Katedra Informatyki i Automatyki Politechnika - prz

Katedra Informatyki i Automatyki PRz
Katedra Informatyki i Automatyki
Politechnika Rzeszowska
www.kia.prz-rzeszow.pl
Administrowanie bazą danych Oracle za pomocą programu DBA Studio
I. Wprowadzenie
Duże bazy danych pracują zwykle w konfiguracji klient-serwer, co oznacza, że komputer
pracujący jako serwer odpowiada na zapytania kierowane ze stacji użytkowników – klientów
bazy (rys C4.1.).
Rys. C4.1
Oprogramowanie zainstalowane na stacji klienta umożliwia formułowanie i wysyłanie do
bazy zapytań języka SQL. Na komputerze pracującym jako serwer znajdują się pliki bazy
danych oraz oprogramowanie umożliwiające dostęp do zapisanych tam informacji. Ponadto
serwer bazy danych przy pomocy systemu zarządzania bazą danych (SZBD) dba o spójność i
bezpieczeństwo bazy danych.
II. DBA Studio
DBA Studio jest zintegrowanym graficznym narzędziem pozwalającym w prosty sposób
administrować bazą danych. Składa się z czterech podprogramów, które są umieszczone
jeden pod drugim w formie rozwijanego drzewa, dzięki czemu poruszanie się pomiędzy nimi
i ich funkcjami jest bardzo wygodne i szybkie, a interesujące nas zadania są wyświetlane w
oknie po prawej stronie.
W skład DBA Studio wchodzą: Instance, Schema, Securit, Storage.
• Instance Management – służy do monitorowania i zarządzania procesami w bazie
danych. Pozwala między innymi na:
– otwieranie i zamykanie bazy danych,
– przeglądanie i edycję wartości inicjowanych parametrów,
– oglądanie aktualnych sesji SQL,
– zarządzanie różnymi przechowywanymi konfiguracjami,
– zarządzanie CPU i równoległymi źródłami w bazie danych,
– zarządzani sesjami użytkowników
– monitorowanie długich wykonywanych operacji.
Wykorzystanie i rozpowszechnianie materiałów bez zgody autorów zabronione
Katedra Informatyki i Automatyki PRz
• Schema Management – pozwala na tworzenie, zamianę lub usuwanie schematów
obiektów takich jak klastry, indeksy, tabele i widoki. Ponadto wspomaga takie zadania
jak partycjonowanie tabel i indeksów, indeksowanie i organizowanie tabel,
• Security Management – pozwala
autoryzowanemu
administratorowi
na
zarządzanie użytkownikami bazy danych. Ich tworzenie, zmienianie i usuwanie.
Określanie ich ról i profili, nadawanie przywilejów oraz kontrolowanie dostępu do
obiektów bazy. Pozwala także użytkownikom na przydzielanie i odbieranie praw do
swoich danych innym osobom.
• Storage Management – pozwala na tworzenie i składowanie obiektów takich jak
przestrzennych tablic, plików danych itp. Można z jego pomocą także archiwizować
dane.
III. Obiekty lokalnej bazy danych
Scharakteryzuj wybrane obiekty bazy danych (LOCAL DATABASE), którymi można
administrować za pomocą programu DBA Studio.
III.1. Użytkownicy
Każdy użytkownik bazy ma imienne, chronione hasłem konto. Zapewnia to bezpieczeństwo
danych oraz pozwala zbudować odpowiedni system uprawnień (ról i przywilejów). Wszystkie
obiekty bazy posiadają właściciela (OWNER), który decyduje o udostępnieniu obiektów
innym użytkownikom bazy. W lokalnej bazie można wyróżnić następujących użytkowników:
• SYS – użytkownik systemowy występujący w każdej bazie danych Oracle;
jest on właścicielem słownika bazy,
• SYSTEM – użytkownik systemowy występujący w każdej bazie danych
ORACLE; jest pierwszym administratorem bazy,
• SCOTT – przykładowy użytkownik testowy baz Oracle,
III.2. Tablice
Wszystkie dane przechowywane w bazie danych Oracle są zapisywane w postaci tablic.
