wrocław / Breslau
-----------------------------------------------------------------------------------Termin: 12. Juni 2006
Kooperation: Angelus-Silesius-Haus (Dom Spotkań im. Angelusa
Silesiusa), Edith Stein Gesellschaft (Towarzystwo im. Edyty Stein)
Podiumsdiskussion: Rafał Borkowski (Direktor der IJBS Kreisau / dyrektor MDSM Krzyżowa), Dr. Elżbieta Graf (Lehrerin, 13.
Gymnasium in Wrocław / Breslau), Lilla Jaroń (Leiterin des Bildungsreferats in der Abteilung für Soziales, Stadtverwaltung,
„U mnie czy u ciebie? 15 lat wymiany z Polsko-Niemiecką
Współpracą Młodzieży”
2.1 Konferencje jubileuszowe 2006
Decyzja, w jaki sposób obchodzić jubileusz, przyszła PNWM
z łatwością: w bliskim kontakcie z podmiotami i uczestnikami wymian. Podczas serii konferencji regionalnych w Polsce
i Niemczech pod hasłem: „U mnie czy u ciebie? 15 lat wymiany
z Polsko-Niemiecką Współpracą Młodzieży” wspólnie z partnerami przedstawiono bilans działalności organizacji. Ponadto udało
się pozyskać nowych partnerów zainteresowanych podjęciem
polsko-niemieckiej wymiany młodzieży.
W Polsce i Niemczech przeprowadzono po trzy konferencje
regionalne. Miały one jednolitą strukturę: po otwierającym
konferencję przemówieniu zarządu PNWM następowały prezentacje obu referatów wspierania oraz koordynacji, a następnie
projektów z danych regionów. Przedpołudnie zamykała dyskusja panelowa z przedstawicielami samorządów lokalnych na
tematy dostosowane do potrzeb danego regionu. Po przerwie
obiadowej trenerzy PNWM przeprowadzali w formie warsztatów
szkolenia na temat wymiany młodzieży.
We wszystkich dyskusjach panelowych uczestniczyli również
dyrektorzy zarządzający PNWM. Wszystkie konferencje regionalne cieszyły się dużą popularnością; obecnych było średnio
150 – 170 uczestników. Na ogół niemożliwe było uwzględnienie
wszystkich zgłoszeń.
Na zakończenie jubileuszu odbyły się uroczyste imprezy w Poczdamie i Warszawie, miastach, gdzie mieszczą się biura PNWM.
Poniżej podajemy listę poszczególnych
konferencji:
Lublin
-----------------------------------------------------------------------------------Termin: 23 maja 2006 roku
Współpraca: Fundacja Nowy
Staw
Dyskusja panelowa: Krzysztof
Chmielik (wicestarosta lubelski), Wacław Czakon (przewodniczący Fundacji Szczęśliwe Dzieciństwo), dr Jadwiga
Dethloff (Szkoła Języka Niemieckiego Dethloff ), Beata
Kowalczyk (Zespół Szkół Rolniczych w Pszczelej Woli)
2. Programy własne
PNWM oraz realizowane w kooperacji
Wrocław
-----------------------------------------------------------------------------------Termin: 12 czerwca 2006 roku
Współpraca: Dom Spotkań im. Angelusa Silesiusa, Towarzystwo
im. Edyty Stein
Dyskusja panelowa: Rafał Borkowski (dyrektor MDSM Krzyżowa),
dr Elżbieta Graf (nauczycielka, XIII LO we Wrocławiu), Lilla
Jaroń (dyrektor Wydziału Edukacji w Departamencie Spraw
Społecznych, Urząd Miejski Wrocławia), Jakub Możejko (nauczyciel, Autorska Szkoła Samorozwoju we Wrocławiu)
Breslau / dyrektor Wydziału Edukacji w Departamencie Spraw
Społecznych, Urząd Miejski Wrocławia), Jakub Możejko (Lehrer,
Alternative Schule für Selbstentwicklung, Breslau / Autorska
Szkoła Samorozwoju we Wrocławiu)
Kiel
-----------------------------------------------------------------------------------Termin: 27. Juni 2006
Kooperation: Landesjugendring Schleswig-Holstein
Podiumsdiskussion: Karsten Egge (Ministerium für Soziales, Gesundheit, Familie, Jugend und Senioren des Landes SchleswigHolstein), Jan Granat (Generalkonsul der Republik Polen in Hamburg), Dr. Doris Köster-Bunselmeyer (Ministerium für Bildung
und Frauen des Landes Schleswig-Holstein), Christian Pletzing
(Academia Baltica), Hannelore Preuninger (Schulleiterin der
Schule Steinfeld, Mölln), Jens Peter Jensen (Landesjugendring
Schleswig-Holstein), Norbert Thomasen (Ministerium für Justiz,
Arbeit und Europa des Landes Schleswig-Holstein)
Chemnitz
-----------------------------------------------------------------------------------Termin: 6. Juli 2006
Kooperation: Soziokulturelles Zentrum Turmvilla e. V.,
Landesjugendamt Sachsen
Podiumsdiskussion: Ralph Grasselt (Stadt Chemnitz, Amt für
Jugend und Familie), Gisela Ledig (Schulleiterin Grundschule
Jesewitz), Kinga Hartmann (Regionalschulamt Bautzen), Stefan
Zinnow (Sächsische Landeszentrale für politische Bildung), Michael Winter (Deutsch-Polnisches Jugendinformationszentrum)
Köln
-----------------------------------------------------------------------------------Termin: 25. August 2006
Kooperation: Jugendhaus Düsseldorf
Podiumsdiskussion: Lothar Harles (Arbeitsgemeinschaft katholisch-sozialer Bildungswerke, DPJW-Arbeitsgruppe Richtlinien),
Josef Herten (Polnisches Institut Düsseldorf ), Dr. Uwe Korch
(Stadt Köln), Jerzy Rasala (Generalkonsul der Republik Polen
in Köln)
Kraków / Krakau
-----------------------------------------------------------------------------------Termin: 5. September 2006
Kooperation: Verein der Christlichen Bildungswerke (Stowarzyszenie Chrześcijańskich Dzieł Wychowania, SChDW)
Podiumsdiskussion: Dr. Dorota Barwińska (Pädagogisches Institut der Jagiellonen-Universität in Kraków / Krakau), Marek
Nawara (Vorsitzender des Ausschusses für regionale Entwicklung und internationale Zusammenarbeit, Landtag Kleinpolen / przewodniczący Komisji ds. Rozwoju Regionalnego
i Współpracy Regionalnej, Sejmik Samorządowy Województwa
Małopolskiego), Prof. Dr. hab. Marek Wilczyński (Leiter des historischen Institutes der Pädagogischen Akademie in Kraków / Krakau), Dr. hab. Jan Rydel (Historisches Institut der JagiellonenUniversität in Kraków / Krakau)
Potsdam
-----------------------------------------------------------------------------------Termin: 21. September 2006
In Potsdam fand die Jubiläumsgala am 21. 9. 2006 statt. Der Ministerpräsident des Landes Brandenburg, Matthias Platzeck, der
Staatssekretär des Bundesministeriums für Familie, Senioren,
Frauen und Jugend, Gerd Hoofe, sowie der Gesandte-Botschaftsrat der polnischen Botschaft in Berlin, Wojciech Pomianowski,
hoben in ihren viel beachteten Reden die wichtige Rolle des
DPJW im Geflecht der deutsch-polnischen Beziehungen hervor
und brachten ihre Unterstützung für diese Arbeit zum Ausdruck.
Es folgten Musik-, Tanz- und Theaterbeiträge von Trägern des
deutsch-polnischen Jugendaustauschs sowie kleine Talkrunden
von Gästen aus unterschiedlichen Zeiten und zu unterschiedlichen Aspekten des DPJW. Der DPJW-Film „Geschichte eines
Kusses. Begegnung mit dem Deutsch-Polnischen Jugendwerk“
feierte in Anwesenheit des Regisseurs Robert Thalheim und der
Hauptdarstellerin Franka Witzleben seine Premiere.
Warszawa / Warschau
-----------------------------------------------------------------------------------Termin: 27. November 2006
Auf der Jubiläumsgala des DPJW in Warschau am 27. 11. 2006 beglückwünschte der Staatssekretär in der Präsidentenkanzlei der
Republik Polen, Andrzej Krawczyk, das DPJW und würdigte die
Bedeutung der Arbeit im Rahmen der deutsch-polnischen Beziehungen. Die Leiterin der Abteilung für Jugend und Erziehung
des Ministeriums für Nationale Bildung, Grażyna Olszewska,
verlas einen Brief von Staatssekretär Mirosław Orzechowski. Die
Gesandtin der Deutschen Botschaft, Jutta Frasch, unterstrich die
Bedeutung des Jugendaustauschs für die weitere Entwicklung
der Zusammenarbeit zwischen beiden Ländern. Der ehemalige
Außenminister der Republik Polen, Prof. Władysław Bartoszewski, stellte den geschichtlichen Hintergrund der deutsch-polnischen Versöhnung dar und sprach über die Rolle der zwischenmenschlichen Kontakte der jungen Generation. Es folgten
Präsentationen des Geschäftsführers, der Koordination und der
Förderreferate. Nach einer Pause fanden Talkrunden mit Gästen
aus Deutschland und Polen statt, die aus verschiedenen Blickpunkten die Arbeit des DPJW beleuchteten. Eingestreute Musikund Tanzbeiträge rundeten das Programm ab, darunter Beiträge
der Schülerinnen und Schüler des Schulzentrums Staatlicher
Musikschulen Nr. 3 „Grażyna Bacewicz“ aus Warschau, der Tanzgruppe des Künstlerischen Zentrums für Kinder und Jugendliche
„Dorożkarnia” und von Marcin Grzyb, Gewinner des Wettbewerbs
„Go Europe Go“, mit seiner Rap-Nummer „Jestem Europejczykiem (Ich bin Europäer)“.
Die Reden der Ehrengäste beider Jubiläumsveranstaltungen waren sehr viel mehr als bloße Festreden. Sie wurden daher in einer
kleinen Broschüre der Öffentlichkeit zugänglich gemacht.
Kiel / Kilonia
-----------------------------------------------------------------------------------Termin: 27 czerwca 2006 roku
Współpraca: Krajowe Koło Młodzieży Szlezwik-Holsztyn
(Landesjugendring Schleswig-Holstein)
Dyskusja panelowa: Karsten Egge (Ministerstwo ds. Socjalnych,
Zdrowia, Rodziny, Młodzieży i Seniorów, Szlezwik-Holsztyn / Ministerium für Soziales, Gesundheit, Familie, Jugend und Senioren des Landes Schleswig-Holstein), Jan Granat (konsul
generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Hamburgu), dr Doris
Köster-Bunselmeyer (Ministerstwo ds. Edukacji i Kobiet, Szlezwik-Holsztyn / Ministerium für Bildung und Frauen des Landes Schleswig-Holstein), Christian Pletzing (Academia Baltica),
Hannelore Preuninger (dyrektor Szkoły Steinfeld, Mölln / Schule
Steinfeld, Mölln), Jens Peter Jensen (Krajowe Koło Młodzieży
Szlezwik-Holsztyn / Landesjugendring Schleswig-Holstein), Norbert Thomasen (Ministerstwo Sprawiedliwości, Pracy i Europy,
Szlezwik-Holsztyn / Ministerium für Justiz, Arbeit und Europa
des Landes Schleswig-Holstein)
Chemnitz
-----------------------------------------------------------------------------------Termin: 6 lipca 2006 roku
Współpraca: Centrum Socjalno-Kulturalne Turmvilla e. V. (Soziokulturelles Zentrum Turmvilla e. V.), Krajowy Urząd ds. Młodzieży
w Saksonii (Landesjugendamt Sachsen)
Dyskusja panelowa: Ralph Grasselt (Miasto Chemnitz, Urząd ds.
Młodzieży i Rodziny / Stadt Chemnitz, Amt für Jugend und Familie), Gisela Ledig (dyrektor Szkoły Podstawowej Jesewitz / Grundschule Jesewitz), Kinga Hartmann (Regionalny Urząd Szkolny
w Budziszynie / Regionalschulamt Bautzen), Stefan Zinnow
(Saksońska Centrala Krajowa ds. Kształcenia Politycznego / Sächsische Landeszentrale für politische Bildung), Michael Winter
(Polsko-Niemieckie Centrum Informacji dla Młodzieży / DeutschPolnisches Jugendinformationszentrum)
Köln / Kolonia
-----------------------------------------------------------------------------------Termin: 25 sierpnia 2006 roku
Współpraca: Dom Młodzieży w Düsseldorfie
(Jugendhaus Düsseldorf )
Dyskusja panelowa: Lothar Harles (Wspólnota Robocza Katolicko-Socjalnych Dzieł Wychowania w Niemczech, grupa robocza
PNWM ds. Wytycznych / Arbeitsgemeinschaft katholisch-sozialer
Bildungswerke, DPJW-Arbeitsgruppe Richtlinien), Josef Herten
(Instytut Polski w Düsseldorfie), dr Uwe Korch (Miasto Kolonia / Stadt Köln), Jerzy Rasala (konsul generalny Rzeczypospolitej
Polskiej w Kolonii)
Kraków
-----------------------------------------------------------------------------------Termin: 5 września 2006 roku
Współpraca: Stowarzyszenie Chrześcijańskich Dzieł Wychowania
(SChDW)
Dyskusja panelowa: dr Dorota Barwińska (Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie), Marek Nawara (przewodniczący Komisji ds. Rozwoju Regionalnego
i Współpracy Regionalnej, Sejmik Samorządowy Województwa
Małopolskiego), prof. dr hab. Marek Wilczyński (dyrektor Instytutu Historycznego Akademii Pedagogicznej w Krakowie),
dr hab. Jan Rydel (Instytut Historyczny, Uniwersytet Jagielloński
w Krakowie)
Potsdam / Poczdam
-----------------------------------------------------------------------------------Termin: 21 września 2006 roku
W Poczdamie gala jubileuszowa odbyła się 21 września. Premier
Brandenburgii Matthias Platzeck, sekretarz stanu w Federalnym Ministerstwie ds. Rodziny, Seniorów, Kobiet i Młodzieży
Gerd Hoofe oraz radca-minister pełnomocny Ambasady RP
w Berlinie Wojciech Pomianowski podkreślili w swych szeroko
dyskutowanych przemowach ważną rolę PNWM w stosunkach
polsko-niemieckich i wyrazili swe poparcie dla pracy Organizacji.
Następnie odbyła się część artystyczna z muzyką, pokazami
tanecznymi i występami teatralnymi, prezentowanymi przez
podmioty polsko-niemieckiej wymiany młodzieży oraz powstały
złożone z gości małe grupy dyskusyjne, gdzie rozmawiano
na temat różnych okresów i aspektów PNWM. W obecności
reżysera Roberta Thalheima oraz grającej główną rolę aktorki
Franki Witzleben odbyła się premiera filmu PNWM „Historia
pewnego pocałunku. Spotkanie z Polsko-Niemiecką Współpracą
Młodzieży”.
Warszawa
-----------------------------------------------------------------------------------Termin: 27 listopada 2006 roku
Podczas gali jubileuszowej w Warszawie w dniu 27 listopada
2006 roku sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP Andrzej
Krawczyk złożył gratulacje i wyraził uznanie dla znaczenia
PNWM dla stosunków polsko-niemieckich. Dyrektor Departamentu Młodzieży i Wychowania w MEN Grażyna Olszewska
odczytała list sekretarza stanu Mirosława Orzechowskiego. Minister pełnomocna Ambasady Niemiec w Warszawie Jutta Frasch
podkreśliła znaczenie wymiany młodzieży dla dalszego rozwoju
współpracy pomiędzy obydwoma państwami. Były minister
spraw zagranicznych RP Władysław Bartoszewski przedstawił
historyczne tło procesu pojednania polsko-niemieckiego i rolę
kontaktów międzyludzkich młodych pokoleń. Następnie głos
zabrał dyrektor PNWM oraz przedstawiciele referatu koordynacji
i referatów wspierania PNWM. Po przerwie odbyła się dyskusja
z gośćmi z Polski i Niemiec, którzy przedstawili pracę PNWM
z różnych punktów widzenia. Uzupełnieniem programu były
występy muzyczne i taneczne, które przygotowali m.in. uczniowie z Zespołu Państwowych Szkół Muzycznych nr 3 im. Grażyny
Bacewicz w Warszawie, grupa taneczna Ośrodka Działań Artystycznych dla Dzieci i Młodzieży „Dorożkarnia” oraz Marcin Grzyb,
zwycięzca konkursu „Go Europe Go”, prezentujący piosenkę
hip-hopową „Jestem Europejczykiem“.
Das Jubiläum forderte allen MitarbeiterInnen des DPJW sehr viel
ab, zumal es aufgrund des Deutsch-Polnischen Jahres, der Fußballweltmeisterschaft und anderer wichtiger Vorhaben im Jahr
2006 nicht das einzige größere Projekt war. Trotzdem haben sich
alle stark engagiert und auf allen Konferenzen in Deutschland
und Polen waren MitarbeiterInnen aus beiden Büros mit dabei.
Joanna Szaflik-Homann, die bei den gesamten Jubiläumsfeierlichkeiten für das DPJW die Fäden in der Hand hielt, gilt ein
besonderer Dank.
Rückblickend kann die Feier des Jubiläums als großer Erfolg und
als rundherum gelungen bewertet werden. Die Regionalkonferenzen boten dem DPJW die Möglichkeit, sich sichtbar in den
Regionen zu präsentieren, bestehende Kontakte zu festigen, alte
aufzufrischen und neue zu knüpfen. Die Galaveranstaltungen
in Potsdam und Warschau setzten einen klaren Akzent an den
beiden Sitzen des DPJW und gewannen zusätzliche Bedeutung
durch die Beiträge der FestrednerInnen. Alle Veranstaltungen
stießen auf großes mediales Interesse. Die Veranstaltungen
zum 15. Jubiläum des DPJW wurden durch die Partner, die an
den Konferenzen teilgenommen hatten, wie auch durch die
DPJW-MitarbeiterInnen evaluiert.
Im Jubiläumsjahr fand im Oktober auch erstmals die DPJWZentralstellenkonferenz des Schul- und Außerschulischen Jugendaustausches in Weimar gemeinsam statt. Im Rahmen dieser
Konferenz wurde ein Jubiläumsabend veranstaltet, bei dem u. a.
die neu gegründete DPJW-Band einen furiosen Auftritt hatte
und eine Geburtstagstorte überreicht wurde.
Przemówienia gości honorowych na obu imprezach jubileuszowych wykraczały swym charakterem poza zwykle wygłaszane
uroczyste mowy. Z tego też powodu zostały opublikowane
w niewielkiej broszurze.
Jubileusz wymagał od wszystkich pracowników PNWM wiele
wysiłku, tym bardziej że nie był on jedynym dużym projektem
w 2006 roku ze względu na Rok Polsko-Niemiecki, Mundial i inne
podjęte ważne przedsięwzięcia. Mimo to wszyscy wykazali bardzo
duże zaangażowanie i na wszystkich konferencjach w Polsce
i Niemczech obecni byli pracownicy z obu biur PNWM. Szczególne
podziękowanie należy się tu Joannie Szaflik-Homann, która
była odpowiedzialna za całościową koordynację obchodów
jubileuszu PNWM.
Patrząc wstecz, uroczystości jubileuszowe należy ocenić jako
sukces i bardzo udane przedsięwzięcie. Konferencje regionalne
stworzyły możliwość zaprezentowania PNWM w regionach,
wzmocnienia istniejących kontaktów, odnowienia starych oraz
nawiązania nowych. Uroczyste imprezy w Poczdamie i Warszawie były ważnym akcentem kończącym obchody jubileuszowe,
a dzięki uroczystym przemówieniom zyskały dodatkowe znaczenie. Wszystkie imprezy spotkały się z zainteresowaniem mediów.
Cykl imprez z okazji piętnastolecia został poddany ewaluacji
zarówno przez partnerów uczestniczących w konferencjach,
jak i pracowników PNWM.
W roku jubileuszowym odbyła się również po raz pierwszy
wspólna konferencja jednostek centralnych PNWM w zakresie
szkolnej i pozaszkolnej wymiany młodzieży. Miała ona miejsce
w październiku w Weimarze. W ramach tej konferencji zorganizowano wieczór jubileuszowy, podczas którego odbył się
m.in. występ nowo powstałego zespołu muzycznego PNWM,
a wszystkich gości poczęstowano tortem urodzinowym.
2.2 Weitere Eigenveranstaltungen
Fortbildungs- und Informationsveranstaltungen
TrainerInnenfortbildung – Teil 3
-----------------------------------------------------------------------------------20. – 28. 1. 2006: Łagów / Lagow
Zielgruppe: TeilnehmerInnen der Teile 1 und 2 der TrainerInnenfortbildung des DPJW
Ziel: Erarbeitung von Methoden für DPJW-TrainerInnen
Inhalte: Aufgabe des dritten und letzten Teils der DPJW-TrainerInnenfortbildung war die Erarbeitung von Werkzeugen für die
weitere Tätigkeit als TrainerIn. Die TeilnehmerInnen konzentrierten sich auf Seminarmoderation, Gruppendynamik, Projektmanagement und Konfliktlösung. Die Anwesenheit einer
DPJW-Mitarbeiterin, die die Arbeit der TrainerInnen koordiniert,
bot Gelegenheit zum Erarbeiten neuer Ideen und Programme,
die der Qualitätsverbesserung im Jugendaustausch dienen.
Besprochen wurden auch die Perspektiven der Zusammenarbeit
mit dem DPJW sowie die Aufnahme aktiver und interessierter
TeilnehmerInnen in den Trainerpool und die Online-Datenbank.
Diejenigen TeilnehmerInnen, die an allen Teilen der Fortbildung
teilgenommen sowie Trainingseinheiten vorbereitet hatten,
erhielten ein Abschlusszertifikat und können sich um den Titel
„TrainerIn des DPJW“ bewerben.
„Gemeinsame Unterrichtsstunde“
-----------------------------------------------------------------------------------23. – 26. 2. 2006: Mikuszewo
Zielgruppe: LehrerInnen aus Deutschland und Polen mit
deutsch-polnischer Projekterfahrung
Ziel: Erarbeitung von Methoden zur Austauschpädagogik für
MultiplikatorInnen im Schulaustausch
Inhalte: An den Workshops nahmen LehrerInnen aus Deutschland und Polen teil. Die TeilnehmerInnen wurden in den Bereichen Interkulturelle Kommunikation, Animationsmethoden
für Jugendliche, Techniken informeller Bildung, Motivation von
SchülerInnen sowie Planung, Verwaltung und Auswertung von
Projekten geschult. Auf Grundlage des neu gewonnenen Wissens und auch gestützt auf ihre eigene Erfahrung erarbeiteten
die LehrerInnen didaktische Materialien, die bei einem deutschpolnischen Schulaustausch verwendet werden können. Von
den TeilnehmerInnen wurde Bedarf nach einer Fortsetzung
des Seminars geäußert, um ausreichend Material erstellen zu
können, das anderen LehrerInnen bei der Organisation von
Maßnahmen behilflich sein kann.
2.2 Inne programy własne
Programy informacyjne i kształceniowe
Szkolenie dla trenerów – cz. III
-----------------------------------------------------------------------------------20 – 28 stycznia 2006 roku: Łagów
Adresaci: Uczestnicy I i II części szkolenia dla trenerów PNWM
Cel: Wypracowanie warsztatu trenera PNWM
Treść: Zadaniem trzeciej części szkolenia, kończącej cykl szkoleń
dla trenerów PNWM było wypracowanie warsztatu trenerskiego. Uczestnicy skupili się na moderacji seminariów, dynamice
grupy, zarządzaniu projektem oraz rozwiązywaniu konfliktów.
Obecność pracownika PNWM koordynującego pracę trenerów stanowiła okazję do wypracowania nowych pomysłów
i programów służących poprawie jakości wymian młodzieży.
Omówione zostały także perspektywy współpracy z PNWM
oraz włączenie aktywnych i chętnych uczestników do grupy
trenerskiej i bazy internetowej. Uczestnicy, którzy brali udział
we wszystkich częściach szkolenia oraz przygotowali jednostki
treningowe, otrzymali certyfikat ukończenia szkolenia, a tym
samym możliwość ubiegania się o tytuł „Trenera PNWM”.
„Wspólna lekcja”
--------------------------------------23 – 26 lutego 2006 roku: Mikuszewo
Adresaci: Nauczyciele z Polski i Niemiec posiadający duże
doświadczenie w projektach polsko-niemieckich
Cel: Wypracowanie narzędzi z zakresu pedagogiki wymiany dla
organizatorów wymiany szkolnej
Treść: W warsztatach wzięli udział nauczyciele z Polski i Niemiec. Uczestnicy odbyli szkolenie z zakresu: komunikacji
międzykulturowej, metod aktywizujących młodzież, technik
edukacji nieformalnej, motywowania uczniów oraz planowania,
zarządzania i ewaluacji projektów. Na bazie uzyskanej wiedzy,
a także opierając się na własnych doświadczeniach, nauczyciele
wypracowali materiały edukacyjne do wykorzystania w projektach polsko-niemieckiej wymiany szkolnej. Uczestnicy wyrazili
potrzebę kontynuacji programu w celu zebrania odpowiedniej
ilości materiałów, które posłużyłyby innym nauczycielom w
organizowaniu wymiany szkolnej.
„Austausch: Sehr gut!“
-----------------------------------------------------------------------------------9. – 11. 3. 2006 / 22. – 24. 6. 2006 / 23. – 26. 9. 2006 / 5. – 8. 10. 2006
Havelsee (für Sachsen und Brandenburg),
Göhrde (für Niedersachsen, Hamburg, Schleswig-Holstein),
Mikuszewo
Zielgruppe: Deutsche und polnische Lehrkräfte mit keiner oder
wenig Begegnungserfahrung
Ziel: Methodische Vorbereitung von Lehrkräften, Erfahrungsaustausch
Inhalte: Die Schulungen in der Reihe „Austausch: Sehr gut!“
richteten sich an Lehrkräfte, die erst am Anfang einer deutschpolnischen Schulpartnerschaft stehen oder die nach ihren
bisherigen Begegnungserfahrungen noch nicht ganz zufrieden waren und Anregungen für die eigene Arbeit suchten. Sie
wurden jeweils für deutsche oder polnische TeilnehmerInnen,
oftmals mit einem regionalen Schwerpunkt angeboten. Die
Workshops dienten der methodischen Vorbereitung der TeilnehmerInnen auf deutsch-polnische Austauschprojekte. Vorgestellt wurden Spiele und Übungen zum Kennenlernen und zur
Gruppenbildung in internationalen Begegnungen. Diskutiert
wurde über die Rolle des Lehrers im deutsch-polnischen Team
und den gemeinsamen Beitrag zur Programmgestaltung sowie
über den Umgang mit der Sprache in deutsch-polnischen Austauschprogrammen.
Konferenz für Partnerschulen
-----------------------------------------------------------------------------------1. – 5. 4. 2006: Szczecin / Stettin
Zielgruppe: LehrerInnen bayerischer und polnischer Partnerschulen
Ziel: Erfahrungsaustausch, Verbesserung der Zusammenarbeit
und Aufbau eines Netzwerks für Schulpartnerschaften aus Bayern und Polen
Inhalte: Das Seminar für Partnerschulen aus Bayern und Polen
organisierte das DPJW zum Ende des Deutsch-Polnischen Jahres in Zusammenarbeit mit dem Bayerischen Jugendring. Es
nahmen 60 LehrerInnen aus beiden Ländern teil. Während des
Seminars hatten sie Gelegenheit, sich kennen zu lernen und
über die aktuelle gesellschaftspolitische Situation in Deutschland und Polen, die Beziehungen zwischen beiden Ländern
und deren Einfluss auf den Schüleraustausch zu diskutieren.
Darüber hinaus wurde in kleineren Arbeitsgruppen über Methoden und neue Konzepte für die Durchführung eines Schüleraustauschs nachgedacht. Im Rahmen des Treffens fand auch
eine Studienfahrt auf die Insel Wollin statt, während der das
Thema Ökologie und seine Einbeziehung in eine internationale
Jugendbegegnung erörtert wurde. Wichtige Bestandteile der
Konferenz waren der Erfahrungsaustausch, die Arbeit an der
Weiterentwicklung der Partnerschaft wie auch das Planen von
zukünftigen gemeinsamen Projekten.
Partner: Bayerischer Jugendring
„Wymiana na 6!”
-----------------------------------------------------------------------------------9 – 11 marca 2006 roku / 22 – 24 czerwca 2006 roku /
23 – 26 września 2006 roku / 5 – 8 października 2006 roku
Havelsee (dla Saksonii i Brandenburgii),
Göhrde (dla Dolnej Saksonii, Hamburga, Szlezwika-Holsztynu),
Mikuszewo
Adresaci: Nauczyciele z Polski i Niemiec bez lub z niewielkim
doświadczeniem w wymianie
Cel: Metodyczne przygotowanie nauczycieli, wymiana doświadczeń
Treść: Szkolenia z cyklu „Wymiana na 6!“ skierowane były do
nauczycieli, którzy dopiero zaczynają zajmować się polsko-niemieckimi partnerstwami szkół lub do tych, którzy po swoich dotychczasowych doświadczeniach w spotkaniach młodzieżowych
nie są jeszcze w pełni zadowoleni i szukają zachęty do dalszej
pracy. Zakres spotkań kierowanych zarówno do polskich, jak
i niemieckich uczestników miał często charakter regionalny.
Celem warsztatów było metodyczne przygotowanie uczestników do polsko-niemieckich projektów wymiany. W trakcie
szkoleń prezentowane były gry i ćwiczenia zapoznawcze oraz
integrujące grupy podczas spotkań międzynarodowych. Dyskusje skupiały się wokół roli nauczyciela w polsko-niemieckiej
grupie i wspólnego angażowania się w kształtowanie programu,
jak również obchodzenia się z językiem podczas polsko-niemieckich programów wymiany.
Konferencja dla partnerstw szkolnych
-----------------------------------------------------------------------------------1 - 5 kwietnia 2006 roku: Szczecin
Adresaci: Nauczyciele z polsko-bawarskich partnerstw szkolnych
Cel: Wymiana doświadczeń, polepszenie współpracy i stworzenie
sieci kontaktów polsko-bawarskich dla partnerstw szkolnych
Treść: Seminarium dla szkół partnerskich z Bawarii i Polski PNWM
przygotowała we współpracy z Bawarskim Kołem Młodzieży
(Bayerischer Jugendring) na zakończenie Roku Polsko-Niemieckiego. Wzięło w nim udział 60 nauczycieli z obu krajów.
