Święta Jadwiga Królowa - nasza Patronka Kalendarium życia i

Święta Jadwiga Królowa - nasza Patronka Kalendarium życia i

Święta Jadwiga Królowa - nasza Patronka
Kalendarium życia i najważniejsze daty związane z Jej osobą:
1374 II 18
prawdopodobna data urodzin Jadwigi trzeciej córki Ludwika Andegaweńskiego i Elżbiety zwanej najmłodszą
Bośniaczką, wnuczki Kazimierza Wielkiego, ostatniego piastowskiego króla Korony Polskiej
1378 VI
zaręczyny czteroletniej Jadwigi z 8-letnim Wilhelmem Habsburskim w Hainburgu nad Dunajem
1378-79
pobyt Jadwigi na dworze wiedeńskim
1384 X 13
Jadwiga przybywa do Krakowa
1384 X 16
koronacja Jadwigi na króla Korony Polskiej w Katedrze Wawelskiej
1385 VIII 14
zawarcie układu w Krewie (książę Litwy Jagiełło wyraża wolę zawarcia ślubu z Jadwigą i przyjęcia wraz ze swym
krajem chrztu; unia personalna Korony i Litwy)
1385 VIII 15
upływa termin zamierzonego pierwotnie na dworze w Budzie terminu wydania Jadwigi za Wilhelma Habsburga
1386 II 1
wydanie w Lublinie uroczystego aktu zaproszenia Jagiełły do objęcia tronu polskiego
1386 II 15
chrzest Jagiełły, który przyjął imię Władysław
1386 II 18
ślub Jadwigi z Jagiełłą w Katedrze Wawelskiej
1386 III 4
koronacja Władysława Jagiełły na króla Polski
1387 II
oficjalne wprowadzenie wiary katolickiej na Litwie
1387
Jadwiga staje na czele wyprawy, w wyniku której przyłączona zostaje do Korony Ruś Halicka wcześniej zajęta
przez Węgrów
1387 III 8
Królowa Jadwiga wjeżdża do Lwowa
1390
nawiązanie korespondencji z Krzyżakami (poruszenie ważnych politycznych kwestii, wykazanie nieustępliwości
wobec żądań krzyżackich)
1393
pośrednictwo Jadwigi w ugodzie między Jagiełłą a Witoldem
1397
rokowania z Krzyżakami w sprawie odzyskania Ziemi Dobrzyńskiej, odwrócenie widma wojny
1397
uzyskanie zgody papieża na otwarcie Wydziału Teologicznego na Uniwersytecie Krakowskim
1399 VI 22
narodzenie się córki Elżbiety Bonifacji
1399 VII 15
śmierć córki Bonifacji
1399 VII 17
w Krakowie, w wieku 25 lat w opinii świętobliwości umiera Królowa Jadwiga
1400
wznowienie działalności założonej przez Kazimierza Wielkiego Akademii Krakowskiej dzięki darom ofiarowanym
przez Królową Jadwigę w ostatnich latach jej życia
1426-50
prace powołanej przez Wojciecha Jastrzębca komisji dla przygotowania kanonizacji Królowej Jadwigi (liczne
cuda przy grobie Jadwigi zapisane m.in. przez Jana Długosza)
1887
odnalezienie w podziemiach Katedry Wawelskiej śmiertelnych szczątków Królowej Jadwigi
1902
Antoni Madeyski w Rzymie wykonuje sarkofag Jadwigi wzorowany na renesansowym nagrobku Ilarii del Caretto
znajdującym się w Lucce
1949
przeniesienie do sarkofagu Madeyskiego szczątków Królowej Jadwigi wydobytych z jej grobu znajdującego się
obok ołtarza głównego. Umieszczenie w gablocie przy sarkofagu Jej insygnii grobowych.
1979 VI 8
potwierdzenie kultu Królowej Jadwigi podczas Mszy św. odprawionej w Katedrze Wawelskiej przez papieża Jana
Pawła II; Mszę tę uważa się za równoznaczną z mszą świętą beatyfikacyjną
1986
rozpoczęcie procesu kanonizacyjnego błogosławionej królowej Jadwigi
1987 VI 5
przeniesienie relikwii błogosławionej Jadwigi do ołtarza Pana Jezusa Ukrzyżowanego
1987 VI 10
uroczysta Msza św. Odprawiona przy relikwiach bł. Jadwigi przez papieża Jana Pawła II
1997 VI 8
kanonizacja Królowej Jadwigi przez papieża Jana Pawła II w czasie Mszy św. na krakowskich Błoniach.
