doczakupy i podróże w europie - Europejskie Centrum Konsumenckie
download 
Reklamacja Transkrypt
zakupy i podróże w europie - Europejskie Centrum Konsumenckie
Zakupy i podróże w Europie www.konsument.gov.pl Treść niniejszej publikacji została przygotowana przez Europejskie Centrum Konsumenckie w Polsce we współpracy z Centrami z Francji, Grecji, Hiszpanii, Niemiec, Portugalii i Włoch. Jest ona też dostępna na stronach internetowych www.konsument. gov.pl/pl/publikacje/. ECK Polska nie bierze żadnej odpowiedzialności za użycie lub powielanie treści tej broszury przez osoby, przedsiębiorstwa lub organizacje. Niniejsza broszura jest przeznaczona jedynie do celów informacyjnych, nie jest oficjalnym przewodnikiem ani reklamą w rozumieniu przepisów Unii Europejskiej. Powielanie jest dozwolone, z wyjątkiem celów handlowych, za podaniem źródła. Tekst i ilustracje: © Europejskie Centrum Konsumenckie w Polsce oraz Komisja Europejska Projekt graficzny: Matchstick s.c. Druk: Wydawnictwo „Triada” Wojciech Wicher Maj 2006 Drodzy Konsumenci, Najprzyjemniejszą stroną wejścia Polski do zjednoczonej Europy są nieskrępowane podróże po całej Unii Europejskiej. Przedstawiamy przewodnik po krajach najczęściej odwiedzanych przez Polaków w ramach podróży wakacyjnych. Podpowiadamy na co uważać, kiedy i gdzie kupować, podajemy orientacyjne ceny i wiele innych praktycznych informacji. Zespół ECK PODRÓŻ SAMOLOTEM Podstawowe prawa pasażerów linii lotniczych podróżujących do lub z krajów Unii Europejskiej zostały zagwarantowane rozporządzeniem WE 261/2004 r. ustanawiającym wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów, w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotu. » Opóźnienie. Jeżeli lot jest opóźniony, przewoźnik zobowiązany jest do zapewnienia bezpłatnie posiłków i napojów w ilościach adekwatnych do czasu oczekiwania, a także prawa do dwóch rozmów telefonicznych, dwóch przesyłek faksowych lub e-mailowych. Zależy to od długości opóźnienia lub długości lotu. gdy opóźnienie wynosi co najmniej pięć godzin, pasażerowie mają prawo do zwrotu kosztów biletu gdy opóźniony odlot nastąpi co najmniej dzień po terminie, pasażerowie mają prawo do bezpłatnego zakwaterowania w hotelu i darmowego transportu między lotniskiem a hotelem Pasażerowie nie mogą domagać się finansowej rekompensaty, jeżeli opóźnienie lub odwołanie nastąpiło z przyczyn niezależnych np. z powodu złych warunków atmosferycznych. » Odwołanie lotu. W przypadku odwołania lotu pasażer ma prawo do: zwrotu kosztów biletu zaoferowania innego połączenia z punktem docelowym podróży posiłku, napojów oraz rozmowy telefonicznej, jeżeli czas oczekiwania na inne połączenie lotnicze to usprawiedliwia Ponadto, pasażerowie mogą być uprawieni do odszkodowania w wysokości od 250 EUR do 600 EUR (w zależności od zasięgu podróży) w przypadku, gdy zaoferowane połączenie zastępcze różni się znacząco od odwołanego, a powiadomienie o odwołaniu lotu nastąpiło zbyt późno. » Odmowa przyjęcia na pokład. Jeżeli do odprawy zgłosi się większa liczba pasażerów na dany lot, niż wynosi liczba miejsc w samolocie, przewoźnik powinien najpierw znaleźć osoby chętne do udostęponienia za ustaloną rekompensatą miejsc pasażerom, którzy zaplanowali podróż danym rejsem. Przewoźnik zobowiązany jest do zaoferowania takim ochotnikom zwrotu uiszczonej opłaty przewozowej (łącznie z bezpłatnym przelotem, w miarę potrzeby do portu, w którym podróż rozpoczęto) lub alternatywnego rejsu do portu docelowego podróży. Jeśli pasażer nie zgłosi się na ochotnika, wówczas przewoźnik zobowiązany jest do zaoferowania mu rekompensaty pieniężnej w wysokości: 250 € dla lotów na trasach o długości 1500 km lub krótszych 400 € dla lotów na trasach powyżej 1500 km na terenie UE oraz dla innych lotów pomiędzy 1500 do 3500 km 600 € dla lotów na trasach powyżej 3500 km poza terytorium UE Jeśli opóźnienie w przelocie do miejsca docelowego jest odpowiednio mniejsze niż 2, 3 lub 4 godziny, rekompensata może zostać zmniejszona o 50%. Przewoźnik ma również obowiązek: zwrotu uiszczonej opłaty przewozowej (w zależności od potrzeby łącznie z bezpłatnym przelotem do portu, w którym podróż rozpoczęto) lub zaproponowania alternatywnego rejsu do portu docelowego podróży zapewnienia, w zależności od potrzeby, wyżywienia i miejsca w hotelu (łącznie z transportem) oraz świadczeń (np. połączenia telefoniczne, fax itp.) » Zagubiony lub zniszczony bagaż. Zgodnie z Konwencją Montrealską za zagubiony, zniszczony lub dostarczony z opóźnieniem bagaż można domagać się rekompensaty w wysokości do 1000 SDR (ok. 1200 EUR). Ważne jest wypełnienie formularza PIR (Property Irregularity Report) na lotnisku oraz pisemne zgłoszenie szkody przewoźnikowi najpózniej w ciagu 7 dni od odebrania zniszczonego bagażu. Wynajem samochodów Są takie miejsca, np. greckie wyspy lub kanaryjska część Hiszpanii, które najlepiej zwiedza się samochodem. Niektóre osoby wolą wynająć auto i samodzielnie poznawać okolicę, bez krępujących ram czasowych zorganizowanej wycieczki. » Umowa. Wynajmując samochód trzeba domagać się sporządzenia na piśmie umowy, w której zostaną zawarte dane kierowcy/wynajmującego oraz wszystkie warunki wynajmu. Nie można polegać na ustaleniach ustnych. W umowie warto też zapisać sposób płatności np. zapłatę zaliczki i zasady jej ewentualnego zwrotu. Zawsze zachowujemy kopię umowy. W przypadku, gdy nie znamy języka, w jakim sporządzona jest umowa, nie powinniśmy jej zawierać. » Rezerwacja przez Internet. Jeśli rezerwujemy samochód przez Internet koniecznie trzeba wydrukować kopię zamówienia oraz korespondencję z poczty elektronicznej. W przypadku rezerwacji telefonicznej zaleca się potwierdzenie ustaleń pisemnie. Jeśli zawieramy umowę na odległość np. przez Internet lub telefon, mamy co najmniej 7 dni roboczych na odstąpienie od umowy. » Odbiór samochodu. Odbierając samochód konsument powinien obejrzeć samochód i zgłosić niezwłocznie wszelkie zastrzeżenia na piśmie do przedsiębiorcy, w szczególności widoczne uszkodzenia i ich charakter. Przedsiębiorca ma obowiązek dostarczyć sprawny samochód. W chwili odbioru trzeba pamiętać o dokumentach auta. Wtedy można sprawdzić, np. kiedy był dokonywany ostatni przegląd okresowy. Płacąc domagaj się rachunku albo faktury. W razie problemów musisz mieć wszystkie dokumenty. » Wymóg wieku. Podpisując umowę wynajmu samochodu na pewno będzie trzeba okazać prawo jazdy. W niektórych krajach granica wieku, od której można prowadzić auto wynosi 18 lat. Często zdarza się, że firmy zgadzają się wynająć auto tylko osobom starszym, np. 21-letnim, posiadającym prawo jazdy przynajmniej od roku. » Protokół zdawczy. W protokole zdania samochodu warto umieścić stwierdzenie, w jakim stanie samochód został zwrócony (bez uszkodzeń zewnętrznych, sprawny technicznie). Protokół odbioru i zdania samochodu powinien być opatrzony datą i podpisem obu stron, sporządzony w dwóch egzemplarzach, w tym jeden dla konsumenta. » Wypadek. Jeśli zdarzy nam się wypadek warto oddać samochód do warsztatu, aby oszacowano koszty naprawy szkód. W ten sposób zabezpieczamy się przed zawyżeniem wartości szkody przez przedsiębiorcę w stosunku do faktycznej usterki samochodu. Jednak naprawę samochodu należy pozostawić właścicielowi samochodu. » Ubezpieczenie. Płacąc dodatkowo pewną stawkę na ubezpieczenie za każdy dzień wynajmu, możemy zabezpieczyć się przed odpowiedzialnością za szkody. Koniecznie trzeba sprawdzić, jakie są warunku ubezpieczenia, w szczególności, jakiego rodzaju szkody ono obejmuje (np. kradzież). Zdarza się, że zapisy umowy ubezpieczenia wyznaczają specjalne uwarunkowania dotyczące jazdy samochodem w krajach Unii Europejskiej i poza Europą. Czasami konsument musi wykupić dodatkowe ubezpieczenie do wyjazdów zagranicznych. W ogólnych warunkach ubezpieczenia powinien być także wskazany tryb zgłaszania szkód, np. w ciągu 48 godzin. W razie problemów warto skupić się na polubownym rozwiązaniu sporu, ponieważ ubezpieczyciel jest znacznie bogatszym i „potężniejszym graczem rynkowym”. Podobnie jak w Polsce, także w innych krajach są wyspecjalizowane organizacje do polubownego rozwiązywania sporów dotyczących ubezpieczeń. USŁUGI TURYSTYCZNE Unia Europejska stara się ujednolicić przepisy poszczególnych krajów dotyczące usług turystycznych. Turystyka jest filarem