Podczas seminarium nauczyciele mieli okazję do poznania się
i dyskutowania nad aktualną sytuacją społeczno-polityczną
w Polsce i Niemczech, stosunkami między oboma krajami oraz
ich wpływem na wymianę szkolną. Ponadto w mniejszych grupach roboczych zastanawiano się nad metodami i nowymi koncepcjami prowadzenia wymiany szkolnej. W ramach spotkania
odbyła się także podróż studyjna na wyspę Wolin, podczas której
podjęta została tematyka ekologiczna i możliwości jej wykorzystania w międzynarodowym spotkaniu młodzieży. Ważnym
elementem konferencji dla szkół partnerskich była wymiana
doświadczeń, praca nad rozwojem partnerstwa, a także zaplanowanie przyszłych wspólnych projektów.
Partner: Bawarskie Koło Młodzieży (Bayerischer Jugendring)
Jahrestagung der DPJW-TrainerInnen
-----------------------------------------------------------------------------------4. – 7. 4. 2006: Mikuszewo
Zielgruppe: DPJW-TrainerInnen sowie AbsolventInnen der DPJWTrainerausbildung
Ziel: Netzwerkbildung und Planung der weiteren Zusammenarbeit mit den TeilnehmerInnen aller Ausbildungszyklen
Inhalte: Die 3. Jahrestagung der DPJW-TrainerInnen hatte das
Ziel, die TeilnehmerInnen aller Durchgänge der Trainerausbildung zusammen zu bringen sowie die Perspektiven der Zusammenarbeit mit dem DPJW zu besprechen. Vorgestellt wurde
die Kooperationsvereinbarung zwischen den TrainerInnen und
dem DPJW, ebenso wurde darüber nachgedacht, wie die Zusammenarbeit unter den TrainerInnen selbst verbessert und
die Internetplattform auf der DPJW-Internetseite besser genutzt
werden kann.
Präsentationen des DPJW und seiner Fördermöglichkeiten
-----------------------------------------------------------------------------------8. 4. 2006 / 31. 10. 2006 / 21. 11. 2006 / 4. 11. 2006 / 2. 12. 2006
Meißen, Hamburg, Trier, Sulejówek, Warszawa / Warschau
Zielgruppe: LehrerInnen, MultiplikatorInnen und interessiertes
Fachpublikum
Ziel: Informationsveranstaltungen
Inhalte: Das gesamte Jahr über haben die MitarbeiterInnen des
Förderreferats eine Informationskampagne durchgeführt, bei
der sie einerseits die Tätigkeit des Deutsch-Polnischen Jugendwerks vorstellten, andererseits den Antragsstellern die Verfahren
der Beantragung und Abrechnung von DPJW-Fördermitteln erklärten. Die Treffen mit den LehrerInnen fanden an verschiedenen Orten in Deutschland und Polen statt. Außerdem wurde die
Tätigkeit des DPJW ausführlich auf allen Jubiläumskonferenzen
und bei anderen Seminaren des DPJW vorgestellt.
Doroczne spotkanie trenerów PNWM
-----------------------------------------------------------------------------------4 – 7 kwietnia 2006 roku: Mikuszewo
Adresaci: Trenerzy PNWM oraz absolwenci szkolenia dla trenerów PNWM
Cel: Integracja i planowanie dalszej współpracy uczestników
wszystkich cyklów trenerskich
Treść: Trzecie doroczne spotkanie trenerów PNWM miało na
celu zintegrowanie uczestników wszystkich cyklów trenerskich
oraz omówienie perspektyw współpracy z PNWM. Przedstawiono umowę kooperacyjną pomiędzy trenerami a PNWM oraz
zastanawiano się nad udoskonaleniem współpracy pomiędzy
samymi trenerami i lepszym wykorzystaniem platformy internetowej na stronach PNWM.
Prezentacje PNWM i jej procedur wspierania
-----------------------------------------------------------------------------------8 kwietnia 2006 roku / 31 października 2006 roku / 21 listopada
2006 roku / 24 listopada 2006 roku / 2 grudnia 2006 roku
Meißen / Miśnia, Hamburg, Trier / Trewir, Sulejówek, Warszawa
Adresaci: Nauczyciele, animatorzy i osoby zainteresowane
Cel: Programy informacyjne
Treść: Przez cały rok pracownicy referatu prowadzili kampanię
informacyjną dotyczącą z jednej strony ogólnej działalności Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży, z drugiej zaś procedur
ubiegania się i rozliczania dotacji PNWM. Spotkania z nauczycielami odbywały się w różnych miejscowościach w Polsce
i Niemczech. Ponadto działalność PNWM przedstawiana była
szczegółowo podczas wszystkich konferencji jubileuszowych
i innych seminariów PNWM.
„Projekt als Form einer internationalen Jugendbegegnung“
-----------------------------------------------------------------------------------19. – 23. 4. 2006: Karpacz / Krummhübel
Zielgruppe: LehrerInnen aus Deutschland und Polen
Ziel: Kennenlernen der Projektmethode, Erfahrungsaustausch
Inhalte: Dieses an LehrerInnen aus Deutschland und Polen gerichtete Seminar stieß auf großes Interesse. Es hatte zum Ziel,
den TeilnehmerInnen die Arbeitsform „Projekt” näher zu bringen
sowie sie dazu zu ermutigen, die Erfahrungen anderer zu nutzen. Zum Seminar eingeladen waren auch Referenten, deren
Spezialgebiete Geschichte, Kultur, Literatur und Theater sind. In
binationalen Gruppen wurden eigene Projekte erarbeitet und
überlegt, wie man Jugendliche in die Vorbereitungs- und die
Auswertungsphase einbeziehen kann. Diskutiert wurde auch
die Möglichkeit, Sponsoren zu finden und darüber, wie die Medien über ein geplantes Projekt informiert werden können.
„Medientandem West-Ost“
-----------------------------------------------------------------------------------1. – 31. 5. 2006: Polen
Zielgruppe: Junge deutsche (und polnische) JournalistInnen
Ziel: Kontaktaufnahme und -pflege mit jungen deutschen und
polnischen JournalistInnen, Öffentlichkeitsarbeit für den Jugendaustausch
Inhalte: Bereits zum dritten Mal wurde vom DPJW eine Studienreise junger deutscher JournalistInnen aus Printmedien, Hörfunk
und TV durch Polen gefördert. Die Reiseroute führte von Podlasien über Weißrussland und Masuren nach Warschau. Der Reise
folgten zwei Wochen Programm in Warschau und schließlich die
Arbeit mit polnischen KollegInnen in verschiedenen Redaktionen in Polen. Das insgesamt einmonatige Stipendienprogramm
bot eine intensive Auseinandersetzung mit dem Nachbarland,
darunter mit seiner politischen, wirtschaftlichen und gesellschaftlichen Situation. Auch das für das DPJW wichtige Thema
Jugend und Jugendaustausch stand auf dem Programm. Die
TeilnehmerInnen besuchten u. a. die DPJW-Zentralstellen Internationales Jugendbegegnungszentrum Rodowo in Sorkwity
/ Sorquitten und Kulturgemeinschaft „Borussia“ in Olsztyn /
Allenstein und nahmen an der Ausstellungseröffnung „Wie du
es siehst / Jak ty to widzisz“ im Warschauer Kulturpalast teil.
Partner: Stiftung Medientandem, Robert Bosch Stiftung und Konrad-Adenauer-Stiftung
„Projekt jako forma międzynarodowego spotkania młodzieży”
-----------------------------------------------------------------------------------19 – 23 kwietnia 2006 roku: Karpacz
Adresaci: Nauczyciele z Polski i Niemiec
Cel: Zapoznanie się z projektową metodą pracy, wymiana
doświadczeń
Treść: Seminarium skierowane do nauczycieli z Polski i Niemiec cieszyło się olbrzymim zainteresowaniem. Projekt miał
na celu zapoznanie uczestników z projektową metodą pracy oraz zachęcenie do korzystania z doświadczeń innych. Do
udziału w seminarium zaproszono referentów specjalizujących
się w takich tematach, jak: historia, kultura, literatura i teatr.
W grupach dwunarodowych wypracowywano własne projekty
oraz zastanawiano się nad zaangażowaniem młodzieży w fazę
przygotowawczą i podsumowującą program. Dyskutowano
także nad możliwością pozyskania sponsorów oraz sposobem
informowania mediów o planowanym przedsięwzięciu.
Tandem medialny Wschód-Zachód
-----------------------------------------------------------------------------------1 – 31 maja 2006 roku: Polska
Adresaci: Młodzi niemieccy (i polscy) dziennikarze
Cel: Nawiązywanie i pielęgnowanie kontaktów z młodymi
niemieckimi i polskimi dziennikarzami, PR na rzecz wymiany
młodzieży
Treść: Już po raz trzeci PNWM wsparła podróż studyjną po Polsce
młodych niemieckich dziennikarzy z prasy, radia i telewizji. Droga
wiodła od Podlasia przez Białoruś i Mazury do Warszawy. Podróż
zwieńczył dwutygodniowy program w Warszawie, a następnie
praca z polskimi kolegami w różnych redakcjach w Polsce.
W sumie jednomiesięczny program stypendialny oferował intensywne zapoznawanie się z sąsiednim krajem, między innymi
jego sytuacją polityczną, ekonomiczną i społeczną. Program
pobytu wypełniony był również ważnymi dla PNWM tematami, takimi jak młodzież i wymiana młodzieżowa. Uczestnicy
odwiedzili m.in. jednostki centralne PNWM, Międzynarodowe
Centrum Spotkań Młodzieży Camp Rodowo w Jędrychowie
i Wspólnotę Kulturową „Borussia“ w Olsztynie oraz uczestniczyli
w otwarciu wystawy „Jak ty to widzisz / Wie du es siehst“
w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie.
Partner: Fundacja Medientandem, Fundacja Roberta Boscha
(Robert Bosch Stiftung) i Fundacja Konrada Adenauera (KonradAdenauer-Stiftung)
„Neue Medien im Schulaustausch“
-----------------------------------------------------------------------------------18. – 22. 5. 2006: Kraków / Krakau
Zielgruppe: Deutsche und polnische Lehrkräfte
Ziel: Vorstellung von Internetwerkzeugen zur Vorbereitung und
Durchführung von Austauschprojekten
Inhalte: Gegenstand des Seminars, das bereits zum zweiten Mal
in Zusammenarbeit mit dem Goethe-Institut Kraków / Krakau
stattfand, war die Einbindung der Neuen Medien in die Praxis
des deutsch-polnischen Schulaustauschs. Die teilnehmenden
Lehrkräfte aus Deutschland und Polen hatten die Möglichkeit,
sowohl altbewährte Standardwerkzeuge als auch ganz aktuelle
Neuentwicklungen im Bereich Kommunikationsmedien auf ihre
Nützlichkeit für den Einsatz im gemeinsamen Projektunterricht
hin zu überprüfen. Neue Projektideen wurden entwickelt, vorgestellt und diskutiert, um schließlich auf der Internetseite des
Seminars einem größeren Publikum vorgestellt zu werden.
Partner: Goethe-Institut Kraków / Krakau
Wettbewerb: „Wenn das Schule macht! Die Nachbarn kennen
lernen.“ Projekt des Auswärtigen Amts und des Ministeriums für
Nationale Bildung (Ministerstwo Edukacji Narodowej)
-----------------------------------------------------------------------------------2. – 4. 6. 2006: Warszawa / Warschau
Zielgruppe: Jugendliche aus Deutschland und Polen
Ziel: Preisverleihung
Inhalte: Der Wettbewerb für deutsch-polnische Schulprojekte
ging im September 2005 im Rahmen des Deutsch-Polnischen
Jahres an den Start. Sein vorrangiges Ziel war es, deutschpolnische Projekte, die von Schulen durchgeführt wurden, auszuzeichnen. Teilnehmen konnten Einrichtungen aus Deutschland und Polen, deren Schüler gemeinsam an einem konkreten
Projekt arbeiteten. 280 Schulen aus beiden Ländern reichten
ihre Beiträge ein. Die Jury zeichnete 22 von ihnen aus. Am 4.
Juni 2006 wurden den Teilnehmern der elf deutsch-polnischen
Initiativen im Rahmen einer feierlichen Gala ihre Gewinne für
das gemeinsame Engagement verliehen. Ein erster, zweiter und
dritter Platz wurde in den drei Kategorien „Sekundarstufe 1”,
„Sekundarstufe 2” und „Berufsschulen” verliehen. Die Gewinner
erhielten Preise in Höhe von 5.000, 3.000 und 1.500 Euro. Außerdem wurden zwei zusätzliche Preise in der neu geschaffenen
Kategorie „Sonderschule” geschaffen.
Partner: Auswärtiges Amt, Ministerium für Nationale Bildung
(Ministerstwo Edukacji Narodowej)
„Nowe media w wymianie szkolnej”
-----------------------------------------------------------------------------------18 – 22 maja 2006 roku: Kraków
Adresaci: Polscy i niemieccy nauczyciele
Cel: Prezentacja narzędzi internetowych pomocnych w przygotowaniu i przeprowadzeniu projektów wymiany
Treść: Przedmiotem seminarium, które zorganizowane we
współpracy z Instytutem Goethego w Krakowie (GoetheInstitut Krakau) odbyło się już po raz drugi, było włączenie
nowych mediów do praktyki polsko-niemieckiej wymiany
szkolnej. Uczestniczący w nim nauczyciele z Polski i Niemiec
mieli możliwość sprawdzenia zarówno standardowych narzędzi
internetowych, jak również aktualnie oferowanych nowości
z dziedziny mediów komunikacyjnych oraz przetestowania ich
pod względem przydatności podczas wspólnych zajęć projektowych. Opracowano, przedstawiono i przedyskutowano nowe
pomysły na projekty, które ostatecznie zostały zaprezentowane
szerszej publiczności na stronie internetowej seminarium.
Partner: Instytut Goethego w Krakowie (Goethe-Institut Krakau)
Rozdanie nagród: „Szkoły w Polsce i w Niemczech chcą poznać
swoich sąsiadów!“
Projekt Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz Federalnego
Ministerstwa Spraw Zagranicznych (Auswärtiges Amt)
-----------------------------------------------------------------------------------2 – 4 czerwca 2006 roku: Warszawa
Adresaci: Młodzież z Polski i Niemiec
Cel: Rozdanie nagród
Treść: Konkurs na polsko-niemieckie projekty szkolne w ramach Roku Polsko-Niemieckiego wystartował we wrześniu
2005 roku. Głównym celem konkursu było wyróżnienie polsko-niemieckich projektów realizowanych przez szkoły. Udział w nim
wziąć mogły te placówki z Polski i Niemiec, których uczniowie
wspólnie pracowali nad konkretnym przedsięwzięciem. Swoje
uczestnictwo zgłosiło 280 szkół z obu krajów. Jury nagrodziło 22
z nich. 4 czerwca 2006 roku podczas uroczystej gali w Warszawie
uczestnicy 11 polsko-niemieckich inicjatyw otrzymali nagrody
za wspólne działania. Pierwszą, drugą i trzecią nagrodę przyznano w trzech kategoriach: „szkoły podstawowe i gimnazja”,
„szkoły ponadgimnazjalne” oraz „szkoły zawodowe”. Zwycięzcy
otrzymali odpowiednio 5000, 3000 i 1500 euro. Oprócz tego
przyznane zostały dwie nagrody dodatkowe w nowo utworzonej kategorii „szkoła specjalna”.
Partner: Ministerstwo Edukacji Narodowej, Federalne Ministerstwo
Spraw Zagranicznych (Auswärtiges Amt)
Zentralstellenworkshop zur Vorbereitung der Einführung der
neuen Fördersoftware
-----------------------------------------------------------------------------------13. 6. 2006 / 22. 6. 2006: Potsdam, Warszawa / Warschau
Zielgruppe: MitarbeiterInnen der Zentralstellen
Ziel: Sammeln von Anmerkungen der Zentralstellen zur Vorbereitung der neuen Software
Inhalte: Dieses Treffen des DPJW und seiner Zentralstellen diente
einer detaillierten Formulierung der Anforderungen an die neue
Fördersoftware auf verschiedenen Ebenen der Antragsstellung
und -bearbeitung. Ziel war es, Maßgaben zu erarbeiten, um die
Anforderungen der Zentralstellen in den Prozess der Erstellung
der Software aufnehmen zu können.
4. Deutsch-polnische Sommerakademie 2006
„Deutsch-Polnische Kulturkontakte und Kulturkonflikte in einer
grenzfernen Region“
-----------------------------------------------------------------------------------22. – 30. 7. 2006: Hamburg
Zielgruppe: LehrerInnen und MultiplikatorInnen aus Deutschland und Polen
Ziel: Verankerung von Geschichte als fester Bestandteil in
deutsch-polnischen Jugendbegegnungen, Schulung von MultiplikatorInnen
Inhalte: Die mittlerweile dritte Sommerakademie des DPJW für
Lehrkräfte aus Deutschland und Polen fand zum ersten Mal
in Deutschland, im Studienzentrum der bei Hamburg gelegenen KZ-Gedenkstätte Neuengamme, statt. Im Mittelpunkt
der diesjährigen Akademie standen die deutsch-polnischen
Kulturkontakte und -konflikte in einer grenzfernen Region. Die
TeilnehmerInnen diskutierten in Workshops, arbeiteten mit
historischen Quellen und führten Interviews mit Zeitzeugen
durch. Das Programmangebot bestand aus Vorträgen und Exkursionen zu nahe gelegenen Orten mit historischer Bedeutung
(z. B. Hamburg, Lüneburg, Bardowick). Außerdem gab es die
Möglichkeit, an eigenen Geschichtsprojekten zu arbeiten, diese
vorzustellen sowie gemeinsam nach geeigneten didaktischen
Ansätzen für die Einbindung historischer Fragestellungen in die
Austauschpraxis zu suchen.
Partner: KZ-Gedenkstätte Neuengamme
Warsztaty dla jednostek centralnych przygotowujące do
wdrożenia nowego oprogramowania
-----------------------------------------------------------------------------------13 czerwca 2006 roku / 22 czerwca 2006 roku: Potsdam / Poczdam,
Warszawa
Adresaci: Pracownicy jednostek centralnych
Cel: Zebranie uwag i opinii jednostek centralnych w związku
z przygotowaniem nowego oprogramowania komputerowego
Treść: Spotkanie PNWM i jednostek centralnych miało na celu
dokładne sprecyzowanie wymogów dotyczących nowego oprogramowania dla podmiotów PNWM na wszystkich etapach
składania i opracowywania wniosków. Celem spotkania było
opracowanie reguł, które uwzgędniłyby wymagania jednostek
centralnych w procesie powstawania oprogramowania.
IV Polsko-Niemiecka Akademia Letnia 2006
„Polsko-niemieckie kontakty i konflikty kulturowe poza regionem przygranicznym”
-----------------------------------------------------------------------------------22 – 30 lipca 2006 roku: Hamburg
Adresaci: Nauczyciele i animatorzy wymiany z Polski i Niemiec
Cel: Włączenie historii jako trwałego elementu w spotkania
polsko-niemieckie, szkolenie animatorów wymiany
Treść: Tegoroczna – i już trzecia – Akademia Letnia PNWM dla
nauczycieli z Polski i Niemiec po raz pierwszy odbyła się w Niemczech, w Centrum Naukowym miejsca pamięci w byłym obozie
koncentracyjnym w Neuengamme (KZ-Gedenkstätte Neuengamme) pod Hamburgiem. Głównym tematem tegorocznej
akademii były „Polsko-niemieckie kontakty i konflikty kulturowe poza regionem przygranicznym”. Uczestnicy dyskutowali
w ramach warsztatów, pracowali w oparciu o źródła historyczne
oraz przeprowadzali wywiady ze świadkami minionych czasów.
Na ofertę programową składały się wykłady i wycieczki do pobliskich miejscowości o historycznym znaczeniu (np. Hamburga,
Lüneburga, Bardowick). Ponadto grupa miała możliwość pracy
nad własnymi projektami historycznymi, zaprezentowania ich,
jak również wspólnego poszukiwania w nich dydaktycznych
aspektów w celu włączenia zagadnień historycznych w praktykę
wymiany.
Partner: Miejsce pamięci w byłym obozie koncentracyjny Neuengamme (KZ-Gedenkstätte Neuengamme)
„Warschau – Dresden. Eine Reise in die Vergangenheit“ –
Freiwilligenprojekt
-----------------------------------------------------------------------------------5. – 14. 8. 2006: Warszawa / Warschau, Dresden
Ziel: Annäherung an unbekannte Aspekte der gemeinsamen
Geschichte / Inhalte: Auf Initiative und in Regie der beiden Freiwilligen des DPJW bot das Projekt Jugendlichen aus beiden
Ländern Gelegenheit, sich vor Ort und gemeinsam mit der
Geschichte zweier Städte auseinander zu setzen, die für die
TeilnehmerInnen des jeweils anderen Landes meist unbekannt
waren. Bei der Wahl des Themas ließen sich die Freiwilligen
von ihrem eigenen Interesse leiten, handelte es sich doch um
ihre beiden Heimatstädte. Das Projekt wurde in Zusammenarbeit mit anerkannten Forschungsinstitutionen beider Länder
durchgeführt, unter anderem mit dem Hannah-Arendt-Institut
für Totalitarismusforschung, dem Militärhistorischen Museum in
Dresden sowie mit dem Zentrum Karta und dem Haus Begegnung mit der Geschichte (Dom Spotkań z Historią) in Warschau.
Vorträge und Diskussionen behandelten – eingebettet in den
historischen Zusammenhang – vor allem die Geschichte Dresdens während des Nationalsozialismus und Warschaus während
der deutschen Besatzung, die Lebensbedingungen ihrer BewohnerInnen und die Zerstörung der Städte. Auf dem Programm
standen Besuche u. a. im Museum des Warschauer Aufstands
und der Ausstellung „Mythos Dresden” im Hygienemuseum.
Höhepunkte des Programms waren die Treffen mit Zeitzeugen
in Dresden und Warschau, auf die sich die Jugendlichen zuvor
besonders vorbereitet hatten. Partner: Hannah-Arendt-Institut
für Totalitarismusforschung, Militärhistorisches Museum Dresden,
Zentrum Karta, Dom Spotkań z Historią (Haus der Begegnung mit
der Geschichte), Warszawa / Warschau
DPJW-Zentralstellenkonferenz
-----------------------------------------------------------------------------------22. – 25. 10. 2006: Weimar
Zielgruppe: MitarbeiterInnen der Zentralstellen
Ziel: Treffen des DPJW mit den Zentralstellen, Erfahrungsaustausch, Evaluation und Planen der weiteren gemeinsamen Arbeit
Inhalte: Die diesjährige Zentralstellenkonferenz fand erstmals
als gemeinsame Konferenz für die Zentralstellen des Außerschulischen Jugendaustauschs wie auch des Schul- und Sportaustauschs statt. Während der Konferenz hatten die TeilnehmerInnen Gelegenheit, folgende Arbeitsgruppen zu besuchen:
Grundlagen der Arbeit der Zentralstellen, Grundlagen der Zusammenarbeit des DPJW und der Zentralstellen, Angebote
der DPJW-TrainerInnen, neue Fördersoftware und online-Antragsstellung, Ganztagsschulen – Schnittstelle des schulischen
und außerschulischen Austauschs, Sport in der internationalen
Jugendarbeit, Jugendarbeit in Deutschland und Polen, Fundraising und Drittmittel, Werbekampagne für den Schulaustausch
– Expertenrunde Trilaterale Programme: Vorstellung der Stiftung
Deutsch-Russischer Jugendaustausch, Transformation in Weißrussland, Bestandsaufnahme der bisherigen Foren des DPJW
sowie neue Möglichkeiten des Jugendaustauschs, Gedenkstättenarbeit am Beispiel der Gedenkstätte Buchenwald sowie
Vorbereitungsmaterialien für Gedenkstättenfahrten. Die Konferenz bot wie jedes Jahr den MitarbeiterInnen der Zentralstellen
Gelegenheit, sich zu treffen, Erfahrungen auszutauschen und
das Vorgehen bei der Antragsbearbeitung zu vereinheitlichen.
Neben dem inhaltlichen Teil wurden auf der Konferenz auch
Ergebnisse des deutsch-polnischen Jugendaustauschs in Form
einer Theatervorstellung und eines Konzertes präsentiert.
„Warszawa – Drezno. Podróż w przeszłość” –
Projekt wolontariuszy PNWM
-----------------------------------------------------------------------------------5 – 14 sierpnia 2006 roku: Warszawa, Dresden / Drezno
Cel: Przybliżenie nieznanych aspektów wspólnej historii
Treść: Zainicjowany i wyreżyserowany przez dwoje wolontariuszy PNWM projekt oferował młodzieży z obu krajów wspólne
poznanie historii obu miast, najczęściej nieznanej uczestnikom
z drugiego kraju. W wyborze tematów wolontariusze kierowali
się własnymi zainteresowaniami, ponieważ w obu przypadkach
chodziło o ich miasta rodzinne. Projekt przeprowadzony został
we współpracy z uznanymi instytucjami badawczymi obu krajów, między innymi z Instytutem Badań nad Totalitaryzmem
im. Hannah Arendt (Hannah-Arendt-Institut für Totalitarismusforschung e. V.), Wojskowym Muzeum Historycznym w Dreźnie
(Militärhistorisches Museum in Dresden), jak również z Centrum Karta i Domem Spotkań z Historią w Warszawie. Wykłady
i dyskusje – wplecione w kontekst historyczny – dotyczyły przede wszystkim historii Drezna w okresie narodowego socjalizmu oraz Warszawy w okresie okupacji, jak również warunków
życia mieszkańców oraz zniszczenia miast. Punkty programu
obejmowały m.in. zwiedzanie Muzeum Powstania Warszawskiego i wystawy „Mit Drezna“ w Muzeum Higieny (Hygienemuseum). Najważniejszymi punktami programu były spotkania
ze świadkami historii w Warszawie i Dreźnie, na które młodzież
przygotowywała się szczególnie intensywnie.
Partner: Instytut Badań nad Totalitaryzmem im. Hannah Arendt
(Hannah-Arendt-Institut für Totalitarismusforschung e. V.), Wojskowe Muzeum Historyczne w Dreźnie (Militärhistorisches Museum
Dresden), Centrum Karta i Dom Spotkań z Historią w Warszawie
Konferencja jednostek centralnych PNWM
-----------------------------------------------------------------------------------22 – 25 października 2006 roku: Weimar
Adresaci: Pracownicy jednostek centralnych
Cel: Spotkanie PNWM i jednostek centralnych. Wymiana
doświadczeń, ewaluacja i planowanie wspólnych działań
Treść: Konferencja jednostek centralnych została po raz pierwszy
zorganizowana wspólnie dla jednostek centralnych zajmujących
się wymianą pozaszkolną, szkolną i sportową. Podczas konferencji uczestnicy mieli możliwość udziału w następujących
grupach roboczych: zasady pracy jednostek centralnych, zasady
współpracy między PNWM a jednostkami centralnymi, programy oferowane przez trenerów PNWM, nowe oprogramowanie i wnioskowanie online w PNWM, szkoły całodniowe
– łącznik pomiędzy wymianą szkolną i pozaszkolną, sport
w międzynarodowej pracy z młodzieżą, praca z młodzieżą
w Polsce i Niemczech, fundraising i inne źródła finansowania,
kampania na rzecz promocji wymiany szkolnej – warsztat ekspertów, trójstronne programy: prezentacja Fundacji Niemiecko-Rosyjskiej Wymiany Młodzieży (Stiftung Deutsch-Russischer
Jugendaustausch), transformacja na Białorusi, ewaluacja dotychczasowych forów PNWM oraz nowe sposoby ewaluacji
wymiany młodzieży, praca w miejscach pamięci na przykładzie
Buchenwaldu, a także materiały przygotowujące do podróży
do miejsc pamięci. Konferencja była jak co roku okazją do spotkania się pracowników jednostek centralnych oraz wymiany
doświadczeń i ujednolicenia postępowania przy rozpatrywaniu
wniosków. Oprócz programu merytorycznego na konferencji
zaprezentowano efekty dwóch polsko-niemieckich spotkań
młodzieży w postaci występu teatralnego oraz koncertu.
Informationsveranstaltung in Weimar
-----------------------------------------------------------------------------------25. 10. 2006: Weimar
Zielgruppe: MultiplikatorInnen des Jugendaustauschs, breite
Öffentlichkeit
Ziel: Präsentation der Ergebnisse des Jugendaustauschs vor
der breiten Öffentlichkeit und MultiplikatorInnen des Jugendaustauschs
Inhalte: Für die so genannte Regensburger Studie – eine Langzeitstudie der Forschungsgruppe um Professor Alexander Thomas – zur Nachhaltigkeit von Jugendaustauschmaßnahmen
wurden Jugendliche zehn Jahre nach einer Begegnung zu deren kurz- und langfristigen Auswirkungen befragt. Die in ihrer
Eindeutigkeit überraschenden Ergebnisse, nach denen fast alle
TeilnehmerInnen positive Erinnerungen mit der Begegnung
verbanden und die für viele Auswirkungen auf ihren späteren
Lebensweg hatte, waren Thema der öffentlichen Veranstaltung
in Weimar. Da für diese Studie besonders viele deutsch-polnische Begegnungen herangezogen wurden, konnte während
der Veranstaltung auf spezifische Ergebnisse in diesem Bereich
eingegangen werden. Bereits zuvor hat das DPJW die Zusammenfassung der Studie ins Polnische übersetzen lassen.
„Teamwork – Dreamwork“
-----------------------------------------------------------------------------------6. – 10. 12. 2006: Łagów / Lagow
Zielgruppe: LehrerInnen aus Deutschland und Polen mit Erfahrung im Jugendaustausch
Ziel: Verbesserung der Arbeit im binationalen Team
Inhalte: Die Fortbildung richtete sich an LehrerInnen, die bereits
Erfahrungen im deutsch-polnischen Schulaustausch haben
und gemeinsam mit ihren KollegInnen der Partnerschule daran
arbeiten wollen, die Zusammenarbeit im gemeinsamen Team
weiter zu verbessern. Voraussetzung für die Teilnahme am Seminar war eine gemeinsame Anmeldung des deutsch-polnischen
Teams. Themen der Gruppenarbeit waren: unterschiedliche
Leitungsstile, Kulturstandards in Polen und Deutschland, Partizipation von Jugendlichen als Arbeitsprinzip, Projektarbeit,
Konfliktbearbeitung im Team. Diskutiert wurde auch über neue
Formen der Zusammenarbeit in Schulpartnerschaften.
