Ethnologia Polona vol

Ethnologia Polona vol. 25: 2004:
“Traditional Basis of Trade in Western Himalayas. The Past and the Present”
by Przemysław Hinca
Until the second half of the 20th century trade was an intrisic element of the animal
breeding economy of all the peoples inhabiting the upland areas and mountain ranges of the
Himalayas. In the article I describe the basis of the traditional forms of trade which became
widespread on the territory of present day western part of the Indo-Tibetan border. The
customs honoured trade law and regulations concerning deals between traders from various
regions are still, though sporadically, determinants of the mode of conductiong transactions. A
description of trade trails between the mountain duchies and Tibet, as well as a discussion of
the ongoing transformations in the economy of the Himalayan highlanders, testifies to a
significant role of trade and source of products bought and sold at the markets. The incertainty
connected with the crops to be got from terraced fields induced the farmers in the past to seek
alternative sources of income. The most secure form of investing and accumulating capital
was animal husbandry. The changeable natural conditions were a smaller threat to the herds
that to crops. Besides, animals were used not only in work on the land but also as a means of
transport. The value of livestock was a factor determining the prices of a large variety of
goods bartered at the markets. Moneyed economy began to vunction fully at the upland
markets only as late as mid-19th century. Although to this day it has not replaced completely
barter economy, nowadays it plays a dominant role in transactions between traders.
***
Do drugiej połowy XX w. handel stanowił nieodłączny element gospodarki
hodowlanej wszystkich ludów zamieszkujących obszary pogórza oraz głównych łańcuchów
górskich pasma Himalajów. W niniejszym artykule opisuję tradycyjne podstawy form handlu,
które upowszechniły się na obszarze dzisiejszego zachodniego pogranicza indyjskotybetańskiego. Ustalone w przeszłości zwyczajowe prawo handlowe oraz układy między
kupcami z różnych regionów są do chwili obecnej sporadycznie wyznacznikiem sposobu
przeprowadzania transakcji. Opis szlaków handlowych między księstwami górskimi i
Tybetem, a także opis zachodzących przemian w sferze gospodarczej górali himalajskich,
świadczy o dużym znaczeniu handlu w ich tradycji. Szczególną uwagę zwracam na rolę
zwierząt w tym aspekcie kultury. Stanowiły one podstawowy element handlu nie tylko jako
siła pociągowa i transportowa, lecz także jako przedmiot wymiany handlowej i źródło
produktów, którymi handlowano na targowiskach. Niepewność uzyskania udanych plonów z
upraw na polach tarasowych skłaniała w przeszłości górali do szukania alternatywnych źródeł
utrzymania. Najpewniejszą lokatą kapitału oraz formą jego gromadzenia okazała się hodowla
zwierząt. Zmienność warunków naturalnych w mniejszym stopniu zagrażała stadom niż
plonom rolnym. Poza tym zwierzęta wykorzystywano nie tylko przy pracach polowych, lecz
także jako środek transportu. Wartość zwierząt była wyznacznikiem dla cen rozmaitych
towarów wymienianych na targowiskach. System monetarny zaczął w pełni funkcjonować na
targach górskich dopiero około połowy XIX w. i choć do dnia dzisiejszego nie wyparł
całkowicie transakcji barterowych towarów, to jednak odgrywa obecnie główną rolę w
transakcjach między kupcami.
Author’s Address
Przemysław Hinca, Ph.D.
The Institute of Ethnology and Cultural Anthropology
Adam Mickiewicz University
ul. Św. Marcin 78
61-809 Poznań, POLAND