Poświęcenie przez Ojca Świętego kamieni węgielnych pod budowy kościołów, m/n pod budowę kościoła pod
wezwaniem Świętej Królowej Jadwigi na Klinach Borkowskich w Krakowie
Dzieciństwo Jadwigi i plany sukcesyjne Ludwika Andegaweńskiego
Jadwiga urodziła się najprawdopodobniej w 1374 roku jako najmłodsza córka króla Węgier i Polski - Ludwika
Andegaweńskiego. Jej babką ze strony ojca była siostra Kazimierza Wielkiego - Elżbieta. Lata dziecięce spędziła
na dworze w Budzie, który odznaczał się wówczas świetnością i bogactwem, był ważnym ośrodkiem życia
kulturalnego. Stąd Jadwiga wyniosła umiejętność czytania i pisania, znajomość łaciny i niemieckiego, wykwintne
ułożenie oraz zainteresowania muzyką, sztuką i nauką. Jadwigę zaręczono w 1378 roku z ośmioletnim
Wilhelmem Habsburgiem. Między dziećmi odbył się uroczysty ślub, po czym odesłano Jadwigę na dwór w
Wiedniu, gdzie miała prawdopodobnie się wychowywać do chwili dopełnienia małżeństwa, czyli do momentu
uzyskania wieku dojrzałego. Według ówczesnych standardów wynosił on 12 lat dla kobiety i 14 lat dla
mężczyzny.
Rok później Jadwiga wróciła na Węgry, w związku bowiem z śmiercią najstarszej z sióstr - Katarzyny, trzeba było
zmienić plany sukcesyjne. Jadwiga miała odziedziczyć koronę węgierską, jednak po zgonie Ludwika
Andegaweńskiego, to Maria jako starsza została obwołana królem Węgier. Ponieważ Polacy nie życzyli sobie
dalszego utrzymywania unii personalnej z Węgrami, ani nie odpowiadał im mąż Marii - Zygmunt Luksemburski,
zażądali od matki Jadwigi - Elżbiety Bośniackiej - przysłania do Polski młodszej córki. Jadwiga królem Polski
Uroczystość koronacji na króla Polski odbyła się na Wawelu 16 października 1384 roku. Arcybiskup gnieźnieński
włożył na jej głowę specjalnie sporządzoną dla niej koronę. (poprzednie insygnia wywiózł z Polski Ludwik
Andegaweński).Tytuł króla a nie królowej przysługiwał Jadwidze jako pełnoprawnej dziedziczce tronu polskiego,
jako następcy swojego ojca. Jej pozycję wzmacniał również fakt bliskiego pokrewieństwa z Piastami. W chwili
przyjazdu do Polski Jadwiga była jeszcze dzieckiem, miała 10 lat, znała jedynie podstawy języka polskiego. Z dala
od matki, musiała się czuć obco w zupełnie nowym środowisku. W dodatku, ku jej rozpaczy, panowie polscy nie
zaaprobowali jej narzeczeństwa z Wilhelmem i zaczęli poszukiwać dla nie odpowiedniego męża.
Małżeństwo z Władysławem Jagiełłą
Ze względu na małoletniość Jadwigi rządy w jej imieniu sprawowali możnowładcy małopolscy. To oni
zadecydowali o unieważnieniu zaręczyn z księciem austriackim, i oni prowadzili rokowania w sprawie wyboru
jej przyszłego małżonka. Wilhelm nie zrezygnował tak łatwo z ręki Jadwigi, przybył do Krakowa i próbował
doprowadzić do zrealizowania małżeństwa. Również Jadwiga przychylna była tym planom. Nawet doszło do
incydentu kiedy młoda, zdesperowana królowa zaczęła rąbać furtę na Wawelu aby połączyć się z narzeczonym.
Panowie krakowscy udaremnili jednak te zabiegi i doprowadzili do końca rozmowy z kandydatem do ręki
Jadwigi - księciem litewskim Władysławem Jagiełłą. Ustalono, że w zamian za małżeństwo z królową Jadwigą
ochrzci swoją rodzinę i kraj, zapłaci odszkodowanie za zerwane zaręczyny, a objąwszy tron odzyska dla Polski
utracone ziemie. Wszystkie te zobowiązania zostały potwierdzone aktem unii podpisanej w Krewie w 1385
roku.
