Pobierz artykuł w pdf

zarządzanie
Motywacją dla pracownika może być dobrze zaprojektowana i zarządzana przestrzeń biurowa
Wydajny pracownik w zdrowym biurze?
nie wniosków WGBC do polskich realiów. Wnioski z warsztatów zostały
zebrane w jednym dokumencie – białej księdze zatytułowanej „Zdrowie
i produktywność w zrównoważonych budynkach”.
Mariusz Krysiak
redaktor naczelny
Polski Przemysł
J
uż prawie połowa firm w Polsce dostrzega potrzebę inwestycji
w zrównoważoną przestrzeń biurową1. Aby jeszcze bardziej zwiększyć świadomość korzyści płynących ze zrównoważonego budownictwa, grupa ekspertów przygotowała białą księgę – dokument,
którego celem jest zachęcenie firm do zbadania rzeczywistego oddziaływania budynków na pracujących w nich ludzi poprzez przedstawienie
globalnej metodologii pomiaru, która może być zastosowana przez biznes w Polsce. Projekt został objęty patronatem Ministerstwa Gospodarki,
World Green Building Council i Polish Green Building Council.
Twórcą projektu jest międzynarodowe biuro projektowe BuroHappold
Engineering, w ramach Construction Marketing Group, inicjatywy firm
z branży budowlanej i nieruchomości komercyjnych. Firma powołała techniczną grupę roboczą składającą się z przedstawicieli Colliers International,
Philips Lighting, Halton Oy, Ecophon Saint-Gobain oraz Skanska Property
Poland. W skład grupy roboczej weszli specjaliści z takich obszarów jak:
kadry, marketing, inżynieria, architektura, akustyka oraz certyfikacja BREEAM i LEED.
„To przełomowy moment dla rynku. Po raz pierwszy w Polsce tak szeroka
grupa ekspertów z wielu różnych organizacji podjęła się weryfikacji globalnej metodologii pomiaru wpływu budynków na ich użytkowników. Członkowie technicznej grupy roboczej przeanalizowali i opisali zagadnienie oraz
wskazali, że istnieje globalne rozwiązanie, które można z powodzeniem
zastosować na polskim rynku” – mówi Katarzyna Chwalbińska-Kusek,
Marketing and Business Development Manager w BuroHappold Engineering, założycielka Construction Marketing Group.
„W związku z tym, że przeciętnie mniej więcej 90% naszego czasu spędzamy w czterech ścianach, środowiska wewnętrzne mają ogromny wpływ na
nasze zdrowie i samopoczucie. Nowoczesne, zrównoważone biura wyposażone są w szereg rozwiązań, które pozwalają ograniczyć te negatywne
efekty, m.in. poprzez zastosowanie lepszych systemów wentylacyjnych,
większy dostęp do światła dziennego czy stworzenie stref relaksu. Naszym celem jest zachęcenie rynku do przeprowadzenia zintegrowanych
pomiarów, które pozwolą zobrazować rzeczywisty wpływ zrównoważonych budynków na zdrowie i produktywność pracowników” – dodaje
Chwalbińska-Kusek.
W ramach projektu odbył się cykl czterech spotkań warsztatowych.
Techniczna grupa robocza oparła swoje dyskusje na raporcie pt. „Health,
Wellbeing and Productivity in Offices”, opublikowanym w 2014 r. przez
World Green Business Council – największą światową organizację zajmującą się zagadnieniem zielonego, zrównoważonego budownictwa. Raport
był pierwszym na świecie dokumentem, który zaproponował interdyscyplinarną metodologię pomiarów wpływu powierzchni biurowej na pracowników. Inicjatywa przeprowadzona w Polsce ma na celu dostosowa1
Construction Marketing Group, Analiza rynku zrównoważonego budownictwa w Polsce:
badanie percepcji rynku, Warszawa 2013, <http://issuu.com/constructionmarketinggroup/docs/
analiza_rynku_zrownowazonego_budown>.
14 | Polski Przemysł – lipiec 2015
Biała księga jest skierowana przede wszystkim do inwestorów, liderów
biznesu, najemców i agentów nieruchomości. Zawiera syntezę najważniejszych informacji na temat wpływu zrównoważonego budownictwa
na zdrowie i produktywność pracowników oraz przedstawia korzyści
związane z zastosowaniem zielonych rozwiązań dla firm, takie jak spadek
absencji, rotacji pracowników czy wzrost produktywności, co w dłuższej
perspektywie znacząco wpływa na wyniki finansowe przedsiębiorstw.
