Strategia Portugalii na rzecz internacjonalizacji i eksportu

Strategia Portugalii na rzecz internacjonalizacji i eksportu
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 2009 r. ustanawia i wyznacza środki, które
urzeczywistniają strategię internacjonalizacji gospodarki portugalskiej i rozwoju eksportu dla
poprawy sytuacji państwa.
Eksport uznawany jest za główny i najwaŜniejszy czynnik pobudzający wzrost gospodarczy.
Premier Portugalii José Sócrates wyznaczył główne linie paktu na rzecz internacjonalizacji,
któremu towarzyszył będzie fundusz o wartości 250 mln euro z przeznaczeniem na wsparcie
eksportu, którego udział w Produkcie Krajowym Brutto (PKB) Portugalii ma wzrosnąć
w najbliŜszych latach z obecnych 30% do 40%. Celem rządu portugalskiego jest zwiększenie
o 9 punktów procentowych eksportu Portugalii, który jest obecnie najniŜszy w Europie.
W zakresie polityki internacjonalizacji gospodarki portugalskiej, według deklaracji
przedstawicieli rządu, Portugalia pozostanie przy tradycyjnych rynkach internacjonalizacji,
głównie europejskich. Niemniej jednak, ze względu na fakt, iŜ w rezultacie obecnej
koniunktury Europa jest regionem o ograniczonym wyroście, wyznaczony został nowy front
internacjonalizacji obejmujący rynki o wysokich stopach wzrostu, dające przedsiębiorstwom
moŜliwość penetracji rynku w zakresie segmentów, w których mają największe moŜliwości
konkurowania. Są to rynki krajów, z którymi Portugalia jest związana kulturowo,
geograficznie i politycznie - portugalskojęzyczne kraje afrykańskie, kraje Maghrebu,
Brazylia, Rosja oraz kraje Bliskiego Wschodu.
Realizacja Strategii na rzecz internacjonalizacji i eksportu będzie wspierana przez portugalską
dyplomację. Premier Sócrates zagwarantował, Ŝe do końca lipca br. będzie przewodniczył
misjom i spotkaniom dyplomacji ekonomicznej we Francji, Brazylii, Maroko i Angoli.
Ponadto wspólne inicjatywy (przewodnictwo misjom gospodarczym) będą realizowane przez
Ministrów Spraw Zagranicznych i Gospodarki na rynkach Rosji, Chin, Korei Płd. i Emiratów
Arabskich.
Premier Portugalii José Sócrates podczas pierwszej debaty parlamentarnej po zatwierdzeniu
BudŜetu Państwa na rok 2010 oraz rozporządzenia dot. Programu Stabilizacji i Wzrostu,
przedstawił zarys strategii na rzecz wsparcia internacjonalizacji i eksportu, w ramach której
uruchomiony został szereg środków wspierających działania przedsiębiorstw portugalskich.
Filary wsparcia internacjonalizacji i eksportu:
1. Fundusz Wsparcia Internacjonalizacji i Eksportu
1 kwietnia br. Rada Ministrów Portugalii utworzyła Fundusz Wsparcia Internacjonalizacji
i Eksportu o wartości 250 mln euro, skierowany na rzecz wsparcia działań mających na
celu rozwój MŚP portugalskich prowadzących działalność eksportową lub zamierzających
rozpocząć eksport na rynki międzynarodowe. Uruchomiony fundusz nie posiada
przypisanego terminu waŜności i według przedstawiciela Ministerstwa Gospodarki moŜe
być w przyszłości wzmocniony.
Fundusz będzie zarządzany przez kapitał ryzyka (venture capital) Agencji Inwestycji
i Handlu Zagranicznego Portugalii, który z czasem ma się przekształcić w spółkę
inwestycyjną prowadzącą działania mające na celu wzmocnienie kapitału niezbędnego dla
realizacji procesu internacjonalizacji. W ramach działań spółki moŜliwe będzie jej
zaangaŜowanie w kapitał przedsiębiorstw promujących eksport krajowy, a takŜe
subskrypcja tytułów dłuŜnych lub bezpośrednie udzielanie kredytów lub gwarancji
przedsiębiorstwom lub konsorcjom przedsiębiorstw. Głównymi celami utworzonego
funduszu są:
- zwiększenie liczby przedsiębiorstw eksportujących oraz ich potencjału,
-
zwiększenie wartości dodanej eksportu,
zwiększenie poziomu technologicznego eksportu portugalskiego,
dywersyfikacja rynków geograficznych,
wykorzystanie moŜliwości inwestycyjnych, które powstają w obecnej sytuacji na
rynkach takich, jak Hiszpania, Wielka Brytania, czy teŜ Stany Zjednoczone.
