Metodyki identyfikacji awaryjnych zagrożeń dla wód i

Metodyki identyfikacji awaryjnych zagrożeń dla wód i
przeciwdziałanie, zwalczanie i usuwanie skutków
(Projekt UE RIVER SHIELD)
Mieczysław Borysiewicz
Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa
Centrum Doskonałości UE „MANHAZ”
Zarządzanie Zagrożeniami dla Zdrowia i Środowiska
Instytut Energii Atomowej, Otwock - Świerk
Seminarium Szkoleniowe
„Zapobieganie i ograniczanie skutków poważnych awarii przemysłowych”
Ustrzyki Dolne, wrzesień 2007
1. Projekt RIVER SHIELD
2. Selekcja instalacji stacjonarnych zagrażających
wodom
3. Klasyfikacja substancji zagrażających wodom
4. Wyznaczanie wskaźnika ryzyka wód
5. Wstępna inwentaryzacja obiektów „punktowych”
o potencjalnym ryzyku awarii chemicznej,
zagrażającej wodom w woj. Lubuskim
6. Inne źródła zagrożeń związane z działalnością
człowieka
Projekt RIVER SHIELD
• Celem projektu RIVER SHIELD, realizowanego w
ramach Inicjatywy Wspólnotowej Unii Europejskiej Program Obszarów Sąsiadujących INTERREG III B
CADSES, jest ochrona rzek przed zanieczyszczeniem
spowodowanym awariami przemysłowymi, w wyniku
opracowania i wdrożenia zasad dobrej praktyki w zakresie:
zarządzania ryzykiem, zapobiegania powstawaniu awarii i
reagowania na nie.
• Oczekuje się, że w wyniku realizacji projektu zwiększą się
zdolności służb ratowniczych i ochrony środowiska
włączonych w proces ukierunkowany na ograniczanie
oddziaływania potencjalnych awarii przemysłowych na
środowisko wodne.
Umiejscowienie projektu
RIVER SHIELD
UE
ERDF
INTERREG
CADSES
Projekt River Shield
Partnerzy w projekcie
RIVER SHIELD
• Partnerami realizacji projektu RIVER SHIELD są:
– (1) Region Wschodniej Macedonii i Tracji z Grecji (partner
wiodący);
– (2) Region Środkowej Macedonii z Grecji;
– (3) Firma Konsultingowa Thesis z Grecji;
– (4) VITUKI Instytut Naukowy Ochrony Środowiska i Gospodarki
Wodnej z Węgier;
– (5) Instytut Ochrony Środowiska z Polski;
– (6) Agencja Rozwoju Regionalnego Środkowych Moraw z Czech;
– (7) Agencja Rozwoju Regionalnego Południowe Primorje ze
Słowenii; oraz
– (8) Organizacja Rozwoju Regionalnego z Bułgarii.
Adres oficjalnej strony projektu, realizowanego
przez konsorcjum instytucji z Czech, Grecji,
Polski, Słowenii, Węgier i Bułgarii, to
http://www.rivershield.org/pl
W ramach projektu
RIVER SHIELD planuje się:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
opracować raporty nt. identyfikacji źródeł zagrożeń przemysłowych w
poszczególnych regionach,
utworzyć sieci regionalne w celu wzmocnienia wymiany know-how i współpracy
transnarodowej,
zorganizować warsztaty informacyjne promujące realizację projektu,
opracować i upowszechnić przewodniki ułatwiające prowadzenie akcji ratowniczej
i likwidującej skutki awarii dla środowiska,
zorganizować szkolenia ww. zakresie,
zaprojektować i przetestować w praktyce system wczesnego ostrzegania i
alarmowania (w Grecji),
opracować i zarekomendować do stosowania w praktyce środki z zakresu
planowania przestrzennego i zagospodarowania terenu, mogące przyczynić się do
ograniczenia negatywnych skutków awarii przemysłowych dla środowiska
wodnego,
utworzyć mechanizm wspierający wdrażanie w przyszłości wyników projektu w
postaci utworzenia i wyposażenia jednostki RIVER SHIELD zlokalizowanej w
Grecji,
podjąć działania promujące wyniki projektu na poziomie regionalnym, krajowym i
europejskim.
Blok WP2 projektu
• W realizowanym, zgodnie z harmonogramem projektu, bloku WP 2:
Budowanie zdolności zaplanowano identyfikację i ocenę zagrożeń.