„Z przeprowadzonych przez nas badań wynika, że 54% firm nie jest jeszcze gotowych zainwestować w zielone powierzchnie biurowe. Dlatego
głównym celem naszych działań jest zwiększenie świadomości biznesowej
dotyczącej wpływu zrównoważonych budynków na ludzi, a także możliwych korzyści finansowych dla firm, wiążących się z wprowadzeniem
zrównoważonych rozwiązań. Podczas warsztatów zaadaptowano do lokalnych warunków konkretne narzędzia umożliwiające dokonanie pomiarów,
m.in. za pomocą danych o nieobecności czy rotacji pracowników, jakości
powietrza lub dostępu do światła dziennego” – mówi Chwalbińska-Kusek.
zrównoważony rozwój, środowisko pracy, możliwość wykonywania zadań
z dala od biurek i współdziałanie z zespołem mają ogromne znaczenie”.
Ian Booth z firmy BuroHappold Engineering dodaje: „W BuroHappold
Engineering mamy świadomość, że dobrze zaprojektowany budynek łączy w sobie minimalny negatywny wpływ na środowisko oraz pozytywny
wpływ na zdrowie i samopoczucie ludzi. Takie budynki uważamy za przykład zrównoważonego budownictwa”.
Magda Szubert – Concept Development Manager, Office Environments firmy
Ecophon Saint-Gobain przytacza szereg danych: „Polscy pracownicy biur narzekają na hałas i nie są w tym odosobnieni. Zgodnie z najnowszym raportem
Leesman Index opartym na badaniach przeprowadzonych wśród 80 tys. pracowników biurowych różnych krajów 48% pracowników narzeka na hałas i brak
Kluczowe czynniki inżynieryjne
do przemyślenia przez
inwestorów i najemców według
białej księgi
prywatności. Jest to drugi najbardziej uciążliwy czynnik w biurze, zaraz po temperaturze powietrza, nawet jeśli biuro zostało zaaranżowane i zorganizowane
zgodnie z nowymi stylami pracy. Zbliżone wyniki dają wszystkie badania tego
typu: analiza ankiet przeprowadzona przez Center for the Built Environment
Uniwersytetu Berkeley na próbie 23 tys. pracowników pokazała, że 50% pracowników było niezadowolonych z hałasu, wśród nich 72% pracowników biur
typu open space. Najbardziej przeszkadzają rozmowy innych pracowników, co
jest paradoksem, bo sprawna, spontaniczna komunikacja jest w tej chwili uważana za «dopalacz» biznesu. Uwzględnienie akustyki na etapie powstawania biura
pozwala zapewnić odpowiedni balans pomiędzy koncentracją a komunikacją.
Jest to ważne ze względu na efektywność pracowników i ich samopoczucie”.
Biała księga jest dostępna pod linkiem: <http://issuu.com/constructionmarketinggroup/docs/zdrowie_i_produktywnosc>. ■
Hałas i akustyka
• Odpowiednie pochłanianie dźwięków w pomieszczeniach zapewnione
przez materiały absorbujące stosowane na różnych powierzchniach,
w zależności od funkcji pomieszczenia,
• Kontrolowany poziom tła akustycznego, odpowiedni dla określonych
czynności/typu pomieszczenia,
Jakość powietrza:
Białą księgę zamyka lista kluczowych czynników inżynieryjnych, na które
powinni zwrócić uwagę najemcy i inwestorzy przy projektowaniu powierzchni biurowej. Wśród nich znalazły się dokładnie określone czynniki
takie jak komfort cieplny, hałas i akustyka czy układ wewnętrzny budynku.
Idea zrównoważonego budownictwa polega na projektowaniu, budowaniu i użytkowaniu budynków z myślą o zdrowiu pracowników i z poszanowaniem środowiska naturalnego. Ważną rolę w tym procesie odgrywają
nowe technologie, które nie tylko pomagają tworzyć budynki w znacznym stopniu zmniejszające emisję zanieczyszczeń i wszelkiego rodzaju odpadów, ale też sprawiają, że budynek jest przyjazny dla przebywających
w nim osób. Z badań wynika, że w zapewnieniu optymalnych i sprzyjających warunków pracy kluczową rolę odgrywają: odpowiednia temperatura powietrza (22–24°C), dostosowana do potrzeb wentylacja, właściwe
oświetlenie stanowisk pracy oraz odpowiednia ilość świeżego powietrza
przypadająca na każdą osobę (IAQ – Indoor Air Quality). Zrównoważone
budynki, potocznie określane jako zielone, spełniają wszystkie te warunki.