Impreza informacyjna w Weimarze
-----------------------------------------------------------------------------------25 października 2006 roku: Weimar
Adresaci: Animatorzy wymiany młodzieży, szerokie grono odbiorców
Cel: Prezentacja wyników badania na temat skutków
oddziaływania wymian młodzieżowych
Treść: W ramach tak zwanego „Badania Regensburskiego”
(studium grupy badawczej skupionej wokół profesora Alexandra Thomasa) dotyczącego trwałości wpływu spotkań
międzynarodowych na rozwój osobowości uczestników, przeprowadzano w dziesięć lat po zakończeniu spotkań wywiady
z młodymi ludźmi na temat krótko- i długotrwałych skutków
oddziaływania tych spotkań. Zaskakujące w swej spójności
wyniki, według których niemal wszyscy uczestnicy mieli korzystne wspomnienia ze spotkań, mających również pozytywny
wpływ na ich późniejszą drogę życiową, były tematem publicznej prezentacji w Weimarze. Ponieważ w ramach studium
przebadano szczególnie dużo polsko-niemieckich programów,
podczas spotkania można było skoncentrować się na wynikach
z tego właśnie obszaru. Przed prezentacją w Weimarze na zlecenie PNWM dokonano tłumaczenia streszczenia badania na
język polski.
„Teamwork – Dreamwork”
-----------------------------------------------------------------------------------6 – 10 grudnia 2006 roku: Łagów
Adresaci: Nauczyciele z Polski i Niemiec, mający doświadczenie
w wymianie młodzieży
Cel: Polepszenie pracy w zespole dwunarodowym
Treść: Szkolenie skierowane było do nauczycieli, którzy mają
już doświadczenie w polsko-niemieckiej wymianie szkolnej
i pragną pracować wspólnie z kolegami ze szkoły partnerskiej
nad doskonaleniem pracy w grupie. Warunkiem uczestnictwa w seminarium było wspólne zgłoszenie polsko-niemieckiej
pary partnerów. Grupy robocze zajmowały się różnymi stylami
kierowania, standardami kulturowymi w Polsce i Niemczech,
partycypacją młodzieży jako zasadą działania, pracą projektową,
rozstrzyganiem konfliktów w grupie. Dyskutowano także
o nowych formach współpracy partnerstw szkolnych.
Evaluation der Eigenveranstaltungen des DPJW
-----------------------------------------------------------------------------------ganzjährig: Deutschland und Polen
Zielgruppe: DPJW
Ziel: Evaluation und Qualitätssicherung der Eigenveranstaltungen des DPJW
Inhalte: Das DPJW organisiert jährlich über 50 Eigenveranstaltungen, die sich vor allem an MultiplikatorInnen des deutschpolnischen Jugendaustauschs wenden. Einige dieser Veranstaltungen wurden einer Evaluation unterzogen, um einen
Abgleich der Ansprüche und Erwartungen des DPJW und der
TeilnehmerInnen zu ermöglichen. Die Evaluation der Eigenveranstaltungen des DPJW dient der Qualitätssicherung. Das
Projekt wird 2007 fortgesetzt.
Trilaterale Programme
2. Deutsch-Polnisch-Litauisches Forum
-----------------------------------------------------------------------------------21. – 23. 2. 2006: Gdańsk / Danzig
Zielgruppe: MultiplikatorInnen
Ziel: Auswertung und Vorstellung von Projekten, Diskussion und
Meinungsaustausch bzgl. weiterer Kontakte, Kooperationen und
Möglichkeiten der Zusammenarbeit
Inhalte: Das Deutsch-Polnisch-Litauische Forum dient MultiplikatorInnen im trilateralen Austausch als Plattform des Erfahrungsaustauschs und der Entwicklung gemeinsamer Initiativen
und Projekte. Für einen offiziellen Rahmen sorgten die VertreterInnen des deutschen und litauischen Konsulats, des polnischen
Ministeriums für Nationale Bildung sowie der lokalen Entscheidungsträger. Neben der Präsentation des DPJW und seiner Fördermöglichkeiten stellten außerdem die TeilnehmerInnen ihre
Organisationen und Projekte vor. Auf dem Programm standen
auch Workshops und Gruppenarbeit rund um den trilateralen
Austausch mit Litauen.
Partner: Maximilian-Kolbe-Haus für Versöhnung und Begenung
(Dom Pojednania i Spotkań im. Św. Maksymiliana M. Kolbego),
Gdańsk / Danzig
Ewaluacja programów własnych PNWM
-----------------------------------------------------------------------------------Cały rok: Polska i Niemcy
Adresaci: PNWM
Cel: Ewaluacja i zabezpieczanie jakości programów własnych
PNWM
Treść: PNWM organizuje corocznie ponad 50 programów
własnych, które skierowane są przede wszystkim do animatorów wymiany młodzieży. Niektóre z tych przedsięwzięć poddane zostały ewaluacji, która miała na celu porównanie wymogów i oczekiwań ze strony PNWM oraz uczestników. Ewaluacja
przedsięwzięć własnych PNWM służy zabezpieczaniu jakości
programów. Projekt kontynuowany będzie w 2007 roku.
Programy trójstronne
II Forum Polsko-Niemiecko-Litewskie
-----------------------------------------------------------------------------------21 – 23 lutego 2006 roku: Gdańsk
Adresaci: Animatorzy wymiany młodzieży
Cel: Podsumowanie i przedstawienie projektów, dyskusja i wymiana zdań na temat dalszych kontaktów, istniejącej współpracy
oraz możliwości jej rozszerzenia
Treść: Polsko-niemiecko-litewskie forum służy animatorom
wymiany trójstronnej jako platforma umożliwiająca wymianę
doświadczeń oraz rozwijanie wspólnych inicjatyw i projektów.
Oficjalny program spotkania wypełniły wystąpienia przedstawicieli niemieckiego i litewskiego konsulatu, Ministerstwa
Edukacji Narodowej, jak również lokalnych decydentów. Po
przedstawieniu PNWM oraz możliwości wspierania uczestnicy
zaprezentowali swoje organizacje i projekty. W programie oferowano również warsztaty i pracę grupową dotyczącą trójstronnej
wymiany młodzieży z Litwą.
Partner: Dom św. Maksymiliana Kolbego w Gdańsku
„Deutschland, Frankreich, Polen und das Europa von morgen“
-----------------------------------------------------------------------------------30. 4. – 4. 5. 2006: Warszawa / Warschau
Zielgruppe: Jugendliche aus Deutschland, Polen und Frankreich
Ziel: Vermittlung der Idee einer deutsch-polnisch-französischen
Zusammenarbeit
Inhalte: Das Projekt wurde in Zusammenarbeit mit dem
Deutsch-Französischen Jugendwerk (DFJW) anlässlich der Unterzeichnung einer Kooperationsvereinbarung zwischen dem
Land Brandenburg, der Woiwodschaft Masowien (województwo
mazowieckie) und der Region Ile-de-France realisiert. Es hatte
zum Ziel, Jugendlichen aus Polen, Deutschland und Frankreich
die Idee des Weimarer Dreiecks und seiner Auswirkungen auf
regionaler Ebene näher zu bringen. Die Teilnehmer am Projekt
waren SchülerInnen aus den benannten Regionen. Im Verlauf
des Projektes erarbeiteten sie Fragen und Beiträge für eine
Diskussion mit den Regierenden der drei Regionen, die den
Abschluss des Programms bildete. Themengebiete waren u. a.:
Mobilität in Europa, internationale und europäische Politik der
einzelnen Regionen.
Partner: DFJW, Staatskanzlei des Landes Brandenburg, Marschallamt der Woiwodschaft Masowien (województwo mazowieckie)
„Ein bisschen tri schadet nie”
4. Forum für den deutsch-polnisch-ukrainischen Jugendaustausch
-----------------------------------------------------------------------------------21.-24.5.2006: Güstrow
Zielgruppe: Jugendliche und MultiplikatorInnen
Ziel: Vernetzung von Organisationen aus Deutschland, Polen
und der Ukraine
Inhalte: Für die im deutsch-polnisch-ukrainischen Jugendaustausch aktiven MultiplikatorInnen war dieses Fachforum eine
wichtige Plattform zum Knüpfen von Kontakten und für den
Ideen- und Erfahrungsaustausch. Die gemeinsame Fortbildung
und fachliche Diskussion über aktuelle Themen spielt eine große
Rolle für die Zusammenarbeit zwischen den Partnern und für
die Entwicklung weiterer internationaler Projekte. Diskussionsmittelpunkt bildete in diesem Jahr das Thema Partizipation
von Jugendlichen, die sich in den einzelnen Ländern unterschiedlich gestaltet. Antworten wurden gesucht auf die Fragen,
wie das Engagement junger Menschen in Organisationen und
Vereinen gefördert werden kann und welche Rahmenbedingungen geschaffen werden müssen, damit Jugendliche auch
selbst internationale Projekte initiieren und entwickeln. Das
Fachforum wurde in enger inhaltlicher und organisatorischer
Zusammenarbeit mit den Vereinen Schabernack und Forteca
sowie mit der Stiftung Glückliche Kindheit (Fundacja Szczęśliwe
Dzieciństwo) durchgeführt. Die Sozialministerin des Landes
Mecklenburg-Vorpommern, Dr. Marianne Linke, übernahm die
Schirmherrschaft des Forums. Im kommenden Jahr soll das
Forum zum ersten Mal in der Ukraine stattfinden.
Partner: Stiftung Glückliche Kindheit (Fundacja Szczęśliwe
Dzieciństwo), Verein Schabernack, Verein Forteca
„Polska, Niemcy, Francja i Europa jutra”
-----------------------------------------------------------------------------------30 kwietnia – 4 maja 2006 roku: Warszawa
Adresaci: Młodzież z Polski, Niemiec i Francji
Cel: Rozpowszechnianie idei polsko-niemiecko-francuskiej
współpracy
Treść: Projekt realizowano we współpracy z Francusko-Niemiecką
Współpracą Młodzieży (Deutsch-Französisches Jugendwerk)
z okazji podpisania umowy o współpracy pomiędzy województwem mazowieckim, krajem związkowym Brandenburgia i regionem Ile-de-France. Projekt miał na celu przybliżenie młodzieży
z Polski, Niemiec i Francji idei Trójkąta Weimarskiego oraz jego
oddziaływania na poziomie regionalnym. Uczestnikami projektu
byli uczniowie z wymienionych regionów. Podczas trwania projektu opracowali pytania i zagadnienia do dyskusji z władzami
tych trzech regionów. Dyskusja stanowiła podsumowanie programu, a jej tematy dotyczyły m.in. mobilności w Europie oraz
międzynarodowej i europejskiej polityki posz-czególnych regionów.
Partner: Francusko-Niemiecka Współpraca Młodzieży (Deutsch-Französisches Jugendwerk), Kancelaria Kraju Związkowego
Brandenburgia (Staatskanzlei des Landes Brandenburg), Urząd
Marszałkowski Województwa Mazowieckiego
„We troje raźniej”
IV Forum polsko-niemiecko-ukraińskiej wymiany młodzieży
-----------------------------------------------------------------------------------21 – 24 maja 2006 roku: Güstrow
Adresaci: Młodzież i animatorzy wymiany
Cel: Budowanie sieci powiązań między organizacjami z Polski,
Niemiec i Ukrainy
Treść: Dla animatorów działających w obszarze polsko-niemiecko-ukraińskiej wymiany młodzieży forum to było
ważną platformą umożliwiającą nawiązywanie kontaktów oraz
wymianę pomysłów i doświadczeń. Wspólne dokształcanie
i fachowa dyskusja na aktualne tematy odgrywają ważną rolę
we współpracy pomiędzy partnerami i w rozwijaniu dalszych
międzynarodowych projektów. Głównym wątkiem dyskusji było
w tym roku zagadnienie partycypacji młodzieży, która w poszczególnych krajach kształtuje się różnie. Szukano odpowiedzi
na pytania, jak można wspierać zaangażowanie młodych ludzi
w organizacjach i stowarzyszeniach oraz jakie warunki muszą
być stworzone, aby młodzież także sama inicjowała i rozwijała
projekty międzynarodowe. Forum przeprowadzono w ścisłej
merytorycznej i organizacyjnej współpracy ze stowarzyszeniami Schabernack (Verein Schabernack) i Forteca, jak również
z Fundacją Szczęśliwe Dzieciństwo. Patronat nad forum objęła
minister ds. socjalnych kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie dr Marianne Linke. W przyszłym roku forum
odbywać się ma po raz pierwszy na Ukrainie.
Partner: Fundacja Szczęśliwe Dzieciństwo, Stowarzyszenie Schabernack (Verein Schabernack), Stowarzyszenie Forteca
„Ohne Grenzen”
3. Forum für den deutsch-polnisch-russischen Jugendaustausch
-----------------------------------------------------------------------------------10. – 13. 10. 2006: Berlin
Zielgruppe: MultiplikatorInnen
Ziel: Vernetzung von Organisationen aus Deutschland, Polen
und dem Kaliningrader Gebiet
Inhalte: Die MultiplikatorInnen des Jugendaustauschs, die an
dem Treffen in Berlin teilnahmen, arbeiteten mit der OpenSpace-Methode und erarbeiteten hiermit Programme für Austauschprojekte, die sie 2007 umsetzen können. Während der
Workshops wurden über 25 Konzepte erarbeitet, die die TeilnehmerInnen als gedruckte Dokumentation mit nach Hause
nahmen. Sehr gut bewährte sich das Konzept des Forums, das
Kreativität zuließ, gleichzeitig aber auf ein konkretes Arbeitsergebnis ausgerichtet war. In die Arbeit einbezogen wurde
die Kulturgemeinschaft „Borussia” (Stowarzyszenie Wspólnota
Kulturowa „Borussia“), eine Organisation, die sich in der Region Ermland und Masuren aktiv für die Versöhnung und das
gegenseitige Kennenlernen von Deutschen, Polen und Russen
einsetzt. Von deutscher Seite nahm Urban-Sozial teil, eine Organisation, die mit Flüchtlingen und benachteiligten Jugendlichen
arbeitet. Auf russischer Seite konnte der Kaliningrader Verein
Antrophos gewonnen werden. Das Forum wird 2007 in Olsztyn Allenstein fortgesetzt, wo die unter den „AbsolventInnen”
rekrutierten TeilnehmerInnen die Ergebnisse ihrer bisherigen
Arbeit vorstellen und Probleme diskutieren sollen, die bei einem
deutsch-polnisch-russischen Austausch auftreten.
Partner: Urban-Sozial, Kulturgemeinschaft „Borussia” (Stowarzyszenie Wspólnota Kulturowa „Borussia“), Verein Antrophos
„TriLog“
Forum für den deutsch-polnisch-französischen Schulaustausch
-----------------------------------------------------------------------------------24. – 27. 10. 2006: Blossin
Zielgruppe: LehrerInnen aus Deutschland, Polen und Frankreich
Ziel: Erfahrungsaustausch, Partnervermittlung
Inhalte: Das trilaterale Forum für Lehrkräfte und MultiplikatorInnen im deutsch-polnisch-französischen Schulaustausch
fand zum ersten Mal statt und wurde in Kooperation mit dem
DFJW durchgeführt. Im Mittelpunkt des Seminars standen die
Schaffung einer Plattform zum Erfahrungsaustausch und die
Vermittlung neuer Partnerschaften im trilateralen Bereich. Darüber hinaus wurden Methoden und Materialien vorgestellt, die
deutsche, polnische und französische Partner bei der Vorbereitung und Durchführung konkreter Austauschmaßnahmen sowie
bei der Weiterentwicklung der Zusammenarbeit unterstützen.
Es fand eine Einführung in die interkulturelle Jugendarbeit unter
methodischen Gesichtspunkten und in die Projektpädagogik
statt. Die Vorstellung bestehender Partnerschaften, Beispielprogramme und das trilaterale Projektmanagement sowie die
Vorstellung von Fördermöglichkeiten bildeten weitere thematische Schwerpunkte. Konkrete Ergebnisse der Diskussionen
und Workshops – zahlreiche neue Ideen für Projektthemen und
Methoden für trilaterale Begegnungen – sollen in einer Handreichung veröffentlicht werden. Ergebnis ist auch eine von den
TeilnehmerInnen eingerichtete trilaterale Diskussionsgruppe
im Internet zu Aspekten des deutsch-polnisch-französischen
Schulaustauschs.
Partner: Deutsch-Französisches Jugendwerk (DFJW)
„Bez granic”
III Forum polsko-niemiecko-rosyjskiej wymiany młodzieży
-----------------------------------------------------------------------------------10 – 13 października 2006 roku: Berlin
Adresaci: Młodzież i animatorzy
Cel: Budowanie sieci kontaktów między organizacjami z Polski,
Niemiec i obwodu kaliningradzkiego
Treść: Animatorzy wymiany, którzy wzięli udział w spotkaniu
w Berlinie, pracowali metodą „open-space” i tym sposobem
zaprojektowali programy wymiany, które mogliby zrealizować
w 2007 roku. Podczas warsztatów wypracowano ponad 25
koncepcji, które uczestnicy w formie drukowanej dokumentacji zabrali do domu. Doskonale sprawdziła się formuła forum,
pozwalająca na kreatywność, ale zarazem ukierunkowana na
konkretny wynik pracy. Do współpracy włączona została Wspólnota Kulturowa „Borussia“, stowarzyszenie działające aktywnie
w regionie Warmii i Mazur na rzecz pojednania i poznania się
Polaków, Niemców i Rosjan. Z niemieckiej strony udział wziął
Urban-Sozial, instytucja pracująca z uchodźcami i młodzieżą
defaworyzowaną. Ze strony rosyjskiej udało się pozyskać kaliningradzkie Stowarzyszenie Antrophos. Forum będzie kontynuowane w 2007 roku w Olsztynie, gdzie uczestnicy – absolwenci tegorocznego forum zaprezentują wyniki dotychczasowej
pracy oraz przedyskutują problemy pojawiające się w wymianie
polsko-niemiecko-rosyjskiej.
Partner: Urban-Sozial, Wspólnota Kulturowa „Borussia“, Stowarzyszenie Antrophos
„TriLog“
Forum polsko-niemiecko-francuskiej wymiany szkolnej
-----------------------------------------------------------------------------------24 – 27 października 2006 roku: Blossin
Adresaci: Nauczyciele z Francji, Polski i Niemiec
Cel: Wymiana doświadczeń, poszukiwanie partnerów
Treść: Trójstronne forum dla nauczycieli i animatorów polsko-niemiecko-francuskiej wymiany szkolnej odbyło się po raz pierwszy
i przeprowadzone zostało w kooperacji z Francusko-Niemiecką
Współpracą Młodzieży (Deutsch-Französisches Jugendwerk).
Głównym zadaniem seminarium było stworzenie platformy
umożliwiającej wymianę doświadczeń i poszukiwania nowych
partnerstw do wymiany trójstronnej. Ponadto zaprezentowano
metody i materiały mające wspomagać polskich, niemieckich
i francuskich partnerów w przygotowaniu i przeprowadzaniu
konkretnych przedsięwzięć wymiany, jak również w rozwijaniu
współpracy. Podczas programu wprowadzono uczestników w temat międzykulturowej pracy z młodzieżą pod kątem zagadnień
metodycznych oraz w pedagogikę projektu. Dalszymi zagadnieniami tematycznymi seminarium były prezentacja istniejących
partnerstw, przykładowe programy i zarządzanie projektem
trójstronnym, jak również przedstawienie możliwości wspierania. Konkretne wyniki dyskusji i warsztatów – liczne nowe
pomysły dotyczące tematyki projektów i metod trójstronnych
spotkań mają zostać wydane w postaci broszury pomocniczej.
Jednym z efektów seminarium jest również powstanie internetowej grupy dyskusyjnej uczestników programu, zajmującej się
aspektami polsko-niemiecko-francuskiej wymiany.
Partner: Francusko-Niemiecka Współpraca Młodzieży (Deutsch-Französisches Jugendwerk)
„Über Grenzen“
4. Forum für den deutsch-polnisch-weißrussischen
Jugendaustausch
-----------------------------------------------------------------------------------4. – 9. 11. 2006: Nasutów, Minsk (Weißrussland)
Zielgruppe: MultiplikatorInnen des trilateralen Jugendaustauschs mit Weißrussland aus den drei Ländern sowie Organisationen mit Interesse an der Aufnahme einer Zusammenarbeit
Ziel: Stärkung von trilateralen Projekten des Jugendaustauschs
und der Zusammenarbeit von Einrichtungen des Dritten Sektors, Gründen neuer Partnerschaften, Kennenlernen der Situation vor Ort
Inhalte: Das deutsch-polnisch-weißrussische Forum diente den
TeilnehmerInnen – im trilateralen Austausch aktive MultiplikatorInnen und solche, die es werden wollen – dem Erfahrungsaustausch und der gemeinsamen Projektplanung. In enger
Zusammenarbeit mit der Stiftung Nowy Staw aus Lublin konnte
das Forum dank der Unterstützung der Robert Bosch Stiftung
erstmals im Drittland stattfinden. So war ein wichtiger Programmpunkt der Besuch bei weißrussischen Organisationen,
die den TeilnehmerInnen einen Eindruck verschafften, unter
welchen Bedingungen freie Träger in Weißrussland arbeiten.
Neben der Präsentation des DPJW und seiner Fördermöglichkeiten stand vor allem eine Projektbörse auf dem Programm,
bei der die TeilnehmerInnen ihre Organisationen präsentierten
und Partner zur gemeinsamen Realisierung von Programmen
finden konnten. Die Diskussionen und Ideen führten in vielen
Fällen zu konkreten Ergebnissen.
Partner: Stiftung Nowy Staw (Fundacja Nowy Staw), Robert Bosch
Stiftung
Deutsch-polnisch-französisches Jugendparlament – Vorbereitungstreffen
-----------------------------------------------------------------------------------11. – 12. 11. 2006 / 25. 11. 2006: Potsdam, Warszawa / Warschau
Ziel: Vorbereiten der Jugendlichen auf die Teilnahme am
Deutsch-Polnisch-Französischen Jugendparlament im Januar
2007 in Paris
Inhalte: Am 3. Mai 2006 unterzeichneten in Warschau Vertreter
der Region Ile-de-France, der Woiwodschaft Masowien (województwo mazowieckie) und des Landes Brandenburgs einen
Vertrag, dessen Ziel die Stärkung der Zusammenarbeit zwischen
den drei Regionen ist. Ein wichtiges Element dieser Kontakte
ist der Jugendaustausch, dessen VertreterInnen ebenfalls bei
der Vertragsunterzeichnung anwesend waren. So entstand die
Idee der drei Partner und des Europahauses in Yveslines, das
seit 2003 bestehende Deutsch-Französische Jugendparlament
um Jugendliche aus Masowien (Mazowsze) zu erweitern und
die für 2007 geplante Sitzung vor allem Fragen der Zusammenarbeit zwischen den drei Regionen zu widmen. Um die
Gruppe von 20 SchülerInnen aus jedem Land auf die Sitzung
im Januar vorzubereiten, fanden Treffen und Diskussionen mit
ExpertInnen statt.
Partner: Junge Europäische Bewegung Berlin-Brandenburg e. V.,
Junge Europäische Föderalisten Polen (JEF Polska)
„Ponad granicami”
IV Forum polsko-niemiecko-białoruskiej wymiany młodzieży
-----------------------------------------------------------------------------------4 – 9 listopada 2006 roku: Nasutów, Mińsk (Białoruś)
Adresaci: Animatorzy trójstronnej wymiany młodzieży z Białorusią z trzech krajów i organizacje zainteresowane nawiązaniem
współpracy
Cel: Wsparcie trójstronnych projektów wymian młodzieżowych
i współpracy instytucji trzeciego sektora, nawiązanie nowych
partnerstw, poznanie sytuacji na miejscu
Treść: Polsko-niemiecko-białoruskie forum służyło uczestnikom
– animatorom aktywnie działającym w obszarze trójstronnej
wymiany i tym, którzy pragną nimi zostać – jako platforma
umożliwiająca wymianę doświadczeń i wspólne planowanie
projektów. W ścisłej współpracy z Fundacją Nowy Staw z Lublina i przy wsparciu Fundacji Roberta Boscha (Robert Bosch Stiftung) forum mogło odbyć się po raz pierwszy w kraju trzecim.
Ważnym punktem programu było odwiedzenie białoruskich
organizacji, dzięki czemu uczestnicy mogli dowiedzieć się,
w jakich warunkach pracują podmioty na Białorusi. Po zaprezentowaniu PNWM i możliwości wspierania program przewidywał
giełdę projektów, podczas której uczestnicy przedstawiali swoje
organizacje i mogli znaleźć partnerów do realizacji wspólnych
programów. Dyskusje i giełda pomysłów doprowadziły w licznych przypadkach do konkretnych wyników.
Partner: Fundacja Nowy Staw, Fundacja Roberta Boscha (Robert
Bosch Stiftung)
Polsko-Niemiecko-Francuski Parlament Młodzieży – spotkania
przygotowawcze
-----------------------------------------------------------------------------------11 – 12 listopada 2006 roku / 25 listopada 2006 roku:
Potsdam / Poczdam, Warszawa
Cel: Przygotowanie młodzieży do udziału w Polsko-Niemiecko-Francuskim Parlamencie w styczniu 2007 roku w Paryżu
Treść: 3 maja 2006 roku w Warszawie przedstawiciele regionów: Ile-de-France, województwa mazowieckiego i kraju
związkowego Brandenburgii podpisali umowę, której celem
było wzmocnienie współpracy między trzema regionami.
Ważnym elementem tych kontaktów jest wymiana młodzieży,
której przedstawiciele byli obecni podczas podpisania umowy.
W ten sposób powstał pomysł trzech partnerskich regionów
i Europejskiego Domu w Yvelines, aby poszerzyć istniejący
od 2003 roku niemiecko-francuski parlament młodzieżowy
o młodzież z Mazowsza i poświęcić posiedzenie w roku 2007
przede wszystkim zagadnieniom współpracy trzech regionów.
Aby przygotować grupę 20 uczniów z każdego kraju na styczniowe posiedzenie parlamentu, odbyły się spotkania i dyskusja
z ekspertami.
Partner: Ruch Młodych Europejczyków Berlin-Brandenburgia (Junge Europäische Bewegung Berlin-Brandenburg e. V.), Młodzi Europejscy Federaliści w Polsce (JEF Polska)
Evaluation internationaler Jugendbegegnungen
-----------------------------------------------------------------------------------ganzjährig: Deutschland und Polen
Zielgruppe: MultiplikatorInnen im deutsch-polnischen Jugendaustausch
Ziel: Entwicklung eines standardisierten Evaluationsinstruments
zur Evaluierung von internationalen Jugendbegegnungen
Inhalte: Hauptziel des Projekts „Evaluation internationaler Jugendbegegnungen“ war es, ein standardisiertes Evaluationsinstrument für die Organisatoren internationaler Jugendbegegnungen zu entwickeln. Die entwickelten Fragebögen und
Auswertungsinstrumente sollten dabei nicht nur wissenschaftlichen Ansprüchen genügen, sondern – als Voraussetzung für
die Akzeptanz des Instruments bei den Trägern – auch für
Laien ohne Statistikkenntnisse problemlos handhabbar sein.
Nach zweijähriger Entwicklungszeit liegen nunmehr modular aufgebaute Fragebögen und die Statistiksoftware GrafStat
in Deutsch, Polnisch und Französisch (und Englisch) vor. Im
Vordergrund stand die Entwicklung von Fragebögen für den
deutsch-polnisch-französischen Jugendaustausch und den
deutsch-polnischen sowie deutsch-französischen Jugendkulturaustausch. Der modulare Aufbau der Fragebögen erlaubt
jedoch die Weiterentwicklung des Evaluationsinstruments auch
für andere Bereiche des internationalen Jugendaustauschs.
Durch die Kooperation der Projektpartner DPJW, Deutsch-Französisches Jugendwerk (DFJW) und Bundesvereinigung Kulturelle Kinder- und Jugendbildung (BKJ) mit der Bundeszentrale
für politische Bildung (bpb) liegt darüber hinaus die Software
GrafStat, die Grundlage für die Auswertung der Daten ist, erstmals auch auf Polnisch und Französisch vor.
Partner: Deutsch-Französisches Jugendwerk (DFJW), Bundesvereinigung Kulturelle Kinder- und Jugendarbeit (BKJ), Projekt „Freizeitenevaluation“, Bundeszentrale für politische Bildung (bpb)
„Ewaluacja międzynarodowych spotkań młodzieży”
-----------------------------------------------------------------------------------Cały rok: Polska i Niemcy
Adresaci: Animatorzy polsko-niemieckiej wymiany młodzieży
Cel: Stworzenie standardowego instrumentu ewaluacyjnego pomocnego w przeprowadzaniu ewaluacji spotkań
międzynarodowych
Treść: Głównym celem projektu „Ewaluacja międzynarodowych
spotkań młodzieży” było stworzenie standardowego instrumentu
ewaluacyjnego dla organizatorów spotkań międzynarodowych.
Opracowane kwestionariusze i instrumenty oceny nie miały
przy tym zaspokajać jedynie wymogów naukowych, ale także –
zakładając akceptację instrumentu przez podmioty – pozwalać
laikom niedysponującym wiedzą statystyczną na łatwe
posługiwanie się nimi. Po dwóch latach pracy nad ewaluacją
dostępne są kwestionariusze skonstruowane z poszczególnych
modułów i oprogramowanie GrafStat w językach: polskim, niemieckim, francuskim (i angielskim). Priorytetem było stworzenie kwestionariuszy na potrzeby polsko-niemiecko-francuskiej,
polsko-niemieckiej i niemiecko-francuskiej międzykulturowej
wymiany młodzieży. Modułowa budowa kwestionariusza pozwala jednak na dalsze rozszerzanie instrumentu ewaluacyjnego
rownież na inne obszary międzynarodowej wymiany młodzieży.
Dzięki kooperacji partnerów projektu: PNWM, Francusko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży (Deutsch-Französisches Jugendwerk) i Zjednoczenia Federalnego na rzecz Kształcenia
Kulturalnego Dzieci i Młodzieży (Bundesvereinigung Kulturelle
Kinder- und Jugendarbeit) z Federalną Centralą Kształcenia Politycznego (Bundeszentrale für politische Bildung) oprogramowanie GrafStat, które stanowi podstawę do weryfikacji danych,
dostępne jest również po polsku i francusku.