Tablica jest identyfikowana w bazie przez unikatową w zbiorze obiektów danego
użytkownika nazwę. Różni użytkownicy mogą zatem posiadać tablice o tej samej nazwie i
różnej zawartości, co jest możliwe dzięki identyfikowaniu obiektów w bazie nie tylko przez
ich nazwę ale także przez nazwę właściciela, np.:
SCOTT.EMP
Nazwa ta oznacza tablicę EMP, której właścicielem jest użytkownik SCOTT.
Wykorzystanie i rozpowszechnianie materiałów bez zgody autorów zabronione
Katedra Informatyki i Automatyki PRz
IV. Przebieg ćwiczenia
1. Rozpocząć pracę w systemie Windows.
2. Uruchomić program DBA Studio.
• w oknie które się pojawi
sprawdź czy zaznaczona
jest opcja Launch DBA
Studio standalone, i naciśnij przycisk OK (rys C4.2).
• ukaże się główny panel
programu, w którym
spróbuj rozwinąć pierwszą gałąź, a pojawi
się okno logowania
(rys C4.3).
Rys C4.2
• wpisz nazwę użytkownika
studxx i hasło student
Rys C4.3
Rys. C4.4
Otrzymamy powyższe okno.
3. Wyświetlić role i przywileje jakie posiada w bazie danych użytkownik SCOTT.
Wykorzystanie i rozpowszechnianie materiałów bez zgody autorów zabronione
Katedra Informatyki i Automatyki PRz
4. Utworzyć w bazie danych nowe tablice pracownik, zespół i etat przyjmując schematy
relacji odpowiednio jak w tab. c4.9a, c4.9b, c4.9c.
• Rozwiń w tym celu gałąź Schema
a następnie Table, kliknij prawym
przyciskiem myszy w dowolnym miejscu rozwiniętej gałęzi i wybierz opcję
Create Using Wizard.…
Otworzy się kreator (rys. C4.5),
w którym krok po kroku naciskając
przycisk Next tworzymy nową tabelę.
• W oknie przedstawionym na rysunku wpisujemy nazwę tabeli.
• Następnie wstawiamy atrybuty
i określamy ich typy (rys. C4.6) .
Rys. C4.5
• Ustawiamy klucz podstawowy
• Określamy które atrybuty są obowiązkowe lub unikalne.
• Tworzymy referencje.
• Definiujemy ograniczenia atrybutów
itd. aż w ostatnim kroku naciskamy
przycisk Finisch co spowoduje stworzenie tabeli.
Rys. C4.6
UWAGA:
Nie można za pomocą kreatora stworzyć referencji do atrybutu NUMER relacji
PRACOWNIK. Robimy to na końcu po jej stworzeniu zaznaczając ją i przyciskając
zakładkę Constraints.
5. Wypełnić nowe tablice wartościami zgodnie z tab. c4.10, c4.11, c4.12.
• Klikamy prawym przyciskiem myszy
na tablicy do której chcemy wprowadzić dane i z rozwiniętego menu wybieramy Table Data Editor… (rys C4.7).
• datę wpisujemy w następujący
sposób ‘rr-mm-dd’.