• W każdym regionie zostały zebrane materiały dotyczące jego
charakterystyki w zakresie ważnym dla ocen zagrożeń wód w wyniku
awarii przemysłowych. Zespół z Instytutu Ochrony Środowiska zebrał
materiały, wyniki pomiarów i badań oraz dane dotyczące dorzecza
Odry i województwa lubuskiego.
• Na ich podstawie dokonano identyfikacji zakładów stwarzających
potencjalne ryzyko awarii, których skutki awarii mogą doprowadzić
do zanieczyszczenia dorzecza Odry w tym rejonie.
• Wyznaczono klasy ryzyka dla wód (WRC), a następnie obliczono
tzw. wskaźnik ryzyka dla wód (WRI).
• Dodatkowo zidentyfikowano w analizowanym regionie inne
potencjalne źródła zagrożeń dla wód, w tym pozostałe źródła
punktowe oraz liniowe i obszarowe pochodzenia antropogenicznego i
naturalnego.
Metodologia oceny potencjalnego
zagrożenia wód w regionie
Metodyka określania stopnia zagrożeń dla środowiska wodnego opiera się na
wypracowanej w 1995 r. przez Międzynarodową Komisję ds. Ochrony Łaby
(International Commission for the Protection of the River Elbe - ICPE)
kategoryzacji działalności przemysłowych w rejonie dorzecza Łaby, grożących
zanieczyszczeniem wód, w celu identyfikacji, tzw. potencjalnych miejsc ryzyka
awarii (Accident Risk Spots - ARS) w dorzeczu.
Metodyka polega ona na:
Ø określeniu dla występujących w regionie substancji niebezpiecznych, tzw. klas
ryzyka dla wód (water risk classes - WRC),
Ø przeliczeniu ich na tzw. równoważniki trzeciej klasy ryzyka dla wód (WRC 3
equivalents -WRC 3E), a następnie
Ø obliczeniu z ich sumy w skali logarytmicznej, zwanej wskaźnikiem ryzyka dla
wód (water risk index - WRI).
Na tej podstawie możliwa jest priorytetyzacja miejsc zagrożeń (ARS) w regionie.
Metoda powyższa stosowana jest również od 2001 r. przez Międzynarodową
Komisję ds. Ochrony Dunaju (International Commission for the Protection of the
Danube River -ICPDR).
Selekcja instalacji stacjonarnych
zagrażających wodom
Rekomendowane techniki i czynniki
determinujące selekcję instalacji
stacjonarnych zagrażających wodom
a)
Przegląd niebezpiecznych substancji (rodzaj i ilość) występujących na danym
miejscu i/lub wykorzystywanych w procesie produkcyjnym w odniesieniu do ich
właściwości fizycznych i chemicznych, charakterystyki toksykologicznej,
ekotoksykologicznej, bioakumulacyjnej, trwałości, palności, wybuchowości jak
również potencjalnych dróg ich awaryjnych uwolnień, które mogą determinować
zanieczyszczenie środowiska wodnego;
b)
Środki kontroli w odniesieniu do procesów, operacji, sprzętu, instrumentów
pomiarowych włącznie z charakterystyką materiałów wykorzystanych do
budowy i wyposażenia;
c)
Przegląd rozwiązań stabilizujących pracę instalacji po wystąpieniu odstępstw od
warunków normalnych;
Rekomendowane techniki i czynniki
determinujące selekcję instalacji
stacjonarnych zagrażających wodom (c.d.)
d)
Opis i analiza istniejących środków bezpieczeństwa w porównaniu do norm
bezpieczeństwa jak również oszacowanie oczekiwanych strat w przypadku
wystąpienia awarii pomimo zastosowanych środków bezpieczeństwa standardów;
e)
Badania jakościowe możliwych uszkodzeń /niezadziałania urządzeń /awarii pod
kątem identyfikacji zagrożenia awaryjnymi zanieczyszczeniami w wyniku wadliwego
działania pewnych operacji podczas fazy rozruchu i wyłączenia oraz w czasie
załadunku i rozładunku;
f)
Opis znaczących/poważnych scenariuszy zagrożeń wynikających z awarii
technicznych, błędów ludzkich lub klęsk żywiołowych, z uwzględnieniem
istniejących środków bezpieczeństwa;
g)
Inwentaryzacja i analizy historycznych awarii z wybranych sektorów produkcyjnych
zgodnie z przyczynami wewnętrznymi, zewnętrznymi bezpośrednimi i pośrednimi;
Rekomendowane techniki i czynniki
determinujące selekcję instalacji
stacjonarnych zagrażających wodom (c.d.)
