Dr Anna Fogel Instytut Gospodarki Przestrzennej i

Dr Anna Fogel
Instytut Gospodarki Przestrzennej
i Mieszkalnictwa Warszawa
Wielokrotne wykorzystywanie danych GIS.
Dane w IIP a prawo autorskie.
Kielce, 13 października 2011 r.
Prawa autorskie w informacji
przestrzennej - ograniczenia (1)
•
Ustawa o infrastrukturze informacji przestrzennej:
Art. 2 Ustawa nie narusza praw przysługujących na podstawie przepisów dotyczących ochrony praw
własności intelektualnej
Art. 4 ust 3 - W przypadku zbiorów utrzymywanych przez osobę, której umożliwiono włączenie się do
infrastruktury, organ administracji może podejmować działania na mocy ustawy, wyłącznie za
zgodą podmiotu, któremu przysługują prawa własności intelektualnej do tych danych.
Art. 11 ust. 2 pkt 6 - Powszechny dostęp do zbiorów i usług danych przestrzennych (z wyj.
wyszukiwania danych) nie dotyczy danych, do których dostęp podlega ograniczeniom na
podstawie odrębnych przepisów dotyczących praw własności intelektualnej
•
Art. 16 ust. 1 pkt 3 ustawy ooś: Organ administracji nie udostępnia informacji środowisku i jego
ochronie, jeżeli informacje dotyczą:
spraw będących przedmiotem praw autorskich, jeżeli udostępnienie informacji mogłoby
naruszyć te prawa;
•
Od 28.12.2011 r. – zmiany w ustawie o dostępie do informacji publicznej –
Art. 23 b ust 3 – określenie sposobu korzystania z informacji publicznych spełniających cechy
utworu w rozumieniu ustawy Prawo autorskie
Art. 23 g ust. 8 pkt 2 – podmiot zobowiązany odmawia ponownego wykorzystywania informacji
publicznej w przypadku gdy ponowne wykorzystywanie informacji publiczne naruszy prawa
własności intelektualnej przysługujące podmiotom trzecim.
Prawa autorskie w informacji
przestrzennej - ograniczenia (2)
• Rozporządzenie MRRiB z 15.05.2001 r. w sprawie
określenia rodzajów map, materiałów
fotogrametrycznych i teledetekcyjnych, stanowiących
państwowy zasób geodezyjny i kartograficzny, których
rozpowszechnianie, rozprowadzanie oraz
reprodukowanie w celu rozpowszechniania i
rozprowadzania wymaga zezwolenia, oraz trybu
udzielania tych zezwoleń:
Par. 3 ust 2. Zezwolenie powinno zawierać również
pouczenie o tym, że materiały są objęte ochroną
praw autorskich i praw pokrewnych
Co chronimy jako prawa autorskie?
USTAWA dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach
pokrewnych
Art. 1 przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw
działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony
w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia
i sposobu wyrażenia (utwór).
W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory
wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami
graficznymi ( w tym naukowe, kartograficzne oraz programy
komputerowe), plastyczne, (…) architektoniczne,
architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne
Utwór
•Twórczy proces powstania
•Niepowtarzalny
•Identyfikowalny z autorem
Z orzecznictwa Sądu Najwyższego:
utworem jest każde dzieło, jeśli przynajmniej pod względem formy wykazuje pewne elementy twórcze,
choćby minimalne
Brak cech utworu
• Rekordy
• Warstwy – ale twórczy może być sam
pomysł warstwy
• Metadane – jeżeli stworzone według
ustalonych standardów i formularzy
• Większość analiz przestrzennych, obliczeń
– ale twórcza może być sama metoda
analizy
Prawo autorskie
•art. 3 ustawy Prawo autorskie
zbiory, (…) i bazy danych są
przedmiotem prawa autorskiego, nawet
jeżeli zawierają nie chronione materiały, o
ile przyjęty w nich dobór, układ lub
zestawienie ma twórczy charakter, bez
uszczerbku dla praw do
wykorzystywanych utworów.
Prawa autorskie w
opracowaniach kartograficznych
• Wyrok SN z 29.04.1970 r., I CR 44/70,
„Wynagrodzenie autorskie stanowi zapłatę nie tylko za
opracowanie graficzne i opisowe mapy, lecz także – i to
przede wszystkim - za pracę autora przy opracowaniu
naukowym jej konceptu”.
• Wyrok SN z 12.05.2005 r., III CK 588/04
„Mapa Polski z zaznaczonym dojazdem do firmy, nie jest
utworem. Sama kolorystyka oznaczeń, czy użyta
czcionka, nie mają cech indywidualnych i twórczych na
tyle, aby nadawały mapce cechy utworu, mapka jest
wynikiem pracy rutynowej, a nie twórczego wkładu
powoda”.
Prawo autorskie
Art. 4. Nie stanowią przedmiotu prawa
autorskiego:
1) akty normatywne lub ich urzędowe
projekty
2) urzędowe dokumenty, materiały,
znaki i symbole
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia
27.02.2009r. V CSK 337/08 – SIWZ to nie
materiał urzędowy
Prawa autorskie
• Osobiste (art. 16): przypisywania
wyłącznie twórcy autorstwa utworu,
nienaruszalność treści utworu.
• Majątkowe (art. 17): wyłączne prawo do
korzystania z utworu, rozporządzania nim
na wszystkich polach eksploatacji oraz
wynagrodzenia za korzystanie z utworu
TEGO NIE WOLNO BEZ ZGODY
TWÓRCY!!! (LICENCJA)
Prawa autorskie – dozwolony użytek
Art. 23. 1. Bez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie
korzystać z już rozpowszechnionego utworu w zakresie
własnego użytku osobistego.