Rys. C4.7
Wykorzystanie i rozpowszechnianie materiałów bez zgody autorów zabronione
Katedra Informatyki i Automatyki PRz
Tab.c4.9a:
Atrybut
NUMER
NAZWISKO
ETAT
SZEF
PRACUJE_OD
PŁACA_POD
PŁACA_DOD
ID_ZESP
Typ (rozmiar)
NUMBER(4)
VARCHAR2(15)
VARCHAR2(10)
NUMBER(4)
DATE
NUMBER(6,2)
NUMBER(6,2)
NUMBER(2)
Ograniczenia integralnościowe
klucz podstawowy
atrybut obowiązkowy
referencja do atrybutu NAZWA relacji ETAT
referencja do atrybutu NUMER relacji PRACOWNIK
domyślna wartość bieżącej daty
domyślna wartość 0
referencja do atrybutu ID_ZESP relacji ZESPÓŁ
Tab.c4.9b:
Atrybut
ID_ZESP
NAZWA
ADRES
Typ (rozmiar)
NUMBER(2)
VARCHAR2(20)
VARCHAR2(20)
Ograniczenia integralnościowe
klucz podstawowy
atrybut obowiązkowy
Tab.c4.9c:
Atrybut
Typ (rozmiar)
NAZWA
VARCHAR2(10)
PŁACA_MIN NUMBER(6,2)
PŁACA_MAX NUMBER(6,2)
Ograniczenia integralnościowe
klucz podstawowy
atrybut obowiązkowy, wartość > 0
atrybut obowiązkowy, wartość <= 5000
Tab.c4.10: pracownik
NUMER
NAZWISKO
1000
1080
1010
1040
1070
1060
1090
1020
1030
1100
1110
1050
1120
1130
ETAT
LECH
KOLIBEREK
PODGAJNY
RUS
MSZYŃSKI
MISIECKI
PALUSZ
DELCKI
MALEJA
WARSKI
RAJSKI
LUBICZ
ORKA
KOLSKI
DYREKTOR
SEKRETARKA
PROFESOR
ADIUNKT
ADIUNKT
ASYSTENT
ASYSTENT
PROFESOR
ADIUNKT
ASYSTENT
STAŻYSTA
ADIUNKT
ASYSTENT
STAŻYSTA
SZEF
1000
1000
1010
1010
1010
1040
1000
1020
1030
1030
1000
1050
1050
PRACUJE_OD
01-STY-71
20-LUT-83
01-MAJ-75
15-WRZ-79
01-MAJ-85
01-MAR-85
15-WRZ-89
01-WRZ-77
01-LIP-68
16-LIP-87
01-LIP-90
01-WRZ-83
01-KWI-88
01-WRZ-91
PŁACA_POD
PŁACA_DOD
3160
1150
2180
1750
1600
1400
1200
2050
1750
1350
900
1780
1350
900
Tab.c4.11: zespół
ID_ZESP
10
20
30
40
50
NAZWA
ADRES
ADMINISTRACJA
BAZY DANYCH
SIECI KOMPUTEROWE
SYSTEMY OPERACYJNE
TRANSLATOR
Piotrowo 3a
Wieżowa 75
Garbary 3
Piotrowo 3a
Mansfelda 4
Tab.c4.12: etat
NAZWA
STAŻYSTA
SEKRETARKA
ASYSTENT
ADIUNKT
PROFESOR
DYREKTOR
PŁACA_MIN PŁACA_MAX
800
900
1000
1600
2000
2500
1000
1200
1600
2000
2500
3200
Wykorzystanie i rozpowszechnianie materiałów bez zgody autorów zabronione
570
420
270
ID_ZESP
10
10
20
20
20
20
20
30
30
30
30
40
40
40
Katedra Informatyki i Automatyki PRz
6. Nadać użytkownikowi SCOTT uprawnienia do przeglądania tabeli pracownik.
• Klikamy prawym przyciskiem myszy
na tablicy PRACOWNIK i z rozwiniętego menu wybieramy Grant Privileges
On....
• Z listy na górze wybieramy interesujące
nas prawa a na dole użytkownika, po czym
naciskamy OK (rys. C4.8).
Rys C4.8
Literatura
1. Gnybek J.: Personal Oracle i Personal Oracle Lite w praktyce. Wydawnictwo Helion,
Gliwice 1997.
2. Notatki z wykładów.
Wykorzystanie i rozpowszechnianie materiałów bez zgody autorów zabronione