Pozostawało przekonać jeszcze do małżeństwa z Władysławem Jagiełłą samą Jadwigę. Młoda władczyni długo
się wzbraniała przed poślubieniem dużo starszego od siebie mężczyzny, w dodatku poganina. Kiedy orszak
Jagiełły zbliżał się do Krakowa wysłała zaufanego dworzanina - Zawiszę z Oleśnicy - by zdał jej sprawozdanie jak
książę litewski wygląda. Uspokojona jego relacją ostatecznie uległa namowom panów małopolskich i w lutym
1386 roku odbył się ślub królewskiej pary.
Współrządy Jadwigi i Władysława Jagiełły
Władysław Jagiełło wybrany i koronowany król miał w swoim ręku pełnię władzy, ale ponieważ dziedziczką
tronu polskiego była Jadwiga to czasami musieli sobie nawzajem potwierdzać najważniejsze akty państwowe.
W początkowym okresie współrządów Jadwiga była jeszcze dzieckiem więc jej udział w polityce był jedynie
symboliczny. W 1387 stanęła na czele wyprawy na Ruś Halicką, w celu rewindykacji tego terenu do Polski. Z
czasem podejmowała się coraz częściej zadań politycznych : podjęła korespondencję z Krzyżakami,
doprowadziła do zgody między Władysławem Jagiełłą, a jego stryjecznym bratem Witoldem, odegrała doniosłą
rolę w pertraktacjach ze swoim szwagrem - Zygmuntem Luksemburskim. Jadwiga miała własny dwór i
kancelarię niezależną od króla. Prowadziła bogate życie dworskie. Chętnie otaczała się uczonymi, prowadząc
wykwintne konwersacje, utrzymywała muzyków, ale też często jeździła konno i polowała. Przyjmowała liczne
delegacje zagranicznych dostojników i dyplomatów.
Odnowienie Akademii Krakowskiej
Z imieniem Jadwigi wiąże się restytuowanie Akademii Krakowskiej założonej przez ciotecznego dziadka Jadwigi Kazimierza Wielkiego. Wznowienie prac uczelni odbywało się w kilku etapach. Najpierw rozpoczęto zabiegi u
papieża w celu uzyskania zgody na otwarcie, nie istniejącego wcześniej, fakultetu teologicznego. Absolwenci
tego wydziału mieli pomóc w chrystianizacji Litwy. Następnie w roku 1399 Jadwiga zapisała swoje cenne suknie,
kosztowności i klejnoty by stworzyć fundusz na odbudowę uniwersytetu. Sprawa wspierania uczelni wydawała
się szczególnie bliska Jadwidze, wynikała z jej osobistych zainteresowań nauką i sztuką.
Kult Jadwigi
Jadwiga cieszyła się sławą osoby bardzo pobożnej. Jak pisał Jan Długosz "wzgardziwszy próżnością i wszelkimi
marnościami świata, wszytek umysł swój zajmowała modlitwą i czytaniem ksiąg świętych ". Opiekowała się
klasztorami, przeznaczając różne sumy na ich utrzymanie, rozpoczęła budowę kościoła na Piasku w Krakowie,
interesowała się szpitalami. Na jej polecenie dokonywano tłumaczeń na język polski Pisma świętego i dzieł
ojców Kościoła. Starała się realizować ideał życia kontemplacyjno-czynnego. Było to zgodne z ideą zawartą w
podarowanym Jadwidze dziele "O kontemplacji i życiu aktywnym". Historycy przypuszczają, że dwie splecione
litery M, którymi ozdobione były przedmioty należące do królowej oznaczały inicjały dwóch imion: Marii i
Marty, postaci biblijnych reprezentujących ideał życia kontemplacyjnego i czynnego. Można sądzić , że spośród
współczesnych jej kobiet wzorem do naśladowania była dla niej Brygida Szwedzka.