2. Program INOV-Export
Utworzony został program INOV-Export (Program na rzecz Zatrudnienia Specjalistów
Handlu Zagranicznego w Małych i Średnich Przedsiębiorstwach) ukierunkowany na
wsparcie włączenia, w pierwszej fazie, 500 młodych profesjonalistów specjalizujących się
w handlu zagranicznym w kadry MŚP portugalskich nastawionych na prowadzenie
działalności eksportowej. Celem inicjatywy jest wzmocnienie kadry w przedsiębiorstwach
w celu promocji ich internacjonalizacji. Kandydatury mogą być składane od dnia 15
kwietnia br. a pierwsi młodzi profesjonaliści zostaną wybrani na koniec pierwszego
półrocza 2010 r. Program jest promowany i zarządzany przez AICEP we współpracy z
Instytutem Pracy i Kształcenia Zawodowego (IEFP).
3. Centra Obsługi Eksportu (Lojas de Exportações)
Internacjonalizacja gospodarki wymaga, aby MŚP posiadały zasoby i wiedzę dotyczącą
rynków międzynarodowych, których wiele z nich jeszcze nie posiada. Mając na uwadze
te potrzeby oraz konieczność nawiązania bliŜszej współpracy między działaniami
administracji publicznej i przedsiębiorstwami, rząd portugalski ogłosił otwarcie 14
Centrów Obsługi Eksportu, zadedykowanych świadczeniu wsparcia technicznego
przedsiębiorstwom eksportującym lub potencjalnym eksporterom. Pierwsze Centrum
zostało uruchomione w Leirii, pozostałych 13 zostanie uruchomionych do końca kwietnia.
Wsparcie świadczone przedsiębiorcom w ramach Centrów będzie miało charakter
praktyczny i będzie obejmowało m.in.: pomoc przy formułowaniu strategii
internacjonalizacji, identyfikowaniu i ustanawianiu kontaktów z lokalnymi partnerami,
udzielanie informacji o rynkach zagranicznych oraz instrumentach finansowych i formach
wsparcia internacjonalizacji. Otwarcie Centrów Obsługi Eksportu jest wynikiem
współpracy Instytutu Wsparcia Małych i Średnich Przedsiębiorstw i Inwestycji (IAPMEI)
oraz AICEP.
4. Rada Promocji Internacjonalizacji (Conselho para a Promoção da
Internacionalização)
Rada Ministrów podjęła decyzję o utworzeniu Rady Promocji Internacjonalizacji, która
funkcjonuje przy członku rządu portugalskiego odpowiedzialnego za obszar gospodarki,
innowacji i rozwoju, we współpracy z członkami rządu portugalskiego odpowiedzialnymi
za obszar spraw zagranicznych oraz finansów i administracji publicznej. W zakresie
kompetencji Rady znalazły się m.in.:
- przedstawianie propozycji środków niezbędnych dla rozwoju konkurencyjności
i internacjonalizacji przedsiębiorstw,
- wyznaczanie strategii, definiowanie środków i priorytetów dla wsparcia
internacjonalizacji,
- identyfikowanie i rozpowszechnianie dobrych praktyk w obszarze internacjonalizacji,
- koordynowanie, monitorowanie i ocenianie realizacji działań publicznych
i prywatnych podejmowanych na rzecz wsparcia internacjonalizacji,
- pośredniczenie, dynamizowanie i promowanie znaczących procesów eksportowych
wspólnie z przedsiębiorstwami.
W skład Rady wchodzą przedstawiciele m.in.: Stowarzyszenia Przedsiębiorców
Portugalskich (AEP), Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Ministerstwa Finansów
i Administracji Publicznej, Ministerstwa Gospodarki, Innowacji i Rozwoju, AICEP
i IAPMEI.
5. Gwarancje kredytów eksportowych
Rząd Portugalii podjął działania mające na celu rozwiązanie głównych problemów
związanych z zabezpieczeniem kredytów eksportowych. Działania te zostały zainicjowane
w ślad za porozumieniem między państwem i agentami finansowymi w ramach regulacji
OECD II, które wyeliminowało limity gwarancji dla przedsiębiorstw eksportujących
i zwiększyło dziesięciokrotnie maksymalne kwoty gwarantowane dla przedsiębiorstw
zagranicznych importujących produkty portugalskie. Zawarte porozumienie umoŜliwi
dostęp do gwarancji kredytów dla części oddziałów firm portugalskich zlokalizowanych
zagranicą, które prowadzą sprzedaŜ produktów wytwarzanych w Portugalii.
6. Nowa linia kredytowa dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw – „PME Investe V”
Od marca br. działa równieŜ nowa linia kredytowa PME Investe V, opiewająca na 750
mln euro, której przeznaczeniem jest wsparcie kredytu i płynności MŚP. W ramach nowej
linii, wprowadzony został mechanizm dostępu dla przedsiębiorstw stojących w obliczu
konieczności uregulowania swojej sytuacji finansowej i podatkowej, faworyzująca
zwłaszcza te przedsiębiorstwa, które dotąd nie korzystały z dostępnych linii oraz
zwiększająca dostęp firm z siedzibami na W Regionach Autonomicznych Azorów
i Madery.
Oprac.:
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Lizbonie,
Kwiecień 2010