Partner: Francusko-Niemiecka Współpraca Młodzieży (DeutschFranzösisches Jugendwerk), Zjednoczenie Federalne na rzecz
Kształcenia Kulturalnego Dzieci i Młodzieży (Bundesvereinigung
Kulturelle Kinder- und Jugendarbeit), Projekt „Ewaluacja czasu
wolnego“ (Projekt „Freizeitenevaluation“), Federalna Centrala
Kształcenia Politycznego (Bundeszentrale für politische Bildung)
Öffentlichkeitsarbeit
„Jugend mittendrin“
-----------------------------------------------------------------------------------1. 1. – 31. 5. 2006: Deutschland, Polen
Zielgruppe: breite Öffentlichkeit
Ziel: Öffentlichkeitsarbeit
Inhalte: Mit einem eigenen Motto war das DPJW im DeutschPolnischen Jahr vertreten. Der Slogan „Jugend mittendrin“
diente dazu, die Veranstaltungen und Projekte des DPJW im
Rahmen des Deutsch-Polnischen Jahres stärker zu profilieren.
Zu diesem Zweck wurden ein Infoflyer, Plakate, Postkarten, eine
Power-Point-Präsentation und „Krówki“ produziert, mit denen
das DPJW bei Messen, Tagungen und Präsentationsveranstaltungen über seine Projekte informiert und für sein Engagement
geworben hat. Darüber hinaus ist ein spezieller Bereich auf der
DPJW-Internetseite entstanden, in dem sich das DPJW und seine
Partner mit ihren Projekten präsentiert haben. Außerdem wurde
ein Geschichtenwettbewerb ausgerufen. Die Siegerbeiträge
wurden jeden Monat auf der Internetseite veröffentlicht.
Bildungsmessen in Poznań / Posen und Warszawa / Warschau
-----------------------------------------------------------------------------------3. – 5. 3. 2006: Poznań / Posen, Warszawa / Warschau
Zielgruppe: Breite Öffentlichkeit und Fachpublikum
Inhalte: Das DPJW hat sich in diesem Jahr erstmals auf den zeitgleich stattfindenden Bildungsmessen in Posen und Warschau
präsentiert. In Posen teilte sich das DPJW einen Stand mit den
Organisatoren der deutsch-polnischen Jugendmesse Young
Life. Der Stand war angesiedelt in der Nähe der Präsentation des
Ministeriums für Bildung, Jugend und Sport des Landes Brandenburg und einiger brandenburgischer Schulen. Bei der Bildungsmesse in Warschau präsentierte sich das DPJW an einem
Gemeinschaftsstand mit verschiedenen deutschen Institutionen
aus dem Bildungsbereich (DAAD, Goethe-Institut). Besonders
reges Interesse am Angebot und den Materialien des DPJW zeigten vor allem polnische Schulen. Besonders viele Nachfragen
gab es nach potenziellen Schulpartnern in Deutschland.
Public relations
„Bez młodzieży ani rusz“
-----------------------------------------------------------------------------------1 1 – 31 maja 2006 roku: Polska, Niemcy
Adresaci: Szerokie grono odbiorców
Cel: Public relations
Treść: PNWM uczestniczyła z własnym motto w Roku Polsko-Niemieckim. Hasło „Bez młodzieży ani rusz“ miało pomóc w wyprofilowaniu imprez i projektów PNWM w ramach Roku Polsko-Niemieckiego. W tym celu PNWM wydała broszury informacyjne, plakaty, pocztówki, przygotowała prezentację PowerPoint
i zleciła wprodukowanie „PNWM-owskich krówek“, promujących
podczas targów, konferencji oraz innych imprez działalność Organizacji. Ponadto na stronach internetowych PNWM powstał
specjalny portal, na którym prezentowano działalność PNWM
oraz jej partnerów. Ogłoszono także konkurs na najciekawsze
opowiadanie dotyczące Roku Polsko-Niemieckiego. Zwycięskie
teksty publikowano co miesiąc na stronie interentowej.
Targi edukacyjne w Poznaniu i w Warszawie
-----------------------------------------------------------------------------------3 – 5 marca 2006 roku / 2 – 4 marca 2006 roku: Poznań, Warszawa
Adresaci: Szerokie grono odbiorców oraz osoby zajmujące się
edukacją
Treść: W tym roku PNWM po raz pierwszy zaprezentowała się na
odbywających się równocześnie w Poznaniu i Warszawie targach
edukacyjnych. W Poznaniu PNWM dzieliła stoisko informacyjne
z organizatorami polsko-niemieckich targów młodzieżowych
Young Life, w sąsiedztwie stoisk Brandenburskiego Ministerstwa Edukacji i kilku brandenburskich szkół. Na targach edukacyjnych w Warszawie PNWM prezentowała się na wspólnym
stoisku z różnymi instytucjami niemieckimi z obszaru edukacji
(DAAD, Instytut Goethego). Szczególne zaintersowanie ofertą
i materiałami PNWM wykazały polskie szkoły. Wyjątkowo dużo
pytań dotyczyło potencjalnych szkół partnerskich w Niemczech.
Warschauer Buchmesse
-----------------------------------------------------------------------------------18. – 21. 5. 2006: Warszawa / Warschau
Zielgruppe: breite Öffentlichkeit, MessebesucherInnen, darunter
LehrerInnen
Ziel: Präsentation der Arbeit des DPJW
Inhalte: Mit seiner Anwesenheit auf der internationalen Buchmesse in Warschau, die 2006 den symbolischen Abschluss des
Deutsch-Polnischen Jahres in Polen darstellte, unterstrich das
DPJW sein Engagement bei diesem Projekt. Vier Tage lang brachte das DPJW zahlreichen Gästen, die den Stand besuchten, seine
Arbeit näher und zeigte die im Rahmen des Projekts „Wie du
es siehst / Jak ty to widzisz” entstandene Fotoausstellung. Den
Stand des DPJW besuchten die Präsidenten der Bundesrepublik Deutschland, Horst Köhler, und der Republik Polen, Lech
Kaczyński.
Katholikentag
-----------------------------------------------------------------------------------24. – 28. 5. 2006: Saarbrücken
Zielgruppe: Multiplikatoren und breite Öffentlichkeit
Inhalte: Der Katholikentag 2006 fand in Saarbrücken statt, auf
dem sich einige Träger aus der weiteren Umgebung Saarbrückens mit ihren deutsch-polnischen Projekten auf der Bühne
gemeinsam mit dem DPJW präsentierten. Zusätzlich hatte das
DPJW einen Infostand in Bühnennähe, wo den BesucherInnen
des Katholikentages die Publikationen und die Arbeit des DPJW
vorgestellt wurden.
Wettbewerb „Grasz o staż 2006“
-----------------------------------------------------------------------------------Frühjahr und Sommer 2006: Warszawa / Warschau
Zielgruppe: Polnische Studierende, breite Öffentlichkeit
Ziel: Öffentlichkeitsarbeit, Finden eines qualifizierten Praktikanten
Inhalte: „Grasz o staż” ist der größte und anerkannteste Praktikumswettbewerb in Polen, der alljährlich von „PricewaterhouseCoopers“ und „Gazeta Wyborcza“ durchgeführt wird.
Teilnehmende Arbeitgeber haben die Möglichkeit, hochqualifizierte PraktikantInnen zu gewinnen. Das DPJW bot einen
Praktikumsplatz im Potsdamer Büro an, und damit einen der
wenigen Praktikumsplätze im Ausland. Eine von vier dem DPJW
vorgeschlagenen BewerberInnen absolvierte im Sommer 2006
ein zweimonatiges Praktikum im Bereich PR. Das DPJW wurde
während der Ausschreibungsphase mehrmals in der „Gazeta
Wyborcza“ sowie bei zahlreichen Infoveranstaltungen in ganz
Polen erwähnt.
Partner: PricewaterhouseCoopers, Gazeta Wyborcza
Targi Książki w Warszawie
-----------------------------------------------------------------------------------18 – 21 maja 2006 roku: Warszawa
Adresaci: Szerokie grono odbiorców oraz odwiedzający targi,
w tym nauczyciele
Cel: Prezentacja działalności PNWM
Treść: Obecnością na Międzynarodowych Targach Książki
w Warszawie, które w tym roku stanowiły symboliczne
zakończenie Roku Polsko-Niemieckiego w Polsce, PNWM
podkreśliła swe zaangażowanie w to przedsięwzięcie. Przez
cztery dni Organizacja przybliżała swoją działalność licznym
gościom odwiedzającym jej stoisko oraz prezentowała wystawę
fotografii powstałych w ramach projektu „Jak ty to widzisz /
Wie du es siehst”. Swą wizytą zaszczycili PNWM prezydenci
Rzeczypospolitej Polskiej i Republiki Federalnej Niemiec, Lech
Kaczyński i Horst Köhler.
Dni Kościoła Katolickiego
-----------------------------------------------------------------------------------24 – 28 maja 2006 roku: Saarbrücken
Adresaci: Animatorzy i szerokie grono odbiorców
Treść: Dni Kościoła Katolickiego odbywały się w Saarbrücken.
Z tej okazji wraz z PNWM swoje polsko-niemieckie projekty zaprezentowało na scenie kilka podmiotów wymiany
młodzieżowej z okolic Saarbrücken. Dodatkowo w bezpośrednim
sąsiedztwie sceny znajdowało się stanowisko informacyjne,
na którym odwiedzający mogli zapoznać się z publikacjami
i działalnością Organizacji.
Konkurs „Grasz o staż 2006”
-----------------------------------------------------------------------------------Wiosna – lato 2006 roku: Warszawa
Adresaci: Studenci w Polsce, szerokie grono odbiorców
Cel: Public relations, zdobycie dobrego praktykanta
Treść: „Grasz o staż” jest największym i najbardziej znanym konkursem dla stażystów i praktykantów przeprowadzanym w Polsce co roku przez PricewaterhouseCoopers i „Gazetę Wyborczą“.
Biorący w nim udział pracodawcy mają możliwość zatrudnienia
wysoko wykwalifikowanych praktykantów. PNWM zaoferowało
jedno miejsce dla praktykanta w biurze poczdamskim i tym
samym jedno z niewielu miejsc za granicą. Jedna z czterech
zaproponowanych PNWM kandydatek odbyła w lecie 2006
roku dwumiesięczną praktykę w dziale PR. Podczas rozpisywania konkursu PNWM wymieniana była kilkakrotnie w „Gazecie
Wyborczej“, jak również podczas licznych imprez informacyjnych
w całej Polsce.
Partner: PricewaterhouseCoopers, „Gazeta Wyborcza”
Messen, Tagungen, Informations- und Präsentationsveranstaltungen
-----------------------------------------------------------------------------------ganzjährig: Deutschland
Zielgruppe: Breite Öffentlichkeit und Fachpublikum
Inhalte: Das ganze Jahr über präsentiert sich das DPJW im Rahmen der Öffentlichkeitsarbeit auf verschiedenen Info-Veranstaltungen, Tagen der offenen Tür und während Veranstaltungen
unserer Zentralstellen und anderer Institutionen. Im Jahr 2006
war das DPJW u. a. präsent bei der deutsch-polnischen Jugendmesse Young Life in Frankfurt (Oder), beim Europatag in Magdeburg, bei einer Veranstaltung der Robert-Schuman-Stiftung in
Bochum und bei Terra Polska in Berlin. An Infoständen wurden
die Publikationen des DPJW ausgelegt, MitarbeiterInnen des
DPJW beantworteten Anfragen von BesucherInnen nach den
Fördermöglichkeiten und animierten zur Auseinandersetzung
mit Polen durch die Teilnahme an einem Quiz oder kleinen
Spielen.
Deutsch-Polnischer Jugendpreis „JugendMitVerantwortung“
-----------------------------------------------------------------------------------ganzjährig: Potsdam, Warszawa / Warschau
Zielgruppe: Veranstalter von Jugendbegegnungen, Partnerorganisationen des DPJW
Inhalte: Der deutsch-polnische Jugendpreis des DPJW wird
alle drei Jahre vergeben. Die Ausschreibung des Jahres 2006
stand unter dem Motto „JugendMitVerantwortung“. Mit eigens
erstellten Plakaten wurde bei aktuellen und potenziellen Partnern des DPJW für die Teilnahme am Preis mit Programmen, die
sich besonders das Thema Partizipation von Jugendlichen zum
Ziel setzten, geworben. Die Hauptpreise und Sachpreise in den
Kategorien Schulaustausch und Außerschulischer Austausch
werden während der Sitzung des 16. Deutsch-Polnischen Jugendrats überreicht.
Targi, konferencje, imprezy informacyjne i prezentacje
-----------------------------------------------------------------------------------Cały rok: Niemcy
Adresaci: Szerokie grono odbiorców oraz fachowcy
Treść: Przez cały rok PNWM prezentuje się na różnorodnych
imprezach informacyjnych, dniach otwartych oraz podczas przedsięwzięć jednostek centralnych i innych instytucji.
W 2006 roku PNWM obecna była między innymi na targach
młodzieżowych Young Life we Frankfurcie nad Odrą, podczas
Dni Europejskich w Magdeburgu, na imprezie Fundacji Roberta
Schumana w Bochum oraz podczas Terra Polska w Berlinie. Na
stanowiskach informacyjnych dostępne były publikacje PNWM,
pracownicy odpowiadali na pytania odwiedzających dotyczące
kwestii wspierania oraz zachęcali do zajmowania się tematyką
polską poprzez udział w krótkich quizach i grach.
Polsko-Niemiecka Nagroda Młodzieży
„MłodzieżWspółOdpowiedzialna“
-----------------------------------------------------------------------------------Cały rok: Potsdam / Poczdam, Warszawa
Adresaci: Organizatorzy spotkań młodzieżowych, organizacje
partnerskie PNWM
Treść: Polsko-Niemiecka Nagroda Młodzieży przyznawana jest co trzy lata. Motto konkursu w 2006 roku brzmiało
„MłodzieżWspółOdpowiedzialna“. Plakaty i akcje informacyjne zachęcały aktualnych i potencjalnych partnerów PNWM,
przygotowujących programy, których tematem była partycypacja młodzieży, do udziału w konkursie. Nagrody główne i rzeczowe w kategoriach „wymiana szkolna“ i „wymiana pozaszkolna“
przyznane zostaną podczas XVI posiedzenia Polsko-Niemieckiej
Rady Młodzieży.
Sprachbildung
Kurse für GruppendolmetscherInnen
-----------------------------------------------------------------------------------14. – 22. 2. 2006 / 18. – 26. 7. 2006: Frankfurt (Oder)
Zielgruppe: MultiplikatorInnen, SprachmittlerInnen im deutschpolnischen Jugendaustausch
Ziel: Vermittlung grundlegender Techniken des Dolmetschens
Inhalte: Die Gruppendolmetscherkurse sind abgestimmt auf
die Bedürfnisse der MultiplikatorInnen, die bei deutsch-polnischen Jugendbegegnungen in die Rolle von SprachmittlerInnen
schlüpfen (müssen). Im Mittelpunkt stehen die Vermittlung
und Übung verschiedener Techniken des Dolmetschens, Notation und Gedächtnistraining. Darüber hinaus bieten die Kurse
Übungen speziell für den deutsch-polnischen Jugendaustausch:
interpretatorische und kulturmittlerische Elemente sowie Methoden zur Gruppenintegration.
Partner: Sprachenzentrum der Europa-Universität Viadrina in
Frankfurt (Oder)
Tandemsprachkurse für MultiplikatorInnen des deutsch-polnischen Jugendaustauschs
-----------------------------------------------------------------------------------16. – 7. 8. 2006 / 10. – 24. 9. 2006: Wrocław / Breslau, Morawa
Zielgruppe: MultiplikatorenInnen und Fachkräfte im deutschpolnischen Jugendaustausch
Ziel: Erhöhung der Sprachkompetenz von MultiplikatorInnen
im deutsch-polnischen Jugendaustausch
Inhalte: Ziel der alljährlichen Tandemsprachkurse des DPJW ist
es, OrganisatorInnen deutsch-polnischer Begegnungsprogramme zu befähigen, sich mit ihren Partnern während der Vorbereitung und Durchführung einer gemeinsamen Maßnahme in
der Partnersprache verständigen zu können. Neben dem Unterricht in sprachlich getrennten Gruppen bieten der dreiwöchige
Kurs in Breslau und der zweiwöchige Kurs in Morawa auch so
genannte Tandemelemente an, bei denen die deutschen und
polnischen TeilnehmerInnen von- und miteinander lernen. Darüber hinaus stehen gemeinsame landes- und kulturkundliche
Lerneinheiten und Ausflüge auf dem Programm.
Partner: Schule für polnische Sprache und Kultur (Szkoła Języka
Polskiego i Kultury dla Cudzoziemców), Wrocław / Breslau
Edukacja językowa
Kursy dla tłumaczy animatorów
-----------------------------------------------------------------------------------14 – 22 lutego 2006 roku / 18 – 26 lipca 2006 roku: Frankfurt (Oder)
/ Frankfurt nad Odrą
Adresaci: Animatorzy i pośrednicy językowi w polsko-niemieckiej wymianie młodzieży
Cel: Przekazanie podstawowych technik tłumaczenia
Treść: Kursy dla tłumaczy wychodzą naprzeciw potrzebom
organizatorów wymiany, którzy podczas polsko-niemieckich
spotkań młodzieżowych muszą wcielać się w rolę pośredników
językowych. Program kursu koncentruje się na przekazywaniu i ćwiczeniu różnych technik tłumaczenia, notowania i treningu pamięci. Ponadto na kursach oferowane są specjalne
ćwiczenia dopasowane do potrzeb polsko-niemieckiej wymiany
młodzieży: elementy interpretacji i przekazu kulturowego, jak
również metody integrowania grup.
Partner: Centrum Języków Europejskiego Uniwersytetu Viadrina
(Sprachenzentrum der Europa-Universität Viadrina) we Frankfurcie
nad Odrą
Tandemowe kursy językowe dla animatorów polsko-niemieckiej
wymiany młodzieży
-----------------------------------------------------------------------------------16 – 7 sierpnia 2006 roku / 10 – 24 września 2006 roku: Wrocław,
Morawa
Adresaci: Animatorzy i specjaliści z obszaru polsko-niemieckiej
wymiany młodzieży
Cel: Podniesienie kompetencji językowych animatorów polsko-niemieckiej wymiany młodzieży
Treść: Celem organizowanych co roku kursów tandemowych
PNWM jest umożliwienie organizatorom polsko-niemieckich
spotkań porozumiewania się w języku partnera podczas przygotowywania i przeprowadzania wspólnych projektów. Trzytygodniowy kurs we Wrocławiu i dwutygodniowy kurs w Morawie
oprócz zajęć lekcyjnych w oddzielnych grupach językowych
oferuje także tzw. elementy tandemowe. Podczas takich zajęć
uczestnicy z Polski i Niemiec uczą się ze sobą i od siebie nawzajem. Ponadto program obejmuje wspólne zajęcia krajoznawcze
i kulturoznawcze oraz wycieczki.
Partner: Szkoła Języka Polskiego i Kultury Uniwersytetu Wrocławskiego
Sonderveranstaltungen und Drittmittelprojekte
Pressefotoprojekt „Wie du es siehst / Jak ty to widzisz” - Teil 3
-----------------------------------------------------------------------------------27. – 31. 1. 2006: Mikuszewo
Zielgruppe: Junge FotografInnen aus Deutschland und Polen
Ziel: Sensibilisierung für gegenseitige Wahrnehmungen, Erstellung eines Pools pressetauglicher Fotos von Deutschland und
Polen, Vorbereitung einer Ausstellung
Inhalte: Der Abschlussworkshop des Pressefotoprojekts „Wie du
es siehst / Jak ty to widzisz“, zu dem das DPJW im Herbst 2005
14 junge FotografInnen zur Teilnahme eingeladen hatte, fand
in der Internationalen Jugendbegegnungsstätte Mikuszewo
statt. Aus den Tausenden von Fotos, die die TeilnehmerInnen
von ihren Recherche- und Fotoreisen in deutsch-polnischen
Zweierteams mitgebracht hatten, wurde eine Auswahl getroffen
und für die für das Frühjahr geplante Ausstellung vorbereitet.
Darüber hinaus wurden ca. 500 Fotos für die Bilddatenbanken
der beiden großen Nachrichtenagenturen Deutschlands und
Polens, dpa und PAP, ausgewählt.
Partner: Deutsche Presseagentur (dpa), Polnische Presseagentur
(Polska Agencja Prasowa, PAP)
„Bei mir oder bei dir? – 15 Jahre Austausch mit dem DeutschPolnischen Jugendwerk“
-----------------------------------------------------------------------------------23. 5. 2006 / 12. 6. 2006 / 27. 6. 2006 / 6. 7. 2006 / 24. 8. 2006 / 5. 9.
2006 / 21. 9. 2006 / 27. 11. 2006: Lublin, Wrocław / Breslau, Kiel,
Chemnitz, Köln, Kraków / Krakau, Potsdam, Warszawa / Warschau
Zielgruppe: Entscheidungsträger, Fachpublikum, MultiplikatorInnen, interessierte Öffentlichkeit
Ziel: Feierlichkeiten zum Jubiläum des DPJW, Öffentlichkeitsarbeit
Inhalte: Aus Anlass des 15jährigen Bestehens des DPJW wurde
eine Reihe von Regionalkonferenzen in Deutschland und Polen
geplant. Ziel der Konferenzen war es, sich mit langjährigen
Partnern zu treffen, die neuesten Informationen zum DPJW
vorzustellen, einen breiteren Kreis von Interessenten anzusprechen und für die Arbeit des DPJW zu werben. Das Programm sah
Präsentationen der Geschäftsführung und der MitarbeiterInnen
des DPJW, eine Präsentation ausgewählter Projekte aus der jeweiligen Region, Diskussionen mit VertreterInnen der Behörden,
PolitikerInnen, WissenschaftlerInnen und OrganisatorInnen von
Jugendaustauschmaßnahmen zur Perspektive von bilateralen
Jugendbegegnungen sowie Workshops zur Organisation von
erfolgreichen deutsch-polnischen Projekten vor. Insgesamt
fanden sechs Regionalkonferenzen in Deutschland und Polen
statt. Im Herbst wurden Jubiläums-Abschlusskonferenzen in
Potsdam und Warschau organisiert, die als Festveranstaltungen
angelegt waren. Das Programm umfasste Reden von Politikern,
ein künstlerisches Rahmenprogramm von Jugendlichen aus
Deutschland und Polen sowie Beiträge von Freunden des DPJW
über die Organisation und ihre Arbeit. Aus Anlass des Jubiläums
wurden Werbematerialien herausgegeben und eine spezielle
Internetseite eingerichtet.
Programy specjalne i projekty finansowane ze środków
sponsorskich
Warsztaty fotograficzno-dziennikarskie „Jak ty to widzisz /
Wie du es siehst” – cz. III
-----------------------------------------------------------------------------------27 – 31 stycznia 2006 roku: Mikuszewo
Adresaci: Młodzi fotograficy z Polski i Niemiec
Cel: Uwrażliwienie na wzajemny odbiór rzeczywistości, wybór
fotografii z Polski i Niemiec mogących ukazać się w prasie, przygotowanie wystawy
Treść: Warsztaty podsumowujące projekt fotograficzny „Jak ty to
widzisz / Wie du es siehst“, do udziału w których PNWM zaprosiła
jesienią 2005 roku 14 młodych fotografów, odbywały się
w Międzynarodowym Domu Spotkań w Mikuszewie. Z tysięcy
fotografii, jakie uczestnicy przywieźli ze swoich podróży studyjno-reporterskich w dwuosobowych polsko-niemieckich
grupach, wybrano część, by przygotować je do wystawy planowanej na wiosnę. Ponadto wybrano ponad 500 zdjęć do
baz danych dwóch największych agencji prasowych w Polsce
i Niemczech – Polskiej Agencji Prasowej oraz w Niemieckiej
Agencji Prasowej (Deutsche Presseagentur).
Partner: Polska Agencja Prasowa, Niemiecka Agencja Prasowa
(Deutsche Presseagentur)
„U mnie czy u ciebie? – 15 lat wymiany z Polsko-Niemiecką
Współpracą Młodzieży”
-----------------------------------------------------------------------------------23 maja 2006 roku / 12 czerwca 2006 roku / 27 czerwca 2006 roku /
6 lipca 2006 roku / 24 sierpnia 2006 roku / 5 września 2006 roku / 21
września 2006 roku / 27 listopada 2006 roku: Lublin, Wrocław, Kiel /
Kilonia, Chemnitz, Köln / Kolonia, Kraków, Potsdam / Poczdam,
Warszawa
Adresaci: Decydenci, specjaliści i animatorzy wymiany, osoby
zainteresowane
Cel: Obchody jubileuszu piętnastolecia PNWM, public relations
Treść: Z okazji piętnastolecia istnienia PNWM zaplanowano serię
jubileuszowych konferencji regionalnych w Polsce i Niemczech.
Celem konferencji było spotkanie z długoletnimi partnerami,
przedstawienie najnowszych informacji dotyczących PNWM,
dotarcie do szerszego grona odbiorców oraz popularyzacja działalności PWNM. W programie znalazły się prezentacje
zarządu i pracowników PNWM, przedstawienie wybranych projektów z regionu, dyskusja z przedstawicielami władz, politykami, naukowcami i organizatorami projektów polsko-niemieckich
nt. perspektyw dwustronnych spotkań młodzieży oraz warsztat
metodyczny dotyczący organizacji udanych projektów wymiany.
Odbyło się sześć konferencji regionalnych w Polsce i Niemczech.
Jesienią zorganizowano finałowe konferencje jubileuszowe
w Poczdamie i Warszawie. Konferencje te miały charakter gali
jubileuszowych. W programie gali znalazły się przemówienia
polityków, występy artystyczne młodzieży z Polski i Niemiec
oraz wypowiedzi przyjaciół PNWM na temat Organizacji i jej
działalności. Z okazji jubileuszu wydano serię materiałów promocyjnych i utworzono jubileuszową stronę internetową.
„15 Jahre Weimarer Dreieck – Bilanz und Perspektiven“
-----------------------------------------------------------------------------------1. – 5. 7. 2006: Weimar, Berlin
Zielgruppe: Junge JournalistInnen aus Deutschland, Polen und
Frankreich
Ziel: JournalistInnen für das Thema „Weimarer Dreieck” zu interessieren
Inhalte: Junge JournalistInnen aus Deutschland, Polen und
Frankreich setzten sich in einem viertägigen Workshop intensiv
mit verschiedenen Themenfeldern auseinander, die im Kontext
des deutsch-französisch-polnischen Dialogs bedeutsam erscheinen. Die Veranstaltung fand anlässlich des geplanten Weimarer
Gipfeltreffens der Staats- und Regierungschefs Angela Merkel,
Jacques Chirac und Lech Kaczyński statt, das jedoch kurzfristig
abgesagt werden musste. Die TeilnehmerInnen trafen sich in
Weimar und Berlin unter anderem mit dem Chef des Bundeskanzleramtes, Thomas de Maizière, waren in der französischen
und polnischen Botschaft zu Gast und wohnten der Regierungspressekonferenz bei. Das Programm wurde mit Geldern des
Bundespresseamtes realisiert.
Partner: Deutsch-Französisches Jugendwerk (DFJW),
Bundespresseamt
„Austausch gewinnt“ – Fussball-WM 2006
-----------------------------------------------------------------------------------Frühjahr und Sommer 2006: Deutschland, Polen
Zielgruppe: Jugendliche, Sportvereine, breite Öffentlichkeit
Ziel: Verbessern der Qualität von Programmen des Sportaustauschs, Kontaktaufnahme zwischen deutschen und polnischen Sportorganisationen, Werbung für den deutsch-polnischen Jugendaustausch bei Sportprogrammen
Inhalte: Im Zusammenhang mit der Fußballweltmeisterschaft,
die 2006 in Deutschland stattfand, widmete das DPJW Sportprogrammen besondere Aufmerksamkeit. Auf der Internetseite des
Jugendwerks wurden als sogenannte Best-Practice-Beispiele
von Trägern eingereichte Dokumentationen und Berichte zu
durchgeführten Sportprojekten veröffentlicht. Alle Interessenten sowie Träger, die in diesem Zeitraum Sportprojekte planten,
wurden durch speziell zur Weltmeisterschaft herausgegebene
Werbematerialien in Form von Plakaten, Aufklebern, T-Shirts
und Postkarten unterstützt. Am 14. 6. 2006 verfolgten Deutsche und Polen im Warschauer DPJW-Büro gemeinsam das
Spiel zwischen beiden Ländern. Darüber hinaus war das DPJW
mit Infoständen in Leipzig und Hamburg bei Veranstaltungen
auf den Fanmeilen vertreten. Gemeinsam mit der Deutschen
Sportjugend (dsj) wurde außerdem eine Sportpartnerbörse für
deutsche und polnische Sportorganisationen veranstaltet, an
der 25 Personen aus beiden Ländern teilnahmen.
„15 lat Trójkąta Weimarskiego – bilans i perspektywy”
-----------------------------------------------------------------------------------1 – 5 lipca 2006 roku: Weimar, Berlin
Adresaci: Młodzi dziennikarze z Polski, Niemiec i Francji
Cel: Zainteresowanie dziennikarzy tematem Trójkąta Weimarskiego
Treść: Młodzi dziennikarze z Polski, Niemiec i Francji podczas czterodniowego warsztatu intensywnie zajmowali się różnymi zagadnieniami, które są istotne dla polsko-niemiecko-francuskiego dialogu. Impreza odbywała się z okazji planowanego Szczytu
Weimarskiego, w którym mieli wziąć udział szefowie państw
i rządów Angela Merkel, Jacques Chirac i Lech Kaczyński. Szczyt
został jednak odwołany. Uczestnicy spotkali się w Weimarze
i Berlinie między innymi z szefem Urzędu Kanclerskiego Thomasem de Maizièrem, gościli we francuskiej i polskiej ambasadzie
oraz byli obecni na konferencji prasowej rządu RFN. Program
był realizowany przy wsparciu finansowym Federalnego Urzędu
Prasowego (Bundespresseamt).