gospodarki Grecji, Włoch czy Hiszpanii. Turyści korzystają z środków transportu, kupują towary i usługi generując ruch na jednolitym rynku europejskim. » Przepisy prawne. Standardy prawne w Unii Europejskiej w zakre- sie ochrony konsumentów usług turystycznych zawiera dyrektywa 90/314 z dnia 13 czerwca 1990 r. w sprawie zorganizowanych podróży, wakacji i wycieczek. W Polsce zagadnienia te reguluje ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych. Dyrektywa obejmuje swym zakresem umowy, których przedmiotem jest pakiet świadczeń określanych jako„podróż”czy też„impreza turystyczna”. „Impreza turystyczna” oznacza wcześniej ustaloną kombinację nie mniej niż dwóch usług sprzedawanych lub oferowanych do sprzedaży w łącznej cenie, o okresie ich świadczenia dłuższym niż 24 godziny lub obejmującym nocleg, transport, zakwaterowanie i inne usługi turystyczne niezwiązane z transportem lub zakwaterowaniem stanowiące znaczną część imprezy turystycznej. » Obowiązek informacyjny. Konsument jako słabsza i mniej doświadczona strona umowy zasługuje na rozbudowaną ochronę w formie wyczerpującej informacji. Jednym słowem - konsument ma prawo zawsze wiedzieć co, od kogo i na jakich warunkach kupuje. Dlatego wszelkie broszury, katalogi i foldery powinny zawierać zrozumiałą i nie wprowadzającą w błąd informację, w szczególności o: cenie usługi turystycznej (albo o sposobie jej ustalenia) miejscu pobytu lub planowanej trasie rodzaju, klasie, kategorii lub charakterystyce środka transportu położeniu, rodzaju i kategorii obiektu zakwaterowania np. hotelu ilości i rodzaju posiłków ewentualnym programie zwiedzania i innych atrakcjach turystycznych obowiązujących przepisach wizowych, paszportowych i sanitarnych Jeszcze przed zawarciem umowy, organizator turystyki ma obowiązek poinformować konsumenta o wymaganiach zdrowotnych dotyczących udziału w imprezie turystycznej, przepisach paszportowych i wizowych, możliwościach ubezpieczenia od kosztów rezygnacji z udziału w imprezie turystycznej, o zakresie ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków itp. » Umowa usługi turystycznej. Umowa powinna zawierać obszerne i wyczerpujące informacje na temat wycieczki, wyjazdu, a w szczególności określać: organizatora turystyki, numer jego zezwolenia oraz dane osoby, która w jego imieniu podpisała umowę, miejsce pobytu lub trasę wycieczki, czas trwania, program całej imprezy (w tym rodzaj, jakość i termin oferowanych usług), cenę całej imprezy oraz określenie okoliczności, które mogą spowodować podwyższenie ceny, sposób zapłaty, informacje o ubezpieczeniu, sposób składnia reklamacji, termin powiadomienia o ewentualnym odwołaniu imprezy z powodu braku zgłoszeń. Co ważne, organizator ma obowiązek niezwłocznie powiadomić konsumenta, jeżeli przed rozpoczęciem realizacji usługi turystycznej zmuszony jest, z przyczyn od siebie niezależnych, do zmiany istotnych warunków umowy z klientem (takimi postanowieniami są m.in. cena, hotel, termin imprezy).W takiej sytuacji konsument może przyjąć proponowaną zmianę umowy lub odstąpić od umowy ze zwrotem wszystkich wniesionych świadczeń i bez obowiązku zapłaty kary umownej. » Zmiana ceny usługi turystycznej. Umowa powinna w sposób wyraźny precyzować okoliczności podwyższenia ceny. Generalnie cena raz ustalona nie powinna być zmieniana, jednakże możliwe są pewne wyjątki, przykładowo: wzrost kosztów transportu, wzrost opłat urzędowych, podatków i innych opłat niezależnych oraz wzrost kursu walut. Jednak bez względu na okoliczności, w okresie 20 dni przed datą wyjazdu, cena ustalona w umowie nie może być zmieniona. Co zrobić, jeśli wyjazd nie spełnił naszych oczekiwań? Jeżeli zostaliśmy zakwaterowani w hotelu o niższym standardzie, brak jest basenu, posiłki są zimne, a dzieci nie mogą bawić się na wymarzonym placu zabaw, który skłonił nas do wyboru tej, a nie innej oferty, powinniśmy zawiadomić wykonawcę/organizatora o nieprawidłowościach (w sposób określony w umowie), a następnie możemy dochodzić odszkodowania z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy o świadczenie usług turystycznych. Generalnie, tylko trzy przypadki powodują wyłączenie odpowiedzialności organizatora z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy. Są to okoliczności spowodowane działaniem lub zaniechaniem klienta, działaniem lub zaniechaniem osób trzecich nie uczestniczących w wykonywaniu usług przewidzianych w umowie lub, jeżeli tych działań czy zaniechań nie można było przewidzieć ani uniknąć. » Oferty„Last minute”. W Polsce, a także w innych państwach człon- kowskich UE, coraz większą popularność zdobywają tzw. oferty „last minute”. Konsumenci często słyszą, że od takich wyjazdów nie przysługuje reklamacja. Argumentowane jest to promocyjną ofertą, która zazwyczaj jest dużo tańsza, a impreza ma odbyć się już zaraz. To nieprawda. Tego rodzaju ofertę także możemy reklamować w przypadku nie dotrzymania warunków umowy przez przedsiębiorcę. TIMESHARING Timesharing jest obszarem licznych nadużyć. Konsumenci są atakowani ofertami w trakcie wakacji, a nieuczciwi sprzedawcy wykorzystują stan odprężenia i obniżonej czujności. Timesharing jest umową długoterminową i wymaga dokładnego skalkulowania wszystkich kosztów. Za kilka lat budynek, w którym znajduje się użytkowany apartament może ulec zniszczeniu, a linie lotnicze mogą zlikwidować połączenia z wybraną miejscowością... » Co to jest timesharing? Timesharing polega na nabyciu prawa do korzystania z budynku lub pomieszczenia mieszkalnego w oznaczonym czasie, w każdym roku, w zamian za co nabywca zobowiązuje się do uiszczenia ryczałtowej opłaty. » Jak rozpoznać nieuczciwego sprzedawcę? Żeby przekonać się, czy sprzedawca proponujący nam kontrakt timesharingowy ma uczciwe zamiary, wystarczy zadać mu trzy podstawowe pytania. Czy mogę zabrać kontrakt do przejrzenia przed podpisaniem i wrócić do sprawy po namyśle za kilka dni? Czy mogę zapłacić pierwszą ratę w ciągu 10 dni po podpisaniu umowy? Czy mogę wycofać się bez podawania przyczyn w ciągu dziesięciu dni od podpisania kontraktu i czy sprzedawca zagwarantuje mi to na piśmie? Jeśli odpowiedź na którekolwiek z tych pytań brzmi NIE, sprzedawca odmawia Ci praw gwarantowanych w przepisach europejskich. Doradzamy natychmiastowe zrezygnowanie z jakichkolwiek negocjacji z nim. » Prawa chroniące nabywców kontraktów timesharingowych. Przepisy dotyczące timesharingu bardzo dokładnie określają obowiązki sprzedawcy. Przed zawarciem umowy przedsiębiorca musi dostarczyć zainteresowanemu dokładny prospekt (opis oferty). Powinien on zawierać:: dokładne dane przedsiębiorcy, a także właściciela oferowanej nieruchomości dokładny opis prawa do użytkowania, które jest przedmiotem sprzedaży, tzn. czy można je zamienić, przenieść lub odsprzedać warunki użytkowania budynku tzn. korzystania z wody, elektryczności, wywozu śmieci itp. warunki dostępu do części użytkowanych wspólnie zasady zarządzania budynkiem, jego utrzymywania i remontowania cenę za nabycie prawa do użytkowania oraz podstawy do obliczania innych należności (np. kosztów użytkowania części wspólnych, napraw itp.) pełną informację o prawach do odstąpienia oraz określenie czasu, na jaki umowa została zawarta. » Sprzedawca nie ma prawa żądać przedpłaty. Jeżeli zdarzy się, że pod wpływem impulsu podpiszesz kontrakt, a potem ochłoniesz i chcesz z niego zrezygnować, możesz to zrobić w ciągu 10 dni. Trzeba pamiętać również, że przepisy chroniące konsumentów zawierających umowę ti mesharingową dotyczą wyłącznie kontraktów na okres dłuższy, niż trzy lata. ZAKUPY ZAGRANICĄ Jednolity rynek Unii Europejskiej stwarza konsumentom większe możliwości wyboru najkorzystniejszej oferty produktów i usług. Konsumenci mają olbrzymi wybór: asortyment produktów znajdujących się w sprzedaży w całej Unii Europejskiej jest szerszy niż kiedykolwiek, a dzięki euro można łatwo porównywać ceny. Producenci muszą utrzymywać niski poziom cen, ponieważ sprzedają towary na jednym, ogromnym i konkurencyjnym rynku. Wzajemne uznawanie standardów technicznych oznacza też, że produkty znajdujące się legalnie w sprzedaży w jednym z państw członkowskich mogą też być oferowane we wszystkich pozostałych. » Przepisy chroniące konsumentów. Konsumentów, kupujących towary i usługi w całej Unii Europejskiej chronią te same przepisy