h)
Zastosowanie audytów bezpieczeństwa i programów zapewniających
jakość podczas budowy, przekazania do eksploatacji, działania i
konserwacji;
i)
Przegląd rozmieszczenia instalacji w celu zbadania istniejących stref
ochronnych, wydzielenia odpowiedniej strefy wokół instalacji
niebezpiecznych i dróg bezpieczeństwa bez barier dla ruchu drogowego;
j)
Oszacowanie pozostałego ryzyka; wnioski dotyczące dodatkowych
środków bezpieczeństwa, które powinny być uwzględnione w
odpowiednich planach ratowniczych;
k)
Listy sprawdzające pozwalające na natychmiastową oceną i ostrzeżenie
przed poważnymi zagrożeniami dla środowiska wodnego w wyniku
awaryjnego zanieczyszczenia.
Znane wytyczne metodyczne i systemy
do klasyfikacji działalności przemysłowej
mogącej doprowadzić do wystąpienia awarii
bazują m.in. na:
• Dyrektywie „Seveso II”,
• Konwencji Awaryjnej,
• Zaleceniach
Międzynarodowej
ds. Ochrony Łaby (ICPE).
Komisji
Grupy zagadnień jakie należy brać pod uwagę
przy analizie zagrożeń od instalacji
stacjonarnych:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Substancje;
System zabezpieczenia przed przelaniem;
Zabezpieczenia rurociągów przemysłowych w zakładach;
Systemy uszczelnień;
Zabezpieczenia przed awaryjnym zanieczyszczeniem ścieków;
Przeładunek;
Strategia ochrony przeciwpożarowej;
Monitoring zakładowy;
Planowanie kontroli zagrożeń i wewnętrznego alarmowania;
•
•
Zakłady przemysłowe w obszarach zagrożenia powodzią (zalewowych);
Zawartość raportów bezpieczeństwa w zakresie zagrożeń wód.
Klasyfikacja substancji
Przyjęta metodyka określania dla potencjalnie
zagrażających substancji klas ryzyka dla wód (WRC)
wykorzystuje przepisy niemieckiego rozporządzenia
z 17 maja 1999 r. w sprawie klasyfikacji substancji
niebezpiecznych dla wód, w skrócie zwane VwVwS.
Rozporządzenie VwVwS wprowadza rozróżnienie
między substancjami a mieszaninami (synonimem
drugiego terminu są preparaty).
Klasyfikacja substancji (c.d.)
Następujące zagadnienia mogą służyć jako wytyczne w tym
zakresie:
ü substancja
może
zawierać
zanieczyszczenia
wynikające
z procesów technicznych. generalnie nie muszą one być oceniane
oddzielnie, tak długo jak badania, na których oparta jest ocena, były
prowadzone na tych samych produktach technicznych;
ü mieszanina nie podlegająca dalszemu rozkładowi albo przetwarzaniu
może być rozważana jako substancja. To samo odnosi się do złożonych
chemicznych związków, co wynika z ich (częściowo) naturalnego
pochodzenia (np. produkty ropy naftowej i estry kwasu tłuszczowego);
ü jeżeli producent celowo miesza indywidualne składniki (które mogą
składać się z kilku substancji), to wówczas mamy do czynienia z
mieszaniną.
Klasyfikacja substancji (c.d.)
W klasyfikacji substancji rozporządzenie VwVwS
wprowadza rozróżnienie między dwoma ich grupami:
• substancjami wyszczególnionymi w jego zał. 1 i 2,
• wszystkimi innymi substancjami
Sprawdzane jest czy dana substancja została wpisana do zał. 1
lub zał. 2 do powyższego rozporządzenia, lub czy została
opublikowana przez niemieckie Federalne Ministerstwo ds.
Środowiska, Ochrony Przyrody i Bezpieczeństwa Reaktorów
w aktualizowanych wykazach.
Klasyfikacja na podstawie zwrotu ryzyka R
Jeżeli substancja nie jest wyszczególniona w zał. 1 i 2
rozporządzenia VwVwS, to wtedy należy ją
zakwalifikować zgodnie z przepisami w zał. 3 tego
rozporządzenia. Następujące działania należy podjąć
w celu wyprowadzenia klas ryzyka dla wód:
• Ocena podstawowego zbioru danych,
•
•
•
•
•
Ocena innych niebezpiecznych właściwości substancji,
Określenie klasyfikacji wg zwrotu ryzyka R,
Przyporządkowanie punktów oceny i wartości domyślnych,
Dokumentacja klasyfikacji,
Wyprowadzenie klas WRC.
