Edudu.pl - Współrzędne geograficzne
Transkrypt
Edudu.pl - Współrzędne geograficzne
Ściąga eksperta Współrzędne geograficzne Istnieje wiele sposobów przedstawiania obrazów Ziemi lub jej fragmentów, należą do nich plany, mapy oraz globusy. Najbardziej wiernym modelem Ziemi ukazującym ją w bardzo dużym pomniejszeniu jest globus. Aby ułatwić orientację na Ziemi a tym samym na globusie i jednoznacznie zlokalizować dany punkt wyznaczono sieć linii zwanych siatką geograficzną. Składają się na nią południki, czyli linie łączące bieguny oraz równoleżniki – linie przebiegające równolegle do równika. Południki i równoleżniki zawsze przecinają się pod kątem prostym. www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 1/5 Ściąga eksperta Południki- najważniejsze cechy: → mają jednakową długość, równą połowie obwodu Ziemi → są półokręgami przebiegającymi od jednego bieguna do drugiego → wyznaczają kierunek północ-południe → jest ich nieskończenie wiele Równoleżniki- najważniejsze cechy → mają różną długość www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 2/5 Ściąga eksperta → są okręgami zmniejszającymi się wraz z odległością od równika → wyznaczają kierunek wschód-zachód → ich płaszczyzny są do siebie równoległe → jest ich nieskończenie wiele Na podstawie międzynarodowego porozumienia wyznaczono tzw. południk początkowy i przyporządkowano mu wartość 0°. Południk ten przechodzi przez Greenwitch pod Londynem i to od niego mierzy się długość geograficzną w kierunku wschodnim i zachodnim. Maksymalna wartość długości geograficznej wynosi 180°. Najdłuższym równoleżnikiem jest równik. Przyjmuje on również wartość 0°, natomiast bieguny 90°. Spośród nieskończonej liczby równoleżników szczególnie wyróżnia się dwa zwrotniki raka i koziorożca wyznaczające granice strefy międzyzwrotnikowej oraz dwa koła podbiegunowe. Ponieważ Ziemia ma kształt zbliżony do kuli, to współrzędne geograficzne są miarą kątową. Jednostkami długości i szerokości geograficznej są więc stopnie. Każdy stopień dzieli się na 60’ minut a każda minuta na 60” sekund. 1° → 60’ → 60” Przy określaniu położenia geograficznego na Ziemi posługujemy się pojęciami długość i szerokość geograficzna. Długość geograficzna – to miara kąta zawartego między półpłaszczyzną południka początkowego 0° a półpłaszczyzną południka przechodzącego przez określony punkt na powierzchni Ziemi. Południk zerowy i południk 180° dzielą ziemię na dwie półkule wschodnią i zachodnią, zatem wszystkie punkty leżące na półkuli wschodniej maja długość geograficzną wschodnią, a punkty leżące na półkuli zachodniej maja długość geograficzną zachodnią. → przykład w filmie Szerokość geograficzna – to miara kąta zawartego między płaszczyzną równika a promieniem ziemskim przechodzącym przez określony punkt na powierzchni Ziemi. Równik dzieli Ziemię na dwie półkule, północną i południową, tak więc wszystkie punkty leżące na półkuli północnej mają szerokość geograficzna północną, a punkty leżące na półkuli południowej mają szerokość geograficzną południową. → przykład w filmie www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 3/5 Ściąga eksperta Dla określenia położenia większych obiektów takich jak np. kontynenty, wyspy czy jeziora posłuży nam obliczenie rozciągłości równoleżnikowej i południkowej. Rozciągłością równoleżnikową określimy różnice długości geograficznej skrajnych punktów, natomiast po obliczeniu różnicy szerokości geograficznej skrajnych punktów otrzymamy rozciągłość południkową. → przykład w filmie Współcześnie określenie współrzędnych geograficznych danego miejsca jest niezwykle proste. Służy do tego odbiornik GPS, skrót ten w tłumaczeniu na język polski oznacza Globalny System Pozycyjny. Urządzenie odbiera sygnały radiowe wysyłane przez www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 4/5 Ściąga eksperta satelity nawigacyjne krążące po orbitach okołoziemskich. Na ich podstawie określa współrzędne geograficzne oraz wysokość nad poziom morza. www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) Strona 5/5