prawa konsumenckiego, warto się z nimi zapoznać nim udamy się na nasze europejskie zakupy. Na poziomie europejskim kwestie sprzedaży i reklamacji reguluje dyrektywa 1999/44/EC z 25 maja 1999 r. w sprawie niektórych aspektów sprzedaży towarów konsumpcyjnych i związanych z tym gwarancji. Dokument ten wyznacza minimalne standardy ochrony, ale w praktyce konsument nie może powołać się tylko na tę dyrektywę podczas dochodzenia roszczeń. Poszczególne państwa członkowskie mogą ustanowić wyższy poziom ochrony kon- sumenta poprzez wyznaczenie surowszych wymogów w stosunku do przedsiębiorców niż zapewnione w dyrektywie. W Polsce uprawnienia konsumentów w tej sferze reguluje ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu Cywilnego (Dz. U. Nr 141, poz.1176 z późn zm.). » Sprzedaż transgraniczna. Przy sprzedaży konsumenckiej o charakterze transgranicznym, jedną stroną jest osoba fizyczna lub prawna, która sprzedaje towary w ramach swojej działalności handlowej, zawodowej lub przedsiębiorstwa, a drugą konsument z innego kraju. W konsekwencji tej definicji kupując produkty od osób, które nie zajmują się tym profesjonalnie nie jesteśmy chronieni przez prawo konsumenckie. » Gdzie składać reklamację? W pierwszej kolejności odpowiedzialność za wadliwy towar ponosi sprzedawca. Jest on zobowiązany do zapoznania się z naszymi roszczeniami. Ze względu na odległość, kontakt ze sprzedawcą mającym siedzibę zagranicą jest utrudniony. Jednak musimy powiadomić sprzedawcę o zaistniałej sytuacji, aby miał szansę podjąć właściwe kroki. Czasami przedsiębiorca z siedzibą zagranicą może skierować nas do firmy w Polsce, z którą współpracuje. » Gwarancja. Jeśli reklamujemy towar na podstawie gwarancji, to należy sprawdzić, kto jest gwarantem w tym konkretnym przypadku. Większość gwarancji jest wystawiana przez producentów towarów. Wtedy trzeba zgłosić reklamację u gwaranta, czyli w serwisie producenta/sprzedawcy, którego adres powinien być podany w gwarancji. Niezależnie od tej możliwości, w dalszym ciągu możemy oczekiwać pomocy od sprzedawcy. Żeby łatwiej dowieść swoich racji powinniśmy zgłaszać reklamację na wadliwy towar pisemnie, i domagać się potwierdzenia odebrania naszej reklamacji przez przedsiębiorcę. » Termin zgłaszania reklamacji. Przyjmuje się, że każda niezgodność towaru z umową, która uwidoczniła się w ciągu sześciu miesięcy od daty dostawy, istniała w chwili dostawy. Jest to istotne szczególnie w przypadku zakupów transgranicznych. Z doświadczenia ECK wynika, że często po sześciu miesiącach konsument musi sam udowodnić, że towar był wadliwy już w dniu zakupu. W większości przypadków trzeba zwrócić się do specjalisty biegłego w danej dziedzinie i ponieść koszty wydania opinii. Następnie skłonić sprzedawcę do uznania opinii biegłego. W świetle zakupów transgranicznych jest to dość trudne zadanie. » Gwarancja czy niezgodność z umową? Reklamując wadliwy towar możemy zrobić to na dwa sposoby: na podstawie tzw.„niezgodności towaru z umową”lub na podstawie gwarancji. W przypadku niezgodności towaru z umową, a także z zapewnieniami sprzedawcy (np. w reklamie czy na informacji umieszczanej w sklepie) możemy zgłosić się do sprzedawcy, który na podstawie ustawy odpowiada za towar. W przypadku gwarancji – ten, kto jej udzielił (zazwyczaj producent, choć może to być sprzedawca) odpowiada za produkt na zasadach określonych przez siebie. Zawsze należy upewnić się, jakie są to zasady. Wybór, czy skorzystamy z reklmamacji czy z gwarancji, powinien być dokonany po dokładnej analizie kilku kwestii: dostępnych sposobów usunięcia wady, kosztów naprawy i dostarczenia towaru do serwisu, terminów rozpatrzenia reklamacji oraz czasu realizacji naszych roszczeń. Przy zakupie towaru zagranicą, szczególnego znaczenia nabiera każdy z tych aspektów reklamacji. Przykładowo, gwarancja może wskazywać, że towar zakupiony w Hiszpanii można oddać do naprawy w Polsce w każdym autoryzowanym serwisie danej marki. Natomiast w przypadku reklamacji na postawie niezgodności towaru z umową, trzeba przesłać produkt do sprzedawcy do Hiszpanii i oczekiwać na naprawę oraz ponowne dostarczenie towaru do Polski. » W jakim terminie można reklamować towar? Sprzedawca odpowiada za niezgodność towaru z umową, w ciągu 2 lat od dnia dostawy lub zakupu. Wyjątkowo odpowiedzialność sprzedawcy za rzeczy używane może być ograniczona do 1 roku. Na takie ograniczenie potrzebna jest zgoda konsumenta. Jeśli dochodzimy swoich praw na podstawie gwarancji, to musimy sprawdzić w dokumencie gwarancyjnym okres jej ważności. Gwarant mógł ustalić dowolnie długi termin, w którym ponosi odpowiedzialność za produkt. Niektóre państwa członkowskie, np. Polska, wprowadziły przepis, że w celu skorzystania ze swojego prawa do reklamacji, musimy powiadomić sprzedawcę o wadzie w okresie dwóch miesięcy od momentu odkrycia, że towar jest niezgodny z umową. INNE Leczenie » Wakacje to czas relaksu i odpoczynku. Czasem jednak los pła- ta psikusa i trzeba szybko szukać pomocy lekarskiej. Dobrze być przygotowanym na taką ewentualność i zaopatrzyć się w odpowiednie dokumenty. » Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego. Od 01.01.2006 roku obowiązuje plastikowa Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego, która zastąpiła dotychczas używany formularz E-111. EKUZ potwierdza prawo do świadczeń zdrowotnych w nagłych przypadkach. Na EKUZ znajdują się następujące informacje: imię, nazwisko, data urodzenia, PESEL, numer identyfikacyjny instytucji, która wydała Kartę, numer identyfikacyjny Karty, data ważności Karty. Wniosek o wydanie EKUZ można pobrać ze stron Narodowego Funduszu Zdrowia www.nfz.gov.pl. Należy go złożyć w wojewódzkim oddziale NFZ, właściwym ze względu na zadeklarowany we wniosku adres zamieszkania. Do wniosku trzeba załączyć dokumenty potwierdzające prawo do ubezpieczenia w NFZ, czyli np. ostatnie ZUS RMUA, lub ważną książeczkę ubezpieczeniową. 10 Limity przewozu alkoholu i papierosów Podróżując wewnątrz Unii Europejskiej dorosła osoba ma prawo kupić i przewieźć do swojego kraju wyroby alkoholowe i tytoniowe pod warunkiem, że są one przeznaczone do własnego użytku.Wyroby tytoniowe, które można przewieźć, to: papierosy – 800 sztuk, cygaretki (czyli cygara ważące nie więcej niż 3 g) – 400 sztuk, cygara – 200 sztuk oraz tytoń – 1 kg. Ilości dozwolonego alkoholu to: alkohole mocne (wódka, whisky itp.) – 10 l, produkty pośrednie – 20 l, wina (włączając maksymalnie 60 l win musujących) – 90 l i piwo – 110 l. Zwolnienie od podatku dla „akcyzowego” bagażu podróżnego obowiązuje jednak tylko, jeśli jego wartość nie przekroczy 175 euro, a rodzaj towarów przewożonych w bagażu nie będzie wskazywał na przeznaczenie handlowe. Dla młodszych podróżnych (w wieku do 15 lat) granica to 90 euro. Dopuszczalne ilości przywozu określa szczegółowo rozporządzenie w sprawie określenia ilości wyrobów akcyzowych zharmonizowanych uznanych za przeznaczone do celów handlowych (Dz.U. z 2004 r. nr 74, poz. 675). FRANCJA We Francji niemal każdy zakątek wart jest odwiedzenia. Najlepiej jest udać się do najbliższego Biura Turystycznego, gdzie obsługa mówi również po angielsku i udzieli wyczerpujących informacji na temat aktualnych wydarzeń, imprez i ciekawych miejsc. rekompensatę. Francuskie firmy ubezpieczeniowe zawsze domagają się dowodów kradzieży, których w większości przypadków nie da się przedstawić. ZWIEDZANIE W przypadku problemów najlepiej skontaktować się z Europejskim Centrum Konsumenckim w Kehl: Tel.: +49/78 51 991 48 0 lub 0820/200 999 (numer dostęPony tylko z terytorium Francji), fax: +49/78 51 991 48 11, e-mail: [email protected], www.euroinfo-kehl.com. Fotografowanie. We francuskich muzeach i obiektach sakralnych, (których większość jest zabytkowa) można robić zdjęcia. W przypadku, gdy jest to zabronione, przed wejściem znajduje się wyraźna tabliczka z przekreślonym aparatem fotograficznym. Święta i wydarzenia. Warto odwiedzić Francję nie tylko dla jej za- Gdzie wnosić skargę na usługi turystyczne? Warto wiedzieć. We Francji raczej nie ma specjalnych wymogów co do stroju podczas zwiedzania kościołów i miejsc kultu. bytków, ale też dla niezwykłych wydarzeń kulturalnych. 