Podstawowy zbiór danych
Zgodnie z niemieckimi wytycznymi danej substancji można
przyporządkować określoną klasę ryzyka dla wód na
podstawie, tzw. podstawowego zbioru danych, czyli co
najmniej czterech właściwości, pozwalających na przyjęcie
określonego zwrotu R wskazującego rodzaj zagrożenia, tj.:
• toksyczności ostrej doustnej lub skórnej dla ssaków (np. LD50
dla szczurów),
• toksyczności dla organizmów wodnych (ryb, rozwielitek lub
glonów),
• zdolności do biodegradacji,
• zdolności do bioakumulacji.
Podstawowy zbiór danych (c.d.)
Są dwa podstawowe sposoby ustanowienia
podstawowego zbioru danych:
• substancja została zaklasyfikowana do odpowiedniego zwrotu
ryzyka R w zał. 1 dyrektywy 67/548/EWG
(wg „obowiązującej klasyfikacji” na podstawie przepisów o
substancjach niebezpiecznych),
• odpowiadanie badania były przeprowadzone, a ich wyniki są znane
osobie dokonującej klasyfikacji.
Wartości domyślne
Jeżeli brakuje pozycji w podstawowym zbiorze danych, wtedy przyjmuje
się wysoki poziom ryzyka, zgodnie z zasadą przezorności, i odpowiednie
wartości domyślne są przyporządkowywane zgodnie z zał. 3
Zwrotom ryzyka R przyporządkowano odpowiednie wartości punktów
(tzw. punkty oceny), np.:
R24
3
R25
3
R27
5
R28
5
R29, R33, R40 2
Punkty oceny i wartości domyślne przyznane substancji są sumowane w
celu uzyskania łącznej liczby punktów, które w następujący sposób
określają kasy ryzyka dla wód (WRC):
od 0 do 4 punktów:
od 5 do 8 punktów:
od 9 punktów wzwyż:
WRC 1,
WRC 2,
WRC 3.
Substancje nie-niebezpieczne dla wód
Substancja jest nie-niebezpieczna dla wód, jeżeli jej
łączna wartość punktowa jest równa zero i spełnia
wszystkie poniższe warunki:
• rozpuszczalność substancji w wodzie, w temperaturze 200°C, jest
mniejsza niż 100 mg/l lub jest mniejsza niż 10 mg/l, jeżeli
substancja jest cieczą w warunkach normalnych,
• nie są znane wyniki testów, które dowodziłyby, że wyniki ostrej
toksyczności dla ryb (96 h LC50) lub pcheł wodnych (48 h EC50)
lub wyniki testu zahamowania wzrostu glonów (72 h IC50)
kształtują się poniżej poziomu rozpuszczalności,
• substancja organiczna, która jest cieczą w warunkach naturalnych i
jest zdolna do biodegradacji.
Klasy ryzyka dla wód (WRC) mieszaniny
Uwzględnia się jedynie te składniki, których udział
w mieszaninie przekracza następujące poziomy:
• 0,1% w przypadku substancji rakotwórczych,
• 0,2% w przypadku pozostałych substancji.
Jeżeli substancje rakotwórcze są aktywnie dodane do
mieszaniny, a ich udział jest mniejszy niż 0,1%, to
mieszanina jest klasyfikowana co najmniej do klasy
WRC 1. Tak samo się postępuje w przypadku, kiedy
udział domieszek WRC 3 jest mniejszy niż 0,2%.
Klasy ryzyka dla wód (WRC) mieszaniny (c.d.)
W pozostałych przypadkach WRC mieszaniny określa się
zgodnie z następującymi zasadami -
Polimery
W odniesieniu do polimerów, czy też zawiesin
polimerów, przyjmuje się, w oparciu o ich
właściwości, że generalnie są one niebezpieczne dla
wód.
Procedura postępowania przy klasyfikacji
polimerów o określonych stężeniach monomerów
do WRC jest analogiczna jak dla mieszanin.
Wyznaczanie wskaźnika ryzyka wód
Dla każdej substancji lub mieszaniny zaliczonej do
poszczególnych klas ryzyka dla wód (WRC I), wylicza
się masę równoważnika trzeciej klasy ryzyka dla wód
(mWRC3E) według następującego wzoru:
mWRC3E = mWRCI / 103-I
gdzie:
- I to indeks klasy ryzyka dla wód,
- mWRCI to masa - wyrażona w kilogramach substancji lub mieszaniny indeksu I klasy ryzyka dla
wód.