Katarzyna Zawodna, prezes Skanska Property Poland, przekonuje: „Gdy
mówimy o korzyściach związanych z wprowadzaniem zrównoważonych
rozwiązań, większość z nas nadal myśli przede wszystkim o ochronie środowiska i obniżeniu kosztów zużycia energii. Tymczasem największą zaletą
zielonych budynków jest pozytywny wpływ na samych pracowników, ich
komfort i wydajność w pracy. W Stanach Zjednoczonych nieobecności
spowodowane problemami zdrowotnymi kosztują firmy nawet do 2,5 tys.
dolarów na pracownika rocznie. Zielone rozwiązania pozwalają znacznie
zmniejszyć liczbę nieobecności spowodowanych chorobami i zniwelować
te straty nawet o 40%. W Polsce brakuje nam jeszcze tego typu danych.
Metodologia badań zaproponowanych w białej księdze pozwoli nam za
pomocą konkretnych liczb udowodnić korzystny wpływ naszych budynków na zdrowie i efektywność pracowników. W Skanska projekty biurowe
realizujemy z wykorzystaniem nowoczesnych technologii, które sprawiają, że zwyczajnie dobrze się tam pracuje. Parametry wpływające na produktywność i dobre samopoczucie, takie jak odpowiednia temperatura,
wilgotność powietrza czy natężenie światła, są zapewnione właśnie dzięki
zrównoważonym rozwiązaniom, wprowadzanym z myślą o człowieku”.
Jonathan Cohen, dyrektor Działu Zarządzania Projektami Budowlanymi w Europie Centralnej i Wschodniej Colliers International, opowiada:
„Klienci Colliers coraz częściej zgłaszają potrzebę przyciągnięcia i zatrzymania pracowników reprezentujących pokolenie Y. To właśnie dla nich
• Naturalna wentylacja czy układ mieszany/hybrydowy,
• Równowaga pomiędzy potrzebą koncentracji i zachowania prywatności, a chęcią otwartości i komunikacji z innymi osobami,
• Wysokość sufitów: im więcej przestrzeni nad strefą oddychania użytkowników, tym więcej przestrzeni do „stratyfikacji”,
• Zróżnicowanie przestrzeni biurowej zapewniające różny stopień
prywatności akustycznej.
• Materiały budowlane: eliminacja lotnych związków organicznych (LZO)
i innych zanieczyszczeń,
Układ wewnętrzny
• Przestrzeń uzależniona od zadań oraz miejsce na wypoczynek,
• Dedykowana wentylacja pomieszczeń przeznaczonych do kopiarek
i drukarek laserowych (emitujących ozon),
• Active design.
• Specyfikacja nisko- i zeroemisyjnych dywanów oraz sufitów podwieszanych,
Kontakt z przyrodą i widok na zewnątrz
• Specyfikacja wykończeń i klejów nisko- lub zeroemisyjnych,
• Nieograniczony widok w dal poza monitor i dokumenty,
• Czujniki jakości powietrza (CO2) i zmienna intensywność wentylacji.
• Widok przez okno na przyrodę.
Komfort cieplny
Wygląd i odczucia
• Technologia czujników i sterowania strefami zapewniająca wygodę dla
poszczególnych osób lub niewielkich grup,
• Strategia oświetlania zapewniająca niskie zużycie energii,
• Materiały o niskiej zawartości lotnych związków organicznych (LZO),
• Regulowane zewnętrzne rolety podłączone do czujników światła
słonecznego.
• Łatwość utrzymania czystości,
Oświetlenie i światło słoneczne
• Czyszczenie pomieszczeń za pomocą środków o niskiej zawartości toksyn,
• Poziomy jasności dopasowane do zadań,
• Wysoki współczynnik oddawania barw,
• Dostosowanie wysokości sufitów do charakteru zadania – wysokie
do zadań kreatywnych, niskie do wymagających dokładności – wpływ na
strategię HVAC.
• Wysoka częstotliwość i wydajne światła,
Dostęp do udogodnień
• Ograniczenie olśnienia światłem oraz komfort wzrokowy,
• Restauracje,
• Czujniki obecności powiązane ze zmianą kolorów i światła słonecznego,
• Handel detaliczny i usługi,
• Sterowanie strefami światła sztucznego,
• Węzły transportu publicznego,
• Kontrola światła dziennego oraz światła rażącego.
• Przestrzeń społeczna (przestrzeń aktywności społecznej w okolicy).