21 czerwca ma miejsce niespotykane nigdzie indziej na świecie„Święto muzyki”. Tego dnia każdy ma prawo wziąć dowolny instrument i muzykować na ulicach, aż do pierwszej w nocy. W dniu wyzwolenia Bastylii, 14 lipca można liczyć na fajerwerki i wiele innych atrakcji. Ponadto niemal każde większe miasto organizuje latem specjalne imprezy, np. w Montpellier jest festiwal tańca, w Awinionie festiwal teatralny, a wielbiciele rocka powinni odwiedzić Belford. ZAKUPY Pamiątki. Francja słynie z wyśmienitych serów, win, a także słyn- Sob Nd nych perfum i innych luksusowych produktów. Nie każdego stać na flakon Chanel nr 5, ale każdy powinien zaopatrzyć się we Francji przynajmniej w prawdziwy ser pleśniowy. Korzystanie z sejfów hotelowych. Zdecydowanie zalecane jest korzystanie z hotelowych sejfów i depozytów. Jeżeli w hotelowym pokoju zdarzy się kradzież bardzo trudno jest uzyskać jakąkolwiek Podatek VAT. VAT we Francji wynosi 19,6 %. Wyjątkiem są takie produkty, jak książki, płyty itp., na które VAT wynosi 5,5%. Godziny pracy sklepów Pon – Pt Supermarkety 9.00/10.00 – 19.00 9.00 – 19.00 Nieczynne Niektóre czynne 8.00 – 18.00 są do 22.00 Godziny pracy banków Pon – Pt Sob, Nd 9.00 – 18.00 Nieczynne W zależności od wielkości oddziału. 11 Godziny pracy urzędów pocztowych Pon – Pt Sob Nd ny, chociaż kierowca na pewno doceni taki gest. 8.00 – 18.00 09.00 – 13.00 Nieczynne TELEFON I INTERNET Godziny otwarcia restauracji Pon – Nd 11. 00 – 15.00 19.00 – 24.00 Goście nie są przyjmowani od 14.30. Goście nie są przyjmowani od 23.30. Piekarnie: od 6.00 lub 7.00 Wymiana towaru. Poza sezonem wyprzedaży, francuskie sklepy zwykle wymieniają towar na prośbę klienta, ale zależy to od dobrej woli sprzedawcy. Przepisy prawa gwarantują wymianę towaru, jeśli okaże się on wadliwy. Wtedy, w ciągu 6 miesięcy od daty zakupu, musi zostać wymieniony, naprawiony lub, gdy to okaże się to niemożliwe, klientowi zwracane są pieniądze. Wyprzedaże. Co 6 miesięcy jest ustalana dokładna data rozpoczęcia wyprzedaży letnich i zimowych. Zwykle wyprzedaże letnie zaczynają się pod koniec czerwca i trwają 6 tygodni. W Paryżu wyprzedaże zaczynają się kilka dni wcześniej, niż w innych miastach. Sklepy zwykle nie przyjmują zwrotów, ani nie wymieniają rzeczy kupionych na wyprzedaży. Informacja o tym powinna być wywieszona w sklepie blisko kasy. Tylko nieliczne sklepy dopuszczają możliwości wymiany towaru. Doradzamy dokładne przymierzenie i obejrzenie rzeczy oraz przemyślenie zakupów. W RESTAURACJI Restauracje we Francji są otwarte w porze lunchu a następnie mają przerwę i są otwierane wieczorem. Serwis w lokalach gastronomicznych jest wliczony w cenę. Informacja o tym powinna być jasno podana na samym dole rachunku. Klienci zadowoleni z obsługi mogą wyrazić swoje uznanie wręczając napiwek. Zwyczajowo jest to około 5% całej należności. Zazwyczaj kelnerzy nie obrażają się za wezwanie ich do stolika machnięciem ręki. Tym niemniej doradzamy takie postępowanie tylko, jeśli kelner nie stawi się do stolika w ciągu 10 minut od naszego przyjścia. Zarówno małe francuskie knajpki, bistra, jak i wystawne restauracje serwują bardzo dobre jedzenie. Oczywiście jak wszędzie, mogą zdarzyć się wyjątki, dlatego dobrze jest najpierw uważnie przeczytać menu i ocenić czystość lokalu. TAKSÓWKI Zgodnie z francuskimi przepisami, od 29 września 2005 r. stawki za kilometr nie mogą być większe niż 0.83 €. Napiwek nie jest koniecz- 12 Karty telefoniczne można kupić w kioskach z prasą, a także w supermarketach. Ich koszt różni się w zależności od ilości impulsów. Prawie wszędzie można znaleźć budki telefoniczne. Kawiarenki internetowe oferują dostęp do sieci. Można również znaleźć specjalne budki przeznaczone do rozmów z zagranicą. DLA KIEROWCÓW Prawo jazdy. We Francji honorowane jest polskie prawo jazdy. Istnieje bezwzględny obowiązek posiadania ubezpieczenia samochodowego, ważnego w państwach Unii Europejskiej. Rozwiązaniem jest posiadanie polisy autocasco. Przeciętna cena za wynajem samochodu wynosi 30 € za dzień. Autostrady we Francji są płatne, koszt zależy od drogi i ilości przejechanych kilometrów. Parkingi. We Francji nie obowiązują jednolite zasady dotyczące parkowania. Ceny za parkowanie różnią się w zależności od miasta i tego czy parking jest publiczny czy prywatny. Ceny na parkingach publicznych zależą od czasu parkowania i od koloru umieszczonego na parkometrze: żółty jest najdroższy i można na nim parkować max. 2-3 godziny. pomarańczowy oznacza, że można parkować cały dzień, ale cena również będzie wysoka (około 15 € za dzień w większych miastach) zielony oznacza strefę najtańszą (około 2 € za dzień), ale jest on zwykle bardzo oddalony od centrum miasta Prywatne parkingi kosztują 1-2 € za godzinę. PROBLEMY I NAGŁE WYPADKI Leczenie. W przypadku problemów ze zdrowiem najlepiej zgłosić się do szpitala. Można wezwać karetkę wykręcając prosty numer 15. Z kolei po straż pożarną dzwoni się na numer 18. Dobrze jest pamiętać, że strażacy we Francji nie zajmują się tylko gaszeniem pożarów ale także pomagają w razie wypadków samochodowych, utonięć itp. Policja ma numer 17. Doradzamy jednak zawsze dzwonić pod europejski numer alarmowy 112, ponieważ jego operatorzy mówią w wielu językach, co może bardzo ułatwić komunikację i uzyskanie pomocy w sytuacji stresowej. Ważne telefony Pogotowie ratunkowe: 15 Policja: 17 Straż pożarna: 18 GRECJA Grecja obfituje w atrakcje, spośród których każdy wybierze dla siebie coś odpowiedniego. Część kontynentalna, w szczególności wyspy chlubią się pięknymi plażami. Piękne krajobrazy i liczne zabytki bogatej historii zadowolą najbardziej wymagających turystów. Koniecznie trzeba zobaczyć słynny Parthenon w Atenach. W Plaka, u stóp wzgórza Akropolis, można znaleźć tradycyjne tawerny i małe sklepiki z pamiątkami. W Centrum Aten znajdują się muzea, Archeologiczne, Cykladów i Bizantyjskie, które kryją w sobie nieprzebrane skarby greckiej kultury. Wyruszając dalej, poza stolicę, nie można ominąć Myken, Teatru Epidaurosa w Delfach i wysp Dylos oraz Krety i Rodos. Warto pytać mieszkańców, zwłaszcza starszych o ciekawe miejsca. Wyczerpujących informacji udzielają także biura turystyczne i personel hotelowy. sycznych dramatopisarzy – Ajschylosa, Eurypidesa, Arystofanesa czy Sofoklesa. W Teatrze Lycabetusa całe lato są grane sztuki greckich i zagranicznych twórców. Wielbicielom bardziej współczesnych form wyrazu polecamy koncerty znanych muzyków podczas Festiwal Rockwave. Więcej szczegółów można znaleźć na stronach: http://www. hellenicfestival.gr/site/index_en.htm. Oczywiście każde miasteczko i wyspa w Grecji mają swoje własne tradycyjne festiwale i święta. Pamiątki. Grecja słynie z doskonałej oliwy z oliwek, sera feta, ouzo, i muzeach jest zabronione. Jednak w każdym miejscu są ustawione wyraźne tabliczki informujące, czy jest to dozwolone czy nie. mastyksu, miodu i słodkich owoców w syropie. Grecka ceramika i biżuteria, zwłaszcza ręcznie robiona, nie ma sobie równych. Wszystko to można kupić w dowolnych ilościach w każdej miejscowości turystycznej. Jako souvenir z Grecji polecamy także wino, zwłaszcza pochodzące z Samos, Santorini lub Nemei, orzeszki pistacjowe z wyspy Aigina i naturalne gąbki np. z Kalymnos. Oliwa z oliwek i miód są znacznie tańsze w Grecji niż w innych krajach UE (oczywiście pod warunkiem, że kupimy je w zwykłym sklepie, a nie w sklepie z pamiątkami). Święta i wydarzenia. Latem w Grecji odbywa się wiele ciekawych Korzystanie z sejfów hotelowych. Zdecydowanie polecamy ko- Festiwal Ateński, rozpoczynający się na początku czerwca, Gdzie wnosić skargę na usługi turystyczne? W razie kłopotów ZWIEDZANIE Fotografowanie. W Grecji generalnie robienie zdjęć w kościołach imprez. Szczególnie polecamy: który odbywa się w starożytnym teatrze Herodes Atticus Odeon. Turyści mogą tam obejrzeć różnorodne występy, od sztuk teatralnych przez muzykę klasyczną po występy baletowe i koncerty muzyczne najsłynniejszych artystów świata. Festiwal Epidaurosa zaczyna się w lipcu w antycznym teatrze Eurypidesa. Odwiedzający mogą obejrzeć wybitne sztuki kla- rzystanie z sejfów hotelowych w Grecji. można skontaktować się bezpośrednio z Europejskim Centrum Konsumenckim (ECK) w Grecji: Plateia Kanigos, 101 81 Athens, Tel.: +30/210 3847253, fax: +30/210 3847106, E-mail: [email protected], [email protected], www.efpolis.gr. Jeśli z jakichś powodów jest to niemożliwe trzeba zgłosić się do Biura Porad Obywatelskich, które