Wyznaczanie wskaźnika ryzyka wód (c.d.)
W celu określenia potencjalnego zagrożenia dla wód,
stwarzanego przez analizowany obiekt, wyznacza się
wskaźnik ryzyka dla wód (WRI) jest to logarytm dziesiętny z
sumy masy wszystkich niebezpiecznych substancji
przeliczonej na równoważnik trzeciej klasy ryzyka dla wód,
tj.:
WRI = log10 ∑ mWRCE k
k
Obliczenie WRI uwzględniające
wdrożone środki bezpieczeństwa
WRI = Log [WRC3·(1- FS)·(1-FT)·(1-FI)/S]
Wstępna inwentaryzacja obiektów
„punktowych” o potencjalnym
ryzyku awarii chemicznej,
zagrażającej wodom
w woj. Lubuskim
Wstępna inwentaryzacja obiektów o potencjalnym ryzyku awarii chemicznej,
zagrażającej wodom, w woj. Lubuskim
Wstępna inwentaryzacja obiektów o potencjalnym ryzyku awarii chemicznej,
zagrażającej wodom
w woj. Lubuskim (c.d.)
Wyznaczenie wskaźnika ryzyka dla
każdego obiektu
• Na podstawie dostępnych danych o ilość substancji i
przypisanej jej WRC w każdym analizowanym obiekcie
dokonano dla każdej substancji wyliczenia równoważnika
trzeciej klasy ryzyka dla wód - WRC 3E.
• Następnie dla każdego potencjalnie zagrażającego obiektu
obliczono wskaźnik ryzyka dla wód (WRI), jako logarytm
dziesiętny z sumy równoważników WRC 3E
wyznaczonych dla wszystkich substancji w danym
obiekcie.
Wyznaczenie wskaźnika ryzyka
dla wód Odry
• W regionie analizą zostało objętych 9 obiektów
stacjonarnych stwarzających potencjalne zagrożenie w
wyniku awarii przemysłowej, w tym 3 zakłady dużego
ryzyka i 1 obiekt zwiększonego ryzyka, zgodnie z
postanowieniami dyrektywy Seveso II. Zidentyfikowano i
oceniono 3 potencjalne miejsca ryzyka o . Obliczony łączny
stopień ryzyka (ocena zagrożenia środowiska wodnego)
w analizowanym regionie wynosi 7,8.
• Przedstawione tu zagrożenia wód wynikają z potencjalnych
awarii instalacji stacjonarnych. Dodatkowym źródłem
zagrożeń są katastrofy transportowe przy przewozie
substancji niebezpiecznych szlakami drogowymi,
kolejowymi i wodnymi oraz w wyniku awarii rurociągów
przesyłowych. Zagrożenia te można oszacować z chwilą
pozyskania wszystkich niezbędnych danych.
Inne źródła zagrożeń związane z działalnością
człowieka
Pozostałe źródła punktowych zagrożeń:
Pozostałe źródła punktowych zagrożeń
Oczyszczalnie komunalne.
Gospodarka ściekowa w zakładach przemysłowych.
Inne obiekty. Do innych obiektów stwarzających potencjalne
zagrożenie dla wód Odry i jej bezpośrednich dopływów można
zaliczyć m.in. elektrownie wodne, stacje paliw, terminale
odpraw i duże zakład rolne.
• Miejsca wydobycia surowców naturalnych.
•
•
•
•
Inne źródła zagrożeń związane z działalnością
człowieka (c.d.)
Składowiska odpadów:
Duże zakłady: odpady niebezpieczne są w głównej mierze
unieszkodliwiane bądź powtórnie wykorzystywane.
Małe firmy: ze względu na brak łatwo dostępnych punktów
gromadzenia tych odpadów, odpady niebezpieczne przedostają się
wraz ze strumieniem odpadów komunalnych na składowiska
komunalne, stwarzając tym samym realne zagrożenie dla
środowiska gruntowo-wodnego.
Zbiorniki wodne:
Źródłem zagrożenia są także potencjalne awarie technologiczne
zbiorników wodnych. Na terenie województwa lubuskiego
istnieje duży sztuczny zbiornik (Dychowski Zbiornik Wodny),
o pojemności użytkowej 3,6 mln m3, pełniący funkcje
Inne źródła zagrożeń związane z działalnością człowieka
(c.d.)