Partner: Francusko-Niemiecka Współpraca Młodzieży (Deutsch-Französisches Jugendwerk), Federalny Urząd Prasowy (Bundespresseamt)
„Wygrana wymiana“ – Mundial 2006
-----------------------------------------------------------------------------------Wiosna – lato 2006 roku: Polska, Niemcy
Adresaci: Młodzież, organizacje sportowe i szeroka publiczność
Cel: Podnoszenie jakości programów wymiany sportowej,
nawiązanie kontaktów między polskimi i niemieckim organizacjami sportowymi, promocja polsko-niemieckiej wymiany
młodzieży podczas programów sportowych
Treść: W związku z mistrzostwami świata w piłce nożnej, które
w 2006 roku odbywały się w Niemczech, PNWM szczególną
uwagę poświeciła programom sportowym. Na stronach internetowych Organizacji umieszczono nadesłane przez podmioty
dokumentacje i relacje ze zrealizowanych projektów sportowych
w formie tzw. dobrych praktyk. Wszyscy zainteresowani oraz
podmioty planujące w tym czasie projekty sportowe otrzymali
także materiały mundialowe w postaci plakatów, naklejek, koszulek i kartek pocztowych. W dniu 14 czerwca Polacy i Niemcy
wspólnie oglądali w warszawskim biurze PNWM mecz rozgrywany między obydwoma krajami. Organizacja prezentowała
się także na stoiskach informacyjnych w Lipsku oraz Hamburgu, podczas festynów towarzyszących meczom. Ponadto we
współpracy z Niemiecką Młodzieżą Sportową (Deutsche Sportjugend) zorganizowana została giełda partnerska dla polskich
i niemieckich organizacji sportowych. W giełdzie uczestniczyło
25 osób z obu krajów.
„Curie-Skłodowska trifft Einstein“
-----------------------------------------------------------------------------------18. – 24. 9. 2006: Polen
Ziel: Information über polnische Forschungseinrichtungen, Annäherung deutscher und polnischer Jugendlicher auf Grundlage
eines gemeinsamen inhaltlichen Interesses
Inhalte: Ziel des Projekts war es, vor allem deutschen, aber
auch polnischen Jugendlichen zu ermöglichen, polnische Forschungseinrichtungen kennen zu lernen, u. a. Hochschulen. Mit
dem gemeinsamen Besuch von Veranstaltungen an Universitäten wurde den Jugendlichen das Bildungssystem in Polen näher
gebracht. Die Jugendlichen hatten Gelegenheit, Informationen
zum Studium und ihrem zukünftigen Beruf zu sammeln, aber
ebenso zu Unterschieden und Ähnlichkeiten in den Bildungssystemen beider Länder zu diskutieren. Im Zeitalter einer weit
verbreiteten und viel beworbenen Mobilität von Studierenden
in Europa war eines der Ziele des Projekts, die Attraktivität
eines Studiums in Polen zu zeigen. Durch die gemeinsamen
Workshops und ihren Aufenthalt in Polen lernten die deutschen
Teilnehmer ebenso die polnische Sprache und Kultur kennen,
besuchten polnische Städte und lernten Aspekte des gesellschaftlichen Lebens kennen. Mit veranstaltet und kofinanziert
wurde das Projekt vom Bundesministerium für Bildung und
Forschung.
Partner: Bundesministerium für Bildung und Forschung (BMBF)
„Wie du es siehst / Jak ty to widzisz” – Fotoausstellung
-----------------------------------------------------------------------------------ganzjährig: Deutschland, Polen
Zielgruppe: Partnerorganisationen, EntscheidungsträgerInnen,
Presse und breite Öffentlichkeit / Ziel: Sensibilisierung für gegenseitige Wahrnehmungen, Anregung zur Auseinandersetzung
mit deutsch-polnischen Themen, Öffentlichkeitsarbeit
Inhalte: Die Fotoausstellung „Wie du es siehst / Jak ty to widzisz“
ging aus dem gleichnamigen Fotoprojekt in Kooperation mit
den Presseagenturen dpa und PAP hervor. Zu ihm hatte das
DPJW im Herbst 2005 14 junge FotografInnen zur Teilnahme
eingeladen, um sich in Workshops und auf Reisen mit dem Bild
ihres Nachbarlandes auseinander zu setzen. Nach der Präsentation der Ausstellung zum Abschluss des Deutsch-Polnischen
Jahres im Lichthof des Auswärtigen Amts in Berlin und während
der Internationalen Buchmesse im Warschauer Kulturpalast pendelte die Ausstellung u. a. zwischen den Hauptstädten beider
Länder im Berlin-Warschau-Express und war im Königsschloss
und in der Schalterhalle des Hauptbahnhofs in Warschau zu
sehen. Seit Herbst 2006 bietet das DPJW die Ausstellung, die als
Wanderausstellung konzipiert ist, seinen Partnerorganisationen
zur Ausleihe an, um sie in Begegnungshäusern, Schulen und
Ausstellungsräumen in Deutschland und Polen zu zeigen. Mit
der Ausstellung soll auf diese Weise auch nach Ende des Projekts
öffentlichkeitswirksam zur Diskussion über deutsch-polnische
Themen angeregt werden. Über laufende Ausstellungstermine
informiert auch die Internetseite des Projekts www.wie-du-essiehst.de. Die Vernissagen und die Produktion der Ausstellung
wurden u. a. durch das Auswärtige Amt und die Botschaft der
Republik Polen aus Mitteln des Außenministeriums der Republik
Polen (Ministerstwo Spraw Zagranicznych) unterstützt.
„Curie-Skłodowska spotyka Einsteina“
-----------------------------------------------------------------------------------18 – 24 września 2006 roku: Polska
Cel: Informowanie o polskich instytucjach badawczych, zbliżenie
polskiej i niemieckiej młodzieży poprzez wspólne zainteresowania
Treść: Celem projektu było umożliwienie przede wszystkim
niemieckiej, ale również polskiej młodzieży, poznania polskich
instytucji badawczych, m.in. szkół wyższych. Poprzez wspólne uczestnictwo w zajęciach na uniwersytetach pokazano
i przybliżono młodzym ludziom proces kształcenia w Polsce. Mieli oni okazję zdobyć informacje na temat studiów
i przyszłego zawodu, a także podyskutować na temat różnic
i podobieństw w edukacji w obu krajach. W dobie powszechnej
i popularyzowanej mobilności studentów w Europie jednym
z celów projektu było pokazanie atrakcyjności studiów w Polsce. Podczas pobytu m.in. przy okazji wspólnych warsztatów
niemieccy uczestnicy poznawali również polski język, kulturę,
aspekty życia społecznego, a także zobaczyli polskie miasta.
Projekt współrealizowało i współfinansowało Federalne Ministerstwo Edukacji i Nauki (Bundesministerium für Bildung und
Forschung).
Partner: Federalne Ministerstwo Edukacji i Nauki (Bundesministerium für Bildung und Forschung)
„Jak ty to widzisz / Wie du es siehst” – Wystawa fotograficzna
-----------------------------------------------------------------------------------Cały rok: Polska, Niemcy
Adresaci: Organizacje partnerskie, decydenci, prasa, opinia publiczna
Cel: Uwrażliwienie na wzajemny odbiór rzeczywistości, zachęta
do poruszania polsko-niemieckiej tematyki, public relations
Treść: Wystawa fotograficzna „Jak ty to widzisz / Wie du es
siehst“ była wynikiem projektu o tym samym tytule przeprowadzonego w kooperacji z Polską Agencją Prasową i Niemiecką
Agencją Prasową (Deutsche Presseagentur). Do udziału w nim
PNWM zaprosiła jesienią 2005 roku 14 młodych fotografików,
którzy byli konfrontowani podczas warsztatów i podróży
z obrazem sąsiedniego kraju. Po zaprezentowaniu wystawy
w Federalnym Ministerstwie Spraw Zagranicznych (Auswärtiges Amt) w Berlinie i podczas Międzynarodowych Targów
Książki w Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie jeździła ona m.in.
pomiędzy stolicami obu krajów w pociągach Berlin-Warszawa-Express. Można ją było podziwiać także na Zamku Królewskim
i w galerii Dworca Głównego w Warszawie. Od jesieni 2006 roku
PNWM ma zamiar wypożyczać wystawę, która zaplanowana jest
jako wystawa wędrowna, swoim organizacjom partnerskim,
by prezentowały ją one w swoich domach spotkań, szkołach
i pomieszczeniach wystawowych w Polsce i Niemczech. Wystawa ma w ten sposób, po zakończeniu projektu, zachęcać do dyskusji publicznej o tematyce polsko-niemieckiej. Strona internetowa projektu www.jak-ty-to-widzisz.pl informuje o terminach
związanych z wystawą. Wernisaże i zorganizowanie wystawy
wsparły m.in. Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Berlinie
ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych oraz Federalne
Ministerstwo Spraw Zagranicznych (Auswärtiges Amt).
Referaty wspierania | 55
54 | Förderbereich
75.091 SchülerInnen und 7.338 junge SportlerInnen aus
Deutschland und Polen haben 2006 an den vom Förderreferat für Schul- und Sportaustausch bezuschussten Begegnungen teilgenommen.
3.1 Schul- und Sportaustausch
Statistik
Auch im Jahre 2006 erfreute sich der Schul- und Sportaustausch
regen Interesses, wie die folgenden statistischen Daten belegen: Im Warschauer Förderreferat gingen insgesamt
1.996 Anträge für Schüler- und
Sportbegegnungen ein (Stand
15. 1. 2007), von denen lediglich neun die formalen Kriterien nicht erfüllten, während
86 Maßnahmen von den Organisatoren wieder abgesagt wurden. 1.854 Anträge betrafen
Programme des Schulaustauschs und 142 Anträge Sportbegegnungen.
3. Förderbereich
Die Gesamtzahl der Anträge, die 2006 die formalen Kriterien
des DPJW erfüllten, betrug somit 1.901 – im Jahre 2005 waren
es 2.071 und im Jahre 2004 1.961 Anträge.
75.091 SchülerInnen und 7.338 junge SportlerInnen aus
Deutschland und Polen haben 2006 an den vom Förderreferat
für Schul- und Sportaustausch bezuschussten Begegnungen
teilgenommen. 2005 waren es 76.260 TeilnehmerInnen im Bereich des Schulaustauschs und 9.331 TeilnehmerInnen sportlicher Begegnungen gewesen, 2004 waren es 70.055 bzw. 8.491
TeilnehmerInnen.
Die Anzahl der Programme im Bereich Schulaustausch, die
in Polen stattfanden, war 2006 höher (966) als die Zahl der in
Deutschland realisierten Maßnahmen (888).
Förderung
2006 wurden die Begegnungen im Schul- und Sportaustausch
durchschnittlich mit folgenden Quoten in EUR und PLN gefördert:
• Zuschuss zu den Programmkosten: 50 – 60 % der pauschalen
Fördersätze
• Reisekostenzuschuss: 50 % der pauschalen Fördersätze
Trotzdem waren die für den Schüleraustausch bestimmten Mittel, sowohl in EUR als auch in PLN, am 11. 10. 2006 ausgeschöpft.
In der Absicht, so viele deutsch-polnische Schülerbegegnungen
wie möglich zu fördern, senkte das Förderreferat die Zuschüsse
auf 30 – 40 % der pauschalen Fördersätze. Trotzdem waren die
Finanzmittel am 07. 12. 2006 erneut ausgeschöpft, während auf
der „Warteliste“ noch 194 (10 %) Anträge standen.
Kontrolle
Die Besonderheit des Förderverfahrens im Referat für Schul- und
Sportaustausch beruht auf der Bearbeitung von etwa 80 % der
Anträge im Einzelverfahren. Dies ermöglicht den MitarbeiterInnen des Referats die laufende Prüfung der Abrechnungen,
insbesondere hinsichtlich der Richtigkeit der Belege, die seitens
der Gastgeber und Gäste eingehen. Für 2005 sind in den Abrechnungen der Träger keine Unregelmäßigkeiten festgestellt
worden. Geringfügige Einwände der polnischen Rechnungsprüferin wurden direkt korrigiert.
75 091 uczniów oraz 7338 młodych sportowców z Polski
i Niemiec w roku 2006 wzięło udział w programach dofinansowanych przez referat wspierania wymiany szkolnej
i sportowej.
3.1 Szkolna i sportowa wymiana młodzieży
Statystyka
Wymiana szkolna i sportowa także w 2006 roku cieszyła się
dużym zainteresowaniem, co potwierdzają następujące dane
statystyczne: warszawski referat wspierania zarejestrował łącznie
1996 (stan z dnia 15 stycznia 2007 r.) wniosków na programy
wymiany szkolnej i sportowej, z czego tylko dziewięć wniosków
nie spełniało kryteriów formalnych, a 86 programów zostało
odwołanych przez organizatorów. 1854 wnioski to projekty wymiany szkolnej, a 142 – spotkania o charakterze sportowym.
Łączna liczba wniosków, które w roku 2006 spełniły kryteria
formalne PNWM, to 1901, w 2005 roku – 2071, natomiast w roku
2004 – 1961 wniosków.
75 091 uczniów oraz 7338 młodych sportowców z Polski i Niemiec w 2006 roku wzięło udział w programach dofinansowanych
przez referat wspierania wymiany szkolnej i sportowej. W roku
2005 odnotowano 76 260 uczestników wymiany szkolnej i 9331
wymiany sportowej, a w 2004 – odpowiednio 70 055 i 8491.
Liczba programów szkolnych zrealizowanych w Polsce (966)
była w 2006 roku wyższa niż liczba programów zrealizowanych
w Niemczech (888).
Wsparcie
W roku 2006 roku programy wymiany szkolnej i sportowej
otrzymywały dotację w euro i złotych średnio wg następujących
kwot:
• dotacja do kosztów programu:
50 – 60 % stawek zryczałtowanych
• dotacja do kosztów podróży:
50 % stawek zryczałtowanych.
Pomimo to 11 października
2006 roku środki przeznaczone na wymianę szkolną zostały
wyczerpane i to zarówno w euro, jak i złotych.
3. Referaty
wspierania
Chcąc dofinansować możliwie jak najwięcej polsko-niemieckich
spotkań szkolnych, referat wspierania obniżył wysokość przyznawanych dotacji do 30 – 40 % stawek zryczałtowanych. Jednak
mimo wszystko 7 grudnia 2006 roku środki finansowe skończyły
się ponownie, podczas gdy na liście oczekujących pozostały
jeszcze 194 wnioski (10 %).
Kontrole
Specyfika procedury wspierania w referacie wymiany szkolnej
i sportowej, która wynika z faktu, że ok. 80 % wniosków opracowywanych jest w trybie pojedynczym, umożliwia pracownikom referatu prowadzenie na bieżąco kontroli dokumentacji
rozliczeniowej, w szczególności pod względem zgodności do-
56 | Förderbereich
Neue Partnerschaften
In diesem Jahr hat das Förderreferat für Schul- und Sportaustausch neuen Partnerschaften besondere Aufmerksamkeit
gewidmet. Als neue Partnerschaften gelten erste Begegnungen
von Schulen oder Sportvereinen aus Deutschland und Polen, bei
denen mindestens einer der Partner erstmals in der Datenbank
des DPJW erfasst wurde. 2006 wurden 191 solcher Begegnungen
registriert, was 10 % aller Anträge entspricht.
Trilaterale Begegnungen
Die Anzahl trilateraler Projekte im Bereich Schul- und Sportaustausch ist wesentlich geringer als im außerschulischen Austausch. Augenfällig ist jedoch, dass bei beiden Begegnungsformen die Partner vor allem aus Tschechien, Frankreich und
der Ukraine kommen. Die Tatsache, dass Frankreich nicht mehr
an erster Stelle steht, resultiert weniger aus einer abfallenden
Tendenz im deutsch-polnischen-französischen Austausch als
vielmehr aus dem wachsenden Interesse an den östlichen Nach-
barn Polens. Tschechien ist aufgrund seiner Nachbarschaft zu
Deutschland und Polen ein gewissermaßen natürlicher Partner
für trilaterale Begegnungen. Die steigende Zahl von Begegnungen mit der Ukraine zeigt, dass das Interesse an osteuropäischen
Staaten, die nicht Mitglieder der EU sind, deutlich zunimmt. Beim
trilateralen Austausch mit Tschechien und Frankreich besteht
eine gute Zusammenarbeit des DPJW mit Tandem – Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch und
dem Deutsch-Französischen Jugendwerk (DFJW).
kumentów wpływających od gospodarzy i gości. Nie stwierdzono nieprawidłowości w rozliczeniach podmiotów za rok
2005. Drobne zastrzeżenia polskiej rewidentki księgowej zostały
bezpośrednio skorygowane.
Nowe partnerstwa
W bieżącym roku referat wspierania wymiany szkolnej i sportowej starannie monitorował nowe partnerstwa. Za nowe partnerstwo w tym przypadku należy uważać pierwsze spotkanie
szkół lub klubów sportowych z Polski i Niemiec, gdzie przynajmniej jeden z partnerów został po raz pierwszy ujęty w bazie
danych PNWM. W roku 2006 roku zarejestrowano aż 191 takich
spotkań, co stanowi 10 % wszystkich wniosków.
Wymiana trójstronna
Liczba przedsięwzięć trójstronnych wymiany szkolnej i sportowej jest zdecydowanie niższa niż w wymianie pozaszkolnej.
Widoczne jest jednak, że w obu rodzajach wymiany partnerami są najczęściej Czechy, Francja i Ukraina. To, że Francja nie
znajduje się już na pierwszym miejscu, jest nie tyle skutkiem
spadkowej tendencji w polsko-niemiecko-francuskiej wymianie, co wynikiem zwiększonego zainteresowania wschodnimi
sąsiadami Polski. Czechy, poprzez swoje sąsiedztwo z Niemcami
i Polską, są jakby naturalnym partnerem spotkań trójstronnych.
Wzrost liczby projektów wymiany z Ukrainą pokazuje wyraźnie,
że zainteresowanie krajami Europy Wschodniej, niebędącymi
członkiem UE, zdecydowanie rośnie. W zakresie wymiany trójstronnej z Czechami i Francją funkcjonuje dobra współpraca
PNWM z dwoma partnerami: Tandem – Centrum Koordynacji
Niemiecko-Czeskiej Wymiany Młodzieży (Tandem – Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch)
i Francusko-Niemiecką Współpracą Młodzieży (Deutsch-Französisches Jugendwerk).
Förderbereich / Referaty wspierania | 59
58 |
Trilaterale Begegnungen im Schul- und Sportaustausch / Spotkania trójstronne w wymianie szkolnej i sportowej
2006*)
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
Tschechien / Czechy
8
11
9
15
11
7
15
5
8
Frankreich / Francja
7
12
10
8
9
4
12
7
0
Ukraine / Ukraina
5
4
1
1
4
1
0
0
2
Ungarn / Węgry
3
3
4
6
2
2
3
3
2
Litauen / Litwa
3
4
1
1
2
0
0
0
0
Slowakei / Słowacja
3
1
2
2
0
0
0
0
0
Russland / Rosja
2
0
3
2
2
0
1
0
1
Israel / Izrael
1
3
1
4
2
1
2
1
1
Weißrussland / Białoruś
1
1
0
2
0
0
0
0
0
Lettland / Łotwa
1
1
1
1
0
0
0
0
0
Schweden / Szwecja
1
1
5
2
3
3
1
2
2
Holland / Holandia
1
3
0
2
0
2
6
2
2
Italien / Włochy
1
2
1
2
0
1
0
0
0
Dänemark / Dania
0
0
2
1
0
0
1
0
6
Großbritannien /
Wielka Brytania
0
1
1
1
0
2
1
0
0
Österreich / Austria
0
1
1
0
0
2
0
1
0
Belgien / Belgia
0
1
0
2
0
0
1
0
0
Spanien / Hiszpania
0
1
0
1
1
0
0
0
0
Andere / Inne
5
3
3
6
8
7
2
0
0
42
53
45
59
44
32
45
21
24
Gesamt / Ogółem
*) Stand / Stan z dnia: 15. 1. 2007
60 | Förderbereich
Information und Beratung
Die MitarbeiterInnen des Förderreferates nahmen an vielen
Fortbildungen für Lehrkräfte teil, die einen Schüleraustausch
organisieren bzw. organisieren werden. Sie informierten über
die formalen Aspekte der Verwendung und Abrechnung von
Fördermitteln des DPJW. An dieser Stelle sind besonders die
Jubiläumskonferenzen des DPJW zu erwähnen, die in verschiedenen Regionen Polens und Deutschlands stattfanden, sowie
die Eigenveranstaltungen des DPJW, aber auch Einladungen von
Partnerinstitutionen und -organisationen.
Wie bereits erwähnt, stieg 2006 die Anzahl der Begegnungen
infolge neu gegründeter Schulpartnerschaften. Die MitarbeiterInnen des Referates und der Zentralstellen zeigen nach wie
vor persönliches Engagement, um bei der Anbahnung neuer
Partnerschaften behilflich zu sein. Ein wichtiges Instrument
bei diesen Bemühungen ist die Online-Kontaktbörse. Die Zahl
der Suchanzeigen – 110 polnische Schulen, die einen Partner
zur Zusammenarbeit suchen, und 12 Schulen aus Deutschland
– zeugt davon, dass das Interesse am deutsch-polnischen Austausch nicht nachlässt. Es müssen jedoch weiterhin Maßnahmen
ergriffen werden, um noch mehr deutsche Schulen für die
Zusammenarbeit mit Polen zu gewinnen.
Inhaltliche Tätigkeit
Im Bemühen um die Qualität der Maßnahmen im Schul- und
Sportaustausch bot das Förderreferat 2006 zahlreiche Fortbildungen und Fachprogramme für MultiplikatorInnen an. Sie
behandelten zentrale Probleme der internationalen Zusammenarbeit, von interkultureller Bildung und Kommunikation
über Fragen zu geschichtlichen Themen bis hin zur Methodik
interkultureller Begegnungen.
a. Interkulturelle Bildung
2006 fanden vier Veranstaltungen aus der Reihe „Austausch
– sehr gut!“ für Lehrkräfte aus Sachsen, Brandenburg, Niedersachsen, Hamburg und Schleswig-Holstein sowie für LehrerInnen aus ganz Polen statt. Zudem wurden erstmals, als zweiter
Teil des Veranstaltungszyklus’, Workshops für Lehrkräfte aus
beiden Ländern angeboten. „Austausch – sehr gut!“ erfreut
sich nach wie vor großen Interesses. Die Anzahl der Anmeldungen bestätigt das Bedürfnis nach derartigen unterstützenden
Angeboten. Die Workshops wurden von den TrainerInnen des
DPJW durchgeführt.
Ein weiteres wichtiges Angebot in diesem Bereich war das
Seminar „Gemeinsame Unterrichtsstunde“, in dessen Verlauf
Lehrkräfte aus Deutschland und Polen, die bereits über mehrjährige Erfahrungen im Schulaustausch verfügen, Materialien für
deutsch-polnische Unterrichtsstunden zum Thema interkulturelles Lernen erarbeiteten. Zudem hatten im Austausch engagierte
Lehrkräfte während eines Seminars in Karpacz Gelegenheit, sich
gemeinsam mit dem Projekt als Form einer deutsch-polnischen
Schulbegegnung auseinander zu setzen.
b. Interkulturelle Kommunikation
Ein wichtiger Aspekt der deutsch-polnischen Zusammenarbeit,
der direkten Einfluss auf die Qualität der Begegnung hat, ist
die interkulturelle Kommunikation. Um die Kommunikation
zu verbessern, fand bereits zum zweiten Mal eine deutschpolnische Fortbildung für Lehrkräfte statt, deren Hauptthema
die Einbindung von Medien und vorhandenen technischen
Lösungen im Schulaustausch war. Der Schwerpunkt lag dabei
auf den Einsatzmöglichkeiten des Internets bei der Vorbereitung, Durchführung und Auswertung gemeinsam organisierter
deutsch-polnischer Projekte. Darüber hinaus fand 2006 eine
Konferenz für Partnerschulen aus Bayern und Polen statt, deren
Ziel ebenfalls die Verbesserung der Kommunikation zwischen
den Partnern war. Von Bedeutung bleibt aber auch weiterhin
die direkte sprachliche Kommunikation: So hatten Lehrkräfte
erneut die Möglichkeit, an Sprachworkshops teilzunehmen, die
diesmal in Dubiecko im Vorkarpartenland stattfanden. Während
der Kurse konnten die TeilnehmerInnen nicht nur ihre Sprachkompetenz verbessern, sondern auch ihre Kompetenzen im
Bereich interkultureller Dialog. Ein neues Angebot in diesem Bereich war ein Seminar für Lehrkräfte und MultiplikatorInnen, die
sich im deutsch-polnisch-französischen Austausch engagieren.
Ziel des Seminars war es, für die im trilateralen Schulaustausch
aktiven Partner ein Forum zu schaffen sowie neue trilaterale
Partnerschaften zu gründen.
TrainerInnen des DPJW
Bereits seit vier Jahren koordiniert das Förderreferat die Arbeit
und Ausbildung der TrainerInnen des DPJW. Die TrainerInnen
des DPJW führen regionale und internationale Schulungen,
Weiterbildungen und Kurse durch. Gemeinsam mit dem DPJW,
den Zentralstellen oder Trägern erarbeiten sie Fortbildungsangebote für MultiplikatorInnen des Jugendaustauschs. 2006
fanden zwei Veranstaltungen für die TrainerInnen statt: der
dritte Teil der Trainerfortbildung und die Trainerjahrestagung.
Ausgearbeitet wurden die Grundsätze für die Zusammenarbeit
der TrainerInnen mit dem DPJW sowie mit Trägern, die einen
Austausch organisieren.
Informacja i doradztwo
Pracownicy referatu wspierania uczestniczyli w wielu seminariach z nauczycielami organizującymi lub mającymi organizować
wymianę szkolną. Informowano o formalnych aspektach pozyskiwania i rozliczania dotacji PNWM. Należy tu wymienić przede
wszystkim konferencje jubileuszowe PNWM, które odbywały
się w różnych regionach Polski i Niemiec oraz programy własne
PNWM, a także spotkania na zaproszenie instytucji i organizacji
partnerskich.
Jak już wspomniano, w 2006 roku wzrosła liczba projektów
zrealizowanych przez nowo nawiązane partnerstwa szkolne.
W dalszym ciągu pracownicy referatu i jednostek centralnych
angażowali i angażują się osobiście w pomoc przy nawiązywaniu
nowych partnerstw. Bardzo ważnym instrumentem w tej dziedzinie pozostaje też giełda kontaktów online. Liczba zgłoszeń:
110 polskich szkół szukających partnera do współpracy i 12
szkół z Niemiec świadczy o tym, że zainteresowanie wymianą
polsko-niemiecką nie maleje. Należy jednak nadal podejmować
odpowiednie działania, by pozyskiwać do współpracy z Polską
kolejne szkoły w Niemczech.
Działalność merytoryczna
W trosce o jakość programów wymiany szkolnej i sportowej
referat wspierania w 2006 roku skierował do animatorów wymiany szeroką ofertę szkoleń i programów specjalistycznych, które
dotyczyły głównych problemów napotykanych we współpracy
międzynarodowej, zaczynając od edukacji międzykulturowej
i komunikacji, poprzez problematykę historyczną aż po
metodykę spotkań międzykulturowych.
a. Edukacja międzykulturowa
W 2006 roku czterokrotnie zrealizowano warsztaty metodyczne
z cyklu „Wymiana na 6!” dla nauczycieli z Saksonii i Brandenburgii, Dolnej Saksonii, Hamburga i Szlezwika-Holsztynu oraz
nauczycieli z całej Polski, a także – po raz pierwszy – wspólne
warsztaty dla nauczycieli z obu krajów, będące drugą częścią cyklu. „Wymiana na 6!“ cieszy się nadal bardzo dużym zainteresowaniem, a liczba zgłoszeń potwierdza zapotrzebowanie nauczycieli na tego typu program wspierający. Zajęcia warsztatowe
prowadzone były przez trenerów PNWM.
Innym ważnym w tej dziedzinie programem było seminarium
„Wspólna lekcja”, podczas którego nauczyciele z Polski i Niemiec,
posiadający wieloletnie doświadczenie w realizacji projektów
wymiany, pracowali nad scenariuszami polsko-niemieckich lekcji z zakresu nauczania międzykulturowego. Ponadto nauczyciele – animatorzy wymiany – mieli okazję podczas seminarium
w Karpaczu pracować wspólnie nad projektem jako metodą
realizacji polsko-niemieckiego spotkania uczniów.
b. Komunikacja międzykulturowa
Komunikacja międzykulturowa to ważny aspekt we współpracy
polsko-niemieckiej, który ma bezpośredni wpływ na jakość realizowanych projektów. W celu doskonalenia komunikacji już po
raz drugi odbyło się polsko-niemieckie seminarium dla nauczycieli, którego głównym tematem było zastosowanie mediów
i dostępnych rozwiązań technicznych w programach wymiany
szkolnej. Szczególny nacisk został położony na wykorzystanie
Internetu w celu przygotowania, przeprowadzenia i podsumowania wspólnych polsko-niemieckich projektów. Ponadto w roku 2006 odbyła się konferencja dla szkół partnerskich
z Bawarii i Polski, której celem było również usprawnienie komunikacji między partnerami. Nie bez znaczenia pozostaje
komunikacja językowa: po raz kolejny nauczyciele mieli okazję,
tym razem w Dubiecku na Podkarpaciu, uczestniczyć w warsztatach językowych, podczas których podnosili kompetencje
nie tylko z zakresu komunikacji językowej, lecz także kompetencje dotyczące sztuki prowadzenia dialogu międzykulturowego.
Nowym programem, który wpisał się w ten obszar, było seminarium dla nauczycieli oraz animatorów polsko-niemiecko-francuskiej wymiany szkolnej, którego zadaniem było stworzenie forum partnerów zaangażowanych w trójstronne wymiany
szkolne oraz nawiązanie nowych partnerstw trójstronnych.
Trenerzy PNWM
Referat wspierania już od czterech lat koordynuje pracę i kształcenie trenerów PNWM. Trenerzy PNWM przeprowadzają szkolenia regionalne i międzynarodowe, programy dokształcające
i kursy oraz opracowują wspólnie z PNWM, jednostkami centralnymi lub podmiotami ofertę seminariów dokształcających
dla animatorów wymiany. W 2006 roku odbyły się dwa przedsięwzięcia trenerskie: trzecia część szkolenia i konferencja dla trenerów. Wypracowano szczegółowe zasady współpracy trenerów
z PNWM, a także z podmiotami organizującymi wymianę.