przekaże skargę do ECK lub innej odpo- 13 wiedniej instytucji. W przypadku, jeśli skarga dotyczy hotelu lub pokoju do wynajęcia, konsument może także wnieść skargę do Greckiej Narodowej Organizacji Turystycznej lub do Policji Turystycznej*. * Policja Turystyczna jest integralną częścią Greckiej Policji. Składa się z personelu specjalnie przeszkolonego w celu udzielania informacji i pomocy turystom, w przypadku jakichkolwiek problemów. Policja Turystyczna ma również uprawnienia do rozwiązywania mniejszych nieporozumień między turystami i usługodawcami. Policjanci tej formacji mówią wieloma obcymi językami, a można ich łatwo rozpoznać po naszywce na rękawie z nazwą Tourism Police. Kontakt z Tourism Police jest możliwy po wybraniu numeru telefonicznego 171, z terenu całej Grecji, przez całą dobę. Warto wiedzieć. Wybierając się zwiedzać greckie miejsca kultu, cerkwie lub kościoły trzeba pamiętać, że obowiązują w nich ścisłe reguły dotyczące stroju. Ubiór musi być skromny, niedozwolone są szorty, spódniczki mini ani kostiumy kąpielowe. Kobiety, chcące zwiedzić greckie klasztory nie mogą nosić szortów, spódnica musi zasłaniać przynajmniej kolana, a ramiona i dekolt, również muszą być stosownie osłonięte. W niektórych miejscach odwiedzającym wydawane są specjalne chusty, którymi można się owinąć. ZAKUPY Podatek VAT. VAT na usługi i towary inne niż spożywcze wynosi w Grecji 19%. Godziny pracy sklepów Pon – Pt 9.00 – 21.00 Sob 9.00 – 20.00 Każdy sklep może ustalić własne godziny. Większość małych sklepów jest zamknięta w poniedziałki, środy i soboty po południu, po 15.00. Z kolei w miejscowościach turystycznych sklepy mogą być otwarte do późna w nocy. Godziny pracy banków Pon – Czw 8.00 – 14.30 Pt 8.00 – 14.00 Godziny pracy urzędów pocztowych Pon – Pt 7.30 – 14.00 Godziny otwarcia restauracji Pon – Nd 14 Godziny otwarcia są ustalane indywidualnie w każdym lokalu. Wymiana towaru. Zgodnie z dyrektywą 1999/44/WE oraz regu- lacjami greckimi, jeśli produkt jest niezgodny z umową lub wadliwy konsument może domagać się jego naprawy, wymiany, obniżenia ceny albo zwrotu do producenta. Wyprzedaże. Letnie wyprzedaże rozpoczynają się w pierwszy poniedziałek po 15 lipca, lub dokładnie 15 lipca, jeśli wypada to w poniedziałek. Trwają 6 tygodni. Wymiana towaru kupionego na wyprzedaży zależy od polityki danego sklepu. Najlepiej zapytać od razu przy zakupie, czy wymiana będzie możliwa. Większość sklepów zgadza się na wymianę, ale nie na zwrot pieniędzy. O to również należy zapytać sprzedawcę. Sklep może odmówić wymiany, jeśli dana rzecz miała obniżoną cenę ze względu na defekt, o którym konsument został poinformowany przed dokonaniem zakupu. W RESTAURACJI Serwis w greckich restauracjach jest wliczony w cenę, więc nie ma obowiązku pozostawiania napiwku. Jego wręczenie i wysokość zależą od woli klienta i od wysokości rachunku. Machanie na kelnera jest w Grecji naturalnie przyjmowane. W ojczyźnie Homera można napotkać zarówno duże restauracje jak i niewielkie tawerny. Jedne i drugie są godne polecenia. Na wyspach i w miejscowościach nadmorskich więcej jest tawern serwujących greckie potrawy i owoce morza. Tawerny pozwalają posmakować nie tylko greckiego jedzenia, ale też lokalnego kolorytu, muzyki i zwyczajów. Bary nie serwują jedzenia (oprócz miejscowości turystycznych, gdzie w barach jedzenie jest podawane, ale tylko w określonych porach dnia), dlatego na dobry obiad lepiej wybrać się do tawerny. TAKSÓWKI W Atenach i okolicy stawka za kilometr wynosi 0,32 €. W innych regionach trzeba zapłacić 0,60 € za km. Na początku na liczniku jest 1 €. Minimalna całkowita stawka za kurs to 2,50 €, czyli trzeba tyle zapłacić nawet, jeśli w kilometrach wychodziłoby mniej. Kierowcy nie oczekują napiwku, jego wręczenie zależy wyłącznie od chęci pasażera. TELEFONY I INTERNET W kioskach z gazetami i sklepach dostęPony jest szeroki wybór kart telefonicznych. Ich koszt waha się od 3€ do 20 €. Kawiarenki interne- towe, gdzie można skorzystać z poczty elektronicznej, są dostępne niemal wszędzie, szczególnie obfituje w nie centrum Aten. Kupuje się w nich specjalne karty, które pozwalają korzystać z Internetu. Koszt kart zależy od planowanej długości surfowania po sieci. najbliższego szpitala lub ambulatorium. Jednak, żeby nie otrzymać rachunku za leczenie trzeba mieć przy sobie ważną Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego. DLA KIEROWCÓW Szpital: 166 lub 22410-22222 Straż Pożarna: 199 Policja:100 Policja Turystyczna: 22410-27423 Prawo jazdy. W Grecji wymagane jest międzynarodowe prawo jazdy oraz polisa ubezpieczeniowa ważna w krajach europejskich. Ceny wynajmu samochodów różnią się znacznie w zależności od firmy, regionu i modelu samochodu. Autobusy i statki są najbardziej przyjaznymi turystom środkami transportu. Można nimi dotrzeć do dowolnych, najdalszych nawet zakątków kraju. Ważne telefony SPECJALNE WYMOGI Osoby odwiedzające Grecję muszą mieć Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego. PROBLEMY I NAGŁE WYPADKI Leczenie. W nagłych przypadkach cudzoziemcy są zabierani do 15 HISZPANIA Hiszpania jest krajem tłumnie odwiedzanym przez turystów różnych narodowości. Szczególnie Europejczyków z Północy przyciąga słońce, plaże i ciepłe morze. Ale Hiszpania to też przepiękna zielona przyroda Galicji, narty w Pirenejach, a przede wszystkim bezcenne zabytki arabskiej przeszłości oraz kolonialnego imperium, w którym nigdy nie zachodzi słońce. ZWIEDZANIE Fotografowanie. Filmy i baterie do aparatów są powszechnie dostęPone, ale w miejscach turystycznych o wiele droższe. Wszędzie tam, gdzie obowiązuje zakaz fotografowania jest to wyraźnie oznaczone. Święta i wydarzenia Hiszpania jest krajem, w którym prawie codziennie jest jakieś święto. Każde, nawet najmniejsze miasteczko hucznie obchodzi dzień swojego patrona, z tańcami, festynem i procesją. Hiszpanie kochają muzykę i organizują liczne festiwale muzyki. Rocznica śmierci Krzysztofa Kolumba w Valladolid. W 2006 roku Valladolid, stolica Kastylii będzie obchodzić pięćsetną rocznicę śmierci Krzysztofa Kolumba, postaci, która zmieniła bieg historii odkrywając Amerykę w 1492r. Obchody tego święta wiążą się z bogatym programem kulturalnym z mnóstwem muzyki, sztukami teatralnymi oraz licznymi wystawami. Odwiedź miasto, które grało kluczową rolę w historii Hiszpanii. Na co jeszcze czekasz? Międzynarodowy Festiwal Muzyki i Tańca w Granadzie. Międzynarodowy Festiwal Muzyki i Tańca w Granadzie będzie obchodzony w różnych miejscach miasta, a także na jego obrzeżach. To wydarzenie ma swoje źródło w koncertach symfonicznych orga- 16 nizowanych w pałacu króla Carlosa V od 1883r, a także w tzw.„Cante Jondo”(„śpiewanie Flamenco”). Był to konkurs przeprowadzony na skwerze Plaza de los Aljibes w Alhambrze w 1922r, w którym wzięło udział wielu wybitnych intelektualistów i artystów. Festiwal San Fermin. Miasto Pamplona w północnej Hiszpanii zyskało światowy rozgłos dzięki obchodzonemu tam festiwalowi San Fermin obchodzonemu ku czci lokalnego patrona Świętego Fermina. Tysiące turystów przybywa tam, co roku by doświadczyć ryzyka, jakie wiąże się z udziałem w sławnej gonitwie byków. 