Jadwiga zmarła w lipcu 1399 roku, wkrótce po urodzeniu córeczki (która również nie przeżyła), pozostawiając
po sobie opinię osoby świątobliwej. Dwór królewski podjął starania propagujące jej kult, jednak sumy
przeznaczone na zabiegi kanonizacyjne zostały przeznaczone na wojnę trzynastoletnią. Wznowiono je z
początkiem wieku XIX i kontynuowano w wieku XX. Po II wojnie światowej jej szczątki z prowizorycznego grobu
przed ołtarzem katedry wawelskiej przeniesiono do grobowca. W roku 1997 Jadwiga za swe świątobliwe i pełne
wyrzeczeń życie, oddanie kościołowi i ubogim została wyniesiona przez papieża Jana Pawła II na ołtarze jako
święta.
Najgłębszym rysem jej krótkiego życia, a zarazem miarą jej wielkości jest duch służby. Swoją pozycję
społeczną, swoje talenty, całe swoje życie prywatne całkowicie oddała na służbę Chrystusa, a gdy przypadło jej
w udziale zadanie królowania, oddała swe życie również na służbę powierzonego jej ludu. Duch służby ożywiał
jej społeczne zaangażowanie. Z rozmachem zagłębiała się w życie polityczne swej epoki. A przy tym ona, córka
króla Węgier, potrafiła łączyć wierność chrześcijańskim zasadom z konsekwencją w bronieniu polskiej racji
stanu. Podejmując wielkie dzieła na forum państwowym i międzynarodowym, niczego nie pragnęła dla siebie.
Wszelkim materialnym i duchowym dobrem hojnie ubogacała swą drugą ojczyznę. Biegła w dyplomatycznym
kunszcie, położyła podwaliny pod wielkość XV-wiecznej Polski. Ożywiała religijną i kulturalną współpracę między
narodami, a jej wrażliwość na krzywdy społeczne wielekroć była sławiona przez poddanych. Z jasnością, która
po dzień dzisiejszy oświeca całą Polskę, wiedziała, że tak siła państwa, jak siła Kościoła mają swoje źródło w
starannej edukacji narodu; że droga do dobrobytu państwa, jego suwerenności i uznania w świecie wiedzie
przez prężne uniwersytety. Dobrze też wiedziała Jadwiga, że wiara poszukuje zrozumienia, że wiara potrzebuje
kultury i kulturę tworzy, że żyje w przestrzeni kultury. I nie szczędziła niczego, aby ubogacić Polskę w całe
duchowe dziedzictwo zarówno czasów starożytnych, jak i wieków średnich. Nawet swoje królewskie berło
oddała Uniwersytetowi, sama zaś posługiwała się pozłacanym drewnianym. Fakt ten, mając konkretne
znaczenie, jest także wielkim symbolem. Za życia nie królewskie insygnia, ale siła ducha, głębia umysłu i
wrażliwość serca dawały jej autorytet i posłuch. Po śmierci - jej ofiara zaowocowała bogactwem mądrości i
rozkwitem kultury zakorzenionej w Ewangelii. Za to szczególne dzieło Jadwigi dziękujemy dziś, gdy z dumą
wracamy do owych sześciuset lat dzielących nas od założenia Wydziału Teologicznego i odnowy Uniwersytetu w
Krakowie - lat, rzec można, nieprzerwanej świetności nauki polskiej. A gdybyśmy zdołali nawiedzić
średniowieczne szpitale w Bieczu, Sandomierzu, Sączu, na Stradomiu, dostrzeglibyśmy dzieła miłosierdzia,
których wiele podjęła polska władczyni. W nich chyba najwymowniej zrealizowała wezwanie Chrystusa do
miłowania czynem i prawdą.
To właśnie głębi jej umysłu i serca zawdzięczasz, królewska stolico, że stałaś się znaczącym w Europie ośrodkiem
myśli, kolebką kultury polskiej i pomostem między chrześcijańskim Zachodem i Wschodem, wnosząc
niezbywalny wkład w kształt europejskiego ducha. Na Uniwersytecie Jagiellońskim kształcili się i wykładali ci,
którzy na cały świat rozsławili imię Polski i tego miasta, ze znawstwem włączając się w najważniejsze debaty
swojej epoki. Dość wspomnieć wielkiego rektora krakowskiej Wszechnicy - Pawła Włodkowica, który już na
początku XV wieku kładł podwaliny pod nowożytną teorię praw człowieka, czy Mikołaja Kopernika, którego
odkrycia dały początek nowemu spojrzeniu na kształt stworzonego [kosmosu].