62 | Förderbereich
3.2 Außerschulischer Jugendaustausch
Statistik
Für das Jahr 2006 sind 2.042 förderfähige Anträge mit 76.828
Teilnehmenden (Stand 15. 1. 2007) im Referat Außerschulischer
Jugendaustausch eingegangen. Im Jahr 2005 waren es insgesamt 2.352 Anträge mit 89.337 Teilnehmenden.
168 Anträge wurden von den Trägern abgesagt und 34 weitere
Anträge wurden vom DPJW als nicht förderfähig abgelehnt
(Stand jeweils 15. 1. 2007). Ablehnungsgründe sind in der Regel
fehlende Partner und fehlender Begegnungscharakter sowie
Projekte im Rahmen des wissenschaftlichen Austauschs und
Studiums, die gemäß der DPJW-Richtlinien nicht gefördert werden können.
Gab es 2005 mit dem katholischen Weltjugendtag in Köln einen
Grund, der die positive Antragsentwicklung zum Teil erläuterte,
ist es 2006 die schwierige Haushaltssituation, die sich negativ
auf die Antragszahlen auswirkt. Nach dem Zuwachs von 16,9 %
in 2005 sind es 2006 fast 13 % weniger Anträge als 2005 insgesamt und 1 % mehr als 2004 insgesamt. Der außerordentliche
Zuwachs 2005 hat sich so in 2006 nicht bestätigen können,
insgesamt aber setzt sich die positive Entwicklung fort. Die Zahl
der Begegnungen in Deutschland (1.064) und in Polen (978) hat
sich wieder zueinander hin entwickelt.
Förderung
Im Jahr 2006 wurden die Maßnahmen im außerschulischen
Jugendaustausch mit folgender durchschnittlicher Quote gefördert: Entsprechend der Entwicklung der Haushalts- und Antragszahlen wurden den Zentralstellen und Trägern in 2006 bei
Beantragung nicht mehr durchschnittlich ca. 70 % der DPJWFestbeträge für die förderfähigen Anträge zuerkannt, sondern
nur noch ca. 60 %. Da ca. 10 % Mittel im Laufe des Jahres bspw.
durch Absage von Projekten wieder frei wurden, standen am
Jahresende durchschnittlich ca. 66 % der Festbeträge für die aus
DPJW-Mitteln geförderten Anträge zur Verfügung.
Zentralstellen
2006 wurde die Kreisau Initiative Berlin e. V. als neue Zentralstelle anerkannt. In 2006 hat das Förderreferat Außerschulischer
Jugendaustausch mehrere dezentrale Schulungen für einzelne
oder mehrere Zentralstellen zusammen angeboten. Auch in
Zukunft wird dieses Angebot, wo es sinnvoll erscheint oder
Nachfrage besteht, fortgesetzt.
Prüfungen
Das DPJW hat auch im Jahre 2006 knapp 5 % der Anträge einer
besonderen Prüfung unterzogen. Möglich waren Prüfungen des
Programms vor Ort, Überprüfungen der Teilnahmelisten durch
Anschreiben aller Teilnehmenden oder die Prüfung des vollständigen Verwendungsnachweises mit Belegen. Dabei wurden in
einzelnen Fällen auch falsche bzw. gefälschte Angaben entdeckt
und geahndet. Die Zentralstellen wurden auf der Zentralstellenkonferenz nochmals auf die Bedeutung der vollständig und
korrekt ausgefüllten Teilnahmelisten hingewiesen.
Praktika und berufsorientierter Austausch
Die Anzahl der Anträge für die Förderung von Praktika blieb
konstant. Dabei steigt der Anteil kleinerer Projekte für ein oder
zwei Teilnehmende. Für Praktika werden in der Regel deutlich
mehr Mittel je Maßnahme beantragt als für andere Maßnahmen.
Positiv sind die Erfahrungen mit Praktika insbesondere, da Jugendliche daran teilnehmen, die von anderen Angeboten im
deutsch-polnischen Jugendaustausch nicht erreicht werden.
Zur Förderung des berufsorientierten Austauschs führt das
DPJW weiterhin gemeinsam mit dem Landesjugendamt Brandenburg und in Kooperation mit Trägern der beruflichen Bildung das traditionelle Forum im grenznahen Raum in Trebnitz
„Von Nachbar zu Nachbar“ durch.
Das DPJW unterstützte das in 2005/2006 stattfindende 1 Mio.
Euro umfassende Aktionsprogramm „Europa lernen“ der Landesregierung Mecklenburg-Vorpommern für den berufsorientierten Austausch durch begleitende Beratung und – vertreten
durch die beiden Euroregionen Pomerania – die Teilnahme an
der Jury des Ideenwettbewerbes sowie durch Kofinanzierung.
Trilaterale Begegnungen
Ca. 10 % aller Begegnungen im Bereich des außerschulischen
Jugendaustauschs werden mit einem Partner aus einem dritten Land durchgeführt. Der Trend zu mittel-osteuropäischen
Drittpartnern hält dabei weiterhin an.
Das DPJW hat auch 2006 in Kooperation mit verschiedenen Partnern themen- und trägerübergreifende Foren zum trilateralen
Austausch durchgeführt:
• Ukraine: Forum in Güstrow in Kooperation mit Schabernack
e. V. und der Stiftung Glückliche Kindheit (Fundacja Szczęśliwe
Dzieciństwo), Lublin
• Russland, insbesondere im Kaliningrader Gebiet: Forum in
Berlin Kooperation mit Urban Social und Kulturvereinigung
„Borussia“ (Stowarzyszenie Wspólnota Kulturowa „Borussia“),
Olsztyn / Allenstein
• Litauen: Forum in Gdańsk / Danzig in Kooperation mit dem
Maximilian-Kolbe-Haus (Dom Pojednania i Spotkań im Św. Maksymiliana M. Kolbego), Gdańsk / Danzig
• Weißrussland: Forum in Minsk in Kooperation mit der Stiftung
Nowy Staw (Fundacja Nowy Staw), Lublin und unterstützt von
der Robert Bosch Stiftung, Stuttgart.
3.2 Pozaszkolna wymiana młodzieży
Statystyka
W 2006 roku do referatu wspierania pozaszkolnej wymiany
młodzieży wpłynęły 2042 wnioski z liczbą 76 828 uczestników (stan z dnia 15 stycznia 2007 roku). W roku 2005 liczby te
wynosiły odpowiednio 2352 wnioski i 89 337 uczestników.
168 wniosków zostało wycofanych przez podmioty, a 34 PNWM
odrzuciła jako niezgodne z Wytycznymi wspierania (stan z dnia
15 stycznia 2007 roku). Powodem odrzucania wniosków są
z reguły: brak partnera i odpowiedniego charakteru spotkania,
jak również projekty w ramach wymiany naukowej i studiów,
które zgodnie z Wytycznymi PNWM nie mogą być wspierane.
O ile w 2005 roku na wzrost liczby wniosków pozytywny wpływ
miały po części katolickie Światowe Dni Młodzieży w Kolonii,
o tyle trudna sytuacja budżetowa w roku 2006 odbiła się negatywnie na liczbie wniosków. Po wzroście liczby wniosków w 2005
roku o 16,9 % było ich ogółem o 13 % mniej niż w roku 2005 i 1 %
więcej niż w 2004. Wyjątkowy wzrost liczby wniosków z 2005
roku nie powtórzył się więc w 2006 roku, lecz reasumując należy
stwierdzić, że w dalszym ciągu panuje pozytywna tendencja.
Liczba spotkań w Niemczech (1064) niewiele odbiegała od
liczby spotkań w Polsce (978).
Wsparcie
W 2006 roku programy spotkań pozaszkolnych otrzymały
średnio wsparcie w następujących wysokościach: odpowiednio
do wysokości budżetu i do liczby wniosków nie przyznano już
ani jednostkom centralnym, ani pojedynczym podmiotom blisko
70 % wysokości stawek zryczałtowanych PNWM, a jedynie około
60 % wysokości tych stawek. W związku z faktem, że w ciągu roku
nie wykorzystano prawie 10 % środków z powodu odwołania
projektów, pod koniec roku PNWM miała do dyspozycji około
66 % wysokości stawek zryczałtowanych na wspierane projekty.
Jednostki centralne
W 2006 roku przyznano status jednostki centralnej niemieckiemu stowarzyszeniu Kreisau-Initiative Berlin. W 2006 roku referat
wspierania wymiany pozaszkolnej przeprowadził wiele indywidualnych i grupowych szkoleń dla jednostek centralnych.
Również w przyszłości oferta ta będzie kierowana do jednostek
zawsze, jeśli zajdzie taka konieczność lub zgłoszone zostanie
zapotrzebowanie.
Kontrole
W 2006 roku PNWM poddała specjalnej kontroli prawie 5 %
wniosków. Przeprowadzano wizytacje programów w miejscu
ich realizacji, sprawdzano listy uczestników, wysyłając pisma
do wszystkich osób zdeklarowanych jako uczestnicy, kontrolowano całość dokumentów rozliczeniowych i pokwitowania.
W pojedynczych przypadkach wykryto przy tym nieprawdziwe
lub sfałszowane dane, a podmioty zostały ukarane.
Praktyka i wymiana o profilu zawodowym
Liczba wniosków o dofinansowanie praktyk pozostała niezmienna. Wzrosła natomiast liczba małych projektów dla jednego lub
dwóch uczestników. Wnioskodawcy starający się o wsparcie
praktyk aplikują z reguły o zdecydowanie wyższe dofinansowanie niż w przypadku innych przedsięwzięć. Doświadczenia
z praktykami są szczególnie pozytywne, ponieważ bierze
w nich udział młodzież, do której nie trafiają inne oferty polskoniemieckiej wymiany młodzieży. Wspieranie wymiany o profilu
zawodowym jest tematem tradycyjnego forum pt. „Jak sąsiad
z sąsiadem“, organizowanego w Trebnitz w regionie przygranicznym we współpracy z Brandenburskim Urzędem ds. Młodzieży
(Landesjugendamt Brandenburg) i podmiotami zajmującymi
się kształceniem zawodowym.
PNWM wsparła także projekt wymiany o profilu zawodowym
rządu Meklemburgii-Pomorza Przedniego (Landesregierung
Mecklenburg-Vorpommern) „Uczyć się Europy“, dotowany
ogólną sumą 1 miliona euro i odbywający się w 2005 i 2006
roku. Organizacja współfinansowała projekt, służyła radą jego
organizatorom oraz oddelegowała do jury „Konkursu na najlepszy pomysł” pracowników obu Euroregionów Pomerania jako
swoich przedstawicieli.
Spotkania trójstronne
Około 10 % spotkań w obszarze pozaszkolnej wymiany
młodzieży przeprowadzane jest z partnerem z kraju trzeciego.
Przy tym nadal widoczny jest trend do pozyskiwania partnerów
z krajów Europy Środkowo-Wschodniej.
PNWM przeprowadziła w 2006 roku w kooperacji z różnymi
partnerami fora, których tematem była wymiana trójstronna
z krajami:
• Ukraina: forum w Güstrow, w kooperacji ze Stowarzyszeniem Schabernack (Verein Schabernack) i Fundacją Szczęśliwe
Dzieciństwo z Lublina;
• Rosja, głównie z obwodem kaliningradzkim: forum w Berlinie,
w kooperacji z Urban Social i Wspólnotą Kulturową „Borussia“
z Olsztyna;
• Litwa: forum w Gdańsku, w kooperacji z Domem Św. Maksymiliana M. Kolbego;
• Białoruś: forum w Mińsku, w kooperacji z Fundacją Nowy Staw
z Lublina i przy wsparciu Fundacji Roberta Boscha (Robert Bosch
Stiftung).
Z Fundacją Roberta Boscha (Robert Bosch Stiftung) zawiązano
ściślejszą współpracę w dziedzinie wymiany trójstronnej. Fundacja wspiera od 2006 roku fora PNWM i jej partnerów odbywające
się na Białorusi i Ukrainie. Na przełomie 2005 i 2006 roku w kooperacji z fundacją wspierającą spotkania Wschód-Zachód (Stiftung West-Östliche Begegnung) znaleziono możliwość wspierania trójstronnych programów odbywających się na Ukrainie, na
Białorusi i w Rosji. Zaplanowane jest podsumowanie dotychczasowej współpracy. W 2006 roku swoją działalność rozpoczęła
64 | Förderbereich
Mit der Robert Bosch Stiftung wurde eine engere Kooperation
im trilateralen Austausch vereinbart. Die Stiftung fördert ab
2006 die in Weißrussland und der Ukraine stattfindenden Foren
des DPJW und seiner Partner. Mit der Stiftung West-Östliche
Begegnung wurde für 2005/2006 eine Möglichkeit gefunden,
trilaterale Programme in der Ukraine, Weißrussland und Russland zu fördern. Die Auswertung dieser bisherigen Kooperation ist geplant. 2006 nahm die Stiftung Deutsch-Russischer
Jugendaustausch ihre Arbeit auf und stellte sich bereits auf der
Zentralstellenkonferenz des DPJW in Weimar vor. Für die Zukunft
ist eine enge Zusammenarbeit mit der Stiftung geplant. Bereits
im November 2006 fand in Bremen ein gemeinsamer Infotag
des DPJW, der Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch
und Tandem – Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer
Jugendaustausch statt.
Trilaterale Begegnungen im Allgemeinen Jugendaustausch / Spotkania trójstronne w pozaszkolnej wymianie młodzieży
2006*)
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
Tschechien / Czechy
65
59
59
46
45
43
63
23
32
Ukraine / Ukraina
48
46
47
43
43
42
31
27
13
Russland / Rosja
27
24
18
11
8
9
8
5
4
Frankreich / Francja
21
27
27
27
27
31
25
27
21
Litauen / Litwa
17
17
14
20
13
14
15
16
11
Weißrussland / Białoruś
16
19
18
14
11
7
14
7
9
Israel / Izrael
8
6
8
2
7
0
5
7
3
Spanien / Hiszpania
6
9
9
7
3
4
2
1
1
Italien / Włochy
5
7
7
2
7
0
6
7
3
Großbritannien /
Wielka Brytania
4
3
2
5
0
2
4
3
3
USA / USA
3
5
3
2
1
0
2
2
0
Dänemark / Dania
3
2
4
0
4
10
8
8
7
Lettland / Łotwa
2
9
3
3
4
4
3
2
1
Ungarn / Węgry
2
4
9
6
5
11
9
12
4
28
41
7
33
28
37
13
16
22
255
278
248
221
206
214
208
163
134
Andere / Inne
Gesamt / Ogółem
*) Stand / Stan z dnia: 15. 1. 2007
Fundacja Niemiecko-Rosyjskiej Wymiany Młodzieży (Stiftung
Deutsch-Russischer Jugendaustausch). Jej prezentacja nastąpiła
na konferencji jednostek centralnych PNWM w Weimarze.
PNWM planuje ścisłą współpracę z fundacją w przyszłości.
W listopadzie 2006 roku odbyło się w Bremie wspólne spotkanie
informacyjne PNWM, Fundacji Niemiecko-Rosyjskiej Wymiany
Młodzieży (Stiftung Deutsch-Russischer Jugendaustausch)
i Tandem – Centrum Koordynacji Niemiecko-Czeskiej Wymiany
Młodzieży (Tandem – Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch).
Regiony przygraniczne
PNWM kontynuowała edycję forów w regionie przygranicznym „Jak sąsiad z sąsiadem”, organizowanych w kooperacji
z partnerami z tego obszaru, aby intensywne doświadczenia
uzyskane w regionach przygranicznych przekazać wszystkim
podmiotom. W 2006 roku poza forum dla podmiotów o profilu
zawodowym organizowanym w Trebnitz w kooperacji z Brandenburskim Urzędem ds. Młodzieży (Landesjugendamt Brandenburg) odbyło się kolejne forum dla regionów południowych,
przygotowane we współpracy z Projektem Turmvilla w Parku
Mużakowskim (Jugendprojekt Turmvilla im Muskauer Park).
Forum dla regionów północnych z oboma Euroregionami Pomerania odbędzie się w 2007 roku.
Dalsze fora regionalne i spotkania informacyjne
Poza wymienionymi już forami trójstronnymi, forami w regionach przygranicznych oraz zorientowanymi na wymianę o profilu zawodowym, odbywały się m.in. następujące przedsięwzięcia
własne referatu pozaszkolnej wymiany młodzieży oraz organizowane w kooperacji z partnerami: Akademia Ewangelicka
Arnoldshain (Evangelische Akademie) zaprosiła PNWM już
po raz drugi na polsko-niemieckie forum młodzieży, które
w poprzednich latach było regularnie organizowane przez
Dom Kształcenia Niemieckich Związków Zawodowych (DGB)
w Oberursel. W międzyczasie także już tradycyjnie odbyło się
forum dla Turyngii w Weimarze. Drugie forum poświęcone
wymianie młodzieży niepełnosprawnej miało miejsce w Przylepie pod Zieloną Górą. Planowana jest kontynuacja forum
w różnych miejscowościach. Obok już wymienianego spotkania
informacyjnego w Bremie, przeprowadzonego w kooperacji
z Fundacją Niemiecko-Rosyjskiej Wymiany Młodzieży (Stiftung
Deutsch-Russischer Jugendaustausch) i Tandem – Centrum
Koordynacji Niemiecko-Czeskiej Wymiany Młodzieży (Tandem
– Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch), odbywały się spotkania informacyjne zorganizowane
we współpracy z jednostkami centralnymi krajów związkowych
Dolnej Saksonii i Nadrenii-Palatynatu.
Uproszczona umowa o współpracy
Umowy o uproszczonej procedurze współpracy dla jednostek centralnych zawarte w ramach projektu modelowego wygasły z końcem 2006 roku. Celem projektu było przyznanie uczestniczącym w nim jednostkom zwiększonej odpowiedzialności. Przesyłają one do PNWM mniej dokumentów
wraz z wnioskiem i rozliczeniem zbiorczym, otrzymują zapewnienie minimalnej kwoty dotacji na wnioski spełniające kryteria
Wytycznych, ale są przy tym zobowiązane do intensywniejszej
kontroli dokumentów rozliczeniowych, jak również do organizowania, co najmniej raz w roku, spotkania dla swoich podmiotów. Zostały przeprowadzone rozmowy podsumowujące
projekt. Uczestniczące w nim jednostki centralne oceniły swoje
doświadczenia. W jednym przypadku nie zmieniło się dla jednostki centralnej właściwie nic, w pozostałych przypadkach
jednostki oceniły model pozytywnie, a nawet bardzo pozytywnie. Ponieważ grupa robocza ds. Wytycznych oceni projekt
modelowy dopiero podczas kolejnego posiedzenia w 2007 roku,
umowy zostały przedłużone o jeden rok.
| 67
66 | Förderbereich
Grenznaher Raum
Das DPJW hat seine Reihe grenznaher Foren „Von Nachbar zu
Nachbar“ in Kooperation mit Partnern vor Ort fortgesetzt, um
die im grenznahen Raum gemachten intensiven Erfahrungen für
alle Träger nutzbar zu machen. 2006 fand neben dem Forum für
den berufsorientierten Austausch in Trebnitz in Kooperation mit
dem Landesjugendamt Brandenburg ein weiteres themen- und
trägerübergreifendes Forum für den Süden in Zusammenarbeit
mit dem Jugendprojekt Turmvilla im Muskauer Park statt. Ein
Forum für den Norden in Kooperation mit den beiden Euroregionen Pomerania findet wieder im Jahre 2007 statt.
Weitere regionale Foren und Informationsveranstaltungen
Neben den bereits genannten Foren zum trilateralen Austausch,
zum grenznahen Raum und zum berufsorientierten Austausch
fanden u. a. noch folgende Eigen- oder Kooperationsveranstaltungen des Förderreferats Allgemeiner Jugendaustausch statt:
In der Evangelischen Akademie Arnoldshain wurde zum zweiten Mal zum traditionellen deutsch-polnischen Jugendforum
(vormals in der DGB-Bildungsstätte in Oberursel) eingeladen.
Inzwischen auch schon traditionell fand in Weimar das Forum für Thüringen statt. Ein zweites Forum zum Austausch mit
behinderten Jugendlichen fand in Przylep / Schertendorf bei
Zielona Góra Grünberg statt. Eine Fortführung an wechselnden
Orten ist geplant. Neben der bereits erwähnten Informationsveranstaltung in Bremen, die in Kooperation mit der Stiftung
Deutsch-Russischer Jugendaustausch und Tandem – Koordinierungszentrum Deutsch-Tschechischer Jugendaustausch
stattfand, wurde in Kooperation mit den Landeszentralstellen
zu Informationstagen in Niedersachsen und Rheinland-Pfalz
eingeladen.
Fördervereinbarung
In 2006 liefen die Vereinbarungen im Rahmen des Modellprojekts der Fördervereinbarung für Zentralstellen aus. Ihr Ziel war
es, den beteiligten Zentralstellen eine noch größere Eigenverantwortlichkeit zuzuerkennen. Sie müssen weniger Unterlagen
mit Sammelantrag und Verwendungsnachweis an das DPJW
senden, erhalten eine Mindestquote auf ihre förderfähigen
Anträge, sind jedoch auch zu einer intensiveren Prüfung der
Verwendungsnachweise sowie mindestens einer jährlichen
Trägerveranstaltung verpflichtet. Die Auswertungsgespräche
haben stattgefunden. Die beteiligten Zentralstellen werteten
ihre Erfahrungen in einem Fall als weitgehend unverändert
und in den anderen Fällen als positiv bis sehr positiv. Da die
nächste AG Richtlinien erst 2007 tagen und das Modellprojekt
auswerten wird, wurden die Fördervereinbarungen um ein Jahr
verlängert.
Public relations i pozyskiwanie środków sponsorskich | 69
68 | Öffentlichkeitsarbeit und Akquirierung von Drittmitteln
Erstmals ist eine häufige Präsenz des DPJW in den überregionalen deutschen und polnischen Medien zu verzeichnen.
4.1 Medienarbeit
Das Jahr 2006 stand vor allem im Zeichen einer Intensivierung
der bereits bestehenden Medienarbeit. Die Kontakte, die seit
der Einrichtung der PR-Stellen zu JournalistInnen geknüpft
wurden, haben sichtbare
Früchte getragen.
4. Öffentlichkeitsarbeit
und Akquirierung
von Drittmitteln
So ist erstmals eine häufige Präsenz des DPJW in den
überregionalen deutschen
und polnischen Medien zu
verzeichnen gewesen. Zurück zu führen ist dies auf
gute und ständige Kontakte zu den FernsehkorrespondentInnen von ARD und ZDF in Polen, den Korrespondenten der Rzeczpospolita und der Gazeta Wyborcza in Berlin sowie zu anderen
JournalistInnen im Land, zur Regionalkorrespondentin der dpa
für Brandenburg wie auch zu JournalistInnen der polnischen
Radiosender BIS und Radio Polonia. Durch gute Kontakte konnte
das DPJW auch in den Meldungen der polnischen Presseagentur
PAP sowie des Evangelischen Pressedienstes epd anhaltend
präsent sein. Diese solide und regelmäßige Kooperation mit
mehreren JournalistInnen ermöglicht es dem DPJW mittlerweile,
bei Einladungen an die Medien jeweils mit einer positiven Reaktion rechnen zu können.
Ergebnis der fortgeführten Medienarbeit waren zahlreiche Artikel sowie Fernseh- und Rundfunkmeldungen über das DPJW,
und zwar sowohl in den überregionalen, regionalen und lokalen Zeitungen, den Presseagenturen und Rundfunk- und
Fernsehstationen als auch auf deutschen und polnischen Internetseiten.
Insgesamt wurden im Jahre 2006 rund 60 Artikel über die Arbeit
des DPJW und seine Eigenveranstaltungen gedruckt. Darüber
hinaus erschienen in regionalen und lokalen Medien zahlreiche Artikel über Projekte anderer Träger, die durch das DPJW
gefördert wurden. Hinzu kommen rund 20 Berichte und LiveInterviews im Radio sowie rund 10 Fernsehberichte.
Besonders viel Aufmerksamkeit wurde in diesem Jahr dem
Deutsch-Polnischen Jugendrat und dem Haushalt des DPJW
zuteil. Anlass zur Zufriedenheit gibt dabei die Tatsache, dass die
Arbeit des DPJW stets als ein positives Beispiel für die deutschpolnische Zusammenarbeit dargestellt wurde.
Die Medien haben auch eine Vielzahl positiver Stellungnahmen
von PolitikerInnen über das DPJW aufgegriffen. So ist die Arbeit
des DPJW von den Präsidenten Horst Köhler und Lech Kaczyński,
den Regierungschefs Deutschlands und Polens, Angela Merkel
und Jarosław Kaczyński, wie auch durch zahlreiche Landes- und
Regionalpolitiker, u. a. vom Brandenburgischen Ministerpräsidenten Matthias Platzeck, gelobt worden. Sie haben dadurch
zu einem positiven Image des DPJW in den deutschen und
polnischen Medien beigetragen.
Po raz pierwszy odnotowano częstą obecność PNWM
w ogólnokrajowych mediach polskich i niemieckich.
4.1 Współpraca z mediami
Rok 2006 stał przede wszystkim pod znakiem zintensyfikowania istniejącej już współpracy z mediami. W widoczny sposób
zaowocowały kontakty nawiązywane z dziennikarzami od
początku powstania stanowisk ds. PR.
I tak po raz pierwszy odnotowano częstą obecność PNWM
w ogólnopolskich i niemieckich mediach. Wynikała ona z dobrych i stałych kontaktów z grupą dziennikarzy, jak np. z korespondentami pierwszego i drugiego programu telewizji niemieckiej, ARD i ZDF, w Polsce, korespondentami „Rzeczpospolitej” i „Gazety Wyborczej” w Berlinie oraz dziennikarzami tych
gazet w kraju, regionalną korespondentką Niemieckiej Agencji
Prasowej (Deutsche Presse-Agentur) w Brandenburgii, czy też
dziennikarzami Polskiego Radia BIS i Radia Polonia. Dzięki dobrym kontaktom PNWM na stałe zagościła również w serwisie
Polskiej Agencji Prasowej oraz niemieckiej Ewangelickiej Agencji
Prasowej (Evangelischer Pressedienst). Ta solidna i regularna
współpraca z kilkoma dziennikarzami pozwala liczyć na ich
każdorazową pozytywną reakcję na zaproszenie PNWM.
Efektem dalszej współpracy były liczne artykuły oraz relacje
radiowe i telewizyjne o PNWM w gazetach krajowych, regionalnych i lokalnych, serwisach agencji prasowych, stacjach telewizyjnych i radiowych oraz na stronach internetowych w Polsce
i Niemczech.
W sumie w 2006 roku opublikowano ok. 60 artykułów na temat
pracy PNWM i jej programów własnych. Liczba ta nie obejmuje
licznych artykułów o projektach innych podmiotów, dofinansowanych przez PNWM, które ukazały się w mediach regionalnych
lub lokalnych. Do tego dochodzi około 20 transmisji i wywiadów
radiowych na żywo oraz ok. 10 relacji telewizyjnych.
Szczególnie wiele uwagi
poświęcono w tym roku sprawie Polsko-Niemieckiej Rady
Młodzieży oraz budżetowi
PNWM. Zadowalający jest
fakt, że w tym kontekście praca Organizacji w zasadzie
zawsze pokazywana była
w mediach jako dobry przykład współpracy polsko-niemieckiej.
4. Public relations
i pozyskiwanie
środków sponsorskich
Media odnotowały również liczne, bardzo pozytywne dla PNWM
wypowiedzi polityków. Pracę PNWM chwalili bowiem m.in. prezydenci Lech Kaczyński i Horst Köhler, szefowie rządów Polski
i Niemiec, Jarosław Kaczyński i Angela Merkel, oraz liczni politycy na szczeblu regionalnym, jak choćby minister Brandenburgii
Matthias Platzeck. Tym samym wpłynęli oni na pozytywny wizerunek PNWM w mediach polskich i niemieckich.
Kolejnym przedsięwzięciem, któremu media – zwłaszcza regionalne – poświęciły dużą uwagę, to piętnastolecie PNWM.
Korzystały one z okazji imprez jubileuszowych, żeby przygotować materiał o działalności organizacji. W Polsce media poświęciły miejsce zarówno konferencjom regionalnym,
Ein weiteres Ereignis, dem viele, insbesondere regionale Medien
eine große Aufmerksamkeit widmeten, war das 15-jährige Jubiläum des DPJW. Die Veranstaltungen zum Jubiläum wurden
von vielen Medien zum Anlass für Berichte über die Arbeit
des Jugendwerks genommen. In Polen haben die Medien den
Regionalkonferenzen wie auch der Abschlussveranstaltung in
Warschau einen besonderen Platz eingeräumt, während sich
die deutschen Medien vor allem für die Abschlussgala zum 15.
Jubiläum mit dem Auftritt des brandenburgischen Ministerpräsidenten interessierten.
2006 entstanden:
• Informationsbroschüre des DPJW in einer neuen grafischen
Aufmachung
• Deutsch-polnische Landkarte „Über Deutschland und Polen im
Bilde / Wypisz, wymaluj Polska i Niemcy“
• Plakat „Polnisches ABC“
• wie jedes Jahr der Kalender und die Weihnachtskarte des
DPJW
• die Schlager des DPJW: Lesezeichen und Sprachführer „Versuch’s
auf Polnisch“, Notizbüchlein „Niemieckie ABC“
Organisation und Darstellung des DPJW bei Veranstaltungen
Die Reihe der Jubiläumskonferenzen waren die größten Ereignisse, mit dem das DPJW im Jahre 2006 mit unmittelbaren
Begegnungen für sich werben konnte. Sie trugen einen ausgesprochenen PR-Charakter, da sie den Zugang zu Entscheidungsträgern auf regionaler und nationaler Ebene, zu Vertretern
der deutsch-polnischen Community, zu Institutionen, Schulen,
Organisationen und Medien ermöglichten. Generell fanden
alle Konferenzen einen überaus großen Zuspruch, während die
beiden Zentralkonferenzen in Potsdam und Warschau zusätzlich
für ein großes Medienecho sorgten.
Darüber hinaus fanden statt:
• Vorarbeiten für eine landeskundliche Publikation über Deutschland und Polen, die auf jugendliche LeserInnen ausgerichtet ist
und die in anschaulicher Weise Informationen über die beiden
Länder vermittelt.
