dr inż. Zbigniew Zdun tel. 603 590 726 email: Zbigniew.Zdun@plans

dr inż. Zbigniew Zdun
tel. 603 590 726
email: [email protected]
Przesyłanie energii elektrycznej
Program wykładów: kier. Energetyka, sem. V, rok III. rok ak. 2015/2016
Struktura systemu elektroenergetycznego: ogólna struktura SEE, jednostki wytwórcze (generatory
transformatory blokowe), układy elektrowni, sieć przesyłowa (linie 400, 220, 110kV), układy stacji
sieciowych, transformatory sieciowe, sieć rozdzielcza SN, rola sieci 6kV, odbiory, parametry
krajowego systemu elektroenergetycznego.
Modele linii przesyłowych: rozkład natężenia pola elektromagnetycznego wokół przewodu,
indukcyjności własne i wzajemne przewodów, impedancje zastępcze linii, schemat zastępczy linii.
Modele transformatorów: konstrukcje transformatorów, próba zwarcia i biegu jałowego
trójfazowego transformatora, elektryczne parametry znamionowe transformatorów, impedancje
zastępcze transformatorów, schemat zastępczy, transformatory trójuzwojeniowe.
Praca linii przesyłowych i transformatorów w SEE:
wykres wektorowy pracy linii, bilans mocy czynnej i biernej w linii, moc ładowania, moc naturalna
linii, dopuszczalne prądy obciążeniowe linii napowietrznych. Wykres wektorowy pracy
transformatora, bilans mocy czynnej i biernej w transformatorze.
Model elektroenergetycznej sieci przesyłowej: model admitancyjny sieci, Równania mocy w funkcji
napięć węzłowych: wyprowadzenie z równania I= Y U , trzy formy równań, właściwości równań dla
sieci przesyłowych, rozdzielczych.
Obliczenie rozpływowe: wektor stanu ustalonego SEE, sformułowanie zadania obliczania rozpływów
mocy, metoda prostej iteracji, metoda Newtona.
Operatywne kierowanie i nadzorowanie pracy KSE: hierarchiczna struktura kierowania pracą
KSE, systemy zbierania pomiarów, główne elementy systemów telemechaniki, centra dyspozytorskie i
systemy SCADA stosowane w KSE.
Systemy regulacji mocy i napięcia: zmiany obciążenia i generacji w SEE, właściwości regulacyjne
bloków w elektrowniach konwencjonalnych, parowo-gazowych, szczytowo-pompowych,
obserwowanie bilansu KSE – moc wymiany, ARCM, regulacja napięcia w KSE: systemy ARNE,
ARST.
Układy prądu stałego: typowe układu przesyłowe prądu stałego, porównanie linii przesyłowej prądu
stałego i zmiennego, zalety i wady przesyłu prądem stałym.
Awarie systemowe: przykłady awarii systemowych, działanie automatyk SCO, APKO, zabezpieczeń
odległościowych, problemy związane z odbudową SEE w stanach poawaryjnych (resynchronizacja
podsystemów).
Automatyka zabezpieczeniowa: reaktancje zastępcze generatora w stanie podprzejściowym,
przejściowym, ustalonym dla zwarć symetrycznych i dwufazowych, pomiar składowej
zerowej prądu i napięcia, zabezpieczenia dla linii średniego i najwyższego napięcia,
zabezpieczenia transformatorów 110kV/SN, zabezpieczenia generatorów, automatyka SPZ,
automatyki restytucyjne.
Zadania do rozwiązania: bilans mocy w linii lub transformatorze, wykres wektorowy linii lub
transformatora, obliczanie elementów macierzy admitancyjnej, obliczanie mocy węzłowej.
Literatura:
Sz. Kujszczyk i zespół: „Elektroenergetyczne układy przesyłowe”. Warszawa, WNT 1997r.
S. Bernas: „Systemy elektroenergetyczne”. Warszawa, WNT 1985r.
Z. Kremens, M. Sobierajski: „Analiza systemów elektroenergetycznych”, WNT, Warszawa, 1996.
J.Żydanowicz: „Elektroenergetyczna automatyka zabezpieczeniowa”, WNT 1979.