Liniowe źródła zagrożeń:
Duża ilością ładunków niebezpiecznych przewożonych
jest transportem samochodowym i kolejowym, co
stwarza ryzyko wystąpienia nadzwyczajnych zagrożeń
na szlakach prowadzących do i od przejść granicznych.
Inne źródła zagrożeń związane z działalnością człowieka
(c.d.)
Transport samochodowy:
Transport samochodowy wykorzystywany jest do przewożenia
niebezpiecznych substancji w opakowaniach lub zbiornikach
o różnej pojemności.
W zależności od rodzaju i ilości przewożonej substancji, a także
warunków meteorologicznych zagrożenie może mieć zasięg od
kilku do kilkunastu kilometrów.
Szczególne zagrożenie dla środowiska wodnego występuje na
obszarach, na których utworzy powierzchniowe nie stanowią
wystarczającej warstwy izolacyjnej dla wód gruntowych oraz
na mostach i w ich okolicy.
Największa
częstotliwość
przewozów
materiałów
niebezpiecznych w województwie lubuskim występuje na
drogach międzyregionalnych.
Inne źródła zagrożeń związane z działalnością człowieka
(c.d.)
Transport kolejowy:
Poważne potencjalne zagrożenia wiążą się
z masowym przewozem koleją towarów, w tym
również
niebezpiecznych
substancji
o właściwościach toksycznych. Z analizy katastrof
kolejowych
połączonych
z
wystąpieniem
zagrożenia dla zdrowia i życia ludzkiego oraz
środowiska wynika, że mają one najczęściej
miejsce na stacjach kolejowych lub rozrządowych
oraz w ich sąsiedztwie .
Inne źródła zagrożeń związane z działalnością człowieka
(c.d.)
Żegluga śródlądowa:
Spośród rzek województwa lubuskiego do celów transportu
wodnego wykorzystywane są Odra, Warta i Noteć.
Na
rzekach
tych
występuje
największe
zagrożenie
zanieczyszczenia wód przewożonymi materiałami (np. węgiel
kamienny, rudy żelaza ), w tym produktami naftowymi służącymi
do napędu jednostek pływających. Dodatkowe zagrożenie
stanowią porty rzeczne, w których odbywa się załadunek bądź
rozładunek przewożonych substancji.
Potencjalne zagrożenie dla wód powierzchniowych stanowią
awarie statków i barek, urządzeń technicznych w portach, jak
również uszkodzenia budowli hydrotechnicznych.
Inne źródła zagrożeń związane z działalnością człowieka
(c.d.)
Rurociągi:
Potencjalne liniowe źródła zagrożeń stanowi również:
• rurociąg PERN "Przyjaźń", transportujący ropę naftową do
rafinerii w Schwedt (RFN),
• gazociąg jamalski, którym płynie paliwo z Rosji do Europy
Zachodniej, przecinający Odrę na 601,8 km.
Inne źródła zagrożeń związane z działalnością człowieka
(c.d.)
Źródła zagrożeń obszarowych
Źródła rolnicze
Źródła zagrożeń naturalnych
Inne źródła zagrożeń związane z działalnością człowieka
(c.d.)
Powodzie:
Zwiększają
zagrożenia
rzek
awaryjnymi
zanieczyszczeniami od obiektów zlokalizowanych na
obszarach zalewowych, w których są substancje
niebezpieczne.
W czasie katastrofalnej powodzi w lipcu 1997 roku
w dorzeczu Odry doszło do zalania oczyszczalni
ścieków, stacji paliw, składowisk odpadów komunalnych
i
przemysłowych,
zakładów
przemysłowych
magazynujących substancje organiczne i nieorganiczne.
Źródła zagrożeń spoza województwa lubuskiego
Zakłady przemysłowe:
W górnym biegu Odry i jej dopływów, zlokalizowane są również
punktowe źródła zagrożeń, z których awaryjne uwolnienia
substancji niebezpiecznych mogą zagrażać jakości wód w
analizowanym regionie.
Zbiorniki:
Na Bobrze, Warcie, Nysie Łużyckiej i innych dopływach Odry
znajdują się zbiorniki retencyjne położone poza terenem
województwa lubuskiego. Awaria zapory na tych obiektach
stanowi potencjalne zagrożenie dla odcinków rzek położonych na
terenie województwa. Wysokie stany wody w czasie powodzi
wywołanej awarią zbiorników mogą determinować dodatkowo
zanieczyszczenia przemysłowe w wyniku awaryjnego uwolnienia
substancji niebezpiecznych.
Rekomendowane podejście do oceny losu
i transportu substancji zagrażających
wodom powierzchniowym