• der zweite Wettbewerb um den Deutsch-Polnischen Jugendpreis mit dem Titel „JugendMitVerantwortung“
Eine weitere große Veranstaltung, bei der sich das DPJW im Jahr
2006 präsentieren konnte, war die Internationale Buchmesse
in Warschau, die den symbolischen Abschluss des DeutschPolnischen Jahres in Polen bildete. Vier Tage lang vermittelte das
DPJW den zahlreichen Gästen am Messestand im Kulturpalast
nicht nur seine Tätigkeit, sondern präsentierte auch eine Fotoausstellung, die im Rahmen des Projekts „Wie du es siehst / Jak ty
to widzisz“ erarbeitet worden war. Ein wichtiges Moment hierbei
war der Besuch des deutschen Präsidenten Horst Köhler und
des polnischen Präsidenten Lech Kaczyński am DPJW-Stand.
Die Fotoausstellung des DPJW wurde ebenfalls zum Abschluss
des Deutsch-Polnischen Jahres in Deutschland im Lichthof des
Auswärtigen Amtes gezeigt.
Darüber hinaus präsentierte sich das DPJW unter anderem auf
der Schuman-Parade in Warschau, bei den Bildungsmessen in
Warschau und Posen sowie bei der deutsch-polnischen Jugendmesse Young Life in Frankfurt (Oder) und dem Katholikentag in
Saarbrücken. Während eines Parlamentarischen Abends in Berlin
stellte sich das DPJW gemeinsam mit anderen Organisationen,
die im internationalen Jugendaustausch tätig sind, den Mitgliedern des Bundestages vor. Während einer Sitzung des Unterausschusses für Jugend des polnischen Sejm präsentierte das DPJW
sich und seine Arbeit vor polnischen Parlamentariern.
Publikationen, Informationsmaterialien, Wettbewerbe
Zum Tätigkeitsbereich der für Öffentlichkeitsarbeit Verantwortlichen zählen auch die (Ko-) Redaktion und Vorbereitung von
Publikationen des DPJW sowie die Durchführung von Wettbewerben.
Zusammenfassung und Ausblick
Erstmals ist das DPJW in den überregionalen deutschen und
polnischen Medien in diesem Ausmaß präsent gewesen. Ungeachtet der Gründe für diesen Umstand ist es gelungen, die überregionalen Medien mit dem Thema internationaler Jugendaustausch zu erreichen und so die im vergangenen Jahr gesetzten
Ziele umzusetzen. 2007 sollten die bestehenden Kontakte und
das Interesse der Medien für den deutsch-polnischen Austausch
aufrechterhalten werden.
Es ist auch gelungen, die überregionalen Medien für ein weiteres großes Eigenprojekt des DPJW zu interessieren: die Fotoausstellung „Wie du es siehst / Jak ty to widzisz“. Dies gibt
angesichts der letztjährigen Befürchtungen, dass überregionales Medieninteresse nur bei sehr großen und spektakulären
Veranstaltungen wie beispielsweise Tridem 2005 zu wecken sei,
Anlass zur Freude. Die Medienpräsenz dieses weiteren Projekts
des DPJW kann als Erfolg gewertet werden.
Was die Zusammenarbeit mit regionalen und lokalen Medien
anbelangt, kann man optimistisch in die Zukunft blicken. Die
Reaktionen auf die Jubiläumskonferenzen des DPJW, die Zentralstellenkonferenz wie auch auf kleinere regionale Projekte
berechtigen zu der Annahme, dass ein großes Interesse an der
Arbeit des DPJW in den Regionen vorhanden ist.
Für das Jahr 2007 ist eine Vertiefung der stabilen Zusammenarbeit mit ausgewählten Medien in Deutschland und Polen
vorgesehen. Fortgesetzt werden sollen auch die Aktionen, Veranstaltungen und Präsentationen, die der Information über das
Deutsch-Polnische Jugendwerk dienen und für dessen gutes
Image in beiden Ländern sorgen.
jak i spotkaniu w Warszawie. Natomiast niemieckie media zainteresowały się przede wszystkim kończącą obchody
piętnastolecia galą jubileuszową w Poczdamie z udziałem premiera kraju związkowego Brandenburgii.
• plakat „Polnisches ABC“;
• jak co roku kalendarz i kartka świąteczna PNWM;
• ze stałych „hitów PNWM”: zakładka do książki, przewodnik
językowy „Versuch’s auf Polnisch”, notatnik „Niemieckie ABC”.
Organizacja i prezentacja PNWM podczas imprez
Cykl konferencji jubileuszowych stanowił największe w 2006
roku wydarzenie promujące PNWM nie tylko za pomocą mediów, lecz przede wszystkim za pomocą bezpośrednich spotkań
w kilku miastach Polski i Niemiec. Miały one charakter wybitnie PR-owski, gdyż pozwoliły na dotarcie do regionalnych
i centralnych decydentów, przedstawicieli środowiska polsko-niemieckiego, instytucji, szkół oraz organizacji. W zasadzie
wszystkie konferencje cieszyły się olbrzymim powodzeniem
– gromadziły od kilkudziesięciu do ponad dwustu gości, a konferencje w Warszawie i Poczdamie wzbudziły ponadto duże
zainteresowanie mediów.
Ponadto miały miejsce:
• prace przygotowawcze do publikacji krajoznawczej o Polsce
i Niemczech, skierowanej do młodych ludzi, w przystępny
sposób opowiadającej o obu krajach,
• druga edycja konkursu o Polsko-Niemiecką Nagrodę Młodzieży
pod hasłem „Młodzież WspółOdpowiedzialna”.
Innym dużym wydarzeniem, podczas którego PNWM
zaprezentowała się w 2006 roku, były Międzynarodowe Targi
Książki w Warszawie, które stanowiły symboliczne zakończenie
Roku Polsko-Niemieckiego w Polsce. Przez cztery dni PNWM
nie tylko przybliżała swoją działalność licznym gościom
odwiedzającym jej stoisko w Pałacu Kultury i Nauki, ale również
prezentowała wystawę fotografii powstałą w ramach projektu
„Jak ty to widzisz / Wie du es siehst”. Ważnym wydarzeniem
była wizyta na stoisku PNWM prezydentów Rzeczpospolitej
Polskiej i Republiki Federalnej Niemiec, Lecha Kaczyńskiego
i Horsta Köhlera. Wystawa została również pokazana podczas
zakończenia Roku Polsko-Niemieckiego w Niemczech, w holu
głównym budynku Federalnego Ministerstwa Spraw Zagranicznych (Auswärtiges Amt) w Berlinie.
Poza tym PNWM zaprezentowała się m.in. podczas Parady Schumana w Warszawie, Targów Edukacyjnych w Warszawie i Poznaniu, Polsko-Niemieckich Targów Młodzieży Young Life we Frankfurcie nad Odrą oraz Dni Kościoła Katolickiego w Saarbrücken.
We współpracy z innymi organizacjami wspierającymi wymianę
młodzieży PNWM przedstawiła swą działalność przedstawicielom Bundestagu podczas tzw. Wieczoru Parlamentarnego
w Berlinie. Natomiast prezentacja organizacji polskim parlamentarzystom miała miejsce podczas obrad sejmowej Podkomisji
ds. Młodzieży.
Publikacje, materiały informacyjne, konkursy
Do zakresu działań osób odpowiedzialnych za public relations
należy również współredagowanie i przygotowywanie publikacji PNWM oraz przeprowadzanie konkursów.
W 2006 roku powstały:
• broszura informacyjna PNWM w nowej, odświeżonej szacie
graficznej;
• mapa polsko-niemiecka „Wypisz, wymaluj Polska i Niemcy /
Über Deutschland und Polen im Bilde”;
Podsumowanie i perspektywy
Po raz pierwszy na taką skalę PNWM obecna była w w ogólnokrajowych mediach polskich i niemieckich. Niezależnie od przyczyny
tego stanu rzeczy, udało się trafić do mediów ogólnokrajowych
z tematem międzynarodowej wymiany młodzieży, co było celem założonym w roku ubiegłym. W roku 2007 należy utrzymać
dotychczasowe kontakty i zainteresowanie mediów sprawą
polsko-niemieckiej wymiany.
Udało się również zainteresować media ogólnokrajowe kolejnym dużym projektem własnym PNWM, wystawą „Jak ty
to widzisz / Wie du es siehst”, co cieszy szczególnie w obliczu
zeszłorocznych obaw, że jest to możliwe jedynie w wypadku
wyjątkowo dużych i spektakularnych projektów, jak np. Tridem
2005. Za sukces można więc przyjąć obecność kolejnego projektu PNWM w mediach.
Jeśli chodzi o współpracę z mediami regionalnymi i lokalnymi,
to bez obaw można patrzeć w przyszłość. Oddźwięk medialny
konferencji jubileuszowych, konferencji jednostek centralnych,
jak również mniejszych, regionalnych projektów pozwalają
stwierdzić, że zainteresowanie pracą PNWM w terenie jest
duże.
W 2007 roku planowane jest umacnianie solidnej współpracy
z wybranymi mediami w Polsce i Niemczech. Kontynuowane
będą również kampanie, imprezy i prezentacje, służące informowaniu o PNWM i kreowaniu jej dobrego wizerunku w obu
krajach.
4.2 Drittmittel
Im Jahr 2006 ist es wiederum gelungen, für verschiedene Projekte und Eigenveranstaltungen des DPJW Sponsoren und Zuwender zu finden.
Insgesamt konnten 79.383 Euro als Drittmittel eingeworben
werden. Wie im Jahr zuvor dienten die eingeworbenen Gelder
in erster Linie dazu, dass Großprojekte des DPJW durchgeführt
und der Jugendwerks-Haushalt entlastet werden konnten.
Darüber hinaus ist eine Vielzahl von Sponsoren zu verzeichnen, welche die Projekte des DPJW durch Sachsponsoring unterstützt haben. Der Wert des Sachsponsorings lässt sich oft
schwer beziffern, da es sich in erster Linie um Preisnachlässe für
Übernachtung und Verpflegung von TeilnehmerInnen einzelner
Projekte oder um Rabatte bei Saalmieten handelt, die eigens
ausgehandelt werden konnten. Sachsponsoring konnte vor
allem für Projekte in Polen eingeworben werden.
Grafik 1: Aufteilung Drittmittel nach Herkunft
Drittelaufteilung 2006
Öffentliche Mittel
Stiftungen
Private Sponsoren
Fördermittel aus öffentlichen Kassen
Der größte Teil der im vergangenen Jahr eingeworbenen Drittmittel konnte aus öffentlichen Fördertöpfen requiriert werden.
An erster Stelle ist hierbei das Bundesministerium für Bildung
und Forschung zu nennen, das die Fortsetzung des EinsteinProjektes unter dem Titel „Einstein trifft Curie-Skłodowska“ unterstützte.
Das polnische Bildungsministerium sowie das Wissenschaftsministerium beteiligten sich nicht an den Kosten dieser gemeinsamen Forschungsreise deutscher und polnischer Jugendlicher
durch Polen. Das Projekt befand sich in einer „Förderlücke“,
da es im polnischen Bildungsministerium keine Kriterien für
die Förderung einer Forschungsreise gibt, seitens des Wissenschaftsministeriums wiederum die Förderung von SchülerInnen
ausgeschlossen ist.
Für die Fotoausstellung „Wie du es siehst / Jak ty to widzisz“, die
aus den Ergebnissen des gleichnamigen Fotoprojekts des Jahres
2005 entstand, konnte ebenfalls Geld aus öffentlichen Quellen
eingeworben werden. So unterstützte das Auswärtige Amt in
Berlin die Produktion der Ausstellung, die zum Abschluss des
Deutsch-Polnischen Jahres im Lichthof des Auswärtigen Amtes
gezeigt wurde. Die Polnische Botschaft in Berlin förderte die
Produktion der Wanderausstellung.
Das Land Brandenburg unterstützte eine trilaterale Jugendbegegnung über „Deutschland, Frankreich, Polen und das Europa
von morgen“ anlässlich der Unterzeichnung einer Kooperationsvereinbarung zwischen den Regionen Ile-de-France, des Landes
Brandenburg und Masowien (Mazowsze). Von der Staatskanzlei
des Landes Brandenburg wurden die Reise- und Unterkunftskosten für die deutschen TeilnehmerInnen übernommen. Dieses
Projekt fand in Zusammenarbeit mit dem Deutsch-Französischen Jugendwerk (DFJW) statt.
Auch das Programm für junge deutsche, polnische und französische JournalistInnen anlässlich des geplanten Weimarer Gipfels
im Juli 2006 wurde aus öffentlichen Mitteln finanziert. Für die
trilaterale Begegnung übernahm das Bundespresseamt die
Kosten. Dieses Geld hat das DPJW nicht direkt eingeworben. Da
das Projekt gemeinsam mit dem DFJW organisiert und realisiert
wurde, lief die Abrechnung der Drittmittel über das DFJW.
Zusammenarbeit mit Stiftungen
Die Kooperation mit der Robert Bosch Stiftung konnte auch im
Jahr 2006 weiter ausgebaut werden. So ist es gelungen, Fördergelder für die Organisation eines trilateralen MultiplikatorInnenforums in Weißrussland einzuwerben. Dank dieser Förderung
der Robert Bosch Stiftung konnte das regelmäßig anberaumte
Forum, das wechselseitig in den Ländern der TeilnehmerInnen
stattfindet, erstmals im Drittland organisiert werden. Die Robert
Bosch Stiftung förderte vornehmlich die Kosten, die in Weißrussland entstanden, bzw. die Kosten für die weißrussischen
TeilnehmerInnen.
Sachsponsoring
Der Faktor Sachsponsoring erweist sich als starkes Feld, das viele
potenzielle Förderer gerne nutzen, auch wenn sie sich nicht
direkt mit Geld an Projekten beteiligen können.
Besonders für das Projekt der Fotoausstellung konnte umfangreiches Sachsponsoring akquiriert werden. So stellte das Warschauer Königsschloss die Ausstellungsräume für die Dauer
von drei Wochen kostenlos zur Verfügung. Der Sponsor PKP
InterCity, der bereits im Jahr 2005 das Fotoprojekt unterstützt
hatte, gehörte wiederum zu den Förderern, indem er einen Zusammenschnitt der Ausstellung auf eigene Kosten produzieren
ließ, um sie in den Zügen des Berlin-Warszawa-Express über
mehrere Wochen zu zeigen. Darüber hinaus stellte er in der
Galerie des Hauptbahnhofs in Warschau Ausstellungsflächen
für die Dauer von fünf Wochen kostenlos zur Verfügung. Anlässlich der Ausstellungseröffnung im Auswärtigen Amt in Berlin
sponserte die Polnische Botschaft den Empfang im Anschluss
an die Vernissage.
4.2 Środki sponsorskie
W 2006 roku ponownie pozyskano sponsorów i grantodawców
na sfinansowanie różnych projektów i przedsięwzięć własnych
PNWM.
W sumie udało się zgromadzić jako środki sponsorskie 79 383
euro. Podobnie jak w roku ubiegłym zdobyte fundusze posłużyły
przede wszystkim temu, by przeprowadzić szeroko zakrojone
projekty PNWM i odciążyć budżet organizacji.
Ponadto należy odnotować dużą liczbę sponsorów, którzy
wsparli projekty PNWM poprzez sponsoring rzeczowy. Wartość
sponsoringu rzeczowego często trudno zawrzeć w liczbach,
ponieważ przede wszystkim chodzi tu o upusty cenowe za
noclegi i wyżywienie uczestników poszczególnych projektów
lub o rabaty, które zostały wynegocjowane przy wynajmie sal.
Sponsoring rzeczowy udało się zdobyć przede wszystkim na
projekty w Polsce.
Wykres 1: Zestawienie środków według źródeł
Środki wg źródeł 2006
Środki publiczne
Fundacje
Przedsiębiorstwa prywatne
Wsparcie ze środków publicznych
Największą część pozyskanych w ubiegłym roku dodatkowych
źródeł finansowania stanowiły środki publiczne. W pierwszym
rzędzie należy wymienić Federalne Ministerstwo Edukacji
i Nauki (Bundesministerium für Bildung und Forschung), które
wsparło realizację kolejnej części projektu pod tytułem „Curie-Skłodowska spotyka Einsteina“.
Ministerstwo Edukacji Narodowej oraz Ministerstwo Nauki
i Szkolnictwa Wyższego nie partycypowały w kosztach wspólnej
podróży badawczej polskiej i niemieckiej młodzieży po Polsce.
Projekt znalazł się w „luce dotacyjnej“, ponieważ nie ma w Ministerstwie Edukacji Narodowej kryteriów zezwalających na
wsparcie podróży badawczej. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa
Wyższego nie może natomiast finansowo wspierać uczniów.
Również na sfinansowanie wystawy fotograficznej „Jak ty to widzisz / Wie du es siehst“, będącej wynikiem projektu o tej samej
nazwie z roku 2005, pozyskano środki ze źródeł publicznych.
Federalne Ministerstwo Spraw Zagranicznych (Auswärtiges Amt)
wsparło zorganizowanie wystawy, która zaprezentowana została
z okazji zakończenia Roku Polsko-Niemieckiego w holu siedziby
ministerstwa w Berlinie. Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej
w Berlinie wsparła natomiast produkcję wystawy przenośnej.
Kraj Związkowy Brandenburgia wsparł trójstronne spotkanie
młodzieży „Polska, Niemcy, Francja i Europa jutra“, odbywające
się z okazji podpisania umowy o kooperacji pomiędzy regionami
Mazowsze, Brandenburgia i Ile-de France. Kancelaria Stanu Brandenburgii (Staatskanzlei des Landes Brandenburg) przejęła koszty podróży oraz wyżywienia niemieckich uczestników. Projekt
został zorganizowany we współpracy z Francusko-Niemiecką
Współpracą Młodzieży (Deutsch-Fränzösisches Jugendwerk).
Również program dla młodych polskich, niemieckich i francuskich dziennikarzy z okazji zaplanowanego w lipcu 2006
roku Szczytu Weimarskiego został sfinansowany ze środków
publicznych. Koszty tego trójstronnego spotkania przejął Federalny Urząd Prasowy (Bundespresseamt). Tej kwoty PNWM
nie otrzymała jednak bezpośrednio. Rozliczenie zostało przeprowadzone przez Francusko-Niemiecką Współpracę Młodzieży
(Deutsch-Fränzösisches Jugendwerk), we współpracy z którą
projekt został zorganizowany i zrealizowany.
Współpraca z fundacjami
W 2006 roku rozwijała się również współpraca z Fundacją Roberta Boscha (Robert Bosch Stiftung). Udało się pozyskać wsparcie
finansowe na organizację trójstronnego forum dla animatorów
wymiany młodzieżowej na Białorusi. Dzięki wsparciu fundacji forum odbywające się regularnie w krajach pochodzenia uczestników można było po raz pierwszy zorganizować w kraju trzecim.
Fundacja pokryła przede wszystkim koszty związane z pobytem
na Białorusi, w tym wydatki za uczestników białoruskich.
Sponsoring rzeczowy
Sponsoring rzeczowy okazuje się ważnym obszarem, który
chętnie wykorzystuje wielu potencjalnych sponsorów, jeśli nie
mogą wspierać projektów bezpośrednio w formie pieniężnej.
Szczególnie projekt wystawy fotograficznej udało się wesprzeć
dzięki różnorodnym formom sponsoringu rzeczowego. Zamek
Królewski w Warszawie przekazał na okres trzech tygodni pomieszczenia wystawowe na prezentację ekspozycji. Spółka
PKP InterCity, która wspierała projekt fotograficzny w 2005
roku, należała i tym razem do grona darczyńców, sporządzając
na własny koszt wystawę wybranych zdjęć, którą pokazywała
następnie w pociągach Berlin-Warszawa-Express przez wiele tygodni. Ponadto nieodpłatnie udostępniła na potrzeby wystawy
na okres 5 tygodni powierzchnie wystawowe w galerii Dworca
Centralnego w Warszawie. Z okazji otwarcia wystawy w Federalnym Ministerstwie Spraw Zagranicznych (Auswärtiges Amt)
Ambasada Rzeczypospolietj Polskiej w Berlinie sfinansowała
przyjęcie towarzyszące wernisażowi.
Für die trilaterale Begegnung „Deutschland, Frankreich, Polen
und das Europa von morgen“ konnte ebenfalls in nennenswertem Umfang Sachunterstützung, z. B. in Form von Rabatten auf
die Hotelübernachtungen, eingeworben werden. Auch bei der
Forschungsreise „Einstein trifft Curie-Skłodowska“ unterstützten
Projektpartner die Jugendbegegnung der NachwuchswissenschaftlerInnen wieder mit Sachleistungen (Preisnachlässe auf
Hotelübernachtungen, vergünstigtes Mittagessen etc.).
Nach dem Erfolg der Förderung durch die EU im Jahr 2005
sollen auch in der kommenden Förderperiode (ab 2007) Mittel
bei verschiedenen Förderprogrammen der Europäischen Union
für Projekte rund um den deutsch-polnischen Jugendaustausch
beantragt werden. Vornehmlich sollen dabei die Erfahrungen
aus den Vorjahren genutzt werden und in den Programmen Anträge gestellt werden, in denen bereits eine Drittmittelakquise
erfolgreich war (z. B. Leonardo da Vinci-Programm).
Sponsoring aus der freien Wirtschaft
Trotz enormer Bemühungen (ca. 16 angefragte Firmen), auch in
der freien Wirtschaft Sponsoren für einzelne Projekte zu finden,
blieben die Erfolge im Jahr 2006 minimal. Lediglich ein kleiner
Sponsor, ReproRiegel aus Berlin, konnte für die Produktion der
Fotoausstellung „Wie du es siehst / Jak ty to widzisz“ gewonnen
werden. Mit einer Spende unterstützte die Firma Lothar Böhm
KG die Arbeit des Jugendwerks im kulturellen Bereich.
Die sehr intensiven, aber letztlich erfolglos gebliebenen Bemühungen, Sponsoren in der freien Wirtschaft für die Arbeit
des DPJW zu interessieren, machen deutlich, dass im Bereich
der Drittmittelakquise bisher lediglich eine Basis geschaffen
wurde, die in den kommenden Jahren weiter ausgebaut werden muss. Dies kann nur einhergehen mit einer effektiven
Öffentlichkeitsarbeit des Jugendwerks, die es ermöglicht, die
Institution regional und überregional in beiden Ländern stärker
publik zu machen.
Gerade die Bemühungen, mit Sponsoren aus den Vorjahren zu
einer gefestigten Zusammenarbeit zu kommen, blieben in diesem Jahr erfolglos. In Zeiten knapper Kassen konzentrieren sich
gerade die Großkonzerne verstärkt darauf, lediglich ihre eigenen
Stiftungen oder Programme zu fördern. Für die Zukunft soll
weiter verstärkt versucht werden, auch in der freien Wirtschaft
Unterstützer zu finden.
Ausblick
Die Bilanz der Drittmitteleinwerbung für das Jahr 2006 zeigt
einerseits, wie wichtig die kontinuierliche Drittmittelakquise
ist und andererseits, wie weit der Weg zu kontinuierlichen Erfolgen in diesem Bereich tatsächlich noch ist. Es wurden weitere
wirksame Schritte unternommen, öffentliche Fördertöpfe für
die Kofinanzierung von DPJW-Projekten zu erschließen. Diese
Arbeit soll in der Zukunft fortgesetzt und verstärkt werden. Im
Bereich der Kooperation mit Stiftungen ist für die kommenden
Jahre ebenfalls eine Ausdehnung der Drittmittelakquise geplant – dabei richtet sich das Augenmerk auf bislang noch nicht
angesprochene Stiftungen in beiden Ländern. Vor allem in den
Bereichen, in denen bisher keine großen Erfolge zu verzeichnen
waren (z. B. Sponsoren aus der freien Wirtschaft, Fördermittel
von polnischen Einrichtungen), sollen die Bemühungen in der
Zukunft verstärkt werden.
Podczas trójstronnego spotkania „Polska, Niemcy, Francja i Europa jutra“ udało się pozyskać znaczącą pomoc, np. w formie
rabatu na noclegi w hotelu. Także podczas podróży badawczej
„Curie-Skłodowska spotyka Einsteina“ partnerzy projektu wspierali spotkanie młodzieżowe przyszłych naukowców w formie
zniżek (na noclegi w hotelach, obiady itd.).
Sponsoring przedsiębiorstw prywatnych
Mimo wielu prób znalezienia sponsorów poszczególnych projektów wśród przedsiębiorstw prywatnych (ok. 16 firm zapytanych o pomoc finansową), wyniki poszukiwań w 2006 roku były
niezadowalające. Udało się pozyskać jedynie jednego sponsora,
firmę ReproRingel z Berlina, która obniżyła koszty produkcji
wystawy fotograficznej „Jak ty to widzisz“ / Wie du es siehst“.
Natomiast firma Lothar Böhm KG wsparła pracę PNWM w obszarze kulturalnym w formie darowizny.
Wysiłki zmierzające do zjednania sobie do współpracy sponsorów z ubiegłych lat pozostały w tym roku bezowocne. W czasach trudności finansowych duże koncerny bardziej koncentrują
się na finansowaniu własnych fundacji lub programów.
W przyszłości nadal ponawiane będą próby pozyskiwania wsparcia ze strony przedsiębiorstw prywatnych.
Perspektywy
Bilans pozyskiwania środków sponsorskich na rok 2006 pokazuje, jak ważna jest akwizycja środków sponsorskich i jak
trudna jest zarazem droga prowadząca do osiągania stałych
sukcesów w tym obszarze. Podjęto dalsze, znaczące kroki
zmierzające do pozyskania funduszy ze środków publicznych
na współfinansowanie projektów PNWM. Wysiłki te będą
w przyszłości kontynuowane i intensyfikowane. W obszarze
kooperacji z fundacjami planowane jest w dalszym ciągu rozszerzanie akwizycji środków sponsorskich. Warto zaznaczyć, że
podjęte zostaną kroki zmierzające do pozyskania przychylności
działających w obu krajach fundacji, których jeszcze nie proszono o pomoc. W obszarach, w których do tej pory nie odniesiono
sukcesów (np. sponsorzy z prywatnych przedsiębiorstw, środki
pomocowe polskich instytucji), podjęte zostaną szczególne
wysiłki.
Po sukcesie projektu wspartego w 2005 roku ze środków Unii
Europejskiej podejmowane będą w nadchodzącym okresie
(nowym programie ramowym zaczynającym się w 2007 roku)
próby pozyskiwania środków z różnych programów Unii Europejskiej, przeznaczonych na polsko-niemiecką wymianę
młodzieży. Aby wykorzystać doświadczenia lat poprzednich,
złożone zostaną wnioski o pozyskanie środków z programów,
z których otrzymano już środki pomocowe (np. z programu
Leonardo da Vinci).
Bardzo intensywne starania o zainteresowanie pracą PNWM
sponsorów prywatnych, które nie przyniosły oczekiwanych
rezultatów, dowodzą, że w obszarze pozyskiwania środków
sponsorskich stworzone zostały jedynie podstawy, które muszą
zostać w nadchodzących latach rozbudowane. Możliwe do
osiągnięcia będzie to jedynie poprzez efektywną pracę PNWM
w obszarze PR, dzięki której Organizacja zostanie lepiej wypromowana na polu regionalnym i ogólnokrajowym w Polsce
i Niemczech.
Publikacje i media | 77
76 | Publikationen und Medien
„Geschichte eines Kusses“: Auf amüsante Weise macht der
Film Lust auf den deutsch-polnischen Jugendaustausch
und enthält alle Schlüsselinformationen zur Arbeit des
DPJW und seinen Fördergrundsätzen.
„Historia pewnego pocałunku“: w humorystyczny sposób
film zachęca do polsko-niemieckiej wymiany młodzieży
i zawiera kluczowe informacje o pracy PNWM oraz o podstawowych zasadach wspierania wymiany młodzieżowej.
„Co to? / Was ist das?” Im Internet
Präsentation der CD auf der Internetseite des DPJW
Das Ziel der Veröffentlichung ist es, die deutsch-polnische
Sprachlern-CD für Kinder im Grundschulalter bekannt zu machen und für sie zu werben. Auf der Internetseite des DPJW
wurde ein Link installiert, der zu Beispielübungen, Dialogen
und dem interaktiven Wörterbuch führt, die Bestandteile
der beim DPJW erhältlichen
CD sind. Die Information über
die CD „Co to? / Was ist das?“
erreichte dadurch eine größere Öffentlichkeit; Unentschlossene, die die ausgewählten Übungen, Lieder und Spiele ausprobierten, konnten sich überzeugen, inwieweit das Angebot ihren
Anforderungen entsprach.
Potsdam, Warszawa / Warschau 2006
„Co to? / Was ist das?” w Internecie
Prezentacja płyty CD na stronie internetowej PNWM
Celem publikacji jest promocja i reklama płyty do nauki języka
polskiego i niemieckiego dla dzieci w wieku wczesnoszkolnym.
Na stronie internetowej PNWM zainstalowany został link, pod
którym można obejrzeć przykłady ćwiczeń, dialogów i słownik
multimedialny znajdujący się na płycie dostępnej w PNWM.
Dzięki projektowi informacja o „Co to? / Was ist das?” dotarła do
szerokiego grona odbiorców, natomiast niezdecydowani mogli
przekonać się, testując wybrane ćwiczenia, piosenki oraz gry
i zabawy, na ile ta propozycja odpowiada ich wymaganiom.
Warszawa, Potsdam / Poczdam, 2006 rok
5. Publikationen
und Medien
„Informationen zum Jugendschutz und anderen rechtlichen
Fragen im deutsch-polnischen Jugendaustausch“
Die Broschüre fasst die wichtigsten rechtlichen Regelungen
in Polen und Deutschland, die für den Jugendaustausch von
Bedeutung sind, in einer kommentierten Synopse zusammen.
Neben den klassischen Jugendschutzbestimmungen, vom Alkohol über Rauchen bis zum Aufenthalt in Gaststätten und
Diskotheken am Abend oder in der Nacht, geht es besonders
um Fragen der Aufsichtspflicht und der Haftung sowie des
Reiserechts. Die jeweiligen Quellen der Regelungen werden
genannt und auf die Begegnungssituation bezogen erläutert.
Neben dieser 16-seitigen Broschüre brachte das DPJW bereits
eine Zusammenfassung auf einem Infoblatt heraus. Die polnische Sprachversion der Broschüre erscheint im Jahre 2007.
