Przygotuj się do wakacji!

Przygotuj się do wakacji!
Wielkimi krokami zbliżają się wakacje i czas letnich wyjazdów. To najwyższa pora, aby
przypomnieć sobie, jakie są przywileje i obowiązki obywatela Unii Europejskiej podczas
zagranicznych podróży. Ubezpieczenie zdrowotne, dokumenty podróżne, przydatne
aplikacje mobilne – warto zadbać o te sprawy już dziś, aby z zagranicznych wojaży
przywieźć tylko dobre wspomnienia!
Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat wiele zmieniło się w kwestii naszego podróżowania.
Do niektórych z tych zmian już przywykliśmy, o innych z kolei wciąż warto przypominać,
szczególnie przed sezonem urlopowym.
Wielu z nas niemal zapomniało już jak wygląda paszport, a możliwość jeżdżenia po Europie
„na dowód” jest wymieniana w gronie największych plusów naszego członkostwa w Unii
Europejskiej. Zawdzięczamy to uczestnictwu Polski w układzie z Schengen, który jest
porozumieniem znoszącym kontrole na granicach wewnętrznych między państwami
członkowskimi układu w zamian za wzmocnienie ochrony ich zewnętrznych granic. Do strefy
Schengen należą 22 państwa Unii Europejskiej oraz Islandia, Norwegia, Szwajcaria i
Liechtenstein. Z samym dowodem osobistym bez obaw możemy też wybrać się do
pozostałych 6 unijnych krajów nie będących sygnatariuszami układu oraz do Albanii, Andory,
Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Macedonii, Monako, San Marino, Serbii, Watykanu, a
nawet Gruzji. W razie wątpliwości warto zaglądnąć do poradnika „Polak za granicą”
przygotowanego przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych i dostępnego na stronie
internetowej MSZ oraz ściągnąć podróżniczy niezbędnik w formie bezpłatnej aplikacji
mobilnej iPolak.
Inną strefą, która na stałe zagościła w świadomości wyjeżdżających Polaków i znacząco
odmieniła podróże po naszym kontynencie, jest strefa euro. Do zalet wspólnej europejskiej
waluty trzeba zaliczyć zwiększenie konkurencji poprzez możliwość łatwego porównywania
cen, stabilizację poziomu inflacji czy pobudzenie handlu zagranicznego. Nad tymi sprawami
niech debatują ekonomiści – dla turystów największą zaletą euro jest niewątpliwa wygoda i
brak konieczności wymiany waluty po każdorazowym przekroczeniu granicy. Jeszcze w latach
90. ubiegłego wieku osoba podróżująca po wszystkich ówczesnych krajach Unii Europejskiej,
wymieniając pieniądze na każdej granicy, mogła zostawić połowę swoich funduszy w
kantorach, nie dokonując przy tym żadnego zakupu! Dziś w strefie euro jest 18 krajów, a
najnowszym członkiem na początku przyszłego roku ma zostać Litwa. Oprócz tego euro
używane jest też w Andorze, Monaku, San Marino i Watykanie (na podstawie umów
dwustronnych z Unią Europejską) oraz, co ciekawe, w Czarnogórze i Kosowie.
Wakacyjne szaleństwa, zmiany diety lub bliskie spotkania z miejscową fauną i florą czasami
mogą skutkować koniecznością wizyty lekarskiej. W nagłych wypadkach możemy mieć prawo
do opieki medycznej na takich samych zasadach i w takiej samej cenie, jak osoby
ubezpieczone w kraju, do którego się udajemy. W tym celu należy jednak przed wyjazdem
zadbać o wyrobienie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego. EKUZ jest uznawana we
wszystkich krajach Unii Europejskiej oraz w Islandii, Liechtensteinie, Norwegii i Szwajcarii.
Kartę można otrzymać bezpłatnie w najbliższym oddziale Narodowego Funduszu Zdrowia po
wypełnieniu prostego formularza. Nasze prawo do ubezpieczenia zostanie sprawdzone w
systemie eWUŚ (Elektroniczna Weryfikacja Uprawnień Świadczeniobiorców), nie musimy
więc przedstawiać w tym celu żadnych dokumentów. Warto zgłosić się po EKUZ wcześniej,
gdyż w okresie letnim możemy napotkać spore kolejki. Najwygodniej jednak złożyć wniosek
internetowo na stronach NFZ – w takiej sytuacji kartę możemy odebrać osobiście lub
otrzymać pocztą. Pamiętajmy, że EKUZ nie jest obowiązkowa, ale w razie kłopotów ze
zdrowiem lepiej mieć ją w portfelu!
Oprócz problemów zdrowotnych zdarza się, że turystę za granicą dopadają poważniejsze
tarapaty – zgubienie dokumentów, kradzież czy wypadek drogowy mogą skutecznie popsuć
wymarzony urlop. W takich sytuacjach nieoceniona jest pomoc polskich służb konsularnych.
Co jednak zrobić, jeśli w kraju, w którym wypoczywamy, nie ma naszego przedstawicielstwa
dyplomatycznego? W takim wypadku możemy zgłosić się do placówki dowolnego państwa
członkowskiego Unii Europejskiej, która udzieli nam opieki konsularnej na takich samych
zasadach, jak swoim obywatelom. To doskonały przykład europejskiej solidarności, która
szczególnie uwidacznia się w obliczu sytuacji kryzysowych, jak klęski naturalne czy konflikty
zbrojne. Oby takie sytuacje omijały nas w podróży, ale gdy już do nich dojdzie, pamiętajmy,
że jako obywatele Unii Europejskiej zawsze możemy liczyć na pomoc.