7 lipca, punktualnie o ósmej rano, otwierają się drzwi zagrody Santo Domingo i setki ludzi w biało-czerwonych, tradycyjnych strojach, wybiegają naprzeciwko byków, torującym sobie drogę przez ulice starego miasta. Ten niebezpieczny i ekscytujący wyścig trwa zaledwie 3 minuty i obejmuje trasę 825 metrów. La Tomatina – Festiwal Pomidorów. La Tomatina, czyli Festiwal Pomidorów odbywa się w ostatnią środę sierPonia w miasteczku Buñol. To oryginalne święto, ściąga co rok tłumy ludzi gotowych na szaloną zabawę podczas obrzucania się pomidorami. Uczestnicy tej bitwy spędzają niezapomniane chwile rzucając pomidorami we wszystko, co się rusza. Pamiątki. Z Hiszpanii warto przywieźć tradycyjne kastaniety, ręcz- nie robione figurki tancerek flamenco, a także doskonałe hiszpańskie wina i płyty CD z tradycyjnymi hiszpańskimi nagraniami. Należy nadmienić, że wyroby ze skóry są nadal wysoko cenione wśród tradycyjnych rzemiosł hiszpańskich. Często kupowane przez turystów są także ubrania - moda i ozdoby są wytwarzane na najwyższym światowym poziomie. Korzystanie z sejfów hotelowych. Zdecydowanie zalecane jest korzystanie z hotelowych sejfów i depozytów. Gdzie wnosić skargę na usługi turystyczne? Skargi na usługi turystyczne są przyjmowane i rozpatrywane przez Europejskie Centrum Konsumenckie w Hiszpanii: Principe de Vergara 54, 28006 Madrid; Tel.: +34/ 91 822 45 55; fax: +34/ 91 822 45 62; e-mail: [email protected], http://cec.consumo-inc.es. Warto wiedzieć. Wybierając się do miejsc kultu religijnego należy pamiętać, że ubiór powinien być skromny i nie odkrywać zbyt wiele. Do katedr i kościołów można wejść tylko mając zakryte kolana i ramiona. Godziny pracy sklepów Pon - Sob Domy towarowe i galerie handlowe 9.30 – 13.30 17.00 – 20.30 10.00 – 22.00 Godziny pracy banków Pon - Pt 8.30 – 14.00 ZAKUPY Godziny pracy urzędów pocztowych Podatek VAT. Większość towarów i usług obłożona jest 16% po- Pon - Sob datkiem VAT. Stawka podatku VAT na towary żywnościowe (poza alkoholem) i usługi gastronomiczne wynosi 7%. Natomiast niektóre podstawowe towary żywnościowe, książki, gazety, czasopisma oraz lekarstwa, objęte są stawką 4% podatku VAT. 8.30 – 14.30 W niektórych obszarach autonomicznych część filii banków czynna jest również po południu oraz w soboty rano, poza okresem kwiecień-wrzesień. W dużych miastach urzędy pocztowe pracują bez przerwy w godzinach 08.30 – 20.30 Wymiana towaru. Konsument może zdecydować, czy woli wymianę towaru czy jego naprawę, jeśli produkt nie jest zgodny z 17 umową, pod warunkiem, że któraś z powyższych opcji nie okaże się niemożliwa do zrealizowania lub jej koszty będą nieproporcjonalne. Wyprzedaże. Wyprzedaże odbywają się dwa razy w roku: wyprzedaż zimowa (styczeń – marzec), wyprzedaż letnia (lipiec – sierpień). Terminy wyprzedaży są odmienne w każdym autonomicznym obszarze. W RESTAURACJI W restauracjach z owocami morza podaje się często znakomitą zarzuelę i paellas (ryż z mięsem, zwykle z królika lub kurczaka). Paella wywodzi się z Walencji i tam właśnie przyrządza się ją najlepiej, ale w całym kraju jada się różne odmiany tej potrawy. Wyśmienite jest jamón serrano, hiszpańska odmiana szynki parmeńskiej. Najlepsze jej rodzaje, robione w Estremadurze i na południu, są bardzo drogie. Na obszarach wiejskich często podaje się również potrawy z dzikiego ptactwa. Dania z młodych zwierząt przyrządza się w środkowej części Hiszpanii, np. cochillino (młodziutkie prosię karmione tylko mlekiem). Mogą okazać się niezwykłym przeżyciem dla podniebienia. Kelnerzy spodziewają się napiwku w wysokości 5 – 10% rachunku. TAKSÓWKI Postoje taksówek znajdują się w wielu miejscowościach. Za dodatkową opłatą można również zamówić taksówkę do hotelu. Na dłuższych trasach obowiązują stałe ceny. TELEFON I INTERNET W większych miastach znajdują się rozmównice Urzędu Telefonicznego i publiczne kabiny, z których można dzwonić do najdalszych zakątków świata. Aparaty uliczne działają na monety oraz na karty magnetyczne, które można kupić w sklepach tzw. estancos. Przy rozmowach zagranicznych należy wykręcić 07 (połączenia międzynarodowe) a po usłyszeniu sygnału numer kierunkowy kraju i miasta, wreszcie numer, pod który dzwonimy. Dzwoniąc do Hiszpanii wykręcamy 00 34 (kod międzynarodowy Hiszpanii), potem numer prowincji pomijając początkową cyfrę 9 i na końcu numer żądanego rozmówcy. Warto zapamiętać numer do informacji telefonicznej (003), pod którym można uzyskać wszelkie dane dotyczące kodów i numerów kierunkowych w połączeniach krajowych i zagranicznych. 18 DLA KIEROWCÓW Co prawda korzystanie z komunikacji publicznej nie nastręcza wielu trudności, jednakże więcej swobody daje własny samochód. Główne drogi są z reguły w dobrym stanie, zwłaszcza na północy, a natężenie ruchu znośne. Mimo to trzeba pamiętać, że Hiszpania należy do krajów o największym wskaźniku wypadków drogowych w Europie. Ma też jedne z najwyższych cen paliwa, dlatego nawet z kilkoma pasażerami podróż samochodem wypadnie drożej. Prawo jazdy. W Hiszpanii honoruje się prawa jazdy większości państw, ale warto zaopatrzyć się w Międzynarodowe Prawo Jazdy. Przyjeżdżający własnym samochodem muszą mieć podstawowe ubezpieczenie międzynarodowe, a jeszcze lepiej ubezpieczenie assistance (obejmujące pomoc prawną), ponieważ w razie wypadku niezależnie od okoliczności winę zawsze zrzuca się na cudzoziemca. PROBEMY I NAGŁE WYPADKI Leczenie. W poważniejszych przypadkach można zadzwonić do ambasady i poprosić o podanie adresu lekarza mówiącego po polsku. Turyści mówiący po angielsku, mogą również zapytać o lekarza w aptece, na policji lub w biurze Turismo. W razie nagłego wypadku należy dzwonić pod nr 092 (Servicios de Urgencia, czyli pogotowie) lub poszukać numeru Hiszpańskiego Czerwonego Krzyża (Cruz Roja Espańola), który dysponuje karetkami pogotowia. Pobyt w szpitalu prywatnym może kosztować nawet 85 € za dobę. Z pewnością warto więc zawczasu pomyśleć o wykupieniu odpowiedniego ubezpieczenia. W przypadku lżejszych dolegliwości najlepiej pójść do apteki, zwanej tutaj farmacia. W większych miejscowościach wykaz aptek zamieszczony jest w książce telefonicznej. W każdej miejscowości zawsze znajdzie się przynajmniej jedna apteka. Farmaceuci w Hiszpanii są dobrze wyszkoleni, chętnie udzielają porad (często po angielsku) i mogą sprzedawać leki, które w wielu innych krajach kupuje się tylko na receptę. Zwykle apteki są otwarte w takich samych godzinach, jak sklepy (9.00-13.00 i 16.00-19.00), a niektóre nawet dłużej i również w weekendy; przynajmniej jedna apteka w mieście dyżuruje przez całą dobę. Ważne telefony Telefon alarmowy: 112 Pogotowie ratunkowe 061 Straż pożarna: 080 Policja: 091 NIEMCY Wspaniałe miasta z nowoczesną architekturą, imponującą różnorodnością sklepów i pulsującym nocnym życiem. Zachwycające średniowieczne wioski i tradycyjne winnice z licznymi festiwalami i regionalnymi specjałami. Malownicze krajobrazy wymarzone na długie spacery. Pałace, zamki, katedry będące przejawem niemieckiego romantyzmu. Zabawa, sport i relaksacja. To właśnie Niemcy - kraj tysiąca możliwości. ZWIEDZANIE Fotografowanie. W większości przypadków robienie zdjęć w muzeach i zabytkowych budynkach jest niedozwolone. Wszędzie powinna to wyraźnie stwierdzać tablica informacyjna. Święta i wydarzenia. Najważniejszym wydarzeniem tego roku w Niemczech są oczywiście Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej, które rozpoczynają się 9 czerwca. Pamiątki.Najbardziej znane niemieckie marki ubrań to Hugo Boss i JOOP! Warto zaopatrzyć się w sławną na całym świecie porcelanę z Meissen (Miśnia), a także w wyroby niemieckiego rękodzieła jak np. krasnale ogrodowe lub akcesoria nawiązujące do tradycji tyrolskiej. Korzystanie z sejfów hotelowych. Zdecydowanie rekomendu- jemy korzystanie z sejfów hotelowych. Jeżeli z pokoju hotelowego znikną dokumenty lub pieniądze właściciel hotelu nie ponosi żadnej odpowiedzialności. Gdzie wnosić skargę na usługi turystyczne? W przypadku obywateli polskich mających problemy z niemieckimi przedsiębiorcami można kontaktować się z Europejskim Centrum Konsumenckim w Dusseldorfie, Mintropstraße 27a, D-40215 Düsseldorf, Tel.: +49/211 3809 115, fax: +49/211 3809 216, e-mail: [email protected], www.evz.de. Warto wiedzieć. Odwiedzając kościoły trzeba pamiętać o odpo- wiednim ubiorze. Bez względu na porę roku ramiona powinny być zakryte a spodnie lub spódnica nie za krótkie. ZAKUPY Podatek VAT. VAT na usługi i produkty inne niż spożywcze wynosi 16%. Książki, płyty gazety i artykuły spożywcze są obciążone 7% VAT. Godziny pracy sklepów Pon - Sob Domy towarowe i galerie handlowe 9.00 – 19.00 7.30 – 20.00 Czasem bywają zamknięte w porze lunchu i w środy po południu. Godziny pracy banków Pon - Pt 9.00 – 12.00 13.00 – 17.00 W większych miastach czasem dłużej. Godziny pracy urzędów pocztowych Pon - Pt 8.00 – 18.00 W większych miastach czasem dłużej. Godziny otwarcia restauracji Pon - Nd 11.00 – 14.00 7.00 – 23.00 Mogą być otwarte dłużej. 