„Geschichte eines Kusses. Begegnung mit dem DeutschPolnischen Jugendwerk“
Film
„Geschichte eines Kusses“ erzählt über den Austausch zweier
Theatergruppen aus Berlin und Krakau. Die Zuschauer erfahren
nicht nur, wie sich Franziska und Paweł kennen und lieben gelernt haben. Auf amüsante Weise macht der Film Lust auf den
deutsch-polnischen Jugendaustausch und enthält alle Schlüsselinformationen zur Arbeit des DPJW und seinen Fördergrundsätzen. Der Film entstand in der Regie der jungen Filmemacher
Robert Thalheim und Michał Galiński. Mit knapp 15 Minuten
Länge kann er für sich alleine stehen, aber auch in Vorträge und
Präsentationen eingebunden werden.
Regie: Robert Thalheim, Michał Galiński
15 Minuten, Potsdam, Warszawa / Warschau 2006
„Von Nachbar zu Nachbar”
Blickpunkte
Die „Blickpunkte“ gehören zu den Publikationsreihen des DPJW.
In Form kleiner Broschüren wird in dieser Reihe über besondere
Aspekte oder Formen von deutsch-polnischem Austausch informiert. Zielgruppe sind Multiplikatoren. Thema der Broschüre
„Von Nachbar zu Nachbar“ ist der grenznahe Austausch. Die
Broschüre ist der zweite Teil der Publikationsreihe.
„Informacje o przepisach prawnych regulujących kwestię
opieki nad dziećmi i młodzieżą niepełnoletnią oraz inne regulacje prawne w polsko-niemieckiej wymianie młodzieży”
Broszura zawiera kompendium informacji wraz z komentarzem na temat najważniejszych uregulowań prawnych w Polsce
i Niemczech, które są istotne dla wymiany młodzieży. Oprócz
przedstawienia podstawowych przepisów dotyczących opieki
nad młodzieżą, począwszy od spożywania alkoholu poprzez
palenie, skończywszy na pobycie w restauracjach i dyskotekach
wieczorem lub w nocy, chodzi przede wszystkim o omówienie
zagadnień nadzoru i odpowiedzialności opiekunów oraz regulacji
prawnych dotyczących podróży i przewozu osób. Przytoczone
przepisy są objaśniane w kontekście konkretnych sytuacji, które
mają miejsce podczas spotkania. Oprócz szesnastostronicowej
broszury PNWM wydała także jej jednostronicowe streszczenie.
Polska wersja językowa broszury ukaże się w 2007 roku.
„Historia pewnego pocałunku. Spotkanie z Polsko-Niemiecką Współpracą Młodzieży”
Film
„Historia pewnego pocałunku“ opowiada o wymianie młodzieżowej dwóch grup teatralnych z Krakowa i Berlina. Widzowie dowiadują się nie tylko o tym, jak poznali i pokochali się
Franziska i Paweł. W humorystyczny sposób film zachęca
do polsko-niemieckiej wymiany młodzieży i zawiera
kluczowe informacje o pracy
PNWM oraz o podstawowych
zasadach wspierania wymiany
młodzieżowej. Obraz wyreżyserowali młodzi filmowcy Robert
Thalheim i Michał Galiński. Piętnastominutowy film może być
wyświetlany również jako uzupełnienie wykładu i prezentacji.
Reżyseria: Robert Thalheim, Michał Galiński
15 minut, Warszawa, Potsdam / Poczdam, 2006 rok
5. Publikacje
i media
„Jak sąsiad z sąsiadem”
Punkty widzenia
„Punkty widzenia“ to seria wydawnicza PNWM. W niewielkich broszurach zawarte są informacje na temat istotnych
zagadnień lub form polsko-niemieckiej wymiany młodzieży.
Grupę docelową stanowią animatorzy. Broszura „Jak sąsiad
z sąsiadem” dotyczy wymiany przygranicznej i jest drugą częścią
z tej serii.
„Niemieckie ABC“
Notizbuch
Nachdruck des beliebten Notizbuchs mit kurzen Beiträgen über
Deutschland von A-Z. Die humorvollen Texte können MultiplikatorInnen und TeilnehmerInnen als erste Quelle landeskundlicher
Informationen dienen.
Text: Ingrid Müller,
Redaktion: Lidia Łukasik
112 Seiten, Potsdam, Warszawa / Warschau 2006
Richtlinien des DPJW
Die Internetseite des DPJW erfreut sich zunehmenden Interesses und wird durch eine steigende Zahl von Aktiven im
deutsch-polnischen Jugendaustausch besucht. Trotzdem ist die
Druckversion der Förderrichtlinien des DPJW weiterhin eine der
gefragtesten Publikationen. Deshalb wurden je 3.000 Exemplare
in jeder Sprachversion nachgedruckt, um die Nachfrage der
Träger bis zur nächsten aktualisierten Auflage zu befriedigen.
„Niemieckie ABC“
Notatnik
Dodruk popularnego notatnika-książeczki z hasłowym opisem Niemiec od A do Z. Teksty utrzymane w humorystycznej
konwencji mogą służyć animatorom i uczestnikom spotkań
jako pierwsze źródło wiadomości krajoznawczych na temat
Niemiec.
Tekst: Ingrid Müller; Redakcja: Lidia Łukasik
112 stron, Warszawa, Potsdam / Poczdam, 2006 rok
„Polnisches ABC“
Plakat
Erschienen sind zwei Plakatversionen des „Polnischen ABC“.
Stichworte von A-Z vermitteln, leicht verständlich und humorvoll, die wichtigsten Informationen über Polen. Die grafische
Gestaltung ist Ergebnis eines Wettbewerbs, der an Kunsthochschulen in Deutschland und Polen ausgeschrieben war, und
aus dem die Arbeiten zweier Grafikerinnen aus beiden Ländern
gemeinsam siegreich hervorgingen. Das Plakat ist besonders
geeignet für Klassenzimmer und andere Orte an denen Jugendliche sich aufhalten.
Text: Iwona Kotelnicka,
Redaktion: Ingrid Müller,
Aktualisierung: Thekla Lange
„Über Deutschland und Polen im Bilde / Wypisz, wymaluj
Polska i Niemcy“
Deutsch-polnische Landkarte
Nachdem die erste Auflage wegen großer Beliebtheit unter
Jugendlichen, Lehrern und Multiplikatoren vergriffen war, wurde die DPJW-Landkarte der beiden Nachbarländer nachgedruckt. Auf dieser Landkarte werden 26 Städte und Regionen in
Deutschland und Polen – auch abseits der üblichen Touristenpfade – mit ihren wissenswerten und zum Teil eigentümlichen
Besonderheiten vorgestellt. Diese außergewöhnlichen Orte,
die einen Besuch wert sind, werden durch lustige Zeichnungen
und kurze Texte auf der Rückseite der Karte präsentiert. Die
Landkarte wird wie andere Publikationen des DPJW verbreitet
(per Post, auf Veranstaltungen etc.).
„Polnisches ABC“
Plakat
Ukazały się dwie wersje plakatu „Polnisches ABC“. Poszczególne
hasła od A do Z w sposób przystępny i zabawny przybliżają
najważniejsze informacje o Polsce. Autorkami plakatów są dwie
młode artystki z Polski i Niemiec, laureatki konkursu dla studentów uczelni plastycznych w obu krajach. Plakat świetnie nadaje się do powieszenia w klasie lub innych miejscach spotkań
młodzieży.
Tekst: Iwona Kotelnicka; Redakcja: Ingrid Müller;
Aktualizacja: Thekla Lange
Neue Landkarten zur Publikation „Odkryć Niemcy!”
In Zusammenarbeit mit dem Redaktionsteam der Publikation
und dem Warschauer Verlag Demart wurden neue Landkarten
zur Publikation „Odkryć Niemcy“ erarbeitet und herausgegeben. Zur besseren Orientierung für die LeserInnen wurden
die Landkarten durch einen Kommentar zu „Deutschland und
seinen Grenzen“ ergänzt, der einen kurzen Abriss der deutschen
Geschichte darstellt.
Redaktion: Dr. hab. Jan Rydel, Verlag Demart
„Wie du es siehst / Jak ty to widzisz“
Kalender 2007
Jedes Jahr gibt das DPJW einen Kalender heraus. Das DPJW
schickt ihn zum Jahresende als Dankeschön an Personen und
Träger, die mit ihm zusammenarbeiten. Im Jahre 2006 wurden
Fotos verwendet, die von TeilnehmerInnen des DPJW-Pressefotoprojekts „Wie du es siehst / Jak ty to widzisz“ gemacht wurden.
Ihnen voran gehen eine Beschreibung des Projekts, eine Information über den Wettbewerb, der nach Abschluss des Projekts
ausgeschrieben wurde und die Bedingungen für die Ausleihe
der Ausstellung, in der die interessantesten Fotos des Projekts
zusammen gefasst sind. In jedes Kalenderblatt ist außerdem
eine Postkarte eingearbeitet.
„Versuch’s auf Polnisch!“
Sprachführer
Angesichts der seit Jahren anhaltenden Popularität und Nachfrage wurde der deutsch-polnische Mini-Sprachführer zum
neunten Mal in einer aktualisierten Auflage nachgedruckt. Er
eignet sich besonders für diejenigen, die Polnisch lernen wollen,
sowohl in Vorbereitung als auch während eines Austauschs.
Autor: Ralf Kehr
Lesezeichen
Nachdruck der beliebten Lesezeichen, die auf amüsante Weise
zum Deutsch- und Polnischlernen anregen.
Praktikumsbörse im Internet
Die Praktikumsbörse ist ein Folgeprojekt der erfolgreichen
Partnerbörse und ist eine Antwort auf die gestiegene Nachfrage nach Praktikumsplätzen für polnische PraktikantInnen in
Deutschland und umgekehrt. Nach dem EU-Beitritt Polens gibt
es ein wachsendes Interesse auf polnischer und deutscher Seite
nach Ausbildungsmöglichkeiten jenseits der Grenze. Die im
Laufe des Projekts entworfene Internetseite bietet eine einfache
und schnelle Möglichkeit, einen Praktikumsplatz zu finden bzw.
anzubieten. Dank dem Internetportal wird eine sehr intensive
Form der Begegnung und des Kennenlernens des Partnerlandes
gefördert.
Nowe mapy do publikacji „Odkryć Niemcy!”
We współpracy z zespołem redakcyjnym publikacji i wydawnictwem Demart z Warszawy opracowano i wydrukowano nowe
mapy do publikacji „Odkryć Niemcy!”. W celu lepszej orientacji
czytelnika mapy uzupełniono komentarzem pt. „Niemcy i ich
granice”, stanowiącym krótki opis historii Niemiec.
Redakcja: dr hab. Jan Rydel, Wydawnictwo Demart
„Versuch’s auf Polnisch!“
Rozmówki
Ze względu na rosnącą od lat popularność i zapotrzebowanie
po raz dziewiąty zaktualizowane i dodrukowane zostały kieszonkowe rozmówki polsko-niemieckie, szczególnie przydatne
dla osób uczących się języka polskiego w przygotowywaniu się
do spotkań oraz w trakcie ich realizacji.
Tekst: Ralf Kehr
Zakładki do książki
Dodrukowany został kolejny nakład popularnych zakładek do
książki, które w zabawny sposób zachęcają oraz wprowadzają
do nauki języka polskiego i niemieckiego.
Wytyczne PNWM
Strony internetowe PNWM cieszą się coraz większym zainteresowaniem i są odwiedzane przez coraz więcej osób
zaangażowanych w organizowanie programów polsko-niemieckiej wymiany młodzieży, mimo to na Wytyczne wspierania
PNWM w wersji drukowanej istnieje nadal duże zapotrzebowanie. W związku z tym PNWM postanowiła wydać po 3000 egzemplarzy w każdej wersji językowej, aby zaspokoić zapotrzebowanie podmiotów do czasu następnej zaktualizowanej edycji.
„Wypisz, wymaluj Polska i Niemcy / Über Deutschland und
Polen im Bilde“
Mapa polsko-niemiecka
Z uwagi na dużą popularność wśród młodzieży, nauczycieli i animatorów pierwszy nakład mapy został wyczerpany. W związku
z tym dokonano dodruku mapy PNWM przedstawiającej oba
sąsiadujące ze sobą kraje. Umieszczono na niej 26 miast i regionów w Polsce i Niemczech – z dala od typowych szlaków
turystycznych – z ciekawymi, a czasem osobliwymi informacjami
na ich temat. Informacje o tych wyjątkowych miejscach, wartych
odwiedzenia, uzupełnione są o zabawne rysunki i krótkie teksty
zamieszczone na odwrocie mapy. Mapa rozpowszechniana jest
podobnie jak inne publikacje PNWM (rozsyłana jest pocztą,
rozdawana podczas imprez informacyjnych itp.).
„Jak ty to widzisz / Wie du es siehst“
Kalendarz 2007
Jedną z publikacji PNWM ukazujących się co roku jest kalendarz.
To miły upominek, który przesyłany jest pod koniec każdego
roku do osób i instytucji współpracujących z Organizacją.
W 2006 roku jego motywem przewodnim były zdjęcia wykonane przez uczestników projektu PNWM poświęconego fotografii
prasowej „Jak ty to widzisz / Wie du es siehst”. Karty kalendarza
zostały poprzedzone opisem projektu, informacją o konkursie
rozpisanym po jego zakończeniu i zasadami wypożyczenia
wystawy, prezentującej najciekawsze zdjęcia wykonane podczas
realizacji tego przedsięwzięcia. Dodatkowy walor stanowią kartki pocztowe wkomponowane w każdą stronę kalendarza.
Giełda praktyk w Internecie
Giełda praktyk jest kontynuacją cieszącej się popularnością
giełdy partnerów. Projekt ten stanowi odpowiedź na rosnący
popyt młodych Polaków na odbycie praktyk w Niemczech
i odwrotnie. Po przystąpieniu Polski do UE wyraźnie wzrosło
zarówno po polskiej, jak i niemieckiej stronie zainteresowanie
możliwościami kształcenia za granicą. Zaprojektowana podczas
trwania projektu strona internetowa oferuje prostą i szybką
możliwość znalezienia praktyki lub zaoferowania miejsca dla
praktykanta. Dzięki temu portalowi internetowemu wspierana
jest bardzo intensywna forma spotkań i poznania kraju partnera.
CD mit Ergebnissen des deutsch-polnischen
Jugendaustauschs
Multimedia
An das DPJW werden zusammen mit den Abrechnungen zahlreiche interessante Berichte, oftmals in Form von Filmen, geschickt.
Berichte auf digitalen Trägern werden archiviert, aber aus technischen Gründen ist ihre Verwendung oftmals erschwert oder
unmöglich. Dank des Projekts wurde eine CD mit aufgespielten
Ausschnitten interessanter Berichte erstellt, die so bearbeitet
sind, dass DPJW-MitarbeiterInnen der Förderreferate oder Koordination sie problemlos in Multimediapräsentationen (z. B.
PowerPoint) einbauen oder auch Filmausschnitte während Präsentationen über das DPJW einsetzen können.
Płyta prezentująca wyniki spotkań polsko-niemieckich
Multimedia
Do PNWM wraz z rozliczeniami napływa wiele interesujących
sprawozdań, często w formie materiału filmowego. Sprawozdania na nośnikach multimedialnych są archiwizowane. Jednak dostęp do ciekawych filmów jest często utrudniony lub
wręcz niemożliwy ze względów technicznych. Dzięki projektowi
udało się stworzyć płytę z nagranymi fragmentami ciekawych
sprawozdań, opracowanymi na tyle, że zintegrowanie ich
z prezentacjami multimedialnymi (np. w programie PowerPoint)
lub wykorzystanie fragmentów filmowych podczas imprez informacyjnych o PNWM nie stanowi problemu dla pracowników
referatów wspierania oraz koordynacji.
Gremia | 83
82 | Gremien
Das Buchprojekt „Der 2. Weltkrieg im Bewusstsein der
Deutschen und Polen“ soll vor allem Hilfe für die OrganisatorInnen deutsch-polnischer Jugendbegegnungen sein,
richtet sich aber auch an einen breiteren, an der Thematik
interessierten Personenkreis.
Planowana publikacja „Druga wojna światowa w pamięci Polaków i Niemców“ ma stanowić pomoc przede
wszystkim dla organizatorów wymian polsko-niemieckich, lecz skierowna jest również do innych czytelników
zainteresowanych tą tematyką.
Deutsch-Polnischer Jugendrat
Die 15. Sitzung des Deutsch-Polnischen Jugendrats fand am
7. und 8. 6. 2006 in Warschau unter dem Vorsitz von Staatssekretär Mirosław Orzechowski (Ministerium für Nationale Bildung / Ministerstwo Edukacji Narodowej) und Staatssekretär
Gerd Hoofe (Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen
und Jugend) statt. Beide Vorsitzenden fanden anerkennende Worte für die Arbeit des
DPJW und gaben ihrer Freude Ausdruck, dem Gremium
zum ersten Mal vorzustehen.
Der Jugendrat nahm den Geschäftsbericht für das Jahr 2005 zustimmend an, beschloss
einstimmig den Haushalt für das Jahr 2006 und entsprach dem
Antrag auf Entfristung der beiden Stellen für Öffentlichkeitsarbeit und Drittmitteleinwerbung. Gleichfalls akzeptierte das Gremium den Jahresplan des laufenden Jahres. Für drei Jahre wurde
je ein neuer Rechnungsprüfer auf deutscher und polnischer
Seite bestellt. Die durch die AG Richtlinien vorgeschlagenen
Änderungen der Richtlinien des DPJW wurden angenommen
und treten zum 1. 1. 2007 in Kraft. Die polnische Fassung der
Richtlinien wurde sprachlich, beide Fassungen bezüglich der
Terminologie und der Einheitlichkeit überarbeitet. Der Vorschlag der AG Transparenz, in Zukunft dem Geschäftsbericht
für den Jugendrat eine Rubrik „Daten und Fakten“ sowie eine
beispielhafte Liste von geförderten Projekten beizufügen, wurde angenommen.
Polsko-Niemiecka Rada Młodzieży
XV posiedzenie Polsko-Niemieckiej Rady Młodzieży (PNRM)
odbyło się w dniach 7 – 8 czerwca 2006 roku w Warszawie.
Współprzewodniczyli mu sekretarz stanu Mirosław Orzechowski (Ministerstwo Edukacji Narodowej) i sekretarz stanu Gerd
Hoofe (Federalne Ministerstwo ds. Rodziny, Seniorów, Kobiet
i Młodzieży / Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen
und Jugend). Obaj przewodniczący wyrazili uznanie dla pracy PNWM i radość z przewodniczenia temu gremium po raz
pierwszy. Rada przyjęła sprawozdanie za rok 2005, przyjęła
jednogłośnie budżet na rok 2006 i wyszła naprzeciw wnioskowi
o zniesienie ograniczeń czasowych w umowach osób na stanowiskach PR i pozyskiwania środków sponsorskich. Równocześnie
gremium zaakceptowało plan roczny na rok bieżący. Na kolejne
trzy lata powołani zostali po stronie polskiej i niemieckiej rewidenci księgowi. Zaproponowane przez grupę roboczą ds. Wytycznych zmiany w tekście Wytycznych wspierania PNWM zostały
przyjęte i wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2007 roku. Polską
wersję Wytycznych zredagowano pod względem stylistycznym, natomiast obie wersje pod kątem terminologii i spójności.
Została przyjęta propozycja grupy roboczej ds. transparencji
o dołączaniu w przyszłości do sprawozdania merytorycznego
zarządu dla Rady dodatkowego materiału informacyjnego „Dane
i fakty”, jak również przykładowej listy wspartych projektów.
6. Gremien
Arbeitsgruppe Geschichte im deutsch-polnischen
Jugendaustausch
-----------------------------------------------------------------------------------Sitzung:
15. – 16. 9. 2006, Potsdam
Auf der Septembersitzung der AG Geschichte wurde über die
aktuellen deutsch-polnischen Beziehungen diskutiert und erneut die Rolle unterstrichen, die das DPJW für den Prozess der
Versöhnung und Annäherung zwischen Deutschen und Polen
spielt.
Eines der zentralen Projekte der AG ist die Sommerakademie.
Auf der Sitzung wurde der dritte Durchlauf des Programms erörtert, der im Sommer 2006 zum ersten Mal in Deutschland, (nach
Frombork und Olsztyn) in Hamburg, stattfand. Thema waren die
„Deutsch-Polnischen Kulturkontakte und Kulturkonflikte in einer
grenzfernen Region“. Die AG-Mitglieder beschlossen angesichts
des besonderen Fortbildungsbedarfs von MultiplikatorInnen im
deutsch-polnischen Jugendaustausch zur Geschichte beider
Länder die Fortführung des Programms im Jahre 2008.
Die Publikation „Der 2. Weltkrieg im Bewusstsein der Deutschen
und Polen. Ereignisse – Begriffe – Orte“ war ein weiteres Thema,
mit dem sich die AG Geschichte beschäftigte. Es soll vor allem
Hilfe für die OrganisatorInnen deutsch-polnischer Jugendbegegnungen sein, richtet sich aber auch an einen breiteren, an
der Thematik interessierten Personenkreis.
Grupa robocza ds. historii w polsko-niemieckiej wymianie
młodzieży
-----------------------------------------------------------------------------------Posiedzenie:
15 – 16 września 2006 roku: Potsdam / Poczdam
Podczas wrześniowego posiedzenia grupy roboczej ds. historii
dyskutowano na temat aktualnej sytuacji w stosunkach polsko-niemieckich i po raz kolejny
podkreślono rolę, jaką odgrywa PNWM w procesie pojednania i porozumienia między
Polską a Niemcami.
6. Gremia
Jednym z głównych projektów wypracowanych przez tę grupę
roboczą jest Akademia Letnia. W czasie posiedzenia podsumowano jej trzecią edycję, która latem 2006 roku odbyła się
po raz pierwszy w Niemczech, w Hamburgu (po edycjach we
Fromborku i Olsztynie). Tematem były „Polsko-niemieckie kontakty i konflikty kulturowe poza regionem przygranicznym”.
Członkowie grupy roboczej, widząc potrzebę bezpośredniego
dokształcania animatorów wymiany polsko-niemieckiej w tematach dotyczących historii obu krajów, zdecydowali o kontynuacji
tego przedsięwzięcia w roku 2008.
Gremia | 85
84 | Gremien
Entsprechend der Bedürfnisse der OrganisatorInnen deutschpolnischer Jugendbegegnungen wurden weitere Projektideen
der AG besprochen. An der Sitzung nahmen auch die zwei KoAutoren der Publikation „Der 2. Weltkrieg im Bewusstsein der
Deutschen und Polen. Ereignisse – Begriffe – Orte“ teil.
Arbeitsgruppe Pädagogik im deutsch-polnischen
Jugendaustausch
-------------------------------------------------------------------------------Sitzung:
17. – 18. 11. 2006, Warszawa / Warschau
Im Mittelpunkt der Arbeitsgruppensitzung stand die Diskussion möglicher zukünftiger Arbeitsschwerpunkte der AG. Eine
Einführung in die Themen, war von einzelnen AG-Mitgliedern
vorbereitet worden. In Kleingruppen wurden sie weiter diskutiert, um Ansätze der AG-Arbeit zu entwickeln und Strategien
für das weitere Vorgehen zu entwickeln. Das Thema Partnerschaftlichkeit und Parität wurde als maßgebend für die gemeinsame Arbeit im Jugendaustausch erachtet. Da nicht immer
ein Bewusstsein hierfür vorhanden ist, wird die Entwicklung
neuer Herangehensweisen notwendig. Eine Kleingruppe beschäftigte sich mit der Frage, wie ein Leitbild für den deutschpolnischen Jugendaustausch entworfen werden kann, dessen
Inhalte sich einerseits aus den Förderrichtlinien, andererseits
aus den praktizierten Wertvorstellungen des durch das DPJW
geförderten Jugendaustauschs ergeben. Bei der Entwicklung
dieser Handreichung sollen auch die Partnerorganisationen des
DPJW einbezogen werden. Diskutiert wurde außerdem über
innovative Ansätze für deutsch-polnische Jugendbegegnungen
sowie über Beratungsangebote für Partnerschaften und Teams.
Thema der AG-Sitzung waren außerdem die laufenden Projekte der AG: Berichtet wurde über den Stand und die weitere
Planung der TrainerInnenaus- und -fortbildung sowie über die
Publikationsreihe „Deutsch-Polnische Werkstatt“. Deren Band
2 zur konkreten Planung und Durchführung einer deutschpolnischen Jugendbegegnung soll im Jahre 2007 erscheinen.
Ein neues AG-Mitglied konnte begrüßt werden.
Publikacja „Druga wojna światowa w pamięci Polaków i Niemców. Wydarzenia – pojęcia – miejsca” to kolejny temat, jakim
zajmowała się grupa robocza. Książka ma stanowić pomoc przede wszystkim dla organizatorów wymian polsko-niemieckich,
lecz skierowana jest również do innych czytelników zainteresowanych tą tematyką.
W odpowiedzi na zapotrzebowanie organizatorów wymian
polsko-niemieckich zostały omówione kolejne pomysły grupy
roboczej. W posiedzeniu uczestniczyli dwaj współautorzy publikacji „Druga wojna światowa w pamięci Polaków i Niemców.
Wydarzenia – pojęcia – miejsca”.
Grupa robocza ds. pedagogiki w polsko-niemieckiej wymianie
młodzieży
-----------------------------------------------------------------------------------Posiedzenie:
17 – 18 listopada 2006 roku: Warszawa
Dyskusja podczas posiedzenia grupy roboczej odnosiła się przede wszystkim do przyszłych obszarów działań grupy. Wprowadzeniem w tematy zajęli się poszczególni członkowie grupy
roboczej. Dyskusję kontynuowano w mniejszych grupach w celu
wypracowania założeń i strategii dalszego działania grupy roboczej. Za kryterium wspólnej pracy w wymianie młodzieżowej
uznano zagadnienie partnerstwa i parytetu. W związku z tym,
że nie zawsze są one świadomie realizowane, konieczne jest
wypracowanie nowych sposobów wdrażania ich w życie. Jedna
z podgrup zajmowała się wypracowaniem misji, idei przewodniej
PNWM, która z jednej strony wynikałyby z założeń Wytycznych
wspierania, z drugiej zaś z wartości, które osadzone są w praktyce spotkania. W procesie tworzenia tego wzorca mają również
uczestniczyć organizacje partnerskie PNWM. Dyskutowano ponadto o innowacyjności w polsko-niemieckich spotkaniach
młodzieżowych, jak również o ofercie w zakresie doradztwa
dla partnerstw oraz kadry prowadzącej. Tematem posiedzenia
były ponadto bieżące projekty grupy roboczej. Omawiano stan
i dalsze plany dotyczące programu szkoleń dla trenerów, jak
również serię wydawniczą „Warsztat Polsko-Niemiecki”. Drugi
tom tej serii na temat planowania i przeprowadzania polskoniemieckich spotkań ma ukazać się w 2007 roku.
Suplement | 87
86 | Anhang
7.1 Sammelstatistik 2006 / Statystyka zbiorcza 2006
7.2 Statistik – Übersicht 1993 – 2006 / Statystyka – przegląd 1993 – 2006
Maßnahmen/
programy
deutsche
Teilnehmende/
niemieccy uczestnicy
polnische
Teilnehmende/
polscy uczestnicy
aus dem Drittland/
z kraju trzeciego
gesamt /
łącznie
in Polen / w Polsce
1.870
35.364
36.606
1.971
73.941
in Deutschland /
w Niemczech
1.859
35.517
35.655
1.652
72.824
gesamt / łącznie
3.729
70.881
72.261
3.623
146.765
Jahr / rok
Zahl der Maßnahmen /
liczba przedsięwzięć
TeilnehmerInnen / uczestnicy
in D / w D
in PL / w PL
gesamt /
łącznie
D
PL
Drittland /
kraj trzeci
gesamt /
łącznie
1993
992
654
1.646
23.900
22.500
0
46.400
1994
886
824
1.710
30.137
29.612
0
59.749
1995
949
799
1.748
35.428
37.309
0
72.737
1996
1.300
1.143
2.443
43.939
45.929
0
89.868
1997
1.396
1.163
2.559
49.359
53.131
0
102.490
1998
1.555
1.419
2.974
61.279
62.843
864*
124.986
1999
1.571
1.397
2.968
61.201
62.467
1.584
125.252
2000
1.756
1.530
3.286
67.165
66.488
3.773
137.426
2001
1.678
1.663
3.341
66.875
66.804
3.639
137.318
2002
1.731
1.659
3.390
66.710
65.113
3.559
135.382
Schulischer Austausch / Wymiana szkolna
in Polen / w Polsce
in Deutschland /
w Niemczech
gesamt / łącznie
963
18.941
19.512
468
38.921
889
17.584
17.700
227
35.511
1.852
36.525
37.212
695
74.432
Außerschulischer Austausch / Wymiana pozaszkolna
in Polen / w Polsce
907
16.423
17.094
1.503
35.020
2003
1.830
1.768
3.598
69.588
69.323
3.598
142.509
in Deutschland /
w Niemczech
970
17.933
17.955
1.425
37.313
2004
1.911
1.860
3.771
72.276
72.129
3.696
148.101
1.877
34.356
35.049
2.928
72.333
2005
2.156
2.051
4.211
80.864
80.346
4.140
165.350
2006
1.859
1.870
3.729
70.881
72.261
3.623
146.765
gesamt /
łącznie
21.570
19.800
41.374
799.602
806.255
27.612
1.634.333
gesamt / łącznie
Statistik für 2006 nach dem Stand vom Mai 2006. Es fehlen noch Angaben einiger Zentralstellen.
*Mit dem Update des Trägerprogramms wurden auch die Teilnehmer aus dem Drittland seit Mitte 1998 in die Statistik eingearbeitet.
Statystyka za rok 2006 według stanu z maja 2006 roku. Brakuje danych od kilku jednostek centralnych.
*Po aktualizacji oprogramowania od połowy 1998 roku dołączono do statystyki dane dotyczące uczestników z kraju trzeciego.
88 |
PNWM
ul. Alzacka 18, PL-03-972 Warszawa
Tel.: +48 (0)22 / 518 89 10
Fax: +48 (0)22 / 617 04 48
[email protected], www.pnwm.org
DPJW
Friedhofsgasse 2, D-14473 Potsdam
Tel.: +49 (0)331 / 28 47 90
Fax: +49 (0)331 / 29 75 27
[email protected], www.dpjw.org

2006 Geschäftsbericht sprawozdanie z działalności des deutsch-polnischen Jugendwerks

Transkrypt

Podobne dokumenty

Kultur | Architektur | Natur Kultura | Architektura | Natura

PDF: Transplantacja - ks. dr Grzegorz Chojnacki

PDF | PL

architektura gliwic i jej przemiany historyczne do 1945 roku