Scenariusz zajęć dla uczniów klasy I (IV etap edukacyjny)

Język polski, poziom edukacyjny IV, klasa I
Święty Aleksy średniowiecznym ideałem ascety.
„Legenda o świętym Aleksym”
Scenariusz zajęć dla uczniów klasy I (IV etap edukacyjny)
Temat
Święty Aleksy średniowiecznym ideałem ascety. „Legenda o świętym
Aleksym”.
Cele
Uczeń:
1. Odczytuje sens całego tekstu oraz wydzielonych przez siebie
fragmentów; potrafi objaśnić ich sens na tle całości. (1.1.1.)
2. Rozpoznaje typ nadawcy i adresata tekstu. (1.1.3.)
3. Wskazuje charakterystyczne cechy stylu danego tekstu. (1.1.4.)
4. Korzysta ze słowników i leksykonów. (1.2.2.)
5. Analizuje i definiuje znaczenia słów. (1.2.3.)
6. Określa problematykę utworu. (2.1.2)
7. Dostrzega w czytanych utworach cechy charakterystyczne określonej
epoki. (2.2.2.)
8. Rozpoznaje w utworze sposoby kreowania świata przedstawionego
i bohatera. (2.2.4.)
9. Dostrzega obecne w utworach literackich oraz innych tekstach
kultury wartości uniwersalne. (2.4.2.)
Wykaz nabywanych
umiejętności
1. Rozpoznawanie i nazywanie cech literatury średniowiecznej
(dwujęzyczność, uniwersalizm, dydaktyzm, alegoryczność i inne).
2. Omawianie przykładów żywotów świętych – św. Aleksego,
św. Augustyna, św. Jerzego, św. Stanisława, św. Krzysztofa itp.
3. Posługiwanie się pojęciami: asceza, asceta, hagiografia.
4. Omówienie znaczenia pojęcia ‘hagiografia’.
5. Czytanie tekstu ze zrozumieniem.
6. Odtwarzanie wydarzeń przedstawionych w czytanym tekście.
7. Wyszukiwanie w tekście fragmentów popierających daną tezę lub
stwierdzenie.
8. Korzystanie ze słownika wyrazów bliskoznacznych.
9. Wyszukiwanie w internecie przykładów użycia wyrazów w różnych
kontekstach.
10. Charakterystyka bohatera utworu literackiego.
Metody
1. Poszukująca (dyskusja).
2. Problemowa (samodzielne dochodzenie do wiedzy).
Formy
1. Praca z całą grupą.
2. Praca indywidualna.
Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris – portal wiedzy dla nauczycieli"
współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
1
Język polski, poziom edukacyjny IV, klasa I
Święty Aleksy średniowiecznym ideałem ascety.
„Legenda o świętym Aleksym”
Środki dydaktyczne
1. Znalezione w Internecie podobizny świętych (św. Aleksy,
św. Augustyn, św. Jerzy, św. Stanisław, św. Krzysztof).
2. Ćwiczenie interaktywne pt. „Definicja”.
3. Słownik języka polskiego, słownik terminów literackich.
4. Karta pracy pt. „Definicje”.
5. Karta pracy pt. „Legenda o świętym Aleksym”.
6. Ćwiczenie interaktywne pt. „Dzieje św. Aleksego”.
7. Ćwiczenie interaktywne pt. „Święty Aleksy”.
Proponowany czas
zajęć
45 minut
Opis sposobu realizacji
Indywidualizacja nauczania
uwzględniająca specjalne
potrzeby edukacyjne
11. Powitanie uczniów przez nauczyciela, podanie tematu
lekcji.
12. Rozmowa kierowana na temat literatury średniowiecznej
(dwujęzyczność, uniwersalizm, dydaktyzm,
alegoryczność i inne).
13. Podanie przykładów żywotów świętych – św. Aleksy,
św. Augustyn, św. Jerzy, św. Stanisław, św. Krzysztof.
Nauczyciel prezentuje znalezione przez siebie
w internecie podobizny świętych.
14. Ćwiczenie interaktywne „Definicja”.
Uczniowie rozwiązują ćwiczenie – do podanych
objaśnień dopisują nazwy pojęć. Przepisują objaśnienia
do zeszytów.
W razie potrzeby, zamiast
przepisywania definicji
do zeszytów, niektórzy uczniowie
otrzymują wydrukowane karty pracy
z objaśnieniami terminów
(karta pracy pt. „Definicja”).
15. Omówienie znaczenia pojęcia „hagiografia”
– żywotopisarstwo świętych. Uczniowie w trzech
grupach udzielają odpowiedzi na pytania:
‒ Jakie gatunki obejmuje hagiografia? (legendy,
żywoty świętych i męczenników)
‒ Jaką funkcję pełni? (funkcja dydaktyczna,
popularyzująca katolicyzm)
‒ Jaką postawę zaleca? (ascezę)
Dzieląc uczniów na grupy,
nauczyciel zwraca uwagę
na to, czy każda z osób bierze
aktywny udział w wykonywaniu
ćwiczenia.
Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris – portal wiedzy dla nauczycieli"
współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
2
Język polski, poziom edukacyjny IV, klasa I
Święty Aleksy średniowiecznym ideałem ascety.
„Legenda o świętym Aleksym”
16. Karta pracy pt. „Legenda o św. Aleksym”.
Zapoznanie się z tekstem. Uczniowie czytają tekst
na kartach pracy i zaznaczają w nim najważniejsze
wydarzenia z życia świętego.
17. Ćwiczenie interaktywne pt. „Dzieje św. Aleksego”.
Uczniowie porządkują wydarzenia pochodzące
z legendy o św. Aleksym.
W razie potrzeby uczniowie
dla ułatwienia mogą najpierw
w parach ustalić kolejność
wydarzeń, a następnie wpisać
odpowiednie cyfry do luk na tablicy
interaktywnej.
18. Ćwiczenie interaktywne pt. „Święty Aleksy”.
Rozmowa kierowana na temat postawy Aleksego,
która zadecydowała o jego świętości. Uczniowie
rozwiązują ćwiczenie interaktywne – wybierają
i zaznaczają określenia, które opisują osobę świętego
Aleksego, a także wyszukują w tekście legendy
odpowiednie fragmenty.
W razie potrzeby dla wybranych
uczniów nauczyciel przygotowuje
karty pracy z tekstem legendy
i zaznaczonymi w nim
odpowiednimi fragmentami.
Zadanie uczniów polega wówczas
na połączeniu fragmentu legendy
z odpowiednią cechą świętego.
19. Nauczyciel pyta uczniów, jakim terminem,
który już pojawił się na dzisiejszej lekcji, określiliby
osobę świętego Aleksego.
20. Ocena postępowania św. Aleksego – dyskusja.
21. Dyskusja na temat: Czy postawa ascetyczna zapewnia
człowiekowi szczęście, czy też nie?
Uczniowie podzieleni na dwie grupy podają argumenty
na tak lub na nie – prezentacja wniosków obu grup
na tablicy.
Część druga polecenia jest
zadaniem dla uczniów zdolnych,
szczególnie zainteresowanych
językiem polskim.
22. Zadanie domowe:
Korzystając ze słowników wyrazów bliskoznacznych,
zgromadź synonimy terminów: asceta, asceza
i ascetyczny. Sprawdź w wyszukiwarce internetowej,
w jakich innych kontekstach używa się dzisiaj tych słów.
Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris – portal wiedzy dla nauczycieli"
współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
3