19 Wymiana towaru. Dyrektywa o sprzedaży (1999/44/WE) została w całości wdrożona do niemieckiego prawa. Konsument może reklamować kupiony produkt w ciągu 2 lat na podstawie niezgodności z umową. Na rzeczy używane okres ten jest skrócony do 1 roku. Wyprzedaże. W Niemczech nie ma ustalonych okresów wyprze- daży. Dlatego każdy sklep może sam zdecydować, kiedy organizuje wyprzedaż. Zwykle letnie wyprzedaże odbywają się pod koniec sierPonia, ale zależy to od sklepu i regionu. Jeśli kupiona na wyprzedaży rzecz ma wadę można poprosić sprzedawcę o wymianę lub naprawę. Jeżeli konsument chce wymienić produkt tylko dlatego, że zmienił zdanie musi zapytać sprzedawcę, czy istnieje taka możliwość. Każdy sklep samodzielnie ustala, czy dopuszcza wymianę produktów z wyprzedaży na życzenie. Jeśli tak, to na pewno konieczny będzie paragon. W RESTAURACJI Serwis w restauracjach jest wliczony w cenę. Jednak zwykle klienci zaokrąglają sumę rachunku (przy niewielkich kwotach, albo dodają do niej 10% jako napiwek. Zwykle, żeby przyciągnąć uwagę kelnera wystarczy unieść dłoń do góry. TAKSÓWKI Na początku licznik wskazuje 2 – 2,5 €. Pierwszy kilometr kosztuje 1,20 – 2 €. Od drugiego kilometra płaci się od 0,65 do 1,50 € za kilometr. Więcej o taryfach można się dowiedzieć na http://www.hale. at/tarife/taxitarife.html. Końcowy rachunek zaokrągla się w górę lub dodaje się 10% jako napiwek dla kierowcy. 20 TELEFON I INTERNET W Niemczech bez problemu można kupić karty do publicznych telefonów. W większych miastach są również kawiarenki internetowe. DLA KIEROWCÓW Niemcy są krajem przyjaznym dla kierowców. Autostrady są bezpłatne a drogi dobrze utrzymane. Mniejszy samochód średniej klasy (Golf/Smart) można wynająć na weekend za 60 – 100 € z ubezpieczeniem wliczonym w cenę. W Internecie można znaleźć promocje i korzystne oferty wynajmu, często już od 10 € za dzień. Prawo jazdy. Można prowadzić samochód po niemieckich drogach na podstawie polskiego prawa jazdy. Koniecznie trzeba mieć ubezpieczenie ważne w krajach europejskich (zieloną kartę - http:// www.gruene-karte.de/). Parkingi. W zależności od odległości od centrum miasta parking może kosztować od 0,50 € do 3 € za godzinę. PROBLEMY I NAGŁE WYPADKI Leczenie. W nagłych przypadkach należy się zgłosić do szpitala okazując ważną Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego. Ważne telefony Policja: 110 Straż pożarna i pogotowie: 112 PORTUGALIA Portugalia jest wyjątkowo ciekawym krajem o bogatym dziedzictwie historycznym i niepowtarzalnej atmosferze. Dla amatorów opalania i kąpieli do wyboru są plaże nad Atlantykiem i Morzem Śródziemnym, dla miłośników golfa piękne pola golfowe. W każdym mieście można znaleźć kawałek historii. Wszędzie są dostępne biura turystyczne, które udzielą wyczerpujących informacji. Transport jest różnie rozwinięty, w zależności od części kraju, w której się przebywa. W większości miast znajdują się płatne parkingi. ZWIEDZANIE Fotografowanie. W muzeach nie wolno robić zdjęć, ale jest to dozwolone w kościołach. Święta i wydarzenia. Festiwale, procesje, lokalne święta – wszyst- kie pozwalają odkrywać na nowo bogatą kulturę Portugalii. Na przełomie maja i czerwca odbędzie się wielki festiwali muzyki rockowej Rock Rio LiSoboa. W czerwcu odbywa się w Porto wielka Festa de São João, podczas której wszyscy tańczą na ulicach. W lipcu (20-23.07.2006) warto odwiedzić festiwal w niewielkiej miejscowości Vilar de Mouros, najstarszą tego typu imprezę w Portugalii, która przyciąga zarówno młodszych jak i starszych fanów muzyki współczesnej. W pierwszym tygodniu września, w Campo Maior celebrowany jest festiwal kwiatów, którymi dekorowane jest całe miasteczko. Więcej o wydarzeniach w Portugalii można dowiedzieć się na www.visitportugal.com. Pamiątki. Z Portugalii warto przywieźć pięknie zaprojektowane, doskonałej jakości buty a także wyroby rękodzielnicze i oczywiście wino z Porto. Korzystanie z sejfów hotelowych. Hotele nie biorą odpowiedzialności za rzeczy wartościowe pozostawione w pokojach. Gdzie wnosić skargę na usługi turystyczne? Niemal wszystkie przedsiębiorstwa mające coś wspólnego z usługami turystycznymi powinny mieć“Książkę zażaleń”w języku portugalskim i angielskim. Konsumenci powinni pytać o taką książkę, a jeśli zostanie im odmówione prawo wpisania się do niej, należy zgłosić ten fakt na policję. Skargi na usługi turystyczne są również przyjmowane rozpatrywane przez Europejskie Centrum Konsumenckie (ECK) w Portugalii: Praça Duque de Saldanha, 31-1°,1069-013 LiSoboa; Tel.: +351/21 356 47 50 lub 52; fax: +351/21 356 47 12; e-mail: [email protected], www.consumidor.pt/cec. Można się skarżyć wprost do ECK, ale doradzamy wpisać się najpierw do„Książki zażaleń”. Warto wiedzieć. W większości miejsc nie ma żadnych obostrzeń, co do stroju czy zachowania, jednak w miejscach kultu takich jak Fatima nie należy ubierać się w krótkie spodenki a także trzeba zachować ciszę i powagę. ZAKUPY Podatek VAT. Na większość usług i towarów VAT, wynosi 21 %. Na Maderze i Azorach wynosi 15%. 21 Godziny pracy sklepów Pon - Pt 9.00 – 13.00 15.00 – 19.00 9.00/10.00 – 13.00 Sob Centra Handlowe 10.00 – 23.00/24.00 - codziennie Godziny pracy banków Pon - Pt 8.30 – 15.30 Sob - Nd nieczynne W Portugalii funkcjonuje sieć bankomatów sygnowanych znakiem MB (Multibanco), z których można pobrać gotówkę 24 godz. na dobę. Godziny pracy urzędów pocztowych Pon - Pt 9.00 – 18.00 Sob - Nd nieczynne Urzędy na lotniskach w Lizbonie Porto i w Faro są otwarte także w soboty. Godziny otwarcia restauracji Pon - Nd 12.00 – 15.00 19.00 – 22. 00 Kawiarnie i piekarnie: 8.00 – 19.00 Wymiana towaru. Wymiana towaru na życzenie zależy od zwy- czajów praktykowanych w danym sklepie. Najlepiej jest zapytać bezpośrednio przy zakupie. Wyprzedaże. Letnie wyprzedaże odbywają się od 7 sierpnia do 30 września. Jeśli kupiony produkt jest wadliwy można domagać się jego wymiany lub naprawy. Wiele sklepów traktuje możliwość wymiany lub zwrotu towaru jako przysługę wobec klienta. Najlepiej jest zawczasu zapytać o taką możliwość. W RESTAURACJI Portugalia słynie z tradycyjnej kuchni. Bary nie serwują posiłków, jada się zwykle w restauracjach i małych knajpkach. Serwis jest wliczony w cenę. W niektórych, nielicznych miejscach w karcie lub na rachunku jest dokładnie wypisane, jaka część jest dla kelnera. Jeśli chcemy szybko zwrócić na siebie uwagę kelnera możemy machnąć na niego ręką. TAKSÓWKI Stawki za taksówki w Portugalii zależą od wielu czynników (od trasy, od tego czy jest to miasto, prowincja, dzień czy noc). Ceny powinny być wyraźnie wskazane wewnątrz samochodu a jeśli nie, to trzeba o nie zapytać kierowcę przed rozpoczęciem podróży. 22 W strefie miejskiej, w ciągu dnia (od 6.00 do 21.00), stawka wynosi minimum 3,25 € za 4,4 km. Każde kolejne 0,5 km będzie kosztowało 0,37 €. Taksówki maja zwykle jasny, kremowy kolor. Zdarzają się jeszcze wozy pomalowane na czarno z zielonym dachem w tradycyjnym portugalskim stylu. Jeśli dzwonisz po taksówkę będzie to kosztowało dodatkowo 0,75 €. Bagaż kosztuje dodatkowo 1,50 € bez względu na ilość sztuk. Zwykle daje się kierowcy dodatkowo 5-10% kwoty jako napiwek, ewentualnie można zaokrąglić sumę. TELEFON I INTERNET W Portugalii nie powinno być żadnego problemu z kupieniem kart telefonicznych ani ze znalezieniem publicznych telefonów i kawiarenek internetowych. DLA KIEROWCÓW Portugalia cieszy się dobrze rozbudowaną siecią dróg i autostrad, oznakowanych międzynarodowymi oznaczeniami. Drogi są płatne. Cennik można znaleźć na stronach www.brisa.pt lub www.aeatlantico.pt. Prawo jazdy. Aby prowadzić samochód w Portugalii konieczne są następujące dokumenty: dowód osobisty lub paszport, prawo jazdy, dowód ubezpieczenia, dowód rejestracyjny, karta pojazdu. Konieczna jest zielona karta. Parkingi. Miejskie parkingi są płatne za godzinę. PROBEMY I NAGŁE WYPADKI Leczenie. W razie potrzeby cudzoziemcy powinni udawać się do szpitali publicznych. Trzeba mieć przy sobie Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego. Ważne telefony Telefon alarmowy: 112 WŁOCHY Italia kojarzy się ze słońcem, chociaż 80% powierzchni tego kraju stanowią góry. Jednak latem to wybrzeża i zabytkowe miasta, takie jak Rzym, Wenecja, Florencja czy Neapol przyciągają turystów jak magnes. Zresztą jest to kraj o najstarszych tradycjach turystycznych. Już w XVIII wieku przybywali tu liczni podróżni spragnieni wiedzy z włoskich uniwersytetów i szkół malarskich. Bywają również tacy turyści, którzy ponad malarstwo renesansowe przedkładają inną sztukę, w której Włosi nie mają sobie równych – sztukę kulinarną. Oprócz zwiedzania i jedzenia, Włochy są także doskonałą bazą do uprawniania sportów wodnych i zimowych. Najwygodniejszym i najtańszym środkiem transportu we Włoszech jest pociąg. ZWIEDZANIE Fotografowanie. W kościołach