ALE
Przepis ten nie upoważnia m.in. do korzystania z
elektronicznych baz danych spełniających cechy utworu,
chyba że dotyczy to własnego użytku naukowego
niezwiązanego z celem zarobkowym.
Art. 27. Instytucje naukowe i oświatowe mogą, w celach
dydaktycznych lub prowadzenia własnych badań,
korzystać z rozpowszechnionych utworów w oryginale
i w tłumaczeniu oraz sporządzać w tym celu
egzemplarze fragmentów rozpowszechnionego utworu.
Prawa autorskie – dozwolony użytek
Art. 28. Biblioteki, archiwa i szkoły mogą:
1) udostępniać nieodpłatnie, w zakresie swoich zadań statutowych, egzemplarze utworów
rozpowszechnionych;
2) sporządzać lub zlecać sporządzanie egzemplarzy rozpowszechnionych utworów w celu
uzupełnienia, zachowania lub ochrony własnych zbiorów;
3) udostępniać zbiory dla celów badawczych lub poznawczych za pośrednictwem końcówek systemu
informatycznego (terminali) znajdujących się na terenie tych jednostek.
Art. 29. 1. Wolno przytaczać w utworach stanowiących samoistną całość urywki rozpowszechnionych
utworów lub drobne utwory w całości, w zakresie uzasadnionym wyjaśnianiem, analizą krytyczną,
nauczaniem lub prawami gatunku twórczości.
2. Wolno w celach dydaktycznych i naukowych zamieszczać rozpowszechnione drobne utwory lub
fragmenty większych utworów w podręcznikach i wypisach.
2(1). Wolno w celach dydaktycznych i naukowych zamieszczać rozpowszechnione drobne utwory lub
fragmenty większych utworów w antologiach.
Art. 30. 1. Ośrodki informacji lub dokumentacji mogą sporządzać i rozpowszechniać własne
opracowania dokumentacyjne oraz pojedyncze egzemplarze, nie większych niż jeden arkusz
wydawniczy, fragmentów opublikowanych utworów.
POWYŻSZE UPRAWNIENIA NIE DOTYCZĄ BAZ DANYCH BĘDĄCYCH UTWORAMI
Prawa autorskie – dozwolony użytek
Art. 33(2) Wolno korzystać z utworów dla
celów bezpieczeństwa publicznego lub
na potrzeby postępowań
administracyjnych, sądowych lub
prawodawczych oraz sprawozdań z
tych postępowań.
Przerabianie utworu
Art. 2. 1. Opracowanie cudzego utworu, w szczególności tłumaczenie,
przeróbka, adaptacja, jest przedmiotem prawa autorskiego bez uszczerbku
dla prawa do utworu pierwotnego.
2. Rozporządzanie i korzystanie z opracowania zależy od zezwolenia
twórcy utworu pierwotnego (prawo zależne), chyba że autorskie prawa
majątkowe do utworu pierwotnego wygasły. W przypadku baz danych
spełniających cechy utworu zezwolenie twórcy jest konieczne także na
sporządzenie opracowania.
3. Twórca utworu pierwotnego może cofnąć zezwolenie, jeżeli w ciągu pięciu
lat od jego udzielenia opracowanie nie zostało rozpowszechnione.
Wypłacone twórcy wynagrodzenie nie podlega zwrotowi.
4. Za opracowanie nie uważa się utworu, który powstał w wyniku inspiracji
cudzym utworem.
5. Na egzemplarzach opracowania należy wymienić twórcę i tytuł utworu
pierwotnego
Działania w razie poszukiwania
danych i ich opracowań
1) ustalenie, czy są przedmiotem praw
autorskich – jeżeli tak:
2) czy wykorzystanie przekracza dozwolony
użytek?
Jak zdobyć dane?
1) Działania komercyjne – uzyskanie
licencji
2) Uzyskanie w trybie dostępu do informacji
lub ustawy IIP – ale ich wykorzystanie
musi uwzględniać ewentualne prawa
autorskie
Dostęp do informacji publicznej
Obecnie – prawa autorskie w żaden sposób
nie modyfikują obowiązku udzielenia
informacji
• Wyrok WSA w Warszawie z 26.6.2008 r., II SA/Wa
111/08 mapa hydrogeologiczna Polski
• Wyrok NSA z 15.07.2011 I OSK 667/11 – obowiązek
udostępniania map powstałych przy opracowaniu mpzp
Dostęp do informacji o środowisku
Art. 16 ust. 1 pkt 3 ustawy ooś: Organ
administracji nie udostępnia informacji
o środowisku i jego ochronie, jeżeli
informacje dotyczą:
spraw będących przedmiotem praw
autorskich, jeżeli udostępnienie
informacji mogłoby naruszyć te prawa;
Ale już po 28.12.2011
• zmiany w ustawie o dostępie do informacji
publicznej – ale w zakresie wykorzystania
Art. 23 b ust 3 – określenie sposobu korzystania z
informacji publicznych spełniających cechy
utworu w rozumieniu ustawy Prawo
autorskie
Art. 23 g ust. 8 pkt 2 – podmiot zobowiązany
odmawia ponownego wykorzystywania
informacji publicznej w przypadku gdy ponowne
wykorzystywanie informacji publiczne naruszy
prawa własności intelektualnej przysługujące
podmiotom trzecim.
Dziękuję za uwagę
Kontakt: [email protected]
www.annafogel.pl