i muzeach nie wolno robić zdjęć. Święta i wydarzenia. We Włoszech celebrowane są liczne festiwa- le muzyki, kultury i sztuki. Warto zajrzeć na Expo Tenere w Rzymie. Każdego roku, pomiędzy mostami Sant’Angelo i Cavour, od połowy czerwca do połowy lipca, odbywa się wielki targ włoskiej sztuki rękodzielniczej. Stoiska są otwarte od 6.00 rano do 1.00 w nocy, a ceny niższe niż w sklepach. W czerwcu odbywa się także Wielki Wyścig Czterech Republik Morskich, który rotacyjnie organizują Piza, Wenecja, Amalfi i Genua. Pamiątki. Najlepszym prezentem z Włoch będzie wino np. Chianti, opakowanie oryginalnej włoskiej pasty lub oliwa z oliwek. Korzystanie z sejfów hotelowych. We Włoszech często zdarzają się kradzieże kieszonkowe na ulicach, ale w hotelu w zasadzie rzeczy powinny być bezpieczne. Depozyt często oferowany jest za darmo, wtedy warto z niego skorzystać. Gdzie wnosić skargę na usługi turystyczne? W razie kłopotów najlepiej skontaktować się z Europejskim Centrum Konsumenckim we Włoszech: Via G.M. Lancisi 31, 00161 Rzym, Tel.: +39/06 442 38 090, fax: +39/06 442 90 734, e-mail: [email protected], www.ecc-net.it. Warto wiedzieć. Odwiedzając kościoły trzeba pamiętać o skromnym ubiorze, zakrywającym kolana i ramiona przynajmniej do łokci. ZAKUPY Podatek VAT.VAT na usługi i produkty inne niż spożywcze wynosi 20%. Godziny pracy sklepów Pon - Pt Pon - Pt 10.00 – 20.00 9.00 –13.00 15.30 –19.30 w centrum w innych miejscach Godziny pracy banków Pon - Pt 8.30 – 12.45 14.00 – 15.30 Godziny pracy urzędów pocztowych Pon - Pt 8.30 – 14.00 Godziny otwarcia restauracji Pon - Nd 12.00 – 15.00 19.00 – 23.00 23 Wymiana towaru. Według prawa można reklamować towar w TELEFON I INTERNET Wyprzedaże. Wyprzedaże letnie zaczynają się od 7 lipca i trwają Karty telefoniczne są dostępne zarówno w kioskach jak i w barach. Minuta połączenia z Polską kosztuje około 1 €. Sieć jest powszechnie dostępna w kawiarenkach internetowych. ciągu 2 lat od daty zakupu. Sprzedawca jest zobowiązany naprawić lub wymienić towar niezgodny z umową. około 1 miesiąca, w zależności od tego jak zadecydował dany region. Mając rachunek lub paragon, można wymienić produkt kupiony na wyprzedaży, ale tylko wtedy, jeśli jest wadliwy. W RESTAURACJI We Włoszech, zwłaszcza z dala od wielkich miast i tłumnie odwiedzanych miejsc, można napotkać małe knajpki, trattorie i restauracyjki z wyśmienitym jedzeniem. Radzimy zdecydowanie unikać jedzenia w punktach zlokalizowanych przy słynnych zabytkach np. na placu Świętego Marka w Wenecji. Ceny będą zabójcze a menu nienajlepsze. W lokalach gastronomicznych często na rachunku można znaleźć specyficzną pozycję “Chleb i serwis”. W ten sposób doliczany jest serwis. Ponadto dodaje się od 5 do 10% rachunku jako napiwek. TAKSÓWKI Stawki za kilometr różnią się w zależności od regionu, dystansu, czasu spędzonego w korkach i od pory dnia. Zalecamy dokładne przeczytanie taryf, które kierowca ma obowiązek umieścić na dobrze widocznym miejscu w samochodzie. Dobrze jest też sprawdzić, czy właściwa stawka jest pokazana na taksometrze. 24 DLA KIEROWCÓW Autostrady we Włoszech są płatne, koszt zależy od ilości przejechanych kilometrów. Wynajem samochodów jest dość drogi, średnia cena to około 75 € za dzień. Dobrze jest pamiętać o ubezpieczeniu samochodu honorowanym w krajach unijnych. Prawo jazdy. Polskie prawo jazdy jest wystarczającym dokumentem do poruszania się samochodem po włoskich drogach. Parkingi. Parking poza centrum miasta kosztuje około 1 € za godzinę. PROBEMY I NAGŁE WYPADKI Leczenie. W nagłych przypadkach można zgłosić się do każdego szpitala. Dobrze jest mieć przy sobie Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego, chociaż jej brak nie stanowi przeszkody w udzieleniu najpilniejszej pomocy cudzoziemcowi. Ważne telefony Pogotowie Ratunkowe 118 Straż pożarna: 115 Europejskie Centrum Konsumenckie – podstawowe informacje Europejskie Centrum Konsumenckie (ECK) w Polsce Europejskie Centrum Konsumenckie w Polsce (ECK) zostało powołane do życia w styczniu 2005 roku, na mocy porozumienia Komisji Europejskiej z Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK). Projekt finansowany jest ze środków Unii Europejskiej i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Centrum w Warszawie należy do sieci Europejskich Centrów Konsumenckich (ECC-Net). ECK zajmuje się propagowaniem wiedzy o wspólnym rynku europejskim, a także pomaga w kwestiach prawnych i organizacyjnych dotyczących sporów ponadgranicznych pomiędzy przedsiębiorcami a konsumentami. W ECK pracują eksperci ściśle współpracujący z europejskimi i krajowymi organizacjami ochrony konsumentów. Centrum stanowi łącznik pomiędzy indywidualnymi konsumentami mieszkającymi w państwach członkowskich Unii Europejskiej a różnymi organizacjami i instytucjami rozwiązującymi problemy konsumentów. Zadania ECK Polska Po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej w maju 2004 r., wśród polskich konsumentów wzrosło zapotrzebowanie na wiedzę na temat rynku towarów i usług dostępnych w pozostałych krajach członkowskich oraz Norwegii i Islandii. ECK stara się popularyzować wiedzę na temat praw konsumentów, jakie gwarantuje jednolity rynek Unii. Centrum łączy projekty krajowe (informowanie i udzielanie porad) z unijnymi (sprawy transgraniczne i udzielanie porad w odniesieniu do innych państw członkowskich UE). Działania: budowanie wiedzy konsumentów poprzez przekazywanie informacji o dostępnych środkach prawnych w kraju oraz w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej poradnictwo prawne rozpatrywanie skarg transgranicznych popularyzacja pozasądowych/polubownych możliwości rozwiązywania sporów (ADR) 25 prowadzenie wspólnie z mediami akcji o tematyce konsumenckiej wspieranie kampanii informacyjnych na szczeblu Wspólnotowym gromadzenie szczegółowych informacji o instytucjach Unii Europejskiej i poszczególnych systemach prawnych państw członkowskich oraz o historii prawa konsumenckiego informowanie przedsiębiorców i innych środowisk opiniotwórczych o prawach oraz obowiązkach konsumentów prowadzenie kampanii edukacyjnych i informacyjnych ścisła współpraca w ramach sieci Europejskich Centrów Konsumenckich w Europie (ECC-Net). Do zadań ECK Polska nie należy: 1. Rozpatrywanie sporów pomiędzy przedsiębiorcą a przedsiębiorcą. 2. Rozpatrywanie spraw pomiędzy polskim konsumentem a polskim przedsiębiorcą. 3. Rozpatrywanie spraw spoza terytorium Unii Europejskiej, Norwegii i Islandii. O sieci ECK w Europie (ECC-Net) W Europie bez granic, przy rosnącej mobilności przedsiębiorstw i konsumentów niezbędna jest ogólnoeuropejska wymiana informacji i doradztwo. W celu szybkiego, taniego i skutecznego rozwiązywania sporów transgranicznych w państwach należących do Unii Europejskiej oraz w Norwegii i Islandii powstały Europejskie Centra Konsumenckie (ECK) zrzeszone w jedną sieć ECC-Net. Sieć Europejskich Centrów Konsumenckich to nowa inicjatywa powołana, aby doradzać obywatelom w kwestiach ich praw konsumenckich oraz organizować łatwy dostęp do procedur odszkodowawczych, zwłaszcza w sprawach ponadgranicznych. ECC-Net została utworzona poprzez połączenie dwóch istniejących poprzednio sieci: Europejskich Centrów 26 Konsumenckich, inaczej zwanych „Euroguichets”, które udostępniały informacje oraz zapewniały wsparcie w sprawach ponadgranicznych oraz Europejskiej Sieci Pozasądowej (EEJ-Net), która pomagała konsumentom rozwiązywać sprawy poprzez rozstrzyganie sporów drogą pozasądową z wykorzystaniem procedur takich jak mediacja czy arbitraż. Nowa sieć ma spełniać rolę kompleksowego punktu doradczo - informacyjnego dla obywateli, oferującego konsumentom pełną obsługę - od informacji na temat ich praw konsumenckich po pomoc w rozwiązywaniu sporów. Adres: Europejskie Centrum Konsumenckie Pl. Powstańców Warszawy 1 00-950 Warszawa Tel: (022) 55 60 118 Faks: (022) 55 60 359 E-mail: [email protected] www.konsument.gov.pl Zastrzeżenie: Niniejsza broszura została przygotowana na podstawie informacji zebranych przez Europejskie Centra Konsumenckie. Mimo uważnego sprawdzania treści publikacji, nie ponosimy odpowiedzialności za jej poprawność. 27 www.konsument.gov.pl Europejskie Centrum Konsumenckie | Plac Powstańców Warszawy 1 | 00-950 Warszawa | Tel.:: 022 55 60 118 | Fax: 022 55 60 359 | E-mail: [email protected]
